Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
Omrin is handelsnaam van N.V. Fryslân Miljeu Kenmerk: 15.00888 Versie: definitief Datum: mei 2015
Inhoud ______________________________________________________________________________________
Aanbieding jaarverslag Bericht van de Raad van Commissarissen aan de Algemene Vergadering ............................ Samenstelling van de Raad van Commissarissen ..........................................................
3 5
Verslag van de directie ................................................................................. 6 Juridische structuur Fryslân Miljeu .......................................................................... 15
Jaarrekening Geconsolideerde balans voor winstbestemming per 31 december 2014 .............................. Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 ................................................... Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2014 ............................................................ Algemeen en waarderingsgrondslagen ...................................................................... Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2014 ..................................... Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 ............................. Vennootschappelijke balans voor winstbestemming per 31 december 2014 ........................ Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2014 .............................................. Toelichting op de vennootschappelijke balans per 31 december 2014 ............................... Toelichting op de vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2014 ........................ Overige toelichtingen ..........................................................................................
16 18 19 20 24 28 30 32 33 38 38
Overige gegevens Statutaire regeling omtrent de bestemming van het resultaat......................................... Voorstel tot winstbestemming van het resultaat over boekjaar 2014................................. Resultaatbestemming voorgaand boekjaar 2013 .......................................................... Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ...................................................
40 41 41 42
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
Inhoud ______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
Aanbieding jaarverslag ______________________________________________________________________________________
Bericht van de Raad van Commissarissen aan de Algemene Vergadering Jaarverslag Hierbij bieden wij u het jaarverslag van NV Fryslân Miljeu over 2014 aan, alsmede separaat het jaarverslag van de op uw gemeente betrekking hebbende regio-BV over 2014. Deloitte Accountants heeft de jaarrekeningen gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. Deze verklaringen zijn in de desbetreffende jaarstukken opgenomen. Wij hebben de jaarrekeningen in onze vergadering van 20 mei 2015 behandeld en met de accountant besproken. Overeenkomstig het voorstel van het bestuur stellen wij u voor de jaarrekening vast te stellen c.q. goedkeuring te verlenen aan het voorgenomen besluit tot vaststelling van de jaarrekening van de betreffende regio-BV, alsmede décharge te verlenen aan de directie voor het gevoerde bestuur en aan de commissarissen voor het door hen uitgeoefende toezicht in 2014. Toezicht De Raad van Commissarissen is gedurende het verslagjaar vijf keer in vergadering bijeen geweest. Overeenkomstig de binnen Fryslân Miljeu toegepaste planning- en controlcyclus zijn in deze vergaderingen achtereenvolgens aan de orde geweest het jaarplan voor 2014 en de managementrapportages over de periodes januari-april 2014 en januari-augustus 2014. In de meivergadering zijn de jaarrekeningen over 2013 van NV Fryslân Miljeu en haar dochtermaatschappijen behandeld. Hierbij was ook de accountant aanwezig om een toelichting te geven op de door Deloitte Accountants uitgevoerde controlewerkzaamheden en het terzake uitgebrachte accountantsverslag. De in ons bericht in het vorige jaarverslag uitgesproken verwachting over een kansrijke samenwerking met Noord-Groningse gemeenten door middel van aandeelhouderschap in NV Fryslân Miljeu, is uitgekomen. De gemeenten De Marne en Eemsmond zijn in 2014 toegetreden als nieuwe aandeelhouders. Ook de gemeente Ameland heeft in het afgelopen jaar de keuze voor Fryslân Miljeu gemaakt en is aandeelhouder geworden. Dat onze klantgemeenten de dienstverlening door Fryslân Miljeu wat betreft de afvalinzameling en uitvoering van reinigingstaken, het overleg en de communicatie daarover en de beleidsmatige advisering positief waarderen, wordt bevestigd door de resultaten van de klanttevredenheidsonderzoek. Wij zijn hierover door de directie geïnformeerd en hebben hierover met elkaar van gedachten gewisseld. Op 14 mei 2014 is het inmiddels jaarlijkse overleg tussen de Ondernemingsraad (OR) en onze Raad gehouden. Tijdens dit overleg wordt in informele sfeer met elkaar van gedachten gewisseld over organisatiebrede aandachtspunten die de OR met onze Raad wil delen en zaken waarvan wij het zinvol vinden om daarover de mening van de OR te horen. Samenstelling Overeenkomstig het van toepassing zijnde rooster van aftreden eindigde per 1 juni 2014 de eerste vierjarige benoemingstermijn van de heer Krol als lid, tevens voorzitter, van onze Raad. Op grond van de daartoe strekkende voordracht heeft de Algemene Vergadering in de aandeelhoudersvergadering van 25 april 2014 besloten tot herbenoeming van de heer Krol voor een tweede aansluitende periode van vier jaar. Ter afsluiting spreken wij onze dank en waardering uit voor de professionaliteit en de inzet van directie en medewerkers die hebben geleid tot de behaalde resultaten en hebben bijgedragen aan de verdere ontwikkeling van Fryslân Miljeu overeenkomstig haar strategische doelstellingen. Namens de Raad van Commissarissen, G. Krol, president-commissaris
Leeuwarden, 20 mei 2015
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
3
Samenstelling Raad van Commissarissen ______________________________________________________________________________________
G. Krol
president-commissaris, waarnemend burgemeester van de gemeente het Bildt lid sinds 1 juni 2010, herbenoemd per 1 juni 2014
Th.R. Piersma
commissaris namens de gezamenlijke houders van aandelen serie A, lid sinds 1 juli 2013
H. Sikkema
commissaris namens de gezamenlijke houders van aandelen serie B, lid sinds 1 januari 2009, herbenoemd per 1 januari 2013
T. Baas
commissaris namens de gezamenlijke houders van aandelen serie C, lid sinds 1 januari 2008, herbenoemd per 1 januari 2012
K.F. Helder
commissaris namens de gezamenlijke houders van aandelen serie D, lid sinds 1 januari 2008
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
4
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
5
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ Financiële ontwikkelingen Het nettoconcernresultaat van Fryslân Miljeu over 2014 komt uit op een bedrag van € 1.133.000. Daarmee is sprake van een stijging van het resultaat ten opzichte van 2013 met € 472.000. Naast efficiencyverbeteringen, het optimaliseren van bedrijfsprocessen en nieuwe opdrachten bij de publieke dienstverlening hebben met name de activiteiten die door Fryslân Miljeu Bedrijfsservice worden uitgevoerd bijgedragen aan deze resultaatstoename. In de afgelopen jaren is de kostenstructuur verbeterd, waardoor optimaal geprofiteerd kan worden van de stijgende verkoopprijzen. De netto-omzet over 2014 is ten opzichte van 2013 met € 1,1 miljoen toegenomen tot een bedrag van ruim € 27 miljoen. Het grootste gedeelte van deze omzet wordt verkregen uit de dienstverlening van Fryslân Miljeu aan de gemeenten. De omzetgroei vloeit enerzijds voort uit de indexering op de tarieven voor de bestaande dienstverlening aan de gemeenten en is anderzijds het gevolg van uitbreiding van het takenpakket bij enkele gemeenten en de omzetstijging bij de commerciële activiteiten. De solvabiliteit van Fryslân Miljeu is in 2014 gestegen naar 23,8% (in 2013: 20,4%). Vooral het uitstekende resultaat heeft hier een grote bijdrage aan geleverd. Daarnaast is het eigen vermogen toegenomen als gevolg van de toetreding van drie nieuwe aandeelhouders. Voor 2015 zijn, naast reguliere vervangingsinvesteringen, investeringen gepland in ondergrondse voorzieningen in het gehele inzamelgebied en in enkele inzamelvoertuigen. Op basis van periodiek opgestelde liquiditeitsbegrotingen wordt beoordeeld wat de liquiditeitsbehoefte van N.V. Fryslân Miljeu is en wordt aan de hand daarvan eventueel financiering aangetrokken. N.V. Fryslân Miljeu voert een beleid om haar renterisico’s die voortkomen uit de afgesloten leningen te beperken. De hierbij gebruikte financiële instrumenten zijn er op gericht om de gevolgen van renteschommelingen beperkt te houden. Voor nadere informatie over de juridische structuur wordt verwezen naar pagina 15. Transitie naar een circulaire economie: het landelijk kader Kernachtiger dan de programmatitel “Van Afval Naar Grondstof” (VANG) kan het overheidsbeleid op afvalgebied voor de komende jaren niet worden omschreven. Het programma VANG omvat het afval- en grondstoffenbeleid van het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) en heeft als hoofddoel het bevorderen van de transitie naar een circulaire economie. Dit is een economisch systeem dat de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen en het behoud van natuurlijke hulpbronnen als uitgangspunt neemt en waardecreatie in iedere schakel van het systeem nastreeft. In januari 2014 heeft de staatssecretaris van I&M een nadere uitwerking van het programma VANG aan de Tweede Kamer voorgelegd, met als belangrijkste doelen: meer duurzame producten op de markt brengen, duurzamer consumeren en beter recyclen. Met name de laatstgenoemde doelstelling hangt nauw samen met de strategische koers van Omrin en de daaruit voortvloeiende operationele activiteiten. Vanuit deze invalshoek richt het VANG-programma zich in de eerste plaats op verbetering van de afvalscheiding en inzameling, concreet vertaald in actiepunten om de hoeveelheid Nederlands restafval in verbrandingsinstallaties te minimaliseren, de gemeenten te faciliteren bij de verbetering van afvalscheiding en inzameling, huishoudens te inspireren om afval beter te scheiden en afval uit kantoren, winkels en openbare ruimten te scheiden. Het eerder door het kabinet geformuleerde doel om in 2015 60-65% van het huishoudelijk afval te scheiden is voor de middellange termijn (2020) aangescherpt tot 75% afvalscheiding. Een tweede in dit verband relevante doelstelling die in het VANG-programma verder wordt uitgewerkt is dat het afvalbeleid zich moet richten op (meer) hergebruik van grondstoffen. Concreet worden dan genoemd het opsporen en wegnemen van onnodige belemmeringen in wet- en regelgeving, het stimuleren van het onder voorwaarden (eerder) geven van de status van grondstof aan een afvalstof, het bevorderen van recycling door een Europees gelijk speelveld voor afval en door het scheppen van ruimte voor innovatie in wet- en regelgeving en normen. ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
6
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ Als actiepunten ter uitvoering van de derde voor Omrin belangrijke operationele doelstelling – de aanpak van specifieke ketens en afvalstromen – worden in het VANG-programma vermeld het inrichten van een steunpunt ketenaanpak, het aanjagen van specifieke ketens zoals de kunststofketen, het stimuleren van hoogwaardige recycling per keten en de hoogwaardige inzet van reststromen van biomassa.
(bron: brief Staatssecretaris I&M aan de Tweede Kamer d.d. 28 januari 2014)
In samenwerking tussen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Nederlandse vereniging voor afval- en reinigingsmanagement (NVRD) en het ministerie van I&M is een visie op het beheer van huishoudelijk afval opgesteld. In dit Publiek Kader Huishoudelijk Afval 2025 is een gedeeld toekomstbeeld voor 2025 ontwikkeld, met als kern het sluiten van huishoudelijke producten materiaalketens. Om deze visie uit te voeren is het Uitvoeringsprogramma VANG Huishoudelijk Afval ontwikkeld, dat op 1 januari 2015 van start is gegaan. Dit programma bestaat uit vier actielijnen met een breed scala aan activiteiten. Een voor de Friese gemeenten – en daarmee ook voor Omrin - belangrijke actielijn is het formuleren van ambitieuze doelstellingen voor afvalpreventie, afvalscheiding, reductie van huishoudelijk restafval en recycling van huishoudelijk afval. Door middel van de unieke combinatie van bron- en nascheiding van de verschillende componenten uit het huishoudelijk afval wordt door Omrin invulling gegeven aan deze actielijn, onder het motto ‘Bronscheiding waar het moet, nascheiding waar het kan!’. Landelijk Afvalbeheerplan Het integrale overheidsbeleid voor afvalbeheer is vastgelegd in het Landelijk Afvalbeheerplan 2009-2021 (LAP2). Omrin heeft gebruik gemaakt van de inspraakmogelijkheid op de in het voorjaar van 2014 ter inzage gelegde voorgenomen wijziging van LAP2. Deze wijziging was nodig vanwege de implementatie van de nieuwe Europese Kaderrichtlijn afvalstoffen en de koppeling met het VANGprogramma. In onze reactie hebben wij aandacht gevraagd voor de ons inziens te grote nadruk die in de voorgenomen wijziging op het middel (bronscheiding of nascheiding) wordt gelegd in plaats van op het beoogde doel, namelijk maximaal materiaalhergebruik. Bron- en nascheiding van bijvoorbeeld kunststof verpakkingen zijn gelijkwaardige vormen van scheiding, waarbij het belang van nascheiding in relatie tot de hergebruiksdoelstellingen van het VANG-programma onmiskenbaar is. In december 2014 heeft de staatssecretaris van I&M de wijziging van LAP2 vastgesteld, zonder dat ten aanzien van het vorenstaande een aanpassing heeft plaatsgevonden. ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
7
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ Parallel aan het hiervoor vermelde wijzigingstraject is het afgelopen jaar begonnen met de voorbereiding van een nieuw LAP, dat in 2015 in werking moet treden. Het ministerie van I&M heeft daarvoor een evaluatieonderzoek naar LAP1 en LAP2 laten uitvoeren. Hieruit blijkt dat de meeste doelstellingen zijn bereikt en dat een belangrijke bijdrage is geleverd aan de vermindering van de emissies van de afvalsector. Het opstellen van LAP3 en het uitvoeren van het VANG-programma lopen gelijk op en zijn onderling verweven. Afvalscheiding in Friesland Onder het motto ‘Bronscheiding waar het moet, nascheiding waar het kan’ laat Omrin in samenwerking met de betrokken gemeenten zien dat de combinatie van scheiding aan de bron van een aantal deelstromen uit het huishoudelijk restafval en nascheiding van overige recyclebare deelstromen een hoog scheidingsrendement oplevert. Sorteeranalyses van het huishoudelijk restafval wijzen uit dat het ongescheiden restafval gemiddeld voor meer dan 30% uit gft-afval, voor circa 20% uit kunststoffen en voor circa 10% uit herbruikbaar papier bestaat. Daarnaast bevat dit afval nog de nodige hoeveelheden andere herbruikbare c.q. recyclebare deelstromen. De gemeenten die hun huishoudelijk afval ter be- en verwerking aan ons zusterbedrijf Afvalsturing Friesland N.V. aanbieden, hebben alle gekozen voor het nascheiden van kunststof verpakkingsafval uit het huishoudelijk restafval op Ecopark De Wierde. Dit geldt met ingang van 1 januari 2015 ook voor de drankenkartons. De hoeveelheden nagescheiden kunststoffen bevestigen de meerwaarde van nascheiding in vergelijking met scheiding aan de bron van kunststof verpakkingsafval. In 2013 werd in totaal 40,3 kilogram per huishouden nagescheiden en in 2014 is deze hoeveelheid toegenomen tot 49 kilogram per huishouden. Uitgaande van de gegevens van Nedvang over bronscheiding van kunststof verpakkingsafval in 2013 zouden de Friese gemeenten bij een systeem van bronscheiding, op basis van de gemiddelden van de bronscheidingsgemeenten in Nederland, zijn uitgekomen op 19,6 kilogram per huishouden in plaats van de hiervoor genoemde 40,3 kilogram per huishouden door nascheiding. Als het gaat om de deelstromen gft, textiel, oud papier en glas leidt bronscheiding in kwantitatief en kwalitatief opzicht tot de beste hergebruiksresultaten. De hoeveelheden herbruikbaar en recyclebaar afval kunnen verder worden vergroot door aanpassingen in de inzamelsystematiek dichtbij de burgers. Dat een gerichte en intensieve aanpak aan de bron tot een wezenlijke daling van de hoeveelheid huishoudelijk restafval en een stijging van herbruikbare deelstromen kan leiden, wordt bevestigd door de resultaten van de lopende proeven ‘Zuiver inzamelen’ in vijf FM-gemeenten (Zuiderburen in Leeuwarden, Oudebildtzijl in het Bildt, Nij Beets in Opsterland, Donkerbroek in Ooststellingwerf, De Heide en De Knipe in Heerenveen) en in de gemeente Dongeradeel (Metslawier). Over de resultaten van deze proeven, die in nauwe samenwerking tussen de betrokken gemeenten en Omrin zijn voorbereid en worden uitgevoerd, rapporteert Omrin aan de desbetreffende gemeenten. In de proeven wordt bronscheiding gestimuleerd door het starten met het huis-aan-huis inzamelen en/of het verhogen van de inzamelfrequentie voor één of meer deelstromen, het bijplaatsen van brengvoorzieningen voor deelstromen en het beperken van de inzamelfrequentie van het huishoudelijk restafval. Bij de proeven wordt veel tijd en aandacht besteed aan communicatie, ondermeer door het inzetten van afvalcoaches, en het creëren van voldoende draagvlak onder de burgers, bijvoorbeeld via een wijkpanel en klankbordgroep. De proeven als geheel overziende kan worden geconcludeerd dat aanvankelijk meestal sprake is van de nodige aarzelingen bij burgers over de veranderingen in de inzamelstructuur, maar dat naderhand - mede onder invloed van de behaalde scheidingsresultaten - veel draagvlak onder de betrokken inwoners ontstaat. De hoeveelheid huishoudelijk restafval blijkt flink te dalen en de hoeveelheden gescheiden ingezamelde deelstromen en zeker gft-afval nemen toe. In sommige gevallen wordt op basis van de ervaringen tijdens de proef voorzien in extra brengvoorzieningen voor huishoudelijk restafval, omdat als gevolg van het verlagen van de ledigingsfrequentie de beschikbare containercapaciteit voor dit afval te beperkt blijkt te zijn. ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
8
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ De gemeenteraad van Leeuwarden heeft besloten om de in mei 2013 in het kader van de proef gestarte nieuwe wijze van afvalinzameling in de Leeuwarder nieuwbouwwijk Zuiderburen, tot 1 april 2016 te continueren. In de tweede helft van 2015 vindt een evaluatie plaats. In de gemeente het Bildt heeft de raad besloten de gedurende de proef gewijzigde inzamelsystematiek in Oudebildtzijl niet te continueren. Ook hier leidde de proef tot een verbeterd scheidingsgedrag met minder huishoudelijk restafval en meer herbruikbare deelstromen, maar de vooraf gestelde doelpercentages werden niet gehaald. De samenwerking tussen Fryslân Miljeu, Afvalsturing Friesland, Empatec, ReShare en kringloopbedrijf Estafette bij de inzameling en sortering van textiel verloopt succesvol. Er wordt een groeiende hoeveelheid textiel in de hierbij betrokken Friese gemeenten ingezameld dat geschikt is voor hergebruik of recycling en daardoor niet meer in het restafval terechtkomt. Dit is mede het gevolg van gerichte acties om het aanbod aan textiel te verhogen, zowel door middel van communicatie als door het in diverse gemeenten bijplaatsen van brengvoorzieningen voor het textiel. In aanvulling op de (intensivering van de) inzameling van herbruikbare afvalstoffen bij de burgers door middel van haal- en brengvoorzieningen, hebben de milieustraten een belangrijke functie in het terugdringen van de hoeveelheid grof huishoudelijk restafval en het bevorderen van hergebruik en recycling van deelstromen uit het restafval. Op initiatief van het ambtelijk contactpersonenoverleg is door een ambtelijke werkgroep en Omrin een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van gemeentegrensoverschrijdende samenwerking bij de milieustraten. Uit het onderzoek blijkt dat met deze aanpak – uitgaande van een uniform verrekentarief per bezoeker - een optimale service aan burgers kan worden geboden waardoor het scheidings- en recyclingsrendement van afvalstoffen wordt vergroot en tevens efficiencywinst kan worden gerealiseerd. Groter gemak voor de burgers leidt naar verwachting tot meer gebruik van c.q. een groter aanbod op de milieustraten en daarmee tot meer hergebruik en recycling van afvalstromen zoals hout, afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, matrassen, grond, autobanden, gips en vlakglas. De rapportage is begin 2015 aan alle colleges aangeboden. Bij voldoende bestuurlijk draagvlak in de gemeenten volgt een verdere uitwerking. De in 2013 gestarte proef met het inzamelen van afgedankte kleine elektrische apparaten via aparte inleverbakken onder brievenbussen, krijgt geen vervolg. De respons aan ingezamelde apparaten via deze in samenwerking tussen de gemeente Leeuwarden, Omrin, PostNL en Wecycle uitgevoerde proef bleek onvoldoende. In 2014 is van de totale hoeveelheid van 421 kilogram huishoudelijk afval per inwoner, een hoeveelheid van 222 kilogram aan de bron gescheiden en een hoeveelheid van 51 kilogram nagescheiden. Per saldo blijft een hoeveelheid van 148 kilogram aan brandbaar restafval over. Deze scheidingsresultaten betekenen dat het recyclingsniveau in Friesland opnieuw is gestegen: van 64,6% in 2013 naar 64,8% in 2014. Samenwerking in publiek verband In lijn met de strategie van Omrin om te streven naar beheerste groei, beoogt Fryslân Miljeu haar basis te verbreden en ruimte te bieden voor toetreding van andere gemeenten als aandeelhouder van NV Fryslân Miljeu, mits dit past in het Omrin-concept ‘van en voor de overheid’ en dit in NoordNederland kan worden gerealiseerd. In dat kader was door de aandeelhouders van NV Fryslân Miljeu al eerder de principe-bereidheid uitgesproken dat ruimte wordt geboden voor participatie van nietFriese gemeenten in Fryslân Miljeu. Met de toetreding van drie gemeenten als nieuwe aandeelhouder van NV Fryslân Miljeu in het afgelopen jaar is een belangrijke bijdrage aan de hiervoor vermelde strategische doelstelling gegeven. De gemeente Ameland werd in 2013 al op contractuele basis door Fryslân Miljeu ondersteund bij het plaatsen van ondergrondse inzamelvoorzieningen.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
9
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ Overleg tussen de gemeente en Fryslân Miljeu over verdergaande samenwerking heeft geresulteerd in het besluit van Ameland om aandeelhouder van NV Fryslân Miljeu te worden, met als doel om de gehele inzamelstructuur op haar grondgebied efficiënter te organiseren. Middels de aan deze gemeente per 19 augustus 2014 uitgegeven letteraandelen serie B is Ameland, evenals de gemeenten Achtkarspelen en Schiermonnikoog, verbonden aan het regiobedrijf BV Fryslân Miljeu Noordoost. Vanuit de bestaande relatie tussen zusterbedrijf Afvalsturing Friesland en vier Noord-Groningse gemeenten via Afvalbeheer Noord-Groningen voor de be- en verwerking van het huishoudelijk restafval, is overleg tussen Fryslân Miljeu en deze gemeenten gestart over een mogelijke samenwerking op inzamelgebied. De wijze waarop de afvalinzameling in de bij Fryslân Miljeu aangesloten gemeenten is georganiseerd, met een efficiënte en vergaand geautomatiseerde inzamelsystematiek en met behoud van zeggenschap over het eigen inzamelbedrijf, zijn voor de gemeenten De Marne en Eemsmond mede bepalend geweest om te kiezen voor aansluiting bij Fryslân Miljeu. Per medio augustus 2014 respectievelijk medio december 2014 zijn De Marne en Eemsmond aandeelhouder van NV Fryslân Miljeu geworden. Via de aan hen uitgegeven letteraandelen E zijn beide gemeenten verbonden aan BV Groningen Milieu, het nieuwe regiobedrijf van Fryslân Miljeu voor Groningse gemeenten. In de samenwerking met de Oost-Groningse gemeente Bellingwedde, die haar inzameltaken heeft ondergebracht in het gemeentelijk inzamelbedrijf Schier B.V. en waarvoor Omrin het management verzorgt en materieel beschikbaar stelt, hebben zich in het afgelopen jaar geen wijzigingen voorgedaan. Vanwege de veranderingen in de colleges van burgemeester en wethouders van onze aandeelhoudende gemeenten na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014, zijn alle bestuurlijke vertegenwoordigers uitgenodigd voor een kennismakingsbijeenkomst in juni 2014. Tijdens deze bijeenkomst zijn presentaties gehouden over Omrin, het afvalbeleid en (inter)nationale ontwikkelingen. Om de samenwerking met onze aandeelhouders zo objectief mogelijk te kunnen beoordelen en te kijken waar sterke punten en verbeterpunten liggen, is in het afgelopen jaar een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd, waarbij met behulp van vragenformulieren en overleg is gestreefd naar een zo helder mogelijke analyse van de door de gemeenten ervaren kwaliteit van de door Omrin geleverde dienstverlening en hun beoordeling van beleidsmatige zaken waar Omrin bij betrokken is. Het onderzoek is uitgevoerd in het licht van de doelstelling dat Omrin voor tevreden klanten gaat, uitgedrukt in het cijfer 8. Op basis van de ontvangen input van onze klantgemeenten komt het behaalde eindcijfer, herleid naar Fryslân Miljeu, uit op een gemiddelde van 7,68. Daarmee doet Omrin het zeker niet slecht, maar ligt er ook nog voldoende uitdaging voor verdere verbetering. Dit wordt aan de hand van concrete verbeterplannen opgepakt. In 2016 zal een nieuw klanttevredenheidsonderzoek worden gehouden. Samen met de Friese gemeenten is ter verwezenlijking van de hergebruiksdoelstellingen in het VANG-programma een bestuurlijke initiatiefgroep opgericht en is een ambtelijke VANG-werkgroep van start gegaan. In voorgaande jaarverslagen is regelmatig melding gemaakt van de voortgang van de juridische procedures tussen de bedrijven Sita en Van Gansewinkel enerzijds en de gemeente Leeuwarden en Fryslân Miljeu Noordwest anderzijds. In deze procedures ging het in de kern om de vraag of de gemeente Leeuwarden de opdracht tot inzameling van het huishoudelijk afval in haar gemeente aan BV Fryslân Miljeu Noordwest had mogen opdragen, zonder dat de gemeente voorafgaand aan de opdrachtverlening een Europese aanbesteding had gehouden. Nadat zowel de rechtbank (in januari 2010) als het gerechtshof (in september 2013) alle vorderingen van Sita en Van Gansewinkel had afgewezen, werd in december 2013 door deze bedrijven een cassatieprocedure bij de Hoge Raad gestart. Medio 2014 is door Sita en Van Gansewinkel besloten tot beëindiging van deze procedure. ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
10
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ Dienstverlening en bedrijfsvoering De investeringen in nieuwe inzamelmiddelen lagen in het afgelopen jaar op een aanzienlijk lager niveau dan in de jaren daarvoor. Inmiddels zijn in diverse gemeenten nieuwe minicontainers in gebruik genomen, zijn in de gemeente Leeuwarden in het kader van het project ‘Leeuwarden Ondergronds’ meer dan 200 nieuwe ondergrondse inzamelcontainers geplaatst en zijn zo’n 100 bestaande ondergrondse verzamelcontainers aangepast en zijn ook in andere bij Fryslân Miljeu aangesloten gemeenten ondergrondse inzamelvoorzieningen in gebruik genomen. Dit betekent dat vanaf 2014 de financiële vruchten kunnen worden geplukt van de hiermee gepaard gaande efficiencyvoordelen voor de afvalinzameling. Naast de afvalinzameling heeft Fryslân Miljeu in het afgelopen jaar in opdracht van verschillende gemeenten werkzaamheden in het kader van het beheer van de openbare ruimte uitgevoerd. Op basis van de goede resultaten die bij de onkruidbestrijding door middel van heet water door de inzet van de WAVE-machine worden behaald, in combinatie met de milieuvoordelen van dit systeem, heeft de gemeente Leeuwarden besloten het onkruid op verhardingen in haar gemeente ook de komende vier jaar op deze wijze door Fryslân Miljeu te laten bestrijden. In de gemeente Littenseradiel wordt de onkruidbestrijding op dezelfde wijze door Fryslân Miljeu uitgevoerd. Door de buitengewoon zachte winter van 2013/2014, met (nagenoeg) geen vorst en sneeuw, vond er geen noemenswaardige dienstverlening op het gebied van de gladheidbestrijding plaats. Fryslân Miljeu voert zelf de veeg- en strooiwerkzaamheden in de gemeenten Harlingen, Leeuwarden en Littenseradiel uit en heeft een regie- c.q. adviesrol voor deze werkzaamheden in de gemeenten het Bildt, Franekeradeel en Menameradiel. In samenwerking met de gemeente Leeuwarden wordt gewerkt aan de totstandkoming van een nieuw beleidsplan gladheidbestrijding en bijbehorend uitvoeringsplan. Een van de voornemens in deze plannen is om de preventieve gladheidbestrijding volledig door middel van het sproeien van zoutoplossingen uit te gaan voeren. Ook in 2014 is door gemeenten weer regelmatig gebruik gemaakt van de dienstverlening van Fryslân Miljeu op het gebied van (beleids)advisering, projectondersteuning en projectmanagement, bijvoorbeeld bij de proeven ‘Zuiver inzamelen’. De gedurende een reeks van jaren door Fryslân Miljeu uitgevoerde plaagdierbestrijding is in februari 2014 beëindigd. Herhaaldelijke pogingen om van deze dienstverlening een winstgevender bedrijfsactiviteit te maken, hebben onvoldoende resultaat gehad. In goed overleg hebben twee van de hierbij betrokken medewerkers de plaagdierbestrijding in eigen beheer voortgezet en zijn de andere twee medewerkers binnen Fryslân Miljeu herplaatst. De eerder gemaakte keuze om het wagenpark van Fryslân Miljeu zoveel mogelijk te ‘vergroenen’ door het gebruik van duurzame brandstof, heeft gedurende het verslagjaar geleid tot verdere uitbreiding van het rijdend materieel op groengas. Hierbij wordt gebruik gemaakt van groengas dat wordt getankt op de gestaag toenemende groengas-vulpunten. Een niet onbelangrijk bijkomend voordeel van deze brandstof zijn de lagere kosten ten opzichte van fossiele brandstof. In december 2014 is een eigen tankstation voor groengas op Ecopark De Wierde in gebruik genomen. In eerste instantie fungeert dit station als tankpunt voor aardgas, maar na realisatie van de gasopwerkingsinstallatie door Afvalsturing Friesland zal het rijdend materieel van Omrin op deze locatie groengas geproduceerd uit afval kunnen tanken. Digitalisering van de uitwisseling van informatie neemt een steeds grotere vlucht, zowel in de bedrijfsprocessen van Omrin als in de informatievoorziening aan gemeenten en burgers. In 2014 is onder andere gewerkt aan het koppelen van de inzamelroutes voor het huishoudelijk afval in ons planningsysteem Vista met een navigatiesysteem. Op deze wijze worden de optimale inzamelroutes berekend en ingeladen in een tablet die, eventueel voorzien van aanvullende informatie, in de inzamelwagen wordt gebruikt. De in 2013 in de gemeente Leeuwarden geïntroduceerde Omrin Afvalapp, die door burgers kan worden gebruikt voor grofvuilmeldingen en als afvalkalender, wordt nu ook gebruikt in de gemeenten Achtkarspelen, het Bildt, Heerenveen, Littenseradiel, Ooststellingwerf, Opsterland en Tytsjerksteradiel. ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
11
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ ‘OARS’ is het door Omrin beschikbaar gestelde digitale rapportageplatform waarop de gemeenten hun afvalgegevens kunnen raadplegen. Er is informatie beschikbaar over aanbiedings- en scheidingsgedrag, over resultaten van sorteerproeven en over de verwerking van het ingezamelde afval. Uit de informatie kunnen trends worden afgeleid en vergelijkingen met de gegevens van andere gemeenten worden gemaakt. Daarmee is OARS een belangrijk instrument voor het afvalmanagement binnen de gemeenten. Inzameling bedrijfsafval De vennootschap Fryslân Miljeu Bedrijfsservice, een 100%-dochteronderneming van NV Fryslân Miljeu, houdt zich bezig met het inzamelen van afval bij bedrijfsmatige klanten, variërend van eenmansbedrijfjes tot grote ondernemingen. De stapsgewijs doorgevoerde efficiencyverbeteringen in de operationele bedrijfsvoering en bij de binnendienst en het accountmanagement spelen een belangrijke rol in het sterk verbeterde resultaat van Bedrijfsservice. Bedrijfsservice is gedurende de jaren waarin de markt voor bedrijfsafval door spotprijzen werd bepaald en scherp werd geconcurreerd, er met veel inspanningen in geslaagd om gelet op de marktomstandigheden acceptabele resultaten te behalen. Nu het aanbod aan afval de beschikbare verwerkingscapaciteit overtreft, stijgen de prijzen. Bedrijfsservice ziet haar klantenportefeuille groeien en faciliteert haar klanten onder andere door de toenemende vraag naar ondergrondse inzamelvoorzieningen en perscontainers in plaats van rolcontainers. Het vorenstaande heeft ertoe geleid dat Bedrijfsservice een goed resultaat heeft weten te realiseren en daarmee heeft bijgedragen aan de groei van het positieve resultaat van de holding over 2014. Kwaliteit, arbo, veiligheid en milieu (KAVM) In januari 2014 is bij Omrin de jaarlijkse auditronde uitgevoerd voor de certificaten ISO 9001 (kwaliteit), ISO 14001 (milieu) en OHSAS 18001 (arbeidsomstandigheden en veiligheid). Onderdeel van deze audit waren onder andere het hoofdkantoor in Leeuwarden en de milieustraten in Leeuwarden, Grou, Terschelling, Oosterwolde en Damwoude. Deze audit leverde een positief totaalbeeld op met twee kritische tekortkomingen (ontbreken van een interne audit op twee milieustraten en geen aantoonbare beoordeling van leveranciers op arboen milieu-aspecten) en vijf niet-kritische tekortkomingen. Naar aanleiding van de audit is een plan van aanpak opgesteld en zijn corrigerende maatregelen getroffen. Deze maatregelen zijn door de externe auditor als afdoende aangemerkt waarna de certificaten opnieuw zijn verleend. Het in 2012 in gang gezette en in 2013 uitgevoerde traject om het veiligheidsbewustzijn binnen Omrin op een hoger niveau te brengen, heeft in 2014 een vervolg gekregen. Het veiligheidsysteem als zodanig staat niet ter discussie en is als goed en adequaat beoordeeld. In aanvulling op eerder geïnitieerde stappen ter verbetering van de bewustwording (zoals het houden van workshops voor de medewerkers en veiligheid als vast bespreekpunt in de diverse overlegstructuren terug laten komen), is ervoor gekozen om medewerkers uit alle geledingen binnen Omrin actief te betrekken bij het uitvoeren van inspectie- en observatierondes op de Omrinlocaties. Verder is met het bedrijf Stork informatie over bedrijfsveiligheid uitgewisseld. Het stijgende aantal meldingen van bijna-ongevallen heeft zich in 2014 doorgezet en bevestigt de verbeterde veiligheidscultuur binnen Omrin. Het vanuit de organisatie adequaat reageren op deze (meldingen van) bijna-ongevallen levert een belangrijke bijdrage aan het terugdringen van het aantal ongevallen en reduceert het aantal onveilige situaties waarin onze medewerkers terecht kunnen komen. Waar deze alertheid zich als bijna vanzelfsprekend vooral op de locaties richt waar met (grote) installaties wordt gewerkt, mogen ook minder voor de hand liggende werkplekken niet over het hoofd worden gezien. Concreet heeft dit zich onder andere vertaald in een aantal aanpassingen op het terrein van het hoofdkantoor in Leeuwarden waar ook rijdend materiaal wordt gestald, zoals het scheiden van gemotoriseerd en fietsverkeer, duidelijke bebording voor het dragen van reflectiekleding op de daarvoor aangewezen plaatsen en het aanpassen van looproutes. In mei 2014 hebben tien afvalbedrijven, waaronder Omrin, een veiligheidsweek georganiseerd waarin de veiligheid bij het lossen van afval centraal stond. Bij de loswerkzaamheden is de kans op veiligheidsincidenten relatief groot door de concentratie van mensen, materieel en activiteiten.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
12
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ Bewustwording en transparantie Overeenkomstig haar strategische uitgangspunten hecht Omrin veel waarde aan transparantie en maatschappelijke betrokkenheid bij het realiseren van haar doelstellingen. De al jarenlang georganiseerde Himmelwiken zijn daar een goed voorbeeld van. In 2014 hebben in totaal ruim 8100 leerlingen van basisscholen in de gemeenten het Bildt, Ferwerderadiel, Heerenveen, Leeuwarden, Littenseradiel, Menameradiel, Ooststellingwerf en Opsterland hieraan meegedaan. Tijdens deze Himmelwiken worden lessen over het voorkomen van zwerfafval gegeven met behulp van lespakketten die Omrin samen met de Friese Milieufederatie heeft ontwikkeld en gaan leerlingen actief op pad om zwerfafval op te ruimen. Als hoofdsponsor van de Tall Ships Races die in juli 2014 in Harlingen van start gingen, heeft Omrin veertien jonge trainees de mogelijkheid geboden om mee te varen op het eerste traject naar Fredrikstad in Noorwegen. Tijdens deze tocht hebben de trainees gewerkt aan een opdracht voor het inzamelen en recyclen van afval dat aan boord vrijkomt. Halverwege het verslagjaar is het digitaal duurzaamheidsverslag van Omrin over 2013 uitgebracht (http://www.omrindigitaaljaarverslag.nl/). In dit verslag wordt vanuit de missie van Omrin (‘passie voor kringloop’) op overzichtelijke en beknopte wijze de rol van Omrin op duurzaamheidsgebied uiteengezet en kunnen belangstellenden de gepresenteerde informatie naar eigen behoefte benutten voor informatieve doeleinden. Jaarlijks worden de sterke punten en de verbeterpunten van het duurzaamheidsverslag geëvalueerd. Duurzaam personeelsbeleid en social return In mei 2014 is opnieuw een medewerkerbetrokkenheidsonderzoek bij Omrin gehouden. Voor de uitvoering en begeleiding van dit onderzoek is gebruik gemaakt van de diensten van het bureau Effectory. In het onderzoek is de mening van de medewerkers gevraagd over aspecten als de werkzaamheden, arbeidsomstandigheden, samenwerking met collega’s, verhouding met de leidinggevende, ontwikkelingsmogelijkheden en beloning. Rekening houdend met het feit dat het aantal deelnemers aan dit onderzoek flink hoger lag dan bij het laatstgehouden onderzoek twee jaar geleden (65% ten opzichte van 47% in 2012), is een cijfer 8 als oordeel voor de algemene tevredenheid van de medewerkers over Omrin een goed resultaat. In 2012 werd de algemene tevredenheid met een 7,9 beoordeeld. Deze positieve uitslag laat onverlet dat er uit het onderzoek ook verbeterpunten naar voren komen, met name de behoefte aan verbetering van de samenwerking tussen de verschillende bedrijfsonderdelen. Als vervolg daarop zijn vanuit elke bedrijvengroep actieplannen opgesteld door werkgroepen van medewerkers. De implementatie van deze plannen is volop gaande. Duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers blijft een belangrijk uitgangspunt, zeker gelet op de gestaag oplopende gemiddelde leeftijd van ons personeel en de functiebelasting die het werken in de afvalbranche in een aantal gevallen met zich brengt. Veel aandacht bij Omrin gaat in dit verband uit naar de functionerings- en beoordelingsgesprekken en naar trainingen en opleidingen. Binnen Omrin is de werkwijze met mentorchauffeurs geïntroduceerd; door middel van specifieke scholing onder leiding van deskundige en ervaren chauffeurs wordt ernaar gestreefd om het rijgedrag waar nodig te verbeteren en het aantal vermijdbare schades te verminderen. Verder is gezondheidsmanagement en in het verlengde daarvan adequate verzuimbegeleiding een cruciaal onderdeel van het personeelsbeleid van Omrin. Dat het verzuimcijfer over 2014 van 5,3% desondanks aanzienlijk is toegenomen ten opzichte van 2013 (3,9%), heeft met name te maken met relatief veel gevallen van langdurig ziekteverzuim. Omrin blijft actief invulling geven aan haar maatschappelijke verantwoordelijkheid door het bieden van stage- en leerwerkplekken aan jongeren in het kader van hun beroepsopleiding op verschillende niveaus en vanuit diverse disciplines. Er wordt in werkervaringsplaatsen voorzien, er wordt samengewerkt met SW-bedrijven en er is ruimte voor de inzet van vrijwilligers.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
13
Verslag van de directie ______________________________________________________________________________________ In het afgelopen jaar zijn zeven overlegvergaderingen tussen de Ondernemingsraad (OR) en de algemeen directeur als bestuurder van Afvalsturing Friesland gehouden. In deze overlegvergaderingen zijn advies- en instemmingsaanvragen behandeld over ondermeer organisatiewijzigingen, uitbreiding van het privacyreglement en aanpassing van het cafetariasysteem in verband met de invoering van de werkkostenregeling. Verder zijn de OR-leden betrokken bij het medewerkerbetrokkenheidsonderzoek en is met hen gesproken over relevante KAVM-ontwikkelingen, de jaarrekening 2013, het proces van werving en selectie en de jaarrapportages op het gebied van privacy en integriteit. In augustus 2014 is een akkoord bereikt tussen de werkgeversvereniging WENb en de vakbonden Abvakabo FNV en CNV Publieke Zaak over de CAO Afval & Milieu voor 2014-2015. Deze CAO heeft een looptijd 16 maanden, van 1 september 2014 tot en met 31 december 2015. Belangrijkste onderdelen van de overeenkomst zijn een structurele loonsverhoging van 1,25% per 1 september 2014 en van 0,75% per 1 juni 2015, het met ingang van 2015 komen te vervallen van de resultaatafhankelijke uitkering en het gedeeltelijk omzetten van deze uitkering in een vaste eindejaarsuitkering. De personeelsbezetting zal naar verwachting in 2015 stabiel blijven ten opzichte van 2014. Ten slotte De in het jaarverslag 2013 door mij uitgesproken verwachting dat de investeringen in het optimaliseren van de afvalinzameling na 2013 tot merkbare efficiencyverbeteringen zouden leiden, zijn bewaarheid geworden. De resultaten over 2014 laten een significante resultaatsverbetering zien. Tegelijkertijd stel ik met tevredenheid vast dat Fryslân Miljeu als het inzamel- en reinigingsbedrijf van de gezamenlijke daarin deelnemende gemeenten zowel qua duurzaamheid als in financieel opzicht een zodanige ontwikkeling doormaakt dat het voor een groeiend aantal gemeenten interessant wordt om zich bij Fryslân Miljeu aan te sluiten. Daarmee is de conclusie gerechtvaardigd dat Fryslân Miljeu – zowel strategisch als financieel - op koers ligt. Afvalsturing Friesland NV, bestuurder namens deze J.W.G. Vernooij, algemeen directeur
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
14
Juridische structuur Fryslân Miljeu ______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
15
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Geconsolideerde balans voor winstbestemming per 31 december 2014 31 december 2014 € 1.000 € 1.000
31 december 2013 € 1.000 € 1.000
Actief Vaste activa Materiële vaste activa
20.139
20.669 20.139
Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
2.680 1.575
20.669 3.076 279
4.255
3.355
24.394
24.024
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
16
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Geconsolideerde balans voor winstbestemming per 31 december 2014 31 december 2014 € 1.000 € 1.000
31 december 2013 € 1.000 € 1.000
5.796
4.953
66
66
Langlopende schulden
9.244
9.378
Kortlopende schulden en overlopende passiva
9.288
9.627
24.394
24.024
Passief Eigen vermogen Groepsvermogen Voorzieningen
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
17
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 2014 € 1.000
€ 1.000
2013 € 1.000
€ 1.000
Netto-omzet
27.293
26.238
Som der bedrijfsopbrengsten
27.293
26.238
Uitbesteed werk en externe kosten Lonen, salarissen en sociale lasten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten
4.694 8.488 2.993 9.380
4.128 8.396 2.897 9.549 25.555
24.970
1.738
1.268
-605
-607
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
1.133
661
Resultaat
1.133
661
Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
18
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2014 (volgens de indirecte methode) 2014 € 1.000 € 1.000
2013 € 1.000 € 1.000
Bedrijfsresultaat
1.738
1.268
Aanpassingen voor: Afschrijvingen Mutatie voorzieningen
2.993 4
2.897 (34)
Mutaties in werkkapitaal: Afname/toename vorderingen Toename/afname schulden
392 38
126 226 430
Ontvangen interest Betaalde interest
(605)
Kasstroom uit operationele activiteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa
Ontvangsten langlopende schulden Aflossing langlopende schulden Ontvangen uit aandelenuitgifte Mutatie rekening-courant krediet Betaald dividend
(607) (605)
(607)
4.560
3.876
(2.823) 360
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
352
(8.988) 145 (2.463)
2.978 (3.174) 91 (312) (384)
(8.843) 7.448 (2.895) 333 (243)
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
(801)
4.643
Saldo mutatie geldmiddelen
1.296
-324
Liquide middelen vorig jaar Liquide middelen dit jaar Mutatie
279 1.575 1.296
603 279 -324
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
19
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Algemeen NV Fryslân Miljeu, statutair gevestigd te Leeuwarden, Hidalgoweg 5, is op 16 december 1998 opgericht. Activiteiten De activiteiten van NV Fryslân Miljeu en haar groepsmaatschappijen zijn: het, voor hun deelnemende overheden, komen tot een doelmatige en uit oogpunt van milieuhygiëne verantwoorde uitvoering van milieu- en reinigingstaken. Groepsverhoudingen NV Fryslân Miljeu staat aan het hoofd van een groep rechtspersonen. Een overzicht van de gegevens, vereist op grond van de artikelen 2:379 en 2:414 BW, is onderstaand opgenomen: Geconsolideerde maatschappijen: Naam
Statutaire zetel
◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden
BV Fryslân Miljeu Noordwest BV Fryslân Miljeu Noordoost BV Fryslân Miljeu Zuidwest BV Fryslân Miljeu Zuidoost BV Fryslân Miljeu Bedrijfsservice BV Fryslân Miljeu Diensten BV Groningen Milieu Stichting Omrin Estafette
Aandeel in het geplaatste kapitaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
Grondslagen voor de consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening van NV Fryslân Miljeu zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de groep behorende maatschappijen. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling van NV Fryslân Miljeu. De financiële gegevens van NV Fryslân Miljeu zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening zodat, gebruikmakend van artikel 2:402 BW, is volstaan met een verkorte winst- en verliesrekening in de vennootschappelijke jaarrekening. De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen zijn volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eliminatie van onderlinge verhoudingen en transacties.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
20
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Algemene grondslagen voor de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij anders vermeld. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als financiële derivaten verstaan. In de toelichting op de onderscheiden posten van de balans wordt de reële waarde van het betreffende instrument toegelicht als die afwijkt van de boekwaarde. Indien het financiële instrument niet in de balans is opgenomen wordt de informatie over de reële waarde gegeven in de toelichting op de ‘Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen’. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. De vennootschap past hedge-accounting toe op basis van generieke documentatie. De vennootschap documenteert de wijze waarop de hedgerelaties passen in de doelstellingen van het risicobeheer, de hedgestrategie en de verwachting aangaande de effectiviteit van de hedge. De vennootschap dekt haar renterisico af door renteswaps. Het effectieve deel van financiële derivaten die zijn toegewezen voor kostprijshedge-accounting, wordt tegen kostprijs gewaardeerd. Voor het ineffectieve deel wordt het verschil tussen de kostprijs en de lagere reële waarde in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Voor de toelichting van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de specifieke postgewijze toelichting. Onderstaand is het beleid van de groep opgenomen ten aanzien van financiële risico’s. Tevens worden de financiële derivaten van de groep en de hiermee verbonden financiële risico's toegelicht. Renterisico Het renterisicobeleid heeft tot doel de renterisico’s die voortkomen uit de financiering van de vennootschap te beperken en daarmee tevens de netto-rentelasten te optimaliseren. Dit beleid vertaalt zich in een gewenst profiel van vastrentende en variabel-rentende posities inclusief liquide middelen. Liquiditeitsrisico Periodiek worden liquiditeitsbegrotingen opgesteld. Door tussentijdse monitoring en eventuele bijsturing worden liquiditeitsrisico’s beheerst. In de liquiditeitsbegrotingen wordt rekening gehouden met beperkte beschikbaarheid van liquide middelen waaronder bankgaranties.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeveranderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met eventuele residuwaarde. ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
21
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Kosten voor periodiek groot onderhoud worden ten laste gebracht van het resultaat op het moment dat ze zich voordoen. De materiele vaste activa waarvan de onderneming krachtens een financiële leaseovereenkomst de economische eigendom heeft, wordt geactiveerd. De uit de financiële leaseovereenkomst voortkomende verplichting worden als schuld verantwoord. De in de toekomstige leasetermijnen begrepen interest wordt gedurende de looptijd van de financiële leaseovereenkomst ten laste van het resultaat gebracht. In de materiele vaste activa zijn inzamelmiddelen en voertuigen begrepen met een boekwaarde van € 7.593.000, die worden gefinancierd door middel van financiële lease. De vennootschap heeft niet de juridische eigendom van deze activa. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en de geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Indien middelen niet vrij ter beschikking staan, dan wordt hiermee bij de waardering rekening gehouden. Voorzieningen Voorziening jubileumuitkeringen: Deze voorziening is getroffen voor toekomstige jubileumuitkeringen aan werknemers. De voorziening is berekend door een onafhankelijk actuarieel bureau, op basis van contante waarde van de verplichtingen uit hoofde bij de vennootschap geldende regelingen voor jubileumuitkeringen. Hierbij is rekening gehouden met toekomstige salarisstijgingen en ontslagkansen. De gehanteerde disconteringsvoet bedraagt 4,5 %. De looptijd van deze voorziening is langlopend. Voorziening WW-verplichtingen: Voor op balansdatum bestaande verplichtingen tot loondoorbetaling in de vorm van WW is een voorziening getroffen waarmee een bestaande WW-verplichting kan worden gefinancierd. Deze voorziening is tegen nominale waarde gewaardeerd. De looptijd van deze voorziening is kortlopend. Langlopende en kortlopende schulden Opgenomen leningen en schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Pensioenregelingen personeel De voor het personeel geldende pensioenregelingen worden gefinancierd door afdrachten aan de pensioenuitvoerder. De verschuldigde premie wordt als last in de winst- en verliesrekening verantwoord. Als de reeds betaalde premiebedragen de verschuldigde premie overtreffen, wordt het meerdere opgenomen als overlopend actief voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door het fonds of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. Indien er, naast de verplichting voor periodieke pensioenpremies, een verplichting bestaat voor per balansdatum opgebouwde pensioenrechten (backserviceverplichtingen), wordt de verplichting in de balans opgenomen tegen de contante waarde. Ultimo 2014 (en 2013) waren er voor de vennootschap geen pensioenvorderingen en geen verplichtingen naast de betaling van de jaarlijks aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie. De dekkingsgraad van het ABP bedraagt per 31-12-2014 101% (31-12-2013: 106%). Het ABP heeft een herstelplan opgesteld waarin staat wat zij doen om de financiële situatie binnen 5 jaar te verbeteren. Dit plan is goedgekeurd door De Nederlandsche Bank, de toezichthouder van de Nederlandse pensioenfondsen. De belangrijkste punten uit dit herstelplan zijn: ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
22
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Zolang de dekkingsgraad lager is dan 104,2% worden de pensioenen niet aangepast aan de loonontwikkeling. De premie moet minimaal kostendekkend zijn en bij een lage dekkingsgraad (dekkingstekort) bijdragen aan herstel van het fonds. Om de financiële positie te verbeteren, geldt er een tijdelijke herstelopslag op de premie voor ouderdoms- en nabestaandenpensioen. Het beleggingsbeleid is aangepast waardoor het beleggingsrisico lager is. In het herstelplan is ruimte opgenomen om tegenvallers op te vangen. Als het herstel trager verloopt dan verwacht, kunnen bijvoorbeeld de pensioenen verlaagd worden .
Exploitatiesubsidies Exploitatiesubsidies worden ten gunste van de winst-en-verliesrekening gebracht in het jaar ten laste waarvan de gesubsidieerde uitgaven komen/waarin de opbrengsten zijn gederfd/waarin het exploitatietekort zich heeft voorgedaan.
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Opbrengsten en diensten worden opgenomen naar rato van de mate waarin de diensten zijn verricht, gebaseerd op de tot dat moment in het kader van de dienstverlening gemaakte kosten in verhouding tot de geschatte kosten van de totaal te verrichten dienstverlening. De kostprijs van deze diensten wordt aan dezelfde periode toegerekend. Netto-omzet Als netto-omzet wordt verantwoord de opbrengst van de in het verslagjaar bij deelnemers en derden in rekening gebrachte diensten. Baten en lasten De baten en lasten worden verantwoord in het jaar waarop zij betrekking hebben. Belastingen Op grond van artikel 2, lid 7, van de Wet op de vennootschapsbelasting is NV Fryslân Miljeu niet vennootschapsbelastingplichtig.
Grondslagen voor de opstelling van het geconsolideerd kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Winstbelastingen, ontvangen en betaalde interest en ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. De verkrijgingsprijs van verworven groepsmaatschappijen wordt opgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geldmiddelen heeft plaatsgevonden. Hierbij worden geldmiddelen aanwezig in deze groepsmaatschappijen afgetrokken van de aankoopprijs. Transacties waarbij geen ruil van geldmiddelen plaatsvindt, waaronder financiële leasing, worden niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. De betaling van de leasetermijnen uit hoofde van het financiële leasecontract wordt voor het gedeelte dat betrekking heeft op de aflossing als een uitgave uit financieringsactiviteiten aangemerkt en voor het gedeelte dat betrekking heeft op de interest als een uitgave uit operationele activiteiten.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
23
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2014 Materiële vaste activa Containers
Wagenpark
Overig
Totaal
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
24.034 -8.208
10.434 -5.865
774 -500
35.242 -14.573
Balans per 1 januari 2014 Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen
15.826 1.324 -244 -1.636
4.569 1.401 -116 -1.246
274 98 -111
20.669 2.823 -360 -2.993
Balans per 31 december 2014
15.270
4.608
261
20.139
Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
24.581 -9.311
10.896 -6.288
872 -611
36.349 -16.210
6,7%-33%
12%-50%
10%-33%
Afschrijvingspercentages
Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa Debiteuren Deelnemingen en participanten Aandeelhouders Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa
31 december 2014 € 1.000
31 december 2013 € 1.000
1.664 561 -
1.537 1.107 25
150
23
305
384
2.680
3.076
De vorderingen hebben een looptijd van minder dan een jaar. Op de post debiteuren is een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid van € 27.000 (in 2013 € 31.000) in mindering gebracht. Eigen vermogen
Groepsvermogen
31 december 2014 € 1.000
31 december 2013 € 1.000
5.796
4.953
Voor een specificatie van het groepsvermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
24
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Voorzieningen 2014 € 1.000
2013 € 1.000
Balans per 1 januari Dotatie aan de voorziening Onttrekkingen
66 -
66 -
Saldo per 31 december
66
66
2014 € 1.000
2013 € 1.000
Balans per 1 januari Dotatie aan de voorziening Onttrekkingen
-
34 -34
Saldo per 31 december
-
-
Voorziening Jubilea-uitkeringen
Voorziening WW-verplichtingen
Langlopende schulden 31 december 2014 Totaal € 1.000
Leningen kredietinstellingen Financial lease Totaal Aflossingsverplichting 1e jaar Per saldo
4.687 7.422 12.109 -2.865 9.244
Looptijd > 5 jaar
2.672 2.672
31 december 2013
Rentevoet %
Totaal € 1.000
4,0% 3,7%
5.007 7.301 12.308 -2.930
Looptijd > 5 jaar
Rentevoet %
-
4,0% 3,7%
9.378
De aflossingsverplichtingen voor het komende jaar zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Verstrekte zekerheden ● Verpanding van vorderingen op groepsmaatschappijen. Het totaal van deze vorderingen mag maximaal € 6.500.000 bedragen. ● Verpanding van bedrijfsinventaris van NV Fryslân Miljeu. ● Verpanding van de debiteurenvorderingen van NV Fryslân Miljeu. ● Verpanding van de door NV Fryslân Miljeu gehouden aandelen op naam in het kapitaal van al haar dochtervennootschappen.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
25
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Kortlopende schulden en overlopende passiva
Crediteuren Schulden aan kredietinstellingen Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Aflossingsverplichting leningen Deelnemingen en participanten Overige schulden en overlopende passiva
31 december 2014 € 1.000
31 december 2013 € 1.000
1.904 1.956
1.497 2.268
1.084 97 2.865 214
1.113 109 2.930 719
1.168
991
9.288
9.627
De maximale rekening courantfaciliteit bij kredietinstellingen bedraagt € 3.000.000. De verstrekte zekerheden staan vermeld onder de toelichting op de langlopende schulden. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen < 1 jaar Operational lease inzamelmiddelen Operational lease voertuigen Huur huisvesting
1 – 5 jaar
> 5 jaar
79 1.335 1.135
315 2.408 2.182
341 28 330
2.549
4.905
699
De leaseverplichtingen van de inzamelmiddelen en de voertuigen is inclusief een bijdrage voor onderhoud en reparatie. De huur huisvesting betreft de huur van winkelpanden, van opslagterreinen en van kantoorruimte. De Fryslân Miljeu-groep, met uitzondering van B.V. Fryslân Miljeu Diensten, is op basis van de B3status eigen risicodrager ten aanzien van de WW. In 2014 zijn investeringsverplichtingen aangegaan voor € 466.000,-. Voor de afdekking van het renterisico op langlopende schulden heeft de vennootschap vier renteswaps afgesloten. Voor de verwerking van de renteswap past de vennootschap kostprijshedgeaccounting toe. De reële waarde van de renteswaps is bepaald op basis van de waardering van de bank. De eerste swap heeft een hoofdsom van € 2.000.000. Met deze renteswap wordt het risico van een variabele rente (gebaseerd op 1-maands Euribor) afgedekt door een overeengekomen vast rentepercentage van 4,3 % voor de gehele looptijd. Vanaf 1 januari 2008 loopt het nominaal bedrag lineair af in 7 jaar. De kostprijs van de renteswap bedraagt nihil. De reële waarde op balansdatum is nihil (2013 -/- € 9.000). De tweede swap heeft een hoofdsom van € 3.000.000. Met deze renteswap wordt het risico van een variabele rente (gebaseerd op 1-maands Euribor) afgedekt door een overeengekomen vast rentepercentage van 3,6 % voor de gehele looptijd. Vanaf 1 januari 2009 loopt het nominaal bedrag lineair af in 7 jaar. De kostprijs van de renteswap bedraagt nihil. De negatieve reële waarde op balansdatum is -/- € 10.000 (2013 -/- € 33.000). ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
26
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
De derde swap heeft een hoofdsom van € 3.000.000. Met deze renteswap wordt het risico van een variabele rente (gebaseerd op 1-maands Euribor) afgedekt door een overeengekomen vast rentepercentage van 1,2 % voor de gehele looptijd. Vanaf 1 april 2012 loopt het nominaal bedrag lineair af in 5 jaar. De kostprijs van de renteswap bedraagt nihil. De negatieve reële waarde op balansdatum is -/- € 23.000 (2013 -/- € 33.000). De vierde swap heeft een hoofdsom van € 2.000.000. Met deze renteswap wordt het risico van een variabele rente (gebaseerd op 3-maands Euribor) afgedekt door een overeengekomen vast rentepercentage van 0,7% voor de gehele looptijd. Vanaf 1 mei 2014 loopt het nominaal bedrag lineair af in 5 jaar. De kostprijs van de renteswap bedraagt nihil. De negatieve reële waarde op balansdatum is -/- € 27.000. In de met de bank afgesloten overeenkomst is geen verplichting opgenomen tot bijstorting in het geval er sprake is van een negatieve waarde van de renteswaps die een vastgestelde grens overschrijdt, uitgezonderd indien er sprake is van tussentijdse beëindiging van de financiering.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
27
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 Netto-omzet
Omzet contracten Overige opbrengsten
2014 € 1.000
2013 € 1.000
22.013 5.280
20.682 5.556
27.293
26.238
De omzet contracten omvat de werkzaamheden die voortvloeien uit contracten met bedrijven en dienstverleningsovereenkomsten met de aangesloten gemeenten. De overige opbrengsten bestaan uit activiteiten die niet direct samenhangen met de omzet contracten. Uitbesteed werk en externe kosten De kosten uitbesteed werk en externe kosten hebben een directe relatie met de gerealiseerde omzet en overige opbrengsten. Lonen, salarissen en sociale lasten
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten
2014 € 1.000
2013 € 1.000
6.765 887 836
6.759 806 831
8.488
8.396
De dekkingsgraad van het ABP bedraagt per 31 december 2014 101,1% (2013 105,9%). De vennootschap heeft een pensioenregeling afgesloten met het bedrijfstakpensioenfonds ABP. De opgebouwde aanspraken worden steeds in het betreffende kalenderjaar af gefinancierd door middel van kostendekkende premiebetalingen. De pensioenregeling betreft een geïndexeerde middelloonregeling. Op basis van de uitvoeringsovereenkomsten heeft de vennootschap bij een tekort in het fonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan door hogere toekomstige premies.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
28
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Aantal werknemers Het gemiddeld aantal werknemers (fte) gedurende het boekjaar kan als volgt worden weergegeven:
NV Fryslân Miljeu BV Fryslân Miljeu Noordwest BV Fryslân Miljeu Noordoost BV Fryslân Miljeu Zuidwest BV Fryslân Miljeu Zuidoost BV Fryslân Miljeu Bedrijfsservice BV Fryslân Miljeu Diensten Stichting Omrin Estafette
2014
2013
26 49 4 2 22 21 24 16
24 55 4 2 21 24 23 17
164
170
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
Materiële vaste activa
2014 € 1.000
2013 € 1.000
2.993
2.897
2.993
2.897
2014 € 1.000
2013 € 1.000
620 1.720 1.473 1.666 1.610 2.291
625 1.754 1.535 1.855 1.660 2.120
9.380
9.549
2014 € 1.000
2013 € 1.000
Overige bedrijfskosten
Overige personeelskosten Huisvestingskosten Brandstofkosten Onderhoud- en reparatiekosten Overige transportkosten Overige bedrijfskosten
Financiële baten en lasten
Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten
-605
-607
-605
-607
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
29
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Vennootschappelijke balans voor winstbestemming per 31 december 2014 31 december 2014 € 1.000 € 1.000
31 december 2013 € 1.000 € 1.000
Actief Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa
949 10.511
1.514 9.938 11.460
11.452
2.953
2.832
14.413
14.284
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
30
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Vennootschappelijke balans voor winstbestemming per 31 december 2014 31 december 2014 € 1.000 € 1.000
31 december 2013 € 1.000 € 1.000
Passief Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agio Dividendreserve Overige reserves Resultaat boekjaar
712 235 2.987 778 1.113
640 216 2.665 770 711 5.825
5.002
11
11
Langlopende schulden
3.333
3.510
Kortlopende schulden en overlopende passiva
5.244
5.761
14.413
14.284
Voorzieningen
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
31
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2014 De vennootschappelijke winst- en verliesrekening is op grond van artikel 2:402 BW in beknopte vorm weergegeven. 2014 € 1.000
2013 € 1.000
Resultaat deelnemingen Saldo overige baten en lasten
1.185 -72
697 14
Resultaat
1.113
711
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
32
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Toelichting op de vennootschappelijke balans per 31 december 2014 Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. Voor de algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening, de grondslagen voor de waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat, alsmede voor de toelichting op onderscheiden activa en passiva en de resultaten wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening, voor zover hierna niet anders wordt vermeld. De vennootschappelijke winst- en verliesrekening is op grond van artikel 2:402 BW in beknopte vorm weergegeven. Grondslag financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde, doch niet lager dan nihil. Deze nettovermogenswaarde wordt berekend op basis van de grondslagen van XYZ BV. Als de nettovermogenswaarde negatief is, wordt de deelneming op nihil gewaardeerd. Daarbij worden tevens andere langlopende belangen in aanmerking genomen die feitelijk moeten worden aangemerkt als onderdeel van de netto-investering in de deelneming. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor de schulden van de desbetreffende deelneming, respectievelijk de feitelijke verplichting heeft de deelneming (voor haar aandeel) tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening gevormd. Bij het bepalen van de omvang van deze voorziening wordt rekening gehouden met reeds op vorderingen op de deelneming in mindering gebrachte voorziening voor oninbaarheid. De vorderingen op en leningen aan deelnemingen alsmede de overige vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, welke gelijk zijn aan de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
33
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Toelichting op de onderscheiden posten van de balans Materiële vaste activa Een overzicht van de materiële vaste activa is onderstaand opgenomen: Containers
Wagenpark
€ 1.000
Overig
Totaal
€ 1.000
€ 1.000
Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
1.543 -158
114 -23
175 -137
1.832 -318
Balans per 1 januari 2014 Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen
1.385 157 -639 -53
91 -18
38 -12
1.514 157 -639 -83
Balans per 31 december 2014
850
73
26
949
Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
936 -86
114 -41
175 -149
1.225 -276
6,7%
14%-20%
20%-33%
Afschrijvingspercentages
In de post containers zijn inzamelmiddelen begrepen met een boekwaarde van € 662.000, die wordt gefinancierd door middel van financiële lease. De groep heeft niet de juridische eigendom van deze inzamelmiddelen. Financiële vaste activa Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:
Deelnemingen in groepsmaatschappijen Vorderingen op groepsmaatschappijen
2014 € 1.000
2013 € 1.000
5.925 4.586 10.511
5.124 4.814 9.938
Het verloop van de deelnemingen is als volgt: Deelnemingen in groepsmaatschappijen € 1.000 Boekwaarde per 1 januari 2014 Resultaat deelnemingen Uitgekeerd dividend Boekwaarde per 31 december 2014
5.124 1.185 -384 5.925
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
34
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Het verloop van de vorderingen is als volgt: Vorderingen op groepsmaatschappijen € 1.000 Boekwaarde per 1 januari 2014 Verstrekkingen Aflossingen Boekwaarde per 31 december 2014
4.814 2.000 -2.228 4.586
De vorderingen op groepsmaatschappijen betreffen leningen die zijn uitgezet bij de dochtermaatschappijen. De looptijd en rentebetalingen komen overeen met de voorwaarden tussen de geldverstrekker en N.V. Fryslân Miljeu. De looptijd varieert van vijf tot zeven jaar en de rentetarieven liggen tussen de 4,0% en 4,5%. Vorderingen 31 december 2014 € 1.000
31 december 2013 € 1.000
Debiteuren Groepsmaatschappijen Overige vorderingen en overlopende activa
61 2.775
136 2.559
117
137
Balans per 31 december 2014
2.953
2.832
De kortlopende vorderingen hebben een looptijd korter dan 1 jaar. Op de post groepsmaatschappijen is een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid van € 72.000 in mindering gebracht. Eigen vermogen Geplaatst kapitaal
31 december 2014 € 1.000
31 december 2013 € 1.000
Balans per 1 januari Storting Vermindering
640 72 -
640 -
Balans per 31 december 2014
712
640
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 1.589.000. De aandelen zijn in handen van in NV Fryslân Miljeu participerende Friese gemeenten. Het geplaatste aandelenkapitaal is als volgt verdeeld: Aandelen A 80.534 aandelen à nominaal € 4,53 (nlg 10) Aandelen B 14.723 aandelen à nominaal € 4,53 (nlg 10) Aandelen C 40.759 aandelen à nominaal € 4,53 (nlg 10) Aandelen D 8.324 aandelen à nominaal € 4,53 (nlg 10) Aandelen E 12.449 aandelen à nominaal € 4,53 (nlg 10) ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
35
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Bij de omrekening van guldens naar euro’s is gebruik gemaakt van artikel 2:178c BW. Agio 2014 € 1.000
2013 € 1.000
Balans per 1 januari 2014 Toename Afname
216 19 -
216 -
Balans per 31 december 2014
235
216
Dividendreserve Dividend Reserve A
Dividend Reserve B
Dividend Reserve C
Dividend Reserve D
Totaal
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
€ 1.000
Balans per 1 januari 2014 Toename uit winstbestemming Uitkering dividend
1.839 482 -259
-5 27 -16
630 195 -106
204 -1 -3
2.668 703 -384
Balans per 31 december 2014
2.062
6
719
200
2.987
Overige reserves 2014 € 1.000
2013 € 1.000
Balans per 1 januari 2014 Toename van algemene reserves Afname uit winstbestemming
770 8 -
754 16 -
Balans per 31 december 2014
778
770
Resultaat boekjaar Het resultaat staat ter beschikking van de Algemene Vergadering (AV). In de geconsolideerde jaarrekening zijn de jaarcijfers van Stichting Omrin Estafette opgenomen. In de enkelvoudige jaarrekening van N.V. Fryslân Miljeu zijn de jaarcijfers van Stichting Omrin Estafette niet opgenomen. Hierdoor ontstaat een verschil tussen het eigen vermogen in de geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening van N.V. Fryslân Miljeu.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
36
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Voorzieningen 2014 € 1.000
2013 € 1.000
Balans per 1 januari Dotatie aan de voorziening Onttrekkingen
11 -
11 -
Balans per 31 december 2014
11
11
Voorziening Jubilea-uitkeringen
Langlopende schulden 31 december 2014 Totaal € 1.000
Financial lease Leningen kredietinstellingen Totaal Aflossingsverplichting 1e jaar Per saldo
Looptijd > 5 jaar
643 4.687 5.330 -1.997
31 december 2013
Rentevoet %
Totaal € 1.000
4,0% 4,0%
704 5.007 5.711 -2.201
297 297
3.333
Looptijd > 5 jaar
Rentevoet %
373 -
4,0% 4,0%
3.510
De aflossingsverplichting voor het komende jaar is verantwoord onder de kortlopende schulden. Zekerheden De verstrekte zekerheden zijn mede begrepen in de verstrekte zekerheden zoals vermeld in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening. Kortlopende schulden en overlopende passiva
Crediteuren Schulden aan kredietinstellingen Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Groepsmaatschappijen Aflossingsverplichting lening Overige schulden en overlopende passiva
31 december 2014 € 1.000
31 december 2013 € 1.000
363 1.956
400 2.268
134 21 525 1.997
450 23 200 2.201
248
219
5.244
5.761
De kortlopende schulden hebben een looptijd korter dan 1 jaar. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Deze rechten en verplichtingen zijn mede begrepen in de niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen zoals vermeld in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening. ______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
37
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Toelichting op de onderscheiden posten van de vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2014 Het gemiddeld aantal werknemers (fte) bij NV Fryslân Miljeu gedurende het jaar bedroeg 26 (2013: 24).
Overige toelichtingen en ondertekening van de jaarrekening Bezoldiging van bestuurder en commissarissen Voor de bezoldiging van commissarissen van de rechtspersoon kwam in 2014 een bedrag van € 45.000 (2013: € 36.000) ten laste van de vennootschap en haar groepsmaatschappijen. Voor de bezoldiging van de bestuurder (Afvalsturing Friesland NV) kwam in 2014 een bedrag van € 70.000 (2013: € 70.000) ten laste van de vennootschap en haar groepsmaatschappijen.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
38
Jaarrekening ______________________________________________________________________________________
Leeuwarden, 20 mei 2015
De bestuurder, namens deze
De Raad van Commissarissen,
J.W.G. Vernooij, algemeen directeur
G. Krol, president-commissaris
Th.R. Piersma
H. Sikkema
T. Baas
K.F. Helder
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
39
Overige gegevens ______________________________________________________________________________________
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Hiervoor wordt verwezen naar de hierna opgenomen verklaring.
Statutaire regeling betreffende de bestemming van het resultaat In artikel 19 van de statuten van NV Fryslân Miljeu zijn bepalingen opgenomen met betrekking tot de winstdeling. lid 1
De winst staat ter beschikking van de Algemene Vergadering, met inachtneming van het volgende:
lid 2
De voor uitkering vatbare winst kan slechts worden uitgekeerd voorzover het eigen vermogen groter is dan het gestorte deel van het kapitaal plus de reserves die wettelijk moeten worden aangehouden. - Uitkering geschiedt na vaststelling van de jaarrekening. - Tussentijdse uitkeringen mogen slechts worden toegestaan indien aan de eerste voorwaarde is voldaan.
lid 3
De reserves zijn als volgt opgebouwd: - wettelijke reserves - overige reserves - dividendreserve per serie van letteraandelen.
lid 4
De winst uit de besloten vennootschappen wordt toegevoegd aan de dividendreserve met inachtneming van het volgende:
lid 5
Van de winst wordt - met inachtneming van het in de vorige leden bepaalde – aan de aandeelhouders een primair dividend uitgekeerd van 7% over het gestorte nominale bedrag van hun aandelen en agio of zoveel minder als het beschikbare bedrag toelaat. Eventueel wordt het dividend vermeerderd met achterstallig primair dividend.
lid 6
Met inachtneming van het in vorige leden bepaalde kan de Algemene Vergadering besluiten tot uitkering van de winst op gewone aandelen.
lid 7
Op de na toepassing van vorige leden resterende winst, worden in aftrek gebracht de niet gedelgde verliessaldi. De alsdan resterende winst wordt uitgekeerd aan de aandeelhouders in verhouding tot het nominale bedrag van de aandelen.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
40
Overige gegevens ______________________________________________________________________________________
Voorstel tot winstbestemming van het resultaat over het boekjaar 2014 Zoals uit de jaarrekening blijkt, bedraagt het resultaat over 2014 € 1.113.000. Overeenkomstig het bepaalde in artikel 19 lid 4 van de statuten wordt de winst uit de besloten vennootschappen toegevoegd aan de dividendreserve. Overeenkomstig het bepaalde in artikel 19 lid 5 van de statuten wordt voorgesteld 7% primair dividend over het nominale bedrag van de aandelen en agio uit te keren, zijnde een bedrag van € 60.000. Voorgesteld wordt om van dividendreserve A na uitkering van het primair dividend overeenkomstig de statuten – 50% van de winst te reserveren en het restant van de winst, groot € 377.000, uit te keren aan de aandeelhouders met letteraandelen A. Voorgesteld wordt om van dividendreserve B na uitkering van het primair dividend overeenkomstig de statuten – 50% van de winst te reserveren en het restant van de winst, groot € 22.000, uit te keren aan de aandeelhouders met letteraandelen B. Voorgesteld wordt om van dividendreserve C na uitkering van het primair dividend overeenkomstig de statuten – 50% van de winst te reserveren en het restant van de winst, groot € 2.000, uit te keren aan de aandeelhouders met letteraandelen C. Voorgesteld wordt om van dividendreserve D geen primair dividend uit te keren aan de aandeelhouder met letteraandelen D. Het verlies komt ten laste van de dividendreserve. Voorgesteld wordt om van dividendreserve E geen primair dividend uit te keren aan de aandeelhouders met letteraandelen E. Het resultaat zal worden toegevoegd aan de dividendreserve. Voorgesteld wordt om het resterende resultaat, groot € 652.000, overeenkomstig artikel 19 lid 7 aan het eigen vermogen te toe te voegen.
Resultaatbestemming voorgaand boekjaar 2013 De jaarrekening 2013 is vastgesteld door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 28 juni 2014. De resultaatsbestemming is vastgesteld conform het daartoe gedane voorstel.
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
41
Overige gegevens ______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
42
Overige gegevens ______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________ Jaarverslag 2014 NV Fryslân Miljeu
43