Jaarstukken 2013
Jaarstukken 2013
Inhoudsopgave 1
2
3
4
Algemeen 1.1 Voorwoord 1.2 Leeswijzer Jaarverslag 2.1 Programmaverantwoording 2.1.1 Programma 1 BESTUREN 2.1.2 Programma 2 WONEN EN WERKEN 2.1.3 Programma 3 ONTSPANNEN 2.1.4 Programma 4 LEREN 2.1.5 Programma 5 ZORGEN 2.1.6 Programma 6 BEHEREN 2.1.7 Programma 7 MIDDELEN 2.2 Paragrafen 2.2.1 Paragraaf Lokale heffingen 2.2.2 Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing 2.2.3 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen 2.2.4 Paragraaf Financiering 2.2.5 Paragraaf Bedrijfsvoering 2.2.6 Paragraaf Verbonden partijen 2.2.7 Paragraaf Grondbeleid 2.3 Verklaring bestuur Jaarrekening 3.1 Balans 3.2 Programmarekening 3.3 Toelichtingen 3.3.1 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 3.3.2 Toelichting balans, activazijde 3.3.3 Toelichting balans, passivazijde 3.3.4 Overige gegevens 3.3.5 Toelichting programmarekening Bijlagen 4.1 Overzicht producten per deelprogramma 4.2 Borg- en garantiestellingen 4.3 Sisa overzicht
Jaarstukken 2013
1 2 5 7 8 9 15 23 28 32 38 44 51 52 58 62 67 72 83 96 101 103 105 108 109 110 112 117 124 125 135 136 149 150
i
1
Algemeen
Jaarstukken 2013
1
1.1
Voorwoord
Aan de leden van de raad, Voor u liggen de jaarstukken van de gemeente Bronckhorst over het boekjaar 2013. De stukken geven u inzicht in het door ons gevoerde beleid en beheer in 2013. In de programmaverantwoording schetsen wij een beeld hoe in 2013 is gewerkt aan het realiseren van de doelstellingen. De paragrafen geven u een dwarsdoorsnede van de jaarstukken op de meest belangrijke onderwerpen en beheersmatige aspecten. De jaarrekening is de financiële weerslag van het jaarverslag. In maart zijn er verkiezingen en dat betekent dat onze collegeperiode, die van maart 2010 tot maart 2014 loopt, er bijna op zit. Het was een enerverende tijd waarin veel gebeurde in Bronckhorst. Deze jaarstukken geven een verslag van de uitvoering van uw doelstellingen in ons laatste volledige jaar als college. In de programmaverantwoording in het jaarverslag vindt u de belangrijkste, in het oog springende, werkzaamheden in 2013. Rekeningresultaat De rekening sluit met een voordelig resultaat van € 4.792.000 tegen een geraamd voordelig saldo, na wijzigingen, van € 16.000. Ten opzichte van de begroting is het resultaat € 4.776.000 voordeliger. Voor een groot gedeelte was het rekeningsresultaat bekend (€ 2.748.000 voordelig). U hebt gedurende het jaar verschillende beslisdocumenten gezien waarin wij u bestemmingen voor overtollige middelen vanuit 2013 voorlegden. Voorbeelden zijn de Visie Bronckhorst 3.0, de managementrapportage 1e halfjaar 2013 Participatie, de motie armoedebeleid en uitvoeringsprogramma's voor bijvoorbeeld Landschapsontwikkeling (LOP). Het resterende, voordelige verschil (€ 2.028.000) wordt veroorzaakt door de volgende, grotere afwijkingen: ● programma 2: verlies van bouw- en bestemmingsplanleges (€ 335.000 N) en het treffen van een voorziening voor het Bedrijvenpark RBT/EBT (€ 660.000 N) ● programma 5: doorontwikkeling jeugd- en ouderenbeleid (€ 359.00 V) ● programma 7: de hogere algemene uitkering (€ 222.000 V), de lagere bedrijfsvoeringslasten door bijvoorbeeld de vacaturestop (€ 501.000 V) en vrijval uit de voorzieningen onderhoud schoolgebouwen en onderhoud gemeentelijke gebouwen (€ 1.250.000 V) ● diverse kleine afwijkingen bij diverse programma's (€ 691.000 V), wat binnen de bandbreedte van 1% van de omzet ligt. Het voordelig resultaat is als volgt over de programma’s verdeeld: Programma
Besturen Wonen en werken Ontspannen
Saldi per programma
Afwijking
Begroting
Rekening
11.182
10.613
569
voordelig
1.386
4.548
-3.162
nadelig
11.681
11.442
240
voordelig
Leren
4.387
4.315
72
voordelig
Zorgen
9.941
8.252
1.689
voordelig
Beheren
5.921
5.815
106
voordelig
Middelen
-38.666
-40.560
1.894
voordelig
Resultaat voor bestemming Toevoeging / onttrekking reserves Resultaat na bestemming
Jaarstukken 2013
5.832
4.424
1.408
voordelig
-5.848
-9.216
3.368
voordelig
-16
-4.792
4.776
voordelig
2
De belangrijkste afwijkingen tussen de begroting (na wijziging) en de rekening vindt u in de toelichting op de programma's in het programma-onderdeel "Wat heeft het gekost". Een beleidsmatige toelichting ziet u per deelprogramma bij het onderdeel "Wat wilden wij bereiken en wat hebben wij in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken". Voorstellen voor resultaatbestemming Voor de eerdergenoemde, bekende, meerjarige projecten (€ 2.748.000) leggen wij u voorstellen voor resultaatbestemming voor in het raadsvoorstel behorend bij deze jaarstukken voor een bedrag van € 1.494.000. Het resterende, benodigde bedrag ad € 1.254.000 willen wij als vaststaande onttrekkingen aan de algemene reserve in de begroting 2015 - 2018 meenemen. Het gaat om de volgende voorstellen voor resultaatbestemming: Programma Voorstel
Bedrag
Verdeling over jaren 2014
2015
2016
2017
2018
10.000
10.000
10.000
1D
Educatie berging vliegtuigwrak
75.000
75.000
2A
Pilot Pimp de krimp
50.000
10.000
10.000
2A
Subsidieverordening Verduurzamen woningvoorraad
110.000
55.000
55.000
2C
Acht LOP-projecten
182.000
117.000
40.000
25.000
2C
Drie GPL-projecten
82.000
27.000
27.000
14.000
3B
Kwaliteitsimpuls BrummenBron(c)khorst
363.000
280.000
83.000
5C
Transitie decentralisaties
348.000
348.000
5C
Doelgroepenvervoer
400.000
140.000
220.000
40.000
5C
Aanvulling korting huishoudelijke hulp 1 WMO
795.000
159.000
318.000
318.000
5C
Uitvoering Armoedebeleid 2013
14.000
14.000
6B
Uitvoeringsprogramma GVVP
61.000
61.000
6B
Herinrichting Hummelo
246.000
186.000
7C
Verbeteringen DidiD-audit
22.000
22.000
Totaal voorstellen resultaatbestemming 2.748.000 1.494.000 2013
14.000
60.000 813.000
407.000
24.000
10.000
Rekening houdende met de voorstellen voor resultaatbestemming die "drukken" op het jaar 2014 zal van het rekeningsresultaat 2013 € 3.298.000 terugvloeien naar de algemene reserve.
Jaarstukken 2013
3
Jaarstukken 2013
4
1.2
Leeswijzer
In dit boekwerk hebben wij twee documenten voor u verwerkt, namelijk het jaarverslag (hoofdstuk 2) en de jaarrekening (hoofdstuk 3). Voor het verhogen van de leesbaarheid van de documenten zetten wij de vermelde cijfers in tabellen en opstellingen in euro's maal 1.000 tenzij anders vermeld. Jaarverslag (de inhoud) In het jaarverslag leggen wij aan u verantwoording af over het gevoerde beleid in 2013. U ziet in het jaarverslag de programmaverantwoording en de paragrafen. In de programmaverantwoording benoemen wij de belangrijkste ontwikkelingen in 2013 en de activiteiten die wij hebben ontplooid om de doelstellingen van uw raad te realiseren. De bijbehorende inzet van middelen ziet u daar ook terug, waarbij wij ook aangeven welke investeringen zijn gedaan voor dat specifieke programma en over welke reserves is beschikt danwel aan welke reserves bedragen zijn toegevoegd. Ook gaan wij in op de belangrijkste financiële afwijkingen tussen de ramingen na wijzigingen en de uiteindelijke realisatie op de lasten en baten. De paragrafen geven u een dwarsdoorsnede van de beleidslijnen. Hierin staat informatie over een aantal beheersmatige aspecten van de uitvoering. Jaarrekening (de financiële positie) De balans geeft u inzicht in de bezittingen, de schulden en het vermogen van de gemeente aan het begin en aan het eind van het jaar 2013. De rekening van baten en lasten geeft het resultaat per programma weer en dat van de gemeente als totaal. Naast een rekening van baten en lasten per programma ziet u een rekening van baten en lasten weergegeven op kostensoorten met daarop een toelichting. Via die lijn ziet u de dwarsdoorsnede van alle typen lasten en baten. De producten per deelprogramma (productenrekening) staan in een bijlage (bijlage 4.1). Het Cebeon (Centrum Beleidsadviserend Onderzoek b.v.) heeft naar aanleiding van de invoering van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) een productenindeling voorgesteld die de functies van het BBV volgt. Deze indeling volgen wij met als randvoorwaarde dat de producten de programma's volgen, dat een product in zijn geheel past binnen één (deel)programma en dat gestreefd wordt naar één bestuurlijk trekker per product. De indeling maakt het onder andere mogelijk eenvoudiger te benchmarken en een link te leggen naar de algemene uitkering. Controleverklaring In de bij de jaarstukken gevoegde controleverklaring geeft de accountant een getrouw- en een rechtmatigheidsoordeel.
Jaarstukken 2013
5
Jaarstukken 2013
6
2
Jaarverslag
Jaarstukken 2013
7
2.1
Programmaverantwoording
Jaarstukken 2013
8
2.1.1
Programma 1 BESTUREN
2.1.1.1
Algemeen
Missie Bronckhorst streeft een bestuur na dat integer handelt ten dienste van de samenleving en vanuit betrokkenheid bij de burgers, daarbij rekening houdend met de eigen verantwoordelijkheid van de burgers. Context en achtergrond De eisen die de burgers stellen aan hun bestuur en aan de kwaliteit van de dienstverlening nemen toe. Vanuit de rijksoverheid komen meer taken en vanuit de provincie meer plannen naar de gemeente toe, maar minder middelen om alle taken op de huidige wijze te vervullen. Bronckhorst wil een gemeente zijn die goed inspeelt op de maatschappelijke ontwikkelingen, die een manier van dienstverlening heeft die aansluit bij de verwachtingen van burgers en bedrijven en die past binnen de gemeentelijke financiën. Dit betekent dat Bronckhorst zich beraadt op de vraag in welke situaties welke rol en vorm van samenwerking nodig is. Naar inwoners toe en binnen samenwerkingsverbanden. Samenwerking met medeoverheden kan op regionaal niveau zijn, maar ook binnen het verband van de P10 (een samenwerkingsverband van de 10 grootste plattelandsgemeenten) of binnen Europees verband. Van de burger verwachten wij dat hij een bijdrage levert aan de kwaliteit van de samenleving. Normen zijn daarbij nodig, waarbij de gemeente Bronckhorst de naleving ervan zal verwachten en soms moet stimuleren of afdwingen. Kaderstellende beleidsnota's ● Coalitieakkoord "Samen bouwen aan een betrokken, solide en duurzaam Bronckhorst” (2010) ● Financiële verordening (2008) ● Agenda Achterhoek 2020 (2011) ● Visie TBB "Duurzaam en betrokken" (2011) ● Evenementenbeleid (2006) ● Integraal veiligheidsbeleid (2008) ● Handhavingsprogramma (2008) ● Beleidsplan Brandweer Achterhoek West 2011 - 2015 (2011) Deelprogramma's 1A Bestuurscultuur 1B Samenwerking met mede-overheden 1C Dienstverlening 1D Openbare orde, veiligheid en handhaving 2.1.1.2
Deelprogramma 1A Bestuurscultuur
Bestuurlijke trekker:
Dhr. H.A.J. Aalderink
Ambtelijke trekker:
Dhr. J.H. van Cranenburgh
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Betrokken, solide en duurzaam bestuur Bronckhorst heeft te maken met een aantal ontwikkelingen: de demografische ontwikkelingen, de terugtredende overheid en minder financiële middelen. In het traject Toekomstbestendig Bronckhorst werken wij aan een duurzaam Bronckhorst. Onze ambitie is Jaarstukken 2013
9
gericht op het behouden en verbeteren van kwaliteit voor wonen, werken en recreëren. Wij hebben bewust gekozen voor een proces waarin de inhoud centraal staat; eerst inhoud dan keuzes. De keuzes waarvoor de gemeente komt te staan kunnen ingrijpende consequenties hebben voor de samenleving. Daarom is een transparant proces waarin weloverwogen keuzes gemaakt kunnen worden van belang. In Toekomstbestendig Bronckhorst is veel ruimte gegeven voor de participatie van inwoners, verenigingen en maatschappelijke organisaties. Op deze manier hebben wij eraan gewerkt om iedereen bewust te maken van de veranderingen en inwoners en organisaties te betrekken bij de wijze waarop wij samen op die veranderingen in kunnen spelen. Doel van dit traject is geweest om te komen tot een toekomstvisie die voor inwoners en organisaties in Bronckhorst herkenbaar is; dat zij de problematiek herkennen en ook de oplossingsrichtingen en de keuzes die hieruit voortkomen. In de Perspectiefnota 2013 - 2016 zijn keuzes gemaakt, welke taken voeren wij nog wel uit en op welke manier en welk kwaliteitsniveau, en welke taken voeren wij niet meer uit. Die keuzes worden verder uitgewerkt en doorgevoerd. Ook daarbij worden inwoners en partijen betrokken en is onze benadering en houding steeds gebiedsgericht en gericht op het verbinden van ontwikkelingen, initiatieven, organisaties, inwoners, etc. 2.1.1.3
Deelprogramma 1B Samenwerking met mede-overheden
Bestuurlijke trekker:
Dhr. H.A.J. Aalderink
Ambtelijke trekker:
Dhr. J.H. van Cranenburgh
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Gemeentegrensoverschrijdende vraagstukken oplossen Bij de Achterhoekse gemeenten groeit het bewustzijn dat zij elkaar nodig hebben en dat zij door samenwerking (met elkaar, met de provincie en met partners uit andere sectoren: ondernemers en maatschappelijke organisaties) meer kunnen bereiken. Bronckhorst heeft samen met de andere 7 Achterhoekse gemeenten gewerkt aan het opstellen van een Regiocontract. Op basis van dit Regiocontract heeft de provincie een bedrag van € 11 mln toegekend voor uitvoering van een deel van de projecten die in het Regiocontract zijn opgesteld. In P10 verband blijft Bronckhorst werken aan het versterken van de belangen van het platteland. Bronckhorst heeft hierin de voortrekkersrol en voert het secretariaat van de P10. De P10 wordt regelmatig door BZK en VNG gevraagd input te bieden op inhoudelijke thema's. In 2013 is in opdracht van de P10 onderzoek uitgevoerd naar de typische kenmerken van de P10 en de consequenties van het (verwachte) AWBZ-verdeelmodel. Tijdens de wintersessie in december 2013 hebben de P10 gemeenten de uitkomsten van de onderzoeken vertaald naar P10 taken en werkwijze. Tijdens deze wintersessie is de bereidheid en noodzaak bevestigd om binnen P10-verband elkaar te blijven versterken en gezamenlijk op te trekken als gesprekspartner naar andere overheden en organisaties. Aandacht voor Europa In oktober 2013 is in Regioverband een bezoek gebracht aan de Open Days 2013, het jaarlijkse Brusselse evenement van regio’s en steden in Europa, die in 2013 in het teken stonden van het cohesiebeleid in de nieuwe programmaperiode 2014 - 2020. Vanuit de Achterhoek was er een deelname van de overheid, de ondernemers en het maatschappelijk middenveld. Een vol programma met aandacht voor: Jaarstukken 2013
10
● ● ● ●
Het Europese subsidieprogramma van Interreg A met als thema’s innovatie/ duurzaamheid en institutionele samenwerking. De werking van de Europese Investeringsbank en wat deze voor ons kan betekenen. De inzet voor het bedrijfsleven en de belangenbehartiging in de EU door het kantoor Brussel van VNO-NCW en MKB Nederland. Het netwerk Neth-ER (Netherlands house for Education and Research) over hun inzet voor hoogwaardige informatie over Europese kennisdossiers t.b.v. Nederland kennisland en de bijdragen aan het vergroten van de invloed van het Nederlandse onderwijs, onderzoek- en innovatieveld op de ontwikkeling van het Europese onderwijs-, onderzoeken innovatiebeleid.
De netwerkbijeenkomst Oost Event werd bezocht waar de provincies Gelderland en Overijssel, Regio Twente, Regio Achterhoek en de Stadsregio Arnhem Nijmegen het Brusselse netwerk ontmoetten. Verder werden er diverse workshops bezocht door de deelnemers. Al met al was het een intensief maar leerzaam programma. 2.1.1.4
Deelprogramma 1C Dienstverlening
Bestuurlijke trekker:
dhr. H.A.J. Aalderink
Ambtelijke trekker:
mw. C.H. van den Brink
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Goede dienstverlening aan de burger Wij werken voortdurend aan het actueel en snel beschikbaar maken van eenduidige informatie voor burgers en bedrijven op elk gewenst moment en via elk gewenst kanaal, zo ook in 2013. Onze website hebben wij aangepast zodat hij voldoet aan de webrichtlijnen. In het kader van 'wachtverzachters' hebben wij een klantgeleidingssysteem in gebruik genomen. Daardoor kunnen onze bezoekers onder het genot van een kopje koffie even wachten tot zij aan de beurt zijn. Verder hebben wij een comfortabele zithoek gecreëerd. Onze klantadviseurs hebben wij regelmatig geschoold en getraind waardoor zij goed op de hoogte zijn van de actuele ontwikkelingen binnen de gemeente. Gebruik van het digitale kanaal De inrichting van onze website wordt steeds gebruiksvriendelijker en overzichtelijker. Het aantal producten dat via het digitale kanaal aangevraagd kan wordt neemt gestaag toe. Administratieve lastenverlichting Ook in 2013 hebben wij verder gewerkt aan het vereenvoudigen van verschillende werkprocessen die bijdroegen aan administratieve lastenverlichting. 2.1.1.5
Deelprogramma 1D Openbare orde, veiligheid en handhaving
Bestuurlijke trekker:
Dhr. H.A.J. Aalderink
Ambtelijke trekker:
Mw. H. Tomassen
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Veilige leef-, werk- en recreatieve omgeving creëren en bevorderen en handhaven van de veiligheid van inwoners Brandweer Achterhoek West (BAW) is verantwoordelijk voor de brandweerzorg in de gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek. BAW vervult deze
Jaarstukken 2013
11
verantwoordelijkheid voor de gehele veiligheidsketen. Op het vlak van risicobeheersing (pro-actie en preventie) verzorgt BAW voorlichting, adviseert zij over brandveiligheid en andere risico’s en voert zij controles en andere bezoeken uit. In het kader van operationele voorbereiding draagt BAW actief bij aan de aanschaf en het beheer van materiaal en materieel. Ook verzorgt zij de opleidingen en oefeningen van ruim 300 brandweervrijwilligers. Binnen BAW zijn er 11 posten. Zij staan paraat en leveren de repressieve diensten. Nazorg wordt, ingebed in de regionale structuren, BAW-breed opgepakt. BAW heeft in haar beleidsplan negen ambities omschreven die zij in 2015 gerealiseerd wil hebben: ● zijn de vrijwilligers nog altijd de basis van BAW; ● past de brandweer beter bij de risico’s van Achterhoek West; ● is de brandweer in Achterhoek West op tijd; ● weten de burgers van Achterhoek West wat ze zelf kunnen doen aan hun eigen brandveiligheid; ● is BAW een professionele organisatie: standvastig in de te volgen koers en flexibel waar nodig; ● leert BAW meer van incidenten; ● is BAW een aansprekende organisatie; ● werken alle medewerkers van BAW op dezelfde manier; ● laat BAW zien hoe ze het als organisatie doet. Permanent is in 2013 stilgestaan bij deze ambities. In 2014 krijgen deze ambities wederom de nodige aandacht. Een aantal ambities heeft in 2013 specifieke aandacht gehad. Zo heeft BAW verder geïnvesteerd in risicobeheersing, dus in de voorkant van de veiligheidsketen. Er is gewerkt aan meer bewustwording bij burgers, bedrijven en instellingen door voorlichting en het controleren van woningen. Er zijn ruim 130 woningchecks uitgevoerd waaraan ruim 30 vrijwilligers hebben deelgenomen. Ook is, net als in voorgaande jaren, geïnvesteerd in het terugdringen van nodeloze meldingen. Een groot deel hiervan wordt veroorzaakt door automatische meldingen. BAW is er in 2013 in geslaagd deze automatische meldingen met 10% terug te dringen. Er is en wordt veel in risicobeheersing geïnvesteerd om branden te voorkomen. Maar een brand of een ander incident kan zich nog altijd voordoen. De vrijwilligers worden hier door middel van opleiden en oefenen op voorbereid. In zowel 2012 als in 2013 is veel geïnvesteerd in Veilig Repressief Optreden. Het bestrijden van een brand of een ander incident brengt risico’s met zich mee. Brandweervrijwilligers zijn de afgelopen jaren bijgeschoold in hun eigen veiligheidsbewustzijn, zodat zij in staat zijn die risico’s in te schatten. Op deze manier kan een fatale brand zoals die in een scheepsloods in De Punt, waarbij drie brandweermensen om het leven kwamen, voorkomen worden. In 2013 heeft BAW 1.055 uitrukken gehad. Hiervan kwamen circa 207 voor rekening van de brandweerposten Hengelo, Steenderen, Vorden en Zelhem. In 2012 is begonnen met het verbeteren van de paraatheid binnen BAW. Er zijn nieuwe pagers aangeschaft waarmee de beschikbaarheid van vrijwilligers bijgehouden kan worden. Onder andere brandweerpost Vorden doet een proef met deze pagers. De eerste resultaten van deze proef zijn inmiddels bekend en die zijn positief. Ook is het project SIV verder uitgewerkt. In samenwerking met cluster IJsselstreek onderzoekt BAW de mogelijkheden een Snel Inzetbaar Voertuig (SIV) te gebruiken voor een aantal incidenten. Na ruim een jaar van voorbereiding start deze proef in Doetinchem begin 2014. Per 1 januari 2014 zijn alle brandweervrijwilligers overgegaan van gemeentelijke dienst naar regionale dienst. Het betreft een administratieve wijziging. Voor de vrijwilligers verandert er
Jaarstukken 2013
12
inhoudelijk niets. Per 1 januari 2014 is ook het brandweermaterieel over van de gemeente naar de veiligheidsregio. In 2013 was er sprake van dat ook de brandweerkazernes zouden overgaan naar de Veiligheidsregio. Inmiddels is duidelijk dat er voor de brandweerkazernes in de gemeente Bronckhorst niets wijzigt. Het eigendom en beheer van de huisvesting blijft bij de gemeente. In 2013 is gewerkt aan de realisering van de nieuwe brandweerkazerne van Doetinchem dat ook dienst doet als kantoor voor de dagdienstmedewerkers van BAW. In december 2013 is de nieuwe kazerne in gebruik genomen. De officiële opening is op 21 maart 2014. In opdracht van het Algemeen Bestuur (AB) is regiobreed gestart met het project MOED. De term MOED staat voor Masterplan Optimalisering Effectuering Doelmatigheid brandweer. Het heeft tot doel een toekomstbestendige en mogelijk goedkopere brandweer. Daarbij wordt organisatiebreed gekeken naar incidentbestrijding, risicobeheersing en de ondersteunende processen. De uitgewerkte visie zal in april 2014 worden gepresenteerd aan het AB. De uitwerking van de visie kan leiden tot een anders ingerichte brandweerorganisatie. Diverse medewerkers van BAW dragen actief bij aan dit project. Handhaving De handhavingstaken hebben betrekking op toezicht en handhaving bij bouwtoezicht, ruimtelijke ordening en APV/openbare ruimte. Dwangsommen binnen deze onderdelen zijn verwerkt onder deelprogramma 6A Milieu (2.1.6.5). Bouwtoezicht is vooral nodig bij de complexe bouwwerken omdat hier meer regels gelden en als gevolg daarvan ook meer overtredingen geconstateerd worden. De meest voorkomende overtredingen hebben betrekking op constructie en brandveiligheid. Alle geconstateerde overtredingen zijn, in overleg met vergunninghouder, ongedaan gemaakt. De overtredingen die bij ruimtelijke ordening geconstateerd worden, hebben zonder uitzondering betrekking op illegale activiteiten. Het aantal geconstateerde overtredingen zegt vooral iets over de intensiteit van het toezicht en minder over het totaal aanwezige overtredingen in het toezichtgebied. Daarnaast weten wij dat er meer overtredingen worden waargenomen dan dat er capaciteit is om de overtredingen ongedaan te maken. Wij hebben uitvoering gegeven aan de projecten Illegaal bewonen van recreatieverblijven en Stad Bronckhorst. Verder is er vooral gereageerd op signalen vanuit de bevolking en bestuur. De overtredingen die bij Algemene Plaatselijke Verordening (APV) geconstateerd worden zijn erg divers van aard en hoeveelheid. Dit is inherent aan de toezichtstaak. Een ander kenmerk van de taken binnen APV is dat het veelal eenmalige activiteiten betreft. Aan de activiteiten met de grootste risico's schenken wij aandacht. Denk hierbij aan evenementenvergunningen > 100 personen, afvalinzameling en irritaties (hondenoverlast, geluid) in de openbare ruimte. 2.1.1.6
Wat heeft het gekost Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_1A BESTUURSCULTUUR Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal
5.847
5.674
5.982
5.693
-10
0
0
-1
5.837
5.674
5.982
5.692
283
390
390
279
P_1B SAMENWERKING MET MEDEOVERHEDEN Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal
Jaarstukken 2013
-2
0
0
-9
281
390
390
269
13
Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_1C DIENSTVERLENING Totaal lasten (4)
2.749
2.792
2.683
Totaal baten (8)
-599
-640
-640
-506
2.150
2.152
2.043
2.164
Totaal lasten (4)
2.253
2.427
2.806
2.737
Totaal baten (8)
-26
0
-40
-249
Totaal
2.227
2.427
2.766
2.488
Saldo
10.494
10.642
11.182
10.613
Totaal
2.670
P_1D OPENBARE ORDE, VEILIGHEID EN HANDHAVING
Belangrijkste afwijkingen Binnen dit programma is € 569.000 minder uitgegeven dan verwacht. Dit overschot is volledig het gevolg van incidentele meevallers. Zo bleek binnen het deelprogramma 1A Bestuurscultuur (€ 290.000 V) herberekening van de voorziening wachtgeld en pensioenen wethouders noodzakelijk (€ 58.000 N) en kwam de start van het project decentralisatie sociaal domein pas in december 2013 op gang (€ 338.000 V). Binnen het deelprogramma 1B Samenwerking met mede-overheden (€ 121.000 V) zijn middelen terugontvangen van de Regio Achterhoek voor de financiële afwikkeling ambulancegelden en het jaaroverschot 2012 (€ 81.000 V), is het project Achterhoek Connect uitgevoerd door formatieve inzet (€ 20.000 V) en kregen wij voor Europese projecten onze lasten vergoed (€ 17.000 V). Bij het deelprogramma 1C Dienstverlening (€ 121.000 N) zijn minder rijbewijzen (€ 72.000 N) en paspoorten (€ 33.000 N) afgegeven dan verwacht. In het deelprogramma 1D Openbare orde, veiligheid en handhaving (€ 278.000 V) stonden in 2013 de financiële afwikkeling van de overdracht van de brandweervrijwilligers en het brandweermaterieel en de berging van het vliegtuigwrak centraal. De overdracht gaf per saldo een voordeel op kapitaallasten (€ 61.000 V) en wij hadden geen rekening gehouden met de BTW-teruggaaf vanuit de VNOG (€ 97.000 V). De berging van het vliegtuigwrak verliep voorspoediger dan geraamd (€ 127.000 V). Wij willen een gedeelte van het bedrag (€ 75.000) in 2014 inzetten voor het gewenste educatietraject. Hiervoor ziet u bij deze jaarstukken een voorstel. Beschikking reserves Omschrijving
Besluit
Reserve
Toevoeging Onttrekking
Jongerendebatten
basis begroting
Algemene reserve
15
Achterhoek Connect
basis begroting
Algemene reserve
20
Berging vliegtuigwrak
basis begroting
Algemene reserve
50
Van de geraamde inzet vanuit de algemene reserve van € 85.000 zijn de bijdragen voor Achterhoek Connect en de berging van het vliegtuigwrak niet nodig gebleken. Het bedrag (€ 70.000 V) maakt deel uit van het rekeningoverschot.
Jaarstukken 2013
14
2.1.2
Programma 2 WONEN EN WERKEN
2.1.2.1
Algemeen
Missie Bronckhorst wil een prettig woon- en werkklimaat behouden met oog voor sociale cohesie, het naoberschap, het verenigingsleven, de werkgelegenheid, rust en ruimte. Context en achtergrond De Achterhoek heeft te maken met bevolkingsdaling. Het aantal inwoners daalt nu al. Bevolkingsdaling heeft directe consequenties voor het draagvlak van diverse voorzieningen. Vanaf 2025 krijgt de Achterhoek ook te maken met een dalend aantal huishoudens. Ook hebben Nederland en de Achterhoek te maken met een sterke vergrijzing en daarmee een andere vraag op de woningmarkt. De huidige economische ontwikkeling vergroot de vraag naar betaalbare woningen (huur en koop). Tot slot hebben grote bezuinigingen, voor zowel gemeenten als woningbouwcorporaties, de investeringsmogelijkheden drastisch verkleind (o.a. verhuurdersheffing voor corporaties). Deze ontwikkelingen hebben een kwalitatieve en kwantitatieve druk op de woningmarkt tot gevolg. De urgentie wordt gevoeld en heeft geleid tot een regionale woonvisie, vastgesteld door zeven gemeenten, vijf woningbouwcorporaties en de Provincie Gelderland. Deze visie beslaat, na actualisatie in 2013, de periode 2010 - 2025. De beroepsbevolking in Bronckhorst krimpt evenals in de regio Achterhoek. Na 2020 zal de behoefte aan bedrijventerreinareaal afnemen. Door de gemeenten in de regio Achterhoek is hierop geanticipeerd door afspraken te maken over uitbreiding van bedrijventerreinen voor de periode 2011 - 2025. Als gevolg van de demografische ontwikkelingen zal er in bepaalde sectoren een krapte aan arbeidskrachten ontstaan. Kaderstellende beleidsnota's ● Woonvisie (2008) ● Structuurvisie Bronckhorst (2012) ● Regionale woonvisie (2013) ● Welstandsnota, aangepast aan de nieuwe adviesstructuur (2013) ● Grondbeleid (2013) ● Nota Bovenwijkse Voorzieningen (2013) ● Kansen benutten in Bronckhorst (2006) ● Functies zoeken plaatsen zoeken functies (2006) ● Samen werken, samen leven (2006) ● Kernenbeleid (2007) ● Landschapsvisie (2008) ● Landschapsontwikkelingsplan Zutphen - Lochem - Bronckhorst (2009) Deelprogramma's 2A Wonen 2B Werken 2C Plattelandsontwikkeling 2D Leefbaarheid
Jaarstukken 2013
15
2.1.2.2
Deelprogramma 2A Wonen
Bestuurlijke trekker:
Dhr. A.A.L.M. Spekschoor
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Optimale invulling van woonbehoeften van onze inwoners In 2013 is het eerste Achterhoeks Woonwensen en Leefbaarheids Onderzoek (het AWLO) uitgevoerd. De resultaten van het onderzoek geven ons een beter inzicht in de woonbehoefte en -wensen van de Achterhoekse inwoners. De resultaten zijn samen met de evaluatie en actualisatie van de regiovisie wonen in juli 2013 behandeld in de gemeenteraad. Een belangrijke uitkomst van de actualisatie van de regiovisie wonen is dat de periode waarin wij regionaal 5.900 woningen toe kunnen voegen aan de woningvoorraad is opgerekt van 2020 naar 2025. Een andere afspraak die voortvloeit uit de actualisatie van de regiovisie wonen is dat wij kernenfoto's gaan maken van de 21 hoofdkernen in de regio Achterhoek. Hierbij worden analyses van de kernen gemaakt, worden de sterke en zwakke kanten in beeld gebracht en worden kansen en belemmeringen benoemd. Het vormt de basis voor toekomstige keuzes met betrekking tot investeringen in de kernen. De voorbereidingen voor dit traject hebben in 2013 plaatsgevonden, de start is in januari 2014. Ieder jaar maken wij een regionale woonmonitor (hoeveel woningen voegt iedere gemeente toe, hoe ontwikkelt de leegstand zich, hoe gaat het met WOZ waarden enz.). Hiermee wordt bijgehouden of doelstellingen worden behaald en afspraken worden nageleefd. Ook krijgen wij inzicht in de ontwikkelingen op de woningmarkt. Om de plancapaciteit verder terug te brengen tot de regionale afspraak van 385 voor Bronckhorst hebben wij ons blijvend ingezet op het schrappen van zachte plancapaciteit en het intrekken van onbenutte bouwvergunningen. Daarnaast leggen wij ook de feitelijke situatie in het buitengebied vast in de nieuwe bestemmingsplannen. Daar waar geconstateerd is dat er sprake is van 2 verblijfsobjecten wordt bekeken of deze bestaande situatie kan worden vastgelegd in het bestemmingsplan. Bepalend is de situatie op 1-1-2010. Was deze woning toen reeds aanwezig dan is dit mogelijk. Hiermee krijgen wij een steeds beter beeld van onze feitelijke woningvoorraad. Omdat wij nauwelijks nog woningen aan onze voorraad toevoegen, ligt onze opgave in de bestaande woningvoorraad. Bestaande woningen moeten meer geschikt gemaakt worden voor bewoning op latere leeftijd of met een zorgvraag. Echter ruim 70% van de bestaande woningvoorraad is in het bezit van particulieren. wij hebben geen instrumenten om woningeigenaren te 'dwingen' om hun woning aan te passen. wij kunnen ze alleen bewust maken van hun eigen verantwoordelijkheden. Vandaar dat in 2012 Woongemak is ontstaan. Hiervoor is er op 26 oktober 2013 een informatiemarkt (450 bezoekers, een verdubbeling ten opzichte van 2012) georganiseerd. De corporaties nemen deel aan het regionaal overleg volkshuisvesting. Daarnaast vindt er op een drietal momenten op lokaal niveau bestuurlijk overleg plaats met de corporaties. Tijdens deze overleggen worden de ontwikkelingen op de woningmarkt in Bronckhorst besproken, waaronder bijvoorbeeld de mogelijkheden van vrijkomende locaties. De corporaties worden door de politiek steeds meer beperkt in hun financiële mogelijkheden, maar denken nog steeds mee over mogelijkheden op locaties.
Jaarstukken 2013
16
In afwachting van de uitkomsten van de kernenfoto's en gezien de snelle ontwikkelingen in de corporatiewereld zijn de prestatie-afspraken nog niet geactualiseerd. Wel is afgesproken om een aantal afspraken uit de huidige set te lichten en deze nader te specificeren. Handhaven van voorzieningenniveau in de kernen Ook in dit verslagjaar is verder uitvoering gegeven aan het accent van woningbouw in de kernen (met name in de planvorming). Om het doel van 385 woningen te bereiken hebben wij plancapaciteit en nieuwbouwplannen in B en C kernen verwijderd/verdund. Winkelvoorzieningen in de vier hoofdkernen In het verslagjaar zijn opnieuw forse stappen gezet in verdere realisering van de centrumplannen Hengelo en Vorden. In een moeilijke markt vindt realisatie nog steeds plaats binnen de hoofdcontouren van de start. Zo is het openbaar gebied in het centrum van Vorden geheel vernieuwd. In Hengelo heeft het oude gemeentehuis inmiddels plaats gemaakt voor de nieuwe Albert Heijn en is een deel van het openbaar gebied verder aangepakt. Op elkaar afstemmen van wonen, welzijn en zorg Naast aangewezen woonzorg gebieden is ervoor gekozen om ook in het landelijk gebied het ja, mits principe toe te passen. In het beleid- en uitvoeringsplan Wonen en Zorg is een nadere definitie gegeven aan de woonzorg gebieden. Deze definitie en het ja, mits principe is besproken met de relevante zorgaanbieders en het beleid- en uitvoeringsplan komt in 2014 verder aan de orde. In het plan zal ook de relatie worden gelegd met de kernenfoto's. 2.1.2.3
Deelprogramma 2B Werken
Bestuurlijke trekker:
Mw. D.J. Mulderije
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Behoud van werkgelegenheid In 2013 zien wij een stabiel beeld in de ontwikkeling van de werkgelegenheid, het aantal banen is gelijk gebleven aan dat in 2012. De werkloosheid is wel toegenomen van 4,1% in 2012 naar 6,2% in 2013 van de beroepsbevolking (forensenverkeer speelt hierin een rol). Voor wat betreft de ontwikkeling van banen zien wij als belangrijkste dalers de sectoren Bouwnijverheid met 10,3%, Industrie met 2,9% en Gezondheidszorg met 2,7%. Banengroei valt te noteren voor het Vervoer/opslag/communicatie met 10,5%, Toerisme en recreatie met 4,1% (vooral op het gebied van de Horeca), Groothandel met 5,9% en Zakelijke dienstverlening met 5%. Ook voor de Landbouwsector is een lichte stijging van banen te constateren van 1% en voor de Detailhandel/autohandel met 2%. De fysieke ontwikkelingsruimte voor bedrijven is aangepast aan de actualiteit. Naast een beperkte lokaal beschikbare capaciteit is de gemeente Bronckhorst verbonden aan de realisatie van het Regionaal Bedrijventerrein (A18 Bedrijvenpark) en het Euregionale Bedrijventerrein (EBT). Het uitgiftetempo voor kavels op het A18 Bedrijvenpark is voor de komende jaren ingeschat op 2 ha per jaar. De eerste uitgifte van kavels op het EBT is begin 2015 gepland. Ondanks de onzekere economische situatie blijft de vraag naar bedrijfskavels bestaan. Toch hebben wij een voorziening getroffen voor ons aandeel in het verwacht nadelig exploitatieresultaat van het A18 Bedrijvenpark van € 660.000. De lokale bedrijventerreinen Winkelskamp Oost, Steenderdiek en Vinkenkamp zijn voor lokale ondernemers bedoeld en de verwachting bestaat dat, afhankelijk van de economische situatie, het uitgiftetempo vanaf 2014 zal toenemen. De eerste twee kavels
Jaarstukken 2013
17
op bedrijventerrein Winkelskamp Oost zijn in 2013 afgenomen. Het revitaliseringsplan bedrijventerreinen Bronckhorst is inmiddels in voorbereiding, medio 2014 zal het plan afgerond worden. Het project Breedband is door de Provincie Gelderland overgenomen, waarbij in eerste instantie via een PPS-constructie getracht wordt breedband in de buitengebieden van de provincie aan te leggen. Afhankelijk van de uitkomst van de zoektocht naar een investeerder wordt realisatie in een plan van aanpak verder uitgewerkt. De Achterhoekse gemeenten worden, mede vanwege de initiërende rol, als pilot-project door de Provincie Gelderland gebruikt. Met de Regio hebben wij de nodige projecten opgezet zoals de Innovatieprijs Achterhoek, IkStartSmart, Achterhoek werkt en Naoberkrediet. Nieuwe werkgelegenheid creëren Voor het door de Kamer van Koophandel en de Provincie gestarte project IkStartSmart zijn in 2013 enkele trajecten ingekocht. Begeleiding van startende ondernemers ligt in handen van de Kamer van Koophandel. Goede aansluiting tussen arbeidsmarkt en arbeidsvraag Wij participeren in het samenwerkingsverband Werkgeversservicepunt Achterhoek West (WESP). Het WESP zet zich in voor de juiste match tussen werkgever en werkzoekende en wil de vraagbaak zijn voor werkgevers op het gebied van Human Resource Management (HRM). Vanuit het WESP worden er op verzoek van bedrijven bijeenkomsten georganiseerd om nieuw personeel te werven. Voor deze bijeenkomsten worden uitkeringsgerechtigden uitgenodigd vanuit de verschillende gemeenten, Delta en het UWV. Ieder jaar wordt er in samenwerking met het bedrijfsleven en scholen een techniekdag georganiseerd bij een bedrijf gericht, op de groepen 7 en 8 van de basisscholen. In 2013 is deze dag bij GOMA uit Bronckhorst gehouden. 2.1.2.4
Deelprogramma 2C Plattelandsvernieuwing
Bestuurlijke trekker:
Mw. D.J. Mulderije
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Gebieden realiseren waarin diverse functies zich gezamenlijk ontwikkelen en moderniseren Bij de uitvoering van het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) en het functieveranderingsbeleid bevorderen wij, waar mogelijk, een gebiedsgerichte aanpak. Landschappelijke kwaliteit is daarbij een wezenlijk criterium. Het streven blijft gericht op nieuwe economische dragers en dus ook werkgelegenheid. Het aantal verzoeken om functieverandering vertoonde in 2013 een dalende lijn. Functieverandering alleen biedt ook geen oplossing voor het verwachte grote aantal m2 oppervlakte aan vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing (VAB's). Een probleem waar wij op regionale schaal oplossingen voor zullen moeten vinden, met steun van hogere overheden. Een aantal voorbeelden van projecten waar in 2013 aan is gewerkt: ● Samen met de gemeente Brummen hebben wij een vervolg gegeven aan het project Kwaliteitsimpuls Brummen-Bronkhorst (veeromgeving). Realisatie is gepland voor zomer 2014. In relatie hiermee zijn ook de plannen voor aanpassing van de voormalige
Jaarstukken 2013
18
●
●
●
gemaalwoning tot kunstatelier/-expositieruimte c.a. procedureel afgerond. Op dit moment wordt er hard gewerkt aan de verbouw/uitbreiding. In samenwerking met de Stichting Achterhoek weer Mooi, Provincie Gelderland, Stichting Landschapsbeheer Gelderland en Stichting Staring Advies, maar vooral door en met de bewoners van het gebied is in 2013 het project Trots op de Heidenhoek, de Wassinkbrink en de Winkelshoek" gestart. Het doel van dit project is om met ideeën van bewoners te werken aan het behoud en de versterking van het zo karakteristieke landschap in deze buurtschappen, zodat het er ook in de toekomst goed wonen, werken en ontspannen is. Versterken Landgoederen en verbinden landgoederen. De landgoedeigenaren hebben nagedacht over manieren waarop de bestaande problemen kunnen worden omgebogen tot bruikbare ambities. Zij hebben ons op 26 november het door hen opgestelde boekje ‘Kroonjuwelen van Bronckhorst, een gezamenlijke verantwoordelijkheid' aangeboden. Wij werken samen aan een totaalvisie voor de landgoederen. Daarnaast werken wij samen met anderen partijen/inwoners/belangengroepen aan zaken als herstel kerke- en schoolpaden (de laatste zo mogelijk in combinatie met nieuwe schoolroutes na de fusie van scholen), aanpassing dorpsrand Hummelo na aanleg rondweg en implementatie van het project Prachtlandschappen binnen het proces Baakse Beek / Veengoot.
Een buitengebied waarin behoud en verbetering van de kwaliteit van het landschap en natuurwaarden centraal staan De feitelijke uitvoering van de regeling Gemeentelijke Projecten Landschapsbeheer (GPL) hebben wij in het kader van TBB ondergebracht bij de agrarische natuurvereniging 't Onderholt. Door besluitvorming bij de Provincie rond nieuwe regelingen, hebben wij de GPL-regeling in 2013 niet volgens planning uit kunnen voeren. De Subsidieregeling van de Provincie (Vitaal Gelderland) werd per 31-12-2012 beëindigd. In afwachting van de nieuwe regeling konden geen projecten worden ingediend. In de zomer van 2013 heeft de Provincie de nieuwe Landschapsregeling vastgesteld, waarmee gemeenten alleen nog 4-jaarscontracten met de Provincie kunnen sluiten voor landschap. In die regeling is alleen aanleg en herstel van landschapselementen nog mogelijk. Achterstallig onderhoud valt er buiten. Met de inzet en bijdragen van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) hebben wij samen met Lochem toch de nodige projecten op kunnen pakken. Samen met VNC en `t Onderholt anticiperen wij waar mogelijk op de nieuwe regeling voor meerjarencontracten. Op die wijze proberen wij initiatiefnemers die door die wijziging in de wachtkamer zijn gezet met inzet van `t Onderholt alsnog te kunnen bedienen. Wij hadden specifiek aandacht voor het project Inrichting Baakse Beek nabij de kern Vorden als onderdeel van het gebiedsproces Baakse Beek/Veengoot. Het project wordt uitgevoerd door het Waterschap Rijn en IJssel en heeft als doel natuurvriendelijke oevers en vispasseerbaar maken van dit deel van de beek. Daarnaast blijven wij uitvoering geven wij aan de beleidsregels flora- en fauna en faciliteren wij de bewustwording en uitvoering van onderhoud van natuur- en landschapselementen. De landschapskenmerken van de Achterhoek promoten Ook hier het herstel van kerke- en schoolpaden, alsmede het project Dorpen in het landschap met als doel het verbeteren van de relatie kernen/landschap. In navolging van de kernen in de voormalige gemeenten Hummelo en Keppel alsmede Olburgen en Rha, zijn nu Steenderen, Bronkhorst, Baak en Toldijk aan de beurt. Bewoners hebben wij enthousiast gekregen en aan plannen wordt door hen in overleg met ons verder gewerkt.
Jaarstukken 2013
19
Schaalvergroting voor de agrarische bedrijven mogelijk maken Maatschappelijk verantwoord produceren en het leveren van maatwerk blijft het devies. In een aantal gevallen hebben wij medewerking verleend aan procedures voor vestiging of uitbreiding van een agrarische bouwperceel. De vaststelling van het bestemmingsplan voor het LOG hebben wij opgeschort. De ontwerp-Omgevingsvisie bood nog onvoldoende ruimte om het plan in de door ons gewenste vorm (alleen medewerking voor het ene bedrijf met een subsidie voor verplaatsing en de rest regelen overeenkomstig het plan buitengebied Zelhem). Met de recent aangekondigde intrekking van de Reconstructiewet lijkt de weg daarvoor nu wel vrij en anticiperen wij daar inmiddels op met een aangepast ontwerpbestemmingsplan buitengebied Halle Heide. 2.1.2.5
Deelprogramma 2D Leefbaarheid
Bestuurlijke trekker:
Dhr. P.H.M. Seesing
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Goede leefbaarheid in de kernen Leefbaarheid is een thema dat onze inwoners direct raakt. Uitwisseling van ervaringen/ behoeftes is daarom nodig. In 2013 is binnen de samenwerking van de P10 (samenwerkingsverband van de 10 grootste plattelandsgemeenten) door middel van onderzoeken en kennisdeling verder inzicht gekregen in de ontwikkelingen binnen het thema leefbaarheid in de (kleine) kernen. In 2013 is leefbaarheid en leefomgeving een onderwerp geweest van het inwonerspanel Bronckhorst spreekt. De uitkomsten van dit onderzoek worden in maart 2014 bekend gemaakt. Binnen de gemeenten zijn de Dorpsbelangenorganisaties (DBO’s) onze eerste gesprekspartner wanneer het gaat over wat er speelt in de verschillende kernen. In 2013 is er een DBO toegevoegd. Het dorp Velswijk heeft vanuit hun buurtvereniging een DBO opgericht. Met de DBO’s is verder gewerkt aan het verkrijgen van inzicht in behoeftes van inwoners en aan de mogelijkheden om onderwerpen op gebiedsniveau te bespreken. In 2013 is een start gemaakt met het gebiedsgericht werken. Maatschappelijke voorzieningen in de kernen De bestaande voorzieningen staan onder druk als gevolg van demografische ontwikkelingen, economische crisis en de keuzes van inwoners/consumenten. In nauw overleg met DBO’s is in 2013 verder gewerkt aan verschillende beleidskeuzes. In 2013 hebben wij verschillende initiatieven ondersteund vanuit DBO’s en andere bewonersorganisaties bij het ontwikkelen van hun eigen plannen om voorzieningen over te nemen.
Jaarstukken 2013
20
2.1.2.6
Wat heeft het gekost Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_2A WONEN Totaal lasten (4)
6.736
4.520
4.695
7.274
Totaal baten (8)
-1.299
-1.660
-2.524
-2.184
5.437
2.860
2.171
5.090
Totaal lasten (4)
182
210
145
807
Totaal baten (8)
-40
-0
-1.525
-1.619
Totaal
142
210
-1.380
-812
Totaal lasten (4)
824
528
726
349
Totaal baten (8)
-466
-62
-309
-220
358
467
417
129
Totaal lasten (4)
156
180
180
143
Totaal baten (8)
-3
-3
-3
-3
Totaal
154
177
177
140
Saldo
6.091
3.714
1.386
4.548
Totaal P_2B WERKEN
P_2C PLATTELANDSONTWIKKELING
Totaal P_2D LEEFBAARHEID
Belangrijkste afwijkingen Binnen dit programma is € 3.162.000 meer uitgegeven dan verwacht. Voor het overgrote deel (€ 2.786.000 N) wordt dit veroorzaakt door de lasten voor het Centrumplan Vorden wat via een bestemmingsreserve wordt gedekt en het treffen van een risicovoorziening voor het A18 Bedrijvenpark (€ 660.000). De investeringen voor het Centrumplan Vorden passen binnen het hiervoor genomen raadsbesluit van januari 2010. Wanneer wij genoemde elementen niet meewegen, is de feitelijke stand bij dit programma dat er € 284.000 minder is uitgegeven dan verwacht. Meerdere oorzaken zijn hiervoor aan te wijzen, waarvan één van structurele aard blijkt te zijn. Binnen het deelprogramma 2A Wonen (€ 2.919.000 N) blijven de legesopbrengsten bij bestemmingsplannen en bouwplannen blijvend achter (€ 319.000 N). Het effect hiervan wordt incidenteel verminderd doordat in 2013 de verwachte projecten volkshuisvesting niet uitgevoerd konden worden (€ 187.000 V). Wij doen u bij de jaarstukken het voorstel om de uitvoering van die projecten in 2014 te laten plaatsvinden. Eerdergenoemd Centrumplan Vorden is, zoals hierboven al aangegeven, voor het resterende deel van het nadelige verschil binnen dit deelprogramma verantwoordelijk. Binnen het deelprogramma 2B Werken (€ 92.000 V) zijn de opbrengsten vanuit het succesvolle project ongeregistreerd grondgebruik (verkoop overhoeken openbaar groen, etc.) verantwoordelijk voor de afwijking. Voor het A18 Bedrijvenpark is een voorziening van € 660.000 getroffen. De gemeente Doetinchem is grondgebiedgemeente en heeft de grondexploitatie in 2013 geactualiseerd. Het geprognosticeerde exploitatieresultaat is nadelig als gevolg van vertraging in de uitgifte, toenemende plankosten en de rentefactor. Het aandeel van onze gemeente in het verwacht nadelig saldo voor het Bedrijvenpark A18 (zuidelijk én noordelijk deel) bedraagt 20 %. De grondslag voor het treffen van een voorziening vindt zijn oorsprong in de samenwerkingsovereenkomst bedrijventerrein West achterhoek (SOK).
Jaarstukken 2013
21
Bij het deelprogramma 2C Plattelandsvernieuwing (€ 288.000 V) zijn de geplande projecten voor landschap (LOP) en natuur (GPL) niet tot uitvoering gekomen. Wij willen de projecten alsnog uitvoeren in latere jaren. Hiervoor ziet u bij deze jaarstukken een voorstel. In het deelprogramma 2D Leefbaarheid (€ 37.000 V) zijn de gevraagde subsidies voor dorpsbelangenorganisaties (DBO’s) lager gebleken dan geraamd en zijn er geen aanvragen vanuit DBO’s geweest voor het opstellen van dorpsvisies. Investeringen Omschrijving Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen
Jaar
Krediet
2013
Besteed t/m 2012
3.020
29
Besteed in 2013
Restant krediet 3
2.988
Beschikking reserves Omschrijving
Besluit
Reserve
Stimulering ontwikkeling woningmarkt
R 24-05-2012
Algemene Reserve
230
Uitvoering LOP
basis begroting
Algemene Reserve
200
Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen
R 07-11-2013
Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen
Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen
Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen
Bestemmingsplan buitengebied
basis begroting
Algemene Reserve
Centrumplan Vorden
R 28-01-2010
Centrumplan Vorden
Havo terrein Vorden
R 19-12-2013
Algemene Reserve
Toevoeging Onttrekking
1.500
3
100 2.786 580
Van de geraamde inzet vanuit de algemene reserve ad € 1.110.000 is de bijdrage voor projecten regionaal volkshuisvestingsplan voor € 160.000 niet besteed. Ook is van de bijdrage voor het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) € 182.000 niet uitgegeven. De totale niet bestede middelen (€ 342.000 V) maken deel uit van het rekeningsoverschot.
Jaarstukken 2013
22
2.1.3
Programma 3 ONTSPANNEN
2.1.3.1
Algemeen
Missie Bronckhorst creëert en onderhoudt voorzieningen die het mogelijk maken voor zowel eigen inwoners als toeristen om zich te ontspannen. Context en achtergrond Meedoen in de samenleving is belangrijk. Vrijetijdsbesteding van onze eigen inwoners en van onze toeristen draagt daaraan bij. Daarbij kunt u denken aan bijvoorbeeld sport, kunst, cultuur, bibliotheek, verenigingsleven en recreatieve voorzieningen. De mate van vrijetijdsbesteding werkt door in andere beleidsvelden; het biedt kansen voor werkgelegenheid, zelfredzaamheid van burgers, nieuwe kansen voor gebruik van ons grondgebied, etc. Vanaf 2012 is dit programma voornamelijk een gemeentelijk aandachtsgebied; de bijdragen vanuit de provincie zijn vanwege provinciale bezuinigingen afgebouwd. Kaderstellende beleidsnota's ● Vrijwilligersbeleid (2008) ● Bibliotheek-, kunst-, en cultuurbeleid (2009) ● Subsidiebeleid (2011) ● Beheerplan buitensportaccommodaties (2008) ● Vastgoed- en Accommodatiebeleid (2011) ● Visie op het sociaal domein: Goed voor Elkaar (2012) ● Nota Bronckhorst voor elkaar 3.0 (2013) ● Speelruimteplan (2013) ● Masterplan toeristische infrastructuur (2007) ● Recreatienota (2007) Deelprogramma's 3A Meedoen 3B Toerisme 2.1.3.2
Deelprogramma 3A Meedoen
Bestuurlijke trekker:
Dhr. P.H.M. Seesing
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Deelnemen van inwoners aan activiteiten op het gebied van sport, cultuur en muziek De Brede Impuls Combinatiefuncties is uitgewerkt en 6,7 fte is zowel intern als extern ingevuld. Uitgangspunten hierbij zijn: het versterken van verenigingen op het gebied van sport en cultuur, het stimuleren van sport- en beweegaanbod en het bevorderen van cultuurparticipatie. Als alternatief voor het verdwijnen van de bibliobus wordt de combinatiefunctie ingezet in de vorm van leesconsulenten op de scholen. Met het invoeren van de combinatiefunctie bij Club Vooruit, Zonnewater en Beweegwijs worden verenigingen en stichtingen in Bronckhorst op het gebied van kunst en cultuur, zorg en welzijn, sport en recreatie ondersteund en versterkt. Daarnaast wordt sport- en beweegaanbod gestimuleerd en cultuurparticipatie bevorderd. Jaarstukken 2013
23
Actief deelnemen van inwoners aan de samenleving In december 2013 is de nota Bronckhorst voor Elkaar 3.0 vastgesteld. Hiermee is een richting gegeven aan de veranderingen in het sociale domein. Deze nota vormt in 2014 de basis voor het realiseren van gebiedsteams en het stimuleren van actief burgerschap. Vanuit inwoners worden veel initiatieven gestart die voorbereidend zijn op de veranderingen in het sociale domein. Een voorbeeld hiervan is de Zorgcoöperatie Bronckhorst, die zich richt op het samen met inwoners behouden en stimuleren van leefbare en vitale kernen. Behoud van een sterk verenigingsleven en een hoge mate van naoberschap Het subsidiebeleid is aangepast zodat de verenigingen, die activiteiten organiseren voor jeugd en kwetsbaren, nog in aanmerking komen voor subsidie. De combinatiefunctie is bij de muziekschool als alternatief voor de muziekeducatie ingevoerd. Vanuit deze combinatiefunctie wordt verbinding gelegd met het onderwijs om algemene muzikale vorming in het basisonderwijs te organiseren. Alle schoolkinderen kunnen op deze manier in aanraking komen met muziekonderwijs in plaats van een beperkte groep. In stand houden van (gemeentelijke) accommodaties In het kader van TBB moest worden voldaan aan het behalen van bepaalde taakstellingen op het gebied van zwembaden, sporthallen/gymzalen, buitensport en dorpshuizen. Implementatie van overdracht is in volle gang. Voor Bronckhorst wordt één openluchtbad als basisniveau beschouwd. Zwembad Het Elderink en het Burgemeester Kruijffbad worden voor de start van het zwembadseizoen in 2014 overgedragen aan de initiatiefnemers in Hengelo en Bronckhorst West. De implementatie van overdracht van sporthallen aan burgerinitiatieven is eind 2013 in de afrondende fase. Naar verwachting wordt de taakstelling van € 200.000 behaald. De buitensportaccommodaties zijn per 1 april 2013 geprivatiseerd. Uitzondering hierop zijn de accommodaties van SV Steenderen, Baakse Boys en SV Halle. De privatisering van deze accommodaties is in onderling overleg uitgesteld in verband met fusie en het uitwerken van samenwerking. Naar verwachting worden deze accommodaties in de eerste helft van 2014 geprivatiseerd. De gemeente wil geen taken meer in het in eigendom hebben en het exploiteren van dorpshuizen. Met ingang van 1 januari 2014 is de exploitatiesubsidie beëindigd. Het enige dorpshuis in bezit van de gemeente, in Drempt, zal na afronding van het Kulturhus Drempt worden overgedragen aan deze stichting. Dit proces wordt, onder verantwoordelijkheid van de initiatiefnemers, gedurende twee jaar ondersteund door combinatiefunctionarissen. Op 9 december 2013 is het Speelruimteplan vastgesteld. Dit plan geeft de kaders om op een verantwoorde manier tot een vermindering van het aantal speelplekken en speeltoestellen te komen. Het realiseren van het voorgenomen basisniveau (in 2020) levert naar verwachting een besparing van € 52.000 per jaar op. 2.1.3.3
Deelprogramma 3B Toerisme
Bestuurlijke trekker:
Mevr. D.J. Mulderije
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Verlengen verblijfsduur van toeristen in de gemeente Om toeristen meer aan te trekken op basis van beleving en niet op leeftijd of gezinssamenstelling, hebben wij een aantal projecten ondersteund die zich richten op Jaarstukken 2013
24
beleving. Wij hebben ons daarbij vooral gericht op toeristische routes, zodat deze met de extra activiteiten opnieuw onder de aandacht worden gebracht bij de toerist en de Achterhoekse bevolking. Projecten waaraan wij in dit kader een bijdrage hebben geleverd zijn: ● 100 jaar 8-kastelenroute 2013 met de onderdelen ‘op de thee bij de kasteelvrouwe’, ontwikkeling van QR-codes met filmpjes van de kastelen en een afsluitend kasteelconcert. ● ontwikkeling van het ommetje ‘Smoksen door Zelhem’ ● ontwikkeling van activiteiten rond een nieuw thema Tuin en natuur met onder andere Open Tuinendagen en routes onder begeleiding van een gids. ● het optimaliseren van de recreatieve (route) infrastructuur door investeringen in recreatieve voorzieningen. ● het optimaliseren van een tweetal cultuurhistorische fietsroutes rondom Drempt, Hummelo en Keppel door verlegging van fietsknooppunten en verrijking met informatie via QR-codes en apps. ● het provinciale project Spannende geschiedenis. Daarnaast hebben wij ter verlenging van de verblijfsduur van toeristen in de gemeente uitvoering gegeven aan het in het regiocontract 2012 - 2015 opgenomen project Kwaliteitsimpuls Brummen-Bron(c)khorst. Afgelopen jaar hebben wij in samenwerking met belanghebbenden een plan opgesteld voor het verbeteren van de veeromgeving, grond aangekocht voor de parkeerplaats aan de veerzijde en een omgevingsvergunning verleend voor een nieuwe functie in de gemaalwoning. In de komende jaren willen wij dit project verder tot uitvoer brengen. Regionale en lokale samenwerking en professionalisering van de toeristische sector stimuleren In 2013 is verder uitvoering gegeven aan de kaders TBB. Dat is een voorwaardenscheppende rol, die wij vormgeven in een groter verband, namelijk door regionale samenwerking via één sterke professionele regionale toeristische partij. De middelen voor dit taakveld zijn maximaal de inkomsten uit toeristenbelasting. In 2013 is veel aandacht uitgegaan naar een nieuwe toeristische organisatiestructuur, waarbij wij toewerken naar één sterke professionele regionale toeristische partij: de Stichting Achterhoek Toerisme. In deze stichting werken overheden en ondernemers nauw samen. Om hiertoe te komen, is afgelopen jaar het Recreatieschap Achterhoek Liemers (RAL) grotendeels ontmanteld door per 1 december zes recreatiegebieden onder te brengen bij Recreatiegemeenschap Veluwe (RGV) en per 1 januari 2014 het onderhoud en beheer van de fietspaden bij de gemeenten en het routebureau bij de Stichting Achterhoek Toerisme. Aan de Stichting Achterhoek Toerisme is subsidie verleend voor toeristische promotie en marketing van de Achterhoek, product- en merkontwikkeling en ontwikkeling en beheer van routestructuren. Om de verbinding tussen de regionale organisatie en de lokale partijen gestalte te geven hebben wij eind 2013 besloten een overeenkomst aan te gaan met Achterhoek Toerisme voor de inzet van een lokale coördinator voor Bronckhorst. Deze wordt per 1 april 2014 aangesteld. De subsidie voor de VVV Bronckhorst is opgezegd per 1 januari 2014. De VVV Bronckhorst en de lokale ondernemers zijn aangespoord te werken aan een nieuwe lokale organisatiestructuur met voldoende draagvlak, die aanspreekpunt is voor en input geeft aan de lokale coördinator. In de contacten met de ondernemers zijn zij aangespoord promotie en informatievoorziening meer via internet aan te bieden. Tevens zijn ze er op gewezen dat zij zelf de ambassadeur van hun aanbod en het toeristisch aanbod van Bronckhorst zijn. Door het stopzetten van de
Jaarstukken 2013
25
subsidie aan de VVV Bronckhorst per 1 januari 2014 willen wij bereiken dat de ondernemers zelf deze ambassadeursrol op zich nemen. Recreatie en toerisme is één van de peilers van de economie van Bronckhorst. De sector is nog steeds groeiende en goed voor 7,3% (in de Achterhoek 6,1%) van de werkgelegenheid in Bronckhorst (circa 1.000 arbeidsplaatsen). Door monitoring van de bestaande verblijfsaccommodaties hebben wij inzicht gekregen in de ontwikkeling van aantallen overnachtingsplaatsen en bezettingsgraden in de sector. De toeristisch-recreatieve sector blijkt in de afgelopen jaren een stabiele factor binnen de economie van Bronckhorst. De werkgelegenheid in recreatie en toerisme in Bronckhorst is ten opzichte van 2012 in absolute aantallen zelfs licht gestegen, terwijl deze in de Achterhoek en Gelderland is gedaald. Deze stijging zit met name in de horecasector. 2.1.3.4
Wat heeft het gekost Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_3A MEEDOEN Totaal lasten (4)
5.420
4.709
12.145
12.130
Totaal baten (8)
-953
-849
-847
-706
4.467
3.861
11.298
11.424
Totaal lasten (4)
701
515
577
210
Totaal baten (8)
0
0
-194
-192
Totaal
701
515
383
18
Saldo
5.168
4.376
11.681
11.442
Totaal P_3B TOERISME
Belangrijkste afwijkingen Binnen dit programma is € 239.000 minder uitgegeven dan verwacht. Dit komt volledig doordat binnen het deelprogramma 3B Toerisme (€ 365.000 V) het project Kwaliteitsimpuls Brummen – Bron(c)khorst (€ 363.000 V) niet uitgevoerd kon worden. Wij willen dit project alsnog uitvoeren in latere jaren. Hiervoor ziet u bij deze jaarstukken een voorstel. De voor- en nadelen binnen het deelprogramma 3A Meedoen (€ 126.000 N) treden op bij alle onderdelen daarvan als gevolg van de uitwerking van de TBB-maatregelen subsidiëring organisaties en verenigingen en privatisering van maatschappelijke accommodaties. Hier zijn eenmalige kosten gemaakt in dat kader voor begeleiding overnameproces en uitwerking overdrachtsbedragen. Voor de bibliotheek Vorden zijn de huurinkomsten komen te vervallen door overname van het pand door ProWonen (€ 45.000 N). Bij elke soort accommodatie zijn wel voorbeelden te noemen, maar de grootste overschrijding is zichtbaar bij sporthallen (€ 112.000 N). De consequenties van meer personeelskosten dan geraamd vanwege ziektevervanging en begeleiding overnameproces sporthallen (€ 219.000 N) en verlies aan huuropbrengsten (€ 75.000 N) worden deels weer goedgemaakt door lagere onderhoudslasten (€ 182.000 V). Bij de sportvelden (€ 31.000 V) worden de hogere lasten voor bijvoorbeeld afkoopsommen (€ 44.000 N) en verlies aan verwachte inkomsten (€ 96.000 N) goedgemaakt door lagere onderhoudslasten vanuit bijvoorbeeld Wedeo (€ 171.000 V). Het privatiseringstraject sportvelden hebben wij grotendeels in 2013 afgerond. In de begroting 2014 zijn de lasten voor subsidies en de accommodaties voor het overgrote deel in lijn met de werkelijke uitwerking van de TBB-opdrachten.
Jaarstukken 2013
26
Investeringen Omschrijving
Jaar
Uitvoering toeristische infrastructuur Zelhem
2006
Krediet
Besteed t/m 2012
Besteed in 2013
Restant krediet
50
50
Beschikking reserves Omschrijving
Besluit
Reserve
Toevoeging Onttrekking
Ontwikkelingsvisie Bronkhorst
basis begroting
Algemene Reserve
20
Garantiestelling Kulturhus Vorden
R 29-03-2012
Algemene Reserve
45
Subsidieregeling maalvaardige molens
R 27-03-2013
Algemene Reserve
11
Privatisering buitensportaccommodaties basis begroting
Algemene Reserve
3.813
Privatisering zwembaden
Algemene Reserve
3.591
R 30-05/11-07-2013
De geraamde inzet vanuit de algemene reserve ad € 7.480.000 was vooral voor de privatiseringsonderdelen. De extra afkoopsommen voor 2013 voor buitensportaccommodaties (€ 44.000 N) maken deel uit van het rekeningsoverschot.
Jaarstukken 2013
27
2.1.4
Programma 4 LEREN
2.1.4.1
Algemeen
Missie Bronckhorst biedt (onderwijs)instellingen de faciliteiten die nodig zijn om jongeren voor te bereiden op een actieve deelname aan de samenleving en volwassenen in staat te stellen om op een volwaardige wijze deel te nemen aan de samenleving. Context en achtergrond De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de bevolkingsopbouw maken het nodig dat wij inspelen op een andere (onderwijs)vraag en (onderwijs)aanbod voor de voortzetting van de economische activiteiten binnen onze gemeente. Naast aansluiting op de economische visie is ook aansluiting van het onderwijsbeleid op andere beleidsterreinen uitgangspunt, zoals bijvoorbeeld de woonvisie of de visie op de gemeentelijke accommodaties. De gemeente heeft als wettelijke taak te voorzien in adequate onderwijshuisvesting (primair en voortgezet). Ook is de gemeente wettelijk verplicht erop toe te zien dat alle kinderen in de leeftijd van 5 tot 16 jaar onderwijs volgen en vervolgens met een startkwalificatie de school verlaten. Binnen Bronckhorst hebben wij te maken met ontgroening. Uit de provinciale bevolkingsprognose blijkt dat in 2025 het aantal jongeren onder de 25 jaar met 32% is afgenomen ten opzichte van 2010 (in 2025 7.024). Ook het leerlingenaantal daalt gestaag; in 2025 met 30% bij basisscholen. Kaderstellende beleidsnota's ● Integraal huisvestingsplan onderwijs (2011) ● Verordening voorzieiningen onderwijshuisvesting (2011) ● Integraal jeugd- en jongerenbeleid 12 tot 23 jaar (2006) ● Peuterspeelzaalbeleid (2007) ● Jeugd- en onderwijsbeleid (2008) Deelprogramma's 4A Onderwijshuisvesting 4B Onderwijs 2.1.4.2
Deelprogramma 4A Onderwijshuisvesting
Bestuurlijke trekker:
Mw. J.I.M. Steffens
Ambtelijke trekker:
Mw. J.M. Lenselink
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Scholen hebben een veilige en aangename werk- en leeromgeving. In 2013 zijn de verbouwprojecten van De Garve en de Looschool afgerond. In Bronckhorst Oost zijn de scholen in Varssel, Halle Heide, Halle Nijman , Nutsschool Wolfersveen en de school in Veldhoek van de naburige gemeente Berkelland samengegaan in een nieuwe school"Sccsschl 3.0 in Wolfersveen. Deze school is in de zomervakantie 2013 verbouwd om de nieuwe fusieschool te huisvesten. Een deel van de leerlingen van deze scholen is naar de dorpsschool Halle is gegaan. Daar heeft rond de zomer 2013 een uitbreiding plaatsgevonden van de huisvesting met een tweetal semipermanente lokalen. Ook de bouw van het kulturhus in Drempt (school en dorpshuis) werd afgerond. Met de gebruikers is de inrichting van het voorterrein besproken en in november 2013 is gestart
Jaarstukken 2013
28
met de inrichting daarvan (speelplein en parkeerplaats). Afronding verwachten wij in het 1e kwartaal van 2014. In 2013 is de nieuwbouw van de OBS Rozengaardsweide afgerond. Dit is fase 1 van de totale nieuwbouw aan de Rozenstraat. Met fase 2 (nieuwbouw ten behoeve van Jenaplanschool Ds J.L. Piersonschool) is in november 2013 gestart. Afronding hiervan verwachten wij hier medio 2014. In juli 2013 hebt u ingestemd met het voorstel voor de bouw van een Integraal Kindcentrum (IKC) in Steenderen. De werkzaamheden voor de bestemmingsplanwijziging zijn gestart en de eerste gesprekken met de betrokken partners van het IKC over het ruimtelijk en technisch programma van eisen zijn opgestart. Medio 2013 zijn wij gestart met het opstellen van een integraal huisvestingsplan kindvoorzieningen. Hierin worden de ontwikkelingen geschetst met betrekking tot onderwijshuisvesting en andere onderwijs- en kindgerelateerde zaken. Op basis van de meerjarenonderhoudsplanning is aan diverse scholen groot onderhoud uitgevoerd. 2.1.4.3
Deelprogramma 4B Onderwijs
Bestuurlijke trekker:
Mw. J.I.M. Steffens
Ambtelijke trekker:
Mw. J.M. Lenselink
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Alle jongeren uit Bronckhorst verlaten de school met een startkwalificatie In de afgelopen jaren is een intensieve samenwerking met de consulent van jongerenloket JOUW Unit tot stand gekomen. Deze consulent is regelmatig in het gemeentehuis aanwezig en heeft dan rechtstreeks contact met de leerplichtambtenaar en de participatieconsulenten. Het regionale verzuimprotocol is vastgesteld. Alle scholen en gemeenten in de Achterhoek werken volgens de afspraken in het protocol. De leerplicht wordt actief gehandhaafd volgens de Leerplichtwet. Hierbij is er nauw samengewerkt met de jeugdhulpverleners van Bureau Jeugdzorg en JEKK Lindenhout. Actieve deelname van inwoners aan de samenleving en/of werk Het educatiegedeelte van het Participatiebudget 2013 (groot € 53.420) is ingezet voor de (verplichte) inkoop van cursussen bij het ROC Graafschap College. Het betrof in 2013 taalonderwijs op 4 niveau’s te weten: ● Alfabetisering ● Sociale Redzaamheid ● Educatieve Redzaamheid ● Professionele Redzaamheid In het eerste halfjaar hebben 33 personen lessen gevolgd en in de tweede helft van het jaar 26 personen. In 2015 wordt de verplichte inkoop bij het ROC beëindigd en ontvangen wij het bedrag van de educatiegelden als onderdeel van een brede sociale uitkering waarbinnen het vrij besteedbaar is. Volwasseneneducatie blijft echter wel een gemeentelijke verantwoordelijkheid waarvoor beleid ontwikkeld dient te worden in 2015.
Jaarstukken 2013
29
2.1.4.4
Wat heeft het gekost Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_4A ONDERWIJSHUISVESTING Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
1.832
2.240
2.625
2.689
-45
-9
-18
-34
1.787
2.231
2.607
2.656
Totaal lasten (4)
1.727
1.937
1.838
1.704
Totaal baten (8)
-48
-76
-58
-45
Totaal
1.679
1.860
1.779
1.659
Saldo
3.466
4.092
4.387
4.315
Totaal P_4B ONDERWIJS
Belangrijkste afwijkingen Binnen dit programma is € 72.000 minder uitgegeven dan verwacht door de lagere lasten van leerlingenvervoer en opvang van peuters. In deelprogramma 4A Onderwijshuisvesting (€ 49.000 N) leidde de recente nieuwbouw van scholen tot hogere heffingen OZB e.d. en de lopende nieuwbouwprojecten leidden tot tijdelijke kosten van vervangende huisvesting en hogere kapitaallasten. Binnen het deelprogramma 4B Onderwijs (€ 120.000 V) zijn de gevolgen zichtbaar van de aanbesteding bij leerlingenvervoer en de demografische daling van het aantal leerlingen voor leerlingenvervoer (€ 122.000 V). De lagere subsidiebedragen voor peuterzalen en kinderopvangvergoeding (€ 25.000 V) door daling van het aantal rechthebbende kinderen worden teniet gedaan door de hogere lasten voor de controle GGD op de kinderdagverblijven (€ 27.000 N). Investeringen Omschrijving
Jaar
Het Hoge Vorden
2007
Looschool Zelhem Rozengaardsweide / Piersonschool Hengelo
Krediet
Besteed t/m 2012
Besteed in 2013 -71
Restant krediet
4.036
4.072
36
2010
624
414
210
-
2011
4.775
352
4.227
196
De Garve Wichmond
2011
716
716
Gildeschool / Willibrordus Drempt
2012
2.480
228
2.660
-407
IKC Steenderen
2013
3.746
27
18
3.700
-
Gildeschool / Willibrordus Bij de uiteindelijke uitwerking van de plannen naar een definitief ontwerp is het kulturhus 90 m2 bruto vloeroppervlakte groter geworden dan oorspronkelijk gepland. Achteraf bleek dat een bestemmingsplanwijziging voor de gekozen lokatie noodzakelijk was in verband met de grootte van het bouwvlak op de lokatie, de bouwhoogte en het loskoppelen van de bedrijfswoning die vastzit aan de bestaande school. De bestemming "Maatschappelijke Doeleinden" voor dit deel van het perceel moest worden omgezet naar "Wonen". Vanauit de Welstandscommissie is extra aandacht gevraagd voor de landschappelijke inpassing van een dergelijk gebouw in de omgeving. Voor de inirchting van de openbare ruimte is daarom een landschapsarchitect ingehuurd. Bij de raming van de projectkosten (krediet) was al aangegeven dat de benodige projectkosten exclusief de asbestinventarisatie/asbestverwijdering is.
Jaarstukken 2013
30
Door een noodzakelijke aanpassing van de infrastructuur electra zijn extra kosten gemaakt door de netwerkbeheerder. Het krediet zal met € 400.000 worden overschreden. De investeringen zijn gedaan binnen het plan Kulturhus Drempt (nieuwbouw school en dorpshuis). Beschikking reserves Omschrijving
Besluit
Reserve
Onderwijshuisvesting Bronckhorst Oost
R 06-06-2013
Algemene Reserve
Toevoeging Onttrekking 311
Alle werkzaamheden aan de scholen in Halle en Wolfersveen zijn in 2013 uitgevoerd. Voor de leegstaande panden in Halle -Nijman en Halle-Heide zijn nog geen herbestemmingen.
Jaarstukken 2013
31
2.1.5
Programma 5 ZORGEN
2.1.5.1
Algemeen
Missie Bronckhorst stimuleert een culturele en sociale samenleving met onderlinge betrokkenheid voor alle burgers, waarbij vooral aandacht uitgaat naar de kwetsbare inwoners. Bronckhorst werkt vanuit een vijftal uitgangspunten: de eigen verantwoordelijkheid van burgers, het klaar staan voor de medemens, zelfstandig blijven, een betaalbaar vangnet en een duidelijke rol van de gemeente. Context en achtergrond De gemeente is volop in voorbereiding van de komst van een aantal nieuwe taken op het terrein van zorg, nl. de Jeugdzorg, onderdelen uit de AWBZ en zorg voor burgers die vallen onder de Participatiewet per 1 januari 2015. Wij noemen dit het sociaal domein. Deze ontwikkeling bouwt verder op de huidige Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Het doel van de WMO is meedoen. Meedoen van alle burgers aan alle facetten van de samenleving, al dan niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. Omdat er groepen zijn die dat zelf niet kunnen organiseren, ondersteunt de gemeente hen. Het gaat dan om kwetsbare groepen zoals ouderen, werklozen, uitkeringsgerechtigden, mensen met een beperking (fysiek, geestelijk en/of psychisch) en jeugdigen. In 2012 is de visie op het sociaal domein vastgesteld en in 2013 is verder gewerkt aan de kaders waarbinnen de nieuwe taken moeten worden opgepakt. Er is hierbij blijvende aandacht voor mogelijk blijvende discrepantie tussen de WMO-lasten door ontgroening en vergrijzing en de rijksmiddelen hiervoor. Kaderstellende beleidsnota's ● Visie op het sociaal domein: Goed voor Elkaar (2012) ● Nota Bronckhorst voor Elkaar 3.0 (2013) ● Nota ouderenbeleid (2006) ● Integraal jeugd- en jongerenbeleid 12 tot 23 jaar (2006) ● Visiedocument WSW (2007) ● Minimabeleid (2009) ● Verordening Maatregelen en Boete Wwb, Ioaw, Ioaz en Bbz 2004 ● Toeslagen- en verlagingenverordening (2012) ● Maatregelenverordening (2012) ● Re-integratieverordening (2012) ● WMO-beleidsplan "Scherper aan de wind" (2011) ● Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning (2012) ● Beleidsregels voorzieningen maatschappelijk ondersteuning (2013) ● Nota Vrijwilligerswerkbeleid (2008) ● Nota informele zorg (2008) ● Nota Lokaal gezondheidsbeleid (2009) Deelprogramma's 5A Ouderen 5B Jeugd 5C Werk, inkomen en voorzieningen 5D Gezondheidszorg
Jaarstukken 2013
32
2.1.5.2
Deelprogramma 5A Ouderen
Bestuurlijke trekker:
Mw. J.I.M. Steffens
Ambtelijke trekker:
Mw. J.M. Lenselink
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Zelfredzaamheid De gemeente Bronckhorst heeft in het kader van de ontwikkelingen in het sociaal domein met de nota 'Bronckhorst voor Elkaar 3.0' een uitwerking van de sociale visie ‘Goed voor Elkaar’ vastgesteld. Belangrijkste gedachte uit de sociale visie is dat de ondersteuning (of het nu gaat om wonen, werk, opvoeding, welzijn, zorg of onderwijs) gericht moet zijn op het versterken van de eigen kracht. Dit kan meestal het beste in de buurt, zo dicht mogelijk bij huis. De nota 'Bronckhorst voor Elkaar 3.0' is een richtinggevend kader, waarmee de gemeente invulling geeft aan de sociale visie. Er zijn gesprekken gevoerd met professionele- en vrijwilligersorganisaties om aan te sluiten bij de vragen en behoeften van de inwoners. De afspraken die hierin zijn gemaakt gaan uit van de uitgangspunten Welzijn Nieuwe Stijl en sluiten aan bij de visie Goed voor Elkaar. Doel is te komen tot een vraaggerichte en gebiedsgerichte benadering. Daarnaast ondersteunen wij waar nodig burgerinitiatieven op het terrein van zorg. In het gebied Bronckhorst West zetten wij in op de mogelijkheden om een woonservicegebied te ontwikkelen. Behoud en/of vergroten van deelname van ouderen aan de maatschappij Met de Stichting Samenwerken Welzijn Bronckhorst (SSWB) hebben wij prestatie-afspraken gemaakt die gericht zijn op ondersteuning van de kwetsbaren in de samenleving. Dit gaat verder dan alleen de deelname van ouderen en sluit aan bij de brede welzijnsbenadering die hoort bij Welzijn Nieuwe Stijl. Daarnaast zijn de gebruikelijke waarderingssubsidies verstrekt aan organisaties die activiteiten verzorgen die gericht zijn op vergroten van deelname aan de maatschappij. Beheersbaarheid van voorzieningen In 2013 is ingezet op de verbinding van informele en formele zorg. Er zijn gesprekken gevoerd met professionele- en vrijwilligersorganisaties om deze verbinding te versterken, zodat de vraag naar individuele voorzieningen kan worden afgebouwd. 2.1.5.3
Deelprogramma 5B Jeugd
Bestuurlijke trekker:
Mw. J.I.M. Steffens
Ambtelijke trekker:
Mw. J.M. Lenselink
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Voor jeugdigen en hun ouders die ondersteuning en begeleiding nodig hebben is dit op lokaal niveau beschikbaar Binnen de verschillende kernen zijn inloopspreekuren van het maatschappelijk werk en de jeugdgezondheidszorg. Op de scholen zijn zorgteams, waarin ook het maatschappelijk werk en de jeugdgezondheidszorg participeren. In 2013 is in regionaal verband het gesprek over een integrale jeugdgezondheidszorg gestart.
Jaarstukken 2013
33
Voor de jeugdigen en hun ouders, waarvoor het lokale aanbod niet voldoende is, realiseren van een goede doorgang naar (de toegang tot) de jeugdzorg vanuit de lokale voorziening Vanuit de lokale inloopspreekuren en de zorgteams kan een doorgang plaatsvinden naar tweedelijnsvoorzieningen. Maar dit kan ook plaatsvinden vanuit de leerplichtambtenaar of het lokaal zorgnetwerk. Nu tweedelijns-partijen op lokaal niveau meer en meer actief zijn, worden de lijnen korter. Vanuit de regionale agenda Kwetsbare Jeugd is gestart met de pilot Zorg voor Jeugd Dichtbij. Hierbij wordt gewerkt aan indicatievrije trajecten in de jeugdzorg en versterking van de lokale samenwerking in de eerste- en tweedelijn. 2.1.5.4
Deelprogramma 5C Werk, inkomen en voorzieningen
Bestuurlijke trekker:
Mw. J.I.M. Steffens / Dhr. P.H.M. Seesing
Ambtelijke trekker:
Dhr. J.H. van Cranenburgh
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Uitstroom uitkeringsgerechtigden naar de arbeidsmarkt De aanpak van de gemeente Bronckhorst is gericht op uitstroom van uitkeringsgerechtigden naar (zo regulier mogelijk) werk. Hiervoor zijn er in 2013 drie groepen gestart met sollicitatietraining waarbij aansluiting is gezocht met het Werkgeversservicepunt Achterhoek West. Daarnaast zijn er individuele maatwerktrajecten richting scholing/werk ingezet om de instroom van uitkeringsgerechtigden te beperken. Het overgrote deel van de uitkeringsgerechtigden is actief (vrijwilligerswerk, werkervaringsplaatsen, proefplaatsing etc.). Hierdoor is het mogelijk geweest om het aantal uitkeringsgerechtigden in 2013 (ten opzichte van 2012) niet teveel te laten stijgen, terwijl het aantal werkzoekenden het afgelopen jaar flink toenam. In de proeftuin Zelhem is gewerkt aan verschillende participatie-arrangementen voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt waarbij er contacten zijn gelegd tussen de verschillende doelgroepen (WWB en WSW) en de verschillende uitvoeringsorganisaties (SW-bedrijven en gemeente). Evaluatie van dit project heeft plaatsgevonden, samen met de proeftuin Vorden, door Agora. Inburgeringsplichtigen inburgeren Op 1 januari 2013 bedroeg de 'voorsprong' in de huisvesting 2 personen nadat in de jaren daarvoor er steeds achterstanden waren. Er was namelijk enkele jaren sprake van het inlopen van de achterstand ná de gemeentelijke herindeling. Het huisvesten van statushouders asiel is in 2013 redelijk goed verlopen. Er is een goede samenwerking met de regievoerder van de Provincie Gelderland. Er was regelmatig aanbod van het COA. Vaak betrof dit echter alleenstaanden die afhaakten. Het aantal woningen, dat beschikbaar kwam, was in principe voldoende voor de te huisvesten gezinnen. Gezinnen zijn echter in de minderheid. Het COA heeft de taakstelling in de tweede helft van 2013 naar boven bijgesteld waardoor wij de opgelegde taaksteling in 2013 niet hebben gehaald. In 2013 is uiteindelijk huisvesting gerealiseerd voor 14 personen en de achterstand op de taakstelling op 1 januari 2014 bedraagt 3 personen. Voor 2014 is de taakstelling opnieuw verhoogd tot 28 personen. Samen met de achterstand in huisvesting van 3 personen op 31 december 2013 betekent dit dat er in 2014 31 personen gehuisvest dienen te worden.
Jaarstukken 2013
34
Bevorderen van participatie en zelfredzaamheid inwoners Uitgangspunt van de "Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Bronckhorst 2012" en de "Beleidsregels voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Bronckhorst 2013" is het stimuleren van de participatie en zelfredzaamheid van de inwoners. De eigen verantwoordelijkheid (eigen kracht) van de inwoner en zijn/haar netwerk stond centraal. Daar waar bevordering van de zelfredzaamheid via voorzieningen nodig was, is maatwerk toegepast. In 2013 is dit doorgezet in de proeftuin Vorden met nadruk op de doelgroepen Jeugd, WMO en AWBZ. Ook in 2013 is bij de uitvoering van de WMO consequent invulling gegeven aan de opdracht zoveel mogelijk uit te gaan van de zelfredzaamheid van de inwoners waarbij centraal is blijven staan dat de inwoners die ondersteuning van de gemeente nodig hebben die ook zonder terughoudendheid krijgen. Dit beleid en de wijze waarop hieraan uitvoering is gegeven heeft met zich meegebracht dat wij binnen de financiële taakstelling zijn gebleven. Hierdoor is de mogelijkheid ontstaan beter te anticiperen op de aangekondigde bezuinigingen op de zorg vanaf 2015 door investeringen in voorzieningen en ondersteuning van lokale (bewoners)initiatieven. Deze zullen moeten bijdragen aan de doelstellingen van de nota Bronckhorst voor elkaar 3.0. Zodra het wetgevingstraject is afgerond, zullen wij hiervoor met voorstellen komen. Het contract met de leverancier van de hulpmiddelen (zoals rolstoelen en scootmobielen) liep per 1 oktober af. Vanaf die datum wordt het onderhoud en depotbeheer van hulpmiddelen uitgevoerd door de afdeling Beheer. Hiermee ontstaat een kortere lijn naar de cliënten en wordt een meer duurzame inzetbaarheid van de medewerkers beoogd. Voor de inkoop van de hulpmiddelen is in 2013 de voorbereiding gestart van een model van vraaggerichte inkoop waarbij permanent meerdere aanbieders in de gelegenheid worden gesteld hulpmiddelen tegen een zo laag mogelijke prijs te leveren. In het boekjaar is de Achterhoek het centrum geworden van een discussie over de toekomst van de Huishoudelijke Hulp in Nederland. Dit als gevolg van de aankondiging van het ontslag van een groot aantal hulpen bij Sensire. Het heeft geleid tot het besluit van Sensire vanaf 2014 geheel te stoppen met het leveren van Huishoudelijke Hulp. De door Sensire geleverde uren en medewerkers zijn in het najaar overgenomen door andere aanbieders zodat de continuïteit van de zorg in 2014 kon worden gegarandeerd. Betaalbaar vangnet individuele voorzieningen Aan alle uitkeringsgerechtigden is in 2013, zonder aanvraag in te dienen, de participatiebijdrage ambtshalve toegekend. Naar aanleiding van de ingediende aanvraag Meerjarige Aanvullende Uitkering 2011 - 2013 (MAU) blijkt dat er over 2013 geen beroep gedaan hoeft te worden op deze MAU. In verband met de meerjarige aanvraag 2011-2013 dient er over 2013 wel een verslag ingediend te worden bij het Ministerie van SZW. In het kader van de decentralisatie sociaal domein zijn met de proeftuinen ervaringen opgedaan met laagdrempelig en gebiedsgericht werken. Deze ervaringen zullen wij in 2014 verder uitbouwen.
Jaarstukken 2013
35
2.1.5.5
Deelprogramma 5D Gezondheidszorg
Bestuurlijke trekker:
Mw. J.I.M. Steffens
Ambtelijke trekker:
Mw. J.M. Lenselink
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Bevorderen en beschermen van de gezondheid van de inwoners met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen, waaronder jeugd, ouderen en mensen met een beperking In 2013 heeft de GGD uitvoering gegeven aan de taken die de gemeente heeft op het terrein van publieke gezondheidszorg. De eerder genomen besluiten tot bezuinigingen zijn dit jaar verder uitgerold en uitgevoerd. Het beleids- en uitvoeringsplan wonen en zorg is opgesteld en besproken met organisaties. Het gaat hierbij om een toekomstbeeld voor o.a. de intramurale zorg en de relatie met de eerstelijns zorg. Het jaar 2013 stond in het teken van de voorbereidingen van de decentralisaties. Per 1 januari 2015 komen de nieuwe taken, zoals het er nu naar uitziet, over naar de gemeente. De voorbereiding van de decentralisatie van de AWBZ is in samenhang met de decentralisaties van de Jeugdzorg, de Participatiewet en Passend onderwijs opgepakt. Hiervoor hebt u de nota 'Bronckhorst voor Elkaar 3.0' vastgesteld, waarin de sociale visie is uitgewerkt. In een drietal proeftuinen is nadere kennis opgedaan over cliënten en cliëntgroepen en zijn werkprocessen getoetst aan de uitvoeringspraktijk. Daarnaast zijn er diverse verbindingen gelegd met verschillende organisaties in het vrijwilligersveld en in de nulde, eerste en tweedelijns zorg. Wij hebben diverse bijeenkomsten gehad om onze visie te delen en het meedenken en burgerinitiatieven te stimuleren. 2.1.5.6
Wat heeft het gekost Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_5A OUDEREN Totaal lasten (4)
340
386
386
363
Totaal baten (8)
0
-1
-1
0
340
385
385
363
Totaal lasten (4)
238
296
261
229
Totaal
238
296
261
229
Totaal lasten (4)
18.012
17.683
18.659
17.489
Totaal baten (8)
-10.680
-9.030
-11.008
-11.168
7.332
8.653
7.651
6.321
1.487
1.650
1.655
1.361
Totaal P_5B JEUGD
P_5C WERK, INKOMEN EN VOORZIENINGEN
Totaal P_5D GEZONDHEIDSZORG Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-3
0
-11
-22
Totaal
1.484
1.650
1.644
1.339
Saldo
9.394
10.984
9.941
8.252
Jaarstukken 2013
36
Belangrijkste afwijkingen Binnen dit programma is € 1.689.000 minder uitgegeven dan verwacht, wat voor € 1,2 mln voortkomt uit het beleidsterrein WMO. Door de andere aanpak bij de voorzieningen en de hogere wettelijke, eigen bijdragen van cliënten was bij de tweede tussenrapportage al een lager budget geraamd voor de lasten. De vrije middelen zijn toen beschikbaar gehouden voor nieuwe uitdagingen op dit beleidsterrein voor dat jaar. Nu blijkt dat het gebruik van de vervoersvoorzieningen (€ 121.000 V) en de eigen bijdragen (€ 43.000 V) opnieuw tot lagere lasten leiden. Volgens afspraak worden de vrije middelen gereserveerd voor WMO-projecten en/of beleidswijzigingen. WMO-projecten zijn in 2013 niet tot uitvoering gekomen; daarvoor was de tijd te kort en waren de personele mogelijkheden vanwege de voorbereidingen op de 3D-taken ontoereikend. Wij willen het bedrag ad € 1,2 mln in 2014 en verder inzetten voor het project Doelgroepenvervoer en mogelijke WMO-kortingen. Hiervoor ziet u bij deze jaarstukken een voorstel. Binnen dit deelprogramma 5C Werk, inkomen en zorg (€ 1.330.000 V), waaronder ook de hiervoor beschreven WMO valt, betekent de ontwikkeling bij de uitkeringen (€ 130.000 V) dat wij geen Meerjarige Aanvullende Uitkering (MAU) voor 2013 hoeven aan te vragen. Het totale programma is erg beïnvloed door de werkzaamheden in aanloop naar de invoering van de 3 Decentralisaties. De saldo’s bij de overige deelprogramma’s kennen hun oorsprong in minder incidentele subsidies (€ 22.000 V) bij deelprogramma 5A Ouderen, incidenteel jeugdwerk (€ 32.000 V) bij deelprogramma 5B Jeugd en een pas op de plaats bij nieuw jeugdbeleid (€ 305.000 V) bij deelprogramma 5D Gezondheidszorg. Voor al deze terreinen kijken wij naar de mogelijkheden voor prestatiecontracten, passend voor een gebiedsgerichte werkwijze voor het gehele sociaal domein. Beschikking reserves Omschrijving
Besluit
Reserve
Invoeren 3 transities
R 06-06-2013
Algemene Reserve
Meerjarige aanvullende uitkering 2011
R 06-06-2013
Algemene Reserve
Toevoeging Onttrekking 250 300
De geraamde inzet vanuit de algemene reserve ad € 250.000 is nog niet nodig geweest. Het bedrag zou in 2013 bij programma 1 Besturen ingezet worden binnen deelprogramma 1A Bestuurscultuur, maar niet gerealiseerd. Voor de besteding van die middelen verwijzen wij u naar dat programma (2.1.1.6). De storting voor de Meerjarige aanvullende uitkering 2011 komt voort uit de afrekening van dat jaar en is bij de eerste tussenrapportage 2013 in de reserve gestort. De uitgaven zijn in 2011 immers ten laste van die reserve gebracht.
Jaarstukken 2013
37
2.1.6
Programma 6 BEHEREN
2.1.6.1
Algemeen
Missie Het beheren van de openbare ruimten en voorzieningen op een door de raad vastgesteld kwaliteitsniveau. Context en achtergrond Het beheer gebeurt aan de hand van de beleidsplannen. De beheersplannen en de daarvan afgeleide onderhoudsplannen en bestekken zijn hierop afgestemd. Voor het onderhoud binnen de deelprogramma’s kennen wij vaste bedragen in de begroting. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen (2.2.3) gaan wij nader op de diverse onderdelen in. Bij de uitvoering koppelen wij werkzaamheden van diverse aard zoveel mogelijk aan elkaar om zo tot een reductie van kosten te komen. Kaderstellende beleidsnota's ● Afvalbeleidsplan (2012) ● Klimaatbeleidsplan 2008-2011 (2008) ● Regionaal klimaatplan (2008) ● Gemeentelijk rioleringsplan (2008) ● Beleidsplan openbare verlichting (2009) ● Meerjarenplan wegen (2006) ● Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (2007) ● Bermbeheerplan (2010), aanvulling Bermbeheerplan (2013) ● Eindrapport harmonisatie begraafplaatsen (2007) ● Beheerplan begraafplaatsen gemeente Bronckhorst (2007) ● Groenstructuurplan “In groene harmonie” (2008) Deelprogramma's 6A Milieu 6B Verkeer en vervoer 6C Openbaar groen 2.1.6.2
Deelprogramma 6A Milieu
Bestuurlijke trekker:
Dhr. A.A.L.M. Spekschoor en dhr. P.H.M. Seesing
Ambtelijke trekker:
Dhr. H.R.T. Neijenhuis
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Verbeteren van de leefkwaliteit in de gemeente, zowel leefbaarheid als duurzaamheid In maart 2013 is de subsidieverordening Achterhoek bespaart 2013 - 2014 in werking getreden, zodat particuliere woningeigenaren weer subsidie kunnen aanvragen voor isolerende maatregelen aan hun woning. De Provincie Gelderland heeft hiervoor € 300.000 beschikbaar gesteld voor de jaren 2013 en 2014. Tot 1 januari 2014 zijn 359 aanvragen binnengekomen en is € 166.260 toegekend c.q. uitgekeerd. In 2013 is de Achterhoekse Groene Energie Maatschappij (AGEM) formeel opgericht en zijn hier een directeur en drie medewerkers aangesteld. Op 27 november is de officiële lancering geweest door middel van het symposium "Achterhoek met eigen energie". Er is toen ook het Akkoord van Groenlo 2013 ondertekend door ondermeer de acht Achterhoekse Jaarstukken 2013
38
gemeenten. Hierin verklaren de acht gemeenten zich te blijven inzetten voor het realiseren van de duurzaamheidsdoelstelling uit de Achterhoek Agenda 2020 en het streven naar een energieneutrale Achterhoek in 2030. Dit is een vervolg op het Akkoord van Groenlo uit 2009. Er is gewerkt aan het realiseren van het solarpark De Kwekerij in Hengelo. Er is in juli 2013 een voorlichtingsavond gehouden voor de inwoners van Hengelo en andere belangstellenden. In 2014 wordt een RO-procedure opgestart om het solarpark mogelijk te maken. Wij stellen de gronden beschikbaar en externe partijen gaan het solarpark aanleggen en beheren. Hierbij kunnen ook inwoners participeren/deelnemen en mogelijk de stroom ontvangen welke de zonnepanelen opwekken. Tijdens de opening op 3 juli 2013 van het Cool Nature Park De Bleijke is het allereerste Duurzaamheidspaspoort op planniveau uitgereikt. De indicatoren waarop Het Cool Nature concept van De Bleijke is getoetst zijn ontwerp, grondbalans, materiaalgebruik, uitvoering, onderhoud, energie, milieu en biodiversiteitsbevordering. Op basis van de beoordeling is het NL Greenlabel A als duurzaamheidsscore behaald. Verminderen hoeveelheid afval en zorgen voor een betere afvalscheiding Op 1 januari 2013 zijn wij gestart met de invoering van het volume- en frequentiesysteem voor de afvalinzameling. Het doel van het nieuwe inzamelsysteem is samen de hoeveelheden restafval te verminderen van 190 kilo naar 170 kg per inwoner per jaar en een afvalscheidingspercentage te krijgen van 65%. Op uw verzoek is er voor gekozen om uit te gaan van een bovengemiddeld aanbiedgedrag, zodat de meeste inwoners daaraan zouden kunnen voldoen. Op basis van de cijfers van het eerste halfjaar kan gesteld worden dat de doelstellingen met betrekking tot het verminderen van het restafval ruimschoots worden behaald. De verwachting is dat het restafval op 103 kg komt en de afvalscheiding op 72% komt. De burgers doen veel aan afvalscheiding en er is een duidelijke prikkel om minder restafval aan te bieden. Wel is het gemiddelde aanbiedgedrag lager dan ingeschat, namelijk 12 maal rest en 10 maal gft in plaats van 15 maal rest en 11 maal gft. Dit heeft gevolgen voor de te ontvangen afvalstoffenheffing. Voor 2014 is daarom het vastrecht verhoogd en het variabele deel alleen verhoogd met de inflatie via een aangenomen amendement. In september 2013 zijn wij gestart met een proef met het scheiden van afval op straat. Er zijn tien nieuwe trio-prullenbakken (plastic, drankkartons en restafval) voor het scheiden van afval in het centrum van Zelhem geplaatst. De eerste resultaten zijn positief. Eind 2014 wordt op basis van de resultaten van de proef besloten of gescheiden inzamelen buitenshuis een vervolg krijgt. Het verminderen van de CO²-uitstoot Er is in mei 2013 een webapplicatie (www.zonatlas.nl) beschikbaar gesteld via de Provincie Gelderland voor alle Gelderse gemeenten, zodat burgers en bedrijven kunnen zien of hun dak geschikt is voor zonnepanelen. Gebleken is dat steeds meer burgers zonnepanelen zijn gaan plaatsen om zelf duurzame energie op te wekken. Mede door een landelijke subsidieregeling heeft dit een positief effect gehad. Deze subsidieregeling is echter in de loop van 2013 gestopt omdat de landelijke subsidiepot leeg is. Omdat er in het volkshuisvestingsbudget nog geld beschikbaar is, is besloten om een gemeentelijke subsidieregeling in te stellen voor ondermeer zonnepanelen en zonneboilers voor particuliere woningeigenaren. Op deze manier wordt de bestaande woningvoorraad nog meer verduurzaamd. Deze subsidieregeling treedt in de loop van 2014 in werking. Voldoen aan Europese richtlijnen op het terrein van water Om te voldoen aan de Kader Richtlijn Water bereidt het Waterschap in onze gemeente plannen voor en neemt ze de uitvoering van de duurzame ontwikkeling van het gebied van
Jaarstukken 2013
39
de Baakse Beek-Veengoot voor haar rekening. Hierbij wordt onze gemeente gevraagd mee te werken aan de ruimtelijke inpassing. Op basis van het gemeentelijk rioleringsplan 2009 - 2013 hebben wij in overeenstemming met de wettelijke milieurichtlijnen in 2013 diverse rioleringsprojecten (afkoppelen van hemelwater, renovaties van gemalen en de drukriolering) uitgevoerd. Ook bij de herinrichting van de centra van Hengelo en Vorden, de herinrichting van Hummeloseweg in Laag-Keppel en de omvormingen groen hebben wij veel hemelwater afgekoppeld van de riolering. Daarnaast is in samenwerking met de gemeenten Lochem, Montferland en Zutphen en Waterschap Rijn en IJssel in 2013 het Regionaal Meetsysteem operationeel geworden. De gezamenlijke aanbesteding van dit systeem is de basis geweest voor het samenwerkingsverband tussen deze vijf partijen. Inmiddels hebben de gemeenten Oost-Gelre en Oude IJsselstreek zich hierbij aangesloten. Dit samenwerkingsverband heeft als doel meer inzicht te krijgen in het functioneren van de afvalwaterketen en specifiek in de interactie tussen neerslag, rioolstelsel, watersysteem, transportsysteem en rioolwaterzuiveringsinstallatie. Door deze betere inzichten kunnen wij de bestaande afvalwaterketen optimaliseren en de toekomstige investeringen efficiënter bepalen en beter onderbouwen. Door hierin samen te werken willen wij de kwetsbaarheid verminderen, niet ieder afzonderlijk het wiel uitvinden, de kwaliteit van de adviezen verhogen en de kosten reduceren. Naast deze samenwerking hebben wij onderzoek gedaan naar verdere samenwerking in de afvalwaterketen met alle Achterhoekse gemeenten plus Lochem en Zutphen en het Waterschap als uitvloeisel van het bestuursakkoord water, waarbij het er om gaat meer te doen voor minder kosten. Wij verwachten daarin in 2014 concrete stappen te maken en dit bestuurlijk te bevestigen. 2.1.6.3
Deelprogramma 6B Verkeer en vervoer
Bestuurlijke trekker:
Dhr. P.H.M. Seesing
Ambtelijke trekker:
Dhr. H.R.T. Neijenhuis
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Kwaliteit van zowel bereikbaarheid als leefbaarheid en verkeersveiligheid waarborgen en verbeteren De wegen, straten en pleinen zijn op een veilig onderhoudsniveau gehouden op basis van het wegenonderhoudsprogramma. Daar waar gewenst hebben verkeerskundige toepassingen meegelift in de onderhoudswerkzaamheden. Vergroten aandeel openbaar vervoer in de mobiliteit De haltevoorzieningen worden in goede staat gehouden en daar waar gewenst voorzien van goede fietsenstallingen. Er zijn voorbereidingen getroffen de halte in Keijenborg te verplaatsen naar een locatie met meer ruimte voor de fiets.
Jaarstukken 2013
40
Vergroten aandeel fiets in de mobiliteit Regionaal is het bovenlokale fietsnetwerk vastgesteld. Op basis hiervan is een start gemaakt met de inventarisatie van mogelijke fietsknelpunten. Veilige fietsvoorzieningen stimuleren het gebruik van de fiets. Verantwoordelijke weggebruikers Inwoners zijn op de hoogte gehouden van wijzigingen in wet- en regelgeving. Op basisscholen is deelname aan het theoretische - en praktische verkeersexamen gefaciliteerd. Acties van VVN Bronckhorst voor educatie aan de oudere verkeersdeelnemer zijn financieel ondersteund. Over thema's zoals de BOB-campagne, het gebruik van fietsverlichting etc. wordt gecommuniceerd via onze evenementenportalen. 2.1.6.4
Deelprogramma 6C Openbaar groen
Bestuurlijke trekker:
Dhr. P.H.M. Seesing
Ambtelijke trekker:
Dhr. H.R.T. Neijenhuis
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken De huidige onderhoudskwaliteit van het openbaar groen behouden zonder dat dit tot een toename van het onderhoudsbudget leidt In 2013 hebben wij openbaar groen omgevormd in de kernen Hengelo, Keijenborg en Velswijk. Ook in deze kernen komt bewonersparticipatie in het groen van de grond. Verschillende buurten nemen het groenonderhoud ter hand. De herinrichting van het park de Bleijke hebben wij rond de zomer afgerond. Ook hier pakken vrijwilligers het onderhoud op. Hiervoor is een stichting in het leven geroepen waarmee wij afspraken over het onderhoud in een beheerplan voor het park hebben vastgelegd. 2.1.6.5
Wat heeft het gekost Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_6A MILIEU Totaal lasten (4)
6.817
6.776
7.131
6.999
Totaal baten (8)
-8.022
-7.358
-7.508
-6.751
Totaal
-1.205
-582
-377
249
Totaal lasten (4)
4.445
4.530
4.742
4.419
Totaal baten (8)
-255
-110
-140
-221
4.191
4.420
4.602
4.199
Totaal lasten (4)
2.087
1.816
2.089
1.934
Totaal baten (8)
-534
-411
-393
-566
Totaal
1.553
1.406
1.696
1.367
Saldo
4.539
5.243
5.921
5.815
P_6B VERKEER EN VERVOER
Totaal P_6C OPENBAAR GROEN
Belangrijkste afwijkingen Binnen dit programma is € 106.000 minder uitgegeven dan verwacht. Binnen het deelprogramma 6A Milieu (€ 626.000 N) lopen afvalinzameling en -verwijdering en riolering kostenneutraal over de begroting. Een overschot of tekort wordt immers verrekend met de betreffende bestemmingsreserves voor egalisatie van tarieven binnen het deelprogramma 7B Geldmiddelen (2.1.7.3). Voor riolering zijn rioleringsinvesteringen uitgesteld (€ 35.000 V). Bij afval is er minder frequent afval aangeboden door de burgers Jaarstukken 2013
41
binnen de nieuwe tariefstructuur en hebben wij investeringen uitgevoerd bij milieuparkjes (€ 788.000 N). De latere start in het jaar van de Omgevingsdienst Achterhoek (€ 162.000 V) en het vervallen van opgelegde dwangsommen (€ 66.000 N) verklaren grotendeels het overige verschil. Binnen het deelprogramma 6B Verkeer en vervoer (€ 403.000 V) zijn de projecten voor het GVVP en de herinrichting Hummelo niet tot uitvoering gekomen (€ 307.000 V) omdat de planvorming nog niet is afgerond. Wij willen de projecten alsnog uitvoeren in latere jaren. Hiervoor ziet u bij deze jaarstukken een voorstel. De overige afwijkingen binnen dit deelprogramma (€ 100.000 V) komen voort uit lagere onderhoudslasten bij openbare verlichting en wegenonderhoud. In het deelprogramma 6C Openbaar groen (€ 329.000 V) zijn de investeringen in begraafplaatsen achtergebleven bij de ramingen en hebben wij meer afkoopsommen en jaarvergoedingen ontvangen. Een overschot of tekort bij begraafplaatsen verrekenen wij met de betreffende bestemmingsreserves voor egalisatie van tarieven binnen het deelprogramma 7B Geldmiddelen (2.1.7.3). Investeringen Omschrijving
Jaar
Bruggen over de Veengoot
2009
136
102
16
18
Voetpad langs de rijksweg Drempt
2007
41
18
2
21
Aanpassen haltes aan eisen toegankelijkheid
2008
100
Vervanging speeltoestellen 2013
2013
51
Vervanging speeltoestellen 2012
2012
38
Milieuparkjes De Bleijke / Steintjesweide
2010
83
79
Aanpassen milieuparkjes nav invoering diftar
2012
673
228
Telemetriesysteem
2009
60
Verval riolering
2010
957
Gemalen elektromechanisch
2010
486
288
Randvoorziening electromekhanisch
2010
17
Afkoppelen verharde oppervlakten
2011
102
64
Vervanging drukriolering
2011
429
242
Vervanging randvoorzieningen elektronisch
2011
17
11
Afkoppelen verharde oppervlakten
2012
102
Vervanging drukriolering
2012
187
Afkoppelen verharde oppervlakten
2013
104
104
Vervanging drukriolering
2013
274
274
Vervanging randvoorzieningen elektronisch
2013
216
216
Rioleringswzh. revitaliseren bedrijventerreinen
2013
550
550
In- uitbreidingsplan begraafplaats Vorden
2010
313
17
184
111
Ruimingsplan begraafplaats Zelhem (oudste deel)
2012
55
16
6
33
Uitbreiding urnenmuur Wichmond en Zelhem
2012
30
20
Jaarstukken 2013
Krediet
Besteed t/m 2012
Besteed in 2013
Restant krediet
100 15
36
6
18
365
80
23
19
18
775
147
34
86
112
14
3
32
6
145
42
14
4
6 102
6
6
174
10
42
Beschikking reserves Omschrijving
Besluit
Reserve
Toevoeging Onttrekking
Tarievenegalisatie afvalverwijdering en verwerking
basis begroting
Egalisatiereserve afvalstoffenheffing
Tarievenegalisatie riolering en waterzuivering
basis begroting
Egalisatiereserve riolering
375
Afkoopsommen onderhoud graven
basis begroting
Afkoopsommen onderhoud graven
203
Afkoopsommen eigen graven
basis begroting
Uitgifte eigen graven
Vrijval afkoopsommen onderhoud graven
basis begroting
Afkoopsommen onderhoud graven
Kapitaallasten begraafplaatsen
basis begroting
Uitgifte eigen graven
Uitvoeringsprogramma GVVP
basis begroting
Algemene Reserve
100
Herinrichting Dorpsstraat-Keppelseweg Hummelo
basis begroting
Algemene Reserve
250
Deelname AGEM
basis begroting
Algemene Reserve
30
Verbeteren zandwegen
basis begroting
Algemene Reserve
110
Ontmantelen hondentoiletten
basis begroting
Algemene Reserve
10
RUD Achterhoek
basis begroting
Algemene Reserve
91
899
6 273 14
Van de geraamde inzet vanuit de algemene reserve van in totaal € 591.000 is de bijdrage voor GVVP voor € 61.000 niet besteed. Vanuit de reserve is de bijdrage voor het ODA niet nodig geweest. Voor de herinrichting Hummelo zijn alleen nog maar voorbereidingskosten gemaakt; € 246.000 komt in latere jaren. Het bedrag (€ 398.000 V) maakt deel uit van het rekeningsoverschot.
Jaarstukken 2013
43
2.1.7
Programma 7 MIDDELEN
2.1.7.1
Algemeen
Missie Bronckhorst wil een solide financiële positie; ook in de toekomst. Wij willen de dekkingsmiddelen effectief en efficiënt inzetten voor de wettelijke taken en de speerpunten uit het raadsprogramma en het coalitieakkoord. Wij maken gebruik van financiële instrumenten, passend in de planning en control cyclus en de inkomstenbronnen vanuit Europa, het Rijk, de provincie en onze burgers. Uitgangspunt is dat de kostenstijgingen voor burgers beperkt blijven tot aanpassing aan inflatie voor OZB en kostendekkende tarieven voor riolering en afvalinzameling. Context en achtergrond Wij hebben te maken met een dynamische omgeving en willen hier adequaat op inspelen. Ook de financiële positie van de gemeente is erg gevoelig voor de demografische ontwikkelingen (ontgroening en vergrijzing) en de terugtredende overheid. Van de bezuinigingen op rijkstaken zijn de effecten voor ons als gemeente zichtbaar vanaf 2013 en die kunnen worden versterkt wanneer wij de drie decentralisaties met kortingen moeten uitvoeren. Maar nog belangrijker zijn de demografische ontwikkelingen; die leiden ertoe dat onze inkomstenbronnen nu al krimpen wat op termijn ook op onderdelen effect zal moeten hebben op de uitgaven. Denk aan algemene uitkering, woninguitbreiding, bezetting schoolgebouwen, etc. Dit betekent dat wij als gemeente, om onze solide financiële positie te behouden, ingrijpende maatregelen hebben moeten nemen vanaf 2013 om begrotingstekorten van een adequaat dekkingsplan te voorzien. Het traject "Toekomstbestendig Bronckhorst" moet zorgen voor een duurzame financiële positie, nu en over 5 jaar. Kaderstellende beleidsnota's ● Financiële verordening gemeente Bronckhorst (2008) ● Nota reserves en voorzieningen (2012) ● Verordening OZB (2012) ● Verordening toeristenbelasting (2012) ● Verordening forensenbelasting (2012) ● Verordening afvalstoffenheffing (2012) ● Verordening rioolheffing (2012) ● Programmabegroting 2013 - 2015 (2012) Deelprogramma's 7A Belastingen 7B Geldmiddelen 7C Bedrijfsvoering
Jaarstukken 2013
44
2.1.7.2
Deelprogramma 7A Belastingen
Bestuurlijke trekker:
Dhr. A.A.L.M. Spekschoor
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken De gemeentelijke belastingen beperken voor de burgers In 2013 is eenmalig het woonlastenprincipe toegepast. Dit houdt in dat de lagere (geraamde) lasten voor afvalverwerking en inzameling (gebruikersheffing) zijn ingezet voor verhoging van de OZB-opbrengsten (eigenarenheffing). De opbrengst voor de OZB eigenaren volgde de ramingen. De opbrengst bij OZB gebruikers niet-woningen is fors minder dan de raming (20% lager). De Hoge Raad heeft eind 2012 uitgesproken dat de woondelenvrijstelling bij niet-woningen veel strenger toegepast moet worden (betreft geen gebruikersheffing over het woongedeelte van een niet-woning). Wij hebben alle niet-woningen opnieuw op dit onderdeel getaxeerd in december 2012 en 2013. Dit speelt bijvoorbeeld bij boerderijen, verzorgingshuizen e.d. De uitwerking van die controles hebben tijdens het hele jaar plaatsgevonden. De heffing 2013 is in veel gevallen verlaagd, wat natuurlijk een lagere opbrengst tot gevolg had. In de tariefsvoorstellen voor 2014 hebben wij de uitwerking van die hertaxatie meegenomen bij de bepaling van de OZB-opbrengst niet-woningen. De keerzijde van OZB-inning binnen onze gemeente is onze aandacht voor inwoners die de gemeentelijke heffingen niet kunnen betalen. In 2013 hebben wij opnieuw, ondanks bijraming, meer voor de kwijtschelding daarvan verstrekt dan geraamd (13%). De kwijtschelding maakt deel uit van deelprogramma 5C Werk, inkomen en zorg (2.1.5.4). Het jaar 2013 was ook het eerste jaar waarin wij ervaring hebben opgedaan met nieuwe betaalsystemen voor de "afvalvervuiler betaalt". In 2013 heeft dat systeem ertoe geleid dat een gedeelte van de ontvangen afvalstoffenheffingen in februari 2014 weer terugbetaald gaan worden aan de belastingplichtingen. Wij hebben besloten om de teveel betaalde bedragen in februari 2014 af te rekenen, zodat het jaar 2013 is afgewikkeld voor de nieuwe belastingperiode. De afvalstoffenheffing maakt deel uit van deelprogramma 6A Milieu (2.1.6.2). 2.1.7.3
Deelprogramma 7B Geldmiddelen
Bestuurlijke trekker:
Dhr. A.A.L.M. Spekschoor
Ambtelijke trekker:
Dhr. T.G. van der Kolk
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken De jaarlijkse inkomstenbronnen effectief inzetten Een belangrijke inkomstenbron is de algemene uitkering. Op deze bron van inkomsten is de invloed van rijksbezuinigingen duidelijk merkbaar. Wij volgen de ontwikkelingen nauwlettend, geven informatie na het verschijnen van een circulaire gemeentefonds (normaliter in mei, september en december) en stellen de budgetten, wanneer nodig, bij in de twee jaarlijkse tussenrapportages. De laatste jaren is het ook noodzakelijk om zelf een inschatting te maken van wijzigingen in rijksbeleid, waarvan de uitwerking (in circulaires) nog op zich laat wachten.
Jaarstukken 2013
45
In 2013 was, naast de circulaires, ook sprake van twee Rijksakkoorden en wel het zgn. voorjaarsakkoord en het herfstakkoord. De verschillen in opbrengst van de algemene uitkering in de jaarrekening ten opzichte van de laatste begrotingswijziging (tweede tussenrapportage) zijn voortgekomen uit wijzigingen in de september- en december circulaire 2013. Ook zijn constant (kleine) bijstellingen in hoeveelheden (inwoners, woningen etc.) aanleiding tot een bijstelling. Met een opbrengst van € 30.044.000 valt de algemene uitkering 2013 circa € 222.000 hoger uit dan begroot in de tweede tussenrapportage 2013. Hiervan heeft € 108.000 betrekking op de jaren 2011 (€ 31.000) en 2012 (€ 77.000). Het jaar 2011 is definitief afgesloten in 2013. De reserves inzetten voor eenmalige projecten De toevoegingen en onttrekkingen aan de Algemene reserve ziet u terug in de jaarrekening (3.3.3). De Algemene reserve is de reserve die wordt benut voor eenmalige projecten. De grootste onttrekking betrof de privatisering van maatschappelijke accommodaties. Het vormt ook de buffer voor risico's. Die risico's hebben zich in 2013 niet vertaald in werkelijke uitgaven. Voor een groot aantal projecten doen wij u voorstellen in het raadsvoorstel bij deze jaarstukken. Het gaat dan om projecten die om verschillende redenen niet in 2013 zijn gerealiseerd. 2.1.7.4
Deelprogramma 7C Bedrijfsvoering
Bestuurlijke trekker:
Dhr. H.A.J. Aalderink / Mw. D.J. Mulderije
Ambtelijke trekker:
Dhr. J. Wesselink
Wat wilden we bereiken en wat hebben we in 2013 gedaan om de doelstellingen te bereiken Efficiënte bedrijfsvoering Het afgelopen jaar kende de organisatie de eerste organisatorische taakstellingen vanuit de TBB-maatregelen. Die zijn voortvarend opgepakt, want de impact van veel maatregelen lag vooral op de eigen personeelskosten. Binnen het traject Toekomstbestendig Personeelsbeleid Bronckhorst (TBP) zijn in 2013 4,89 van de afgesproken 19 formatieplaatsen ingeleverd. De werkzaamheden voor de Omgevingsdienst Achterhoek (ODA) zijn per 1 april 2013 geëindigd. De inzet vanuit Stichting Sport & Recreatie (SSR) hebben wij geformaliseerd met vaste personeelscontracten. In 2013 zijn ook bindende afspraken gemaakt over het vertrek van de brandweervrijwilligers en het brandweermaterieel naar de VNOG. Binnen het plan Elektronische Gemeente hebben wij weer grote stappen gezet met het Omgevingsloket online (OLO), met papierloos vergaderen (collegeleden en medewerkers), voldoen aan landelijke richtlijnen voor informatie via de gemeentelijke website en voor betalingen (SEPA). De archiefwerkzaamheden waren in 2013 erop gericht stukken digitaal beschikbaar te maken voor raadpleging; de bouwvergunningen tot 2004 waren daarbij speerpunt. Leegstand in het gebouw gaan wij tegen. Zo hebben wij vanaf 2013 voor 20 werkplekken de ODA als huurder. Onze communicatie via de website, media en social media werd goed gevolgd met als absoluut hoogtepunt in 2013 de berging van het Lancastervliegtuig. Binnen de juridische dienstverlening speelt de kwaliteit van brieven, beschikkingen en voorstellen een belangrijke rol. Veel inzet is gestopt in schrijftrainingen voor medewerkers en de afhandeling van ongeveer 125 bezwaarschriften. Sinds 2013 nemen wij deel in een Jaarstukken 2013
46
mediatorpoule Achterhoek, wat ook tegemoet komt aan de wens van de rechter om meer tot finale geschilbeslechting te komen. De bedrijfsvoering wordt meer uitgebreid toegelicht in paragraaf 2.2.5. Meten is weten Het Rijk en de Provincie zetten in op vergroting van het horizontale toezicht voor de medebewindstaken. Dit houdt in dat de gemeenteraad ook op taken die we in medebewind uitvoeren toezicht uitoefent. Samen met KING heeft de rijksoverheid, ter vervanging van de vele verantwoordingsrapportages, in 2013 de eerste stappen gezet. De informatie wordt namelijk "aangehangen" aan de website www.waarstaatjegemeente.nl. Hoe dit binnen de gemeenteraad een plek moet krijgen, is een uitwerking voor 2014. De organisatorische aansturing voor de verschillende vragenlijsten via de website ter vervanging van de schriftelijke rapportages hebben wij in 2013 volledig ingericht. Het project Indicatoren is medio 2013 door de raad stopgezet via de raadsklankbordgroep hiervoor. De uitgevoerde werkzaamheden binnen de pilot vergunningen hebben veel informatie opgeleverd voor de uitvoering, maar werden door u te mager gevonden om tot programmatische stuurgegevens te komen. 2.1.7.5
Algemene dekkingsmiddelen
In de onderstaande tabel geven wij een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen. Deze inkomsten kenmerken zich door hun vrije bestedingsdoel. Vanwege het financiële belang geven wij ze in een apart als overzicht weer. De belangrijkste algemene dekkingsmiddelen zijn de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de onroerende-zaakbelastingen. Omschrijving
Rekening 2012
Begroting 2013
Begroting 2013 na wijzigingen
Rekening 2013
-
132
-
-
Lokale heffingen
5.558
6.254
6.635
6.479
- Onroerende zaakbelastingen
Onvoorziene uitgaven
5.256
5.915
6.321
6.174
- Toeristenbelasting
260
295
270
264
- Forensenbelasting
42
44
44
41
Algemene uitkering
30.675
29.476
29.822
30.044
Dividend / winstuitkering
867
732
737
737
- Nuon
280
281
281
280
- Alliander
446
316
294
294
- BNG
83
80
108
108
- Vitens
57
55
55
55
2.755
2.831
2.807
2.892
39.855
39.425
40.001
40.152
Saldo financieringsfunctie Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal
Onvoorziene uitgaven In de begroting staat jaarlijks een post voor onvoorzien van circa € 3,50 per inwoner (totaal € 132.000), bedoeld om incidentele lasten te kunnen dekken, die onvoorzien, onvermijdbaar
Jaarstukken 2013
47
en onuitstelbaar zijn. Besluiten voor aanwending worden door ons genomen en melden wij in tussenrapportages. In 2013 hebben wij het budget volledig ingezet voor: ● het geraamde tekort vanuit de eerste tussenrapportage 2013 (€ 26.000) ● de uitvoering van het besluit van de bezwarencommissie over de subsidiebijdrage bibliotheek (€ 76.000) ● de bezwaarafwikkeling over het recht van overpad bij Radio Ideaal (€ 15.000) ● de kosten van de vervanging voor de burgemeester (€ 15.000) Lokale heffingen Voor een uitgebreide toelichting op de lokale heffingen verwijzen wij u naar de paragraaf Lokale heffingen (2.2.1). Algemene uitkering De algemene uitkering hebben wij opgenomen op basis van de gemeentefondscirculaire van december 2013 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het totaalbedrag is € 222.000 voordeliger uitgevallen dan verwacht. Hieronder specificeren wij het verschil naar jaar van oorsprong. Afrekening in dienstjaar 2013 Jaar van oorsprong
Begroot (incl. wijz.)
Werkelijk
Verschil
2013
29.602
29.716
114
2012
220
297
77
2011
0
31
31
Totaal
29.822
30.044
222
Dividend De gemeente Bronckhorst neemt deel in diverse bedrijven. De deelnemingen komen vooral voort uit het verleden, toen de gemeente zelf nog taken op die terreinen uitvoerde (drinkwater- en energievoorzieningen). Daarnaast ontvangt de gemeente dividend uit de participatie in een afvalverwijderingsbedrijf. Als publieke participant heeft de gemeente nog invloed, zij het gering, op de ontwikkelingen van de nutsvoorzieningen die voor de inwoners tot de basisvoorzieningen behoren. Voor een uitgebreidere toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf Verbonden partijen (2.2.6). Saldo financieringsfunctie De financieringsaanpak ziet u terug in de paragraaf Financiering (2.2.4). Het uiteindelijke financieringsresultaat bevat in de gemeente Bronckhorst de som van: ● het renteresultaat vanwege het financieren van investeringen met eigen middelen (reserves) ● het renteresultaat vanwege het verstrekken van geldleningen ● het saldo op de renteverdeling
Jaarstukken 2013
48
2.1.7.6
Wat heeft het gekost Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
P_7A BELASTINGEN Totaal lasten (4)
874
882
882
915
Totaal baten (8)
-5.584
-6.272
-6.652
-6.514
Totaal
-4.710
-5.390
-5.771
-5.599
P_7B GELDMIDDELEN Totaal lasten (4)
3.590
1.079
5.102
4.016
Totaal baten (8)
-38.652
-35.691
-44.329
-48.191
Totaal
-35.063
-34.612
-39.227
-44.176
Totaal lasten (4)
620
951
500
-1
Totaal
620
951
500
-1
Saldo
-39.153
-39.051
-44.498
-49.776
P_7C BEDRIJFSVOERING
Belangrijkste afwijkingen Binnen dit programma is € 5.278.000 meer aan baten verwerkt dan verwacht, wat vooral veroorzaakt wordt door de inzet van reserves binnen het deelprogramma 7B Geldmiddelen (€ 4.949.000 V) voor lasten binnen de andere zes programma’s en het gedeeltelijk vrijvallen van de voorziening onderhoud school-en gemeentelijke gebouwen. De stortingen in en onttrekkingen aan de reserves vinden volgens de begrotingsraming plaats. Hierop zijn een paar uitzonderingen. Deze worden verwerkt op basis van de werkelijke cijfers en hebben betrekking op de besteding van investeringen in het Centrumplan Vorden (onttrekking € 2.786.000) in programma 2 Wonen en werken (2.1.2.6), de tariefegalisatie voor afvalstoffen- en rioolheffingen (onttrekking € 674.000) en de afkoopsommen voor onderhoud graven (toevoeging € 96.000) in programma 6 Beheren (2.1.6.5). Van de onderhoudsvoorziening voor school-en gemeentelijke gebouwen kon een deel vrijvallen (€ 1.250.000). Dit doordat met ingang van 2015 de taken en verantwoordelijkheid van het buitenonderhoud wordt overgeheveld van de gemeente naar de schoolbesturen en het afstoten van een aantal gemeentelijke objecten. De resterende afwijking binnen dit deelprogramma is grotendeels terug te voeren op een hogere vaststelling van de algemene uitkering (€ 222.000 V). Een deel van die hogere uitkering is beschikbaar gekomen voor door het Rijk benoemde wensen voor nieuw beleid (armoedebeleid). Als eerste stap in de uitvoering van uw motie over armoedebeleid (7 november 2013) ziet u bij deze jaarstukken een voorstel. Binnen het deelprogramma 7A Belastingen (€ 172.000 N) valt de hogere opbrengst vanwege areaaluitbreiding (€ 46.000 V) volledig weg tegen de lagere ontvangst van de OZB-heffing voor gebruikers niet-woningen (€ 193.000 N). Wij hebben conform uitspraak van de Hoge Raad bij alle niet-woningen een hertaxatie uitgevoerd. Hierover hebben wij u geïnformeerd bij deelprogramma 7A Belastingen (2.1.7.2). Binnen het deelprogramma 7C Bedrijfsvoering was op begrotingsbasis € 500.000 nog niet doorverdeeld aan programma-onderdelen omdat wij werken met de verdeling van lasten volgens de tariefverdeling 2012 vermeerderd met inflatie. In het jaar zelf moeten de lasten hun plek krijgen binnen een product of verdwijnen als invulling van een taakstelling. In deze jaarrekening zijn alle lasten en baten volledig doorverdeeld. Hoewel in deze rekening per saldo geen afwijking is te zien op de kosten van bedrijfsvoering zijn er toch een aantal onderlinge verschillen op te merken. Een overzicht van de ontwikkeling binnen de bedrijfsvoeringslasten en baten ziet u in de paragraaf Bedrijfsvoering (2.2.5.8).
Jaarstukken 2013
49
Investeringen Omschrijving
Jaar
Krediet
Besteed t/m 2012
Basisregistratie adressen en gebouwen (BAG)
2007
75
Kantoorautomatisering
2009
175
175
Vervanging powerplay / impromptu
2010
25
25
Scanner digitalisering documenten
2010
7
7
Scanner digitalisering documenten
2011
4
Upgrade Windows
2011
24
Herinrichting gronddepot De Ronde Venne
2012
90
Omgevingsvergunning ICT
2008
150
Vervanging materieel buitendienst
2013
974
66
Besteed in 2013
Restant krediet
10
-1
4 15
8
1
79
8
3
139
10
1
47
927
Beschikking reserves Omschrijving
Besluit
Reserve
Toevoeging Onttrekking
Derving Nuondividend
basis begroting
Derving Nuondividend
Gemeentehuis
basis begroting
Gemeentehuis
Saldo 2e tussenrapportage
R 07-11-2013
Algemene reserve
567
Inbreng gemeenhuislokatie Hengelo
R 07-11-2013
Algemene reserve
1.200
Rentetoevoegingen
basis begroting
diverse
294 162
893
De algemene reserve is ook binnen dit programma van toepassing. De tweede tussenrapportage leidde al tot een geraamd overschot en vanuit de afwikkeling van het Centrumplan Hengelo kwam de afgesproken vergoeding voor het voormalige gemeentehuis vrij.
Jaarstukken 2013
50
2.2
Paragrafen
Jaarstukken 2013
51
2.2.1
Paragraaf Lokale heffingen
2.2.1.1
Inleiding
De gemeentelijke belastingen en rechten zijn een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente. In deze paragraaf verantwoorden wij ons over de realisatie van de beleidsvoornemens voor 2013. 2.2.1.2
Beleidskaders
Het beleid ten aanzien van de eigen heffingen is vastgelegd in belastingverordeningen, beleidsregels en het coalitieakkoord 2010 - 2014. In de programmabegroting 2013-2016 zijn de volgende uitgangspunten rond de gemeentelijke heffingen vastgelegd: ●
●
●
●
● ●
de tarieven afvalstoffenheffing, rioolheffing en de tarieven voor de gemeentelijke begraafplaatsen zijn kostendekkend. De jaarlijkse fluctuaties in kosten afvalstoffen en kosten riolering worden verrekend met de bestemmingsreserve afval en de bestemmingsreserve riolering. de totale opbrengst onroerende-zaakbelastingen 2013 is gelijk aan de opbrengst 2012 plus 2% voor prijsinflatie. Deze stijging komt voor rekening van eigenaren en gebruikers van niet-woningen. in 2013 is eenmalig het woonlastenprincipe toegepast. Daling of toename van de belastingopbrengsten voor afvalstoffen- en/of rioolheffing brengen naar rato een extra verhoging of verlaging mee van de opbrengsten OZB. de OZB-tarieven niet-woningen worden verhoogd tot het gestelde plafond in het Coalitieakkoord 2010 - 2014 (60% van de gemiddelde OZB-tarieven voor niet-woningen in Gelderland). de tarieven toeristen- en forensenbelasting stijgen eveneens met 2,0%. de legestarieven worden met 2,0% geïndexeerd, tenzij de tarieven al kostendekkend zijn.
2.2.1.3
Verordeningen
De gemeentewet geeft een limitatieve opsomming van de belastingen en rechten die de gemeente mag heffen. De gemeenteraad bepaalt welke belastingen en rechten werkelijk worden geheven en bepaalt de hoogte van de tarieven. De belastingverordeningen 2013 zijn op 13 december 2012 vastgesteld. De opbrengsten van de gemeentelijke belastingen zijn: Opbrengsten belastingen en rechten
Werkelijk Werkelijk Werkelijk Werkelijk 2009 2010 2011 2012
Begroot Werkelijk 2013 2013
Onroerende-zaakbelastingen
4.830
4.977
5.055
5.256
6.321
6.174
Rioolrecht/-heffing
3.776
3.667
3.729
3.841
3.915
3.920
Afvalstoffenheffing
3.764
3.613
3.610
3.558
2.991
2.255
Reinigingsrechten
56
57
60
59
49
43
Lijkbezorgingsrechten
342
302
356
450
389
541
Toeristenbelasting
292
247
275
260
270
264
Forensenbelasting
39
44
46
42
44
41
Baatbelasting
21
19
5
17
17
19
Marktgelden
Aantal inwoners per 1 januari Belastingdruk per inwoner
Jaarstukken 2013
2
1
-
-
-
-
13.122
12.927
13.136
13.483
13.996
13.257
37.907
37.765
37.669
37.463
37.238
37.217
346
342
349
360
376
356
52
●
●
●
●
De lagere opbrengst aan onroerende-zaakbelastingen heeft meerdere oorzaken. Door recente rechtspraak van de Hoge Raad moet de woondelenvrijstelling (het woongedeelte van een niet-woning mag niet worden belast voor het gebruikersdeel) veel strenger toegepast. Wij hebben alle niet-woningen opnieuw geïnventariseerd of de heffingsmaatstaf OZB nog wel juist is. De heffingsmaatstaf is in veel gevallen verlaagd met daardoor een lagere opbrengst. Daarnaast is de totale WOZ-waarde bij de berekening van de OZB-tarieven 'geslonken' bij die aanvullende controles van de taxateurs. De lagere opbrengst afvalstoffenheffing komt voort uit de systeemwijziging (tarifering frequentie). Veel huishoudens hebben minder vaak de containers aangeboden dan verwacht en gebruik gemaakt van de (gratis) omruilactie naar een kleinere container. Het gemis aan opbrengst wordt gedekt uit de egalisatiereserve Afvalstoffenheffing. Bij de vaststelling van de notitie “harmonisatie begraafplaatsen gemeente Bronckhorst” hebt u als raad besluiten genomen over een herziene begraafplaatsverordening en lijkbezorgingsrechten. Uitgangspunt is de begraafplaatsen budgetneutraal te exploiteren en te streven naar 100% kostendekking. Voor het kostendekkend maken van de exploitatie van de begraafplaatsen zijn de lijkbezorgingsrechten (het recht waaruit wij de kosten voor aanleg en onderhoud van de begraafplaatsen betalen) bijgesteld. Daarnaast zijn ook het begraafrecht (de kosten voor de feitelijke begraving) en het grafrecht (het tarief voor het gebruik van de grond) gestegen. De opbrengst toeristenbelasting weten wij pas na vervaardiging van de definitieve aanslagen, die wij moeten baseren op de aangiftebiljetten. De biljetten kunnen pas na afloop van het belastingjaar 2013 ingevuld worden. Nog niet alle aangiften 2013 zijn in januari 2014 terugontvangen. Voor de opbrengst toeristenbelasting 2013 hebben wij ons daarom gebaseerd op het totaalbedrag van alle aanslagen toeristenbelasting 2012 van in totaal € 260.000.
Onroerende-zaakbelastingen De onroerende-zaakbelastingen (OZB) zijn de belangrijkste gemeentelijke belastingen. De aanwending van deze belastingen is vrij te bepalen door de gemeente. De opbrengst OZB gespecificeerd naar eigenaar/gebruiker c.q. woningen/niet-woningen is als volgt: Opbrengst OZB Eigenaren woningen
Werkelijk Werkelijk Werkelijk Werkelijk 2009 2010 2011 2012 3.671
Gebruikers woningen
Begroot Werkelijk 2013 2013
3.760
3.851
3.869
4.388
4.421
-2
Eigenaren niet-woningen
714
745
747
823
1.053
1.067
Gebruikers niet-woningen
447
472
457
519
878
684
4.830
4.977
5.055
5.211
6.319
6.172
Totaal
De OZB wordt geheven over de WOZ-waarde van de onroerende zaak. De totale WOZwaarde bedroeg: Totale OZB waarde totale ozb-waarde x € 1.000 aantal objecten
Jaarstukken 2013
Definitief 2009
Definitief 2010
Definitief 2011
Voorlopig 2012
Voorlopig 2013
5.095.268
5.218.947
5.206.799
5.119.701
4.861.592
18.607
18.688
18.728
18.834
18.920
53
De OZB-tarieven waren (als percentage van de WOZ-waarde): eigenaar woning
gebruiker niet-woning
woning
niet-woning
2009
%
0,0860
0,0916
n.v.t.
0,0744
2010
%
0,0860
0,0916
n.v.t.
0,0744
2011
%
0,0890
0,0915
n.v.t.
0,0732
2012
%
0,0926
0,0970
n.v.t.
0,0792
2013
%
0,1097
0,1266
n.v.t.
0,1055
Rioolheffing Rioolheffing is op grond van de Gemeentewet een bestemmingsheffing. Dit betekent dat de heffing uitsluitend besteed mag worden voor de kosten van riolering. Verder hebt u als raad bepaald dat de tarieven kostendekkend moeten zijn. Omdat de werkelijke kosten en de werkelijke opbrengsten niet steeds precies gelijk zijn worden eventuele overschotten of tekorten in een jaar aan een reserve toegevoegd c.q. onttrokken. De gegevens over de afgelopen jaren zijn als volgt: Bedragen
Werkelijk Werkelijk Werkelijk Werkelijk 2009 2010 2011 2012
Begroot Werkelijk 2013 2013
Kosten riolering incl. BTW + aandeel straatreiniging
3.826
4.001
3.799
3.572
3.545
3.564
Opbrengst rioolrecht/-heffing + inkomsten riolering + opbrengst baatbelasting
3.797
3.772
3.734
3.858
3.933
3.939
286
388
375
Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve
29
229
65
De tarieven rioolrecht/-heffing zijn als volgt geweest: Tarieven rioolrecht/- heffing Per aansluiting
2009
2010
2011
2012
2013
240,00
230,00
235,00
238,80
243,60
Het aantal heffingseenheden rioolrecht/-heffing zijn als volgt geweest: Aantal heffingseenheden rioolrecht/-heffing Aantal
2010
2011
2012
2013
16.479
16.479
16.000
16.000
Afvalstoffenheffing / Reinigingsrechten Afvalstoffenheffing en reinigingsrechten worden samen aangeduid als reinigingsheffingen. Afvalstoffenheffing betreft de heffing van objecten waar de gemeente een inzamelplicht heeft. Reinigingsrechten worden geheven van objecten waar de gemeente die plicht niet heeft, maar de inzameling en verwerking van afval als dienst aanbiedt. De reinigingsheffingen zijn bestemmingsheffingen. Dit betekent dat de heffing uitsluitend besteed mag worden voor de kosten van afvalinzameling en -verwerking. Verder hebt u als raad bepaald dat de tarieven kostendekkend moeten zijn. Omdat de werkelijke kosten en de werkelijke opbrengsten niet steeds precies gelijk zijn worden eventuele overschotten of tekorten in een jaar aan een reserve toegevoegd c.q. onttrokken. De gegevens over de afgelopen jaren zijn als volgt:
Jaarstukken 2013
54
Bedragen
Werkelijk Werkelijk Werkelijk Werkelijk 2009 2010 2011 2012
Begroot Werkelijk 2013 2013
Kosten afvalinzameling en -verwerking incl. BTW + aandeel straatreiniging
3.956
4.207
3.695
3.331
3188
3197
Opbrengst reinigingsheffingen + inkomsten afvalinzameling en -verwerking
3.820
4.011
3.671
3.617
3040
2298
136
196
24
148
899
Toevoeging aan reserve
286
Onttrekking aan reserve
-
De tarieven zijn als volgt geweest: standaardset *
vast recht
variabel deel 140 ltr. GFT-afval
variabel deel 140 ltr. Restafval
totaal
2009
101,40
42,60
85,80
229,80
2010
98,00
39,60
85,20
222,80
2011
98,00
39,60
85,20
222,80
2012
95,60
38,60
83,10
217,30
2013
41,00
23,43
103,05
167,48
Aantal containers reinigingsheffingen waren als volgt: Aantal containers
inhoud
2009
2010
2011
2012
2013
80
3.818
3.782
3.820
3.879
3.549
140
9.426
9.329
9.422
9.373
8.699
240
2.575
2.552
2.578
2.675
2.997
15.819
15.663
15.820
15.927
15.245
80
1.033
2.021
2.041
2.023
2.488
140
7.852
8.147
8.228
8.119
8.060
GFT
Rest
240
7.412
5.902
5.961
6.210
4.961
16.297
16.070
16.230
16.352
15.509
Lijkbezorgingsrechten Deze rechten zijn tweeledig. Deels gaat het om een heffing van rechthebbenden op een graf ter dekking van de kosten van aanleg en onderhoud van de gemeentelijke begraafplaatsen. De afkoop van dit jaarlijks onderhoud is daar mede onderdeel van. Daarnaast worden rechten geheven voor het uitgeven van graven, voor verloven tot begraven, voor het plaatsen van voorwerpen op graven, etc. Toeristenbelasting De gemeente heft toeristenbelasting voor het houden van verblijf met overnachting door personen die niet in de gemeente zijn ingeschreven. Deze belasting wordt geheven van degene die gelegenheid tot verblijf biedt. Tarieven per persoon per overnachting: Toeristenbelasting camping
hotel
B & B, pension groepsaccommodatie groepsaccommodatie max. 8 slaappl. > 8 slaappl.
overige onderkomens max. 8 slaappl.
2009
0,63
1,31
0,80
1,05
0,47
1,05
2010
0,64
1,33
0,81
1,07
0,48
1,07
2011
0,65
1,35
0,82
1,09
0,49
1,09
2012
0,66
1,37
0,83
1,11
0,50
1,11
2013
0,67
1,40
0,85
1,13
0,51
1,13
Jaarstukken 2013
55
Forensenbelasting De gemeente heft forensenbelasting van personen die niet in deze gemeente staan ingeschreven en een gemeubileerde woning voor zichzelf of hun gezin beschikbaar hebben binnen de gemeente. Hiervoor waren de tarieven als volgt: Waarde object
2009
2010
2011
2012
2013
0 tot 100
193
193
195
198
215
100 -< 200
221
221
223
226
245
200 -< 250
248
248
250
254
276
250 -< 300
276
276
279
283
307
300 -< 350
303
303
306
311
337
350 -< 400
332
332
335
340
369
> 400
360
360
364
369
400
Baatbelasting De baatbelasting is indertijd ingevoerd om de aanleg van riolering in het buitengebied van de voormalige gemeente Steenderen te financieren. Marktgelden De weekmarkten in Vorden, Hengelo en Zelhem zijn geprivatiseerd. In 2013 zijn er geen opbrengsten meer. 2.2.1.4
Informatie over invordering en bezwaar
Van aanslagen die na de laatste vervaldatum open blijven staan wordt de invordering opgestart. Het aantal invorderingsacties is in onderstaande tabel weergegeven. Invorderingsacties
2009
2010
2011
2012
2013
herinneringen
2.796
2.617
2.224
2.465
2.774
aanmaningen
1.095
1.004
953
961
966
544
519
540
602
642
dwangbevelen
Het saldo van de belastingvorderingen kent het volgende verloop: Verloop belastingvorderingen x € 1.000
31-12-2009
31-12-2010
31-12-2011
31-12-2012
31-12-2013
764
699
672
578
562
Het aantal bezwaarschriften dat tegen de aanslag gemeentelijke belastingen en/of WOZbeschikking is ingediend is als volgt: Bezwaarschriften WOZ Gemeentelijke belastingen
2.2.1.5
2009
2010
2011
2012
2013
365
489
704
670
590
60
135
89
35
91
Kwijtschelding
Met ingang van 2010 wordt kwijtschelding als maatregel toegepast. In de paragraaf Lokale heffingen bij de Programmabegroting 2011 - 2014 zijn de achtergronden hiervan uitgebreid toegelicht. Wij verwijzen daarnaar. Op 23 juni 2011 hebt u besloten de kwijtscheldingsregeling van de gemeentelijke belastingen te verruimen. Naast particulieren kunnen, met terugwerkende kracht vanaf 1 april 2011, ook kleine zelfstandige ondernemers voor kwijtschelding in aanmerking komen. Het betreft uitsluitend de privé-belastingschulden (afvalstoffenheffing en/of rioolheffing) van ondernemers op bijstandsniveau. Slechts enkele ondernemers hebben hiervan gebruik gemaakt. De kwijtschelding kent het volgende verloop:
Jaarstukken 2013
56
Gegevens kwijtschelding
2010
2011
2012
2013
aantal verzoeken
375
383
405
422
aantal gehonoreerd
184
207
235
244
8
13
7
4
aantal beroepschriften
2.2.1.6
Conclusie
De ontwikkeling van de opbrengsten vanuit lokale heffingen volgt de verschillende ramingen. Hierop zijn twee uitzonderingen te constateren. Op grond van een uitspraak van de Hoge Raad is de opbrengst voor OZB-gebruikers circa 20% lager dan verwacht. De inkomsten vanuit de afvalstoffenheffing blijven achter bij de verwachting als gevolg van de uitwerking van het volume-frequentiesysteem bij de afvalinzameling. Bij de tariefvoorstellen 2014 (december 2013) is met deze twee ontwikkelingen rekening gehouden. Over de leges leest u meer in deelprogramma 1C Dienstverlening (2.1.1.4), over de toeristenbelasting in deelprogramma 3A Toerisme (2.1.3.3), over de afvalstoffen- en rioolheffing in deelprogramma 6A (2.1.6.2) en de overige heffingen ziet u terug in deelprogramma 7A Belastingen (2.1.7.2).
Jaarstukken 2013
57
2.2.2
Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing
2.2.2.1
Inleiding
De gemeente Bronckhorst vindt het wenselijk om risico's die van invloed zijn op de bedrijfsvoering beheersbaar te maken. Door inzicht in de risico's wordt de organisatie in staat gesteld om op verantwoorde wijze besluiten te nemen, zodat de risico’s nu en de risico’s gerelateerd aan toekomstige investeringen in verhouding staan tot de vermogenspositie van de gemeente. Momenteel wordt bekeken of en zo ja in welke mate de risicoinventarisatie, risicoanalyse en risicomanagement een vervolg zal krijgen in de organisatie. Nut en offer zijn belangrijke afwegingen bij deze keuze. De risicoinventarisatie is geactualiseerd en waar nodig aangevuld met nieuwe gegevens. De 10 zwaarstwegende risico's geven wij in deze paragraaf weer. Op basis van de geïnventariseerde risico's en het beschikbare weerstandsvermogen is de nieuw benodigde weerstandscapaciteit berekend. Tot slot geven wij in de conclusie aan hoe de weerstandscapaciteit moet worden beoordeeld. 2.2.2.2
Inventarisatie van de weerstandscapaciteit
De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Bronckhorst bestaat uit het geheel aan middelen dat de gemeente daadwerkelijk beschikbaar heeft om de risico's in financiële zin af te dekken. De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit een structureel deel (jaarlijks opnieuw beschikbaar) en een incidenteel deel (éénmalig beschikbaar). Het structurele deel bestaat uit de onbenutte belastingcapaciteit (OZB-opbrengstennorm voor een artikel 12 gemeente minus de OZB-opbrengst in Bronckhorst) en de jaarlijks beschikbare post onvoorzien. Het incidentele gedeelte bestaat uit het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve (dat deel van de reserve waarvan de renteopbrengst niet wordt ingezet voor de begroting). In Bronckhorst komt dit overeen met het bufferdeel van de algemene reserve. De beschikbare weerstandscapaciteit per 31-12-2013 is als volgt: Weerstandscapaciteit Bel. Cap.
Structureel
11.500
Bufferdeel algemene reserve Belastingcapaciteit 2013
7.231
Werkelijke OZB opbrengst 2013
6.174
Onbenutte belastingcapaciteit Post onvoorzien (jaarlijks) Totaal beschikbare weerstandscapaciteit
2.2.2.3
Incidenteel
Totaal 11.500
1.057
1.057
132
132
1.189
11.500
12.689
Inventarisatie van de risico's
Het hebben van risico's is inherent aan het uitoefenen van een organisatie zoals een gemeente. Het uitoefenen van activiteiten en het hebben van verantwoordelijkheid leidt tot risico's. Het is van belang deze risico's te kennen en hiervoor adequate maatregelen te treffen (beheersmaatregelen, verzekeren, etc.) danwel de risico's te wegen bij het aangaan ervan (grote projecten) of hierop tijdig in te spelen (teruggang inkomsten, etc.). Bedrijfsrisico's doen zich voor op de volgende vlakken: ● Bedrijfsproces ● Financieel ● Imago / politiek ● Informatie / strategie ● Juridisch / aansprakelijkheid Jaarstukken 2013
58
● ● ● ● ●
Letsel / veiligheid Materieel Milieu Personeel / arbo Product
In 2009 is een risicoinventarisatie in de vorm van een quickscan uitgevoerd. Deze quickscan diende om op de gebieden waar zich bij gemeenten vaak grote risico’s bevinden de risico’s van Bronckhorst te benoemen. Er is een zestal interviews gehouden met als onderwerpen open einde regelingen, verbonden partijen, economische crisis en financiën, interne projecten, externe projecten en organisatieprocessen. Er zijn in 2009 in totaal 61 risico's in beeld gebracht. Enkele risico's zijn verdwenen of verminderd en er zijn risico's bij gekomen of groter geworden. Dit resulteerde in 45 risico's in de begroting 2013 met een totaalbedrag van ca. € 24,0 miljoen. Hieronder geven wij de ontwikkeling weer van de 10 grootste risico's uit de begroting 2013. Risico top 10 begroting 2013
Ontwikkeling 2013
In 2013 moet voor € 6 mln aan bezuinigingen zijn gerealiseerd
De TBB maatregelen zijn nagenoeg volledig ingevuld en realisatie voorloopt voorspoedig. Het risico is vervallen (was € 4 mln)
Effecten open einde regelingen en de decentralisatie Jeugdzorg, Participatiewet en AWBZ-taken
Kans
Max. fin. gevolg
-
-
De risico's van invoering decentralisaties waren ingeschat op € 3,75 mln. Verlaging tot € 3,5 heeft plaatsgevonden. Momenteel wordt aan verdere verfijning van de risico's binnen de decentralisaties gewerkt.
50%
3.500
Subsidies centrumplannen worden niet verstrekt
Vanwege het gevorderde stadium van de uitvoering is het begrote risicobedrag van € 1,36 miljoen en de kans van 80% nu sterk verminderd.
20%
400
WMO budget ontoereikend door stijging van tarieven en vergrijzing
Dit risico heeft zich niet voorgedaan in 2013 en zal zich naar verwachting ook niet voordoen in de volgende jaren.
-
-
Bevolkingskrimp en vergrijzing
Lagere inkomsten (algemene uitkering en overig) terwijl uitgaven gelijk blijven, risico is ongewijzigd.
90%
1.000
Lagere inkomsten uit gemeentefonds dan geraamd door rijksbezuinigingen
Vanaf 2013 en volgende jaren hielden wij rekening met een mogelijk lagere algemene uitkering ten opzichte van de jaren daarvoor wegens aanvullende bezuinigingen. Bedrag (€ 1 mln) kan worden verlaagd, want verwerking van de korting in de algemene uitkering heeft deels plaatsgevonden.
50%
750
Lagere afzet gronden dan verwacht
Hogere voorraden en rente, afnemende boekwaarden, risico (€ 700.000) en kans (70%) zijn afgenomen
40%
400
30%
1.000
In het bestuurlijk verkeer worden Risico en kans zijn ongewijzigd. (on)bewust besluiten genomen en afspraken gemaakt, die niet passen binnen de beleidskaders of financiële kaders van de raad (bijvoorbeeld clustervorming brandweer, vorming ODA of regionale woonvisie)
Jaarstukken 2013
59
Risico top 10 begroting 2013
Ontwikkeling 2013
Kans
Max. fin. gevolg
Het schrappen van woningbouwplannen door demografische ontwikkelingen
Risico en kans zijn ongewijzigd.
30%
1.000
Deelname in vordering Regio Achterhoek op College Sanering Ziekenhuisvoorzieningen
Risico (€ 502.000) is vervallen.
-
-
Totaal 10 grote risico's (was € 15,41 mln)
8.050
Totaal overige 36 risico's (was € 8,62 mln)
5.505
Totaal alle risico's (was € 24,0 mln)
13.555
De risico's zijn behoorlijk afgenomen in 2013. De oorzaken hiervan zijn dat minder grote nieuwe activiteiten werden opgestart (lagere risico's) en langzaam meer duidelijk wordt over de toekomst (met name korting op de algemene uitkering). Hier neemt wel het risico af, maar tegelijkertijd worden lagere inkomsten geraamd. De 10 grootste risico's (dat wil zeggen die de hoogste bijdrage hebben in de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit) uit de begroting 2013 zijn hierboven weergegeven. In de organisatie wordt uiteraard aandacht besteed aan alle risico's. Van de bovenstaande 10 grootste risico's (begroting) staan er momenteel nog zes in de jaarrekening top 10. De vier "nieuwkomers" in de top 10 zijn in dit overzicht opgenomen onder de overige risico's voor een bedrag van € 970.000 bruto en € 449.000 netto (risico x kanspercentage). Op dit moment wordt gewerkt aan de wens van de raad het risicomanagement in de organisatie te verankeren, waarbij een afweging tussen nut en offer wordt gemaakt. Het MT heeft hier onlangs besluiten over genomen. Op basis van de hiervoor genoemde risico's is een risicosimulatie uitgevoerd. De risicosimulatie passen wij toe omdat het reserveren van het maximale bedrag (€ 13.555.000) ongewenst en onnodig is. De risico's zullen immers niet allemaal tegelijk en niet in hun maximale omvang optreden. Uit de risicosimulatie blijkt, dat met 90% zekerheid (het meest gebruikte en door Bronckhorst gehanteerde percentage) kan worden gezegd, dat er een weerstandscapaciteit benodigd is van € 5.425.000. 2.2.2.4
Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit
Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, moet een relatie worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico's (benodigde weerstandscapaciteit) en de beschikbare weerstandscapaciteit. De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen uitgedrukt in een ratio. De ratio weerstandsvermogen is de beschikbare weerstandscapaciteit gedeeld door de benodigde weerstandscapaciteit, dus € 12.689.000 gedeeld door € 5.425.000 is 2,34 (2012: 1,61). De normtabel is ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit Twente. Het biedt een waardering van het berekende ratio. Waarderingscijfer
Ratio
Betekenis
A
>2.0
Uitstekend
B
1.4-2.0
Ruim voldoende
C
1.0-1.4
Voldoende
D
0.8-1.0
Matig
E
0.6-0.8
Onvoldoende
F
<0.6
Ruim onvoldoende
Jaarstukken 2013
60
Het ratio van de gemeente Bronckhorst valt in klasse A. Dit duidt op een uitstekend weerstandsvermogen. Wij hebben in 2009 vastgesteld een ratio van 1,2 (gemiddeld in de categorie voldoende) als uitgangspunt te willen hanteren. 2.2.2.5
Conclusie
In de vorige paragraaf is de actuele ratio voor de gemeente Bronckhorst eind 2013 berekend op 2,33. Dat valt in de categorie uitstekend. Wij achten een weerstandscapaciteit van 1,2 gewenst. Dit betekent concreet het volgende: De gewenste weerstandscapaciteit moet 1,2 maal de som bedragen van de waarschijnlijke risico's (met 90% kans om voldoende te zijn) ter hoogte van afgerond € 5,4 mln. Dit laat een benodigde weerstandscapaciteit zien van afgerond € 6,5 mln. Wij hebben € 12,7 mln beschikbaar. Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve (bufferdeel) ligt op dit moment dan ook hoger dan strikt noodzakelijk (€ 6,2 mln hoger). Hierbij moet wel bedacht worden dat wanneer een risico zich openbaart, het vrij aanwendbaar deel snel kleiner wordt en de ratio al gauw onder druk komt te staan.
Jaarstukken 2013
61
2.2.3
Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen
2.2.3.1
Beleidskader
Het beleid voor het onderhoud van kapitaalgoederen hebben wij vastgelegd in beheerplannen. De beheerplannen worden periodiek herzien. In deze paragraaf geven wij aan of de financiën in de begroting voldoende waren om het beleid uit te voeren en geven wij een indicatie over de staat van onderhoud. Net als voor de andere bedrijfsvoeringsonderdelen binnen onze gemeente geven wij de risico's aan in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing onder het onderdeel risico's (2.2.2.3). Aandachtsvelden binnen onderhoud kapitaalgoederen zijn voor ons: gebouwen, onderwijsgebouwen, wegen, groen, riool, materieel en begraafplaatsen. De maatschappelijke accommodaties komen beleidsmatig aan bod in programma 3 Ontspannen, onderwijsgebouwen in Programma 4 Leren en de overige kapitaalgoederen in het programma 6 Beheren. 2.2.3.2
Onderhoud gebouwen
De gemeentelijke gebouwen zijn als volgt onderverdeeld: ● Brandweergarages (deelprogramma 1D) ● Woningen (deelprogramma 2A) ● Bibliotheken, dorpshuizen, gymzalen, sporthallen, zwembaden, opstallen buitensportaccommodaties en overige gebouwen (deelprogramma 3A) ● Peuterspeelzalen (deelprogramma 4B) ● Begraafplaatsopstallen (deelprogramma 6C) ● Gemeentehuis en gemeentewerven (deelprogramma 7C) Stand van zaken onderhoud Het onderhoud voeren wij sober en doelmatig uit en bekostigen wij uit de daarvoor beschikbare egalisatievoorzieningen. De gebouwen verkeren in een redelijke tot goede staat van onderhoud. Relevante ontwikkelingen De meerjarenonderhoudsplannen van alle gemeentelijke accommodaties/gebouwen zijn in het voorjaar van 2011 geactualiseerd. Omdat in 2013 besloten is dat we het eigendom van de zwembaden en de exploitatie van een aantal sporthallen en gymzalen afstoten, zijn ten behoeve van een goede overdracht deze onderhoudsplannen tussentijds geactualiseerd. Alle overige onderhoudsplannen worden november 2014 geactualiseerd, zodat we per 1 januari 2015 weer een volledig actueel beeld hebben. De onderhoudsopname is tevens een kwaliteitsmeting. Van alle gebouwelementen is de onderhoudsconditie vastgesteld en in een score vastgelegd. Samengevoegd geven deze scores de conditie van het gebouw weer. Zo kan de onderhoudskwaliteit van het gebouwenbestand door de jaren heen gevolgd worden. De afgelopen jaren zijn de volgende opstallen aan de voorraad onttrokken: Pand
Aanleiding
Woning Dorpsstraat 1 Vorden (2A)
verkoop 2012
Kerken en kerktorens op 7 locaties (3A)
overdracht 2011
Sporthal en zwembad in Hoog-Keppel (3A)
overdracht 2011
Gymzaal Hengelo (3A)
sloop 2012
Opstallen voetbalveld Hoog-Keppel (3A)
sloop 2012
Zwembaden Hengelo en Steenderen (3A)
besluit overdracht 2013
Binnenzwembad en cultureel centrum Zelhem (3A)
overdracht 2013
Opstallen op voetbalvelden SEV, Zelhem, Zelos (3A)
overdracht 2013
Jaarstukken 2013
62
Bibliotheek Vorden (3A)
sloop
Peuterspeelzaal Halle (4B)
sloop
Aula Iekink 30 Hengelo (6C)
sloop 2012
Aula Kerkhoflaan 3 in Zelhem (6C)
verkoop
Gemeentewerf Vorden (7C)
verkoop 2011
Gemeentehuis Raadhuisstraat Hengelo (7C)
deels sloop, deels verkoop
Financiën De dotatie voor onderhoud gebouwen bedroeg ruim € 1 mln. Voor planmatig onderhoud was voor dit jaar ruim € 550.000 onderhoud voorzien en uitgevoerd. De dotatie aan de egalisatievoorziening Onderhoud gebouwen wordt op basis van de onderhoudsbehoefte voor de komende 30 jaren in de begroting opgenomen. Omdat bovenstaande gebouwen zijn afgestoten is per saldo ruimte ontstaan in de onderhoudsvoorziening. Deze ruimte hebben wij in de jaarrekening 2013 vrij laten vallen (€ 350.000). In 2014 starten wij een actualisatie van de dan nog te beheren gebouwen. 2.2.3.3
Onderhoud onderwijsgebouwen
Op basis van de Wet op het primair onderwijs en de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Bronckhorst 2011 is de gemeente verantwoordelijk voor het casco / groot buitenonderhoud van de 24 scholen voor basisonderwijs in de gemeente. Relevante ontwikkelingen De actualisatie van de meerjarenonderhoudsplannen heeft in 2011 plaatsgevonden. Gelet op de krimp van het aantal leerlingen in de Achterhoek zijn de schoolbesturen met elkaar in overleg getreden over het in stand houden en mogelijk samengaan van scholen. Onderhoud aan de scholen die betrokken zijn bij deze ontwikkelingen wordt alleen uitgevoerd als het onderwijs in gevaar dreigt te komt (calamiteitenonderhoud). De ontwikkelingen met betrekking tot de nieuwbouwprojecten komen aan de orde in het programma Leren, deelprogramma 4A Onderwijshuisvesting. Groot onderhoud: De Tweede Kamer is op 18 februari 2014 akkoord gegaan met het wetsvoorstel van staatssecretaris Dekker over “Overhevelen buitenonderhoud primair onderwijs”. Dit voorstel regelt de overheveling van taken en verantwoordelijkheid voor ‘buitenonderhoud en aanpassing Primair Onderwijs’ van gemeenten naar de schoolbesturen per 1 januari 2015. Er is sprake van een zogenaamde “koude”overdracht van verantwoordelijkheden. Gemeenten zijn niet verplicht de onderhoudsvoorziening of – reserve over te dragen aan de schoolbesturen. In het besturenoverleg Onderwijs (BOO) van 15 april 2013 is afgesproken dat de Gemeente Bronckhorst samen met de schoolbesturen gaan werken aan een mogelijke overgangsregeling. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat de dakbedekking van een school in 2015/2016 moet worden vervangen volgens de onderhoudsplanning. Met name voor kleine schoolbesturen die niet of nauwelijks hebben kunnen reserveren voor groot onderhoud kan dit tot financiële problemen leiden. En dat willen wij in Bronckhorst niet. Wij maken een inventarisatie van mogelijke knelpunten (constructie vloeren/daken, asbest, dakbedekking, bestrating en riolering buitenterrein etc.) en bespreken dit in het BOO in het najaar 2014. Financiën Nu het voorstel door de Tweede Kamer is wordt de egalisatievoorziening groot onderhoud onderwijshuisvesting in 2015 opgeheven. De stand van de geplande dotaties en onttrekkingen per 1 januari 2014 is als volgt:
Jaarstukken 2013
63
Voorziening onderhoud schoolgebouwen Stand per 1 januari 2014
Omvang in € 1.425.000
bij: Dotatie in 2014
188.000
af: Gepland onderhoud 2014
163.000
af: Overgangsregeling
550.000
Vrijval voorziening per ultimo 2013
900.000
Bij de inventarisatie naar mogelijke knelpunten gaat het in onze gemeente om 8 scholen. De overige scholen zijn nieuw, gerenoveerd of worden op korte termijn gesloten door vervangende nieuwbouw of fusies. Op basis van eerste globale verkenningen naar de staat van onderhoud van de 8 scholen is voor maximaal € 550.000 gereserveerd voor een mogelijke overgangsregeling. Hiermee kon per ultimo 2013 € 900.000 van de voorziening voor onderhoud schoolgebouwen vrijvallen. 2.2.3.4
Onderhoud wegen
Met het geautomatiseerde wegbeheerssysteem DG Dialog-wegen hebben wij een goed beeld van de actuele situatie, inclusief de onderhoudstoestand van de verharde wegen. Het programma geeft een meerjarenonderhoudsplanning, inclusief een overzicht van de benodigde bedragen per maatregel. De totale lengte van de gemeentelijke verharde wegen is 666 km. Hiervan bestaat 496 km uit asfalt en 170 km uit klinkers. Verder ligt er in de gemeente 206 km aan zandwegen. Stand van zaken onderhoud Op basis van het wegenonderhoudbeheerssysteem hebben wij de verharde wegen onderhouden. Wij zitten op dit moment voor de asfaltwegen op een veilig onderhoudsniveau, maar door de bezuiniging van 50.000 op het onderhoudsbudget neemt het achterstallig onderhoud toe. Het meest urgente onderhoud voeren wij op de meest efficiënte wijze uit. Vanaf 2012 hebben wij al veel meer slijtlagen aangebracht in plaats van de duurdere, maar ook betere nieuwe asfaltlagen. Door deze maatregel kunnen wij veel meer asfaltwegen onderhouden, maar is de houdbaarheid daarvan ook korter. Verkeersgevaarlijke situaties verhelpen wij overigens zo spoedig mogelijk. Naast de toename van het achterstallig onderhoud constateren wij de laatste jaren een flinke toename van wortelopdruk op de wegen en de trottoirs. De meest extreme situaties verhelpen wij, maar niet alles is te verhelpen met het beschikbare budget waardoor de kans op schadeclaims groter wordt. Relevante ontwikkelingen Wij doen er alles aan om verkeersgevaarlijke situaties te voorkomen door ze te prioriteren, maar wij merken wel een toename daarvan, waardoor de kans op aansprakelijkheid toeneemt. Aan het achterstallig onderhoud van de klinkerwegen geven wij geen prioriteit, omdat de gevolgschade bij dit soort wegen niet groot is. Eventuele verkeersonveilige situaties verhelpen wij door plaatselijke reparaties. Financiën Het budget voor onderhoud asfaltwegen is vooralsnog toereikend om het huidige onderhoudsniveau te behouden. Het onderhoudsbudget voor klinkerwegen is toereikend voor regulier onderhoud, maar ontoereikend om het achterstallig onderhoud weg te werken. 2.2.3.5
Onderhoud groen
Stand van zaken onderhoud In 2013 hebben wij openbaar groen in Hengelo, Keijenborg en Velswijk omgevormd. Er is ongeveer 1,3 hectare omgevormd. Wij hebben met 17 buurten onderhoudsovereenkomsten gesloten. Eind 2013 beheren onze inwoners in totaal ruim 1 ha. openbaar groen.
Jaarstukken 2013
64
De werkzaamheden aan het Cool Nature park de Bleijke hebben wij in de zomer afgerond. Het is een uniek park geworden met prachtige natuur, afwisselende waterpartijen en spannende Cool Nature speelplekken. De herinrichting van dit park zagen wij bij de opening van het park op 3 juli bekroond met het allereerste "NL Greenlabel A" duurzaamheidspaspoort voor inrichting van openbare ruimte. Voor het onderhoud van het park is een beheerstichting opgericht die het grootste deel van het onderhoud van het park uitvoert. In het najaar hebben wij het beheer en onderhoud van het groen op de middeneilanden van de gemeentelijke en provinciale rotondes overgedragen aan een commerciële partij. Financiën De kosten voor het omvormen in 2013 bedroegen circa € 56.000. Dit zijn incidentele kosten. Door de omvormingen in Hengelo, Keijenborg en Velswijk hebben wij een structurele besparing van € 22.000 op de onderhoudskosten van het groen gerealiseerd. Met deze besparing hebben wij al rekening gehouden in de begroting 2014. De herinrichting van het park de Bleijke heeft € 150.000 gekost. Voor de realisatie hebben wij in totaal € 100.000 subsidie ontvangen. 2.2.3.6
Onderhoud riool
Er is een vastgesteld Gemeentelijk Rioleringsplan Bronckhorst 2009 - 2013 (GRP) en een verordening Rioolheffing Bronckhorst (Raad 2012). Stand van zaken onderhoud Alle vrijvervalriolering is de afgelopen jaren geïnspecteerd. De onderhoudstoestand daarvan is in lijn met de vervangingsverwachtingen waarmee in het kostendekkingsplan rekening is gehouden. In 2014 gaan wij verder met het afkoppelen van hemelwater van de riolering in combinatie met andere werkzaamheden in de openbare ruimte en de geplande renovatie van gemalen en de drukriolering. Relevante ontwikkelingen Medio 2009 zijn wij volgens de planning in het GRP gestart met het meten van en opnieuw doorrekenen van de riolering (Basisrioleringsplan) van alle kernen, om oplossingen te vinden ter voorkoming van onacceptabele ‘water op straat’ situaties tijdens hevige regenval. In 2013 hebben wij maatregelen getroffen aan de riolering bij de herinrichting van de centra van Hengelo en Vorden, de bergbezinkleiding aan de Beukenlaan in Hengelo, de herinrichting van de Bleijke in Hengelo, de herinrichting van de Hummeloseweg in Laag-Keppel en bij de omvorming van het groen daar waar mogelijk. Dit om 'water op straat' tot een minimum te beperken. Voor de overige berekende 'water op straat' situaties in onze gemeente gaan wij de komende jaren maatregelen treffen. Deze zullen net als de afgelopen jaren waar mogelijk afgestemd worden op andere werkzaamheden in de openbare ruimte op het vlak van groen en wegen. 2.2.3.7
Onderhoud materieel
Voor de aanschaf van vervangend materieel maken wij gebruik van een vervangingsplanning met daaraan gekoppeld een jaarlijks investeringsschema. Stand van zaken In 2013 zijn twee kleine bestelauto’s vervangen voor gelijkwaardige elektrische voertuigen. Hiermee wordt voldaan aan de criteria voor duurzaam inkopen. Een deel van het materieel dat gepland stond om in 2013 te worden vervangen, is in de planning doorgeschoven naar 2014. Na het doorvoeren van TBB-maatregelen en het mogelijk realiseren van efficiencyvoordelen is eerst nader onderzoek nodig.
Jaarstukken 2013
65
Bij vervanging van materieel wordt een zorgvuldige afweging gemaakt of er wordt vervangen en zo ja waardoor. De vervangingsplanning wordt jaarlijks bijgesteld en ter goedkeuring aan ons voorgelegd. Financiën Op basis van de aanschafwaarde van het huidige materieel en wagenpark (€ 2,3 mln) en een gemiddelde levensduur van 7 jaar is er een jaarlijkse kapitaalbehoefte van ongeveer € 330.000. Het werkelijk benodigde investeringsbedrag wisselt per jaar en is afhankelijk van de benodigde investeringen. 2.2.3.8
Onderhoud begraafplaatsen
Wij beheren vijf algemene begraafplaatsen. Stand van zaken onderhoud In 2013 is het onderhoud op basis van het onderhoudsbestek uit 2009 gecontinueerd. Relevante ontwikkelingen In 2013 is de administratieve voorbereiding voor het ruimen van het oudste deel van de begraafplaats Zelhem afgerond. In het najaar concludeerden wij op basis van een cultuurhistorische inventarisatie dat het oude deel van de begraafplaats Zelhem beschermwaardig is. Hierdoor kunnen wij het ruimingsplan in zijn oorspronkelijke opzet niet uitvoeren. Wij onderzoeken nu andere mogelijkheden om te komen tot voldoende grafruimte op de begraafplaats Zelhem. In 2013 hebben wij de 2e fase van de uitbreiding van de begraafplaats Vorden gerealiseerd. Financiën Het beheer en onderhoud van de begraafplaatsen is kostendekkend. Totaal aantal betalende rechthebbenden
4.648
waarvan kosten voor onderhoud jaarlijks worden betaald
1.275
waarvan kosten voor onderhoud 10 of 20 jaar zijn afgekocht waarvan kosten voor onderhoud eeuwigdurend zijn afgekocht
163 3.210
gemeentelijke graven
100
graven met onbekende rechthebbenden
408
2.2.3.9
Conclusie
De beheersplannen voor onderhoud gebouwen, onderwijsgebouwen, wegen, groen, riolering, materieel en begraafplaatsen hebben wij, waar nodig, geactualiseerd. Daarmee zijn tevens de onderhoudsplannen up-to-date gebracht met de benodigde budgetten.
Jaarstukken 2013
66
2.2.4
Paragraaf Financiering
2.2.4.1
Inleiding
In deze paragraaf geven wij inzicht in het over 2013 gevoerde financieringsbeleid van de gemeente. 2.2.4.2
Beleidskader
De beleidskaders voor de uitvoering van de treasuryfunctie zijn vastgelegd in: ● Financiële verordening van de gemeente Bronckhorst (2008) ● Nota Reserves en voorzieningen gemeente Bronckhorst (2012) Het treasurystatuut (2011) geeft een nadere invulling aan artikel 13 (Financieringsfunctie) van de Financiële verordening. Het statuut geeft handvatten voor het aantrekken en uitzetten van middelen met daarbij de verantwoordelijkheden en bevoegdheden. In het begrotingsakkoord 2013 heeft het Rijk afgesproken dat de decentrale overheden in 2013 gaan schatkistbankieren. Dit houdt in dat tegoeden worden aangehouden bij de Nederlandse schatkist. Half december heeft de Eerste Kamer ingestemd met het wetsvoorstel. Eind december hebben wij de overtollige middelen (€ 3,5 mln) ondergebracht bij de schatkist. Ook is medio december de wet Houdbare overheidsfinanciën (wet HOF) aangenomen. Hierin wordt geregeld dat mede-overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) een gelijkwaardige inspanning moeten leveren in het kader van het respecteren van de Europese begrotingsdoelstellingen. De gemeente Bronckhorst heeft voor 2013 een EMU-tekort van € 7,5 mln. De referentiewaarde ligt op € 2,9 mln. De treasuryfunctie bestaat uit vier deelfuncties; risicobeheer, kasbeheer, financiering en debiteuren- en crediteurenbeheer. In de paragraaf wordt op deze items verder ingegaan. 2.2.4.3
Risicobeheer
Algemeen De Wet Financiering decentrale overheden (Fido) ondersteunt gemeenten en overige decentrale overheden met betrekking tot hun kredietwaardigheid en hun positie op de financiële markten. Daarbij staat een gezonde financiering centraal. De wet geeft twee concrete richtlijnen (de renterisiconorm en de kasgeldlimiet) voor het beheersen van renterisico’s. Renterisiconorm De norm is in de begroting voor 2013 bepaald op € 12,5 mln. De norm (20% van het begrotingstotaal) is niet overschreden. Voor een belangrijk deel is dit te verklaren doordat onze opgenomen leningen, met een enkele uitzondering, een vast rentepercentage voor de gehele looptijd hebben. Verder heeft er in 2013 geen herfinanciering of renteherziening plaatsgevonden. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet, 8,5% van het begrotingstotaal, is bij het samenstellen van begroting bepaald op € 5,3 mln. De gemiddelde netto vlottende schuld per kwartaal is als volgt weer te geven: netto vlottende middelen
schuld / overschot
eerste kwartaal
overschot
9.699
tweede kwartaal
overschot
10.664
derde kwartaal
overschot
16.778
vierde kwartaal
overschot
12.723
Jaarstukken 2013
67
Uit het overzicht blijkt dat de kasgeldlimiet in 2013 niet is overschreden. 2.2.4.4
Kasbeheer
Geldstromenbeheer De geldstromen lopen via de huisbankier, de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Voor kasstortingen wordt een rekening bij de Rabobank aangehouden. Wij streven naar een zo efficiënt mogelijk geldstromenbeheer. Daarvoor maken wij vanaf eind 2009 o.a. gebruik van gedigitaliseerde afhandeling van inkomende facturen. Ook is het mogelijk een aantal producten digitaal af te nemen en te betalen (bv. kadastrale informatie, uittreksel geboorteregister, zwemabonnementen). Het aantal digitaal (afgenomen en) betaalde producten bedraagt rond de 660 in 2013 (2012: 780). Ook hebben wij meer gebruik gemaakt van automatische incasso voor zwemabonnementen en aflossingen van BZ-leningen. Voor het innen van de gemeentelijke belastingen en heffingen ligt het percentage voor automatische incasso's rond de 56% (2012: 58%). Saldo- en liquiditeitenbeheer Met de BNG is een financieringsovereenkomst afgesloten. Over de tegoeden ontvangen wij een rente die is gebaseerd op de één maands Euribor verlaagd met 0,25%. Rood staan kost een rente gebaseerd op de één maands Euribor verhoogd met 0,21%. De bij de Rabobank aangehouden rekening courant wordt zo laag mogelijk gehouden door het saldo periodiek over te boeken naar de BNG. Zijn liquiditeitsoverschotten voor een langere periode beschikbaar, dan zetten wij gelden uit binnen de richtlijnen van de beleidskaders. Over 2013 hebben wij € 12,5 mln uitgezet in direct opvraagbare bedrijfspaarrekeningen waarop een bonusrente is vergoed voor elk vol kwartaal dat de middelen zijn uitgezet (totaal vergoede rente € 184.900). In de voornoemde overeenkomst zijn ook de afspraken geregeld met betrekking tot de kredietfaciliteit. De gemeente heeft bij de BNG een kredietfaciliteit van € 6.000.000. Voor het betalingsverkeer maken wij zoveel mogelijk gebruik van de dienstverlening van de BNG. De vergoeding voor het opnemen van kortlopende leningen (kasgeld en/of de kredietfaciliteit in rekening courant) was in 2013 bijzonder laag. Om optimaal gebruik te maken van de vergoeding voor de uitgezette middelen, is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de kredietfaciliteiten. Voor het opnemen van kasgeldleningen en het gebruikmaken van de kredietfaciliteit is in 2013 € 12.000 aan rente vergoed. Schatkistbankieren Eind 2013 is het schatkistbankieren ingevoerd. Dit houdt in dat de tegoeden worden aangehouden in de schatkist. Een leenfaciliteit wordt niet of in (zeer) beperkte mate geboden. De vergoeding voor de aangehouden middelen is afgeleid van de EONIA (Euroovernight-index-average) en bedraagt per 31 december 2013 0,223%. Op 31 december hebben wij € 3,5 mln aan overtollige middelen gestald in de schatkist. Het betalingsverkeer verloopt in 2014, als voorheen, via de huisbankier. 2.2.4.5
Financiering
Inleiding Onze vaste activa en de investeringen in de grondenexploitaties financieren wij allereerst met eigen vermogen (algemene en bestemmingsreserves) en vervolgens met vreemd vermogen (voorzieningen en langlopende schulden). Voor het financieringstekort of -overschot, het verschil tussen de te financieren investeringen en de aanwezige financieringsmiddelen, trekken wij aanvullende financieringsmiddelen aan bij een tekort en
Jaarstukken 2013
68
bij een overschot kunnen wij middelen uitzetten. Bij het aantrekken en uitzetten van middelen houden wij rekening met de liquiditeitenplanning op korte en langere termijn. Financieringspositie begin 2013
eind 2013
Te financieren - materiële vaste activa
64.435
66.517
- financiële vaste activa
19.842
13.752
2.950
3.700
- leningen o/g
23.861
22.499
- reserves en voorzieningen
67.496
62.886
4.130
1.416
- grondenexploitaties Financieringsmiddelen
Financieringsoverschot
Materiële- en financiële vaste activa en grondenexploitaties In 2013 is rond de € 8,6 mln geïnvesteerd in materiële vaste activa en hebben voor € 5 mln afschrijvingen plaatsgevonden. Daarnaast is het materieel van de brandweer, aan het eind van het jaar, tegen de boekwaarden (€ 1,6 mln) overgedragen aan de VNOG. De investeringen hebben voornamelijk betrekking op de nieuwbouw van scholen. In de toelichting op de programma's zijn de beschikbaar gestelde kredieten weergegeven met daarbij de besteding. In 2013 is de derde tranche van de verkoop van Nuon-aandelen ontvangen (€ 5,8 mln). Hiermee wordt de daling van de financiële vaste activa grotendeels verklaard. De boekwaarden op de grondenexploitaties zijn met € 1,1 mln toegenomen. De (rest)gronden van De Kwekerij ad € 350.000 zijn overgebracht naar de materiële vaste activa. Een toelichting op de lopende grondexploitaties wordt gegeven in de paragraaf Grondbeleid (2.2.7.3) en het programma 2 Wonen en werken. Aan te trekken leningen o/g Afhankelijk van de werkelijke financieringsbehoefte en de ontwikkeling op de gelden kapitaalmarkt worden kortlopende of langlopende middelen aangetrokken danwel wordt beschikt over de uitgezette middelen. In 2013 zijn geen nieuwe langlopende financieringsmiddelen aangetrokken. De daling van de aangetrokken leningen heeft betrekking op reguliere aflossingen. Reserves en voorzieningen De reserves (de algemene reserve en bestemmingsreserves) en voorzieningen zetten wij in als financiering van de vaste activa. Voor deze interne financiering hebben wij 4,10% over € 11,5 mln en 3,5% over het resterende deel berekend. In totaal € 1,9 mln. Hiervan is € 0,9 mln toegevoegd aan het eigen vermogen. Het resterende deel ad € 1,0 mln is als bate vrijgevallen in de exploitatie. In 2013 is voor € 14,3 mln beschikt over de reserves. Toegevoegd is rond de € 5 mln. De onttrekkingen hadden grotendeels betrekking op de privatisering van de buitensportaccommodaties en de zwembaden (€ 7,4 mln) en het afdekken van de investeringen in het Centrumplan Vorden (€ 2,8 mln). In de toelichting op de programma's zijn de bestedingen en toevoegingen weergegeven. In de toelichting op de balans gaan wij nader in op de reserves en voorzieningen. Leningenportefeuille In 2013 zijn geen nieuwe leningen opgenomen. Er is voor zo'n € 1,4 mln afgelost, zodat het schuldrestant van de opgenomen leningen aan het einde van het jaar € 22,5 mln bedraagt. Over het jaar is € 1.077.000 aan rentelasten vergoed, wat neer komt op een gemiddeld percentage van 4,52% (2012: 4,53%).
Jaarstukken 2013
69
Uitgeleende gelden De uitstaande leningen voldoen geen van alle aan de door ons gestelde (minimale) Arating, maar vallen wel binnen de eis dat ze onder de publieke taak vallen en door de gemeenteraad zijn goedgekeurd. Overigens hoeven aangegane verplichtingen van vóór 1 januari 2001 niet aan het treasurystatuut te voldoen. Door de wijziging van de wet Fido in 2008 is het afsluiten van personeelshypotheken verboden. Sinds het ontstaan van de gemeente Bronckhorst (2005) is het voor het personeel al niet meer mogelijk hypotheken in het kader van secundaire arbeidsvoorwaarden af te sluiten. De bestaande leningen lopen af als overeengekomen (sterfhuisconstructie). De uitgeleende gelden hebben betrekking op: Uitgeleende gelden 2013 Personeelshypotheken Leningen aan deelnemingen Overige uitgeleende gelden Uitgeleende gelden einde boekjaar
2.2.4.6
2012
3.434
3.582
764
859
61
74
4.259
4.515
Debiteuren- en crediteurenbeheer
Debiteuren Belastingdebiteuren De belastingaanslagen moeten tijdig, dus uiterlijk vóór of op de laatste vervaldatum, worden betaald of geïnd. Wanneer dit niet lukt, start de (dwang)invordering. Belastingdebiteuren met een openstaande aanslag waarvan de vervaldatum in 2013 is verstreken hebben een herinnering, aanmaning en dwangbevel ontvangen. Het betekenen van dwangbevelen en de verdere dwanginvordering is uitbesteed. Diverse vervolgacties, zoals loonvorderingen, politiebrieven en beslaglegging zijn afgerond of lopen nog. Contractueel zijn de (termijn)afspraken vastgelegd. Voor een consequent invorderingsbeleid volgen wij naast de belastingwetgeving ook de Leidraad invordering gemeentelijke belastingen van de VNG. De omvang van de belastingvorderingen (in euro's) aan het einde van het jaar is ten opzichte van 2012 niet toegenomen (€ 562.000 tegen € 578.000). Het aantal genomen invorderingsmaatregelen laten wel een stijging zien. Voor dubieuze belastingvorderingen is een voorziening van € 25.000 getroffen. In de paragraaf lokale heffingen zijn detailgegevens opgenomen (2.2.1.4). Publiekrechtelijke vorderingen / privaatrechtelijke vorderingen / dwangsommen Publiekrechtelijke vorderingen vervallen veertien dagen na dagtekening. Daarna start de invorderingprocedure bestaande uit een herinnering gevolgd door een belronde en aanmaning. Zijn vorderingen daarna nog niet voldaan, dan volgt een dwangbevel. Privaatrechtelijke vorderingen moeten uiterlijk binnen dertig dagen zijn voldaan. Daarna volgt een eerste en een tweede herinnering en een belronde. Daarna worden de vorderingen uit handen gegeven bij het incassobureau. Opgelegde dwangsommen moeten binnen 6 weken worden betaald. Daarna volgt een invorderingsbeschikking, aanmaning en dwangbevel. Het aantal genomen invorderingsmaatregelen voor deze categorieën vorderingen is ten opzichte van 2012 toegenomen (2013: 746 tegen 2012: 703). Crediteuren Bij het betalen van facturen wordt optimaal gebruik gemaakt van het leverancierskrediet door de crediteuren zoveel mogelijk op de uiterste betaaldatum te betalen. Om de gevolgen van de economische recessie enigszins te verzachten is in regionaal verband besloten om de
Jaarstukken 2013
70
facturen zo mogelijk binnen 14 dagen te betalen. De gemiddelde betaaltermijn ligt in 2013 rond de 20 dagen (2012: 22 dagen). 2.2.4.7
Conclusie
De financiering en het tijdelijk uitzetten van overtollige middelen vindt plaats binnen de gestelde kaders. De in de wet Fido genoemde richtlijn voor de renterisiconorm en kasgeldlimiet worden niet overschreden. Het overschot aan financieringsmiddelen is teruggelopen. De economische recessie is (nog) niet merkbaar in het oplopen van (belasting) vorderingen. Wel neemt het aantal invorderingsmaatregelen toe.
Jaarstukken 2013
71
2.2.5
Paragraaf Bedrijfsvoering
2.2.5.1
Inleiding
Bedrijfsvoering kan worden omschreven als de sturing en beheersing van bedrijfsprocessen binnen de gemeente om de in de programma’s gestelde beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren. De effectiviteit van de raadsprogramma’s en de kwaliteit van de externe dienstverlening zijn afhankelijk van een goede interne bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering is weliswaar primair een taak van het college en het management, maar de gemeenteraad heeft als taak en verantwoordelijkheid om voor de bedrijfsvoering zowel de kaders te stellen als de uitvoering van het beleid te controleren. De bedrijfsvoering betreft dus zowel de processen die op de burger zijn gericht, als die welke de interne organisatie en het functioneren van de medewerkers betreffen. Wij onderscheiden in deze paragraaf zes aspecten van bedrijfsvoering, namelijk: ● Personeel en organisatie ● Informatievoorziening en automatisering ● Planning en control ● Facilitaire zaken ● Communicatie ● Juridische zaken Net als andere gemeenten staat Bronckhorst voor een grote opgave: aan de ene kant bezuinigen, aan de andere kant nieuwe taken inbedden en invulling geven aan nieuwe eisen die worden gesteld aan de overheid en die bovendien steeds sneller wisselen. Om de ambities van de gemeente te kunnen waarmaken is een slagvaardige organisatie nodig. Een ondernemende organisatie, die initiatief toont, proactief is en out-of-the-box kan denken. Die ook weet wat er in de wereld buiten het gemeentehuis speelt en wat daarvan van invloed kan zijn op de gemeente. Een organisatie die flexibel is, kansen herkent en pakt en waar mogelijk helpt te creëren. Zo bezien worden er veel eisen aan de organisatie en haar medewerkers gesteld. 2013 was voor de organisatie wederom een jaar met veel verandering en onzekerheid. De effecten van Toekomst Bestendig Bronckhorst werden steeds meer duidelijk, maar wat de gevolgen van de decentralisaties zijn voor de organisatie als geheel en voor de medewerkers persoonlijk is nog steeds onduidelijk. Duidelijk is wel dat ook in 2013 een groot beroep is gedaan op het aanpassingsvermogen van de organisatie en haar medewerkers. Begrippen als integriteit, kwaliteit, klantgerichtheid, transparantie, doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid vormen de leidraad in onze manier van werken. In deze paragraaf zijn de resultaten van de voorgenomen activiteiten voor 2013 opgenomen. 2.2.5.2
Personeel en organisatie
Het jaar 2013 heeft in het teken gestaan de uitvoering van Toekomstig Bestendig Personeelsbeleid (TBP). Ook de veranderingen en verschuivingen van taken waarmee wij als organisatie in 2013 te maken hebben gehad zijn van invloed geweest voor de werkzaamheden. POP-gesprekken in het kader van TBP/TBB In 2013 hebben de POP- gesprekken (persoonlijk ontwikkelings plan) tussen leidinggevende en medewerkers in het teken gestaan van de thema’s flexibiliteit, inzetbaarheid en persoonlijke ontwikkeling. Medewerkers zijn gemotiveerd om na te denken over hun interesses en mogelijke vaardigheden voor andere werkzaamheden/taakvelden dan de "eigen" functie. Hiervan is een brede inventarisatie gemaakt en dit gaf mede input om Jaarstukken 2013
72
de bekende puzzelstukjes in het kader van TBP te realiseren. Het proces TBB heeft duidelijk gemaakt met welke taken de gemeente zich de komende jaren wel en niet gaat bezighouden. Dat betekent dat er op verschillende plekken binnen de organisatie een nieuwe match gemaakt moet worden tussen medewerkers met hun specifieke competenties, ontwikkelpunten en voorkeuren voor de verschillende en aan veranderingen onderhevige taakvelden/gemeentelijk beleid. Hiermee hebben wij in 2013 al een flinke stap gezet. Regionale samenwerking ODA Na een voorbereiding van ruim een jaar is op 1 april de vorming van de ODA een feit. Wij hebben de laatste werkzaamheden, zoals de voorbereiding van de inpassing en rechtspositie aangelegenheden, op tijd kunnen realiseren zodat de overgang van de 7 medewerkers van de gemeente Bronckhorst naar de ODA goed is verlopen. Vrijwilligers brandweer De gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude-IJsselstreek hebben besloten om op het gebied van brandweer- en veiligheidstaken samen te gaan werken en hebben hiervoor de Cluster Brandweer Achterhoek West (BAW) opgericht. Op 1 januari 2011 zijn de beroepsbrandweermedewerkers geplaatst bij de BAW en overgegaan naar de Veiligheidsregio Noord Oost Gelderland (VNOG). Het vrijwillige brandweerpersoneel is per 1 januari 2014 overgegaan naar de VNOG. In het kader hiervan hebben wij actief geparticipeerd in de werkgroep P&O die o.a. gezorgd heeft voor de bemensing in het BGO (bijzonder georganiseerd overleg) waar tijdens de onderhandelingen met de vakbonden en het technisch beraad het sociaal plan is vastgesteld. Al met al een proces dat met een goed eindresultaat is verlopen. Stagiairs Wij hebben in 2013 opnieuw aandacht geschonken aan het werven van stagiairs. Ook hebben wij extra bijeenkomsten gehouden voor stagiairs en is aandacht geschonken aan het werken bij de lokale overheid. De reacties van stagiairs over het werken in Bronckhorst zijn heel positief. Dit biedt perspectief voor de toekomst. Formatie Begroting 2013 fte
Stand 31-12-2013 fte
aantal medew. 31-12-2013
Griffie
3,10
3,10
4
Directie
1,00
1,00
3
Kabinet en Bestuurszaken
1,78
2
Strategie
5,29
6
Dienstverlening I
38,87
33,09
39
Dienstverlening II
32,75
30,39
37
Dienstverlening III
41,70
39,25
50
Ontwikkeling
44,29
40,84
46
Beheer
86,31
79,38
85
248,03
234,12
272
11,10
11,08
259,13
245,20
Vacatures: Totaal formatie
De formatie per 31-12-2013 is in vergelijking met de begroting met 13,9 fte afgenomen. De TBB-taakstelling voor 2013 is gerealiseerd door inlevering van 4,89 fte. Het verschil tussen 13,9 fte en 4,89 fte is te verklaren door de indiensttreding van de voormalige SSR medewerkers (2,375 fte) en de uitstroom van een zevental medewerkers (6,61 fte) naar het samenwerkingsverband ODA. Verder is 4,778 fte ingeleverd voor de bedrijfsvoering van de afdeling Beheer. Jaarstukken 2013
73
In het kader van het gevoerde vacaturebeleid is er formatieruimte ontstaan. Deze ruimte wordt door tijdelijke krachten of door het verschuiven van werkzaamheden ingevuld. Het resultaat van deze vacatureruimte is dat er voor een bedrag van € 221.963 niet is besteed zodat dit eenmalig aan het resultaat kan worden toegevoegd. In 2014 zullen wederom keuzes gemaakt worden om de taakstelling van TBB te halen door o.a. het definitief inleveren van vacatures. Wet normering Topsalarissen (WNT) Topfunctionarissen in de publieke sector mogen niet meer verdienen dan 130% van het salaris van een minister. Dit wordt normering van topinkomens genoemd. De regels voor de publieke sector zijn vastgelegd in de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). De volgende regels gelden onder andere: ● Topfunctionarissen mogen niet meer verdienen dan het wettelijk maximum: de WNTnorm, jaarlijks wordt dit bedrag vastgesteld in een ministeriële regeling. ● Voor zorgverzekeraars geldt niet de WNT-norm, maar een sectorale norm. ● Topfunctionarissen moeten altijd openbaar maken wat zij verdienen, of dit nu meer of minder is dan de norm. ● Een ontslagvergoeding is maximaal € 75.000 ● Bonussen, winstdelingen en andere vormen van variabele beloning zijn niet toegestaan. Voor ons als gemeente Bronckhorst betekent dit dat in de jaarrekening de eerder genoemde gegevens in de toelichting op de personeelslasten opgenomen dienen te worden. In onze organisatie is er in 2013 geen medewerker die de grens in het kader van de WNT overschrijdt. Hiervan is melding gemaakt bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Wij hebben als gemeente Bronckhorst aan onze verplichtingen voldaan in het kader van de WNT en verwijzen u naar de toelichting op de rekening van baten en lasten in deze jaarrekening voor nadere informatie. Integriteit De gemeente Bronckhorst heeft een nota integriteit met gedragscodes voor ambtenaren en bestuurders vastgesteld. Tevens is er een integriteitscoördinator aangesteld en er is een tweetal vertrouwenspersonen aangesteld waar misstanden gemeld kunnen worden. Verder is er regelmatig contact met BING (Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten) waar bijeenkomsten voor uitwisseling van ervaringen en workshops bezocht worden. In de nota Integriteitsbeleid is nagegaan welke regels onze waarden en normen weergeven, of de regels bij de dagelijkse praktijk en andere reeds bestaande regels aansluiten en of het management bereid en in staat is deze regels consequent na te leven. De gedragscode bevat een groot aantal relevante gedragsregels ten aanzien van thema´s waarbij de integriteit in het geding kan komen: vertrouwelijke informatie, nevenwerkzaamheden, geschenken, uitnodigingen voor reizen, gemeentelijke voorzieningen, belangen van familieleden en reageren op niet-integere zaken. Integriteit is geïntegreerd binnen de bedrijfsvoering van onze organisatie. Met regelmaat wordt het thema integriteit in werkoverleggen aan de orde gesteld en is het een onderdeel van de agenda van het Management. 2.2.5.3
Informatievoorziening en automatisering
In 2013 was de beschikbaarheid van onze automatiseringsinfrastructuur opnieuw uitstekend. Het beschikbaarheidspercentage kwam boven de 99,99% uit. Elektronische Gemeente Bronckhorst Het Realisatieplan Elektronische Gemeente Bronckhorst 2012 - 2014 (EGB) is een integraal uitvoeringsplan met een groot aantal deelprojecten uit het Dienstverleningsprogramma Jaarstukken 2013
74
Bronckhorst en het Nationaal Uitvoeringsprogramma (NUP). De deelprojecten lopen door de hele organisatie en daardoor zijn meerdere medewerkers hier actief bij betrokken. Opnieuw is er veel voortgang geboekt. Hadden wij in 2012 al een gedeelte van het proces van het Omgevingsloket online (OLO) kunnen digitaliseren, zo hebben wij nu als één van de eersten in Nederland het volledige proces van de OLO digitaal kunnen inrichten. Dat geldt ook voor het proces bestuurlijke besluitvorming van het college. Vanaf de start van het maken van een BenW-voorstel tot aan het digitaal vergaderen door het college en uiteindelijk de BenW-besluitenlijst gaat alles digitaal. Het traject voor de raad zullen wij naar verwachting voorjaar 2014 afronden. Ook hebben wij enkele grote migraties afgerond zoals de overgang naar Civision Samenlevingszaken en naar de nieuwe verbeterde Midoffice integratieprogrammatuur. Op het gebied van de webrichtlijnen waren wij de eerste gemeente van onze leverancier Sim die het waarmerk Webrichtlijnen 2 uitgereikt kreeg tijdens een landelijke bijeenkomst. Eind 2013 waren wij nagenoeg volledig klaar voor de overgang naar SEPA/IBAN per 1/2/2014. Dit betreft veranderingen in het betalingsverkeer. Door met name de EGB-projecten en de gestegen inzet van iPads zet de digitalisering zich binnen onze gemeente goed door en konden in het multifunctionals-contract (kopieer/scan apparaten) voor 2014 drie van de in totaal zeven aanwezige multifunctionals opgezegd worden. Het aantal kopieën en papierverbruik is in 2013 met meer dan 500.000 (van 2 miljoen tot onder de 1,5 mln) gedaald. Dienstverlening Het zaakgericht werken en het medewerkersportaal (hiermee proberen wij het "totaalklantbeeld" te realiseren) hebben wij nog weer verder door kunnen ontwikkelen. Al gaat het niet meer met de snelheid van de afgelopen jaren. De implementatiedoelstellingen zijn bereikt en nu is het opgenomen in de reguliere werkzaamheden en daar waar er mogelijkheden ontstaan benutten wij deze. Het instrument werken op afspraak is wel flink doorontwikkeld. Ook het gebruik door de burgers is flink toegenomen. Dit zelfs met als gevolg dat wij het in 2014 inzetten om tijdens de middagopenstellingen van de balie alleen nog op afspraak te werken. Mensen zonder afspraak proberen wij overigens zoveel als mogelijk tussen de afspraken door te helpen, maar mensen met een afspraak gaan voor. Het aantal elektronische producten op de website neemt gestaag toe. De doelstelling in het EGB van 45 elektronische producten voor burgers en bedrijven is inmiddels in 2013 al ruim gehaald. Het specifieke actieprogramma hiervoor loopt niet meer maar hier geldt wel dat wij mogelijkheden die voorbij komen, en die tegen weinig kosten te realiseren zijn, oppakken en implementeren. Bij de doorontwikkeling van de elektronische dienstverlening en het zaakgericht werken werkten wij samen met een groep van ongeveer 80 gemeenten en enkele bedrijven in de Midoffice Community (MOC). In 2013 is duidelijk geworden dat aan deze samenwerking helaas een einde komt. De bedrijven die hier in deel namen zijn het onderling niet meer eens en beconcurreren elkaar in de overheidsmarkt in plaats van dat ze elkaar hun eigen specifieke plek gunden en daar de expertise en kwaliteit in brachten. De samenwerking in de MOC heeft ons wel gebracht waar wij nu staan. In 2014 zal duidelijk worden of er in een bepaalde vorm nog een soort doorstart gemaakt kan worden, maar de kans daarop is klein. Gegevensbeheer Het gegevensbeheer heeft in 2013 steeds meer vorm en waarde gekregen. Op diverse terreinen (binnen gemeentelijk gebruik basisregistraties, nieuwe handelsregister) gaat de kwaliteit van de gegevens vooruit. Met behulp van zogenaamde AR-tooling kunnen wij
Jaarstukken 2013
75
sneller en beter reageren als er ergens foute gegevens in een proces ontstaan. In 2013 hebben wij vorderingen gemaakt met de zogenaamde i-Spiegel. Dit is een landelijk door VNG/KING ontwikkelde tool waarmee wij de kwaliteit van bestanden kunnen meten en relateren aan risico's (bijv. fraude of financieel). Er hebben zich in 2013 bij ons geen beveiligingsexcessen voorgedaan. In 2013 moesten alle gemeenten door een DigiD-auditor beoordeeld worden via het zogenaamde DigiDassesment. In voorbereiding op de audit hebben wij diverse maatregelen genomen waaronder het op- en vaststellen van een nieuw informatiebeveiligingsplan en het implementeren van diverse procedures. De audit heeft in december plaatsgevonden en wij wachten nog op de definitieve (positieve) uitslag. Het kan haast niet anders dat na zo'n eerste audit er voorstellen voor verbeteringsmaatregelen zullen volgen. Deze zullen wij in 2014 oppakken. Servicedesk In 2013 hebben wij opnieuw de vervanging van de kantoorautomatisering met een jaar kunnen doorschuiven. De voorbereidingen voor de vervanging in 2014 hebben wij al wel opgestart. De interne servicedesk heeft in 2013 in totaal 5.052 meldingen binnengekregen en er 4.965 af kunnen handelen. Het gaat hier zeker niet alleen om storingen of problemen maar ook om diensten zoals het verzoek aan DIV om een zaak aan te maken of een terugmelding aan een basisregistratie of een kopieeropdracht. Gebleken is dat de servicedesk flink onder druk staat. Hierdoor zijn vanaf de zomer na een proefperiode de bezettingstijden aan de interne balie teruggebracht naar alleen de ochtend. In de middag is op afroep ondersteuning gegarandeerd. De formatie bestond eind 2013 uit totaal 7,6 fte. Het gaat hier om beleid, projecten, netwerken systeembeheer, gegevensbeheer en servicedesk. Er is een medewerker voor netwerken systeembeheer vertrokken. De tijdelijke extra medewerker sinds eind 2012 heeft zijn werkzaamheden overgenomen. Aan de extra inzet is hiermee een einde gekomen. 2.2.5.4
Planning en control
Algemeen Planning en control (P&C) omvat het geheel van activiteiten dat uitgevoerd moet worden om duidelijk te maken wat er in een bepaalde periode moet gebeuren, de rapportage daarover, de eventuele bijsturing daarvan en uiteindelijk de verantwoording over de behaalde resultaten aan het bestuur. In onze gemeente zijn belangrijke instrumenten hiervoor: de perspectiefnota, de programmabegroting, de 1e en 2e tussenrapportage en de jaarstukken. De uitwerking van deze documenten is gebaseerd op de comptabiliteitsvoorschriften en de bepalingen in de financiële verordening. Daarnaast proberen wij de inhoud van deze documenten steeds af te stemmen op de informatiebehoefte van uw raad. Als gevolg hiervan zijn deze instrumenten dan ook voortdurend in ontwikkeling. Naast de instrumenten die vooral op uw raad gericht zijn, zijn er ook P&C-instrumenten ingericht die het management en de directie ondersteunen bij de bedrijfsvoering. Te denken valt aan de onderzoeken die hierna worden beschreven als ook het verzamelen van managementinformatie. Projecten In 2013 hebben wij geen afdelingsplannen geactualiseerd. De uitwerking van de maatregelen van Toekomstbestendig Bronckhorst (TBB) werden teveel beïnvloed door het leggen van andere puzzelstukjes vanuit het traject Toekomstbestendig Personeelsbeleid (TBP). De realisatie van de TBB-maatregelen hebben wij gemonitord vanuit de financiële taakstelling op Jaarstukken 2013
76
personeel en overhead. Hierover heeft u kunnen lezen in deze paragraaf bij het onderdeel personeel en organisatie (paragraaf 2.2.5.2.). Wij hebben het monitoren van bezuinigingsvoorstellen en de uitvoering daarvan, volgens vereiste van de provincie als onze toezichthouder, vanaf de begroting 2014 op één plaats samengevoegd. De invulling van de 3 decentralisaties in inhoud en geld is nu iets meer duidelijk. Maar de exacte financiële gevolgen en de (financiële) inrichting van de uitvoering van de taken Participatiewet, AWBZ-begeleiding en Jeugdzorg kunnen wij u helaas nog niet melden. Financiën In 2013 hebben de werkzaamheden vooral in het teken gestaan van de coördinatie en invulling van de jaarlijkse planningsdocumenten, het volgen van landelijke besluiten over de ontwikkeling van onze algemene uitkering, het schatkistbankieren en de wet Houdbare Overheidsfinanciën. Daarnaast is, naar aanleiding van de financiële positie, blijkend uit de perspectiefnota 2014 - 2017, een bezuinigingstraject gelopen. In aanloop naar de begroting zijn diverse ideeën uitgewerkt om te besparen op de interne bedrijfsvoering. Dit traject is ook met u afgesproken bij de behandeling van die perspectiefnota. De verdere ontwikkeling van de algemene uitkering en de snellere realisatie van een aantal TBB-maatregelen (vooral gericht op maatschappelijke accommodaties) betekenden dat deze maatregelen nog niet nodig waren. Wel houden wij de vinger aan de pols; de ideeën zijn er en kunnen op een later tijdstip alsnog weer naar voren gehaald worden. Een aantal ideeën (kopiëren, werving- en selectie, inzet servicedesk, etc.) hebben wij ingezet om de overheadbesparing voor TBBmaatregelen te realiseren. Eind 2013 is de audit over de invulling van de financiële functie gestart. Onderzoek doelmatigheid Op grond van artikel 213a van de Gemeentewet zijn wij verplicht om jaarlijks onderzoek (de zogenoemde collegeonderzoeken) te doen naar doelmatigheid en doeltreffendheid. In de begroting 2013 gaven wij aan dat de minister overweegt deze verplichting uit de gemeentewet te halen. Tot op heden is dit echter niet gebeurd, zodat deze verplichting ook voor 2013 nog gold. Zoals bij de begroting werd aangegeven steken wij onderzoeken wel minder formeel in. Ook is, in verband met de TBB-maatregelen, het aantal onderzoeken beperkt. In 2013 is één doelmatigheidsonderzoek uitgevoerd, nl. naar de bezwaarafhandeling van beschikkingen op grond van de Wet waardering onroerende zaken (WOZ) en de belastingaanslagen Onroerende-Zaakbelastingen (OZB). Het eindrapport is eind mei ter kennis van uw raad gebracht. De auditcommissie, waarin de verschillende onderzoeksactiviteiten van ons college, de accountant en de rekenkamercommissie zonodig op elkaar afgestemd worden, is in 2013 één keer bij elkaar gekomen. Rechtmatigheid Bij de rechtmatigheid, in het kader van de accountantscontrole, moet worden vastgesteld dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Het gaat om de financiële beheershandelingen. In het normen- en toetsingskader hebben wij de relevante regelgeving van hogere overheden en van onze eigen gemeente vastgelegd. Om de rechtmatige totstandkoming te toetsen, hebben gedurende het jaar 16 interne onderzoeken plaatsgevonden. Dit op basis van het Intern controleplan rechtmatigheid. Het controleplan voor het begrotingsjaar 2013 hebben wij in overleg met de accountant samengesteld. In dit plan zijn de diverse te onderzoeken
Jaarstukken 2013
77
processen nader uitgewerkt en in een planning opgenomen. De onderzoeken hebben wij verspreid over het jaar uitgevoerd. Door gegevens- en organisatiegericht te toetsen zijn de belangrijkste processen onderzocht. Hierbij is niet alleen gekeken of de verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen maar heeft ook beoordeling plaats over de kwaliteit van de processen door het bestaan, de opzet en de werking van de administratieve organisatie en de interne controle te beoordelen. Dit is een intensief proces van dossieronderzoek, interviews, analyse en vastlegging in onderzoeksrapporten. Waar nodig hebben afdelingen, naar aanleiding van deze rapporten, verbeteringen in gang gezet. De onderzochte processen geven aan dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties, behoudens acceptabele afwijkingen, rechtmatig tot stand zijn gekomen. De accountant ondersteunt uw raad in de controlerende functie en heeft als taak vast te stellen of de verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Hierbij maakt hij gebruik van onze interne controles en bevindingen. In zijn controleverklaring bij de jaarrekening geeft hij een oordeel. Rekenkamercommissie Naast onderzoeken door ons college wordt ook door de rekenkamercommissie onderzoek gedaan naar doelmatigheid. In 2013 heeft de Rekenkamercommissie BBLM (Berkelland, Bronckhorst, Lochem en Montferland) rapporten uitgebracht over de volgende onderzoeken: ● ● ●
Uitvoering WWB (“Wat Werkt Beter in Bronckhorst”), Onderzoek 30 en 60 KM gebieden (“Quickscan effectiviteit 60 km/u zones") Grondbeleid (“Gegrond vertrouwen?”).
In 2013 heeft de klankbordgroep rekenkamercommissie een evaluatieonderzoek naar het functioneren van de rekenkamercommissie uitgevoerd. De uitkomsten hiervan zijn in de raadsvergadering van 19 december 2013 besproken. Dit heeft er toe geleid dat de samenwerkingsovereenkomst t/m 2017 is verlengd. Daarnaast heeft de klankbordgroep de opdracht gekregen een werkwijze uit te werken teneinde het wensbeeld voor de toekomst, zoals geformuleerd in de eindrapportage en in het verslag van de afsluitende workshops, te kunnen realiseren. De gemeenteraden van Lochem en Montferland hebben inmiddels een overeenkomstig besluit genomen. De gemeenteraad van Berkelland zal het voorstel naar verwachting in januari 2014 behandelen. 2.2.5.5
Facilitaire zaken
Onder facilitaire zaken verstaan wij die persoonsgerichte zaken die de medewerkers nodig hebben om hun werkzaamheden efficiënt en effectief uit te kunnen voeren. Digitalisering en archivering Er zijn voorbereidingen getroffen om het bouwarchief (bouwvergunningen 1940 - 2004) van alle voormalige gemeenten en het archief van Hengelo 1940 - 1988 over te kunnen brengen naar het Erfgoedcentrum en Liemers (ECAL). De bouwvergunningdossiers waren al eerder gescand en toegankelijk gemaakt via ons archiefsysteem. Er is een begin gemaakt met de voorbereidingen voor vervanging (substitutie) van de papieren documenten, zodat deze na digitalisering niet meer hoeven te worden bewaard. Verder zijn koppelingen gerealiseerd tussen diverse softwareprogramma’s en ons archiefsysteem zodat ingevoerde gegevens van diverse aanvragen en vergunningen via website en overheidsloket rechtstreeks worden opgeslagen in ons archiefsysteem en niet opnieuw hoeven te worden geregistreerd.
Jaarstukken 2013
78
Inkoop- en aanbestedingsbeleid Op 1 april 2013 is de nieuwe Aanbestedingswet in werking getreden. Het inkoopbeleid uit 2011 hebben wij geactualiseerd volgens de nieuwe Aanbestedingswet. Als basis van dit beleid is ervoor gekozen om aansluiting te zoeken bij de modelbeleidsregels van de VNG. Dit beleid is opgesteld in gezamenlijk overleg met de inkoopadviseurs van de Achterhoekse gemeenten. Het hanteren van een zo uniform mogelijk inkoopbeleid past in de toenemende regionale inkoopsamenwerking en professionalisering van het inkoopbeleid. Dit geactualiseerde beleid is erop gericht de administratieve lasten zoveel mogelijk te beperken waardoor vooral de lokale en regionale ondernemers betere kansen krijgen om mee te doen met gemeentelijke aanbestedingen. 2.2.5.6
Communicatie
Vanuit het communicatiebeleid is ook in 2013 ingezet op het op gestructureerde en strategische wijze met inwoners en andere partijen te communiceren. Dit gebeurde o.a. via de wekelijkse gemeentepagina’s, website, sociale media (Twitter en Facebook), perscontacten met regionale media, allerhande bijeenkomsten, folders/posters etc. Alles in een herkenbare huisstijl. Onze inzet op sociale media wordt door steeds meer mensen gevolgd en de snelheid en onze reacties op opmerkingen/vragen worden op prijs gesteld. Digitaal Wij zagen dat het aantal bezoeken aan de website dit jaar wederom toenam, van circa 174.000 in 2012 naar circa 186.000 in 2013. De site is in 2013 ook weer verbeterd met o.a. wederom enkele nieuwe producten die mensen digitaal met ons kunnen regelen zoals de melding Wmo, de aanvraagformulieren subsidie verenigingen en aankoop groenstroken en het keuzeformulier ongeregistreerd grondgebruik. In juni behaalden wij als eerste gemeente het certificaat Webrichtlijnen 2, waarmee de site voor alle groepen in de samenleving toegankelijk is. Op intern gebied verzorgden wij intranet en is er het personeelsblad Hart dat elkaar complementeert en die beide belangrijke nieuwsbronnen zijn. Consulentschap De vraag van de afdelingen naar de consulentfunctie was in 2013 wederom groot. Het cluster verzorgde onder meer de (grote) communicatietrajecten rond de centrumplannen Vorden en Hengelo, Woongemak beurs, vliegtuigberging Zelhem (die ruim 5.000 bezoekers trok!), 4 mei herdenking, sportweek, park De Bleijke, vele uitwerkingsmaatregelen n.a.v. Toekomstbestendig Bronckhorst (zwembaden, sporthallen) etc. Door het afstoten van gemeentelijke activiteiten en de bezuinigingen moeten wij de nodige ‘moeilijke’ boodschappen communiceren naar verschillende groepen inwoners. Belangrijk is om dit op een transparante, professionele en eenduidige wijze te doen, waarbij wij aandacht hebben om ook de positieve kanten van ontwikkelingen te benadrukken. Dit vraagt een gedegen communicatieaanpak, waar het cluster zich voor inzet. Pers De contacten met de pers waren ook in 2013 weer veelvuldig. Wij verstuurden circa 140 (vergelijkbaar met 2012) persberichten en de gemeente komt veel aan bod in vooral de regionale media. Wij spannen ons als gemeente zeer in om allerhande activiteiten te ontwikkelen voor inwoners van Bronckhorst en verschillende daarvan lenen zich ervoor om de pers op te zoeken. Communicatie maakt zich hiervoor dan ook sterk, met niet alleen persberichten maar tevens de wekelijkse persbijeenkomst met B en W, de wekelijkse Radio Ideaal uitzending met bij toerbeurt een collegelid, en interviews door B en W met krant, radio en TV. Dit jaar was er met name in de laatste 2 weken van april en eerste week van mei een hausse aan landelijke media-aandacht voor onze gemeente i.v.m. met de dodenherdenking
Jaarstukken 2013
79
in Vorden. Wij hebben de reacties weer als behoorlijk ingrijpend ervaren en geprobeerd hiermee zo goed mogelijk om te gaan, ook al is het een zeer gevoelige kwestie gebleken met uiteenlopende meningen die ver uit elkaar bleven liggen. Ook veel (landelijke) mediaaandacht was er voor de berging van het Lancaster vliegtuig in Zelhem in oktober, hiermee zette Bronckhorst zich heel positief op de kaart. Andere activiteiten waren de nieuwjaarsreceptie en het samen met Juridische zaken geven van schrijftrainingen voor de organisatie om brieven/beschikkingen en mailingen die wij uitsturen als gemeente te verbeteren. Budget Het budget voor eigen activiteiten (o.a. gemeentepagina’s in Contact, personeelsblad, relatiegeschenken, nieuwjaarsreceptie, etc.) was in 2013 toereikend. De afdelingen ramen budget voor de communicatie-activiteiten rond hun projecten (bijv. centrumplannen Vorden en Hengelo en de vliegtuigberging). Communicatie voert de meeste van deze activiteiten wel uit of voert hierop de regie. 2.2.5.7
Juridische zaken
De juridische consulenten ondersteunen medewerkers bij producten met juridische aspecten. Bij het opstellen en harmoniseren van verordeningen zijn de consulenten vaak nauw betrokken, hetzij door het verlenen van ondersteuning, hetzij door verordeningen zelf op te stellen. Juridische kwaliteitszorg Naast projecten zoals het implementeren van nieuwe wetgeving, werken de juristen mee aan een project voor het verbeteren van beschikkingen in de meest ruime zin van het woord. Zowel de taalkundige als juridische aspecten komen daarbij aan de orde. De eerste trainingen zijn in 2013 geweest. De medewerkers zijn positief over deze in company trainingen. Aandacht is besteed aan een goede motivering van beschikkingen en het communiceren over negatieve beschikkingen met de aanvrager. Dit kan leiden tot minder bezwaar- en beroepschriften. In 2014 breiden wij dit project uit naar college- en raadsvoorstellen. Bezwaarschriften Alle medewerkers behandelen bezwaar- en beroepschriften. Per jaar ontvangen wij gemiddeld 125 bezwaarschriften. Dit is een belangrijk onderdeel van het takenpakket en vraagt veel inzet. Wij werken aan een voorstel om veel bezwaarschriften op een procedureel lichtere manier te behandelen. Toekomstbestendig Bronckhorst kan er voor zorgen dat het aantal bezwaarschriften gaat toenemen, onder andere door de afbouw en beëindiging van subsidies. Ook de decentralisaties kunnen leiden tot meer bezwaar- en beroepsprocedures. Aansprakelijkheid Aansprakelijkheid heeft betrekking op de afhandeling van een groot aantal zaken. Het gaat daarbij hoofdzakelijk om schade toegebracht door bijvoorbeeld slechte onderhoudstoestanden van wegen, bomen, etc. Veel van deze zaken stellen wij in handen van de verzekeraar; een aantal zaken handelen wij in eigen beheer af. Wanneer wij stelselmatig terugkerende aansprakelijkstellingen waarnemen, attenderen wij de betrokken afdeling op deze aansprakelijkstellingen met het verzoek om te bezien of de afdeling wat kan doen aan de oorzaak. Mediation Veel aandacht besteden wij ook aan andere manieren van het oplossen van geschillen met derden, waaronder mediation en pre-mediation. Hierdoor voorkomen wij dat wij een groot aantal bezwaarschriften moeten behandelen. Bronckhorst neemt sinds 2013 deel aan Jaarstukken 2013
80
de mediatorpoule van een aantal Achterhoekse gemeenten. Op basis van een gesloten beurzensysteem kunnen wij gebruik maken van mediators van andere gemeenten en vice versa. Ook rechters zijn meer gericht op finale geschilbeslechting, als uitvloeisel van de Wet aanpassing bestuursprocesrecht. Zij proberen tijdens een zitting om partijen zelf uit het conflict te laten komen. Lukt dat niet dan hakt de rechter de knoop door. Kosten juridische ondersteuning De kosten van juridische ondersteuning maken onderdeel uit van de indirecte kosten, die worden doorberekend in de uurtarieven van medewerkers op de eindproducten, zoals wegen en bijstand. 2.2.5.8
Baten en lasten bedrijfsvoering
In de vorige paragrafen van deze paragraaf Bedrijfsvoering hebt u kunnen lezen welke thema's centraal hebben gestaan voor de verschillende ondersteunende afdelingen. U hebt daarmee nog geen zicht op de ontwikkeling van de lasten en baten die met die bedrijfsvoering gepaard gaan. In deelprogramma 7C Bedrijfsvoering (2.1.7.4) geven wij aan dat alle lasten gedekt worden met baten of doorberekening aan andere deelprogramma's. Maar in lasten en baten kunnen er wel verschuivingen zijn ten opzichte van de begrotingsramingen en die laten wij u in onderstaand overzicht zien. Omschrijving Personeelskosten / personeel van derden
Rekening 2012
Begroting 2013
Rekening 2013
14.616
13.935
13.918
207
232
241
70
48
53
Leveringen en diensten derden
3.036
3.071
3.097
Dotatie voorziening onderhoud
220
213
213
Energiekosten Belastingen
Kapitaallasten
2.265
2.317
2.242
Totaal lasten
20.414
19.815
19.764
Vergoedingen voor personeel
195
86
173
Leveringen en diensten
63
7
220
Bijdragen instanties / overig
44
-
107
302
93
503
19.494
19.222
19.241
618
500
21
Verkoop duurzame goederen Totaal baten Doorbelasting aan programma's Saldo
2
Leveringen en diensten derden Hoewel in totaliteit nauwelijks een afwijking is te zien op de leveringen en diensten van derden zijn er toch onderlinge verschillen op te merken. Binnen personeel en organisatie zijn de scholingskosten hoger door het in de CAO afgesproken individueel loopbaanbudget (€ 122.000 N) naast de reis- en verblijfkosten (€ 18.000 N). Het budget voor verwerving van personeel is nagenoeg niet benut (€ 15.000 V). Daarnaast is het budget voor het oplossen van personele knelpunten (€ 128.000 V) niet volledig benut en is de vacatureruimte voor de dekking van de werf volgens afspraak niet benut voor andere werkzaamheden (€ 110.000 V).
Jaarstukken 2013
81
Binnen facilitaire zaken is door de verdergaande digitalisering minder uitgegeven aan portokosten en schrijf- en bureaubehoeften (€ 24.000 V). Daarentegen waren hier de kosten voor catering (€ 49.000 N) en telefoonkosten (€ 50.000 N) weer hoger. Binnen automatisering is voor updates en onderhoud van in gebruik zijnde software ten behoeve van met name archief, participatie, geo-informatie en WOZ meer besteed dan geraamd (€ 88.000 N). Kapitaallasten In afwachting van besluitvorming over een centrale werf zijn de investeringen in voertuigen en materieel voor de buitendienst achtergebleven bij de ramingen. Vergoeding voor personeel Ter invulling van TBP-vraagstukken (waaronder slim en uitdagend inzetten van medewerkers) zetten wij, wanneer mogelijk, ook onze medewerkers in bij andere gemeenten en ontvangen voor die gedetacheerde medewerkers (twee in 2013) een vergoeding. Overige baten Binnen facilitaire zaken zijn ook baten gerealiseerd die niet geraamd waren. Zo verhuren wij sinds april 2013 een gedeelte van het gemeentehuis aan de ODA voor € 165.000 en is voor kantine-opbrengsten € 12.000 en voor inruil materieel € 27.000 verantwoord (leveringen en diensten). Onder de bijdragen zijn ondermeer verantwoord een subsidie voor het herontwerpen en digitaliseren van bedrijfsprocessen ad € 18.000 (automatisering) en een eenmalige premierestitutie voor WAO/WIA ad € 62.000 (personeel en organisatie).
Jaarstukken 2013
82
2.2.6
Paragraaf Verbonden partijen
2.2.6.1
Beleidskader
Wij participeren in samenwerkingsverbanden, waarbij wij een bepaalde bestuurlijke invloed kunnen uitoefenen en een financiële bijdrage verstrekken. In het Besluit Begroting en Verantwoording wordt hiervoor het begrip “verbonden partijen” gebruikt. Het gaat dan om derde partijen waarin de gemeente een financieel en bestuurlijk belang heeft. Binnen de gemeenschappelijke regelingen gaat in de komende jaren vooral de aandacht uit naar een nieuwe werkwijze; wat zijn onze aandachtspunten en hoe organiseren wij dat. Wij willen dat de diensten van de samenwerkingsverbanden meer op basis van prestatiemaatstaven kunnen worden afgenomen (coalitieakkoord). Bij de bedrijven, waarvan onze gemeente vanuit een maatschappelijke doelstelling in het verleden (zorg voor energie, etc.) aandelen in haar bezit heeft, gaat het vooral om de vraag op welke wijze de nieuwe wettelijke verplichtingen zo effectief en efficiënt mogelijk ingevoerd kunnen worden. Van de verbonden partijen wordt de volgende onderverdeling gemaakt: ● Gemeenschappelijke regelingen ● Deelnemingen in bedrijven ● Stichtingen en overige samenwerkingsverbanden 2.2.6.2
Gemeenschappelijke regelingen
Deelname in een gemeenschappelijke regeling wordt vaak bepaald door taken, waarvoor de gemeente zelf verantwoordelijk is maar, om wat voor reden dan ook, die taken niet zelfstandig kan uitvoeren. Soms betreft het puur uitvoeringstaken (Delta), soms gaat dit gepaard met beleidsontwikkeling (VNOG) of kan het samenwerkingsverband ook taken toebedeeld krijgen die een meer regionale betekenis hebben (Regio Achterhoek). Het bestuur van deze gemeenschappelijke regeling wordt vaak gevormd door een afvaardiging van de deelnemers en de besluitvorming vindt plaats op basis van meerderheidsbesluiten. Met deze constructie wordt in feite een stuk autonomie, waarvoor wel een eigen verantwoordelijkheid geldt, overgedragen aan een samenwerkingsverband. Wij nemen deel in tien gemeenschappelijke regelingen. Regio Achterhoek De Regio is een meervoudig samenwerkingsverband, wat inhoudt dat zij verschillende taakvelden voor de deelnemende gemeenten kan behartigen. Het doel is om de regionale belangen van de deelnemende gemeenten te behartigen op de taakvelden die door de gemeenteraden zijn gekozen. Die taken zijn sinds 2012 “ingebed” in de Agenda Achterhoek 2020. Aan het samenwerkingsverband nemen acht gemeenten deel: Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Doetinchem, Montferland, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk. Het hoofdkantoor is gevestigd in Doetinchem. Binnen het Algemeen Bestuur (én DB) wordt onze gemeente vertegenwoordigd door mevrouw J.I.M. Steffens (wethouder). De deelname aan Regio Achterhoek vanuit onze gemeente komt voort uit uw raadsbesluit d.d. 26 juni 2008. Daarin is besloten om binnen een aantal specifiek gekozen taakvelden met omliggende gemeenten samen te werken. Projecten komen tot stand vanuit de vier werkplaatsen. Dit zijn de werkplaatsen Slim & snel verbinden, Innovatieve economie, Vitale leefomgeving en Kansrijk Platteland. Zowel de Agenda als het Regiocontract moeten uitvoering krijgen in de periode 2012 - 2016. Binnen de werkplaatsen werken de acht gemeenten samen met het maatschappelijk middenveld (vooral onderwijs) en
Jaarstukken 2013
83
de ondernemers. De middelen zijn in 2013 volledig ingezet voor de vier werkplaatsen, regiomarketing en Euregio. In de begroting 2013 was een bijdrage van € 0,45 opgenomen voor het voormalige Achterhoeks Bureau voor Toerisme (ABT). De werkzaamheden van het ABT zijn overgenomen door Stichting Achterhoek Toerisme (STAT). Vanaf de tweede helft van 2013 heeft STAT de bijdrage rechtstreeks verrekend met de gemeenten. Binnen de beheerstaken bestaat alleen nog de nazorg van stortplaatsen (tot 2019) en bij termijngebonden taken alleen nog Besluit Woninggebonden Subsidies (tot 2017). De termijngebonden taken Regionaal archeoloog en Externe veiligheid zijn per 1 april 2013 overgedragen aan de Omgevingsdienst Achterhoek (€ 0,11 per inwoner). De resterende beheers- en termijngebonden taken worden gefinancierd uit reserves en middelen van de provincie. De financiële bijdrage wordt berekend via een inwonerbijdrage. De projecten zijn vastgelegd in zgn. fiches (onder andere voor het Regiocontract) en vragen afzonderlijke financiering door de deelnemende gemeenten. Met het ontbreken van bijzondere baten en lasten blijft de algemene reserve zich rond het plafond bewegen. De risico’s zijn nog steeds de nazorg van stortplaatsen en de Moram brand (rechtszaak). In de gemeentelijke risicoparagraaf wegen wij deze risico’s mee. Voor 2013 is de inwonerbijdrage bepaald op € 204.265 (€ 5,45 per inwoner). In 2013 is een bedrag van € 463.000 teruggestort aan gemeenten (€ 57.641 voor Bronckhorst) voor de afwikkeling van de voormalige ambulancedienst en de de CPA (Centrale Post Ambulancevoorziening), is het positieve jaarresultaat 2012 van € 112.453 uitgekeerd aan gemeenten (€ 14.114 voor Bronckhorst) en is het surplus van de algemene reserve van € 50.000 uitgekeerd (€ 6.276 voor Bronckhorst). In totaliteit was de werkelijke bijdrage in 2013 circa € 100.000 lager dan geraamd. De financiële en inhoudelijke verslaglegging door de Regio komt pas in mei 2014 beschikbaar volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet gemeenschappelijke regelingen (WGR). Voor meer achtergrondinformatie over de inhoud van projecten en de voortgang hierin verwijzen wij u naar de website van de Regio Achterhoek en het deelprogramma 1B Samenwerking met mede-overheden (2.1.1.3). Erfgoedcentrum Achterhoek Liemers (ECAL) In juli 2011 is het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers ontstaan uit de samenvoeging van het Streekarchivariaat Regio Achterhoek en de Stichting Staringinstituut. Het Erfgoedcentrum heeft tot doel de archieven van de deelnemende gemeenten te beheren, toegankelijk te maken en beschikbaar te stellen. Hiervoor voert zij eigen onderhoudswerkzaamheden uit op de archieven in de centrale achiefbewaarplaats (stukken ouder dan 20 jaar) en houdt zij toezicht op het beheer van de archiefbescheiden van de deelnemers in decentrale bewaarplaatsen (stukken jonger dan 20 jaar). Uiteindelijk staat bij de beschikbaarstelling van archieven het in stand houden en bevorderen van het cultureel erfgoed in het gebied van de Achterhoek en de Liemers in de ruimste zin van het woord voorop. In het Algemeen Bestuur van het Erfgoedcentrum zijn alleen de acht Achterhoekse gemeenten vertegenwoordigd. De Liemerse gemeenten hadden zitting in de bestuurscommissie, maar die is niet in werking gesteld. Ook financieel gezien trekken de Liemerse gemeenten en de provincie zich terug. Het Dagelijks bestuur kent een link met de voormalige Stichting Staring Instituut via de penningmeester. Onze gemeente wordt vertegenwoordigd door dhr. A.A.L.M. Spekschoor (wethouder).
Jaarstukken 2013
84
De deelname aan het ECAL vanuit onze gemeente komt voort uit de wettelijke verplichting tot het inrichten van een adequate (centrale) archiefbewaarplaats. Het jaar 2013 was voor het ECAL het eerste jaar waarin zij zich volledig kon richten op het onderhouden van de archieven en de beschikbaarstelling van digitale informatie aan belangstellenden in het bezoekerscentrum en op de website. Ook de overdracht van archieven vanuit decentrale archieven kwam op gang. Het ECAL heeft geïnventariseerd hoeveel achterstand in kwaliteit van archiefbescheiden er bestaat en wat de omvang van de overgedragen archiefbescheiden zal zijn. Volgens het ECAL is onevenredig veel tijd gaan zitten in het opzetten van een informatiestroom richting de gemeenten over waar de middelen aan besteed worden. Daarom deed zij eind 2013 een verzoek aan de gemeenten om een andere financieringsopzet, waarbij er geen onderscheid meer is tussen beschikbaarstellingstaken van de twee voormalige organisaties. De bedoeling is dat alle lasten, na aftrek van inkomsten, gedragen worden door de acht gemeenten gebaseerd op het omvang van de in de centrale bewaarplaats te bewaren archieven van de betreffende deelnemende gemeente. De financiële bijdrage was in 2013 een mix van meterbijdrage en inwonerbijdrage. In 2014 zullen besluiten genomen moeten worden over een andere financieringsopzet en de steeds hoger wordende lasten volgens het ECAL. De financiële en inhoudelijke verslaglegging door het ECAL komt pas in mei 2014 beschikbaar volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet gemeenschappelijke regelingen (WGR). Het ECAL valt onder het deelprogramma 3A Meedoen (2.1.3.2). Veiligheidsregio Noord Oost Gelderland (VNOG) De VNOG is een samenwerkingsverband dat tot taak heeft een herkenbare bijdrage te leveren aan de veiligheid voor de bewoners, instellingen en bedrijven binnen haar grenzen. De wijze waarop zij invulling geeft aan die taak moet bij de burgers leiden tot een groot vertrouwen in de professionaliteit van en uitvoering door de hulpverleningsorganisaties. In haar optreden toont VNOG respect voor de opvattingen en behoeften van de burgers en is zij aanspreekbaar op de uitvoering van haar werkzaamheden. De VNOG is verantwoordelijk voor de aansturing van de brandbestrijding regionaal (via VNOG) en lokaal (via cluster Brandweer Achterhoek West) en de rampenbestrijding (o.a. GHOR). De 22 deelnemende gemeenten zijn gelegen in de Achterhoek, Liemers, Stedendriehoek en Noord en West-Veluwe. Het hoofdkantoor is gevestigd in Apeldoorn. Binnen het Algemeen Bestuur, bestaande uit alle burgemeesters van de deelnemende gemeenten, wordt onze gemeente vertegenwoordigd door dhr. H.A.J. Aalderink (burgemeester). De deelname aan de VNOG vanuit onze gemeente komt voort uit de wettelijke aanwijzing van het Ministerie van Binnenlandse Zaken om de bovenlokale brandweertaken en rampenbestrijdingstaken aan de VNOG op te dragen. Binnen de VNOG werken de hulpdiensten, brandweer en geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR) samen. Nauwe samenwerking met de politie en de ambulancehulpverlening komt o.a. tot stand via gezamenlijke huisvesting (politie) en een gezamenlijke meldkamer. De taken zijn rampenbestrijding, instandhouding meldkamer, ondersteuning bij repressieve inzetten en preventie ondersteuning. Ook adviseert en ondersteunt de Veiligheidsregio de gemeenten binnen het werkgebied bij het verrichten van hun lokale werkzaamheden (bijvoorbeeld het voorbereiden en faciliteren in de voorkoming en bestrijding van rampen en zware ongevallen op lokaal niveau). Onze gemeente vormt samen met de gemeenten Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek het cluster Brandweer Achterhoek West (BAW), wat weer onderdeel is van de Jaarstukken 2013
85
VNOG. De bestuurlijke aansturing van het cluster is in handen van de Bestuurscommissie BAW, waarin de vier burgemeesters van de deelnemende gemeenten zitting hebben. De ambtelijke aansturing ligt bij de clustercommandant BAW. Alle brandweertaken (personeel, vrijwilligers en materieel) zijn door onze gemeente eind 2013 aan de VNOG overgedragen met uitzondering van de huisvesting (vier brandweerposten). Huisvesting blijft bij de gemeente volgens het besluit van het Algemeen Bestuur van de VNOG. Voor de achtergebleven taken vrijwilligers, kapitaallasten en huisvesting maakte de clustercommandant als afdelingshoofd deel uit van de gemeentelijke organisatie. Vanaf 1 januari 2014 vervalt die rol. De financiële bijdrage wordt berekend via een inwonerbijdrage. De gemeentelijke bijdrage over 2013 is circa € 97.000 lager uitgevallen dan begroot door terugvorderingen btw uit het BTW-Compensatiefonds en lagere nagekomen lasten vrijwilligers dan begroot (in december 2013). De financiële en inhoudelijke verslaglegging over 2013 door de VNOG zal vanaf mei 2014 beschikbaar zijn, dit volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. U leest meer over de VNOG en de BAW in het deelprogramma 1D Openbare Orde, veiligheid en handhaving (2.1.1.5). Gemeentelijke Gezondheidsdienst Gelre IJssel (GGD Gelre IJssel) Het doel is het bewaken, bevorderen en beschermen van de gezondheid van de bevolking van de regio met speciale aandacht voor jeugd en risicogroepen. De GGD Gelre IJssel wil zich profileren als een herkenbare en laagdrempelige organisatie en als een leverancier van betrouwbare en vakkundige zorg aan haar klanten. De 22 deelnemende gemeenten zijn gelegen in de Achterhoek, Stedendriehoek en Noord en West-Veluwe. Het hoofdkantoor is gevestigd in Apeldoorn. In het Algemeen Bestuur wordt onze gemeente vertegenwoordigd door mevr. J.I.M. Steffens (wethouder). De deelname aan de GGD Gelre IJssel vanuit onze gemeente komt voort uit de wettelijke aanwijzing van de regionale gezondheidsdiensten als uitvoerder van de Wet publieke gezondheidszorg (WPG). Binnen de GGD komen alle lokale en landelijke werkzaamheden op het terrein van de Wet Publieke Gezondheid (WPG) samen. Het samenwerkingsverband verzorgt voor de gemeenten de gezondheidstaken op het terrein van de Jeugdgezondheidszorg, Infectieziektebestrijding, Vaccinaties, Medische milieukunde, Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ), Epidemiologie, Bevolkingsonderzoeken en Forensische zorg. De financiële bijdrage wordt berekend via een inwonerbijdrage. In 2011 heeft het Algemeen Bestuur besloten dat er een bezuiniging plaatsvindt bij de GGD vanaf 2011 oplopend tot 10% in 2013 (excl. indexering). Daarnaast heeft de GGD de opdracht op zoek te gaan naar mogelijkheden tot verdere bezuiniging. Dit heeft nog niet tot wezenlijke, verdere bezuinigingen geleid. De financiële en inhoudelijke verslaglegging over 2013 door de GGD Gelre IJssel zal vanaf mei 2014 beschikbaar zijn, dit volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. De GGD valt onder het deelprogramma 5D Gezondheidszorg (2.1.5.5). Recreatieschap Achterhoek en Liemers (RAL) De doelstelling is het behartigen van de belangen van de deelnemende gemeenten op het terrein van de openluchtrecreatie en toerisme, waarbij de bescherming van de natuur en het landschappelijke karakter voorop staat. Het RAL kent voornamelijk een uitvoerende taak. De taken zijn ondermeer ontwikkeling, beheer en onderhoud van dagrecreatiegebieden, fiets-, Jaarstukken 2013
86
wandel- en ruiterpaden, waterwegen en routestructuren. Ook rekent zij advisering, promotie en voorlichting op het terrein van openluchtrecreatie tot haar taak. De 13 deelnemende gemeenten zijn gelegen in de Achterhoek en de Liemers en het hoofdkantoor is gevestigd in Hummelo. De financiële bijdrage bestaat uit een inwonerbijdrage en een financieringsbijdrage op basis van het aantal inwoners en toeristische overnachtingen. Binnen het Algemeen Bestuur (AB) wordt onze gemeente vertegenwoordigd door mw. D.J. Mulderije (wethouder). Zij is ook lid van het Dagelijks Bestuur. De deelname aan het RAL vanuit onze gemeente komt voort uit de wens om bovenlokale dagrecreatie te realiseren. Een andere reden is dat onze gemeente een deel van de onderhoudstaken voor lokale fietspaden aan het RAL heeft overgedragen. Naar aanleiding van de veranderde omgeving van het RAL en de uitkomsten uit kerntakenen bezuinigingsdiscussies bij gemeenten heeft een integratie- en ontmantelingstraject plaatsgevonden bij het RAL. Het doel is een succesvolle overdracht van de RAL-taken in een nieuwe of bestaande toeristische organisatiestructuur en zorgvuldige opheffing en ontmanteling van de RAL-organisatie. De integratie en ontmanteling heeft in 2013 grotendeels zijn beslag gekregen via besluitvorming in de gemeenteraden en in het AB van het RAL. Zes van de zeven recreatiegebieden zijn met ingang van 1 december 2013 overgedragen aan Recreatie Gemeenschap Veluwe (RGV). Voor recreatiegebied de Bieland wordt nog naar een oplossing gezocht. Per 1 januari 2014 zijn het onderhoud en beheer van de fietspaden teruggelegd bij de gemeenten en is het routebureau ondergebracht bij de Stichting Achterhoek Toerisme. De kern van deze toekomstvisie op het RAL is dat een noodzakelijke kwaliteitsimpuls, in termen van vernieuwing en ontwikkeling van recreatiegebieden, effectiever en efficiënter door de markt kan worden opgepakt. De exploitatie van recreatiegebieden is niet langer "core business" van de overheid. Bovendien zijn met behoud van kwaliteit ook andere taken van het RAL efficiënt bij Regionale Bureaus voor Toerisme (toeristische routenetwerken) en/of gemeenten (onderhoud fietspaden) onder te brengen. Tot slot kan door taken anders te organiseren een kostenbesparing worden gerealiseerd voor de burgers in de Achterhoek en Liemers. De financiële en inhoudelijke verslaglegging over 2013 door het RAL zal vanaf mei 2014 beschikbaar zijn, dit volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. Het RAL valt onder het deelprogramma 3B Toerisme (2.1.3.3). Omgevingsdienst Achterhoek (ODA) Vanaf 1 april 2013 voert de Omgevingsdienst Achterhoek (ODA) de wettelijke milieutaken uit voor tien gemeenten (waaronder Bronckhorst) en de provincie Gelderland in de regio Achterhoek. Het gaat hierbij om vergunningverlening, toezichthouders en handhaving van de milieuwetgeving. Samen met de gemeenten werkt de ODA aan een gezonde, schone en veilige leefomgeving voor inwoners en bedrijven in het werkgebied. De exploitatielasten van de ODA worden door gemeenten en provincie gefinancierd op basis van omslag van de kosten naar de deelnemers. De ODA is nog pril in haar bestaan en heeft geen eigen vermogen. Uitgangspunt is een efficiënte organisatie met een sluitende begroting. De gekozen opzet van de ODA is in de praktijk vrij complex. De ondersteuning wordt door diverse gemeenten geleverd en er zijn meer mensen in dienst genomen in plaats van gedetacheerd. Daarnaast blijkt bij nader inzien dat het bedrijfsplan, dat is gebruikt als onderlegger voor het opzetten van de ODA, niet aansluit bij de werkelijke kosten. Gelet op de werkelijk te maken kosten (zeker voor de te leveren ondersteuning) valt de ODA duurder uit, dan bij aanvang ingeschat. Separaat Jaarstukken 2013
87
aan deze ontwikkeling zal op korte termijn een onderzoek uitgevoerd worden door een extern bureau naar de kosten van overhead en ondersteuning. De verwachting is, dat daaruit voorstellen komen om de ODA goedkoper te organiseren. Dat de werkelijke bijdrage aan de ODA circa 30% lager ligt dan geraamd is het gevolg van de latere start (1 april i.p.v. 1 januari) en betaling van de voorbereidingslasten in 2012. De financiële en inhoudelijke verslaglegging over 2013 door de ODA zal vanaf mei 2014 beschikbaar zijn, dit volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. U leest meer over de ODA bij het deelprogramma 6A Milieu (2.1.6.2). Delta De doelstelling van de gemeenschappelijke regeling Delta is succesvolle re-integratie van medewerkers in het arbeidsproces. Delta voert voor de gemeenten Bronckhorst, Brummen, Lochem, Voorst en Zutphen de Wet sociale werkvoorziening (WSW) uit. Binnen het Algemeen Bestuur wordt onze gemeente vertegenwoordigd door dhr. P.H.M. Seesing (wethouder). In het werkgebied biedt Delta werk aan ongeveer 1.000 medewerkers met een arbeidshandicap. De handicap kan verstandelijk, lichamelijk of psychisch zijn. Er wordt werk geboden, gezorgd voor arbeidsontwikkeling van het individu en de geschiktheid van mensen voor de reguliere arbeidsmarkt wordt bevorderd. De instroom in de sociale werkvoorziening in zijn huidige vorm stopt naar verwachting met ingang van 1 januari 2015 bij de invoering van de Participatiewet. Onze gemeente heeft ook aan Delta werkzaamheden uitbesteed voor onder andere groenonderhoud en bezorging van post. De gemeente betaalt aan het werkvoorzieningschap, naast een jaarlijkse vergoeding voor bestuurskosten van ongeveer € 21.000, de rijksbijdrage voor verrichte dienstverlening door. In 2013 ging het om een rijksbijdrage van € 5.202.805 voor het realiseren van 199,77 werkplekken. De financiële en inhoudelijke verslaglegging over 2013 door Delta zal vanaf mei 2014 beschikbaar zijn, dit volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. U leest meer over Delta in het deelprogramma 5C Werk, inkomen en zorg (2.1.5.4). Stadsbank Oost-Nederland De doelstelling is om een, vanuit een bedrijfseconomische en maatschappelijke optiek bezien, verantwoord pakket van (financiële) dienstverlening aan te bieden aan de inwoners in haar rechtsgebied. In dat licht is de Stadsbank belast met o.a. krediettransacties, schuldenregelingen, budgetbeheer, bewindvoering en preventie. Aan deze gemeenschappelijke regeling nemen 22 gemeenten uit Twente en de Achterhoek deel. Het hoofdkantoor is gevestigd in Enschede. De financiële bijdrage wordt berekend via tarieven en is gebaseerd op de werkelijk afgenomen producten en het aantal inwoners. Binnen het Algemeen Bestuur wordt onze gemeente vertegenwoordigd door dhr. P.H.M. Seesing (wethouder). In 2013 is een interim-directeur aangesteld. Momenteel worden de toekomstige dienstverlening van de Stadsbank Oost-Nederland en de mogelijke bestuursvorm onderzocht. De Stadsbank werkt volgens de regels van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK). De financiële en inhoudelijke verslaglegging over 2013 door de Stadsbank zal vanaf mei 2014 beschikbaar zijn, dit volgens de wettelijke verantwoordingstermijnen van de Wet
Jaarstukken 2013
88
Gemeenschappelijke Regelingen. De Stadsbank valt onder het deelprogramma 5C Werk, inkomen en zorg (2.1.5.4). Rekenkamercommissie Voor de invulling van de wettelijke plicht om over een Rekenkamercommissie te beschikken, werkt Bronckhorst sinds 2006 samen met de gemeenten Berkelland, Lochem en Montferland. De Rekenkamercommissie onderzoekt de doelmatigheid, de doeltreffendheid en de rechtmatigheid van het financiële beheer, van de organisatie en van het beleid van het gemeentebestuur. De Rekenkamercommissie brengt haar eindrapporten rechtstreeks aan de raad uit. In december 2013 hebt u besloten dit samenwerkingsverband voort te zetten tot 2018 en een nieuwe werkwijze uit te werken waarbij de rol van de raad groter is. Deze werkwijze wordt in het eerste kwartaal van 2016 geëvalueerd. Tot het jaar 2011 betaalde de gemeente een bijdrage van € 1 per inwoner per jaar. Op 16 december 2010 hebt u besloten dit bedrag te wijzigen in € 0,90 per inwoner per jaar. Regionaal Bedrijventerrein West Achterhoek A18 en Euregionaal Bedrijventerrein De gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek zijn gekomen tot een regionale samenwerking voor bedrijventerreinen in de West Achterhoek. De samenwerking is vastgelegd in de Samenwerkingsovereenkomst Bedrijventerreinen West Achterhoek, welke op 1 juni 2010 in werking is getreden. In de overeenkomst is vastgelegd, de aanleg van het Regionaal Bedrijven Terrein (A18 Doetinchem), het Euregionaal Bedrijven Terrein (EBT 's-Heerenberg) in combinatie met de herstructurerings-, revitaliserings- en transformatieopgaven (HRT opgave) van de deelnemende gemeenten. De overeenkomst bevat de gezamenlijke ambitie om de ontwikkelingen op het gebied van de bestaande en nieuwe bedrijventerreinen te stroomlijnen. Het doel van de overeenkomst is: werkgelegenheid voor de regio behouden, versnippering en verrommeling van bestaande en nieuwe locaties tegengaan, een duidelijk regionaal aanbod aan terreinen realiseren, aansluitend op de behoeften van de regio, neerwaartse onderlinge concurrentie op prijs en kwaliteit voorkomen en verevening tussen de aanleg van nieuwe terreinen en de herontwikkeling van bestaande terreinen. De bedrijventerreinen vallen onder het deelprogramma 2B Werken (2.1.2.3). Overzicht bijdragen gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling
Bijdragen (x € 1) werkelijk 2012
begroting 2013
werkelijk 2013
Regio Achterhoek: - duurzame economie (economie)
40.044
- mobiliteit (verkeer en vervoer)
36.203
- vrijetijdseconomie (toerisme)
81.490
- regiomarketing en lobby
44.210
- bestuur (samenwerking)
8.966
- nazorg stortplaatsen (milieu)
176.035
95.876
16.868
8.434
2.101
- afbouwtaken (divers)
11.508
- Europese ontwikkelingen
-6.570
11.362
Totaal Regio Achterhoek
217.952
204.265
104.310
Erfgoedcentrum Achterhoek Liemers (vh. Streekarchief Zutphen en Regio Achterhoek)
132.845
167.561
165.077
1.123.015
1.314.597
1.217.569
487.884
506.289
482.846
Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland GGD Gelre IJssel
Jaarstukken 2013
89
Gemeenschappelijke regeling
Bijdragen (x € 1) werkelijk 2012
Recreatieschap Achterhoek en Liemers
begroting 2013
werkelijk 2013
78.269
73.702
77.745
0
493.343
330.917
Delta
21.366
0
0
Hummelo Enschedese Kunstweg
27.172
0
-4.230
Omgevingsdienst Achterhoek (ODA)
Stadsbank Oost Nederland Rekenkamercommissie Regionaal bedrijventerrein West Achterhoek A18 Totaal gemeenschappelijke regelingen Bedrag per inwoner
2.2.6.3
0
0
0
33.955
33.732
36.685
0
0
0
2.122.458
2.793.489
2.410.919
€ 56,69
€ 75,02
€ 64,78
Deelnemingen in bedrijven
Deelname in bedrijven vindt plaats in de vorm van aandeelhouderschap. De gemeente kan invloed uitoefenen via de vergadering van aandeelhouders. De invloed is ook afhankelijk van de overige aandeelhouders. Wij hebben aandelen in zeven ondernemingen, waarvoor wij bij vijf ondernemingen ook dividend ramen. Bank Nederlandse Gemeenten De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijke belang. De strategie van de bank is gericht op het behouden van substantiële marktaandelen in de Nederlandse publieke sector en semi-publieke domeinen en het handhaven van een excellente kredietwaardigheid (Tripple A). Daarnaast streeft zij naar een redelijk rendement voor haar aandeelhouders. De BNG biedt financiële diensten op maat zoals kredietverlening, betalingsverkeer, advisering en elektronisch bankieren. Daarnaast neemt de bank deel aan projecten in de vorm van publiek private samenwerking (PPS). De Staat is voor de helft aandeelhouder en voor de andere helft zijn de aandelen in handen van provincies, gemeenten en een hoogheemraadschap. De BNG is gevestigd in Den Haag. De BNG is na de Staat een van de grootste emittenten van Nederland. Het uitgegeven schuldpapier van de BNG heeft een hoge credit rating, maar is verlaagd ten opzichte van vorig jaar naar AA+ (was AAA) van Standard & Poor’s, De rating AAA van Moody’s en AAA van Fitch zijn ongewijzigd gebleven. Daarnaast kent Moody’s de hoogste Financial Strength Rating (A) toe aan BNG. Mede hierdoor kan de BNG zijn klanten optimaal van financiering voorzien, doordat zij tegen scherpe voorwaarden geld kan aantrekken op de internationale geld- en kapitaalmarkten. In de jaarrekening 2013 van Bronckhorst is het dividend van de BNG over het boekjaar 2012 verantwoord. Vanaf 2011 is het jaarlijks uitgekeerde dividend ongeveer gehalveerd ten opzichte van voorgaande jaren. Dit lagere dividend wordt vooralsnog tot 2018 verwacht. De reden daarvan is niet een achterblijvende winstverwachting, maar de eis om het vermogen te versterken (rijksmaatregel voortkomend uit de kredietcrisis) via een hogere reservering uit de winst binnen het bedrijf en daarom een lagere winstuitkering aan de aandeelhouders. Op 15 december 2013 is de gewijzigde wet Financiering decentrale overheden in werking getreden. Hierdoor zijn decentrale overheden en gemeenschappelijke regelingen voortaan verplicht tot schatkistbankieren. De BNG wil haar klanten hierbij helpen, ondermeer door zoveel mogelijk extra handwerk weg te nemen. Overigens spreekt de BNG zelf van schatkistbeleggen, daar de wetgeving zich richt op de overtollige middelen (beleggen) en niet op kredietverlening (bankieren). De BNG werkt nauw samen met het ministerie van Financiën.
Jaarstukken 2013
90
Ook wil de bank een faciliterende rol spelen bij onderling lenen tussen decentrale overheden. Zij is bereid om leningen die zij in het verleden heeft verstrekt aan decentrale overheden onder bepaalde voorwaarden te verkopen aan andere decentrale overheden met een structureel liquiditeitsoverschot. Op 23 december 2013 heeft de BNG gemeenten en provincies hierover per brief geïnformeerd. Bronckhorst heeft besloten van deze mogelijkheid geen gebruik te maken. Nuon Energy / Vattenfall In overeenstemming met de Wet onafhankelijk netbeheer (WON) heeft Nuon Holding het bedrijf in 2009 gesplitst in een productie- en leveringsbedrijf (PLB) en een netwerkbedrijf (NWB). Het PLB gaat verder onder de naam Nuon Energy en het NWB onder de naam Alliander (zie hierna). Nuon Energy bedient met ca. 6.000 medewerkers meer dan 3 mln consumenten en organisaties in Nederland, België en Duitsland. Nuon Energy produceert en levert elektriciteit, gas, warmte en koude. Tot slot biedt Nuon aanvullende diensten en technische innovaties aan bedrijven en consumenten. Nuon streeft daarbij naar een betrouwbare, duurzame en betaalbare energievoorziening. Tot 2009 waren de aandelen volledig in handen van decentrale overheden (provincies en gemeenten). Bronckhorst bezat ca. 0,4% van het totale aandelenbezit. In juli 2013 heeft de derde tranche (15%) van de aandelenoverdracht aan het Zweedse concern Vattenfall plaatsgevonden. In totaliteit heeft Vattenfall nu 79% van de aandelen in bezit. In juli 2015 (21%) is de vierde en laatste tranche verkoop aandelen voorzien. De naam Nuon (Energy) wordt vanaf de zomer 2013 stapsgewijs vervangen door de naam Vattenfall. Totdat het laatste aandeel in 2015 is verkocht, ontvangen wij jaarlijks een vast dividend van 2% over de verkoopwaarde van de nog in bezit zijnde aandelen. Vanaf 1 juli 2015 hebben wij geen aandelen meer in Nuon Energy. Ondanks ons bezit in de vorm van (resterende) aandelen, lopen wij geen risico ten aanzien van dividend of waarde-ontwikkeling van het aandeel. Hoogte van dividend en verkoopprijs zijn immers vastgesteld. Alliander Alliander is het netwerkbedrijf voor de distributie van energie (zie NUON) in grote delen van Nederland met ruim 6.700 medewerkers, dit is een groei van ruim 10% sinds de oprichting in 2009. Naast beheer van energienetten legt Alliander zich ook toe op het werken aan betrouwbare energievoorzieningen en het faciliteren van energie gerelateerde ontwikkelingen. Het netwerkbedrijf Alliander omvat ook dochtermaatschappijen, waarvan de belangrijkste Liander, Endinet en Liandon zijn. Liander en Endinet beheren de gas- en elektriciteitsnetwerken in een groot deel van Nederland. Liandon ontwerpt en bouwt complexe energienetten. Het hoofdkantoor van Alliander is gevestigd in Arnhem. De aandelen van dit netwerkbedrijf moeten wettelijk in handen van de publieke sector blijven. Het aandelenbezit en de verdeling ervan zijn nog overeenkomstig het oude aandelenbezit van NUON. Onze gemeente is aandeelhouder van Alliander, omdat als publieke deelnemer de gemeente nog invloed heeft op de ontwikkelingen van de nutsvoorzieningen, die voor de inwoners tot de basisvoorzieningen behoren. De grootste aandeelhouders van N.V. Alliander zijn de provincies Gelderland, Noord-Holland, Friesland en de gemeente Amsterdam. De overige aandelen zijn in handen van diverse gemeenten. Bronckhorst bezit bijna 0,4% van de aandelen. Van de 58 aandeelhouders hebben de 31 kleinste (samen ca. 9% van de aandelen) – waaronder Bronckhorst – zich
Jaarstukken 2013
91
verenigd in de NUVAL (kleine aandeelhouders NUon/vattenfall, Vitens en ALliander) met het doel gezamenlijk te kunnen optreden als één grote aandeelhouder. In de jaarrekening 2013 van Bronckhorst is het dividend van de Alliander over het boekjaar 2012 verantwoord. Stonden de resultaten van Alliander aanvankelijk onder druk, inmiddels zijn de resultaten redelijk constant. Vitens Vitens is het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland, heeft meer dan 1.430 medewerkers (fte) en levert drinkwater voor 2,4 mln aansluitingen (burgers en bedrijven). Zij wil door klanten, samenleving, medewerkers en aandeelhouders herkend worden als een betrouwbaar en toonaangevend drinkwaterbedrijf, dat met een uitstekende bedrijfsvoering maatschappelijk verantwoord onderneemt. Ook helpt Vitens mee aan het verbeteren van de watervoorziening voor meer dan twintig miljoen mensen in ontwikkelingslanden over de hele wereld. Vitens is een publiek bedrijf. De aandelen van de NV zijn in handen van provinciale en gemeentelijke overheden in de provincies Flevoland, Friesland, Gelderland, Utrecht en Overijssel. Ook een aantal gemeenten in Drenthe en Noord-Holland is aandeelhouder. Het hoofdkantoor is gevestigd in Utrecht. Onze gemeente is aandeelhouder van Vitens, omdat als publieke deelnemer de gemeente nog invloed heeft op de ontwikkelingen van de nutsvoorzieningen, die voor de inwoners tot de basisvoorzieningen behoren. Daarnaast is het waterbedrijf een belangrijke partner om de gemeentelijke waterdoelstellingen (waterketenbeheer) te realiseren. Amphion De schouwburg Amphion in Doetinchem heeft een regionaal karakter. De omliggende gemeenten van de gemeente Doetinchem hebben destijds een bijdrage geleverd in de stichtingskosten in de vorm van een deelname in het maatschappelijk kapitaal van de N.V. Amphion. Het exploitatietekort wordt gedragen door de gemeente Doetinchem. De statuten zijn in 2011 geactualiseerd. De aandeelhouders zijn de gemeenten Doetinchem, Bronckhorst, Oude IJsselstreek en Montferland. De gemeenten zijn vertegenwoordigd in de Algemene vergadering van aandeelhouders en niet meer in de raad van Commissarissen. Deze raad wordt nu gevormd door externe deskundigen. Berkel Milieu Berkel Milieu NV is een publiek inzamel- en verwerkingsbedrijf van huishoudelijk afval. De aandelen zijn in handen van de gemeenten Brummen, Doesburg, Zutphen, Lochem en onze gemeente. Het hoofdkantoor is gevestigd in Zutphen. Het bedrijf kent geen winstoogmerk; resultaten worden jaarlijks verrekend met de aandeelhouders op basis van het aantal aandelen en weer toegevoegd aan de egalisatiereserve afvalstoffenheffing. De deelneming komt voort uit het feit dat de voormalige gemeente Vorden al aandeelhouder was. De gemeenteraad heeft besloten met ingang van 1 januari 2007 de inzameling van huishoudelijk afval in het geheel bij Berkel Milieu neer te leggen. Hierdoor is de deelname in aandelen vergroot; voor het Vordens deel hebben wij A-aandelen en voor het overige deel B-aandelen. In 2013 is de procedure gestart om te komen tot een fusie tussen de overheidsbedrijven Berkel Milieu NV en Circulus BV te Apeldoorn. In 2014 volgt mogelijk de besluitvorming. Zeron Holding BV Zeron Holding BV en de dochter Obbinkmark BV zijn in liquidatie. De activiteiten zijn in 2008 beëindigd en financieel afgewikkeld. De juridische afronding van de liquidatie moet nog plaatsvinden.
Jaarstukken 2013
92
Overzicht deelnemingen, aandelen en dividendopbrengsten Naam deelneming aandelen nominale Dividend opbrengst (x € 1) waarde (x € 1) werkelijk 2012 raming 2013 werkelijk 2013 Bank Nederlandse Gemeenten
72.384
180.960
83.242
107.850
107.852
Nuon
113.393
1.376.920
280.326
280.500
280.326
Alliander
539.969
-
446.043
293.678
293.678
21.362
21.362
57.250
55.000
54.900
Vitens Amphion
42
19.059
0
0
0
Berkel Milieu
147
-
45.672
32.586
37.210
Zeron Holding
200
45.378
0
0
0
Totaal deelnemingen
912.533
769.614
773.966
Opbrengst per inwoner
€ 24,40
€ 20,67
€ 20,80
2.2.6.4
Stichtingen en overige samenwerkingsverbanden
Algemeen Naast de gemeenschappelijke regelingen en bedrijven zijn er nog een tweetal stichtingen waar de gemeente in participeert. Deelname vindt zowel plaats in bestuurlijke als financiële zin. Stichting IJsselgraaf Vanaf 1 januari 2003 oefent de Stichting IJsselgraaf het bevoegde gezag uit voor het openbaar onderwijs in Doetinchem, Doesburg en onze gemeente. Als rechtspersoon heeft de stichting een eigen bekostigingsrelatie met het ministerie. Vanuit de grondwettelijke plicht van artikel 23 te voorzien in voldoende openbaar onderwijs, is het toezicht op Stichting IJsselgraaf opgedragen aan de gemeenteraad. In het “Reglement Gemeentelijk Toezicht op Openbaar Onderwijs” is door de gemeenten Bronckhorst, Doetinchem en Doesburg in 2005 het toezicht geregeld. Instrumenten daarbij zijn de begroting, het jaarverslag en de rekening. De toezichthouder vanuit onze gemeente is mevr. J.I.M. Steffens (wethouder). Financieel gezien is de gemeente alleen nog verantwoordelijk voor de huisvesting (bouw en onderhoud van de buitenkant) van openbare en bijzondere basisscholen. In 2014 ontvangt de gemeenteraad een voorstel voor wijziging van de statuten van IJsselgraaf vanwege de invoering van het raad van toezichtsmodel. Hiermee wijzigen ook de bevoegdheden van de GR IJsselgraaf. Stichting Plattelandshuis Het Plattelandshuis is een samenwerkingsverband waarin overheden, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven deelnemen. Zij levert een bijdrage aan de realisatie van het gebiedsgerichte beleid voor plattelandsontwikkeling (kwaliteitsimpuls platteland). Bij het voorbereiden en uitvoeren van projecten zijn veel partijen betrokken. Het van de grond tillen van projecten gaat niet vanzelf. Het betekent lobbyen, coördineren, plannen vertalen in kansrijke projecten, bemiddelen tussen verschillende partijen met verschillende belangen en het delen van kennis en ervaring. De provincie heeft eind 2012 aangegeven de ondersteuning van het Plattelandshuis per 1 januari 2014 stop te zetten. De gemeenten in de Achterhoek hebben dat voorbeeld gevolgd en aangegeven eveneens per 1 januari 2014 de bijdrage aan het Plattelandshuis stop te zetten. Alternatieve invulling is wel onderzocht, maar heeft niet tot een andere inzet geleid. De stichting is per 1 januari 2014 opgeheven. In de opvang van de werkzaamheden moet
Jaarstukken 2013
93
binnen de gemeenten zelf, dan wel de structuur van Achterhoek 2020 worden voorzien. De afbouw van de stichting heeft plaatsgevonden binnen de eigen reserve. Overzicht bijdragen stichtingen en samenwerkingsverbanden Bijdragen (x €1)
werkelijk 2012
Stichting IJsselgraaf
raming 2013
werkelijk 2013
0
0
0
Stichting Plattelandshuis
23.348
26.410
23.348
Totaal stichtingen
23.348
26.410
23.348
Bijdrage per inwoner
€ 0,62
€ 0,71
€ 0,63
2.2.6.5
Kengetallen financiële positie verbonden partijen
In het geactualiseerde Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) zijn ook aanvullende eisen gesteld aan de informatie over de verbonden partijen. Over de inhoudelijke ontwikkelingen bent u in de voorgaande paragrafen geïnformeerd aan de hand van de laatst bekende begrotings- of jaarstukken van de verbonden partijen. Op grond van het gewijzigde BBV wordt meer financiële informatie verwacht. Zo moet vanuit de laatst bekende jaarcijfers te zien zijn hoe de vermogenspositie bij de verbonden partij is en welk resultaat de verbonden partij heeft gerealiseerd (is de verbonden partij financieel gezond?). De laatst bekend zijnde gegevens over vermogen van de verbonden partijen is de jaarrekening 2012. De organisaties willen de werkelijke cijfers 2013 pas geven op het moment dat dit volgens de Wet Gemeenschappelijke Regelingen verplicht is, ondanks herhaald verzoek van onze kant om voorlopige cijfers aan te leveren. De cijfers over 2013 kunnen voor het eerst worden opgenomen in de paragraaf bij de begroting 2015. Wij nemen geen vermogensgegevens op van deelnemingen in grote landelijke organisaties. Financiële positie verbonden partijen
Vestigingsplaats
(bedragen x € 1 mln)
Eigen vermogen
Vreemd vermogen
Resultaat na bestemming
per 31-12-12 per 31-12-12 jaarrekening 2012
Gemeenschappelijke Regelingen Regio Achterhoek
Doetinchem
1,257
14,279
0,112
ECAL
Doetinchem
0,021
0,524
-0,034
VNOG/GHOR
Apeldoorn
4,593
8,188
1,209
GGD NOG
Apeldoorn
3,765
0,682
0,470
RAL
Hummelo
9,619
0,741
0,120
Delta
Zutphen
4,812
1,396
-0,318
Stadsbank
Enschede
3,561
3,840
0,577
Rekenkamercommissie
's-Heerenberg
0,000
0,000
0,060
Reginaal Bedrijventerrein A18
Doetinchem
0,000
0,000
0,000
ODA
Hengelo (Gld)
0,000
0,000
0,000
Deelnemingen BNG
Den Haag
nvt
nvt
nvt
Nuon
Arnhem
nvt
nvt
nvt
Alliander
Arnhem
nvt
nvt
nvt
Vitens
Arnhem
nvt
nvt
nvt
Amphion
Doetinchem
nvt
nvt
nvt
Berkel Milieu
Zutphen
3,56
2,8
,35
Zelhem
3,23
3
,44
Overige Samenwerkingsverbanden Stichting IJsselgraaf
Jaarstukken 2013
94
2.2.6.6
Conclusie
Aan de paragraaf Verbonden Partijen is een, nieuw voorgeschreven, overzicht toegevoegd met de kengetallen financiële positie van onze samenwerkingsverbanden. Ondanks dat wij onze verbonden partijen vroegtijdig hebben gevraagd de cijfers voor 2013 aan te leveren of zonodig in te schatten hebben wij deze cijfers niet ontvangen. Van een aantal samenwerkingsverbanden zoals de Stadsbank en Delta hebben wij de reactie gehad dat deze cijfers nog niet beschikbaar zijn. In de meerjarenbegroting 2015 (najaar 2014) zullen wij de cijfers per ultimo 2013 kunnen opnemen. Ten aanzien van het dividend van onze deelnemingen, is de gedragslijn dat in de jaarrekening van Bronckhorst het dividend wordt verantwoord, dat in dat jaar is ontvangen van de deelneming over het jaar ervoor. In deze jaarrekening is dus het dividend over het boekjaar 2012 van de deelnemingen verantwoord. Het aantal samenwerkingsverbanden binnen de gemeente Bronckhorst is nagenoeg gelijk gebleven. Over het algemeen kan hieruit worden geconcludeerd de samenwerking met de verbanden en de onderliggende gemeenten naar tevredenheid verloopt. Gezien de grote aantallen deelnemers bij de meeste samenwerkingsverbanden blijft het echter lastig om, als individuele gemeente, onze eigen belangen te blijven behartigen.
Jaarstukken 2013
95
2.2.7
Paragraaf Grondbeleid
2.2.7.1
Inleiding
Het grondbeleid van de gemeente Bronckhorst heeft grote invloed op en samenhang met de realisatie van diverse programma’s en beleidsvelden. Grondbeleid is instrumenteel beleid. Het bevat de juridische en financiële instrumenten om ruimtelijke plannen te realiseren. Het volkshuisvestingsbeleid en het werkgelegenheidsbeleid zijn sturend aan het ruimtelijke ordeningsbeleid in die zin dat daarin de beleidswensen ruimtelijk worden vormgegeven in planvorming voor uitleggebieden, inbreidingsplannen, herontwikkeling en herstructurering voor zowel woningbouw als bedrijventerrein. Het ruimtelijke ordeningsbeleid is sturend aan het grondbeleid. Het grondbeleid is volgend beleid, het voert immers het ruimtelijke ordeningsbeleid feitelijk uit, zorgt er voor dat de bestemmingsplannen worden gerealiseerd, meestal middels verwerving, bouwrijpmaken en gronduitgifte. Het vervaardigen en hanteren van het instrumentarium dat daarvoor nodig is, is de primaire taak van het grondbeleid. Een ontwikkeling die invloed heeft op een aantal grondexploitaties is de uitvoering van de Regionale woonvisie. In 2011, geactualiseerd in 2013, is deze regionale woonvisie door de gemeenteraad vastgesteld en is met de uitvoering hiervan gestart. Door de gemeenteraad is vastgesteld dat er tot 2025 maximaal 385 nieuwbouwwoningen netto toegevoegd mogen worden. 2.2.7.2
Visie en uitvoering
Beleidskader In 2012 heeft de gemeenteraad besloten in het kader van TBB het grondbeleid van actief naar faciliterend grondbeleid te wijzigen. In 2013 is de nota Grondbeleid herzien. De resultaten van het onderzoek van de rekenkamercommissie, uitgevoerd in 2013, zijn hierin waar nodig verwerkt. In deze nota zijn ten aanzien van het te voeren grondbeleid door de gemeente de beleidsmatige uitgangspunten aangepast. Uitgangspunten ● de gemeente Bronckhorst kiest voor een facilitair grondbeleid ● met de woningbouwcorporaties ProWonen en Sité worden prestatie-afspraken vastgelegd ● de gemeente Bronckhorst heeft de mogelijkheid strategische aankopen te verrichten om grondposities te verkrijgen in die gebieden waar ruimtelijke ontwikkelingen worden voorzien of gewenst zijn Grondprijzen ● de gemeente Bronckhorst hanteert marktconforme grondprijzen ● de grondprijzen voor de verschillende functies worden vastgelegd in een grondprijzenbrief. De grondprijzenbrief is in 2013 door het college vastgesteld voor de het jaar 2014 Financieel ● jaarlijks worden alle grondexploitaties geactualiseerd en worden ze benoemd in de paragraaf Grondbeleid bij de jaarrekening. Ten aanzien van de besluitvorming over grondexploitaties van nieuwe plannen wordt aangesloten bij de besluitvormingsprocedure met betrekking tot bestemmingsplannen.
Jaarstukken 2013
96
Informatie ● de bij de jaarrekening jaarlijks te actualiseren grondexploitaties zullen, voldoende gedetailleerd, vertrouwelijk ter informatie aan de gemeenteraad aangeboden worden. Fiat voor die actualisaties zal via een apart beslispunt bij de jaarrekening worden voorgelegd. De actualisatie gaat in op de kosten, op de opbrengsten en op de factor tijd. ● van de door de gemeente gerealiseerde strategische aankopen wordt de raad (vertrouwelijk) per omgaande schriftelijk geïnformeerd. ● de grondprijzenbrief en de vastgestelde grondquotatabel dienen telkens in het eerste kwartaal van het jaar waarvoor zij van toepassing zijn, ter kennis te worden gebracht aan de gemeenteraad. Ontwikkelingen In 2013 heeft de gemeenteraad de Regionale woonvisie geactualiseerd en in 2013 is de Prioritering van de nota Bovenwijkse voorzieningen vastgesteld. Hierin wordt aangegeven welke voorzieningen qua prioritering worden uitgevoerd met de geïnde middelen. Op het gebied van de ontwikkeling van bedrijventerreinen wordt in de Achterhoek regionaal samengewerkt om de vraag en het aanbod voor de komende jaren op elkaar af te stemmen. Dit om te voorkomen dat er een overaanbod van bedrijventerreinenareaal ontstaat. Voor meer informatie wordt verwezen naar de paragraaf Verbonden partijen (2.2.6). 2.2.7.3
Grondexploitatie
Algemeen Voor de complexen en voorzieningen wordt uitgegaan van de boekwaarde per 31-12-2013. Af te sluiten complexen Voor het boekjaar 2013 zijn er geen grondexploitaties die worden afgesloten. Lopende grondcomplexen 14 - Soerlant IV (Zelhem) De ontwikkeling van Soerlant IV is als gevolg van het economische tij licht vertraagd in de verkoop. De gemeente heeft in 2013 de koopovereenkomst met de ontwikkelaar beëindigd. Deze ontwikkelaar kon niet meer aan zijn verplichting voldoen om de 6 resterende kavels af te nemen. De gemeente is in 2014 vrij om de kavels in particulier opdrachtgeverschap te verkopen. Begin 2014 zullen enkele kavels juridisch worden geleverd aan de eindgebruiker. Naar verwachting zal dit complex met een positief resultaat in 2014 kunnen worden afgesloten. 16 - De Vinkenkamp (Zelhem) Het bedrijventerrein “De Vinkenkamp” had een uitgeefbare oppervlakte van circa 8,5 ha. De grondprijzen zijn in 2011, 2012 en 2013 niet middels de inflatiecorrectie geactualiseerd. De uitgifteprijs is volgens de grondprijzenbrief 2013. Op de peildatum 1 januari 2014 zijn er nog 10 kavels te koop, door de economische ontwikkeling zijn er in 2013 geen kavels verkocht. Er zijn verschillende gesprekken gaande met geïnteresseerde kopers. Het terrein is verder grotendeels bouwrijp gemaakt. Naar verwachting zal dit complex met een positief resultaat eind 2017 worden afgesloten.
Jaarstukken 2013
97
22 – Woningbouw A.G. Noijhof (Hoog-Keppel) Voor de locatie van de voormalige gemeentewerf te Hoog Keppel is het bestemmingsplan onherroepelijk. Voor deze locatie is in verband met het woningbouwprogramma gekozen om hier 3 kavels uit te geven. Er zijn gesprekken met geïnteresseerde kopers. 24- Ruurloseweg Enkweg Vorden Deze locatie is grotendeels woonrijp gemaakt. Er waren 5 kavels verkocht aan een ontwikkelaar. Deze ontwikkelaar kon niet aan zijn verplichting voldoen, de gemeente heeft de koopovereenkomst in 2013 ontbonden. Totaal heeft de gemeente nu 7 bouwkavels voor deze ontwikkeling te koop. In het voorjaar 2014 wordt verwacht de restkavels alsnog via particulier opdrachtgeverschap te verkopen. 25 - Woordhof Hummelo In het najaar van 2012 is het bestemmingsplan herzien waardoor 8 woningen gerealiseerd kunnen worden. Het terrein is bouwrijp gemaakt. Naar verwachting zullen begin 2014 de eerste bouwkavels juridisch worden geleverd aan de eindgebruikers. 29 - HAVO terrein Vorden De locatie is woonrijp. Voor deze locatie is een herstart gemaakt voor de realisatie van de 1e fase. Op een door de gemeente georganiseerde inloopavond was de interesse voor betaalbare patiowoningen groot. Uw raad heeft in december ingestemd met een extra bijdrage aan de grondexploitatie om de verkoopprijzen marktconform te laten zijn. 30 en 31 - Hengelo Centrum en openbare ruimte fase 2 In het voorjaar van 2013 is het terrein bouwrijp (fase 1, nieuwbouw AH) geleverd aan de ontwikkelaar Klaassen. Eind 2013 is de nieuwbouw doorgeleverd aan de eindgebruiker waarna de oude AH locatie kon worden opgeleverd aan de gemeente. Begin 2014 zal dit terrein bouwrijp worden gemaakt. De financiële uitgangspunten voor de herontwikkeling van het masterplan blijven binnen de vastgestelde grondexploitatie en het door de raad beschikbaar gestelde plafond (bijdrage uit de algemene reserve). 70 - Steenderen-Noord (Industrie 2) Het bedrijventerrein heeft een uitgeefbaar terrein van circa 1,5 ha. De grondprijzen zijn sinds 2011 niet meer middels de inflatiecorrectie geactualiseerd, de uitgifteprijs is volgens de grondprijzenbrief 2013. Op de peildatum 1 januari 2014 zijn er nog 9 kavels te koop. Door de economische ontwikkeling zijn er in 2013 geen kavels verkocht. Er zijn verschillende gesprekken gaande met geïnteresseerde kopers. Gezien het economische tij is de uitgifte periode verlengd tot 2017. Doordat de looptijd is verlengd geeft de grondexploitatie een negatief resultaat op eindwaarde. Hiervoor is een voorziening getroffen. 77 – Winkelskamp Oost (Hengelo) Het bedrijventerrein “Winkelskamp Oost” had een uitgeefbare oppervlakte van circa 3 ha. De grondprijzen zijn in 2012 en 2013 niet middels de inflatiecorrectie geactualiseerd, de uitgifteprijs is volgens de grondprijzenbrief 2013. Op de peildatum 1 januari 2014 is er nog circa 2,7 ha te koop. Door de economische ontwikkeling zijn er in 2013 maar 2 kavels verkocht. Er zijn verschillende gesprekken gaande met geïnteresseerde kopers. Naar verwachting zal dit complex met een positief resultaat eind 2017 worden afgesloten. Strategische gronden De gemeenteraad heeft het college gemandateerd om tot een maximum van € 1,5 mln per jaar strategische grondaankopen te doen. Als dit actueel is vindt per omgaande terugkoppeling plaats van de gedane aankopen. In 2013 zijn geen strategische grondposities verworven.
Jaarstukken 2013
98
Onderbouwing winstneming Er worden geen complexen afgerond, winstneming is niet aan de orde. Risico’s grondexploitatie De basis van de risicoanalyse wordt gevormd door de grondexploitatieberekeningen. Een grondexploitatieberekening is de financiële vertaling van alle aspecten (kwaliteit en kwantiteit) van een project: kosten, opbrengsten, rente en fasering. Het is een realistische prognose op basis van de kennis van dat moment. Bij de herziening van de grondexploitaties worden de risico’s zo goed mogelijk in beeld gebracht. Vanaf 2010 worden elk jaar herzieningen van de grondcomplexen gemaakt. Hierbij worden tevens de risicoanalyses meegenomen. Met de vaststelling van de regionale woonvisie is ook vastgesteld dat de gemeente Bronckhorst in de periode 2010-2025 maximaal 385 woningen netto mag toevoegen. Regionaal bedrijventerrein A18 en Euregionaal Bedrijventerrein In het kader van de intergemeentelijke samenwerking m.b.t. het A18 Bedrijvenpark en de uitbreiding Euregionaal Bedrijventerrein Montferland (EBT) is in de samenwerkingsovereenkomst bedrijventerreinen West achterhoek (verder SOK) afgesproken dat de resultaten van beide bedrijventerreinen onderling verevend worden. Als harde voorwaarde is in de SOK opgenomen dat beide grondexploitaties tenminste sluitend moeten zijn en de meeropbrengsten (voordelige resultaten) in het HRT fonds (Herstructurering, Revitaliserings en Transformatie fonds) worden gestort. In 2014 wordt de grondexploitatie EBT vastgesteld. De gemeente Doetinchem is grondgebiedgemeente voor het A18 Bedrijvenpark en heeft de grondexploitatie in 2013 geactualiseerd. Het geprognosticeerde exploitatieresultaat is nadelig als gevolg van vertraging in de uitgifte, toenemende plankosten en de rekenrente. Het aandeel van onze gemeente in het verwacht nadelig saldo voor het Bedrijvenpark A18 (zuidelijk én noordelijk deel) bedraagt 20 %. Van belang is hierbij natuurlijk met welke renteparameter deze voorziening wordt berekend. Aansluitend op het voornemen van de gemeenteraad van Doetinchem om de rente te verlagen naar 3,6%, is voorgesteld de voorziening uiteindelijk hierop te baseren. Op basis van de geactualiseerde grondexploitatie en het daaruit voortvloeiende gepronosticeerde nadelige exploitatieresultaat hebben wij, voor ons aandeel, een risicovoorziening opgenomen van € 660.000. Voor het EBT is een (concept)exploitatieberekening opgesteld waarvan de uitkomsten op de informatieavond in januari 2014 voor raadsleden van deelnemende gemeenten zijn gedeeld. Deze berekening laat voldoende (voordelig)resultaat zien om het verlies op de A18 te verevenen (door tussentijdse winstemingen) en resulteert mogelijk ook nog in een bijdrage in het HRT fonds. Dit heeft tot gevolg dat in de komende jaren de verliesvoorziening meebeweegt met de resultaatbeweging van de grondexploitaties en uiteindelijk geheel zal afnemen 2.2.7.4
Conclusie
Er zijn, per 31 december 2013, 10 grondexploitaties actief. Uitgangspunt is dat deze jaarlijks worden herzien en dat er risicoanalyses worden uitgevoerd. De basis van de risicoanalyse wordt gevormd door de grondexploitatieberekeningen. Een grondexploitatieberekening is de financiële vertaling van alle aspecten (kwaliteit en kwantiteit) van een project: kosten, opbrengsten, rente en fasering. Het is een realistische prognose op basis van de kennis van dat moment. Bij de herziening van de grondexploitatieberekeningen worden de risico's zo goed mogelijk in beeld gebracht. In de risicoanalyse is de inflatiecorrectie voor Jaarstukken 2013
99
de opbrengstenstijging de komende jaren op 0% gezet en voor de kosteninflatie is 2% gehanteerd. Rekening houdend met de vermoedelijk nog te besteden en nog te ontvangen bedragen worden van de in uitvoering zijnde complexen exploitatie uitkomsten verwacht van een, op netto contante waarde per genoemde data, positief resultaat met uitzondering van de complexen Hengelo Centrum en Steenderen-Noord. Voor de op deze complexen verwachtte tekorten zijn voorzieningen getroffen In 2013 zijn geen strategische verwervingen gedaan. Voor het geprosnosticeerde exploitatietekort van het A18 Bedrijvenpark is voor ons aandeel een voorziening getroffen.
Jaarstukken 2013
100
2.3
Verklaring bestuur
De programmaverantwoording en de paragrafen zijn opgesteld onder verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders en geven een reëel beeld van het gevoerde beheer en beleid over 2013. Overschrijdingen van binnen de programma's beschikbaar gestelde middelen zijn, tenzij anders vermeld, gedaan binnen het door de raad uitgezette beleid. Hengelo Gld, 8 april 2014 Burgemeester en wethouders van Bronckhorst, de secretaris,
de burgemeester,
A.H. van Hout
H.A.J. Aalderink
Jaarstukken 2013
101
Jaarstukken 2013
102
3
Jaarrekening
Jaarstukken 2013
103
Jaarstukken 2013
104
3.1
Balans
Jaarstukken 2013
105
ACTIVA
2013
2012
Vaste activa Immaterieel - kosten van onderzoek en ontwikkeling van een bepaald actief
-
-
66.517
64.435
1.271
1.265
46
46
Materieel - investeringen met economisch nut - investeringen met maatschappelijk nut - in erfpacht Financieel - kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen - kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen - leningen aan woningbouwcorporaties - leningen aan deelnemingen
-
-
764
859
- overige langlopende geldleningen
3.495
3.656
- overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer
8.176
14.016
-
-
80.268
84.277
-
-
3.700
2.950
- vorderingen op openbare lichamen
2.681
3.132
- overige vorderingen
5.134
3.755
- overige uitzettingen
2.500
12.500
- rekening courant schatkist
3.500
-
40
34
690
638
Totaal vlottende activa
18.244
23.009
Totaal generaal
98.513
107.286
- bijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal vaste activa
Vlottende activa Voorraden - grond- en hulpstoffen niet in exploitatie genomen bouwgronden - onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Uitzettingen met rentetypische looptijd korter dan 1 jaar
Liquide middelen - kas- en banksaldi Overlopende activa - overige te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen
Jaarstukken 2013
106
PASSIVA
2013
2012
Vaste passiva Eigen vermogen - algemene reserve
33.711
38.532
- bestemmingsreserves
17.654
19.927
- saldo na bestemming
4.792
2.122
Voorzieningen
6.729
6.915
22.478
23.840
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer - onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen - onderhandse leningen van binnenlandse bedrijven
-
-
21
21
85.384
91.358
-
2.000
- banksaldi
1.794
4.089
- overige schulden
5.511
3.834
315
374
5.508
5.631
Totaal vlottende passiva
13.128
15.927
Totaal generaal
98.513
107.286
Borg- en garantiestellingen
46.780
41.873
- waarborgsommen
Totaal vaste passiva
Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar - kasgeldleningen
Overlopende passiva - vooruitontvangen bedragen van overheidslichamen - overige overlopende passiva
Jaarstukken 2013
107
3.2
Programmarekening
Programmarekening
1 Programma Besturen
2 Programma Wonen en werken
3 Programma Ontspannen
4 Programma Leren
5 Programma Zorgen
6 Programma Beheren
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (excl. toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves)
Resultaat voor bestemming
Rekening 2012
Begroting 2013
Begroting 2013 na wijzigingen
Rekening 2013
saldo
10.494
10.642
11.182
10.613
lasten
11.132
11.282
11.862
11.379
baten
-638
-640
-680
-765 4.548
saldo
6.091
3.714
1.386
lasten
7.898
5.438
5.746
8.573
baten
-1.807
-1.724
-4.360
-4.026
saldo
5.168
4.376
11.681
11.442
lasten
6.121
5.224
12.722
12.339
baten
-953
-849
-1.041
-898
saldo
3.466
4.092
4.387
4.315
lasten
3.559
4.177
4.463
4.394
baten
-92
-85
-76
-79
saldo
9.394
10.984
9.941
8.252
lasten
20.077
20.015
20.962
19.442
baten
-10.683
-9.031
-11.020
-11.189
saldo
4.539
5.243
5.921
5.815
lasten
13.349
13.122
13.962
13.352
baten
-8.810
-7.879
-8.041
-7.538
saldo
-38.796
-37.797
-38.666
-40.560
lasten
1.719
1.775
1.606
-114
baten
-40.515
-39.572
-40.272
-40.446
358
1.253
5.832
4.424
Toevoegingen aan reserves
1.242
1.137
4.861
5.044
Onttrekkingen aan reserves
-3.722
-2.390
-10.709
-14.260
Totaal toevoegingen / onttrekkingen aan reserves
-2.479
-1.253
-5.848
-9.216
Resultaat na bestemming
-2.122
-
-16
-4.792
-
-
-
-
2.122
-
16
4.792
-
-
-
-
Tekort Overschot Totaal generaal
Jaarstukken 2013
108
3.3
Toelichtingen
Jaarstukken 2013
109
3.3.1
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
Algemeen Vanaf het begrotingsjaar 2004 gelden voor gemeenten de begrotings- en rekeningvoorschriften vastgelegd in het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV). De jaarrekening 2013 is in overeenstemming met deze regelgeving samengesteld. Waarderingsgrondslagen Immateriële vaste activa Onder de immateriële vaste activa vallen: ● kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio ● kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met afschrijvingen. Op de investeringen wordt lineair afgeschreven. De afschrijvingsduur is expliciet voorgeschreven in het BBV. Voor kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen (en het saldo van agio en disagio) geldt maximaal de looptijd van de lening en de kosten van onderzoek worden in ten hoogste vijf jaar afgeschreven. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden onderverdeeld in: ● investeringen met een economisch nut ● investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Investeringen hebben een economisch nut indien ze verhandelbaar zijn en/of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Investeringen met een economisch nut moeten worden geactiveerd. Hierop mogen geen reserves worden afgeboekt en extra afschrijving is niet mogelijk. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn alle materiële investeringen die niet vallen onder investeringen met een economisch nut. Reserves mogen op deze investeringen worden afgeboekt. Verwerking vindt plaats als bijdrage vanuit de exploitatie aan de investering en beschikking over de reserves. Het activeren van investeringen met een economisch nut is strak omlijnd en hiervoor wordt het BBV gevolgd. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn tot en met 2005 op dezelfde wijze behandeld als investeringen met een economisch nut. Alle investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut, waarvan de kredieten beschikbaar zijn gesteld tot en met 2006, worden ineens afgeboekt ten laste van het resultaat. Voor 2006 tot en met 2013 betekende dit een extra afschrijving van € 8,594 miljoen. In 2013 is € 18.000 extra afgeschreven (2012 € 86.000). De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van ter zake ontvangen subsidies en bijdragen van derden en (extra) afschrijvingen. Op activa wordt afgeschreven op basis van de verwachte toekomstige gebruiksduur. De afschrijvingen sluiten aan bij het verloop van de waardevermindering. In beginsel wordt lineair afgeschreven. In bijzondere situaties wordt annuïtair afgeschreven. Afschrijvingstermijnen zijn nader uitgewerkt in de notitie activeren (oktober 2004). Financiële vaste activa Hieronder vallen ondermeer kapitaalverstrekkingen, leningen, overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van een jaar of langer en bijdragen aan activa in eigendom van derden. Bij kapitaalverstrekkingen valt te denken aan bijvoorbeeld deelnemingen in gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen waaraan bijdragen ineens
Jaarstukken 2013
110
zijn verstrekt. Bij leningen kan gedacht worden aan leningen aan woningcorporaties, deelnemingen overige verbonden partijen en overige langlopende leningen. Voor de verwerking van financiële activa wordt het BBV gevolgd. De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of de lagere marktwaarde indien deze is in te schatten. Vlottende activa Voorraden De onder de voorraden opgenomen grondcomplexen zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigingsprijs, inclusief de aan de boekwaarde toegerekende rente, onder aftrek van verkoopopbrengsten en overige bijdragen. Er worden geen kosten voor niet in exploitatie genomen gronden geactiveerd zonder dat hiervoor een reëel en stellig voornemen voor nabije toekomstige bebouwing bestaat. De hoogte van de kosten blijft beperkt tot de marktwaarde van de grond overeenkomstig de gestelde uitspraken van de commissie BBV. Het treffen van een afboeking of voorziening gebeurt bij een geprosgnotiseerd verlies direct ter grootte van dit volledige verlies. Een verliesvoorziening wordt in mindering gebracht op de boekwaarde. Vorderingen De vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor dubieuze vorderingen. De voorziening dubieuze vorderingen is bedoeld als waardecorrectie op de nominale waarde. Overige activa en passiva De overige activa en passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Grondslag voor de bepaling van baten en lasten Bij de bepaling van de baten en lasten is het toerekeningstelsel gehanteerd. Dit wil zeggen dat de baten en lasten alsmede de risico's die hun oorsprong vinden vóór het einde van het begrotingsjaar, worden verwerkt in de jaarrekening van dat jaar. Baten worden opgenomen op het moment dat deze zijn gerealiseerd; lasten worden verwerkt op het moment dat deze zich voordoen.
Jaarstukken 2013
111
3.3.2
Toelichting balans, activazijde
Vaste activa Immateriële vaste activa De gemeente Bronckhorst heeft geen investeringen die onder immateriële vaste activa vallen. Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn onder te verdelen in activa met economisch nut en met een maatschappelijk nut. Investeringen hebben een economisch nut indien ze verhandelbaar zijn en/of kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn alle materiële investeringen die niet vallen onder investeringen met een economisch nut. Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt weer te geven: Materiële vaste activa
boekjaar
voorgaand boekjaar
- investeringen met economisch nut boekwaarde 1-1
64.435
65.146
vermeerderingen
8.650
3.160
verminderingen
1.606
501
afschrijving
4.962
3.370
66.517
64.435
boekwaarde 31-12 - investeringen met maatschappelijk nut boekwaarde 1-1 vermeerderingen verminderingen afschrijving boekwaarde 31-12 Totaal materiële vaste activa
-
-
18
86
-
-
18
86
-
-
66.517
64.435
Onder de afschrijvingen zijn in 2013 extra afschrijvingen / desinvesteringen verwerkt tot een bedrag van € 1.577.000. Deze afschrijvingen hebben betrekking op afboeken grondkosten ambtswoning burgemeester Hengelo (€ 3.000), investeringen brandweer in verband met overname door VNOG (€ 8.000), onderhoud van bruggen over de Veengoot (€ 16.000), afstoten scholen Varssel, Nijman IJzervoorde en Heideschool (€ 224.000) en afboekingen in verband met privatisering sportaccommodaties en zwembaden (€ 1.326.000). De investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn per 31 december afgewaardeerd. De afzonderlijke investeringen zijn weergegeven in de kredietoverzichten. Hierin is weergegeven het jaar van beschikbaar stellen van het krediet, de omvang, de besteding tot en met het voorgaande jaar en de besteding in 2013. De overzichten zijn op mln.
Jaarstukken 2013
112
De materiële vaste activa zijn als volgt te rubriceren: Materiële vaste activa, uitsplitsing boekwaarden
boekjaar
voorgaand boekjaar
- investeringen met economisch nut - gronden en terreinen
3.776
3.825
- bedrijfsgebouwen
41.524
36.444
- grond-, weg-, en waterbouwkundige werken
13.231
13.657
- vervoermiddelen
852
2.205
- machines, apparaten en installaties
813
1.224
- overige materiële vaste activa Totaal investeringen met economisch nut
6.321
7.081
66.517
64.435
Financiële vaste activa De financiële activa hebben betrekking op: Financiële vaste activa, uitsplitsing boekwaarden
boekjaar
- kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen
1.271
- kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen - leningen aan deelnemingen
voorgaand boekjaar 1.265
46
46
764
859
- overige langlopende geldleningen
3.495
3.656
- overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer
8.176
14.016
13.751
19.842
Totaal financiële vaste activa
In 2013 zijn voor € 51.000 leningen verstrekt en hebben tot een bedrag van € 6.142.000 aflossingen plaatsgevonden op de financiële vaste activa. De financiële vaste activa is hieronder nader uitgewerkt. Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Omschrijving
Bank Nederlandse Gemeenten
Aantal aandelen
Nominale waarde per aandeel (x € 1)
Boekwaarde deelneming (x € 1)
Verantwoorde dividenden 2012 (x € 1)
72.384
2,50
166.641
107.852
Alliander
539.969
5,00
27.771
293.678
Nuon
113.393
-
280.326
Vitens
21.362
10,00
3.629
54.900
42
453,78
9.983
-
200
226,89
-
-
51.731
37.210
Amphion Zeron Berkel Milieu (aandelen A)
33
Berkel Milieu (aandelen B)
114
Stichting Volkshuisvesting Nederland
1.010.885
Het bedrijf Nuon is gesplitst in een netwerkbedrijf (Alliander) en een productie- en leveringsbedrijf. De aandelen in het productie- en leveringsbedrijf (Nuon) zijn verkocht. De netto opbrengst van de transactie (€ 37,4 mln) is verantwoord in 2009. Deze opbrengst is toegevoegd aan de reserves. Onder de uitzettingen langer dan één jaar zijn de nog te ontvangen bedragen uit deze transactie opgenomen. Kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen Omschrijving Intergemeentelijke kredietbank Spaarbank Enschede (werkkapitaal) Jaarstukken 2013
Kapitaalverstrekking (x € 1) 38.425 7.354 113
Leningen aan deelnemingen Omschrijving Vitens
% lening
Aflossing 2013 (x € 1)
4,38
95.470
Schuldrestant ultimo boekjaar (x € 1) 763.710
Voor de financiering van de terugkoop van de preferente aandelen is aan Vitens voor eenzelfde bedrag een lening verstrekt. Deze wordt in 15 jaar afgelost. De over de lening verschuldigde rente is gebaseerd op het gemiddelde rentepercentage over 10-jaars Nederlandse staatsleningen over de 5 voorafgaande kalenderjaren, vermeerderd met 1%. De eerste aflossing was op 1 juli 2007. Overige langlopende geldleningen Omschrijving Verenigingen Personeelshypotheken Overige personeelsleningen Inschrijving grootboek Overige instellingen
% lening
Aflossing 2013 (x € 1)
Schuldrestant ultimo boekjaar (x € 1)
-
2.432
13.729
div
148.593
3.433.588
-
20.350
3,00
9.076 4.263
18.187
Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer Omschrijving Vordering verkoop Nuon-aandelen
Uitzetting ultimo boekjaar (x € 1) 8.176.191
De verkooptransactie van de Nuon-aandelen is in zijn geheel in 2009 verwerkt. De uitbetaling vindt plaats in een viertal tranches. In 2011 is € 5,8 mln ontvangen. De laatste uitbetaling vindt plaats in 2015. Vlottende activa Voorraden Onder de voorraden zijn opgenomen de in exploitatie genomen gronden. Begin 2011 is de regionale woonvisie vastgesteld. Deze visie heeft gevolgen voor de uitkomsten op de grondexploitaties. Voor een nadere toelichting hierop verwijzen wij u naar de paragraaf Grondbeleid (2.2.7).
Jaarstukken 2013
114
Van de in exploitatie genomen bouwgrondexploitatie is het volgende overzicht te geven: In exploitatie genomen bouwgrondexploitatie
Boekwaarde 1/1
- complex 14, Soerlant IV
-30
- complex 16, Vinkenkamp - complex 22, Noijhof - complex 24, Ruurloseweg - complex 25, Woordhof Hummelo - complex 29, Herontwikkeling Havo-terrein Vorden - complex 30, 31 Centrumplan Hengelo - complex 30, voorziening waardering Centrumplan Hengelo - complex 62, Wichmond
Vermeerderingen
Verminderingen
Boekwaarde 31/12
36
-
6
544
-
60
484
83
5
-
88
226
65
11
280
170
10
-
179
1.237
145
580
802
215
3.809
2.239
1.786
-1.866
-
-
-1.866
-
15
15
-
- complex 70, Steenderen Noord (Steenderdiek)
937
59
16
979
- complex 70, voorziening waardering Industrie 2 (Steenderdiek)
-100
-
-
-100
- complex 77, Winkelskamp Oost Hengelo
1.184
125
247
1.062
Totaal boekwaarden bouwgrond in exploitatie
2.600
4.269
3.168
3.700
350
-350
-
-
- complex 74, Kwekerij Hengelo Totaal
2.950
In de complexen wordt nog voor € 7,1 mln geïnvesteerd en worden opbrengsten verwacht tot een bedrag van € 16,3 mln. De netto contante waarde per 31 december 2013 van de geraamde eindresultaten bedraagt € 1,4 mln. De boekwaarden van de gronden "De Kwekerij" zijn overgebracht naar de materiële vaste activa. Een totaaloverzicht van het verloop van de boekwaarde is weergegeven in de toelichting baten en lasten (3.3.5.4). Uitzettingen met rentetypische looptijd korter dan één jaar De uitzettingen zijn als volgt onderverdeeld: Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar vorderingen op openbare lichamen verstrekte kasgeldleningen
boekjaar
voorgaand boekjaar
2.681
3.132
-
-
overige vorderingen - algemene vorderingen
2.673
1.291
- belastingvorderingen
562
578
- uitkeringsvorderingen
2.021
2.033
-97
-101
- voorziening dubieuze debiteuren uitkeringen - voorziening dubieuze vorderingen
-25
-45
5.134
3.755
- depositogelden
2.500
12.500
rekening courant schatkist
3.500
-
13.815
19.387
Totaal overige vorderingen overige uitzettingen
Totaal uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar
Jaarstukken 2013
115
Vorderingen op openbare lichamen De vorderingen hebben voor (€ 2,3 mln) betrekking op de van de belastingdienst te ontvangen uitkering uit het BTW-compensatiefonds. De vordering wordt op 1 juli 2014 ontvangen. Algemene vorderingen De algemene vorderingen van de gemeente Bronckhorst hebben voor € 2.223.000 betrekking op 28 posten groter dan € 10.000. Hiervan heeft ondermeer € 77.000 betrekking op opgelegde dwangsommen, € 95.000 op rentevergoedingen uitgezette gelden, € 164.000 op verhuur gemeentelijke accommodaties, € 1.595.000 op overdracht brandweer naar VNOG en € 158.000 op omgevingsvergunningen. Belastingvorderingen Van de openstaande belastingvorderingen, opgelegd tot en met 2013, is € 25.000 dubieus. Hiervoor is een voorziening getroffen. Uitkeringsvorderingen Als gevolg van de invoering van de Wet werk en bijstand zijn gemeenten eigenrisicodrager geworden voor de bijstandverlening. Dit heeft tot gevolg dat de terugbetalingsverplichting aan het rijk voor WWB - debiteuren (met uitzondering van de IOAW, IOAZ en BBZ) per 1 januari 2004 is vervallen. Per ultimo 2013 gaat het om € 128.000 aan vorderingen in de vorm van een krediethypotheek met een voldoende mate van zekerheid dat het bedrag wordt afgewikkeld met daarnaast aan overige vorderingen € 1.893.000 met een beperkte mate van zekerheid dat dit daadwerkelijk ontvangen wordt. Voor het gemeentelijk aandeel in deze vorderingen (€ 904.000) is een voorziening gevormd van € 97.000. Overige uitzettingen De per 31 december 2013 nog uitstaande deposito's zijn op 1 januari 2014 overgeboekt naar de BNG. Voor het belegging in de schatkist per 31 december was hiermee al rekening gehouden. Hierdoor geeft de balans enerzijds een vordering te zien op uitzettingen en anderzijds een schuld in rekening courant. Rekening courant schatkist Op 31 december 2013 zijn de overtollige middelen, € 3,5 mln, ondergebracht in de schatkist. Voor een nadere toelichting hierop wordt verwezen naar de paragraaf Financiering (2.2.4). Liquide middelen Liquide middelen
boekjaar
- BNG - Rabobank
-
-
36
25
4
9
40
34
- voorschotkas dienstverlening / beheer Totaal liquide middelen
voorgaand boekjaar
Overlopende activa Overlopende activa te ontvangen voorschotbedragen van overheidslichamen
boekjaar
voorgaand boekjaar -
-
688
636
overige te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen - transitoria; nog te ontvangen bedragen - transitoria; vooruit betaalde bedragen
2
2
Totaal overige te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen
690
638
Totaal overlopende activa
690
638
Jaarstukken 2013
116
3.3.3
Toelichting balans, passivazijde
Vaste passiva Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve en de bestemmingsreserves. Reserves
Saldo begin jaar
Toevoeging
Onttrekking
Saldo einde jaar
Algemene reserve
38.532
5.007
9.828
33.711
Algemene reserve
38.532
5.007
9.828
33.711 1.464
Afkoopsommen onderhoud graven
1.490
247
273
Uitgifte eigen graven
121
6
14
112
Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen
638
1.500
3
2.135
Derving Nuondividend
4.271
-
294
3.978
Gemeentehuis
5.755
-
162
5.593
Minimafonds
96
-
-
96
5.312
-
2.786
2.526
253
-
-
253
17.936
1.753
3.533
16.157
1.110
17
899
227
882
389
-
1.270
1.991
405
899
1.497
Totaal bestemmings- en egalisatiereserves
19.927
2.158
4.432
17.654
Totaal reserves
58.460
7.165
14.260
51.365
Centrumplan Vorden Centrumplan Hengelo Bestemmingsreserves Egalisatiereserve afvalstoffenheffing Egalisatiereserve riolering Egalisatiereserves
Het resultaat over het boekjaar 2012 is in overeenstemming met de resultaatbestemming (raadsbesluit 6 juni 2013) verwerkt. In 2013 is in totaal € 893.000 rente toegevoegd aan het eigen vermogen. Algemene reserve De Algemene reserve is bestemd voor het opvangen van onverwachte tegenvallers en voor het financieren van gewenste incidentele zaken. Vanaf 2008 wordt er naar gestreefd alle financiële consequenties van gewenst beleid tijdig op te nemen in het meerjarenbeeld waarbij de algemene reserve primair gezien wordt als buffer en weerstandscapaciteit voor onverwachte situaties en het zich manifesteren van risico’s. In 2013 is in totaal € 5.006.893 toegevoegd aan de algemene reserve en € 9.827.911 onttrokken. Hiervan kan het volgende overzicht worden gegeven: Mutaties algemene reserve in 2013 (x € 1) Resultaat 2012 Rentetoevoeging Inbreng gemeentehuis locatie Hengelo
Stortingen 817.952 1.200.000
Resultaat 2e tussenrapportage 2013
567.206
Toevoeging MAU 2011
300.113
Ontmantelen hondentoiletten
Onttrekkingen
2.121.622
10.000
Bijdrage subsidieregeling Maalv. Molens
11.000
Jongerendebatten
15.000
Ontwikkelingsvisie Bronckhorst
20.000
Deelname Achterhoek connect
20.000
Jaarstukken 2013
117
Mutaties algemene reserve in 2013 (x € 1)
Stortingen
Onttrekkingen
Deelname AGEM
30.101
Garantiestelling Kulturhus Vorden
45.300
Berging vliegtuigwrak
50.000
ODA Achterhoek organisatiekosten
90.908
GVVP jaarschijf 2013
100.000
Bestemmingsplan buitengebied
100.000
Verbeteren zandwegen
110.000
Uitvoering LOP
200.000
Stimulering ontwikkeling woningmarkt
230.000
Herinrichting Dorpstraat / Keppelseweg Hummelo
250.000
Invoering drie transities
250.000
Onderwijshuisvesting Bronckhorst Oost
311.000
Bijdrage extra tekort Havoterrein
580.000
Privatisering, ontmanteling zwembaden
3.591.179
Privatisering buitensportaccommodaties
3.813.423
Bestemmingsreserves Afkoopsommen onderhoud graven Het onderhoud van graven kan worden afgekocht. De afkoopsommen worden gestort in deze bestemmingsreserve (€ 203.000). Hiertegenover staat een vrijval van € 273.000 ter dekking van de onderhoudskosten in de exploitatie. Aan bespaarde rente is € 45.000 toegevoegd. Uitgifte eigen graven De bestemmingsreserve is bedoeld voor de dekking van de kapitaallasten van investeringen op de begraafplaatsen. De jaarlijks ontvangen grafrechten (huur grafruimte) worden toegevoegd aan deze reserve. Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen In 2011 is vanuit het HRT-fonds € 500.000 toegevoegd aan deze bestemmingsreserve. In 2013 nog eens € 1.500.000. De middelen worden ingezet voor het uitvoeringsplan Herstructurering, Revitalisering en Transformatie bedrijventerreinen Bronckhorst. Tot en met 2013 zijn de voorbereidingskosten ten laste van deze bestemmingsreserve gebracht. Derving Nuondividend Een deel van de boekwinst op de Nuon-aandelen is afgezonderd in deze bestemmingsreserve en valt in de periode 2010 tot en met 2025 jaarlijks gedeeltelijk vrij ten gunste van de exploitatie om het gemis aan dividendbaten op te vangen (€ 294.000). Gemeentehuis Voor de (gedeeltelijke) dekking van de kapitaallasten van het gemeentehuis is uit de opbrengst van de verkoop van de voormalige gemeentehuizen deze bestemmingsreserve gevormd. Jaarlijks valt een gedeelte vrij ten gunste van de exploitatie. Daarnaast is twee derde deel van de "IZA - middelen" in 2010 toegevoegd aan deze bestemmingsreserve voor de dekking van kapitaallasten van de in het gemeentehuis aangebrachte (extra) personeelsvoorzieningen. Minima Het minimafonds is een fonds uit Zelhem dat oorspronkelijk bestond uit een nalatenschap van Mej. M.J. Becking. Het vruchtgebruik is bestemd voor ‘armen en behoeftigen’ uit Zelhem. De hoofdsom bedroeg ƒ 20.000 in 1880 en is (nog steeds) belegd in Staatobligaties met een gemiddelde rente van 3%. Het fonds is in 1997 samengevoegd met de reserve asielzoekers (Raadsbesluit 30 oktober 1997). Beiden zijn bestemd om de minima te ondersteunen. In
Jaarstukken 2013
118
2009 is het fonds omgevormd van een voorziening in een bestemmingsreserve. In 2013 is er niet over deze reserve beschikt. Centrumplan Vorden De uitvoering van het Centrumplan Vorden is onderdeel van het programma Wonen en Werken (2.1.2.2). De investeringskosten worden grotendeels gedekt uit de reserve. De reserve geeft de maximaal te dekken kosten weer. In 2013 is voor € 2.786.000 geput uit de reserve. Centrumplan Hengelo De uitvoering van het Centrumplan Hengelo wordt verantwoord in de grondexploitatie. Het betreft investeringen in de openbare ruimte alsook het creëren van bouwgrond. Voor het verwachte verlies op deze exploitatie is in 2012 een voorziening getroffen van € 1.866.000 ten laste van deze reserve. Een toelichting wordt gegeven in de paragraaf Grondbeleid (2.2.7). Egalisatiereserves Egalisatiereserves zijn reserves die in het leven zijn geroepen om producten budgettair neutraal in de begroting en rekening op te nemen. Wanneer binnen deze producten sprake is van een overschot of tekort op jaarbasis, wordt het verschil toegevoegd aan respectievelijk onttrokken uit de bijbehorende reserve. De toegerekende (bespaarde) rente wordt ook aan deze reserve toegevoegd. Zo blijven de kosten en opbrengsten over de jaren heen neutraal. In Bronckhorst kennen we egalisatiereserves voor de afvalstoffen(heffing) en de riolering (en heffing daarvoor). Afvalstoffenheffing De afvalstoffen(heffing) vertoonde in 2013 € 899.000 minder baten dan lasten, dit bedrag is aan de reserve onttrokken (in 2012 werd € 286.000 toegevoegd). De toegevoegde bespaarde rente bedroeg in 2013 € 17.000. Riolering De baten en lasten van de riolering vertoonden in 2013 een overschot van € 375.000, dit bedrag is aan de reserve toegevoegd (in 2012 werd € 286.000 toegevoegd). De toegevoegde bespaarde rente bedroeg in 2013 € 13.000. Saldo na bestemming Saldo na bestemming - rekeningsaldo
boekjaar 4.792
voorgaand boekjaar 2.122
De exploitatierekening sluit met een voordelig saldo van € 4.792.000 tegen een geraamd voordelig saldo na wijzigingen van € 16.000. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar de toelichting op de programmarekening (1.1).
Jaarstukken 2013
119
Voorzieningen Voorzieningen
Saldo begin jaar
Toevoeging
Aanwending
Saldo einde jaar
Onderhoud scholen
1.658
185
1.318
524
Onderhoud gemeentelijke gebouwen
1.659
571
615
1.615
280
489
165
604
Egalisatievoorzieningen
3.597
1.245
2.098
2.744
Wethouders wachtgeld/pensioen vóór herindeling
1.857
48
125
1.780
Onderhoud sportaccommodaties
Zichtlocatie Scheffer
22
-22
-
-
Wachtgeld wethouders
248
35
37
246
Pensioen wethouders
793
92
8
877
Bedrijvenpark A18 Risicovoorzieningen Re-integratietrajecten
-
660
-
660
2.921
812
170
3.563
17
10
-
27
Bovenwijkse verplichtingen
380
15
-
395
Voorziening middelen derden
397
24
-
422
6.915
2.082
2.268
6.729
Totaal voorzieningen
Egalisatievoorzieningen Voorziening onderhoud scholen Dotaties vinden plaats op basis van het onderhoudsplan. De dotatie is het gemiddelde van wat er over de planperiode nodig is aan budget, waarbij rekening wordt gehouden met de omvang van de voorziening. Dotaties worden bijgesteld op het moment dat het onderhoudsplan wordt geactualiseerd. Stortingen zijn gebaseerd op de begroting. De werkelijke onderhoudsuitgaven wordt ten laste van de voorziening gebracht. Doordat de taken en verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud met ingang van 2015 wordt overgedragen aan de schoolbesturen kon € 900.000 van de voorziening vrijvallen. De vrijval is verwerkt onder het kopje aanwening. Voorziening gemeentelijke gebouwen en sportaccommodaties Voor het onderhoud aan gemeentelijke gebouwen en sportaccommodaties zijn voorzieningen ingesteld. Alle kosten aan onderhoud die in het onderhoudsplan staan, worden daaruit gedekt. Dotaties vinden plaats op basis van het onderhoudsplan. De dotatie is het gemiddelde van wat er voor de planperiode nodig is aan budget. Als gevolg van het afstoten van diverse gemeentelijke objecten is ruimte in de voorziening ontstaan. Deze ruimte (€ 350.000) hebben wij laten vrijvallen ten gunste van de exploitatie. In bovenstaand overzicht is de vrijval verwerkt onder het kopje aanwending. Risicovoorzieningen Voorziening wethouders wachtgeld/pensioen vóór herindeling Dit betreft de uit te keren pensioenen en wachtgelden aan wethouders van de voormalige gemeenten. Om de voorziening op peil te brengen was in 2013 een dotatie van per saldo € 48.000 noodzakelijk. Belangrijkste oorzaken zijn nieuwe actuariële berekeningen en een nieuwe (nauwkeurigere) doorrekening van de pensioenverplichtingen op basis van de sterftetabel van het CBS.
Jaarstukken 2013
120
Voorziening wachtgeld wethouders De gemeente loopt het risico dat ze wachtgeld moet uitbetalen aan (huidige) wethouders. Daarvoor wordt een voorziening getroffen die een gedeelte van het maximale risico afdekt. Het wachtgeld is gebaseerd op de rechten zoals die zijn vastgelegd in de wet APPA. In de voorziening houden wij er rekening mee dat 25% van die rechten wordt uitbetaald. Voor 2013 was een dotatie begroot van € 47.000. Nu blijkt dat de werkelijke dotatie € 35.000 moet zijn, dus een verschil van € 12.000. Belangrijkste oorzaak is dat de maximale wachtgeldperiode wettelijk verkort is van 4 jaar naar 3 jaar en 2 maanden. Voorziening pensioen wethouders De gemeente is verantwoordelijk voor de wethouderspensioenen. Jaarlijks doteren wij daarom een zodanig bedrag aan deze voorziening dat wij aan onze toekomstige verplichtingen kunnen voldoen. Voor de begroting maken wij een inschatting van de benodigde dotaties, bij de jaarrekening wordt de werkelijke verplichting bepaald middels actuariële berekeningen door een extern bureau. Gezien de totale verplichting per 31-12-2013 is een aanvullende dotatie van € 23.000 nodig. Voorziening Bedrijvenpark A18 De gemeente Doetinchem is grondgebiedgemeente voor het A18 Bedrijvenpark en heeft de grondexploitatie in 2013 geactualiseerd. Het geprognosticeerde exploitatieresultaat is nadelig als gevolg van vertraging in de uitgifte, toenemende plankosten en de rentefactor. Het aandeel van onze gemeente in het verwacht nadelig exploitatiesaldo, wat zijn oorsprong vindt in de samenwerkingsovereenkomst bedrijventerreinen West Achterhoek (SOK), bedraagt 20 %. Voor dit verlies is een voorziening van € 660.000 gevormd. Voorziening zichtlocatie (Scheffer) Wanneer er binnen een periode van 16 jaar gebouwd wordt voor de zichtlocatie Scheffer is de gemeente een vergoeding verschuldigd aan de betreffende ondernemer. Voor deze mogelijke verplichting is een voorziening gevormd. De vergoeding loopt af van € 11,34 per centiare (jaar 1 t/m 5) naar € 6,81 per centiare (jaar 6 t/m 10) naar € 2,27 per centiare (jaar 11 t/m 16). De akte, met betrekking tot grondverkoop (9.775 m2), is gepasseerd op 1 oktober 1997. In 2007 is € 44.379 vrijgevallen en het restant ad € 22.191 is in 2013 vrijgevallen. Voorziening middelen derden Voorziening re-integratietrajecten Via de salarisadministratie wordt een premie voor Werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten (WGA) ingehouden op het salaris van de ambtenaren. Deze premie wordt in deze voorziening gestort en is bestemd voor re-integratietrajecten. Bovenwijkse verplichtingen Indien een ruimtelijke ontwikkeling ruimtebeslag (zoals bedrijvigheid, verdichting mens, extra verkeersbewegingen) tot gevolg heeft, worden bijdragen gevraagd op basis van de nota Bovenwijkse voorzieningen. De vergoedingen worden gestort in deze voorziening. Uitvoering van bovenwijkse plannen kan hieruit worden bekostigd.
Jaarstukken 2013
121
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer, verloopoverzicht
boekjaar
voorgaand boekjaar
- binnenlandse banken en overige financiële instellingen schuldrestant per 1 januari
23.840
opgenomen geldleningen
24.999
12
-
1.375
1.159
22.478
23.840
schuldrestant per 1 januari
-
1.000
opgenomen geldleningen
-
25
af: aflossing leningen
-
1.025
schuldrestant per 31 december
-
-
21
21
af: aflossing leningen schuldrestant per 31 december - onderhandse leningen van binnenlandse bedrijven
- waarborgsommen gestort per 1 januari vermindering / vermeerdering gestort per 31 december
-
-
21
21
Binnenlandse banken en overige financiële instellingen Over de opgenomen leningen is in 2013 gemiddeld 4,52% rente vergoed. In het begrotingsjaar zijn voor € 1.077.000 aan rentelasten verantwoord. De aflossingsverplichting voor het komende jaar bedraagt € 1.107.000. Van de looptijd van het schuldrestant is het volgende overzicht te geven: (bedragen x € 1) looptijd < 5 jaar
260.000
looptijd tussen 5 en 10 jaar
1.485.000
looptijd langer dan 10 jaar
20.733.000
Totaal
22.478.000
Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar - kasgeldleningen
boekjaar
voorgaand boekjaar -
2.000
- banksaldi
1.794
4.089
- overige schulden
5.511
3.834
7.305
9.922
De afwikkeling van de overige schulden heeft een normaal verloop.
Jaarstukken 2013
122
Overlopende passiva Overlopende passiva
boekjaar
vooruitontvangen bedragen van overheidslichamen
voorgaand boekjaar
315
374
overige overlopende passiva - salarissen
52
13
- werk, inkomen en voorzieningen
24
128
- voorlopige afdrachten PuZa
-9
-5
-
-
- voorlopige afdrachten accommodaties - BTW / BCF-posten
39
560
4.745
4.277
658
658
Totaal overige overlopende passiva
5.508
5.631
Totaal overlopende passiva
5.823
6.005
- transitoria; nog te betalen bedragen - transitoria; vooruit ontvangen bedragen
Verloopoverzicht vooruitontvangen bedragen van overheidslichamen: Omschrijving
IZA middelen personeel
Saldo aan het begin boekjaar 38
Participatiebudget
77
Regeling vergoeding binnenklimaat huisvesting primair onderwijs
76
Provincie Gelderland; geluidssubsidie
17
Provincie Gelderland; kernenfoto's Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Jaarstukken 2013
Vrijval in het boekjaar
Saldo aan het einde boekjaar
159
Stimuleringsgelden SLOK
Provincie Gelderland; project zorg voor de jeugd
Toevoegingen in het boekjaar
159 12
38
0
77
12
76
0 17
50 7
71 6
50 7
71 6
123
3.3.4
Overige gegevens
Borg- en garantiestellingen De onder de balans opgenomen gewaarborgde geldleningen hebben betrekking op: Verenigingen en instellingen Het betreft 100% borgstellingen voor met name instandhouding diverse gebouwen van sportverenigingen en dorpshuizen. Gegarandeerde geldleningen via het WSW (Waarborgfonds sociale woningbouw) De gemeente Bronckhorst is aangesloten bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Onze gemeente staat samen met het Rijk indirect garant voor leningen afgesloten door woningcorporaties werkzaam binnen de betreffende gemeente. Pas als het WSW in liquiditeitsproblemen komt dient de gemeente achtergestelde leningen te verstrekken aan het WSW. Hypothecaire leningen De gemeente Bronckhorst is aangesloten bij het Hypotheekfonds voor overheidspersoneel. De gemeente staat borg voor hypothecaire leningen van haar ambtenaren, er is een redelijke zekerheid door de in hypotheek gegeven woningen. Voor deze garanties is geen voorziening getroffen omdat hier weinig tot geen risico wordt gelopen. Een overzicht van de borg- en garantiestellingen wordt gegeven in bijlage 4.2. Eigen bijdragen WMO Door privacywijzigingen in de gegevensverstrekking van het CAK aan de gemeente Bronckhorst voor het vaststellen van de volledigheid en juistheid van de eigen bijdrage, is een Third Party Mededeling ontvangen. Dit geeft echter onvoldoende zekerheid over de volledigheid van de eigen bijdrage. Leges In 2007 zijn leges in rekening gebracht voor een bouwvergunning van een zorgcentrum. Tegen de omvang is bezwaar, beroep en hoger beroep ingesteld. Het hoger beroep is momenteel in behandeling bij het gerechtshof Arnhem. In deze procedure worden wij ondersteund door de fiscaal-juridische sectie van de VNG. De meest recente jurisprudentie van zowel gerechtshoven als Hoge Raad toont aan dat de bewijslast, welke op de gemeente (heffingsambtenaar) rust, veel strikter wordt toegepast dan voorheen. Hoewel wij overtuigd zijn van ons gelijk, schuilt er in de te nemen juridische uitspraak een zeker risico dat de leges terugbetaald moeten worden. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Lening u/g In 2008 is in het kader van het kernenbeleid een subsidie verstrekt in de vorm van een lening (€ 50.375) met een looptijd van 20 jaar. De jaarlijkse aflossingen (€ 2.520) vloeien terug in het jaarlijkse budget. Erfpacht, koopoptie De Hessenhal en het zwembad in Hoog Keppel zijn begin 2012 overgedragen. De ondergrond is eigendom gebleven van de gemeente en in erfpacht uitgegeven met een looptijd van 30 jaar. De erfpachter heeft het recht om op of na 1 januari 2017 de gronden te verwerven tegen een bij het aangaan van de erfpachtovereenkomst vastgestelde vaste koopprijs.
Jaarstukken 2013
124
3.3.5
Toelichting programmarekening
3.3.5.1
Algemeen
Rekeninguitkomst De rekening sluit met een voordelig saldo van € 4.792.000 tegen een geraamd voordelig saldo van € 16.000. Het saldo is ontstaan na tussentijdse en in de primitieve begroting geraamde en verwerkte resultaatbestemmingen (toevoegingen en beschikkingen over de reserves). Vóór bestemmingen sluit de rekening met een nadelig saldo van € 4.424.000. Geraamd (na wijzigingen) bedraagt dit tekort € 5.832.000. De resultaatbestemmingen geven de mutatie in het eigen vermogen weer. In 2013 is per saldo voor circa € 9.216.000 beschikt over het vermogen. In een overzicht is dit als volgt weer te geven: Raming
Rekening
Baten
65.490
64.940
Lasten
71.323
69.365
Resultaat voor bestemming
-5.832
-4.424
Beschikking over reserves
10.709
14.260
Toevoeging aan reserves
4.861
5.044
16
4.792
Resultaat na bestemming
Het geraamde overschot is als volgt ontstaan: Omschrijving
Besluit
batig
nadelig
Primitieve begroting Tarievenvoorstel 2013
R 13-12-2012
193
Aanvullende dotatie voorzieningen (De Brink)
R 30-05-2013
105
1e Tussenrapportage
R 06-06-2013
2e Tussenrapportage
R 07-11-2013
Dotatie voorzieningen (correctie)
Mutaties Totaal geraamd saldo
-
tekort
16
voordelig
16
overschot
5
19 81
Uitwerking ODA Bijdrage frictiekosten vrijwilligers BW
bedrag
118 C 21-10-2013
69 303
287
Beschikkingen en toevoegingen aan de reserves Door het volgen van de bestaande gedragslijn zijn de mutaties in de bestemmingsreserves voor tarievenegalisatie afval en riool, het toevoegen van afkoopsommen onderhoud graven en aankoop graven en centrumplannen gebaseerd op de werkelijke baten en lasten. Hierbij worden de beschikkingen over de bestemmingsreserves centrumplannen in financieel technische zin PM geraamd. Over de voortgang van de projecten vindt tussentijds afstemming plaats met uw raad. Per saldo is door deze handelswijze voor € 3.368.000 meer beschikt over de reserves dan geraamd. Resultaat Ten opzichte van de begroting (na wijziging) is het resultaat € 4.776.000 voordeliger. In het voorwoord (1.1) geven wij het resultaat verdeeld over de programma's weer. De afwijkingen lichten wij in hoofdlijnen op de programma's toe bij het onderdeel "Wat heeft het gekost".
Jaarstukken 2013
125
3.3.5.2
Overzicht incidentele baten en lasten
Baten en lasten worden als incidenteel aangemerkt wanneer ze de begroting niet meer dan drie achtereenvolgende jaren beïnvloeden. Tijdelijke geldstromen, waarvan de eindigheid vastligt, merken wij ook als incidenteel aan. De provincie gebruikt dit overzicht om te bepalen of onze financiële positie materieel sluitend is. Voor de bepaling van dat beeld worden de incidentele baten en lasten namelijk buiten beschouwing gelaten. Van de incidenteel in de rekening opgenomen baten en lasten is het onderstaande overzicht te geven. Programma
Omschrijving
1 Besturen
Jongerendebatten
Rekening
15
15
347
-2
20
-
3
-
Controle GBA
13
5
Subsidie buurtbemiddeling
10
-
Invoeringskosten transities Deelname Achterhoek Connect Millenniumgemeente
Rampenbestrijding; veiligheidsmonitor 2 Wonen en werken
Begroting
7
Berging vliegtuigwrak
365
261
Actieprogramma regionale woonvisie
195
8
Afwikkeling verkoop Radio Ideaal
15
15
LOP Bronckhorst
150
-30
Project breedband
210
210
Project ongeregistreerd grondgebruik HAVO terrein
25
11
580
580
Centrumplan Vorden
2.786
Voorziening A18 Bedrijvenpark 3 Meedoen
660
Ontwikkelingsvisie Bronckhorst
20
-
Openbare bibliotheek
91
91
Privatisering Zwembaden
3.591
3.591
Privatisering buitensportaccommodaties
3.813
3.858
45
45 313
Garantiestelling Kulturhus Vorden 4 Leren
Onderwijshuisvesting Bronckhorst Oost
302
5 Zorgen
Pilot Doelgroepenvervoer
404
-
6 Beheren
Deelname AGEM
30
30
Ontmantelen hondentoiletten
7 Middelen
10
Herinrichting Dorpsstraat / Keppelseweg
250
Uitvoeringsprogramma GVVP
100
39
Verbeteren zandwegen
110
110
Klimaat, energiebesparingsubsidies
262
176
1.500
1.500
300
300
Bijdrage HRT-fonds MAU 2011 Inbreng gemeentehuislocatie
Totaal lasten 1 Besturen
Berging vliegtuigwrak
2 Wonen en werken
Bijdrage HRT-fonds Project breedband Project ongeregistreerd grondgebruik Inbreng gemeentehuislocatie
4
1.200
1.200
13.983
15.777
35
56
1.500
1.500
200
200
25
26
1.200
1.200
5 Zorgen
MAU 2011
300
300
6 Beheren
Klimaat, energiebesparingsubsidies
262
176
7 Middelen
Liquidatieuitkeringen CON en OVO
47
48
280
280
58
58
Berging vliegtuigwrak Rente verkoop Nuon-aandelen
Jaarstukken 2013
126
Programma
Omschrijving
7 Middelen reserves Jongerendebatten
Begroting 15
15
Deelname Achterhoek Connect
20
20
Berging vliegtuigwrak
50
50
Bestemmingsplan buitengebied
100
100
Actieprogramma regionale woonvisie
230
230
LOP Bronckhorst
200
200
Ontwikkelingsvisie Bronckhorst
20
20
Deelname AGEM
30
30
Ontmantelen hondentoiletten
10
10
Herinrichting Dorpsstraat / Keppelseweg
250
250
Uitvoeringsprogramma GVVP
100
100
Verbeteren zandwegen
110
110
HAVO terrein
580
580
Onderwijshuisvesting Bronckhorst Oost
311
311
Invoeringskosten transities
250
250
Privatisering zwembaden
3.591
3.591
Privatisering buitensportaccommodaties
3.813
3.813
Garantiestelling Kulturhus Vorden
45
Centrumplan Vorden
219
Vrijval voorziening onderhoud sportaccommodaties
31
Vrijval voorziening onderhoud scholen Saldo incidentele middelen
45 2.786
Vrijval voorziening onderhoud gem.gebouwen
Totaal baten
Rekening
900 13.634
17.507
350
-1.730
(+ = lasten)
Jaarstukken 2013
127
3.3.5.3
Overzicht baten en lasten op kostensoort Rekening 2013
Begroting 2013 na wijzigingen
Begroting 2013
Rekening 2012
Baten Algemene uitkering
30.044
29.822
29.476
30.675
Overige inkomensoverdrachten
15.379
14.521
9.133
12.652
Belastingen
10.419
10.568
10.161
9.416
6.556
6.890
7.265
7.761
774
770
764
913
Overigen opbrengsten en leges Dividend en -winstuitkering Verkoop grond en overige duurzame goederen Totaal baten
2.081
25
-
1.287
65.253
62.595
56.799
62.703
16.260
15.979
16.335
16.657
4.981
5.280
3.775
3.459
24.655
25.607
22.368
23.389
4.234
2.986
-
1
13.701
14.725
12.947
13.990
822
1.338
1.196
3.389
-
1.313
741
-
Lasten Personeelskosten Afschrijvingen Inkomensoverdrachten Investeringsbijdragen Kosten derden Dotaties voorzieningen Nog in te delen / Taakstellingen Aankoop grond en overige duurzame goederen Totaal lasten
5.433
-
-
936
70.086
67.228
57.362
61.821
Rente baten
396
378
250
404
Rente lasten
1.088
1.098
1.116
1.179
692
719
866
775
Activering grondenexploitaties
-1.100
480
-176
466
Resultaat voor bestemming
-4.424
-5.832
-1.253
-358
Saldo rente lasten
Bestemmingen Toevoegen reserves
5.044
4.861
1.137
1.242
Onttrekking reserves
14.260
10.709
2.390
3.722
4.792
16
-
2.122
Resultaat na bestemming (- = tekort)
Jaarstukken 2013
128
3.3.5.4
Toelichting baten en lasten op kostensoort
Algemene uitkering Aan algemene uitkering uit het gemeentefonds is in 2013 in totaal € 222.000 meer ontvangen dan geraamd. Naast de nabetalingen over voorgaande jaren (€ 108.000) is de uitkering voor 2013 met € 231.000 bijgesteld naar aanleiding van het herfstakkoord en aanvullend opgenomen nieuw beleid. Hiertegenover staan aanpassingen voor verwachte onderuitputting bij het Rijk en bijstellingen van onze grondslagen voor de berekening van de algemene uitkering (€ 117.000). Overige inkomensoverdrachten Omschrijving
Begroting na wijziging
Rekening
Sociale uitkeringen en verstrekkingen, bijdragen en verhaal
5.642
5.748
Wet Sociale Werkvoorziening (WSW)
5.168
5.236
37
13
Bijdrage leerlingenvervoer Overig
3.674
4.383
Totaal
14.521
15.379
Op het vlak van de sociale uitkeringen, verstrekkingen, bijdragen en verhaal zijn met name hogere vergoedingen van het Rijk ontvangen voor de BZ (bijstand zelfstandigen). Hier tegenover staan de hogere lasten van de verstrekte uitkeringen (zie lasten inkomensoverdrachten). In 2013 zijn onder de overige inkomensoverdrachten ondermeer de bijdragen van de Provincie (€ 400.000) en van de Regio (€ 209.000) verantwoord voor de gebiedsontwikkeling van het centrum in Hengelo. Deze baten waren niet geraamd. Tegenover de ontvangen bijdragen staan de kosten voor de uitvoering ervan. Daarnaast is een eenmalige premierestitutie voor wao/wia ontvangen van € 62.000. Belastingen Van de in rekening gebrachte belastingen is het volgende overzicht te geven: Omschrijving Onroerendezaakbelasting Toeristenbelasting Forensenbelasting Rioolheffingen Totaal
Begroting na wijziging
Rekening
6.321
6.174
270
264
44
41
3.933
3.939
10.568
10.419
Voor een toelichting op de belastingen en heffingen verwijzen wij u naar de paragraaf Lokale heffingen (2.2.1).
Jaarstukken 2013
129
Overige opbrengsten en leges De opbrengsten hebben betrekking op: Omschrijving
Begroting na wijziging
Rekening
huren en pachten sportaccommodaties
546
435
De Brink
104
104
bibliotheken
123
94
27
38
woningen gemeentehuis overige verhuur
165 27
93
leges bestemmingsplannen, bouw, sloop en vrijstellingen
1.183
686
rijbewijzen en reisdocumenten
524
409
overige leges
140
119
Overige opbrengsten afvalstoffenheffing
3.040
2.298
begraafplaatsen
389
541
zwembaden
127
147
overig
661
1.428
Totaal
6.890
6.556
De lagere opbrengsten voor sportaccommodaties is het gevolg van de privatisering van de diverse accommodaties. In de loop van het jaar is een gedeelte van het gemeenthuis verhuurd aan de ODA. Deze bate is in 2013 niet opgenomen in de begroting. De legesopbrengsten voor de omgevingsvergunningen blijven door de invoering van de Wabo fors achter bij de raming. Voor een aantal bouwwerken zijn geen vergunningen meer nodig. Daarnaast zijn de bouwactiviteiten als gevolg van de crisis lager. Ook de legesopbrengsten voor rij- en reisdocumenten geeft een daling te zien. Rijbewijzen hebben een geldigheidsduur van tien jaar. Dividend en winstuitkering Omschrijving
Begroting na wijziging
Rekening
Bank Nederlandse Gemeenten
108
108
Nuon
281
280
Vitens
55
55
Berkelmilieu
33
37
Alliander
294
294
Totaal
770
774
Voor een toelichting verwijzen wij u naar de paragraaf Verbonden partijen (2.2.6.3). Verkoop grond en overige duurzame goederen De opbrengst heeft voornamelijk betrekking op de verkoop van gronden binnen de grondenexploitatie. Een toelichting op deze exploitaties geven wij in de paragraaf Grondbeleid (2.2.7). Voor een totaaloverzicht van de mutaties in de grondexploitaties verwijzen wij naar de balans, onderdeel Voorraden (3.3.2).
Jaarstukken 2013
130
Personeelskosten Omschrijving
Begroting na wijziging
Rekening
Vergoeding raadsleden
334
333
College
513
532
Griffie
209
181
8
9
Vrijwillige brandweer
351
441
Sportaccommodaties
342
592
14.223
14.050
15.979
16.260
Ambtenaren burgerlijke stand
Gemeentelijke organisatie Plattelandshuis
121
Totaal
Voor een toelichting op de personeelskosten verwijzen wij u naar de paragraaf Bedrijfsvoering, personeel en organisatie (2.2.5.2). Voor een totaaloverzicht van de bedrijfsvoeringskosten (apparaatskosten) verwijzen wij u naar het deelprogramma 7C Bedrijfsvoering (2.1.7.6). Wet Normering Topsalarissen Omschrijving Functie
A.H.van Hout
M. van der Leur
G.J. Mugge
directeur / secretaris
griffier
griffier
Dienstverband
100%
89%
100%
Jaarwedde (€)
90.143
55.112
5.287
Sociale verzekeringspremies (€)
22.938
16.848
1.629
Vaste en variabele onkostenvergoeding (€)
2.980
720
2
Voorziening beloningen betaalbaar op termijn (€)
-
-
-
Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband (€)
-
-
-
nvt
nvt
2013
Dienstverband beëindigd in (jaar):
Afschrijvingen In de begroting zijn abusievelijk extra afschrijvingen opgenomen voor investeringen op de begraafplaats Vorden (€ 184.000). Daarnaast zijn afschrijvingslasten geraamd bij de overdracht van zwembaden gebaseerd op een overdracht per begin van het jaar, terwijl de werkelijke overdracht later heeft plaatsgevonden (€ 61.000). Inkomensoverdrachten Omschrijving Afdracht overige leges en leges rijbewijzen en reisdocumenten Sociale uitkeringen en verstrekkingen WSW
Begroting na wijziging
Rekening
168
172
10.720
10.353
5.168
5.236
Bijdragen: Regio Achterhoek
204
104
1.315
1.218
Yunio
437
429
GGD
506
483
Bibliotheken
708
721
Veiligheidsregio
ECAL
168
165
De Brink
1.228
1.228
Zwembaden
1.667
1.663
356
389
Overige bijdragen
Jaarstukken 2013
131
Omschrijving
Begroting na wijziging
Subsidies
2.930
Overige inkomensoverdrachten Totaal
Rekening 2.465
32
28
25.607
24.655
Voor een toelichting op de sociale uitkeringen en verstrekkingen verwijzen wij u naar Programma 5 Zorgen. De lagere lasten voor de Regio Achterhoek hebben betrekking op de afwikkeling van de ambulancegelden en de uitkering van het rekeningoverschot van 2012 (Programma 1 Besturen). In de aan de Veiligheidsregio betaalde bijdrage is een component compensabele btw begrepen. Deze is geclaimd bij het BTW-Compensatiefonds (Programma 1 Besturen). De lagere subsidielasten komen vooral voort uit de landschappelijke projecten en het kernenbeleid bij Programma 2 Wonen en werken, het jeugdbeleid bij Programma 5 Zorgen en de energiebesparingprojecten (klimaat) bij Programma 6 Beheren. Investeringsbijdragen Omschrijving
Begroting na wijziging
Sportvelden
2.986
Inbreng gemeentehuislokatie Hengelo
Rekening 3.030 1.200
Overig
3
Totaal
2.986
4.234
Kosten derden, aankoop grond en overige duurzame goederen De kosten zijn als volgt toe te delen: Omschrijving Energie Overige goederen en diensten Duurzame goederen
Producten
Afval
368 6.460
Riool
Grondenexploitaie 267
2.439
431
-43
Bedrijfsvoering -
241
251
3.287
5.433
Totaal
6.785
2.439
698
5.685
3.528
Begroot
8.209
2.316
669
19
3.512
Overschotten of tekorten op de baten en lasten betrekking hebbende op de afvalstoffen en riolering worden verrekend met de betreffende bestemmingsreserves tarievenegalisatie. De mutatie in de grondenexploitatie wordt geactiveerd op de balans (zie Activering grondenexploitaties). Een toelichting hierop vindt u in in de paragraaf Grondbeleid (2.2.7) en in de toelichting op de balans, voorraden onderhanden werk (3.3.2). De investeringen in het Centrumplan Vorden zijn ten laste van de betreffende bestemmingsreserve gebracht. Dotaties voorzieningen Omschrijving
Begroting na wijziging
Rekening
Pensioen en wachtgeldverplichtingen
115
175
Onderhoud scholen
185
185
Sportaccommodaties
489
489
Gemeentelijke gebouwen
571
571
Bovenwijkse voorzieningen
15
A18 Bedrijvenpark Vrijval voorziening zichtlokatie Zelhem Vrijval voorziening onderhoud sportaccommodaties
Jaarstukken 2013
660 -22
-22 -31
132
Omschrijving
Begroting na wijziging
Vrijval voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen
Rekening -319
Vrijval voorziening onderhoud scholen
-900
Totaal
1.338
822
Nog in te delen / Taakstellingen Jaarlijks wordt voor de post onvoorzien een bedrag opgenomen van € 132.000. Dit bedrag is in 2013 geheel ingezet. Hiervan is een overzicht opgenomen in programma 7 Middelen, algemene dekkingsmiddelen (2.1.7.5). Daarnaast zijn middelen beschikbaar voor het uitwerken van ondermeer het GVVP, de herinrichting van de Dorpsstraat/Keppelseweg in Hummelo en de WMO. De middelen hiervoor zijn niet benut. Naast de niet bestede middelen is een taakstelling op sport in 2013 nog niet gerealiseerd. Rente baten, rente lasten Omschrijving
Begroting na wijziging
Rekening
Rente baten: Achtergestelde lening
36
32
Personeelshypotheken
114
111
Uitstaande overtollige middelen
171
185
58
68
1.077
1.076
Overige rente baten Rente lasten: Leningportefeuille Rekening-courant en kortlopende leningen Totaal
21
12
719
692
Bestemmingen, toevoegen reserve Omschrijving
Besluit
Tarievenegalisatie riolering en waterzuivering
basis begroting
322
375
Afkoopsommen onderhoud graven
basis begroting
75
203
Afkoopsommen eigen graven
basis begroting
16
6
Rentetoevoegingen
basis begroting
881
893
Meerjarige aanvullende uitkering 2012
R 06-06-2013
300
300
Inbreng gemeentehuislokatie Hengelo
R 07-11-2013
1.200
1.200
Saldo tweede tussenrapporatge 2013
R 07-11-2013
567
567
Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerrein
R 07-11-2013
1.500
1.500
4.861
5.044
Totaal
Begroting na wijziging
Rekening
Bestemmingen, onttrekkingen reserve Omschrijving
Besluit
Privatisering buitensportaccommodaties
basis begroting
3.813
3.813
Tarievenegalisatie afvalverwijdering en verwerking
basis begroting
163
899
Derving Nuon dividend
basis begroting
294
294
Vrijval afkoopsommen onderhoud graven
basis begroting
259
273
Herinrichting Dorpsstraat / Keppelseweg Hummelo
basis begroting
250
250
Uitvoering LOP
basis begroting
200
200
Gemeentehuis
basis begroting
162
162
Verbeteren zandwegen
basis begroting
110
110
Jaarstukken 2013
Begroting na wijziging
Rekening
133
Omschrijving
Besluit
Begroting na wijziging
Rekening
Uitvoeringsprogramma GVVP
basis begroting
100
100
Bestemmingsplan buitengebied
basis begroting
100
100
RUD, Achterhoek, organisatiekosten
basis begroting
91
91
Berging vliegtuigwrak
basis begroting
50
50
Deelname AGEM
basis begroting
30
30
Ontwikkelingsvisie Bronkhorst
basis begroting
20
20
Deelname Achterhoek Connect
basis begroting
20
20
Jongerendebatten
basis begroting
15
15
Kapitaallasten begraafplaatsen
basis begroting
4
14
Ontmantelen honentoiletten
basis begroting
Privatisering / ontmantelen zwembaden
R 30-5/11-07-2013
Centrumplan Vorden
R 28-01-2010
Ontwikkeling HAVO terrein Vorden
R 19-12-2013
580
580
Onderwijshuisvesting Bronckhorst Oost
R 06-06-2013
311
311
Invoeren drie transities
R 06-06-2013
250
250
Stimulering ontwikkeling woningmarkt
R 24-05-2012
230
230
Garantiestelling Kulturhus Vorden
R 29-03-2012
45
45
Subsidieregeling maalvaardige molens
R 27-03-2013
11
11
10
10
3.591
3.591 2.786
Duurzaam ruimtegebruik bedrijventerreinen
3
Totaal
10.709
14.260
Activering grondenexploitaties De activering heeft betrekking op het overbrengen van de mutaties in de grondenexploitatie naar de balans, onderdeel Voorraden (3.3.2). De mutaties zijn als volgt weer te geven: Omschrijving Grondverwerving, bouw- woonrijpmaken, plankosten ed.
Rekening 2012 1.201
Rentekosten
275
Apparaatskosten
420
Afsluiten complexen
-26
Grondverkopen, overige opbrengsten
Begroting 2013
4.066 100
187 15
-4.302
Bijdrage derden, bijdrage reserve, treffen voorzieningen
Rekening 2013
-1.980 -580
-1.189
Totaal
-2.432
-480
1.100
Activering voorraad grond
-2.432
-480
1.100
Totaal
-2.432
-480
1.100
Jaarstukken 2013
134
4
Bijlagen
Jaarstukken 2013
135
4.1
Overzicht producten per deelprogramma
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 1A Bestuurscultuur Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
1A01 Gemeenteraad Totaal lasten (4)
773
Totaal baten (8)
818
793
799
0
0
0
-0
773
818
793
798
Totaal lasten (4)
5
6
6
7
Totaal
5
6
6
7
331
335
335
318
Totaal 1A02 Commissies
1A03 Griffierfunctie Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-10
0
0
-1
Totaal
321
335
335
317
Totaal lasten (4)
34
34
34
37
Totaal
34
34
34
37
Totaal lasten (4)
1.007
817
848
906
Totaal
1.007
817
848
906
Totaal lasten (4)
179
181
181
180
Totaal
179
181
181
180
Totaal lasten (4)
3.517
3.483
3.785
3.447
Totaal baten (8)
0
0
0
-0
Totaal
3.517
3.483
3.785
3.447
Saldo
5.837
5.674
5.982
5.692
1A04 Rekenkamer
1A05 College
1A08 Commissie bezwaar- en beroepschriften
1A09 Bestuurlijke projecten / reorganisaties
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 1B Samenwerking met medeoverheden Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
1B01 Regionale samenwerking Totaal lasten (4)
193
289
372
269
Totaal
193
289
372
269
90
101
18
10 -9
1B02 Internationale contacten Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-2
0
0
Totaal
88
101
18
0
Saldo
281
390
390
269
Jaarstukken 2013
136
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 1C Dienstverlening Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
1C01 Regulering APV/bijzondere wetten Totaal lasten (4)
685
694
635
637
Totaal baten (8)
-13
-27
-27
-10
Totaal
672
667
608
627
533
551
547
540
1C02 Vastgoedregistratie Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-0
-1
-1
-0
533
550
546
539
Totaal lasten (4)
162
164
145
145
Totaal
162
164
145
145
Totaal lasten (4)
67
31
31
31
Totaal
67
31
31
31
Totaal lasten (4)
269
281
276
283
Totaal baten (8)
-85
-66
-66
-74
Totaal
184
215
209
210
Totaal lasten (4)
274
308
287
277
Totaal baten (8)
-139
-204
-204
-122
135
104
83
156
Totaal 1C03 Straatnaamgeving en huisnummering
1C04 Verkiezingen
1C05 Burgerlijke stand
1C06 Rijbewijzen
Totaal 1C07 Reisdocumenten Totaal lasten (4)
380
360
360
360
Totaal baten (8)
-349
-323
-323
-291
32
37
37
70
Totaal lasten (4)
379
402
402
396
Totaal baten (8)
-13
-19
-19
-10
Totaal 1C08 Gemeentelijke basisadministratie
Totaal
366
383
383
386
Saldo
2.150
2.152
2.043
2.164
Jaarstukken 2013
137
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 1D Openbare orde, veiligheid en handhaving Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
1D01 Veiligheidsbeleid Totaal lasten (4)
10
10
10
10
Totaal
10
10
10
10
184
187
187
187
1D02 Pro-actie Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-7
0
-5
-5
177
187
182
182
Totaal lasten (4)
1.748
1.881
1.918
1.976
Totaal baten (8)
-18
0
0
-188
1.731
1.881
1.918
1.789
Totaal lasten (4)
225
226
241
218
Totaal
225
226
241
218
Totaal lasten (4)
18
7
20
15
Totaal
18
7
20
15
19
73
388
281
Totaal 1D03 Preparatie
Totaal 1D04 Repressie
1D05 Nazorg bij bestrijding
1D06 Rampenbestrijding (bijdr.reg.brandweer) Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-1
0
-35
-56
Totaal
18
73
353
225
Totaal lasten (4)
48
42
42
49
Totaal
48
42
42
49
Saldo
2.227
2.427
2.766
2.488
1D07 Dierenbescherming
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 2A Wonen Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
2A01 Structuurplanning/-visies Totaal lasten (4)
153
261
91
90
Totaal
153
261
91
90
Totaal lasten (4)
1.221
1.364
1.342
1.310
Totaal baten (8)
-302
-497
-261
-203
919
867
1.081
1.107
Totaal lasten (4)
436
394
369
388
Totaal
436
394
369
388
2A02 Bestemmingsplannen
Totaal 2A03 Bouwtoezicht
2A04 Vergunningverlening Totaal lasten (4)
958
925
864
864
Totaal baten (8)
-516
-928
-928
-639
441
-2
-64
225
Totaal lasten (4)
75
88
88
72
Totaal
75
88
88
72
Totaal 2A05 Welstand
Jaarstukken 2013
138
Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
2A06 Overige maatregelen RO/ volkshuisvesting Totaal lasten (4)
448
412
345
210
Totaal baten (8)
-275
-2
-2
-61
173
410
343
149
Totaal 2A07 Bouwgrondexploitatie Totaal lasten (4)
3.011
636
1.151
3.911
Totaal baten (8)
-170
-182
-1.306
-1.243
2.840
454
-155
2.669
435
439
445
429
Totaal 2A08 Vastgoedbeheer gemeenteeigendom Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-36
-51
-27
-38
Totaal
399
388
418
391
Saldo
5.437
2.860
2.171
5.090
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 2B Werken Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
2B01 Algemeen economisch beleid Totaal lasten (4)
162
184
132
783
Totaal baten (8)
-40
0
-1.525
-1.619
Totaal
122
184
-1.393
-836
Totaal lasten (4)
8
13
1
12
Totaal baten (8)
-0
0
0
0
8
13
1
12
Totaal lasten (4)
12
13
13
12
Totaal baten (8)
0
-0
-0
0
2B02 Markten en standplaatsen
Totaal 2B03 Agrarische zaken
Totaal
12
13
13
12
Saldo
142
210
-1.380
-812
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 2C Plattelandsontwikkeling Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
2C01 Natuurbescherming Totaal lasten (4)
817
528
726
349
Totaal baten (8)
-466
-62
-309
-220
351
467
417
129
Totaal lasten (4)
7
0
0
0
Totaal
7
0
0
0
Saldo
358
467
417
129
Totaal 2C02 Natuur- en milieu-educatie
Jaarstukken 2013
139
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 2D Leefbaarheid Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
2D01 Stedelijke vernieuwing Totaal lasten (4)
156
180
180
Totaal baten (8)
-3
-3
-3
143 -3
Totaal
154
177
177
140
Saldo
154
177
177
140
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 3A Meedoen Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
3A01 Bibliotheekwerk Totaal lasten (4)
922
719
794
825
Totaal baten (8)
-162
-123
-123
-109
761
596
671
716
Totaal lasten (4)
18
17
18
18
Totaal
18
17
18
18
Totaal lasten (4)
76
85
105
107
Totaal
76
85
105
107
Totaal lasten (4)
96
113
112
105
Totaal
96
113
112
105
Totaal lasten (4)
200
193
994
978
Totaal
200
193
994
978
Totaal lasten (4)
768
775
2.588
2.626
Totaal baten (8)
-173
-172
-172
-183
594
603
2.415
2.443
Totaal lasten (4)
1.278
1.189
1.213
1.253
Totaal baten (8)
-378
-455
-455
-382
900
734
758
870
Totaal lasten (4)
27
28
28
27
Totaal baten (8)
-2
-1
-1
-1
Totaal
25
27
27
26
431
405
4.077
3.982
Totaal 3A02 Beleid kunst en ontspanning
3A03 Muziekonderwijs
3A04 (overige) kunstzinnige vorming
3A05 Zwembaden binnen
3A06 Zwembaden buiten
Totaal 3A07 Sportaccommodaties binnen
Totaal 3A08 Sportaccommodaties buiten
3A09 Groene sportvelden Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-44
-63
-63
-0
Totaal
387
342
4.014
3.982
Totaal lasten (4)
282
209
362
407
Totaal
282
209
362
407
Totaal lasten (4)
28
44
42
38
Totaal
28
44
42
38
3A10 Bevordering sportdeelname
3A11 Accommodaties voor kunst en cultuur
3A12 Culturele activiteiten
Jaarstukken 2013
140
Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
Totaal lasten (4)
44
48
48
36
Totaal
44
48
48
36
Totaal lasten (4)
19
20
20
17
Totaal
19
20
20
17
Totaal lasten (4)
25
25
25
26
Totaal
25
25
25
26
Totaal lasten (4)
246
267
250
241
Totaal baten (8)
-0
0
0
0
246
267
250
241
38
46
46
44
3A13 Mediazaken
3A14 Recreatieve verenigingen
3A15 Speelvoorzieningen
Totaal 3A16 Evenementen Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
0
-5
-5
0
38
41
41
44
Totaal baten (8)
-3
-4
-4
-3
Totaal
-3
-4
-4
-3
Totaal lasten (4)
196
91
70
72
Totaal baten (8)
0
-0
-8
-8
196
90
62
64
14
11
11
8
Totaal 3A17 Volkstuinen
3A18 Beheer gemeentelijke monumenten
Totaal 3A19 Gratis toegang musea/ oudheidskamers Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
0
-3
-0
0
14
8
11
8
Totaal lasten (4)
136
145
171
169
Totaal
136
145
171
169
0
0
0
0
Totaal lasten (4)
577
279
1.171
1.149
Totaal baten (8)
Totaal 3A20 Gemeentearchief / streekarchief
3A21 Overige scheppende/beeldende kunst Totaal 3A22 Overig club- en buurthuiswerk -190
-22
-16
-20
Totaal
387
256
1.155
1.129
Saldo
4.467
3.861
11.298
11.424
Jaarstukken 2013
141
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 3B Toerisme Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
3B02 Stimulering toerisme Totaal lasten (4)
465
309
577
210
Totaal baten (8)
0
0
-194
-192
465
309
383
18
Totaal lasten (4)
236
205
0
0
Totaal
236
205
0
0
Saldo
701
515
383
18
Totaal 3B01 Recreatievoorzieningen niet betaald
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 4A Onderwijshuisvesting Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
4A01 Onderwijshuisvesting openb.basisonderw. Totaal lasten (4)
712
810
692
704
Totaal baten (8)
-21
-2
-12
-34
Totaal
691
808
680
670
Totaal lasten (4)
953
1.267
1.771
1.821
Totaal baten (8)
-24
-6
-6
0
Totaal
930
1.262
1.765
1.821
167
163
163
165
4A02 Onderwijshuisvesting bijz.basisonderwijs
4A03 Onderwijshuisvest. bijz.voortgez.onderw. Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
0
-1
-1
0
Totaal
167
162
162
165
Saldo
1.787
2.231
2.607
2.656
Overzicht baten en lasten deelprogramma 4b Onderwijs Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
4B01 Ov.gemeensch.uitg. en ink. vh onderwijs Totaal lasten (4)
295
332
289
297
Totaal
295
332
289
297
Totaal lasten (4)
22
23
22
22
Totaal
22
23
22
22
4B02 Overige gemeensch.uitg. en ink. O.B.O.
4B03 Onderwijsachterstandenbeleid Totaal lasten (4)
26
32
32
33
Totaal baten (8)
-12
-10
-10
-10
14
22
22
24
Totaal lasten (4)
883
990
990
845
Totaal baten (8)
-19
-37
-37
-13
Totaal 4B04 Leerlingenvervoer
Jaarstukken 2013
142
Rekening 2012 Totaal
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
864
954
954
832
Totaal lasten (4)
93
94
94
94
Totaal
93
94
94
94
0
0
0
0
98
92
92
106
4B05 Leerplicht/region.meld- en coörd.centr.
4B06 Onderwijsbegeleiding Totaal 4B08 Kinderdagopvang Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-0
0
0
0
Totaal
98
92
92
106
Totaal lasten (4)
311
374
318
307
Totaal baten (8)
-18
-30
-12
-23
4B09 Peuterspeelzalen
Totaal
293
344
306
284
Saldo
1.679
1.860
1.779
1.659
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 5A Ouderen Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
5A01 Overige tehuizen Totaal lasten (4)
340
Totaal baten (8)
386
386
363
0
-1
-1
0
Totaal
340
385
385
363
Saldo
340
385
385
363
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 5B Jeugd Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
5B01 Jeugd- en jongerenwerk Totaal lasten (4)
238
296
261
229
Totaal
238
296
261
229
Saldo
238
296
261
229
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 5C Werk, inkomen en voorzieningen Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
5C01 WMO uitvoering Totaal lasten (4)
6.645
6.910
6.966
5.770
Totaal baten (8)
-1.183
-752
-1.139
-1.144
5.463
6.158
5.827
4.626
Totaal lasten (4)
479
501
482
478
Totaal
479
501
482
478
Totaal lasten (4)
16
41
24
12
Totaal
16
41
24
12
Totaal 5C02 Overig maatschappelijk werk
5C05 Overige gehandicaptenzorg
5C06 Opvang asielzoekers
Jaarstukken 2013
143
Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
Totaal lasten (4)
39
39
39
39
Totaal
39
39
39
39
0
0
0
0
5C07 Overige integratie en inburgering Totaal 5C08 Beleid inkomen Totaal lasten (4)
3.979
3.862
4.348
4.345
Totaal baten (8)
-3.740
-3.126
-4.222
-4.313
239
735
126
32
Totaal lasten (4)
964
866
878
844
Totaal baten (8)
-591
-441
-462
-460
373
426
416
384
Totaal lasten (4)
355
323
347
367
Totaal
355
323
347
367
357
429
390
380
Totaal 5C09 Participatiebudget
Totaal 5C12 Verstrekkingen voorzien.voor huishouden
5C13 Verstrekkingen overige kosten Totaal lasten (4) Totaal baten (8) Totaal
-5
-17
-17
-15
351
412
373
364
5C14 Sociale werkvoorziening Totaal lasten (4)
5.178
4.711
5.186
5.253
Totaal baten (8)
-5.160
-4.694
-5.168
-5.236
Totaal
18
18
18
18
Saldo
7.332
8.653
7.651
6.321
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 5D Gezondheidszorg Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
5D01 Beleid maatschappelijke zorg Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
433
572
590
324
-3
0
-11
-22
430
572
578
302
Totaal lasten (4)
600
629
624
603
Totaal
600
629
624
603
Totaal lasten (4)
453
449
441
433
Totaal
453
449
441
433
0
0
0
0
0
0
0
0
Totaal 5D02 Overige openbare gezondheidszorg
5D03 Jeugdgezondheidszorg (uniform)
5D05 Indicatiestellingen/zorgloket Totaal 5D06 Ambulancevervoer Totaal lasten (4) Totaal
0
0
0
0
Saldo
1.484
1.650
1.644
1.339
Jaarstukken 2013
144
Baten en lasten producten deelprogramma 6A Milieu Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
6A01 Beheer en onderhoud riolering Totaal lasten (4)
3.028
3.127
2.996
Totaal baten (8)
-43
0
0
-17
2.985
3.127
2.996
2.967
Totaal lasten (4)
41
42
42
42
Totaal baten (8)
-3.858
-3.906
-3.933
-3.939
Totaal
-3.817
-3.864
-3.891
-3.897
Totaal
2.985
6A02 Rioolheffing
6A03 Huishoudelijk afval algemeen Totaal lasten (4)
252
346
245
268
Totaal baten (8)
-342
-216
-216
-307
-90
129
28
-39
Totaal lasten (4)
1
2
2
1
Totaal
1
2
2
1
Totaal lasten (4)
2.607
2.302
2.321
2.439
Totaal baten (8)
0
0
0
-2
2.607
2.302
2.321
2.437
Totaal baten (8)
-3.617
-3.118
-3.040
-2.298
Totaal
-3.617
-3.118
-3.040
-2.298
Totaal lasten (4)
87
88
88
88
Totaal
87
88
88
88
36
61
31
38
Totaal 6A04 Papier huishoudelijk afval
6A05 Overige fracties huishoudelijk afval
Totaal 6A06 Inkomsten afvalst.heff./ reinigingsrecht
6A07 Inningskosten afvalst.heff./ reinig.recht
6A08 Milieubeleid/-programma Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-1
0
0
-34
Totaal
35
61
31
4
6A09 Klimaat en energie Totaal lasten (4)
142
101
389
306
Totaal baten (8)
-68
-114
-315
-228
74
-12
75
78
Totaal lasten (4)
77
66
66
66
Totaal
77
66
66
66
Totaal lasten (4)
418
472
838
667
Totaal baten (8)
-91
0
0
75
Totaal
327
472
838
741
Totaal lasten (4)
60
69
49
47
Totaal
60
69
49
47
Totaal lasten (4)
11
16
6
8
Totaal
11
16
6
8
Totaal 6A10 Milieuvoorlichting
6A11 Handhaving milieubeheer
6A12 Bodembescherming
6A13 Geluidhinder
Jaarstukken 2013
145
Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
6A14 Ongediertebestrijding Totaal lasten (4)
56
84
57
Totaal baten (8)
0
-4
-4
47 0
Totaal
56
80
53
47
Saldo
-1.205
-582
-377
249
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 6B Verkeer en vervoer Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
6B01 Straatmeubilair Totaal lasten (4)
57
56
176
175
Totaal baten (8)
-1
0
0
-2
Totaal
56
56
176
173
Totaal lasten (4)
580
574
574
574
Totaal
580
574
574
574
2.758
2.784
2.490
2.472
6B02 Bermen
6B03 Ov.beheer/onderhoud wegen,str, pleinen Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-123
-61
-91
-123
2.635
2.723
2.399
2.349
Totaal lasten (4)
107
80
80
83
Totaal baten (8)
0
0
0
-1
107
80
80
82
173
166
166
168
Totaal 6B04 Straatreiniging
Totaal 6B05 Gladheidsbestrijding Totaal lasten (4) Totaal baten (8)
-16
0
0
-0
Totaal
157
166
166
168
Totaal lasten (4)
314
367
367
376
Totaal baten (8)
-65
-42
-42
-89
Totaal
250
325
325
287
Totaal lasten (4)
420
467
715
373
Totaal baten (8)
-51
-8
-8
-6
Totaal
369
460
708
367
Totaal lasten (4)
28
28
167
159
Totaal
28
28
167
159
Totaal lasten (4)
6
6
6
39
Totaal
6
6
6
39
6B06 Openbare verlichting
6B07 Overige verkeersmaatregelen
6B08 Overige parkeervoorzieningen
6B09 Veerdiensten
6B10 Openbaar vervoer Totaal lasten (4)
2
1
1
1
Totaal baten (8)
0
-0
-0
0
Totaal
2
0
0
1
Saldo
4.191
4.420
4.602
4.199
Jaarstukken 2013
146
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 6C Openbaar groen Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
6C01 Openbaar groen/parken/ plantsoenen Totaal lasten (4)
1.640
1.413
1.492
1.536
Totaal baten (8)
-82
-4
-4
-26
1.557
1.409
1.488
1.511
Totaal lasten (4)
447
404
597
397
Totaal baten (8)
Totaal 6C02 Lijkbezorging
-451
-407
-389
-541
Totaal
-4
-3
208
-143
Saldo
1.553
1.406
1.696
1.367
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 7A Belastingen Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
7A01 Lasten die samenhangen met de inning ozb Totaal lasten (4)
231
227
227
237
Totaal baten (8)
-26
-17
-17
-34
Totaal
205
210
210
203
Totaal baten (8)
-524
-616
-878
-685
Totaal
-524
-616
-878
-685
Totaal baten (8)
-4.731
-5.299
-5.443
-5.489
Totaal
-4.731
-5.299
-5.443
-5.489
Totaal lasten (4)
643
654
654
678
Totaal
643
654
654
678
Totaal baten (8)
-260
-295
-270
-264
Totaal
-260
-295
-270
-264
Totaal baten (8)
-42
-44
-44
-41
Totaal
-42
-44
-44
-41
Saldo
-4.710
-5.390
-5.771
-5.599
7A02 Baten van de ozb gebruikers
7A03 Baten van de ozb eigenaren
7A04 Uitvoering Wet waard.onroerende zaken
7A05 Toeristenbelasting
7A06 Forensenbelasting
Jaarstukken 2013
147
Overzicht baten en lasten producten deelprogramma 7B Geldmiddelen Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
7B01 Algemene baten en lasten Totaal lasten (4)
3.366
799
4.879
3.795
Totaal baten (8)
-34.411
-31.866
-40.579
-44.356
Totaal
-31.046
-31.067
-35.700
-40.561
Totaal lasten (4)
206
262
205
206
Totaal baten (8)
-2.961
-3.093
-3.012
-3.098
Totaal
-2.755
-2.831
-2.807
-2.892
7B02 Geldleningen
7B03 Beleggingen/deelnemingen Totaal lasten (4)
18
19
18
15
Totaal baten (8)
-1.280
-732
-738
-737
Totaal
-1.262
-713
-719
-723
Saldo
-35.063
-34.612
-39.227
-44.176
Overzicht baten en lasten deelprogramma 7C Bedrijfsvoering Rekening 2012
Begroting 2013
Begr. na wijz. 2013
Rekening 2013
7C01 Saldo van kostenplaatsen Totaal lasten (4)
620
951
500
-1
Totaal
620
951
500
-1
Saldo
620
951
500
-1
Jaarstukken 2013
148
4.2
Borg- en garantiestellingen
Gewaarborgde geldleningen (bedragen x € 1) St. Kulturhus Vorden
01-01-13
31-12-13 Oorspronkelijk rente looptijd leningbedrag percentage
29.479
26.263
Stichting Sensire
562.760
468.982
St. Kulturhus Vorden
181.746
156.275
Vitens
411.587
358.107
Voetvalvereninging HC'03 Saldo Gegarandeerde geldleningen via het WSW
109.370
103.118
1.294.942
1.112.744
01-01-13
einddatum
63.529
8,875%
2019
476.469
6,900%
2018
125.000
3,900% 20 jaar 14-09-32
31-12-13 Oorspronkelijk rente looptijd leningbedrag percentage
einddatum
(garantstelling indirekt voor 50%) (bedragen x € 1) Stichting HABION
196.646
157.317
1.180
5,900% 30 jaar 15-10-17
13.000.000
13.000
2,515% 30 jaar 02-05-43
3.500.000
3.500
4,439% 12 jaar 14-02-15
ProWonen
10.000.000 10.000.000
10.000
3,735% 19 jaar 01-03-25
ProWonen
10.000.000 10.000.000
10.000
4,795% 10 jaar 03-06-19
ProWonen
10.000.000 10.000.000
10.000
3,990%
11 jaar 03-02-20
ProWonen
10.000.000 10.000.000
10.000
3,540%
11 jaar 28-06-21
Stichting HABION ProWonen
ProWonen ProWonen
3.500.000
3.500.000
3.500.000
3.500
4,500% 14 jaar 01-04-17
15.000.000 15.000.000
15.000
3,830% 20 jaar 02-05-32
ProWonen
383.000
362.000
805
3,540% 44 jaar 03-01-31
Sité Woondiensten
240.016
232.277
307
4,390% 34 jaar 01-06-32
Sité Woondiensten
160.354
155.911
202
4,450% 36 jaar 01-09-14
Sité Woondiensten
203.554
196.023
261
4,570% 32 jaar 01-02-30
Sité Woondiensten
891.771
891.771
892
4,690% 32 jaar 01-08-30
Sité Woondiensten
3.500.000
3.500.000
3.500
4,100%
Sité Woondiensten
3.500.000
3.500.000
3.500
4,250% 12 jaar 29-12-22
Saldo
71.075.341 83.995.299
Borgstelling hypothecaire geldleningen verstrekt aan ambtenaren door het HVO 22 ambtenaren
Jaarstukken 2013
11 jaar 29-12-21
01-01-13 3.754.271
31-12-2013 3.669.980
149
4.3
Sisa overzicht
Jaarstukken 2013
150
Ontvanger
Juridische grondslag
Nummer D9
Specifieke uitkering
Departement OCW
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa
Onderwijsachterstandenb Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor eleid 2011-2014 (OAB) voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) Gemeenten
Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01
I&M
E3
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (inclusief bestrijding spoorweglawaai)
€0 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
I N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) aan Opgebouwde reserve ultimo afspraken over voor- en (jaar T-1) vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 02
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 03
€0 € 26.151 Besteding (jaar T) ten laste van Overige bestedingen (jaar T) rijksmiddelen
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 04
€0 Eindverantwoording Ja/Nee
Kosten ProRail (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr)
SZW
SZW
G1
G1A
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 01
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 02
1 IenM/BSK-2012/230919 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een Wet sociale dienstbetrekking als bedoeld in werkvoorziening (Wsw) artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 Alle gemeenten december (jaar T) verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam Aard controle R waren bij een Openbaar Indicatornummer: G1 / 01 lichaam o.g.v. de Wgr. 0,00 Hieronder per regel één Wet sociale gemeente(code) uit (jaar T-1) werkvoorziening selecteren en in de kolommen (Wsw)_totaal 2012 ernaast de verantwoordingsinformatie voor Wet sociale die gemeente invullen werkvoorziening (Wsw)
€ 225.114 Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_gemeente 2013
Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente.
G2
€ 2.583.029 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 03
0,00 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T1);
Nee Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief deel openbaar lichaam deel openbaar lichaam
1 1876 (Bronckhorst) Gebundelde uitkering op Besteding (jaar T) algemene bijstand grond van artikel 69 WWB_gemeente 2013 Gemeente Alle gemeenten I.1 Wet werk en bijstand (WWB) verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 04
Nee
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02
€0
Het totaal aantal gerealiseerde Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T- geïndiceerde inwoners in (jaar 1), uitgedrukt in arbeidsjaren; T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 04
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 05
268,75 Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)
5,95 Besteding (jaar T) IOAW
197,95 Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)
14,41 Besteding (jaar T) IOAZ
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 01
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 02
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 03
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 04
€ 2.986.904 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
€ 70.203 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
€ 297.274 €0 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Volledig zelfstandige uitvoering Rijk) Ja/Nee
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07
€ 41.019
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 05
Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze
Aard controle R Indicatornummer: G1 / 02
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01
SZW
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 03
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08
€0
Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze.
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10
Ja
Kopie van Sisa_2013_061876_Bijlage_VerantwoordingsInformatie (2).xls
Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 05
€ 22.624
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06
€0
Ontvanger
Juridische grondslag
Nummer G3
Specifieke uitkering
Departement SZW
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa
Besluit bijstandverlening Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen 2004 zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeente 2013
Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)
I N D I C A T O R E N Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) aan Besteding (jaar T) Bob onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 Alle gemeenten € 329.934 verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02
€ 91.351 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
G5
Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2013 Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
€0 Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen
€0 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04
€ 181.317
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06
€ 74.066
€0
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Besteding (jaar T) Regelluw
Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze.
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07
SZW
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09
€0
Ja
Besteding (jaar T) participatiebudget
Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget
Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/02 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01
356 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Dit onderdeel is uitsluitend van toepassing op gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk
De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/03 tot en met G5/07 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 02
Ja
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03
€ 437.815
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04
€ 52.650
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05
€0
Kopie van Sisa_2013_061876_Bijlage_VerantwoordingsInformatie (2).xls
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 06
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 07
€0