402631/versie 1
OINFOINFOINFOIN OINFOINFOINFOINF Koningin Julianaplein 58 1502 DV Zaandam Telefoon (075) 650 29 11 www.zaansmedischcentrum.nl © afdeling Communicatie
HL2457 Anesthesie V
08-10-2004, 11:22:56
Anesthesie
OINFOINFOINFOINF INFOINFOINFOINF
HL2457 Anesthesie B
08-10-2004, 11:22:58
HL2457 Anesthesie C
08-10-2004, 11:22:59
Inhoud
1
Wat is anesthesie?
2
De voorbereiding
3
Vormen van anesthesie
5
Op de operatieafdeling
8
Uw voorbereiding
9
HL2457 Anesthesie 1
08-10-2004, 11:23:00
2
Anesthesie
Binnenkort ondergaat u in het Zaans
dan ook bij uitzondering mogelijk
Medisch Centrum een operatieve
dat de anesthesioloog die bij uw
ingreep waarvoor anesthesie nodig
anesthesie is betrokken, in overleg
is. U heeft op de polikliniek anesthe-
met u een andere anesthesietech-
sie een gesprek gehad met een van
niek kiest, dan op het spreekuur is
de anesthesiologen. Dit hoeft niet
besproken. In deze folder zetten we
dezelfde anesthesioloog te zijn, die
de informatie nog even op een rijtje.
u de anesthesie zal geven. Het is
Wat is anesthesie? Anesthesie is de verzamelnaam van
De anesthesioloog bewaakt en cor-
alle soorten verdoving en betekent
rigeert alle belangrijke lichaams-
gevoelloosheid. De anesthesioloog
functies, zoals de ademhaling en de
is de medisch specialist die de ver-
bloedsomloop, tijdens en direct na
doving
de operatie.
en
alles
wat
daarmee
samenhangt verzorgt. Dankzij de
Tijdens de gehele operatie wordt u
anesthesie voelt u geen pijn tijdens
nauwgezet gecontroleerd door de
de operatie. Anesthesie is echter
anesthesioloog en de anesthesie-
veel meer dan alleen de verdoving.
medewerker.
HL2457 Anesthesie 2
08-10-2004, 11:23:00
De voorbereiding
3
Om de anesthesie zo goed en zo
Daarom mag u voor een narcose
veilig mogelijk te laten verlopen is
niet meer roken vanaf ‘s nachts
het belangrijk dat u zich goed
24.00 uur. Om dezelfde reden moet
voorbereidt. Achter in deze folder
u vanaf vier uur voor de ingreep
kunt u lezen welke voorbereiding
geen kauwgom meer kauwen.
voor u geldt.
Vanaf wanneer nuchter Nuchter zijn
Operatie ‘s ochtends (vóór 12.00 uur):
Nuchter zijn betekent niet eten, niet
■
drinken en niet roken. Het is nood-
Vanaf middernacht vóór de operatie niet meer eten en roken. U
zakelijk dat u tijdens de narcose een
mag water of thee (géén andere
lege maag heeft. Zo kan worden
dranken!) drinken tot twee uur
voorkomen dat u tijdens de ingreep
voor de operatie.
gaat braken, waarbij voedsel in de longen kan komen. Dit kan namelijk
Operatie ’s middags (ná 12.00 uur):
een levensbedreigende longont-
■
Ná 8.00 uur ‘s morgens niet meer
steking veroorzaken. Een operatie
eten, nadat u een licht ontbijt heeft
die geen spoed is, wordt uitgesteld
gebruikt: een kopje thee en een
als blijkt dat u niet nuchter bent.
beschuitje. Roken mag u nu niet
Omdat water weer snel uit de maag
meer vanaf ‘s nachts 24.00 uur.
verdwenen is, zult u in de meeste gevallen tot twee uur voor de ope-
Medicijnen
ratie nog wel water mogen drinken.
Vaak zult u voor de operatie nog een
Dit alles zal u door de anesthesio-
tabletje krijgen, waardoor u rustiger
loog tijdens uw bezoek aan de poli
of slaperig wordt. Dit kunt u met een
worden verteld. Eventuele uitzonde-
slokje water innemen. Afspraken
ringen hierop zullen u ook tijdens dit
over het innemen van uw eigen
bezoek worden meegedeeld.
medicijnen worden door de anesthesioloog gemaakt tijdens uw
Niet roken, geen kauwgom
bezoek aan de poli anesthesie. Deze
Roken zorgt ervoor dat er meer
afspraken worden achter in deze
maagzuur
folder genoteerd.
HL2457 Anesthesie 3
wordt
geproduceerd.
08-10-2004, 11:23:01
4
Geen sierraden, nagellak…
gehoorapparaat hoeven niet verwij-
U wordt verzocht sierraden, nagellak,
derd te worden. Neemt u echter wel
kunstnagels, piercings, make-up en
een brillenkoker of een gebitten-
contactlenzen te verwijderen. Smeer
bakje voorzien van uw naam mee
uw gezicht en uw handen niet in met
naar de operatiekamer.
vette crème. Kunstgebit, bril en
HL2457 Anesthesie 4
08-10-2004, 11:23:01
Vormen van anesthesie
5
Algehele anesthesie
anesthesie dus niet slapen. U voelt
Indien u onder algehele anesthesie
bij deze vorm van anesthesie geen
wordt geopereerd, krijgt u via een
pijn, maar u kunt wel merken dat er
infuus anesthesiemiddelen inge-
iets gebeurt. Zo kunt u soms wel
spoten, waardoor u snel in een
merken dat u bijvoorbeeld wordt
diepe slaap (narcose) valt. Tijdens
aangeraakt. In bepaalde gevallen
de gehele operatie wordt continu
worden verschillende vormen van
een slaapmiddel en een pijnstillend
anesthesie gecombineerd, bijvoor-
middel toegediend. Deze middelen
beeld een spinaal- met een epidu-
werken snel en kort, zodat u weer
raalanesthesie of een algehele met
snel wakker bent zodra de operatie
een regionale anesthesie. Operaties
klaar is. Uw conditie wordt continu
aan
gecontroleerd door de anesthesio-
kunnen vaak goed via een ruggen-
loog en de anesthesiemedewerker
prik worden uitgevoerd. Dit wordt
met behulp van speciale apparatuur.
spinaalanesthesie of epiduraalanes-
Zo kunnen zij als het nodig is meer
thesie genoemd.
de
onderste
lichaamshelft
of minder anesthesiemiddelen toedienen of bepaalde lichaamsfuncties
■
Spinaalanesthesie
tijdelijk overnemen. Vaak zal er een
Bij de spinaalanesthesie wordt een
buisje in de mond of luchtpijp inge-
dun naaldje tussen de wervels door
bracht worden om de ademhaling
ingebracht tot in de ruggenmergs-
over te kunnen nemen. Aan het
vloeistof. Er wordt dus niet in het
einde van de anesthesie, terwijl u
ruggenmerg geprikt! In de ruggen-
nog slaperig bent, wordt dit weer
mergsvloeistof wordt dan een kleine
verwijderd.
hoeveelheid
verdovingsmiddel
gespoten, waardoor de zenuwen
Locoregionale anesthesie
naar de onderste lichaamshelft snel
Bij regionale anesthesie worden de
worden verdoofd. U zult merken dat
zenuwen van de onderste lichaams-
de benen eerst warm worden en
helft of een zenuwbaan van een
vervolgens heel zwaar. De verdoving
bepaald lichaamsdeel tijdelijk uitge-
werkt afhankelijk van het verdo-
schakeld. U gaat van deze vorm van
vingsmiddel één tot meerdere uren.
HL2457 Anesthesie 5
08-10-2004, 11:23:02
6
Gedurende deze tijd kunt u uw
het slangetje kan worden toege-
benen niet bewegen. Soms gaat het
diend, waardoor een goede pijnstil-
plassen moeilijker, omdat de blaas
ling te verkrijgen is. Epidurale anes-
ook mee wordt verdoofd. Een heel
thesie wordt vaak gecombineerd
enkele keer treedt de volgende dag
met een algehele anesthesie bij
hoofdpijn op. Neemt u in dat geval
grote operaties om na de operatie
contact op met de anesthesioloog,
nog een goede pijnstilling te kunnen
aangezien deze klacht goed te
geven.
behandelen is. ■
Verdoving van een ledemaat
Veel mensen denken dat een ruggen-
Bij operaties aan een schouder, arm
prik pijnlijk is. De meeste patiënten
of hand kan alleen dit lichaamsdeel
vinden dit echter erg meevallen. De
worden verdoofd door een prik in de
prik in de arm voor het infuus wordt
oksel, bij het sleutelbeen, de hals of
in het algemeen als veel pijnlijker
de nek. Het gevoel in de arm wordt
ervaren dan de ruggenprik.
dan uitgeschakeld en zolang als de verdoving werkt, heeft u geen kracht
■
Epiduraalanesthesie
in de arm. Deze verdoving werkt
Bij de epidurale anesthesie wordt
meestal langer dan de operatie
een dun slangetje achtergelaten in
duurt, zodat u ook na de operatie
een holle ruimte tussen de ruggen-
nog geen pijn heeft.
mergsvliezen. Ook hierbij wordt er niet in het ruggenmerg geprikt. Via
De arm kan ook worden verdoofd
het slangetje wordt het verdovings-
door een verdovingsmiddel in een
middel toegediend. U zult dezelfde
bloedvat te spuiten, nadat de des-
effecten merken als bij de spinale
betreffende
anesthesie (warme, zware benen),
gemaakt. Hiertoe wordt een band
maar het duurt wat langer voordat
heel strak om de arm geplaatst,
het begint te werken. Het voordeel
zodat er geen bloed meer in de arm
van de epidurale boven de spinale
kan stromen. Hierna wordt het ver-
anesthesie is dat het verdovings-
dovingsmiddel in de lege bloedvaten
middel ook na de operatie nog via
gespoten. Zodra de band weer
HL2457 Anesthesie 6
arm
‘bloedleeg’
is
08-10-2004, 11:23:02
7
afgaat, stroomt het verdovingsmid-
■
del weg en is er geen pijnstillende
Deze vorm van verdoving wordt
werking meer.
Verdoving van het oog
vooral toegepast bij staaroperaties. Er wordt dan één of meerdere prik-
Door een prik in de lies of elders in
jes bij het oog gegeven. Hierbij
het been kunnen zenuwbanen in het
wordt ook vaak de huid boven het
been worden uitgeschakeld. Dit
oog tot op het hoofd verdoofd.
wordt soms gedaan als aanvulling
Soms wordt het oog alleen met
op een andere narcosevorm als
oogdruppels verdoofd, bijvoorbeeld
pijnbestrijding na de operatie.
als u bloedverdunners gebruikt. Ook
Bij ingrepen aan de voet wordt soms
lichamelijke conditie voortdurend
alleen de voet verdoofd door een
bewaakt door de anesthesioloog en
aantal prikken bij de enkel.
de anesthesiemedewerker.
bij de lokale verdoving wordt uw
HL2457 Anesthesie 7
08-10-2004, 11:23:02
8
Op de operatieafdeling
Als u aan de beurt bent komt u op
houden voortdurend uw toestand in
de operatieafdeling in de ontvangst-
de gaten. Als u hier aan komt heeft
ruimte op een soort brancard,
u meestal nog een infuus in. Als u
te liggen. Indien u een plaatselijke of
pijn heeft, krijgt u hier pijnstillende
regionale anesthesie krijgt, zal deze
medicijnen toegediend. Uw familie
meestal
ontvangstruimte
wordt er dan van op de hoogte
worden gegeven. U wordt dan aan
gebracht, dat uw operatie klaar is. U
de hartmonitor aangesloten en er
blijft enige tijd in de uitslaapkamer
in
de
zal een infuus ingebracht worden.
voordat u weer terug gaat naar de
U
afdeling.
wordt
door
de
anesthesie-
medewerker opgehaald en naar de operatiekamer gebracht. Indien u
Na het ontwaken kunt u last hebben
krijgt,
van keelpijn, spierpijn of pijnlijke
zullen deze handelingen op de voor-
gewrichten. Dit komt doordat u
een
algehele
anesthesie
bereidingskamer plaatsvinden.
tijdens de gehele operatie steeds in dezelfde houding heeft gelegen.
Tijdens de operatie
Een enkele keer kunt u misselijk zijn
Tijdens de operatie wordt alles afge-
van de narcose. De anesthesie-
dekt met steriele doeken. U kunt de
middelen, die tegenwoordig gebruikt
operatie zelf dus niet zien. Alleen bij
worden zijn erg snel uitgewerkt en
kijkoperaties aan de knie of enkel
hebben het lichaam binnen één dag
kunt u, indien u dat wenst, op de
vrijwel geheel verlaten. Uw lichaam
monitor meekijken. Als u wilt, kunt
heeft echter nog enkele dagen tot
u tijdens de operatie via een kop-
weken nodig om volledig van de
telefoon naar muziek luisteren.
operatie te herstellen.
U kunt ook uw eigen CD’s meebrengen naar de oparatiekamer.
Na de operatie Direct na de operatie wordt u naar de uitslaapkamer gebracht. Gespecialiseerde verpleegkundigen
HL2457 Anesthesie 8
08-10-2004, 11:23:03
Uw voorbereiding
9
Soort opname U komt voor Kort verblijf (1 of meerdere dagen, maximaal 5) U komt voor een Klinische opname
Nuchter zijn U moet nuchter zijn vanaf 24 uur middernacht als u ‘s morgens wordt geopereerd. U mag water of thee blijven drinken tot twee uur voor de ingreep. Niet meer roken vanaf middernacht. U moet nuchter zijn vanaf 8 uur ’s morgen, nadat u een licht ontbijt heeft gebruikt (een beschuit en een kopje thee), indien u ‘s middags wordt geopereerd. U mag water of thee blijven drinken tot twee uur voor de ingreep. Niet meer roken vanaf middernacht. U kunt gewoon eten.
Medicijngebruik U kunt de eigen medicijnen tot op de operatiedag in blijven nemen. U moet de volgende medicijnen niet innemen: dag(en) voor operatie / op operatiedag dag(en) voor operatie / op operatiedag dag(en) voor operatie / op operatiedag dag(en) voor operatie / op operatiedag dag(en) voor operatie / op operatiedag dag(en) voor operatie / op operatiedag
Handtekening Anesthesioloog
Vragen? Indien u vragen heeft over de anesthesie, dan kunt u deze stellen aan de anesthesioloog of de verpleegkundige. Het telefoonnummer van de polikliniek anesthesie is (075) 650 26 02. De afdeling is geopend van 8.00 - 12.00 uur en 13.15 - 16.00 uur.
HL2457 Anesthesie 9
08-10-2004, 11:23:03