Ik ben een kunstenaar ! Mee(r) Met Media WO-les. Gino Vanherweghe Mierendreef 19 - 8520 Kuurne - tel:056718870
[email protected] Basisschool Kinderland - 6de leerjaar A Sint-Anna 41 - 8500 Kortrijk - tel:056201064
URL van dit project: http://users.pandora.be/gino.vanherweghe/kunst 1. Doelgroep - Zesde (vijfde) leerjaren - Leerkrachten: voorbeeld van ondersteuning ICT binnen Wereldoriëntatie
2. Beschrijving De oorspronkelijke bedoeling van het werken met dit kunstproject was (en is) het functioneel gebruiken van ICT binnen het domein wereldoriëntatie. Aangezien we een nieuw leerplan WO hebben, wilden we volgens deze nieuwe inzichten een project uitwerken, en het computergebruik daarin integreren. We wilden daadwerkelijk ondervinden (en aantonen) dat ICT geen losstaand vak mag zijn in de basisschool, maar deel kan en moet uitmaken van het klasgebeuren. Er kwam nog een extra doelstelling ‘na het eigenlijke project’: het project voorstellen aan de buitenwereld via een website en zo ook het communicatieve aspect integreren. ¾ In eerste instantie werd aangetoond dat leerlingen tot heel wat in staat zijn: Zij
werkten het volledige project uit, maakten voor een groot deel zelf de inhoud van het project uit - volgens het nieuwe leerplan, en maakten functioneel gebruik van de mogelijkheden die ICT biedt voor klasgebruik. Het gaat hier niet om het gebruik van de computer als hulpleraar (want voor een zesde leerjaar zijn er weinig goede educatieve programma’s) maar om het gebruik van de computer als gereedschap, als werktuig, geïntegreerd in de dagdagelijkse klaspraktijk. ¾ In tweede instantie werd aangetoond dat het werken met ICT en vooral het gebruik
van internet een meerwaarde geeft i.v.m. communicatie. Het project blijft niet binnen de eigen klas of school, de reacties geven een voldoening na het geleverde werk en een stimulans om verder te werken.
3. Activiteiten-overzicht: Belangrijke opmerking: volledige verloop ook op de website te zien! 3.1. - Het eigenlijke project: (We geven hier enkel aan waar ICT aangewend werd.) 1. We kozen voor het thema 'Ik ben een kunstenaar'. Dit thema is een onderdeel van de nieuwe WO-methode van de uitgeverij Van In “De Nieuwe Wereld” (september 2000 klaar). 2. Het project draaide in zijn essentie rond 40 uitgekozen kunstwerken, verdeeld over 10 periodes. Dus 10 reeksen van telkens 4 kunstwerken, ideaal om een kwartetspel te spelen. Maar de afbeeldingen van de kunstwerken waren onduidelijk (kopieën). Oplossing: Aanleggen van infomappen rond elk kunstwerk zodat men daarin kon zien waar een afbeelding in kleur en meer info te vinden was! In een voortaak kregen de kinderen opdracht om rond die veertig kunstwerken informatie op te zoeken. Een weekje vooraf kregen de kinderen een lijst mee waar alle kunstwerken op vermeld werden met de opdracht: zoek afbeeldingen van deze kunstwerken, zoek info over de kunstenaar zelf, en dit thuis zowel als in de klas, in de bibliotheek, in de klasbibliotheek, op internet, op cd-rom’s,… Tevens werd een logboek bijgehouden van ‘wat heb je waar gevonden’ om zo alles nadien opnieuw vlug te kunnen lokaliseren. Dit leidde tot een indrukwekkende verzameling van naslagwerken: -Vele kunstboeken werden bijeengebracht, telkens met een bladwijzer waar het betreffend kunstwerk precies te vinden was. -Op een viertal cd-rom’s werd ook heel wat info gevonden. Vooral de cd’s Grote Musea van Europa en Kunstzinnig bevatten heel wat informatie. -Wie op het internet zocht kwam tot de vaststelling dat alle kunstwerken als afbeelding terug te vinden waren. Voor meer dan de helft ook met Nederlandstalige informatie. Dank zij het gebruik van ICT slaagden we er dus in om goed geïllustreerde en goed gestoffeerde infomappen aan te leggen( met daarin ofwel afdrukken van het gevonden materiaal ofwel een verwijzing naar de informatiebron) die verder als basis konden gebruikt worden bij de verdere uitwerking van het thema. Opzoeken in de infomappen
3. In de ‘kunstkoffer van Rembrandt’ was het de bedoeling om een kunstenaar op verschillende manieren naar voren te brengen. Eerst moesten we opnieuw alle materiaal verzamelen, archiveren, via boeken, cdrom’s, internet,… Aan de hand van een klassikale brainstorming aan het bord probeerden we de grote lijnen weer te geven: Wat wilden we over Rembrandt en zijn tijd te weten komen? Eenmaal alles wat gestructureerd, zochten we manieren om dat alles creatief naar voren te brengen: drie werkvormen werden weerhouden en de klas verdeelde zichzelf in drie groepjes om aan het werk te gaan. We zouden werken met een documentaire over Rembrandt, een fotoreportage van enkele schilderijen en een heuse Rembrandtkrant. ¾ Bij de documentaire werd het volledige scenario uitgeschreven in MS Publisher en voor elke medewerker van dat groepje gekopieerd, zodat ze heel duidelijk met elkaar konden afspreken en alles vlekkeloos verliep. ¾ Voor de aanmaak van de fotoreportage kozen
de leerlingen voor een presentatiepakket, nl. Power-Point. Bij veel kinderen betekent dit, dat ze ontdekken dat ze precies door het aanmaken van de dia's ontdekken dat een structuur noodzakelijk is en dat ze zo beter hun ideeën kunnen ordenen. Bovendien lukt hier een optimale koppeling tussen de kerngedachte (weergegeven op de dia) en de volledige weergave van de gedachte (mondeling tijdens de presentatie).
¾ Ook bij het aanmaken van de
Rembrandtkrant bleek snel de elan die het gebruik van ICT kan geven. Opnieuw gewerkt met het publicatiepakket Microsoft Publisher. De meerwaarde van het gebruik van de computer zit o.i. vooral in het feit dat de kinderen door het gebruik van het publikatiepakket bevrijd waren van een aantal technische zaken zoals bijvoorbeeld de opmaak in kolommen. Alle aandacht kon naar de inhoud gaan.
4. We trokken naar het Stedelijk Museum in Kortrijk, maar met een andere kijk op een museumbezoek: De kinderen mochten een half uurtje vrij rondlopen, en ondertussen een kunstwerk uitzoeken dat ze persoonlijk het mooist vonden. Nadien trokken we met de klas doorheen het museum en stopten we bij elk gekozen kunstwerk waar de leerling een kort woordje tot de klas richtte, vooral rond zijn gevoelens over dat werk. Ze mochten er een foto van nemen en hun gevoel ook op papier zetten – als huistaak uiteraard. De volgende dag werden alle teksten reeds verwerkt op de klascomputer met resultaten die de moeite waard waren. 5. We bouwden een tentoonstelling met alle zelfgemaakte kunstwerkjes.
3.2. De uitdaging Als afsluiting van het project maakten de kinderen ook een klaswebsite aan. Daarop brachten ze verslag uit over hun activiteiten. We kregen dit bericht van de heer Dekimpe (inspecteur en pedagogisch begeleider – nu Coördinator van het REN voor West-Vlaanderen): “Maak met de klas een website van het project ‘Ik ben een kunstenaar’ met een gastenboek. Zorg dat jullie vóór Kerstmis honderd gasten hebben waaronder één bekende Vlaming! Mijn tegenprestatie: een muziekles in de klas!” STAP VOOR STAP een website bouwen van het project met de kinderen: 1. Na het lezen van de e-mail was iedereen akkoord. 2. Eerst moesten we alles op een rijtje zetten – wat hebben we precies uitgevoerd in dit project? 3. Hierin probeerden we een structuur te brengen – Alles in grote hoofdtitels onderverdelen 4. We wilden ook een logo gebruiken dat te maken had met kunst. Dus zocht iedereen op clipart-cd-roms naar een passende afbeelding. 5. Hoe gaan we de site opbouwen? Hoe moeten we navigeren binnen onze site? Aan de hand van een groot bordschema werd alles aan elkaar gelinkt. 6. Een paginasjabloon ontwerpen om zo makkelijk tekst en tekeningen te kunnen aanvullen in de klas was noodzakelijk om vlug te kunnen werken met een minimum aan computerkennis.
De hele site krijgt zo wat dezelfde structuur, maar men kan veel vlotter werken en elkaar bijstaan. 7. Er was toch wat technische uitleg nodig: wat is html, gif, jpg,... 8. En enkele eenvoudige basisprincipes van het nieuwe programma (Frontpage Express) dienden ook onder de knie te zijn. 9. Taakverdeling - Openingspagina van de website diende opgemaakt te worden - Een voorwoord met de uitleg over deze uitdaging - Digitaliseren van de eigen aangemaakte zelfportretten, door leerlingen die thuis een scanner hebben - De powerpointpresentatie bleek niet zonder meer bruikbaar. Er was nu immers geen gesproken commentaar meer. Dat betekende dat elke dia opnieuw moest worden opgemaakt: van kernwoorden naar een beknopte tekst over het afgebeelde kunstwerk. - Ook de Rembrandtkrant diende aangepast. Gelukkig heeft Publisher daartoe een ingebouwde webfunctie, zodat dit in enkele minuten OK was. - We beschikten we over meer dan 100 digitale foto's. Eerst diende er een selectie te gebeuren en dan een ordening volgens de grote websiteonderdelen. Dit digitaal materiaal diende ook aangepast te worden om op een webpagina te kunnen plaatsen. Met een eenvoudig programmaatje verkregen we toch behoorlijke resultaten. - Deze foto’s zonder commentaar op het web zetten had weinig zin. Er moesten dus bijkomende teksten worden ingevoerd. - Het gastenboek opmaken , webruimte aanvragen, en uploaden - De teksten die de kunstwerken van het museum behandelden dienden ook aangepast. Hier opnieuw een groot voordeel van Publisher (met enkele drukken op enkele knoppen was alles klaar voor het web) - Iedereen vond zelf dat er toch geen fout meer in elke tekst mocht te vinden zijn van zodra we die door vele anderen zouden laten lezen: spellingscontrole uitvoeren - De website zelf diende ook nagekeken te worden. Zijn alle hyperlinks wel OK?
Bij de website hoorde ook een gastenboek. - Via e-mail schreven de kinderen andere klassen en instanties en ook privé-personen aan met het verzoek even een bezoek aan de website te brengen. Ze wilden immers zoveel mogelijk bezoekers. - Dit gastenboek diende uiteraard ook onderhouden te worden. Het lezen zelf van de reacties was HET moment van de dag. Het was toen volop proefwerktijd. Maar vooraleer een toets te starten werden alle nieuwe berichten luidop voorgelezen. Nadien werden ze op het bord aangebracht en kon men na elke proef nog wat opnieuw gaan nalezen. Het bord was na enkele dagen bedekt met A4-blaadjes, maar tijdens de proeven moet je toch niet zoveel meer met je krijtje werken. gastenboek - De bezoekers verwachtten toch wel een bedanking voor hun medewerking. Dus maakte elke leerling tussen de proeven door een tekening met hun naam in verwerkt. Die tekeningen werden gescand en in een e-mail verwerkt. - Bedankingen mailen konden we gelukkig na de proeven, want dat heeft ook enkele uren tijd gevergd, het aantal gasten was immers meer dan verwacht. - En als laatste onderdeel kwam uiteraard de tegenprestatie van de uitdager zelf. Want we waren in onze opzet geslaagd! Heel wat meer dan 100 gasten en meer dan één bekende Vlaming zorgden ervoor dat we een toffe muziekles kregen in de klas. Het project is wel ten einde, maar nog niet afgesloten: regelmatig wordt het gastenboek door nieuwe bezoekers aangevuld. Het blijft actueel in de klas.