Deerns raadgevende ingenieurs bv
www.deerns.nl
Hoe duurzaam is de duurzaamheidsadviseur? Op 21 juli 2009 is een groep Delftse studenten naar het Kunlun-gebergte in China vertrokken om daar – op de 7546 meter hoge Muztagh Ata – onderzoek te doen naar de intensiteit van zonnestraling boven de ijskappen. Deerns heeft deze expeditie mede mogelijk gemaakt.
DEERNS
2
Over Deerns Deerns is het grootste onafhankelijke adviesbureau in Nederland op het gebied van installatietechniek, energie en bouwfysica. Met vestigingen in Nederland, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Dubai, China en de Verenigde Staten is Deerns een toonaangevende internationale speler. Het hoofdkantoor van Deerns is gevestigd in Rijswijk (ZH), Nederland. Deerns ontwikkelt en ontwerpt technische voorzieningen in de gebouwde omgeving. Als geen ander is Deerns in staat de ontwikkeling van innovatieve concepten te verbinden met een probleemloze uitwerking daarvan tot een betrouwbare, praktische realisatie. Daarmee draagt Deerns bij aan een veilige, duurzame en comfortabele verblijfsomgeving.
Voorwoord De collectieve bewustwording groeit om duurzaam met onze omgeving om te gaan. Overheden, het bedrijfsleven en non- profit organisaties ontplooien duurzaamheidprogramma’s. Maar ook op individueel niveau worden steeds vaker bewust afwegingen gemaakt om te komen tot een meer duurzame wereld. Decennialang ontwikkelen adviseurs van Deerns duurzame oncepten voor hun opdrachtgevers. Vele van deze concepten c – die staan voor significante energiereducties en vermindering van CO2-uitstoot – zijn inmiddels uitgevoerd. Alleen al in 2009 hebben deze duurzame oplossingen geresulteerd in een CO2reductie van meer dan 34.000 ton. Een reductie die de komende 25 jaar (dit is de gemiddelde technische levensduur van onze installatieontwerpen) keer op keer terugkomt. Over deze gehele periode wordt dus ruim 850.000 ton CO2 minder uit gestoten. Dit is vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van ruim 116.000 Nederlandse huishoudens. In projecten brengen we duurzaamheid dus dagelijks in praktijk, maar hoe zit het met ons individuele handelen? Deze vraag willen we via deze rapportage beantwoorden. Daarbij beginnen we met het in kaart brengen van onze eigen CO2-voetafdruk. Vervolgens geven we aan welke maatregelen we treffen om deze voetafdruk te verkleinen. Daarnaast laten we zien welke maatschappelijk georiënteerde initiatieven en ideeën wij ontplooien. Veelal leveren deze maatregelen een directe bijdrage aan de vermindering van ons energieverbruik, terwijl andere maatregelen vooral de bewustwording stimuleren. Alle maatregelen samen moeten er uiteindelijk voor zorgen dat alle medewerkers van Deerns – als vanzelfsprekend – duurzaam denken en handelen, om zo onze CO2-voetafdruk te minimaliseren.
HOE DUURZAAM IS DE DUURZAAMHEIDSADVISEUR?
We bereiken het grootste effect in de reductie van CO2 met onze duurzame energieconcepten in onze projecten. Om dat tot uitdrukking te laten komen introduceren we de Deerns-multiplier. Deze factor staat voor de mate waarin wij per jaar met de top-10 van onze projecten CO2 weten te besparen voor onze opdracht gevers afgezet tegen de wettelijke prestatie-eisen ten opzichte van onze eigen voetafdruk. Zo blijkt dat onze ontwerpen in 2009 alleen al goed waren voor een CO2-besparing over de gehele technische levensduur van 685 keer onze eigen jaarproductie! Dat dit voor ons geen nieuw fenomeen is, blijkt uit de resultaten van dezelfde berekening voor projecten uit het verleden, waarbij de opgaande lijn duidelijk waarneembaar is.
Onze maatregelen In 2009 hebben wij een groot aantal initiatieven genomen op het gebied van ons eigen duurzaam handelen. Deze initiatieven zijn onder te verdelen in de volgende drie categorieën:
1 Onze kantoren In de categorie kantoren ligt de nadruk op energiebesparende maatregelen binnen onze gebouwen en het gebruik van zoveel mogelijk duurzame energie. Daarnaast beperken we zoveel mogelijk het gebruik van grondstoffen, in ons geval vooral papier. Het papier dat we gebruiken is duurzaam geproduceerd.
2 Onze reiskilometers Verreweg het grootste deel van onze CO2-voetafdruk wordt bepaald door onze reiskilometers. De maatregelen die we op dit vlak hebben genomen zijn gericht op beperking van het aantal te maken kilometers en CO2-reductie per kilometer door stimulering van het gebruik van openbaar vervoer en het gebruik van energiezuinige bedrijfsauto’s.
3 Ons werk Sinds 1928 hebben we voor vele opdrachtgevers duurzame oplossingen ontwikkeld. Onze energieconcepten blijven veruit onze grootste hefboom in onze doelstelling een substantiële CO2-reductie te bewerkstelligen. Daarom hebben wij onszelf ten doel gesteld dat van de hiervoor relevante projecten die we in één jaar behandelen ten minste 10% zodanig duurzaam moet zijn dat zij in aanmerking komen voor een Groenverklaring van AgentschapNL (voorheen SenterNovem).
3
Overzicht bereikte resultaten 2009 Activiteit
Resultaat in 2009
Planning 2010
• Nulmeting milieubelasting
Formuleren verdergaande beleidsdoelstellingen
Energiebesparende maatregelen
• Toepassen energiezuinige verlichting (voorbeeld: vestigingen Maastricht, Eindhoven en Groningen) • Toepassen energiezuinige opwekking van warmte en koude (voorbeeld: vestigingen Groningen en Eindhoven) • Beperken stand-by tijd computers
Invoeren van verdergaande energiebesparende aatregelen m
Gebruik duurzame energie
• Inkoop van groene energie voor zover mogelijk voor zoveel mogelijk v estigingen. • Proefneming opwekking van windenergie voor eigen gebruik
Verdere vergroening van de eigen energieopwekking
Grondstofgebruik
• Gebruik duurzaam geproduceerd papier: al het gebruikte papier heeft het FSC-keurmerk • Afval scheiden
Invoeren maatregelen ter verdere beperking van grondstofverbruik: naast verdere beperking papierverbruik ook waterbesparende maatregelen en beperking gebruik verpakkingsmaterialen,
Gedragsbeïnvloeding
• Stimuleren van medewerkers om verantwoord om te gaan met energie en grondstoffen (voorbeelden: gebruik verlichting, efficiënt papiergebruik, gebruik adapters, etc.)
Continueren bewustwording (o.a. door energiemonitoring)
Bedrijfsauto’s
• Gebruik auto’s met groen energielabel A t/m C
Toepassing energielabels A en B
Gebruik duurzame vervoersmiddelen
• Stimuleren gebruik openbaar vervoer (voorbeeld: beschikbaarstelling NS-business card) • Beschikbaar stellen bedrijfsfietsen voor lokaal verkeer
Continueren beleid
Bewustwording minder nergiegebruik e
• Monitoren brandstofverbruik bedrijfsauto’s • Verminderen reiskilometers door bewustere planning van bijeenkomsten en gebruik van moderne hulp middelen (voorbeeld: tele- en videoconferencing) • Stimuleren carpoolen
Continueren bewustwording
Stimulering toepassing duurzame concepten in projecten
Doelstelling dat minimaal 10% van alle hiervoor relevante onderhanden projecten in aanmerking komt voor de Groenverklaring van AgentschapNL (voorheen SenterNovem)
Stimuleren van duurzame oplossingen bij opdrachtgevers
Ontwikkeling duurzame concepten
Ontwikkelen op eigen initiatief van duurzame energieconcepten zonder specifieke marktvraag. Bijzondere voorbeelden zijn: • Burj al Shams • Green Cooling for Data Centers • Balanskas • De Autarc • Learning Center Lausanne
Verhogen van het aantal op eigen initiatief te ontwikkelen duurzame projecten
Opleiding medewerkers
Trainen van medewerkers in de LEED- en BREEAMcertificeringsmethodiek
Bureau-brede verspreiding van certificeringstechnieken
Ontwikkeling diensten
Lanceren van de Deerns Green Credit Card: een ethodiek voor het inzichtelijk maken van de totale m kostenconsequenties van duurzaamheidmaatregelen
Integreren van de methodiek in projecten
Algemeen Beleidsvorming Onze kantoren
Onze reiskilometers
Ons werk
De CO2-voetafdruk van Deerns
Berekening CO2- voetafdruk
Deze voetdruk is tot stand gekomen aan de hand van het GHG-protocol
CO ² -uitstoot gemiddeld per fte Eigen bedrijfsactiviteiten, weergegeven in kg CO ²
kg CO2
2009
Scope 1 Zakelijke auto km
Auto kilometers
Gasverbruik
Vliegtuig kilometers
Waterverbruik
Gas Elektriciteit
Airconditioning
OV kilometers
Scope 2
849.537 88.551 764 10.198
Airco Papier
Elektriciteit
Water
Scope 3 Vliegtuig
CO ² -besparing In Deerns-projecten ten opzichte van Deerns CO ² -voetafdruk 2009 1000
x 1000 ton
28.697
Papier
12.385
Percentage Elektriciteit
5,44%
Percentage Gas
7,1%
Percentage auto km
700
194.284
Openbaar vervoer
900 800
68.270
Percentage OV
68%
2,3%
600 500
Totaal CO2- uitstoot
400
Uitstoot per edewerker (fte) m
300
1.252.687 3.332
200 100 0 Projecten in 2000
CO²-voetafdruk 2009
Projecten in 2005
Projecten in 2009
Deerns Multiplier Bij elkaar hebben deze duurzame oplossingen in 2009 geresulteerd in een CO ² reductie van meer dan 850.000 ton, bijna 685 keer zoveel als de jaarlijkse uitstoot van Deerns in Nederland.
Duurzame concepten van Deerns: Door de ontwikkeling van deze innovatieve concepten kan Deerns duurzame ontwerpen voor opdrachtgevers realiseren en de CO2- uitstoot reduceren. • Burj al Shams • Green Cooling for Datacenters • Balanskas • Learning center Lausanne • Autarc
DEERNS
6
Maatschappelijke doelen CO2-reductie is één van de doelen van Deerns en maakt deel uit van de ambities om zo maatschappelijk verantwoord mogelijk te ondernemen. Deerns ondersteunt ook diverse andere initiatieven als het gaat om de verwezenlijking van deze doelstellingen.
‘Onze ontwerpen waren in 2009 alleen al goed voor een jaarlijkse CO2-besparing van bijna 685 keer onze eigen productie!’
Girlsday
Expeditie naar de Muztagh Ata
Het landelijk evenement Girlsday promoot techniek onder meisjes van middelbare scholen. Deerns heeft een dagprogramma samengesteld voor de meisjes uit de 1e VWO-klas van het VCL in Den Haag. Door deze kennismaking met techniek hoopt Deerns dat meer meiden voor een technische of betawetenschappelijke opleiding kiezen.
Op 21 juli 2009 is een groep Delftse studenten naar het Kunlun-gebergte in China vertrokken om daar de 7546 meter hoge Muztagh Ata te beklimmen en daar onderzoek te doen naar de intensiteit van zonnestraling boven de ijskappen. Deerns heeft deze expeditie mede mogelijk gemaakt.
Stichting Living Daylights
Prinses Christina Concours
De Stichting Living Daylights promoot een goede toepassing van daglicht in de gebouwde omgeving. Deerns is hoofd donateur van deze stichting.
Het Prinses Christina Concours zet zich in voor de promotie van klassieke muziek en jazz onder jongeren. Deerns is één van de begunstigers van dit concours.
HOE DUURZAAM IS DE DUURZAAMHEIDSADVISEUR?
Samenwerkingsverbanden duurzaamheid De Groene Zaak De Groene Zaak wil de verduurzaming van de Nederlandse economie en van het ondernemersklimaat versnellen. Het is de enige brancheoverstijgende vertegenwoordiging van duurzaam ondernemend Nederland. Deerns is Founding Partner van De Groene Zaak.
Dutch Green Building Coucil
F O U N D I N G PA R T N E R
De Dutch Green Building Council (DGBC) is een onafhankelijke non-profit organisatie die streeft naar blijvende verduurzaming van de gebouwde omgeving in Nederland. Deerns is founding partner en medeontwikkelaar van BREEAM NL. Daarnaast is Deerns ook lid van de Amerikaanse variant van deze organisatie, de US Green Building Council (USGBC).
Duurzame kans bestaande kantoren Samen met DTZ Zadelhoff en Inbo architecten heeft Deerns een concrete werkmethodiek ontwikkelt om bestaande kan toren te verduurzamen. De aftrap van dit project heeft in april jl. plaatsgevonden tijdens een seminar in een inmiddels geheel gerenoveerd pand van de Hogeschool Utrecht.
Duurzaamgebouwd.nl Iedereen in Nederland wil duurzaam bouwen, maar wat is de zin en de onzin hiervan? Om alle betrokkenen een stap op weg te helpen heeft OVG Projectontwikkeling het initiatief genomen om samen met een groep Nederlandse experts een digitaal kennisplatform op te zetten over dit onderwerp, www.duurzaamgebouwd.nl. Deerns is partner van dit digitale platform.
7
Colofon Productie, redactie: Marcel Schellekens, Erwin Beswerda, Peter Buurman Ontwerp & opmaak: Smidswater Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande toestemming van de uitgever worden overgenomen of vermenigvuldigd.