Schoolgids 2011-2015
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Inhoudsopgave Inleiding .................................................................................................................................................................. 3 Hoofdstuk 1: De school ................................................................................................................................... 4 Hoofdstuk 2: Waar de school voor staat ....................................................................................................... 6 Hoofdstuk 3: Instroom van leerlingen............................................................................................................ 9 Hoofdstuk 4: Organisatie van de school ..................................................................................................... 11 Hoofdstuk 5: Functies en taken binnen De Kosmos .................................................................................. 12 Hoofdstuk 6: Schoolvakken .......................................................................................................................... 14 Hoofdstuk 7: De zorg voor leerlingen .......................................................................................................... 19 Hoofdstuk 8: Uitstroom van leerlingen ........................................................................................................ 26 Hoofdstuk 9: De ouders ................................................................................................................................ 27 Hoofdstuk 10: Feesten, vieringen en andere activiteiten ........................................................................ 30 Hoofdstuk 11: Buitenschoolse activiteiten ............................................................................................... 31 Hoofdstuk 12: Toetsen, verslagen en resultaten ..................................................................................... 32 Hoofdstuk 13: Praktische zaken ................................................................................................................ 34 Hoofdstuk 14: School- en klassenregels .................................................................................................. 37
Herziene versie juli 2013 Onderwerp: Periode: Eigenaar: Akkoord:
Schoolgids 2011 – 2015 Sonja van Katwijk MT
Status: definitief Versienr: Juli 2013 Pagina’s: Datum: 22-6-2013
handtekening
S. van Katwijk
MR
Datum: 2-7-2013
J. Geelmuijden
Bestuur
Datum: 9-7-2013
W. Kuijpers
2
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Inleiding Welkom op De Kosmos. Een moderne Montessoribasisschool in een rustig en groen gebied in Hoogland. Een school waar ieder kind telt en een fijne, zinvolle tijd doorbrengt. De Kosmos is een school in beweging die, uitgaand van eigen kracht, zoekt naar kwaliteit. Indien nodig past zij zich aan, schoolt bij en herijkt om die kwaliteit te waarborgen. In deze schoolgids leggen we graag uit hoe wij werken.
Waarom een schoolgids voor ouders? Deze gids zegt veel, maar niet alles over onze school. De beste indruk kunt u krijgen door gewoon te komen kijken. Proef de sfeer, kijk kritisch rond en maak kennis met de leerkrachten, ouders en kinderen. Graag nodigen wij geïnteresseerde ouders/verzorgers en leerlingen hiervoor uit tijdens onze voorlichtingsmiddagen. Voor ouders die al kinderen op De Kosmos hebben zitten, geeft de schoolgids allerlei informatie over het onderwijs en de organisatie op onze school.
Wie hebben aan deze schoolgids meegewerkt? De schoolleiding heeft, in samenwerking met het team, de M.R. en het bestuur de schoolgids gemaakt. Deze schoolgids heeft een jaarlijks supplement, met daarin data, namen, telefoonnummers, de vakantieregeling, gymtijden e.d. De namenlijst van de kinderen wordt apart verstrekt aan de ouders van wie de kinderen al op school zitten.
Verzoek aan ouders om te reageren. Wanneer u opmerkingen heeft over onze schoolgids, vinden wij het fijn deze te horen of te lezen. Wellicht kunnen we hier de volgende keer rekening mee houden. Update Deze schoolgids is geschreven in 2011 en geactualiseerd in juni 2013
Hoogland, juni 2013
Sonja van Katwijk Directeur
3
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
Hoofdstuk 1:
versie 1.0 juli 2013
De school
Oprichting van De Kosmos Schoolvereniging de Kosmos is oktober 1987 door ouders opgericht. Bij een schoolvereniging vormen ouders het bestuur. Door veranderingen in de maatschappij, waarin steeds hogere eisen worden gesteld aan onderwijs en dus ook aan een schoolbestuur, heeft de algemene ledenvergadering van schoolvereniging de Kosmos in 2012 besloten om -25 jaar na de oprichting- over te gaan naar een professioneel bestuur. April 2013 is de schoolvereniging omgezet naar een Stichting. Het bestuur wordt sinds dat moment gevormd door het College van Bestuur. Dit college van bestuur is ook werkzaam als College van bestuur van Meerkring, de stichting voor openbaar onderwijs in Amersfoort. Stichting de Kosmos is nog een eenpitter. De Kosmos fuseert over maximaal 5 jaar met Stichting Meerkring.
Richting De Kosmos is een algemeen-bijzondere Montessoribasisschool. ‘Bijzonder’ houdt in dat de rechtsvorm een stichting is. ‘Algemeen’ wil zeggen dat wij geen specifiek geloof uitdragen. Leerlingen van alle culturen, leefwijzen en godsdiensten die de samenleving kent, zijn bij ons welkom.
Adresgegevens Al snel na de start is de school verhuisd naar de Bovenkruier. In 2000 is het gebouw uitgebreid met vier lokalen tot dertien lokalen. Dit is de huidige omvang. Montessorischool De Kosmos De Bovenkruier 1 3828 AR Hoogland 033 4807515 www.dekosmos.nl
[email protected]
Schoolgrootte De school telt circa 325 leerlingen. Zij zijn verdeeld over dertien groepen.
Indeling van het schoolgebouw De blauwe vloer vormt het hart van het halfronde schoolgebouw. Hier vinden alle gezamenlijke activiteiten plaats. Rondom deze blauwe vloer liggen de lokalen, met daarachter de schooltuinen en het park. In de school is een speellokaal, een bibliotheek en op diverse plaatsen in de gangen zijn werkruimtes, al dan niet met computers.
De omgeving De Kosmos is prachtig gelegen aan de rand van Park Schothorst, een groen gebied in Amersfoort Noord (Hoogland). De school heeft twee zonnige schoolpleinen en grenst aan een park, waar de kinderen spelen tijdens het overblijven.
4
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Aantal uren les en schooltijden Het minimum aantal lesuren van groep 1 tot en met 8 is op alle basisscholen 7520 uur. Onze schooltijden en lesuren vallen binnen de kaders van de Wet op het primair onderwijs (WPO). schooltijden maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag
Groep 1 t/m 4 08.30 – 12.00 13.00 – 15.00 08.30 – 12.00 13.00 – 15.00 08.30 – 12.15 08.30 – 12.00 13.00 – 15.00 08.30 – 12.00
Groep 5 t/m 8 08.30 – 12.00 13.00 – 15.00 08.30 – 12.00 13.00 – 15.00 08.30 – 12.15 08.30 – 12.00 13.00 – 15.00 08.30 – 12.00 13.00 – 15.00
5
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
Hoofdstuk 2:
versie 1.0 juli 2013
Waar de school voor staat
Montessorionderwijs De manier waarop Maria Montessori naar een kind kijkt, vormt het fundament van ons onderwijs. In haar filosofie is een kind actief. Het kind is nieuwsgierig, leergierig en van nature behept met de drang om te weten. Zelfstandigheidsontwikkeling, initiatieven nemen, vrijheid van werkkeuze, individualisering en vertrouwen in eigen mogelijkheden spelen in het Montessorionderwijs een belangrijke rol.
Uitgangspunten van ons onderwijs Het eerste uitgangspunt is: “Leer ons het zelf te doen”. Wij begeleiden onze leerlingen naar zoveel mogelijk zelfvertrouwen, zelfstandigheid en zelfredzaamheid en een voor de leerling zo hoog mogelijk uitstroomniveau naar het Voortgezet Onderwijs Een ander uitgangspunt is dat ieder mens uniek is. Wij menen dat vanuit de verschillen tussen mensen een krachtige, dynamische wereld groeit. Wij proberen waar mogelijk, ruimte te geven aan de eigenheid van kinderen. We hebben oog voor de cognitieve, sociaalemotionele en motorische vaardigheden van elk kind. Dat betekent niet dat wij individueel of privéonderwijs geven. Dat betekent ook niet dat leerlingen kunnen doen waar ze zelf zin in hebben. Dat betekent wel dat wij binnen de mogelijkheden van de school en de groep ruimte geven voor verschillen in niveau, tempo, interesses, begeleiding en zorg Wij bereiken dit door: • het inzetten van doelgerichte leerprogramma’s op verschillende instructieniveaus (effectief, samenhangend, actueel); • een duidelijke en gestructureerde leeromgeving (veilig, geborgen, vertrouwen); • het creëren van een open werksfeer (respectvol, zelfstandig, duidelijk, consequent); • het aanleren van een lerende houding (nieuwsgierig, motiverend, kritisch, studievaardig, keuzevrijheid, initiatief nemen); • het aanleren van sociale vaardigheden (kanjertraining); • van iedereen te verlangen het maximale uit zichzelf te halen (bewustwording, doorzettingsvermogen, omgaan met tegenslag en frustratie, stellen van doelen); • het begeleiden door betrokken leerkrachten (inspirerend, deskundig, enthousiast); • open te staan voor samenwerking (professioneel, enthousiast, open). Hierdoor leggen wij een uitstekende sociale en cognitieve basis voor passend vervolgonderwijs en een kansrijke toekomst. Het opvoeden van kinderen is een gezamenlijke taak van ouders en schoolteam. Het is erg belangrijk dat ouders van onze uitgangspunten op de hoogte zijn en deze ook ondersteunen.
6
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Naamgeving Onze school dankt haar naam aan een belangrijk onderdeel van de filosofie van Montessori: het kosmisch onderwijs. Het kernpunt van de kosmische visie is de overtuiging dat alles in het universum met elkaar verbonden is. Het kleine kan niet zonder het grote en andersom. Het kosmisch onderwijs brengt een fundamentele ordening aan in de talrijke indrukken die het kind opdoet. Met als doel het kind te laten zien dat geen enkele gebeurtenis in de wereld op zichzelf staat. Daarnaast geeft het handvatten waarmee kinderen leren bewust met hun omgeving om te gaan. De naam van onze school vertegenwoordigt deze filosofie en wij dragen deze gedachte op de kinderen over. Vanuit deze filosofie werken wij daarom niet met gescheiden zaakvakken zoals aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, techniek of burgerschap, maar we werken met de geïntegreerde methode Topondernemers.
Neo-montessoriaans onderwijs Maria Montessori heeft een eeuw geleden haar onderwijs ontwikkeld in de arme sloppenwijken van Italië. Zij zag kinderen die van nature nieuwsgierig en leergierig waren. Door gebrek aan aanbod (er waren weinig of geen scholen) stagneerde de ontwikkeling van deze kinderen. Met een kansloze toekomst als gevolg. Maria Montessori ontwikkelde een onderwijsvorm, waarin kinderen door het aanbieden van een rijke omgeving (de voorbereide omgeving) werden geprikkeld en werden uitgedaagd om te gaan leren. In dit traditionele Montessorionderwijs zijn naast de Montessorimaterialen geen andere lesmethodes aanwezig. Dit onderwijs is individueel en kindvolgend. Er is geen streefniveau bepaald. Er is in een eeuw nogal wat veranderd. We kennen al geruime tijd de leerplicht en vrij recent is het minimale eindniveau van leerlingen door het ministerie vastgelegd door middel van referentieniveaus. Op De Kosmos hebben wij de keuze gemaakt om het traditionele uitgangspunt “Leer ons het zelf te doen” te combineren met de inzichten en eisen van de huidige tijd. Wij spreken van neo-montessoriaans onderwijs. Dat betekent dat we: • moderne methoden en materialen inzetten, die passen binnen het Montessoriconcept en aansluiten bij de huidige kerndoelen en referentieniveaus; • interactief leren en leer- en denkstrategieën een belangrijke plaats geven; • naast individueel werken ook kinderen op een doelmatige wijze leren samenwerken; • een plaats geven aan culturele en kunstzinnige vorming. Dit wordt in de praktijk vormgegeven door samenwerking tussen directie, team, leerlingen, ouders en bestuur. Want niet alleen didactiek, de wijze waarop een leerkracht les geeft, speelt hierbij een rol. Ook de gekozen methodes, klasseninrichting, opvoeding, sfeer binnen de school en goede communicatie zijn van groot belang. Samen zijn we constant op zoek naar de juiste balans tussen even verder helpen en weer loslaten.
7
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Karakteristieken van De Kosmos • •
• •
• • • • • • •
een sterk pedagogisch klimaat in een rustige en veilige werkomgeving; ruime aandacht voor lezen, rekenen en taal, waarbij wij streven naar een voor het kind maximaal haalbare uitstroomniveau. Tevens is het onze overtuiging dat school meer moet zijn dan kennisoverdracht. Immers het kind moet straks klaar zijn voor een leven in de maatschappij. We leren een kind de vaardigheden en kennis om dit, samen met anderen, te kunnen; We gebruiken hiervoor de Kanjertraining; gebruik van zowel reguliere lesmethodes als Montessorimateriaal; leren leren: we leren kinderen met informatie omgaan en kritisch kijken naar hun werkhouding. De vaardigheid om zelfstandig te werken wordt stap voor stap aangeleerd, binnen de eigen mogelijkheden van het kind. Een kind leert spelenderwijs kiezen, plannen, uitvoeren, corrigeren, samenwerken en samenleven; indeling in heterogene groepen. In een groep zitten kinderen van verschillende leeftijden, met hun eigen talenten, ontwikkelingsniveaus en belangstellingen. Het kind leert omgaan met verschillen binnen de eenheid van een groep; laagdrempelig: de sfeer tussen kinderen, ouders, leerkrachten en schoolleiding is open. Ouderparticipatie speelt een belangrijke rol; voorbereide omgeving: binnen de school is het opgeruimd en aantrekkelijk en alles heeft een vaste plaats. Kinderen helpen mee alles netjes en schoon achter te laten en leren daarmee verantwoordelijkheid dragen voor hun omgeving; rondom de school hebben we fraai aangelegde schooltuinen, de school ligt in een groene omgeving en de kinderen spelen buiten in het groen; alle kinderen blijven tussen de middag over; buitenschoolse opvang (BSO) in en vlak naast de school bij de korfbalvereniging; hoge leeropbrengsten (Cito 2013: 540,8)
Tevredenheidspeilingen Uit de Tevredenheidspeiling, die Beekveld en Terpstra voorjaar 2013 heeft uitgevoerd, blijkt dat ouders, leerlingen, medewerkers en management een over het algemeen hoger rapportcijfer aan de school toekennen dan het landelijk gemiddelde. De Kosmos biedt in de ogen van ouders een prettige leeromgeving en leerlingen geven aan het onderwijs en ondersteuning te krijgen die zij nodig hebben. Al met al een zeer fraai resultaat! Om ervoor te zorgen dat dit in de toekomst zo blijft gaan we uiteraard met de verbeterpunten aan de slag. gemiddeld rapportcijfer Kosmos
gemiddeld rapportcijfer scholen in Nederland
Verschil Kosmos en extern
Management 2013
8,0
7,6
+0,4
Medewerkers 2013
8,1
7,6
+0,5
Ouders 2013
7,7
7,5
+0,2
Leerlingen 2013
8,3
8,0
+0,3
Tevredenheidspeiling 2013
8
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
•
Hoofdstuk 3:
Instroom van leerlingen
De opvang van nieuwe leerlingen op school Het aanmelden van leerlingen kan via het inschrijfformulier op de website. Wanneer leerlingen aangemeld zijn, komen zij op de wachtlijst. In de loop van het jaar krijgen ouders van de managementassistent een uitnodiging voor de kennismakingsmiddag. In het schooljaar voordat de leerling 4 jaar wordt, horen ouders of de leerling geplaatst is. Als de leerling geplaatst is heeft de bouwcoördinator van de onderbouw een kennismakingsgesprek met de nieuwe ouders. Enkele weken voordat de leerling 4 jaar wordt, belt de groepsleerkracht om enkele wen-dagen af te spreken. Wanneer de leerling 4 jaar wordt, mag hij of zij definitief naar school. In overleg kan, indien nodig, worden afgesproken dat leerlingen met halve dagen beginnen.
Instroom 4 jarigen Vroegere situatie Sinds heugenis vindt op scholen de leerlingentelling plaats op 1 oktober. Voor het gemak werd ook met de instroom van leerlingen die datum als grens aangehouden om een leerling ‘eerstegroeper’ of ‘nuldegroeper’ te noemen. Als een leerling voor 1 oktober 4 jaar werd, was hij of zij meteen ‘eerstegroeper’. Als de verjaardag na 1 oktober viel, kwam deze leerling binnen als ‘nuldegroeper’ en telde pas het jaar erop mee. Een leerling die 2 oktober 4 jaar werd, zat dus bijna 3 jaar in de onderbouw. De regelgeving is inmiddels veranderd. Een leerling moet binnen 8 jaar de basisschoolperiode doorlopen, behalve als er een goede reden is om te verlengen. Enkel de geboortedatum is geen reden om te verlengen. Bij het besluit een kleuter door te laten stromen naar groep 3 of juist nog een jaar in groep 2 te laten, kijken we naar het kind. Inmiddels is het zo dat we geen ‘nuldegroepers’ meer hebben. Alle 4-jarigen stromen in als ‘eerstegroeper’. Aan het eind van het schooljaar gaan we kijken naar het kind en besluiten we in overleg met de ouders op grond van de ontwikkeling van het kind of het kind in groep 1 blijft of doorgaat naar groep 2. De kalenderleeftijd is daarin dus niet bepalend.
Zij-instroom Ook het aanmelden van leerlingen die in een hogere groep instromen (de zogenaamde zijinstroom) gaat via het inschrijfformulier op de website. Wanneer leerlingen aangemeld zijn, komen zij op de wachtlijst. Rond april worden de ouders, indien er het volgend schooljaar plaats is in de gewenste groep benaderd door de directeur voor een kennismakingsgesprek. Tijdens het zij-instroomtraject wordt altijd zorgvuldig gekeken nar de zorgvraag van de leerling, we nemen contact op met de oude school, vragen een onderwijskundig rapport op en vragen de mogelijk nieuwe leerling een dag ter observatie. Zie voor meer informatie ons aannamebeleid
9
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Instroom van leerlingen met een leerling-gebonden financiering. Sinds 1 augustus 2003 kunnen leerlingen met een leerlinggebonden financiering (rugzakje of zorgarrangement) worden aangemeld op het reguliere basisonderwijs, dus ook op onze school. Die leerling-gebonden financiering maakt het voor leerlingen met een handicap mogelijk om naar een gewone basisschool te gaan. Wij willen als basisschool voor zoveel mogelijk leerlingen een verantwoord onderwijsaanbod verzorgen Als de ouders leerlingen aanmelden met leerling-gebonden financiering, zal de school samen met de ouders de onderwijsbehoeftes van het kind bespreken. In overleg wegen we af of de school aan die onderwijsbehoeftes tegemoet kan komen met de extra middelen die beschikbaar komen. Centraal hierbij staat het belang van het kind en de mogelijkheden van de school om het ontwikkelingsproces van het kind te ondersteunen.
10
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
Hoofdstuk 4:
versie 1.0 juli 2013
Organisatie van de school
Onze school is onderverdeeld in onderbouw(groep 1-2), middenbouw (groep 3-4), tussenbouw (groep 5-6) en bovenbouw (groep 7-8). In het totaal zijn er 13 groepen.
Groepsgrootte Wij gaan uit van maximaal 30 kinderen per groep. In de groepen 3 t/m 8 ligt de gemiddelde groepsgrootte op ongeveer 29 leerlingen. In de onderbouw zijn de groepen aan het begin van het schooljaar kleiner, in de loop van het jaar komen hier nieuwe 4-jarigen bij.
Onderbouw In het onderwijs aan jonge kinderen wordt de basis gelegd die kinderen nodig hebben om deel te kunnen nemen aan ontwikkelings- en leerprocessen. Deze basis vormt het fundament voor de verdere ontplooiing van de diverse ontwikkelingsgebieden. Vanuit spelactiviteiten, waar we ons in het begin voornamelijk op richten, doen de kinderen ervaringen, vaardigheden en kennis op die aansluiten bij hun persoonlijke ontwikkelingsniveau en bijdragen aan hun ontwikkeling. In de loop van de kleuterperiode komen, naast de spelactiviteiten, steeds vaker leeractiviteiten aan bod. Wij besteden aandacht aan zintuiglijke ontwikkeling, mondelinge taal, woordenschat, beginnende geletterdheid en –gecijferdheid, rekenen en sociaal-emotionele ontwikkeling. Kinderen krijgen van het begin af aan de kans zelf te kiezen en zo deels zelf richting te geven aan hun ontwikkeling. Bij jonge kinderen beginnen we al met vormen van zelfstandig werken. Ze leren eigen keuzes maken en kritisch naar zichzelf kijken. De rol van de leerkrachten is hierbij erg belangrijk. Zij selecteren de activiteiten, bieden de gekozen activiteit aan en begeleiden de leerlingen bij de uitvoering. Wanneer kleuters buiten zijn, kunnen ze vrij spelen met het buitenmateriaal. Bij slecht weer maakt groep 1 en 2 gebruik van het speellokaal. Minimaal één keer per week staat gymnastiek op het rooster. Bewegingsonderdelen als klimmen en klauteren, gooien, vangen, balanceren en springen komen aan de orde. Kleuters hebben op school een stoffen tas met gymschoenen. De meeste kinderen hebben ook gymkleding. Dit laatste is niet verplicht. Wij stimuleren de kleuters hun gevoelens te uiten d.m.v. toneel, muziek, tekenen, schilderen en handenarbeid. Ook tijdens het spelen in de poppenhoek, aan de zand/watertafel, in de boekenhoek of tijdens het buitenspelen kunnen de kleuters volop fantaseren en zich daarmee gevoelsmatig uiten.
11
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Middenbouw In de middenbouw ligt het accent op het automatiseren van basisvaardigheden. De kinderen leren lezen, schrijven en starten met rekenen. Het zelfstandig werken, zoals in de onderbouw aangeboden, wordt voortgezet en uitgebreid. De kinderen krijgen verplichte dagtaken die ze zelf mogen inplannen. De rol van de leerkracht is hierbij nog groot. Wereldoriëntatie, techniek, culturele en kunstzinnige vorming hebben een belangrijke plaats binnen ons onderwijs. Dit wordt over het algemeen in projectvorm aangeboden. De gym wordt verzorgd door een vakleerkracht.
Tussenbouw en bovenbouw In de tussenbouw en bovenbouw ligt de nadruk op (aanleren van) zelfstandigheid. In de bovenbouw wordt verwacht dat leerlingen grotendeels hun eigen werk kunnen plannen en kritisch zijn op hun eigen werk. Daarvoor wordt de basis gelegd in de eerdere bouwen. Naast de basisvakken besteden we tijd en aandacht aan vaardigheden die de leerlingen nodig hebben in het voortgezet onderwijs, zoals studievaardigheden, informatieverwerking, presentatietechnieken, werkstukken maken en samenwerken. Met de leerlingen bespreken we niet alleen het eindresultaat, maar zeker ook het proces. We leggen een basis voor zelfreflectie en initiatief. Wereldoriëntatie, techniek, culturele en kunstzinnige vorming worden over het algemeen in projectvorm aangeboden. De gym wordt verzorgd door een vakleerkracht. Hiernaast wordt in de bovenbouw ook Engels aangeboden.
Hoofdstuk 5:
Functies en taken binnen De Kosmos
Het bestuur Het bevoegd gezag van Stichting de Kosmos berust bij het College van Bestuur. Het bestuur van de Stichting bewaakt de voortgang en de kwaliteit van de organisatie door regelmatig contact met directie, team en MR. Het bestuur is eindverantwoordelijk voor het gegeven onderwijs en de onderwijsresultaten en wordt daarop gecontroleerd en aangesproken door de onderwijsinspectie. Op het gebied van personeel, huisvesting en financiën schept het bestuur voorwaarden voor een goed verloop van het onderwijs. De verdeling van de verantwoordelijkheden tussen bestuur en directie staat beschreven in het directiestatuut. De dagelijkse leiding van de school is gemandateerd aan de directeur. Directie en bestuur komen regelmatig bijeen om de gang van zaken te bespreken. Daarnaast overleggen directie en individuele bestuursleden regelmatig omtrent specifieke beleidsvragen. Het bestuur heeft beslissingsbevoegdheid over alle zaken die de school aangaan. Het bestuur is bereikbaar via
[email protected].
Het team Binnen het team is een aantal functies te onderscheiden: • de groepsleerkracht vormt het hart van het onderwijs. De groepsleerkracht is in eerste instantie verantwoordelijk voor het lesgeven binnen haar/zijn groep. Vaak deelt zij dit met een collega. Een groep heeft dan les van twee leerkrachten (duopartners). Dit kan het geval zijn als een leerkracht in deeltijd werkt of nog andere taken heeft binnen de school. De groepsleerkracht is het eerste aanspreekpunt voor kinderen en ouders; • de intern begeleider stuurt als zorgcoördinator het zorgteam aan. Zij is verantwoordelijk voor het leerlingzorgsysteem, het bijhouden van de leerlingdossiers, het adviseren en begeleiden van leerkrachten en het bijhouden van de orthotheek. (een verzameling van materialen bestemd voor het begeleiden van leerlingen die speciale hulp nodig hebben). Ook onderhoudt zij de contacten tussen de school en 12
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
• •
• • • • • •
versie 1.0 juli 2013
externe instanties, zoals scholen voor voortgezet onderwijs, logopedist, OLBZ en ZAT, Speciaal Onderwijs, het bovenschools netwerk en externe ondersteuners; de leerkracht bijzondere zorgtaken en remedial teaching is ook lid van het zorgteam. Zij diagnosticeert problemen en organiseert het aanbieden van extra hulp; de onderwijsassistent is de extra hand in de school en maakt deel uit van het zorgteam. Zij wordt aangestuurd door de intern begeleider en biedt extra ondersteuning aan kinderen die dat nodig hebben door met hen in kleine groepjes te werken aan onder andere taalontwikkeling, motorische ontwikkeling, ruimtelijke oriëntatie en leesvoorwaarden. de rugzakbegeleider geeft ondersteuning aan kinderen met een rugzakje; de managementassistent ondersteunt het management en regelt de administratie van de school; de conciërge is de spin in het web als het gaat om niet-onderwijsinhoudelijke diensten, zoals onderhoud, magazijnbeheer, facilitaire zaken en eerste hulp bij ongelukjes; de overblijfcoördinator is verantwoordelijk voor het overblijven en coördineert en organiseert het overblijven. de vakleerkracht gym geeft de gymlessen aan groep 3 t/m 8; de directeur en de bouwcoördinator vormen samen het managementteam. Dit team is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van alle zaken op schoolniveau, zoals onderwijs, personeel, financiën, huisvesting en communicatie. De directeur is eindverantwoordelijk;
Binnen het team zijn ook aparte taken, zoals • de ICT-coördinator (Informatie en Communicatie Technologie) is verantwoordelijk voor de software op de computers en het werken op de computers door zowel leerlingen als leerkrachten. De ICT-coördinator is degene die de contacten onderhoudt met de computerbeheerder; • de CKV-coördinator: (Culturele & kunstzinnige vorming)coördineert de CKVactiviteiten. En dan nog alle taken in de werkgroepen en commissies.
Stagiaires en vrijwilligers Diverse opleidingen doen een beroep op onze school om enkele stagiaires te mogen plaatsen. Wij geven daar graag gehoor aan, zodat deze toekomstige collega’s ervaring op kunnen doen. De taken die deze stagiaires opgedragen krijgen, kunnen zowel van hun eigen opleiding als van onze school komen. Stagiaires die een stageplaats zoeken, kunnen zich schriftelijk of per mail aanmelden bij de directeur. Op onze school zijn, naast de ouders die ouderhulp bieden, regelmatig een aantal vrijwilligers werkzaam.
13
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
Hoofdstuk 6:
versie 1.0 juli 2013
Schoolvakken
vak
methode
Lezen Taal/spelling Schrijven Rekenen Wereldorientatie/kosmisch onderwijs
De Leeslijn Taaljournaal Schrijfatelier, (1/2) Novoskript (3 t/m 8) Wereld In Getallen (1/2) Rekenrijk (nieuw) (3 t/m 8) Topondernemers (Aardrijkskunde, geschiedenis, natuur, burgerschap, techniek), materiaal CNME
Verkeer Engels Culturele en kunstzinnige vorming
Jeugdverkeerskrant, ANWB streetwise Hello World (nieuw) CKV-circuit, Moet Je Doen en materiaal van Kunstcentraal, techniek VTB Kanjertraining Kanjertraining en TOP-ondernemers Topondernemers en VTB Topondernemers vakleerkracht Topondernemers, beurten en vieringen
Sociaal-emotionele opvoeding Burgerschap Techniek Geestelijke stromingen Lichamelijke oefening ICT Presenteren
Lezen Een goede taalontwikkeling is een voorwaarde om ook andere vakken zoals rekenen, wereldoriëntatie e.d. goed te kunnen begrijpen. Bij de kleuters begint het lezen, aanvankelijk lezen genoemd. De kleuters gebruiken Montessorimateriaal en werkjes uit de methode Leeslijn, de leesmethode die ook in groep 3 wordt gebruikt. In de groepen 4 t/m 8 zijn de leerlingen op verschillende wijzen met lezen bezig. Naast het voortgezet technisch lezen gaan de leerlingen ook begrijpend- en studerend lezen. Zij leren een tekst via een vast stappenplan te analyseren. Deze stappen passen de leerlingen uiteindelijk ook toe op andere delen van het schoolprogramma, zoals bij Topondernemers of het maken van een werkstuk. De zwakke lezers ondersteunen we met individueel lezen, koorlezen of RALFI-lezen. Tijdens deze zeer intensieve leesvorm lezen kinderen zelfgekozen –moeilijke!- teksten.
Taal In het taalonderwijs wordt aandacht besteed aan mondeling- en schriftelijk taalgebruik, spelling, stellen en woordenschat. Voor alle groepen en niveaus gebruiken we daarbij computerprogramma’s. In de hogere groepen wordt dit uitgebreid met de werkwoordspelling. Daarnaast houden de kinderen regelmatig kringgesprekken, lezen ze voor, houden spreekboeken- , kranten- en gedichtenbeurten en geven mondelinge en schriftelijke presentaties.
14
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Schrijven Lezen en schrijven zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kinderen leren eerst letters en woorden lezen om ze vervolgens te leren schrijven. De schrijflessen gaan door tot en met groep 8. In groep 7 en 8 ligt het accent steeds meer op het ontwikkelen van een eigen handschrift, dat vlot, leesbaar en netjes moet zijn.
Rekenen Bij de kleuters rekenen de kinderen met Montessorimateriaal en wordt het rekenen in de context van alledag geplaatst. In de groepen 3 t/m 8 ligt het accent meer op de methode. De kinderen leren, naast automatiseren, ook zelf oplossingen zoeken voor rekenproblemen. Ze leren rekenen met inzicht. Het rekenen wordt hierdoor voor de leerlingen spannender. Tevens legt dit een goede basis voor het wiskundeonderwijs in het voortgezet onderwijs. Ook voor het rekenonderwijs proberen wij leerlingen zoveel mogelijk op hun eigen niveau te laten werken.
Kosmisch onderwijs: Aardrijkskunde, geschiedenis, natuur, burgerschap, techniek Vanaf groep 3 werken wij thematisch, met een geïntegreerde methode: TOPondernemers. De bovengenoemde vakken worden dus niet apart aangeboden, maar krijgen allemaal een plaats binnen het thema. Dit werken wij uit in 6 projecten per jaar. In de loop van het schooljaar 2009-2010 hebben we hierin ook het vak techniek opgenomen. We zijn actief met NME (natuur- & milieueducatie) en betrekken Park Schothorst en onze schooltuinen uiteraard ook bij dit onderwijs. Aan het eind van een project presenteren we dit tijdens een TOPtentoostelling.
Verkeer Voor verkeer werken wij met de verkeerskrant. Daarnaast maken wij gebruik van incidentele uitgaven van het 3VO. Voor uitstapjes dicht bij huis gaan wij zoveel mogelijk op de fiets en halen daarmee de praktijk van het verkeer binnen ons onderwijs.
Engels In groep 7 en 8 wordt Engels aangeboden. Er is veel aandacht voor uitspraak en luistervaardigheden, waarbij ook veel wordt gezongen in het Engels.
CKV (Culturele en kunstzinnige activiteiten) Op donderdagmiddag hebben we CKV. In de ateliers van het CKV-circuit krijgen de kinderen krijgen steeds in blokken van meerdere weken een discipline aangeboden. Er zijn verschillende ateliers zoals o.a.: drama, muziek, yoga, beeldend 2d, beeldend 3d, naaldvakken/handwerken, kunstgeschiedenis, digitale fotografie, aquarelleren, creatief taalgebruik. Bij TOPondernemers wordt er regelmatig geknutseld. In december organiseren we sint- en kerstworkshops. Hiernaast maakt de school gebruik van het aanbod van het programma van Kunstcentraal, een programma dat aangeboden wordt door het steunpunt kunsteducatie Utrecht Iedere groep organiseert een keer per jaar een voorstelling van de viering.
Kanjertraining Schooljaar 2009-2010 hebben alle teamleden de driedaagse Kanjertraining gevolgd en is de Kanjeraanpak leidend voor onze aanpak. Daarnaast gaat het voltallige team om het jaar op herhalingstraining en aan nieuwe leraren wordt de basistraining tot Kanjertrainer aangeboden. De ouders nemen we mee in de Kanjeraanpak tijdens een jaarlijkse ouderavond.
15
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
De kanjertraining (in het kort) Bij de Kanjertraining gaat het om meerdere zaken. Om te beginnen leren we kinderen dat er verschillend gedrag is en we leren hen dat gedrag te herkennen en benoemen. Vervolgens maken we kinderen zich bewust van hun eigen gedrag en leren hen dat het mogelijk is gedrag te veranderen. Iedere vorm van gedrag lokt een reactie uit. We proberen kinderen hiervan bewust te maken en hen verschillende manieren van reageren aan te bieden. De Kanjertraining maakt gedrag voor kinderen zichtbaar door verschillende kleuren petten: - Met de witte pet op vertoon je wenselijk gedrag. Assertief, stevig, met respect voor jezelf en de ander. - Met de zwarte pet op gedraag je je als een leider die uit gaat van macht, zonder respect voor de ander. Je gedrag is bazig, je pest. Je hebt een groepje met ‘rode petten’om je heen. - Met de rode pet op gedraag je je als een meeloper. Je pest, hebt lachers op je hand en weinig respect voor anderen. - Met de gele pet op gedraag je je niet assertief, je voelt je slachtoffer, doet zielig. Daarnaast gaat het ook om groepsvorming. In een groep waarin je elkaar kent en het veilig is zal vervelend gedrag (pestgedrag) een stuk minder voorkomen. Het doel van de kanjertraining is duidelijk niet om van alle kinderen hele brave kinderen te maken maar wel om ze te leren op een goede manier voor zichzelf op te komen en aan te geven wat ze wel en niet prettig vinden. Door inzet van de Kanjertraining bereiken wij de volgende doelen: • De leerkracht wordt gerespecteerd. • Pestproblemen worden hanteerbaar/lossen zich op. • Leerlingen durven zichzelf te zijn. • Leerlingen voelen zich veilig. • Leerlingen voelen zich bij elkaar betrokken. • Leerlingen kunnen hun gevoelens onder woorden brengen. • Leerlingen krijgen meer zelfvertrouwen. • Leerlingen durven cognitief te presteren. • Leerlingen leren verantwoordelijkheid te nemen. • Er ontstaat een positieve leer- en werkhouding. Op de Kosmos gaan wij met elkaar om op basis van wederzijds respect. In deze cultuur gaat het om het je respect voor jezelf, voor de ander en voor “het andere”. Dat betekent dat je als kind niet alleen respect hebt voor je ouders, maar ook voor de mensen om je heen, zoals je broer en zus, je vrienden, klasgenoten leerkrachten e.d. Met “het andere” wordt bedoeld het leven zoals het zich voordoet. Je hebt respect voor mensen, meningen die anders zijn dan die van jezelf, dieren, planten en zelfs dingen. In de cultuur van wederzijds respect zijn mensen blij als het goed met je gaat. Door het inzetten van de Kanjertraining voldoet De Kosmos aan de doelen die worden gesteld door de wet Actief Burgerschap en Sociale Integratie
Burgerschap De Kosmos vindt het belangrijk dat kinderen het vermogen en de bereidheid ontwikkelen om deel uit te maken van een gemeenschap en dat ze ook daadwerkelijk een actieve bijdrage aan die gemeenschap gaan leveren. Sinds 1 februari 2006 zijn scholen voor primair- en voortgezet onderwijs verplicht om actief burgerschap en sociale integratie te bevorderen (Wet op het primair onderwijs, artikel 8 lid 3). Aanleiding hiervoor zijn twee maatschappelijke ontwikkelingen die kenmerkend zijn voor de afgelopen decennia. De eerste is individualisering, waardoor de betrokkenheid op elkaar 16
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
en op de maatschappij is afgenomen. De tweede is de omvangrijke allochtone populatie, die minder bekend is met de burgerschapstraditie. Door burgerschap een prominente plaats in het onderwijs te geven, hoopt de overheid te bereiken dat individuen, die afkomstig zijn uit de meest uiteenlopende tradities, een gemeenschappelijk perspectief krijgen op de bijdrage die zij als burgers aan de samenleving kunnen leveren. Door ‘sociale integratie’ op de onderwijsagenda te zetten, moeten leerlingen bekend zijn met en betrokken zijn bij uitingen van de Nederlandse cultuur, en bovendien kunnen deelnemen aan de maatschappij en haar instituties (Zie: Inspectie voor het Onderwijs (2006). Toezicht op Burgerschap en Integratie. Rijswijk: GSE, p.4.). Burgerschapsontwikkeling en Montessorionderwijs sluiten naadloos op elkaar, gezien de gemeenschappelijke doelen die beiden nastreven, bijvoorbeeld met betrekking tot: • • •
ontwikkeling van bewustzijn, identiteit, zelfrespect en wil (tezamen: de persoonlijkheid); het verwerven van bekwaamheid om in het dagelijkse, sociale en maatschappelijke leven en verdere studie te kunnen functioneren; een persoonlijke, creatieve, onafhankelijke en verantwoordelijke rol te leren vervullen in de samenleving van nu en morgen.
Uitgangspunt bij deze doelen is het actief te zoeken naar en het stimuleren van het potentieel van kinderen. Wij geven burgerschap vorm binnen de Kanjertraining, Topondernemers en de alledaagse praktijk.
Techniek Sinds een aantal jaren wordt er op de Kosmos ook les gegeven in techniek. Tijdens deze lessen bedenken de kinderen een oplossing voor een technisch probleem, ze voeren hun ontwerp uit en bekijken of hun ontwerp voldoet (ontwerpen en maken). Verder onderzoeken leerlingen spullen uit hun eigen leefwereld. Ze kijken naar de vorm, naar het materiaal en onderzoeken de werking. (gebruiken en analyseren). Hiernaast doen kinderen ervaring op met verschillende materialen en gereedschappen. We proberen de techniek zoveel mogelijk in te passen binnen TOP-ondernemers. Hiervoor hebben we opdrachten van TOP-techneut.
Presenteren Wij vinden het belangrijk dat kinderen leren hoe ze zichzelf of een werkstuk o.i.d. leren presenteren. Daarvoor hebben we naast de diverse beurten (spreekbeurt, gedichtenbeurt, krantenbeurt, TOP-presentatie) ook de vieringen, de TOP-tentoonstelllingen en de eindwerkstuktentoonstelling. Tijdens deze tentoonstellingen presenteren kinderen het gemaakte werk aan kinderen van de school, ouders en andere belangstellenden. Van deze presentaties leren kinderen erg veel, zowel inhoudelijk als op het gebied van zelfvertrouwen! Alle groepen sluiten hun TOP-thema’s steeds af met een tentoonstelling. De Topthema’s en de week waarin deze tentoonstellingen zijn, zijn ingepland in het jaarrooster. We hebben per schooljaar 4 vieringen. Alle groepen komen een keer aan de beurt om te presenteren. Ouders van de groep die presenteert, zijn van harte uitgenodigd. De viering duurt ongeveer een half uur. In de jaarplanner kunt u terugvinden hoe laat en wanneer de vieringen zijn.
Geestelijke stromingen Op De Kosmos besteden we binnen de thema’s van TOP-ondernemers aandacht aan de verschillende geestelijke stromingen. Wij zijn ons zeer bewust van de invloed van deze stromingen op onze maatschappij. We gebruiken feestdagen, actualiteiten en vragen van de leerlingen om hierin les te geven.
17
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Lichamelijke opvoeding De lessen van groep 1 en 2 worden verzorgd door de eigen leerkracht. Bij mooi weer is dit meestal buiten, bij minder mooi weer in ons speellokaal. Dit speellokaal is ingericht met materiaal dat speciaal is ontwikkeld voor kleuters. Groep 3 t/m 4 gaat één keer per week lopend naar de gymzaal, vanaf groep 5 gaan de kinderen op de fiets. De vakleerkracht verzorgt de gymlessen. Voor de gymles is een gympak of een korte broek en T-shirt het prettigst. Sportschoenen mogen alleen met een lichte, rubberen zool. Groep 4 gaat het laatste half jaar één keer per week zwemmen. Adres gymzaal: Zevenhuizerstraat 46, 3828 BB Hoogland
ICT In onze maatschappij spelen computers een belangrijke rol. Zo ook binnen ons onderwijs. Computers en digitale schoolborden kunnen de leerkracht niet vervangen, maar zijn een belangrijk hulpmiddel bij het onderwijs. De computers en digitale borden voor de leerlingen staan in alle lokalen en in de gangen. We gebruiken ze o.a. bij het aanleren en verwerken van leerstof, bij het maken en presenteren van werkstukken en voor het opzoeken van informatie. Leerlingen van De Kosmos leren hun weg vinden op het internet. Verder leren zij om te gaan met Word en Power Point.
18
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
Hoofdstuk 7:
versie 1.0 juli 2013
De zorg voor leerlingen
Het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen in de school De leerkracht volgt de leerling op verschillende manieren. Zo observeert hij/zij leerlingen tijdens zelfstandig werk, samenwerken en spel. Opdrachten en toetsen geven informatie over cognitieve capaciteiten en ontwikkeling. Voor technisch lezen, rekenen, spelling en begrijpend lezen worden de landelijk genormeerde Citotoetsen afgenomen. De score op deze toets wordt in niveau I t/m V (voorheen A t/m E) omgezet. Bij niveau IV en V is extra begeleiding meestal noodzakelijk. Alle resultaten worden nauwkeurig geregistreerd in Parnassys, ons digitale leerlingvolgsysteem. Ieder kind heeft op school een leerling-dossier. Wanneer leerlingen naar een volgende groep gaan, houden de oude en nieuwe leerkracht een leerlingbespreking, waarin ze belangrijke informatie over het kind doorgeven. De leerkracht bespreekt al deze zaken met de ouders tijdens het 10-minutengesprek. Wanneer leerlingen zwakker presteren en ook emotioneel nog "jong" zijn, kunnen wij ouders adviseren om het kind nog een extra jaar in de bouw te laten blijven. Dit wordt alleen gedaan wanneer de kans groot is dat het ten goede komt aan het zelfvertrouwen en prestaties van het kind. Als een kind in een bouw verlengd wordt, gaat het veelal in eigen tempo verder waar het gebleven is. Een kind met een verlenging krijgt dus een jaar langer de tijd om de lesstof van de bouw te beheersen. In tegenstelling tot klassikaal onderwijs betekent een verlenging op de Kosmos dus niet, dat de stof weer volledig opnieuw gemaakt moet worden.
Passend onderwijs Het Ministerie van Onderwijs wil dat scholen in 2014 passend onderwijs kunnen bieden aan alle kinderen die zich bij de school aanmelden. Met Passend Onderwijs wordt bedoeld dat zoveel mogelijk kinderen zich binnen het reguliere onderwijs ontwikkelen. Het streven is om de competenties van de leerkrachten zodanig te vergroten, dat zij nog beter om kunnen gaan met kinderen met diverse zorgvragen en (grote) verschillen in hun groep.
19
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Onze zorgniveaus Zorgniveau 1: het basisniveau van zorg. Dit is de dagelijkse instructie door de leerkracht en wordt gegeven aan alle kinderen in de klas. We proberen de leerstof af te stemmen op de behoeften en capaciteiten van de leerlingen, zodat ze positieve leerervaringen opdoen en waardering ontvangen voor wat ze presteren. De methodes bieden ons als handvat de basisstof, die in principe door alle leerlingen beheerst moet worden. Zorgniveau 2: extra zorg in de groepssituatie. Niet alle kinderen (25%) hebben voldoende aan deze instructie. Zij krijgen dagelijks extra uitleg en begeleiding van de leerkracht en/of onderwijsassistent. Binnen zorgniveau 1 en 2 kan desgewenst het basisprogramma worden aangepast. Naast de basisstof is er extra- of verdiepingsstof voor de leerlingen die snel met hun werk klaar zijn. Met deze stof wordt het geleerde verder uitgediept en toegepast. Het keuzewerk biedt de leerlingen de gelegenheid te kiezen uit diverse werkjes; hierbij worden hun eigen interesses aangesproken. Zorgniveau 3: specifieke hulp bij bepaald vak of aandachtsgebied. Bij ongeveer 10% van de kinderen bereiken we met de zorg uit zorgniveau 2 niet voldoende resultaat. Dan wordt de remedial teacher of zorgspecialist ingeschakeld en kan er intensieve extra begeleiding worden gegeven. Deze begeleiding wordt, afhankelijk van de zorgvraag van het kind, in kleine groepjes of individueel gegeven. De zorg in zorgniveau 3 kan –gezien de totale zorgcapaciteit die de school heeft- maximaal 2 periodes aan een kind worden aangeboden. Zorgniveau 4: diagnostiek en behandeling van buitenaf. Bij ongeveer 4% van de kinderen is er sprake van ernstige, hardnekkige complexe leer- en/of gedragsproblematiek. De school kan de zorg die deze kinderen nodig hebben niet structureel bieden. Voor deze kinderen worden externe specialisten ingeschakeld of doen we een aanmelding bij onderwijsloket bovenschoolse zorg (OLBZ) of het Zorg Advies Team (ZAT). Leerlingen met leer- en gedragsproblemen proberen wij zoveel mogelijk –met externe hulpop te vangen binnen onze school. Als een kind, ondanks extra hulp niet in staat is het ‘normale’ programma te volgen, wordt er een ontwikkelingsperspectief opgesteld. In dit ontwikkelingsperspectief worden de belemmerende en protectieve factoren rondom het functioneren van het kind in kaart gebracht, en worden de doelen die het kind kan halen, verwoord. Deze doelen liggen in dergelijke gevallen meestal tussen eind groep 6 en midden groep 8, afhankelijk van de mogelijkheden en beperkingen van het kind. In uitzonderlijke gevallen kunnen we ook met externe hulp de passende zorg niet bieden en stroomt een kind uit naar het Speciaal (basis)onderwijs.
Op de volgende bladzijde staan de zorgniveaus in een schema.
20
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Zorgschema Zorg niveau
Wat houdt het in?
Voor wie? (landelijke streefpercentages)
Door wie?
Frequentie
Niveau 1
Goed onderwijs in klassenverband rekening houdend met verschillen tussen leerlingen. Extra zorg in de groepssituatie
Voor alle leerlingen (100%)
De leerkracht
Elke dag
Voor de leerlingen die behoefte hebben aan extra of verlengde instructies op één of meerdere vakgebieden (ca. 25%) Voor individuele of kleine groepjes leerlingen (ca 10%)
De leerkracht evt. met hulp van de onderwijsassistent en/of ondersteund door de IB-er/RT-er.
Elke dag 1 à 2x per week
Via de verslagen en de 10- minutengesprekken
De zorgspecialist of RT-er op verzoek en in nauwe samenwerking met de leerkracht. Zorg op dit niveau kan ook worden geïnitieerd door de IB-er. Daarnaast volgt, ondersteunt en evalueert zij deze hulp op individueel en op schoolniveau. De IB-er. Zij ondersteunt de leerkracht bij het uitvoeren van het handelingsplan en zorgt voor overleg tussen alle betrokkenen (onderzoeker, ouders, externe begeleiders, trajectbegeleiders)
Maximaal 2 periodes per schoolloopbaan Extra begeleiding in het kader van het dyslexieprotocol vindt gedurende 2 periodes in groep 4 plaats.
(meestal mondeling) via de leerkracht
Indien een leerling zodanig complexe leerproblemen heeft dat advies van buitenaf noodzakelijk is, bijv. als gevolg van een leerstoornis of een gedragsprobleem wordt onderzoek bij een extern instituut (bij Eduniek of via de GGZ) aangevraagd. Indien structurele zorg nodig is, bijv. langdurige RT bij o.a.ernstige dyslexie, dyscalculie of hoogbegaafdheid bestaat er de mogelijkheid voor ouders om externe zorg in te kopen. Deze extra begeleiding kan in sommige gevallen* op school plaatsvinden.
Via een oudergesprek, vaak met ib’er erbij.
Niveau 2
Niveau 3
Niveau 4
Specifieke hulp bij een bepaald vak of aandachtsgebied vastgelegd met een RT-handelingsplan
Diagnostiek en behandeling van buitenaf: Onderzoek door onderzoeksbureau; Aanmelding bij het Onderwijs Loket Bovenschoolse Zorg(OLBZ)of Zorg Advies Team (ZAT); Preventieve ambulante begeleiding(PAB); externe hulpverlening ingeschakeld door ouders..
Individuele leerlingen die voor een of meerdere vakgebieden met een handelingplan werken (ca. 4%)
Hoe wordt u als ouder op de hoogte gehouden/ geïnformeerd? Via de verslagen en de 10- minutengesprekken
Ib’er/leerkracht
21
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Externe RT Als onze school bij de begeleiding van een leerling niet voldoende in staat is tegemoet te komen aan zijn/haar onderwijsbehoeftes (de school is ‘handelingsverlegen’), dan komen we in zorgniveau 4. Als de problematiek duidelijk is, en de oplossing gevonden kan worden in structurele intensieve begeleiding (externe RT, logopedie, fysiotherapie e.d.), dan wordt ouders gevraagd deze begeleiding extern te regelen. School werkt zoveel mogelijk samen met deze externe behandelaars. Behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie vindt plaats op indicatie, zoals bijvoorbeeld ook logopedie en fysiotherapie. Sinds 1 januari 2009 is in de zorgverzekeringswet opgenomen dat de behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie kan worden vergoed. Aangezien dyslexie een stevige belemmering voor het leren kan vormen, hebben zowel het kind als de school belang bij de dyslexiebehandeling. De Kosmos werkt samen met de dyslexiespecialisten via Eduniek . Eduniek levert in opdracht van de ouders de behandelaar, die bij ons op school en binnen de reguliere schooltijd, de kinderen behandelt. Er wordt gewerkt met een methode die goed aansluit bij de methodiek van school. Ouders kunnen ook kiezen om de behandeling te laten uitvoeren bij een andere organisatie dan Eduniek. In ieder geval kan dit na schooltijd. Voor behandelingen onder schooltijd is er helaas geen ruimte in de school. Dit gebeurt dus buiten de school. Voor behandelingen buiten de school onder schooltijd, dient altijd schriftelijk toestemming gevraagd te worden bij de directeur. Het is belangrijk om te kijken of het kind door de behandeling niet teveel onderwijs mist. Goed overleg tussen ouders en school en redelijkheid vanuit beide partijen, zowel voor de keuze van de behandelaar als het inplannen van de behandeling, zijn hierbij belangrijk. In overleg bepalen ouders en school de periode en de duur waarop het kind afwezig mag zijn in verband met de behandeling. In ieder geval mag het verzuim nooit langer dan 55 uur per jaar zijn School streeft in het belang van de leerling naar zo goed mogelijke samenwerking tussen behandelaar en school. Soms gebruikt een externe, door de ouders gekozen behandelaar een andere methodiek dan er op school gebruikt wordt. Het is in dat geval voor de school niet haalbaar om deze methodiek in de klas of na het stoppen van de behandeling voort te zetten.
De Eem en Zorg Advies Team (ZAT) Als de problematiek niet duidelijk is kan het kind bovenschools aangemeld worden bij het Samenwerkingsverband Primair Onderwijs De Eem. Dit is het nieuwe samenwerkingsverband Passend Onderwijs voor de regio 26.02 (gemeenten Amersfoort, Baarn, Bunschoten-Spakenburg, Leusden, Soest en Woudenberg) en omvat 31 schoolbesturen, 118 scholen en circa 30.000 leerlingen. (zie: http://swv-de-eem.nl ) Aanmelding gebeurt altijd door de ib’er, met toestemming van de ouders. Na aanmelding wordt bekeken welke route binnen het samenwerkingsverband het beste bewandeld kan worden. In veel gevallen zal er een aanmelding bij het Zorg Advies Team (ZAT) plaats vinden. Het ZAT bestaat uit een multidisciplinair team (orthopedagoog/psycholoog, ambulant begeleiders, jeugdarts, schoolmaatschappelijk werker, enz.) dat zich over de problematiek en de hulpvraag van het ingebrachte kind buigt. Meestal wordt er vervolgens een ‘trajectbegeleider’ aangewezen, die met ouders en school in gesprek gaat, en de situatie van het kind in kaart brengt. Na een periode van analyseren en inventariseren brengt de trajectbegeleider het kind wederom in het ZAT-overleg in. Vervolgens brengt het ZAT, via de trajectbegeleider, een advies uit richting school en ouders. School, evt. trajectbegeleider en ouders gaan hier vervolgens mee verder.
22
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Ambulante Begeleiding en zorgarrangement Soms leidt bovenstaand traject tot de aanvraag van een onderwijszorgarrangement (voorheen rugzak). In het zorgarrangement zit extra geld voor ondersteuning en/of materiaal. Ook is er voor de school ondersteuning mogelijk door een ambulant begeleider, die gespecialiseerd is in de problematiek van het kind. Indien het ZAT dit adviseert, kunnen ouders dit aanvragen. De ib’er van de school ondersteunt de ouders hierbij, en coördineert de aanvraag. Een ambulant begeleider: • brengt de beperkingen, mogelijkheden en verwachtingen van de leerling, de ouders en school in beeld; • geeft zo nodig uitleg over het probleem aan het team; • informeert op het gebied van hulpmiddelen; • adviseert bij het opstellen en uitvoeren van een handelingsplan; • coacht leerkrachten, rugzakbegeleider en intern begeleider bij het realiseren van aanpassingen in de leeromgeving en bij de aanpak; • stelt een begeleidingsplan voor het lopende schooljaar op, waarin de begeleidingsdoelen en –middelen van dat jaar vermeld staan; Kortom: een ambulant begeleider gaat in op de hulpvragen van school, leerling en ouders. Tot 2012 gingen alle rugzakgelden, met daaraan gekoppeld de ondersteuning van een ambulant begeleider, rechtstreeks naar de scholen. Rondom de ontwikkelingen voor Passend Onderwijs zijn zaken betreffende de financiering voor leerlingen die meer zorg nodig hebben en inzet ambulant begeleiders aan het veranderen. De zorggelden worden niet meer aan de scholen zelf, maar aan het samenwerkingsverband toegekend. Een instrument om deze gelden over de scholen te verdelen is nog in ontwikkeling. Indien wij niet (meer) in staat zijn tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van een kind, kan het nodig zijn het kind te verwijzen naar het Speciaal basisonderwijs (voorheen LOM of MLK) of naar het Speciaal Onderwijs. Dit is bijv. nodig als: • de veiligheid van medeleerlingen/medewerkers in het gedrang komt; • het kind structureel extra en intensieve ondersteuning nodig heeft om tot leren te komen; • zodanig intensieve ondersteuning op het gebied van werkhouding nodig heeft dat dit in een groep van ca. 28 kinderen niet meer haalbaar is; • als het kind ‘t sociaal-emotioneel niet aan kan in een grotere groep /bij ons op school te functioneren. In dit soort gevallen worden de grenzen die onze zorg kan bieden bereikt. De Kosmos heeft in vergelijking met andere scholen een laag verwijzingspercentage naar het Speciaal (basis) Onderwijs. Dit past in onze filosofie dat wij zoveel mogelijk kinderen binnen het regulier onderwijs willen onderwijzen. Het proces van verwijzing naar het Speciaal (Basis) Onderwijs wordt begeleid door onze school. De definitieve aanmelding gebeurt door de ouders.
23
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
De GGD op de basisschool: jeugdgezondheidszorg Vanaf het moment dat uw kind naar de basisschool gaat komt u in aanraking met de jeugdarts, jeugdartsassistente of jeugdverpleegkundige van de GGD Eemland, afdeling Jeugdgezondheidszorg. Samen met u en de school willen zij ervoor zorgen dat de groei en ontwikkeling van uw kind zo goed mogelijk verloopt. Uw kind wordt gedurende de schoolloopbaan op 5/6- en op 10/11-jarige leeftijd opgeroepen voor een onderzoek door de doktersassistente. U wordt hierover van te voren door de GGD geïnformeerd. De doktersassistente kijkt of er aanleiding is voor nader onderzoek. Gewoonlijk wordt dit onderzoek uitgevoerd op school en onder schooltijd, zonder de aanwezigheid van ouders. Als u als ouders bij dit onderzoek aanwezig wilt zijn, kunt u dit kenbaar maken aan de GGD. Daarnaast biedt de jeugdgezondheidszorg spreekuren aan op de wijkgebouwen, waarvoor alle kinderen aangemeld kunnen worden. Bijvoorbeeld zaken als opvoedings- en/of gedragsproblemen of bedplassen kunnen dan besproken worden. Ook kan de leerkracht van uw kind, of de ib’er van de school, aanleiding zien uw kind door de schoolarts op te laten roepen. Dit gaat altijd in overleg en met toestemming van ouders. De leerkracht kan ouders ook adviseren om een logopedische screening uit te laten voeren. Dit gaat via de huisarts. Namen en adressen van deze instellingen zijn opgenomen in de jaarlijkse bijlage.
Onderwijsbegeleiding Onze school werkt samen met verschillende instanties voor onderwijsbegeleiding, zoals o.a. Eduniek. Medewerkers van deze diensten ondersteunen en adviseren de school bij onderwijsvernieuwingen en zij ondersteunen de leerlingenzorg door leerlingen met (ernstige) belemmeringen in het leren te onderzoeken en de leerkracht te adviseren.
24
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Verwijsindex risicojongeren (VIR) Het kan voorkomen dat er gedurende de schoolloopbaan van uw kind zorgen ontstaan. Bijvoorbeeld: zorgen over de leerprestaties of het gedrag. Indien er zorgen zijn, bespreken we die binnen onze interne zorgstructuur en natuurlijk met u als ouder. Een hulpmiddel binnen onze zorgstructuur is de Verwijsindex (VIR). De verwijsindex is een hulpmiddel voor school (en ouders) om bij zorgen bij een kind, snel contact te kunnen leggen met eventuele overige betrokkenen. Wat is de Verwijsindex? De VIR is een landelijke internetapplicatie waarin een professional een jeugdige (0 tot 23 jaar) kan registreren als hij/zij redelijkerwijs vermoedt dat de jeugdige een risico loopt in zijn lichamelijke, psychische, sociale of cognitieve ontwikkeling naar volwassenheid. Waarom de Verwijsindex? De verwijsindex is er in de eerste plaats om de hulpverlening aan jeugdigen te verbeteren. Vaak zijn meerdere instanties, uit verschillende disciplines en gemeenten bij een bepaalde jongere betrokken. Voor een goede hulpverlening is het van belang dat zij dit in een vroeg stadium van elkaar weten. Ze kunnen dan informatie uitwisselen en hun krachten bundelen om de jongere te helpen. De verwijsindex doet dit door hulpverleners die met dezelfde kinderen werken en waar zorgen over zijn zo vroeg mogelijk met elkaar in contact te brengen. Natuurlijk zult u daar als ouder van op de hoogte zijn en daar waar mogelijk bij betrokken worden. Welke gegevens? In de verwijsindex wordt alleen geregistreerd dát er een melding is gedaan. De aard van de melding en behandeling worden in de verwijsindex niet bijgehouden. Die informatie blijft in het dossier van de desbetreffende hulpverlener. Een signaal in de Verwijsindex omvat daarom alleen: identificatiegegevens van de jongere (aan de hand van het burgerservicenummer); identificatiegegevens van de meldende instantie; datum van de melding; contactgegevens van de meldende instantie. Privacy Alle betrokkenen moeten erop kunnen vertrouwen dat met de gegevens in de verwijsindex zorgvuldig wordt omgegaan. Door een aantal maatregelen wordt dit gewaarborgd. Denk hierbij aan een wettelijke grondslag voor het gebruik van de verwijsindex op basis van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), een adequaat niveau van beveiliging en het zorgvuldig vastleggen van gegevens over transacties en mutaties in de gegevens. Welke rechten heeft de jeugdige? De jeugdige en zijn of haar ouders worden geïnformeerd over signalen in de verwijsindex. Als de ouders of jeugdige dat willen, mogen zij de geregistreerde gegevens inzien. Zij kunnen bezwaar aantekenen tegen opname in de verwijsindex. Hiervoor dienen ouders of jeugdige een schriftelijk bezwaar in te dienen bij het college van burgemeester en wethouders in de gemeente waarin zij wonen. Kijk voor meer informatie op www.samenwerkenvoordejeugd.nl
Adies- en meldpunt kindermishandeling (AMK) Als wij vermoeden dat een kind wordt mishandeld, kunnen we het AMK om advies vragen of een melding doen. Zie voor meer informatie www.amk-nederland.nl Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Landelijk nummer: 0900 - 123 123 0 (€ 0,05 p
25
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
Hoofdstuk 8:
versie 1.0 juli 2013
Uitstroom van leerlingen
Naar een andere school Wanneer een kind, bv. door verhuizing, naar een andere school gaat, wordt er altijd een onderwijskundig rapport gemaakt. Dit rapport gaat naar de nieuwe basisschool. Deze informatie is belangrijk voor de nieuwe leerkracht, omdat hij/zij meteen kan aansluiten bij het onderwijs niveau en/of de sociale aspecten van de leerling.
De begeleiding van de overgang van leerlingen naar het Voortgezet Onderwijs In groep 7 nemen wij de CITO-entreetoets en een intelligentietest (de Drempeltest) af. De uitslag van deze toets gebruiken wij om de leerlingen in hun laatste leerjaar op De Kosmos zo goed en direct mogelijk te ondersteunen en instrueren. In groep 8 wordt de CITOeindtoets afgenomen. Deze toets helpt, samen met de gegevens uit het leerlingvolgsysteem en observaties, de leerkracht van groep 8 om te komen tot een verantwoord advies voor het vervolgonderwijs. Ouders van leerlingen uit groep 8 krijgen gedurende het schooljaar algemene informatie over de diverse vormen van voortgezet onderwijs en de aanmeldingsprocedure. In een individueel gesprek met de leerkracht, krijgt u in de herfst een voorlopig schooladvies. Na de CITO-toets wordt het uiteindelijke advies besproken. De school adviseert het niveau van het vervolgonderwijs, de ouders bepalen de schoolkeuze. De leerlingen van groep 8 bezoeken op de open dagen een aantal scholen voor Voortgezet Onderwijs. Nadat leerlingen zijn geplaatst, volgt de ‘warme overdracht: basisschool en middelbare school bespreken per leerling bijzonderheden en adviezen. Van de meeste scholen voor VO krijgen we nog terugkoppeling over de vorderingen van onze oudleerlingen.
Schorsing en verwijdering Situaties zijn mogelijk waarbij scholen leerlingen mogen weigeren, schorsen of verwijderen. Hierbij valt te denken aan ernstig/herhaaldelijk wangedrag door leerlingen of ouders of het niet in staat zijn de benodigde zorg te kunnen bieden.
26
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
Hoofdstuk 9:
versie 1.0 juli 2013
De ouders
Ouders zijn van grote betekenis voor de school en onmisbaar in het onderwijs zoals dat op de Kosmos wordt gegeven. Ouders en leerkrachten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het onderwijs en de opvoeding van de leerlingen. Het accent op school ligt op het onderwijs. Het accent thuis ligt op de opvoeding. Een goede samenwerking tussen school en thuis (op beide gebieden) is noodzakelijk om kinderen optimaal te laten functioneren op school. Dit gebeurt door met uw kind over schoolse gebeurtenissen te praten, maar ook door de school regelmatig bezoeken en/of actief deel te nemen aan de activiteiten binnen de school. Ouders en hun kind Informatie over uw kind kunt u onder meer verkrijgen door: • de informatieavond per klas aan het begin van het schooljaar; de leerkrachten vertellen dan over de gang van zaken in hun groep en de ouders kunnen vragen stellen betreffende de schoolorganisatie; • de 10-minutengesprekken. Hierbij heeft u de gelegenheid om met de leerkracht over de persoonlijke vorderingen van uw kind te praten. Een leerkracht heeft (gemiddeld) een uur per jaar de tijd voor oudergesprekken met ouders over hun kind. In ieder geval nodigen we alle ouders drie keer per jaar uit voor een 10-minutengesprek. Indien gewenst kunnen er hiernaast nog (een) extra gesprek(ken) plaatsvinden; • materiaalavond of open avond: u krijgt uitleg over het Montessorimateriaal of mag met uw kind de klas in; • de open dag. U kunt in de diverse klassen één of meer lessen bijwonen; • bezoeken van een Toptentoonstelling of project. Er is dan een presentatie met tentoonstelling van het gemaakte werk; Vanaf groep 3 kan uw kind incidenteel huiswerk meekrijgen. Het is handig als u de eerste tijd wat helpt.
Algemene informatie kunt u onder meer verkrijgen door: • de nieuwsbrief; iedere week krijgt u per mail de nieuwsbrief, waarin alle actuele zaken beschreven staan; • de website www.dekosmos.nl, met veel informatie, actuele foto’s en kinderpagina’s; • de onderwijsgids: voor algemene informatie over het basisonderwijs verwijzen wij u naar de door het Ministerie van Onderwijs uitgegeven onderwijsgids; • de memoborden bij de ingang: deze memoborden worden gebruikt voor allerhande andere aankondigingen; • Ouderavonden • de ALV (algemene ledenvergadering) van de ouderverening. Naast een huishoudelijk gedeelte, met eventuele verkiezingen en verslagen, wordt mogelijk een bepaald thema besproken; Ouders en de school Ouders maken deel uit van de medezeggenschapsraad en worden vertegenwoordigd door het bestuur van de oudervereniging. Hiernaast zijn er binnen de school diverse oudercommissies actief, die zich ieder op een specifiek onderwerp richten. Denk daarbij aan
27
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
de tuincommissie, sportcommissie, jubileumcommissie en bibliotheekcommissie. Het overblijven is ondenkbaar zonder ouders: vrijwilligers, die op vaste tijden aanwezig zijn en alle andere ouders, die allemaal zo’n 8-10 keer per jaar een overblijfdienst draaien. En dan nog al die ouderhulp van heel veel ouders die lezen, rijden, begeleiden, meefietsen, knutselen, boodschappen doen, handdoeken wassen, schilderen, klussen, versieren, schoonmaken…Ouders zijn dus van grote betekenis voor de school. We moeten het echt samen doen! Bij heel veel activiteiten is de hulp van ouders onmisbaar. Hierbij valt te denken aan: • lezen: in kleine groepjes en individueel lezen onder begeleiding van een ouder; • handvaardigheid: gedurende een aantal weken werkt een groepje leerlingen onder leiding van een ouder aan een bepaalde techniek; • overblijven: de overblijfcoördinator regelt en organiseert het overblijven. Zonder ouderhulp is dit onmogelijk. Ouders zijn tien keer per jaar verplicht deel te nemen aan het overblijven; • diverse activiteiten binnen en buiten de school. Zoals de schoolreis, excursies, veldlessen NME, sportevenementen en feesten. We merken dat het voor werkende ouders lastig is om deze zaken naast hun werk te organiseren. Daar hebben we begrip voor. Toch hopen we op zoveel mogelijk ouderhulp, om al deze activiteiten, die de Kosmos mede maken tot een hele leuke school, te kunnen blijven realiseren. Voor deze activiteiten wordt u door de leerkracht per mail op de hoogte gesteld, of we plaatsen oproepjes in de nieuwsbrief.
Medezeggenschapsraad De medezeggenschapsraad (MR) is een onafhankelijke raad binnen iedere school in Nederland, bedoeld om het overleg tussen de verschillende geledingen (in ons geval ouders en teamleden) en het bestuur op gang te brengen en te houden. De bevoegdheden van de MR zijn wettelijk vastgelegd. Dit reglement is op school aanwezig. Concreet heeft de MR instemmings- en adviesbevoegdheid bij belangrijke bestuursbeslissingen (zoals aanstelling van de directie) en op vaste momenten tijdens de reguliere planning door het schooljaar heen (bv. het vaststellen van de begroting). Bovendien kan de MR het bestuur gevraagd en ongevraagd van advies dienen op onderwerpen die de MR van belang acht. De MR bestaat momenteel uit drie ouders en drie teamleden. De zittingstermijn van MRleden is drie jaar, het is mogelijk dat zittende leden hun termijn met telkens drie jaar verlengen. Het aftreden van een MR-lid van de oudergeleding wordt via de nieuwsbrief bekend gemaakt. Geïnteresseerde ouders kunnen zich vervolgens aanmelden. Indien er meerdere kandidaten zijn, worden verkiezingen gehouden. De vergaderingen van de MR zijn openbaar en kunnen door elke ouder of teamlid worden bijgewoond. De notulen van de MR vergaderingen staan op de website. Heeft u vragen of zorgen, dan kunt u altijd bij een van de MR-leden terecht. De namen van de MR-leden en vergaderdata vindt u op de website van de school. De MR is bereikbaar via
[email protected].
Oudervereniging en ouderbijdrage Om alle kinderen toegang te verlenen tot onderwijs en financiën geen beperking te laten zijn, is wettelijk bepaald dat de ouderbijdrage vrijwillig is. Wij gaan er van uit, dat u, als u kiest voor de Kosmos, ook lid wordt van de oudervereniging. Alle ouders, die een kind op de Kosmos hebben, zijn lid van de oudervereniging. Als lid bent u verplicht tot betaling van de ouderbijdrage. Dit wordt bij de inschrijving geregeld door het ondertekenen van de overeenkomst en de SEPA automatische incasso machtiging.
28
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
De ALV stelt ieder jaar de ouderbijdrage vast (richtlijn: 2011-2012 vastgesteld op € 185,-.) Ouders ontvangen na de ALV de melding wanneer de ouderbijdrage wordt afgeschreven. In bijzondere gevallen kunt u gebruik maken van de regeling vermindering ouderbijdrage. Informatie hierover kunt u krijgen bij de penningmeester. De ouderbijdrage wordt besteed aan buitenschoolse activiteiten zoals schoolreis en schoolkamp, de bibliotheek- en tuincommissie en het dagelijkse overblijven. Deze zaken zijn van vitaal belang voor de Kosmos. Met name de grote bibliotheek, de prachtige schooltuinen en het overblijven zijn uniek voor de Kosmos. De ouderbijdrage is dus noodzakelijk om het kwalitatief hoogstaande onderwijs, dat u van de Kosmos verlangt, te waarborgen. De directeur kan in uiterste gevallen, indien ouders de ouderbijdrage niet betalen, op verzoek van het bestuur van de oudervereniging besluiten om leerlingen uit te sluiten van de uit de ouderbijdrage extra gefinancierde activiteiten zoals overblijven, schoolreis en schoolkamp.
Overblijven Alle kinderen blijven over bij ons op school. Wij vinden dit belangrijk. Kinderen leren heel veel door samen eten en spelen. Wij werken echter niet met een continurooster, waardoor het overblijven formeel geschiedt op vrijwillige basis. We gaan er echter van uit dat, indien u uw kind inschrijft op onze school, uw kind deelneemt aan het overblijven. Om het overblijven verantwoord en met voldoende begeleiding te laten plaatsvinden, worden, naast vaste overblijfouders (tegen een vergoeding), alle ouders ongeveer 10 keer per jaar ingeroosterd. Als u uw kind heeft toevertrouwd aan onze school, dan rust mede op u de verplichting om bij te dragen aan de instandhouding van de school. Het bestuur gaat ervan uit dat ouders hun kind laten overblijven en zich met bovenstaande inroostering akkoord verklaren. De kosten van het overblijven worden uit de ouderbijdragen betaald. De overblijfkosten zijn in vergelijking met andere scholen erg laag, omdat het overblijven bij de Kosmos met ouderhulp gerealiseerd wordt en niet extern wordt uitbesteed. De kinderen eten gezamenlijk aan tafel met de leerkracht tot 12.15 uur in de groep. Zij nemen zelf eten en drinken mee. Hierna gaan zij naar buiten om te spelen onder toezicht van overblijfouders. Dit overblijven wordt gecoördineerd door de overblijfcoördinator. Het overblijven in de onderbouw vindt plaats op het voor- en achterplein bij de school. Vanaf de middenbouw gaan de kinderen naar ‘de kubussen”. “De kubussen” is het stuk van park Schothorst achter de atletiekbaan. Jaren geleden stonden er in dit park speeltoestellen, in de vorm van een kubus. Helaas zijn deze door brandstichting verloren gegaan, waarna er een skatebaan in het park is aangelegd. Maar de naam ‘de kubussen’ was bij ons al zo ingeburgerd, dat we het tot op de dag van vandaag nog steeds zo noemen….
29
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Hoofdstuk 10: Feesten, vieringen en andere activiteiten Schoolreis en schoolkamp Elk jaar gaan alle groepen op stap (het schooluitje) en groep 8 gaat op schoolkamp. De schooluitjes en het kamp worden betaald uit de ouderbijdrage. Een schooluitje kan zowel ver weg (met de bus, dit is heel kostbaar) of dicht bij huis zijn. Het is een cyclus van vier jaar waarbij er eens in de vier jaar iets groots wordt georganiseerd (Efteling bijv.) en drie jaar iets heel anders, In die drie jaar blijven we dicht bij huis en regelen we de uitstapjes met eigen vervoer.
Excursie In het kader van een bepaald project kunnen excursies zijn opgenomen. Zoals een bezoekje aan de kinderboerderij, de Botanische tuin, voorstellingen of een technisch bedrijf. We gaan regelmatig met groepen naar de bibliotheek en scholen voor voortgezet onderwijs. Daarnaast maken we veel gebruik van het onderwijsaanbod van het Centrum voor Natuur en Milieu Educatie in park Schothorst.
Kinderboekenweek De Kosmos doet enthousiast mee aan de Kinderboekenweek. We werken aan het thema van de kinderboekenweek en in de groepen wordt extra veel (voor)gelezen.
De vieringen Ongeveer vier keer per jaar is op de blauwe vloer een viering. Iedere keer weer door andere groepen georganiseerd. De kinderen laten op allerlei gebied aan elkaar hun kunsten zien. Ook ouders van de deelnemende groepen zijn hierbij van harte welkom.
Festiviteiten De Kosmos besteedt aandacht aan diverse festiviteiten rond bijvoorbeeld de herfst, Sinterklaas, Kerst, lente en Pasen. Maar ook aan jubilea, de sponsorloop de schoolfotograaf, versieravond, sport-en speldag, picknick en festiviteiten die van buiten de school worden aangeboden. Ouders spelen vaak een belangrijke rol in de organisatie. Van deze activiteiten krijgt u ruim van te voren bericht.
Verjaardagen en traktaties Een jarige mag in de klas trakteren en de klassen rond gaan met een verjaardagkaart. Als traktatie zien we graag iets kleins en gezonds, zoals fruit of fruitspiesjes, stukjes kaas, worst of komkommer. U kunt bij de leerkracht van uw kind informeren of er nog kinderen zijn met speciale voedingsgewoontes, allergieën of diëten.
30
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Hoofdstuk 11: Buitenschoolse activiteiten BSO In het gebouw van de Kosmos verzorgt het SKON de buitenschoolse opvang voor de 4 tot 6 jarigen. Voor de kinderen vanaf 7 jaar heeft Het SKON een sport-BSO bij MIA, de korfbalvereniging op de sportvelden achter de school. De kinderen die bij MIA op de BSO zitten worden door de BSO-leiding lopend opgehaald. Voor deze beide locaties van ‘De Blauwe Jaguar” heeft De Kosmos met het SKON de afspraak dat kinderen van De Kosmos voorrang hebben. Hiernaast heeft De Kosmos ook afspraken met de BSO-organisaties SKA en KSH. Dat betekent dat er met deze organisaties afspraken gemaakt zijn betreffende de overdracht van de kinderen aan de taxichauffeur. Ook zijn vakanties en studiedagen van de school bekend bij de BSO-organisaties. De Kosmos heeft echter geen invloed op het aantal BSO-plaatsen en eventuele wachtlijsten. Ouders melden zonder tussenkomst van De Kosmos hun kinderen aan bij de BSOorganisatie. De BSO-organisatie is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de kinderen, vervoer en opvang na schooltijd.
Sporttoernooien Onder enthousiaste leiding van ouders doen de leerlingen van De Kosmos mee aan diverse sporttoernooien of andere sportieve activiteiten. Voorbeelden hiervan zijn schoolvoetbal, korfbal, hardlopen, de Dorpsloop, avondvierdaagse en zwemmen. Deze activiteiten zijn buiten schooltijd en deelname is niet verplicht.
Brede school De gemeente Amersfoort streeft ernaar om in iedere wijk een Brede school, de ABC-school te hebben. Binnen de Brede school richten de partners zich op ontwikkeling van kinderen en cohesie binnen de wijk. De partners komen meerdere keren per jaar samen om te kijken welke zaken ze gezamenlijk op kunnen pakken en uit kunnen voeren. Veelal zijn dit kortdurende projecten die zowel onder schooltijd als buiten schooltijd aangeboden worden. In Hoogland is sinds 2012 geen ABC-school meer actief.
Engels Voor de kinderen van de hoogste groepen is er incidenteel de mogelijkheid om na schooltijd deel te nemen aan een cursus Engels. Deze cursus wordt door ouders georganiseerd.
31
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Hoofdstuk 12: Toetsen, verslagen en resultaten Naast de methodegebonden toetsen, nemen we ook methode onafhankelijk toetsen af die landelijk genormeerd zijn. Wij hanteren op school de CITO toetsen, voor de vakken Technisch Lezen, Begrijpend Lezen, Rekenen/Wiskunde en Spelling . Bij de kleuters nemen we de Cito’s Taal en Rekenen voor Kleuters af. Daarnaast vullen we voor de kleuters KIJK! in, een observatie-instrument waarmee 17 ontwikkelingslijnen gevolgd worden. In groep 7 nemen we het drempelonderzoek en de CITO entreetoets af en, in groep 8 volgt de CITO eindtoets. Voor het in kaart brengen van de sociaal-emotionele ontwikkeling gebruiken wij ZIEN. Indien gewenst kunnen we aanvullend gebruik maken van het kanjerleerlingvolgsysteem, aansluitend bij de Kanjertraining. Het toetsen heeft een tweeledig doel. Enerzijds geeft het de persoonlijke leerprestaties en eventuele achterstanden van individuele leerlingen aan, zodat we vroegtijdig kunnen ingrijpen bij stagnatie, sociaal-emotionele problemen en leerproblemen. Anderzijds bieden zij de leerkrachten de mogelijkheid te onderzoeken of het aangeboden onderwijs en de leerstof wel toereikend is en aan de landelijke normen beantwoordt. Zo bewaken we de kwaliteit van het onderwijs op de gehele school.
Inspectierapport De onderwijsinspectie heeft sinds 2008 een nieuwe manier van werken. Voorheen werden scholen iedere vier jaar bezocht (periodiek kwaliteitsonderzoek). Dit bleek voor zwakke scholen te weinig te zijn. In de nieuwe manier van werken volgt de Inspectie alle scholen ‘op afstand’. Door onder andere een koppeling met CITO (toetsuitslagen) en CFI (o.a. leerlingaantallen en financiën) en de verplichte toelevering van een aantal stukken, weet de Inspectie al een heleboel van scholen, zonder daar langs te zijn geweest. Op basis van deze stukken en een overleg met het bestuur, delen zij scholen in. Scholen waar de inspectie geen risico’s signaleert komen in een zogenaamd basispakket (het gaat om ongeveer 50% van de scholen). De Inspectie is zeer tevreden met de opbrengsten en heeft ons ingedeeld in het basispakket. De inspectie vergelijkt de Kosmos met scholen met eenzelfde populatie. Wij zitten in groep1. Ook vergelijking met deze groep, zijn onze resultaten bovengemiddeld. In het kader van het onderwijsverslag 2009-2010 heeft er op 18 mei 2009 een inspectieonderzoek plaatsgevonden op de Kosmos. De inspectie heeft een positief beeld van de Kosmos en concludeert dat “de kwaliteit van het onderwijs op de Kosmos op de onderzochte onderdelen op orde is. In het onderzoek is gebleken dat het onderwijs geen of nauwelijks tekortkomingen kent”. Vanaf augustus 2010 is het volledige rapport in te zien op de website van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl
Cito-eindtoetsresultaten De Cito-eindtoets is bedoeld om vast te stellen wat een leerling aan het eind van de basisschool weet. Elke leerling krijgt een score, die ligt tussen 520 en 550 punten. De Kosmos scoort al vele jaren achtereen ver boven het landelijk gemiddelde. 32
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Mondeling en schriftelijk verslag In de herfst nodigen we alle ouders van groep 1 t/m 7 uit voor een oudergesprek over de vorderingen van hun kind. Daarnaast krijgen deze leerlingen twee maal per jaar een schriftelijk verslag mee naar huis. Deze verslagen komen halverwege (februari) en aan het eind van het schooljaar. Enkele dagen na de uitreiking van het verslag, hebben de ouders gelegenheid om tijdens de 10-minutengesprekken met de leerkracht te praten over de vorderingen van hun kind. Indien het noodzakelijk is dat er op een ander moment een gesprek over uw kind plaatsvindt, dan is dat natuurlijk (op afspraak) mogelijk. Het eerste verslag van groep 8 komt al in de herfst, samen met een voorlopig schooladvies.
Ontwikkeling van (het onderwijs in) de school: Het schoolplan De Kosmos is een school in beweging. We gaan mee met de tijd en nemen de wensen en eisen die de omgeving aan ons stelt, serieus. Dat betekent dat wij regelmatig kansen benutten om ons te ontwikkelen en ons onderwijs te evalueren, aan te passen of te vernieuwen. Zo hebben we dat de afgelopen periode gedaan en zullen we dat in de toekomst blijven doen. Daarvoor is een meerjarenplan nodig, dat richtinggevend is voor ons onderwijs. Een plan dat naar de toekomst voortdurend aanpassing zal worden, omdat zich nieuwe ontwikkelingen blijven voordoen. Het schoolplan 2011-2015, waarin ons beleid is beschreven, kunt u vinden op de website.
33
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Hoofdstuk 13: Praktische zaken Schoolbel Om 8.15 uur mogen de kinderen naar binnen. Om 8.30 moet iedereen in de klas zijn en gaan de klassendeuren dicht. De leerlingen die binnen zijn, gaan aan het werk. Ouders worden verzocht bij de klassendeur afscheid te nemen van hun kinderen. Het is niet de bedoeling, dat ouders tussen 8.15 uur en 8.30 uur met hun kinderen mee de klas in gaan. Om 8.15 uur staat de leerkracht bij de deur en is er dan voor kinderen. Als u de leerkracht wilt spreken, kunt u hiervoor een afspraak maken. Na 15.00 uur kunt u in de groep van uw kind samen het werk bekijken. N.B.: Breng uw kinderen a.u.b. op tijd! Het is erg storend en voor de kinderen heel vervelend om te laat te komen.
Toezicht Tijdens de pauzes wordt er toezicht gehouden op het plein. Als de school uit is, begeleiden de kleuterleerkrachten hun groep mee naar buiten. Vanaf groep 3 neemt de leerkracht afscheid bij de klas en komen de kinderen zelf naar buiten. Leerlingen die na schooltijd naar de BSO gaan, worden meteen na schooltijd opgevangen door BSO medewerkers.
Individuele vrijstelling Hoewel alle leerlingen aan de, voor hen bestemde, activiteiten deelnemen, zijn er in de praktijk uitzonderingen. Soms kan de directeur een gehele of gedeeltelijke vrijstelling verlenen. Deze vrijstelling kan geschieden op grond van medische indicatie (bijv. tijdelijk niet deelnemen aan de lessen bewegingsonderwijs) of geloofsovertuiging (bijv. niet deelnemen aan vieringen). Uiteraard krijgen de vrijgestelde leerlingen op dat moment andere activiteiten aangeboden.
Ziekmelden Is uw kind ziek of kan het door een of andere omstandigheid niet op school komen, dan verzoeken we u ons hierover direct in te lichten. U kunt dan naar school bellen vóór 08.30 uur, tel. 033 4807515 en het bandje inspreken. Wanneer uw kind regelmatig ongeoorloofd de school verzuimt dan melden wij dat bij de leerplichtambtenaar.
Verlof Elk kind valt, vanaf de dag dat het vijf jaar wordt onder de leerplichtwet. Dit betekent dat uw kind naar school moet en dat u uw kind niet meer zo maar mag thuishouden. Natuurlijk kan het voorkomen dat u, om een speciale reden, vrij wilt vragen voor uw kind. Hierbij onderscheidt de leerplichtwet twee soorten “extra verlof”: • Extra verlof wegens gewichtige omstandigheden; Hierbij kan gedacht worden aan omstandigheden die nauw samenhangen met de persoonlijke situatie van de leerling, zoals sterfgevallen in de naaste familie, zware ziekte van ouders, het huwelijk van een gezinslid; • verlof wegens godsdienstige overtuiging en/of godsdienstige feesten. 34
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Er wordt in principe geen toestemming verleend voor extra vakantieverlof. Er zijn hiervoor alleen mogelijkheden wanneer de vakantie van de kostwinner buiten de schoolvakantie valt. Er is dan wel een officiële verklaring van de werkgever noodzakelijk. Dit verlof verlenen we niet voor de eerste twee weken van het nieuwe schooljaar, mag maar één keer per jaar aangevraagd worden en duurt maximaal 10 lesdagen. De school werkt nauw samen met de afdeling leerplicht van de gemeente Amersfoort. De school is verplicht om daar al het ongeoorloofd verzuim te melden. Verlof dient altijd vooraf bij de directeur aangevraagd te worden. Het formulier voor deze aanvraag kunt u downloaden op de website. De directeur neemt een beslissing over de aanvraag.
Geval van nood Aan het begin van ieder schooljaar vragen wij u uw gegevens op de website in te vullen, met daarop recente gegevens van de huisarts, een vluchtadres en/of waar u te bereiken bent in geval van bijvoorbeeld ziekte of een ongelukje. Van dit formulier bewaart de groepsleerkracht een recent exemplaar in de klassenmap. Als één van deze gegevens verandert, wilt u dat dan zelf op de website veranderen?
Klachtenprocedure Een school is een omgeving waar mensen intensief met elkaar omgaan. Botsingen en meningsverschillen zijn dan ook niet bijzonder en worden vaak in onderling overleg bijgelegd. In eerste instantie worden deze zaken met de leerkracht van uw kind en/of andere direct betrokkenen besproken. Ons streven is dat elke leerkracht u en uw kind altijd serieus neemt, goed luistert en naar de best mogelijke oplossing zoekt. Komt u niet tot een goede oplossing, dan kunt u de zaak bespreken met de directie of de schoolcontactpersoon. De schoolcontactpersoon is door het bestuur van de school aangesteld om er zorg voor te dragen dat klachten van kinderen of ouders altijd serieus worden genomen en op een passende manier worden afgehandeld. Elke ouder of elk kind kan ook een direct beroep op de schoolcontactpersoon doen bij problemen of zaken die niet met de klassenleerkracht besproken kunnen worden. In overleg met de schoolcontactpersoon wordt bekeken wat er moet worden gedaan of wie er moet worden ingeschakeld om tot de best mogelijke oplossing te komen. De schoolcontactpersoon kunt u vinden in de jaarlijkse bijlage van de schoolgids. Soms is een meningsverschil van dien aard, dat iemand een klacht hierover wil indienen. Voor de school is er een klachtenregeling vastgesteld. Deze is op school te verkrijgen. Het wordt op prijs gesteld dat, indien iemand een klacht wil indienen, hij/zij dat eerst kenbaar maakt bij de schoolleiding of het schoolbestuur. Mogelijk kan de klacht verholpen worden. De school is voor behandeling van klachten aangesloten bij een onafhankelijke klachtencommissie: “de landelijke klachtencommissie Onderwijs” (LKC). De LKC onderzoekt de klacht en beoordeelt (na hoorzitting) of deze gegrond is. De LKC brengt advies uit aan het schoolbestuur en kan aan haar advies aanbevelingen verbinden. Het schoolbestuur neemt over de afhandeling van de klacht en het opvolgen van de aanbevelingen de uiteindelijke beslissing. Een klacht kan bij het schoolbestuur of rechtstreeks schriftelijk bij de LKC worden ingediend. De externe vertrouwenspersoon kan u daarbij behulpzaam zijn als u dat wenst. Deze externe vertrouwenspersoon kunt u bereiken via het stafbureau van Meerkring (033) 479 98 17,
[email protected]
Ontruimingsplan De Kosmos heeft een ontruimingsplan voor het geval zich brand of een andere calamiteit voordoet. Het ontruimingsplan oefenen wij iedere maand in de klas en twee keer per jaar met de hele school.
35
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Op school zijn enkele leerkrachten getraind als bedrijfshulpverlener (BHV’er). Zij verlenen eerste hulp en bieden hulp bij ongelukken die zich kunnen voordoen op school. Elk jaar volgen de BHV’ers een herhalingscursus met praktijkoefeningen.
Infectie ziekten Hopelijk blijft uw kind ervan gevrijwaard. Mocht het onverhoopt toch zo zijn dat uw kind een infectieziekte of aandoening heeft, volgen wij het infectieziektebeleid van de GGD. http://www.ggdmn.nl/pool/3/documents/gezondheidsrisico%20basisschool%20bso.pdf In dit document kunt u zien bij welke ziekten wering wel en niet noodzakelijk is. Wij vragen u de leerkracht van de ziekte op de hoogte te stellen, zodat zij alert kan zijn op symptomen bij andere kinderen.
Hoofdluis Zoals op de meeste scholen, komt ook op De Kosmos af en toe hoofdluis voor. Door het gebruik van luizencapes en luizencontroles na iedere vakantie voorkomen we dat dit ernstige vormen aanneemt. Een kind met hoofdluis gaat (om verdere besmetting te voorkomen) meteen naar huis om de behandeling te starten.
Zindelijk In een klas met minimaal 20 kinderen is het voor een leerkracht ondoenlijk om regelmatig de klas uit te zijn om kinderen te verschonen. Wij verwachten dat kinderen, als ze op school komen, zindelijk zijn en zelf naar de wc kunnen. Als uw kind nog niet zindelijk is, maakt u met de leerkracht afspraken hoe hiermee om te gaan.
Rookvrije school De Kosmos heeft het predicaat ‘rookvrije school’. Dat houdt in dat er niet in de school, maar ook niet op het schoolplein en in de schooltuin gerookt mag worden.
Zonnebrand De school heeft geen structurele aanpak om zonnebrand te voorkomen. Bij zonnig weer wordt aan ouders gevraagd om zonnebrandcrème aan de kinderen mee te geven, zodat de kinderen zich, voordat ze naar buiten gaan, zelf kunnen insmeren.
ARBO De school is net als ieder ander ‘bedrijf’ verplicht een plan op te stellen voor veiligheid, gezondheid en milieu. Deze verplichting staat in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbo-wet). Het gaat dan niet alleen om technische veiligheid, zoals eisen aan lokalen, verlichting, stoelen enz., maar ook om bescherming tegen pesten, bedreiging, seksuele intimidatie, geweld en discriminatie. Wij voeren regelmatig een Risico inventarisatie&evaluatie (RI&E) uit en zetten acties op eventuele verbeterpunten.
Verzekeringen Het bestuur van schoolvereniging De Kosmos heeft voor alle leerlingen een collectieve ongevallenverzekering afgesloten. De leerlingen zijn op school, schoolreis, of onderweg van en naar school, verzekerd bij ongevallen. Ook is er een aansprakelijkheidsverzekering afgesloten. De aansprakelijkheid voor schade door leerkrachten of hulpouders is hiermee gedekt. Voor schade toegebracht door leerlingen zijn de ouders aansprakelijk.
36
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Hoofdstuk 14: School- en klassenregels De Kosmos wil een plek zijn waar het kind zich veilig voelt om te leren en zich te ontwikkelen. Een aantal regels, zorgt dan voor duidelijkheid, zodat leerlingen zich op hun gemak voelen. Daarvoor is het belangrijk dat de regels in de klas, op de gang en op het plein voor alle leerlingen en ouders hetzelfde zijn. Wij gebruiken daarvoor de afspraken en de aanpak van de Kanjertrainingen de Kanjerafspraken. Wanneer er problemen zijn tussen leerlingen onderling, hanteren we de afspraak dat de ruzie wordt uitgepraat en opgelost. In eerste instantie, zeker in de bovenbouw, geven we verantwoording aan de kinderen. Als het onderling niet lukt, krijgt de leerkracht hierin een rol. Kort gezegd hanteren wij het volgende beleid: “Ik blij, jij blij, juf blij, ouders blij”. Dat betekent dat we alle gedrag goedvinden, waarvan je zelf blij wordt, waar de ander blij van wordt en waar de leerkracht en ouders trots op zijn. Al het andere gedrag, dus waar minimaal een van de partijen niet blij van wordt, keuren we af.
37
Schoolgids De Kosmos 2011-2015
versie 1.0 juli 2013
Anti - pestprotocol. De Kosmos streeft naar een veilige sfeer, waarin samenwerken en respect voor elkaar hoog in het vaandel staan. Hoezeer wij daar met zijn allen ook ons best voor doen, het komt helaas voor dat leerlingen toch gepest worden. Wanneer wij pestgedrag constateren, nemen wij zo snel mogelijk adequate maatregelen. Pestgedrag wordt bij ons op school niet getolereerd! Als u pestgedrag constateert of een vermoeden daarvan heeft, helpt u ons en de leerlingen enorm als u daarvan melding maakt!
Anti-pestprotocol: o
Wat verstaan wij onder pesten? Het is belangrijk te weten dat wij onderscheid maken tussen pesten en plagen. Plagen is een vorm van onbezonnen incidenteel pesten en/of spontaan negatief gedrag. M.a.w. het is een onschuldige eenmalige activiteit, waarbij humor een rol kan spelen. Wanneer een leerling echter gepest wordt, betekent dit dat hij/zij continu het slachtoffer is van pesterijen. Wat hij/zij ook doet, het is nooit goed. Pesterijen worden uitgevoerd door een pestkop, een groepje pesters of één pester met toekijkers.
o
Verantwoordelijkheid. Door acceptatie van het Anti-pestprotocol verplichten wij ons als school, kinderen en groepsleerkrachten samen met de ouders, stelling te nemen tegen pesten. Pesten wordt op onze school NIET getolereerd.
o
Beleid. De leerkrachten hebben een voorbeeldfunctie en dienen de leerlingen met respect te behandelen. Alleen zó ontstaat er een vertrouwensrelatie. De leerkracht maakt "pesten" of "gepest worden" bespreekbaar in de groep. Van de ouders wordt verwacht dat zij de basis leggen voor het leren respecteren van elkaar. Ook wordt van de ouders verwacht dat zij: een voorbeeldrol in gedrag vervullen; attent zijn op signalen die hun kind geeft (pest of gepest worden); de leerkracht tijdig informeren als er sprake is van pesten; actief mee willen werken om een einde aan het pesten te maken op de hoogte zijn van de kanjeraanpak en kanjerafspraken
.
Binnen onze school nemen we de volgende Kanjerafspraken in acht: We vertrouwen elkaar Niemand speelt de baas Niemand lacht uit Niemand doet zielig We helpen elkaar Wij zorgen ervoor dat de regels toegepast worden door: voldoende toezicht tijdens de pauzes; verspreiden van de pleinwachten, die alert zijn op signalen; adequaat reageren van leerkrachten op datgene wat leerlingen vertellen; leerlingen regelmatig in wisselende groepen laten werken en spelen om zo de onderlinge contacten te verstevigen, zodat er meer een "wij-gevoel" ontstaat; wekelijks aandacht schenken aan sociale vaardigheden middels Kanjertraining zoals: o acceptatie van verschillen; o leren omgaan met gevoelens van anderen en van je zelf; o inlevingsvermogen; o positieve benadering; o conflicten leren hanteren. Scholing van leerkrachten in Kanjertraining Kanjerouderavonden voor (overblijf)ouders
38