DEEL 3
spel3
handelsspel Spelregels
Doel van het spel: Centraal in het spel staan vier dorpen uit de omgeving van het fort Liefkenshoek, die elk hun economische specialiteit hebben ontwikkeld. De dorpen voeren onderling handel. De spelers moeten ❏❏ ofwel van 1 dorp (of 2 dorpen) alle productiemiddelen (grondstoffen) en producten verzamelen (in totaal vier kaartjes). Van zodra één speler alle kaartjes van 1 of 2 dorp(en) heeft verzameld en is teruggekeerd naar het fort, is het spel uit en de winnaar bekend. ❏❏ ofwel binnen een afgesproken tijd zoveel mogelijk productiemiddelen en producten verzamelen. Wie na het verstrijken van de speeltijd het meeste kaartjes heeft verzameld, is de winnaar.
Klaar voor de start? ❏❏ Iedere speler krijgt een aantal goudstaven als startkapitaal waarmee hij handel kan drijven. ❏❏ Iedere speler maakt zich klaar voor de start in het fort Liefkenshoek. ❏❏ De jongste speler krijgt als eerste de beurt om te dobbelen en zijn pion op het bord te verplaatsen. Hij volgt de aanwijzingen op het bord. ❏❏ Wanneer een speler op een veld komt dat naar een dorp verwijst, verplaatst hij zijn pion naar het dorp. Bij de volgende beurt en zolang de speler in het dorp verblijft, mag hij met het tolletje draaien. Hiermee kan hij ofwel productiemiddelen (grondstoffen) of producten verzamelen ofwel weer op het speelbord terechtkomen in geval hij een dobbelsteen draait. ❏❏ Het draaien met de tol in het dorp kan hoogstens drie productkaarten opleveren. Om het vierde product- of grondstoffenkaartje van het dorp te bekomen, moet de speler handel drijven (kaartje kopen met goudstaven, ruilen) met de andere spelers. ❏❏ 1 speelbeurt bestaat ofwel uit 1 maal dobbelen ofwel uit 1 maal draaien aan het tolletje. ❏❏ Na elke speelbeurt en alleen dan krijgt een speler de kans om handel te drijven met een andere speler. ❏❏ Wanneer een speler op het bord op een rampvakje terechtkomt (overstroming, brand, …) moet hij al zijn verzamelde grondstoffenkaartjes van het dorp dat bij die ramp hoort, weer inleveren. ❏❏ Als een speler een grondstoffenkaartje ontvangt, leest hij het weetje op de rug hardop voor zijn medespelers voor. ❏❏ Als een speler op een vraagteken op het bord terechtkomt, neemt hij de bovenste kaart van het stapeltje vraagtekenkaarten af. Hij voert de opdracht op dit kaartje onmiddellijk uit. Hierna wordt het kaartje weer onderaan de vraagtekenstapel gelegd.
Extra vakjes op het centrale spelbord: ❏❏ De schatkist: je moet één goudstaaf tol betalen. Leg deze terug op de goudstapel. ❏❏ De dobbelsteen: gooi nogmaals. Je mag van richting veranderen.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
1
didactische gezelschapspelen
2
VERKOOP VAN GARNAAL
handelsspel
DEEL 3
pekel/zout
In de middeleeuwen was zout een levensnoodzakelijk goed om verse voedingswaren te pekelen en zo langer te bewaren.
handelsspel
3. plastificeren
visboer
2. dichtkleven
visboer
Garnalen pellen is een moeilijke job en er zijn er weinig die het echt goed kunnen. De beste garnaalpellers van België en Nederland namen het ooit tegen elkaar op in een kampioenschap.
Er werd alleen ’s nachts gevist. Overdag zouden de garnalen de netten kunnen zien, dan vingen de vissers nog geen halve kilo. Terwijl ze ’s nachts tot 100 kilo vingen.
garnaalpelsters, vissers en leurders
handelsspel
handelsspel
visboer
1. uitknippen
boot en netten
visboer
q spel3
handelsspel Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie één exemplaar per spel.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
3
VERKOOP VAN WOL
handelsspel
DEEL 3
herdershond
Een herdershond is een dier met een job. Vijf volwassenen volstaan niet om een kudde te leiden zoals één hond dat doet. Het opleiden van zo’n hond neemt veel tijd in beslag. Deze start wanneer de hond 6 maanden oud is.
handelsspel
3. plastificeren
SCHAAPHERDER
2. dichtkleven
SCHAAPHERDER
In een kudde moeten drie rammen of mannelijk schapen aanwezig zijn. Wanneer twee rammen met elkaar in gevecht gaan, kan de derde tussenbeide komen.
Schapen hebben soms te lijden onder natte weiden en krijgen zo rotkreupel. Deze ziekte tast de hoeven aan, waardoor schapen gaan manken. De schaapherder snijdt de hoeven dan zo ver mogelijk af. Daardoor heeft het dier geen pijn meer.
3 rammen
handelsspel
handelsspel
SCHAAPHERDER
1. uitknippen
schapen
SCHAAPHERDER
q spel3
handelsspel Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie één exemplaar per spel.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
4
VERKOOP VAN TURF
handelsspel
DEEL 3
veen
Veen is een donkerbruine grondsoort die voort komt uit dode plantenresten in moerassige bodem. Gedroogd veen is turf. Het werd gebruikt als brandstof door brouwers, leerlooiers, steenbakkers of thuis. Hierdoor kreeg het een economische waarde en de bijnaam “het bruine goud”.
handelsspel
TURFBOER
3. plastificeren
TURFBOER
turfkar
De turfsteker steekt de brokken turf los en legt ze op een slagkar. Als ze droog genoeg zijn, worden ze zo gestapeld dat ze goed in de wind kunnen drogen.
handelsspel
2. dichtkleven
Een soort schop om een dunne laag van de bovenste turf, de zogenaamde bonk te verwijderen.
handelsspel
TURFBOER
1. uitknippen
bonkschep
TURFBOER
q spel3
handelsspel Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie één exemplaar per spel.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
5
VERKOOP VAN SUIKER
handelsspel
DEEL 3
fabrieksgebouwen
De eerste suikerfabriek kwam er in 1868. Ze kreeg de naam “SUCRERIE DE CALLOO”. In deze fabriek verwerkte men suikerbieten uit de polders tot ruwe suiker. Dit betekent dat het eindproduct niet de suiker is, zoals wij hem kennen.
handelsspel
3. plastificeren
SUIKERFABRIEK
2. dichtkleven
SUIKERFABRIEK
Boeren brachten hun bietenoogst zelf met de tractor naar de fabriek.
Bieten vergen veel van de poldergrond, vandaar dat boeren met vruchtafwisseling werken. Na de bietenoogst moest een jaar tarwe, een jaar aardappelen en nog eens een jaar tarwe geteeld worden voor er opnieuw bieten konden geoogst worden.
tractor
handelsspel
handelsspel
SUIKERFABRIEK
1. uitknippen
suikerbieten
SUIKERFABRIEK
q spel3
handelsspel Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie één exemplaar per spel.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
6
VERKOOP VAN GRANEN / GOEDEREN / MELK
handelsspel
DEEL 3
tarwe
Tarwe groeit weelderig, net zoals klaver, gerst, erwten, bonen en aardappelen. Dit komt door het laagje slib dat de poldergrond uiterst vruchtbaar maakt.
handelsspel
LANDBOUWER
3. plastificeren
LANDBOUWER
paard en kar
Voor dat de tractor er was, zorgde het paard voor de nodige trekkracht.
handelsspel
2. dichtkleven
Goede koeien kalven jaarlijks. Vanaf dat moment geeft de koe melk. Als de melk te lang in de uier zit, wordt de melk slecht. Er wordt dus 2 maal per dag gemolken. De melkkitten van 30 liter worden boven op de dijk gezet om opgehaald te worden.
handelsspel
LANDBOUWER
1. uitknippen
koeien
LANDBOUWER
q spel3
handelsspel Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie één exemplaar per spel.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
DEEL 3
spel3
Uitleg bij de tolletjes: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Snijd de zeshoeken uit. • Maak met een spijker of een naald een gaatje in het midden. • Steek een tandenstoker door het gaatje zodat 2/3 van de tandenstoker er langs boven uit komt. • Neem tandenstoker tussen duim en wijsvinger en maak een draaibeweging. • Laat los. De zijde waarop het tolletje neer komt geeft aan wat je mag doen. • Kom je terecht op een dobbelsteen? Dan moet je terug naar het centraal speelveld om bij de volgende beurt opnieuw te gooien.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
7
DEEL 3
Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie 10 exemplaren per spel.
1 goudstaaf
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
8
1 goudstaaf
handelsspel
1 goudstaaf 1 goudstaaf
1 goudstaaf
handelsspel
1 goudstaaf
handelsspel
3. plastificeren
handelsspel
2. dichtkleven
handelsspel
handelsspel
1. uitknippen
spel3
handelsspel
q
didactische gezelschapspelen
9
Neem de bovenste grondstofkaart van de stapel uit het dorp Verrebroek. Wanneer je er niets mee kan doen, mag je de grondstof meteen verkopen aan de hoogste bieder. De minimumprijs staat op de kaart vermeld. Leg deze kaart terug onder de stapel. handelsspel
Neem de bovenste grondstofkaart van de stapel uit het dorp Doel. Wanneer je er niets mee kan doen, mag je de grondstof meteen verkopen aan de hoogste bieder. De minimumprijs staat op de kaart vermeld. Leg deze kaart terug onder de stapel.
handelsspel
handelsspel
3. plastificeren
vra agteken
Neem de bovenste grondstofkaart van de stapel uit de Polder. Wanneer je er niets mee kan doen, mag je de grondstof meteen verkopen aan de hoogste bieder. De minimumprijs staat op de kaart vermeld. Leg deze kaart terug onder de stapel.
2. dichtkleven
vra agteken
handelsspel
vra agteken
1. uitknippen
Neem de bovenste grondstofkaart van de stapel uit het dorp Kieldrecht. Wanneer je er niets mee kan doen, mag je de grondstof meteen verkopen aan de hoogste bieder. De minimumprijs staat op de kaart vermeld. Leg deze kaart terug onder de stapel.
vra agteken
q DEEL 3 spel3
handelsspel Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie één exemplaar per spel.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
10
Met deze kaart kan je voor elke prijs een grondstof kopen van een andere speler. Neem het nodige goud uit de schatkist. Je kan deze kaart bijhouden tot wanneer je hem hebt gebruikt. Leg daarna de kaart terug onder de stapel.
handelsspel
Trek zonder te kijken een grondstofkaart van een speler naar keuze. Wanneer je er niets mee kan doen mag je de grondstof meteen verkopen aan de hoogste bieder. De minimumprijs staat op de kaart vermeld. Leg deze kaart terug onder de stapel.
handelsspel
3. plastificeren
vra agteken
Verwissel je pion van plaats met een speler naar keuze. Leg deze kaart terug onder de stapel.
handelsspel
2. dichtkleven
vra agteken
handelsspel
vra agteken
1. uitknippen
Je wordt overvallen door een struikrover. Als je in leven wil blijven geef dan al je goud af. Leg deze kaart terug onder de stapel.
vra agteken
q DEEL 3 spel3
handelsspel Print deze kaarten op stevig papier. Voorzie één exemplaar per spel.
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan strook om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
1
lijmstrook
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
11
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan strook om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
2
lijmstrook
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
12
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan strook om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
3
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
13
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan strook om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
4
lijmstrook
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
14
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan strook om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
5
lijmstrook
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
15
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan strook om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
6
lijmstrook
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
16
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
7
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
17
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
8
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
18
DEEL 3
Uitleg bij het spelbord: • Print deze pagina op stevig papier of kleef ze op karton. • Belangrijk: zorg ervoor dat de pagina op 100% wordt afgedrukt en niet verkleind is. • Snijd de tegel uit maar laat de grijze stroken er aan om het spelbord te verlijmen. • Kleef de tegel op de plaats zoals het schema hiernaast aangeeft.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
spel3
lijmstrook
9
Lessenreeks voor de derde graad van het basisonderwijs
didactische gezelschapspelen
19