Groepsspreekuur Urticaria & Angiooedeem
Urticaria = galbulten =
“netelroos”
Urticaria • Urticaria komen veel voor: ¼ volwassenen heeft het wel eens gehad • Kenmerkend zijn snel wisselende “kwaddels” (bleek) daaromheen roodheid en jeuk • Acute urticaria: < 6wk • Chronische urticaria: +/- 50 % na 2 jaar verdwenen • Wisselend gepaard met angio-oedeem
Indeling urticaria • Acuut : < 6 weken • Chronisch : > 6 weken
‘snel’ wisselende plekken, jeukend of brandend, de huid geneest restloos
Acute urticaria
Chronische urticaria
Angio-oedeem • Tijdelijke zwelling diep in de huid of het slijmvlies • Non “pitting” oedeem • Ontstaat in minuten tot uren • Verdwijnt in 24-48 uur • Branderige soms pijnlijke sensaties • Soms ook jeuk
Angio-oedeem
Vrijkomen van histamine is de belangrijkste oorzaak Effecten van histamine: • Roodheid • Jeuk • Zwelling • Urticaria (=galbulten) • Broncho-constrictie (bv. bij astma) • Misselijkheid, braken, diaree • Snelle hartslag / shock
Histamine komt oa. door een allergie vrij uit mestcellen Allergische antistof
Mestcel
Mestcellen zijn belangrijk.. Allergie Niet allergie
Histamine, Leukotriënen etc.
Rode huid, urticaria jeuk, angiooedeem,
Mestcellen in de huid en slijmvliezen Zenuw
Huid, slijmvlies
Bloedvat
Angeldragende insecten
Voedsel allergenen
Fruit en orale allergie = zwelling in en rond de mond
Combinatie van voedsel allergie en inspanning…
NSAID- “allergie” • Meestal een zgn intolerantie: contra indicatie voor alle NSAID’s !
Contact allergenen
Chronische urticaria met fysische triggers • • • • • •
Koude Druk Warmte Inspanning Contact met water Etc.
De autologe serumtest is positief in 5070% van patiënten met chronische urticaria
Zeldzame oorzaken van urticaria en angio-oedeem…
Parasieten
Hormonen
En kleurstoffen,conserveermiddelen etc??
• Bijna nooit een oorzaak van urticaria of angio-oedeem…..
Angio-oedeem door ACE remmers (geen jeuk,urticaria of anafylaxie omdat histamine hier geen rol speelt)
Nog enkele zeldzame aandoeningen..
Urticariële vasculitis (=bloedvat ontsteking) bij auto immuun ziekten
• Urticaria blijven langer dan 36 uur op een plaats • Plekken zijn vaak pijnlijk • Er blijven pigment plekken zichtbaar
Urticaria pigmentosa = huidmestcel woekering (mastocytose)
Hereditair (erfelijk-) angio-oedeem (HAE) Een zeldzame maar ernstige ziekte
• HAE wordt gekenmerkt door wisselende aanvallen van oedeem op verschillende plaatsen van het lichaam • De aanvallen jeuken niet maar zijn soms wel pijnlijk • Ongeveer een keer per maand een aanval. De aanval zakt meestal na 2-3 dagen af.
Erfelijkheid van HAE 50% van de nakomelingen is aangedaan
5
2 8
Male Female
Affected (attacks) Not affected
Believed to have died during an HAE attack
Mannen en vrouwen hebben een even grote kans op de ziekte
Donaldson VH, Evans RR. Am J Med 1963;35:37–44. Heiner DC, Blitzer JR. Pediatrics 1957;20(5, Part1):782-793.
Urticaria en angio-oedeem • • • • • • •
1) Urticaria, acuut 2) Urticaria, chronisch 3) Urticaria + angio-oedeem (chronisch of acuut) 4) Urticarieële vasculitis 5) Urticaria pigmentosa 6) Angio-oedeem met of.. 7)Angio-oedeem zonder histamine verschijnselen
Oorzaken urticaria I • Acute urticaria zijn een uitdaging! • Geneesmiddelen (NSAID’s, Opiaten, Rö contrast; (ACE remmers alleen angio-oedeem) • IgE gemedieerde allergieën (voedsel) • Contact allergenen • Insecten steken/beten • Bloedtransfusie etc..
Oorzaken urticaria II • > 80% geen oorzaak te vinden bij chronische urticaria • Letten op: • Geneesmiddelen.. • Infecties a) Bacterieel: bv. maagbacterie b) Viraal: Hepatitis, HIV c) Parasitair • Auto immuun aandoeningen bv reuma • Kwaadaardige ziekten bv. leukemie
Verschillende typen angio-oedeem (geen urticaria of jeuk) • Familiair angio-oedeem (HAE) • Verworven angio-oedeem bij chronische ziekten of door medicijnen
Diagnostiek • Anamnese: De medische geschiedenis; wat waar wanneer,hoe.. • Lich. Onderzoek: Tekenen van allergie?, lymfeklieren vergroot?, inspectie huid • Allergie tests: priktests, (autoloog serum test), etc. • Laboratorium onderzoek: lever en nier functie, bloedbeeld, CRP, ANA, IgG,IgA,IgM, IgE. spec IgE, TSH, tryptase schildklier as. C3,C4,C1 INH, Hbs, (HIV), urine onderzoek, • Verdachte Medicatie stoppen! Zo mogelijk
Priktest, aflezen na 15 minuten
Bloedtest op allergie
Therapie chronische urticaria dagelijks / acute urticaria zo nodig.. • • • • • • • • • •
Oorzakelijk,stoppen met… H1 (Xyzal, Aerius etc.) H1+H2 (Ranitidine) H1+H2+Montelukast (Singulair) Corticosteroid kuur (Prednisolon) +…… Ciclosporine Sulfasalazine, Dapsone, Hydroxychloroquine …… en zo nodig
→
Doel van de behandeling: • Een periode van ongeveer 6 maanden geheel klachtenvrij te zijn • En dan heel geleidelijk de medicatie af bouwen
Vragen??
Hoe gaat het verder? • • • •
Straks naar de polikliniek Bloed afnemen Ev. priktests Naar de arts, zo nodig direct recept mee..
• Huisarts krijgt bericht • Zo nodig tel. Consult • U komt terug bij de “MEA” (medisch assistent allergologie)
