©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014
Maatschappijleer Thema A Inleiding
Samenvatting
Hoofdproblemen van elke samenleving: 1) Vrijheidsrechten: In hoeverre mag de overheid zich bemoeien met ons privéleven? 2) Politieke rechten: Hoe nemen we beslissingen? 3) Sociale verzorgingsrechten: Hoe verdelen we werk en geld? 4) Culturele rechten: Hoe moeten mensen die een verschillende levenswijze hebben met elkaar samenleven?
Hoofdstuk 1 – Paragraaf 1 – In naam der wet: open de deur Arrest Arrondissementsrechtbank Codificatie Cultuur Delict Europees Hof van Justitie Gerechtshof Geweldsmonopolie Grondwet Hoge Raad In cassatie gaan Jurisprudentie Kantongerecht Legaliteitsbeginsel Machtenscheiding Meervoudige strafkamer Ne bis in idem beginsel Normen Onrechtmatig verkregen bewijs Openbaar Ministerie (O.M.) Parket Pleidooi Politierechter Procureur-generaal Raadsheer Rechter-commissaris
Uitspraak van een hogere rechter dan de rechter van de eerste uitspraak van de zaak. Rechtbank bij misdrijven of overtredingen in hoger beroep. Op schrift gesteld recht. Alles wat een groep mensen zichzelf aangeleerd heeft Strafbaar feit, zowel overtreding als misdrijf. Gerechtshof dat bindende uitspraken doet bij conflicten over Europese regels. Rechtbank bij misdrijven in hoger beroep. De overheid mag met geweld de rechtsorde handhaven, zodat mensen zich aan de wet houden. Wet waarin de belangrijkste vrijheidsrechten van de burgers ten opzichte van de overheid zijn vastgelegd Rechtbank bij cassatiezaken (zie in cassatie gaan) Er wordt niet meer gekeken naar feiten alleen naar procedure, zaak wordt overgedaan bij onjuiste procedure Toepassing van het recht/geheel van uitspraken door rechters. Rechtbank bij overtredingen. De regering moet handelen zoals de wet dat voorschrijft Scheiding van macht in een rechtsstaat in wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Drie rechters bij ernstige misdrijven of overtredingen in hoger beroep. Iemand mag niet twee keer voor hetzelfde delict vervolgd worden, alleen als er heel nieuw bewijs gevonden is, wat zeer van belang is. Regels over hoe iemand zich moet gedragen Bewijs waarbij de politie dit verkregen heeft door overtreding van de wet. Instantie in Nederland die verdachten voor de strafrechter kan brengen. Het OM zorgt ervoor dat strafbare feiten worden opgespoord en vervolgd. Bureau van het OM bij een bepaalde rechterlijke instantie. Betoog van de advocaat waarin hij voor de rechter uiteenzet hoe de rechter zou moeten oordelen. Rechter voor lichte/eenvoudige misdrijven. Vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie bij een Gerechtshof of Hoge Raad. Rechter bij een Gerechtshof of Hoge Raad Rechter die tijdens het onderzoek beslissingen neemt waarover de Officier van Justitie geen bevoegdheden heeft.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014
Rechtsstaat Requisitoir Schikken Seponeren TBS Vervolgen Waarden
Staat waarin het recht gehandhaafd wordt en de politieke macht niet het recht schendt. Voordracht door de Officier van Justitie Een rechtszaak ‘afkopen’ door het opleggen van een boete. Een rechtszaak stopzetten vanwege gebrek aan bewijs. Ter Beschikking Stelling: maatregel opgelegd aan psychisch gestoorde misdadigers met het doel hun een medische behandeling te laten ondergaan. Een rechtszaak leidt tot een gevangenisstraf. Ideeën die mensen heel belangrijk vinden
Kenmerken rechtsstaat: 1) Machtenscheiding 2) Rechtsbescherming (tegen de overheid) 3) Rechtshandhaving 1: Machtenscheiding Niet te veel macht aan één of een paar personen, dit zou leiden tot machtsmisbruik. Macht moet verspreid worden over onderdelen vd overheid. Macht niet in één groep, maar drie groepen die elkaar kunnen controleren. 2: Rechtsbescherming Regering moet handelen zoals de wet dat voorschrijft. Als verdachte hoef je je onschuld niet te bewijzen. Strafbaar gedrag is niet verwijtbaar in de volgende drie gevallen: ontoerekingsvatbaarheid, overmacht of zelfverdediging. Bij de verdediging van de advocaat wordt gekeken of het gedrag van de cliënt wel strafbaar is, of hij er schuld aan heeft of dat de politie wel volgens de wet gehandeld heeft. Als één van deze drie punten niet klopt, wordt de verdachte vrijgesproken. 3: Rechtshandhaving Zie geweldshandhaving. Verboden eigen regels te maken die in strijd zijn met de wet. De overheid mag de rechten van de burgers beperken bij ernstige situaties. Rechters zijn onafhankelijk omdat: - Hoeft geen verantwoording af te leggen aan de regering of het parlement - Wordt voor het leven benoemd - Kan niet ontslagen worden - Salaris ligt vast Oorzaken op 3 niveaus: Micro: de mens zelf (kleptomanie, pyromanie) Meso: groepsdruk Macro: maatschappelijke oorzaken Wat is het verschil tussen een misdrijf en een overtreding? Misdrijf Overtreding Max. 30 jaar in gevangenis Max. 1 jaar hechtenis in huis van bewaring Arrondissementsbank (rechtbank) Kantonrechter (het gerecht) Strafblad Geen strafblad, tenzij je kiest voor hechtenis Voorbeelden: moord, diefstal, mishandeling en Voorbeeld: door rood rijden. afpersing.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014 Waarden, kenmerken van de rechtsstaat, rechten en plichten. Waarden Recht op menselijke waardigheid: een mens mag niet vernederd worden. Recht op leven: iedere mens mag er zijn. Recht op gelijkheid: ieder mens is voor de wet even belangrijk. Recht op lichamelijke integriteit: zeggenschap hebben over je lichaam. Kenmerken rechtsstaat Machtenscheiding Staatrecht Parlement moet wet goedkeuren (art. 87) Rechter voor het leven benoemd (art. 117) Regering voert besluiten van het parlement uit (art. 68)
Rechtsbescherming tegen de overheid
Rechtshandhaving door de overheid
Rechten van burgers Burgers hebben recht op: Privacy (art. 10) Juridische bijstand (art. 18) Leven in vrijheid (art. 15) Lichamelijke onaantastbaarheid (art 11) Mail- en telefoongeheim (art. 13) Bepalen wie je binnenlaat in je woning (art. 12) Correcte rechtsgang (art. 16)
Plichten van burgers DNA afstaan Identificatieplicht Meewerken met de politie Geen eigen rechter spelen Anderen helpen in noodsituaties De wet kennen en zich eraan houden Bloed afstaan bij alcoholcontrole
Bronnen van het strafrecht: 1) Wetboek van Strafrecht 2) Wetboek van Bijzondere Wetten Wet Wapens en Munitie Wegenverkeerswet Opiumwet 3) Jurisprudentie 4) Internationale verdragen (deze gaan voor punten 1-3) Bindingstheorie van Hirshi: Motivatie om crimineel te worden is voor alle mensen gelijk. De vraag van deze theorie is: “Waarom respecteren mensen de wet?” Er zijn verschillende niveaus: 1) Affectief niveau (emotionele binding met familie en omgeving) Als je familie allemaal misdaden pleegt, zal je het zelf ook sneller doen dan dat je uit een heel net gezin komt, waarbij misdaden uit den boze zijn.. 2) Cognitieve niveau (inzet in de maatschappij) Door hoge inzet in de maatschappij zal iemand minder snel een misdaad begaan. 3) Gedragsmatig niveau (druk bezig minder crimineel) Bij meer activiteiten word je minder snel crimineel, daar heb je te weinig tijd voor. 4) Evaluatief niveau (godsdienst, geloof) Als je van je geloof geen misdaad mag plegen, zal je dat ook minder snel doen.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014 Rechten en plichten van een verdachte - Politie kan niet altijd iedereen meenemen naar het bureau - Getuige moet altijd de waarheid spreken - Je zit in het Huis van Bewaring als je in hechtenis zit na een overtreding - Officier van justitie eist een straf en houdt toezicht op het uitvoeren ervan - Criminelen kan ook een boete worden opgelegd, dan komen ze niet voor de rechter - In hoger beroep loop je het risico dat je uiteindelijk een zwaardere straf krijgt - Je bent pas crimineel als de rechter je heeft veroordeeld - Als je een taakstraf krijgt van de rechter, krijg je ook een strafblad
Hoofdstuk 1 – Paragraaf 2 – Strijd voor vrijheid en gelijkheid Absolutisme Standenmaatschappij Bourgeoisie Algemeen kiesrecht
Een rechtssysteem zonder machtenscheiding, de macht berust volledig bij één persoon. Maatschappij met aparte wetboeken voor de drie standen. Rijke industriëlen + handelaren in Europa in de 18e en 19e eeuw. Kiesrecht voor iedereen van 18 jaar en ouder.
Verlichting 18e eeuw 1. Machtenscheiding Sinds 1798 (1e grondwet) 2. Rechtsbescherming Code civic ±1800: gelijkheid voor de wet (standensamenleving afgeschaft) 3. Rechtshandhaving Overheid geweldsmonopolie ± 1800 Het geweldsmonopolie lag niet altijd bij de overheid, bijv. wanneer een vrouw overspel pleegde, mocht haar man haar straffeloos doden. Openbare functies werden aan leken gegeven, en die moesten wel hoge boetes opleggen om genoeg geld te hebben. Na de revoluties: Er kwamen er betaalde en professionele rechters, politieagenten etc. Burgers kregen vrijheidsrechten. Na 1860: De lijfstraffen en openbare terechtstellingen verdwenen volledig. Gevangenen werden eenzaam in een cel opgesloten, en kwamen maar eens per dag buiten. Na 1950: Gevangenen moesten worden voorbereid op hun terugkeer naar de samenleving, de opsluiting was zinloos.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014
Hoofdstuk 1 – Paragraaf 3 – Tand om tand of zachte hand? Libertaire staat Totalitaire staat Resocialisatie Reclassering Recidivisme Criminaliseren Decriminaliseren Strafrechtverharders Strafrechtafschaffers Strafrechthervormers Preventief strafrecht Reactief strafrecht Alternatieve straf / taakstraf
Staat waarin de overheid geen rechten heeft om (bijvoorbeeld door geweld) zijn wil op te leggen aan zijn burgers. Staat gericht op maatschappelijke vrijheid. Staat waarin de overheid alle middelen inzet om haar wil aan haar burgers op te leggen. De dader moet leren hoe hij zich moet gedragen in de samenleving. Het teruggeven van een plaats in de maatschappij. Na het bestraffen van een misdrijf weer terugvallen daarin. Door de overheid schadelijk geacht gedrag opnemen in de strafwet. Niet de strafwet ter voorkoming van schadelijk geacht gedrag. Visie op het strafrecht waarbij de staat sterke nadruk legt op rechtshandhaving. Visie op het strafrecht waarbij de staat zich terughoudend opstelt. Visie op het strafrecht waarbij de staat beperkt moet ingerijpen. Strafrecht ter voorkoming van een delict. Politieoptreden na een delict. Werken of cursussen volgen die te maken hebben met het gepleegde delict.
De rechtsstaat als samenlevingsvorm waarbij de rechten en plichten van burgers in evenwicht zijn: Libertaire samenleving Rechtsstaat Totalitaire samenleving alleen rechten vrijheid en plichten alleen plichten Zachte rechtsstaat Veel nadruk op Rechtsbescherming
In balans
Harde rechtsstaat Veel nadruk op handhaven rechtsorde
Links (progressief)
Midden
Rechts (conservatief)
Hoe ontstond tussen 1885 en 1995 de Cellenexplosie? - Hogere straffen geëist door officieren. - Hogere straffen opgelegd door rechters. - Meer mensen voor de rechter gebracht, vooral voor lichtere misdaden. - Vaker TBS opgelegd - Meer jeugdigen en vreemdelingen opgesloten. - Voorlopige hechtenis duurt langer. Voorbeelden preventieve aanpak van criminaliteit: Camerabewaking, fouilleren, voor bindingen (buurthuizen e.d.) zorgen, extra bewaking tijdens voetbalwedstrijden, het mogen aftappen van telefoongesprekken. Voorbeelden reactieve/recessieve aanpak van criminaliteit: Celstraffen, boetes, TBS, hardere straffen.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014 Visies op 3 soorten kwesties: 3 kwesties I Ethische kwesties
Linkse visie (strafrechtafschaffers) Progressief: zoveel mogelijk persoonlijke vrijheid (abortus, euthanasie, alcohol, drugs)
Partijen bij kwestie I
SP, PvdA, D66, Gr.Links, VVD
II Privacy tegenover veiligheid
Zoveel mogelijk privacy
Partijen bij kwestie II
Rechtse visie (strafrechtverharders) Conservatief: minder vrijheid dus meer plichten PVV, CDA, Chr.Unie, SGP op grond van christelijke waarden Veiligheid belangrijker dan privacy meer plichten bijv. identificatieplicht (terrorismedreiging, hangjongeren) PVV, VVD, CDA, SGP Beveiliging van de samenleving Afschrikking, vergelding VVD, PVV
SP, PvdA, D66, Gr.Links Resocialisatie (heropvoeding) III Nut van straffen Taakstraffen zinvoller Partijen bij kwestie III D66, PvdA, Gr.Links a. Voor reactief strafrecht Voor preventief strafrecht alleen achteraf Bijv. preventief fouilleren -> Straffen in het algemeen b. Voor preventieve alleen in door de wet maatregelen aangegeven gebieden Club- en buurthuizen* *gesubsidieerd belastinggeld rechts is tegen (tast economische vrijheid van de burger aan)
Hoofdstuk 2 – Paragraaf 1 – Zit er een dokter in de cel? Gelijkheidsbeginsel Positieve discriminatie Publiek bezit Witteboordencriminaliteit Blauweboordencriminaliteit Artikel 1 van de Grondwet Commissie Gelijke Behandeling Wet Gelijke Behandeling Technisch sepot Beleidssepot Dadergericht Daadgericht Klassenjustitie
Burgers worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Het voortrekken van een achtergestelde groep. Gemeenschappelijke belangen en bezittingen zoals natuurschoon, werkgelegenheid en volksgezondheid. Criminaliteit, begaan door personen met een hoge maatschappelijke positie. Het delict vindt plaats in de beroepssfeer en het delict betreft fraude. Criminaliteit, begaan door personen met een lage maatschappelijke positie. Het delict vindt plaats in de privésfeer en het gaat om direct geweld tegen goederen of mensen. Zie gelijkheidsbeginsel. Hier kun je een klacht indienen in geval van discriminatie Omschrijft welke situaties onder discriminatie vallen. Het seponeren van een strafzaak wegens onvoldoende bewijs. Seponeren van een strafzaak omdat vervolgen te veel nadelen heeft. Straffen met inachtneming van de omstandigheden van de dader. Straffen met inachtneming van de omstandigheden waaronder de misdaad is gepleegd. Selectieve werking van het strafrecht met bevoordeling van maatschappelijk hoger gesitueerden.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014 Is er sprake klassenjustitie in Nederland? Onderdeel Trias Politica Beslismomenten Strafwetgever Regering en parlement Strafuitvoerder
Strafrechter
-
Politie
-
OM
Rechter
Voorstander Privébezit is strafbaarder dan publiek bezit Selectief opsporen van misdadigers Schikt vaker met bedrijven en rijken, transacties Kan zich moeilijker verplaatsen in een andere sociale groep dan zijn eigen
Tegenstander Aantasting privébezit is veel ernstiger, traumatischer Dader is makkelijker op te sporen bij individuele slachtoffers Beleidssepot omdat het anders de economie aantast, de boete kan hoog oplopen voor rijken Arme mensen kun je geen boete opleggen, rijken hebben een betere advocaat
Hoofdstuk 2 – Paragraaf 2 – Pak de boef dan, als je kan Macht hebben Gezagsdragers Machtsmiddel Pakkans Strafkans
Prestatiecontract Ontlastende bewijzen Zitkans Tunneldenken
Personen kunnen dwingen om te doen wat jij wilt. Persoon die werkt voor de overheid. Maatregel om macht uit te kunnen oefenen. Kans dat een misdadiger gepakt wordt. Kans dat een misdadiger gestraft wordt. De financiering van de organisatie is afhankelijk van de geleverde prestatie. Bewijs dat aantoont dat de verdachte de misdaad niet gepleegd kan hebben. Het percentage gevangenen van het totaal aantal gestraften. Een verdachte voortijdig als dader aanmerken en het als gevolg daarvan wegredeneren van ontlastend bewijs.
Schattingen worden gemaakt op basis van enquêtes (slachtoffers en daders). Er komt geen proces-verbaal als het slachtoffer er geen zaak van wil maken.
Hoofdstuk 2 – Paragraaf 3 – Die pet past ons allemaal Eigenrichting Noodweer Actief burgerschap
Proportioneel geweld Noodweerexces Buurtwacht / Burgerwacht Burgerarrest Preventief bewapenen Naming and shaming
Het eigen rechter spelen door burgers. Zelfverdediging bij ernstige bedreiging. Burgers helpen actief bij het bewaken van de rechtsorde. Gebruikt geweld staat in verhouding tot de mate van de bedreiging. In een panieksituatie bij onmiddellijk gevaar meer geweld gebruiken dan strikt noodzakelijk is om zich te verdedigen. Bewaking van een wijk door burgers. Burgers arresteren iemand die op heterdaad wordt betrapt bij het plegen van een misdrijf. Een wapen bezitten ter zelfverdediging en voorkoming van een misdaad door anderen. Openbaar maken van namen van (ex-)gedetineerden.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014
Hoofdstuk 3 – Paragraaf 1 – Roep om harde rechtsstaat via de media Manipulatie
Injectienaaldtheorie Agendatheorie Opinieleider Opinieleiderstheorie Selectieve perceptie Referentiekader Objectieve veiligheid Subjectieve veiligheid Verborgen criminaliteit Immateriële schade
Met opzet feiten weglaten of verdraaien. De media kunnen mensen naar believen beïnvloeden: alsof ze een injectienaald in hun hersenen krijgen. De media bepalen waarover mensen praten. Iemand van hoog aanzien binnen een groep. Mensen nemen ideeën over van opinieleiders. Mensen vervormen informatie zodat die binnen hun referentiekader past. Het geheel van eigen normen, waarden, kennis en ervaring. Veiligheid zoals die is vastgesteld in statistieken. Veiligheid zoals die persoonlijk wordt ervaren. Niet-geregistreerde criminaliteit. Niet materiële schade, zoals slecht slapen, angst en concentratieproblemen.
Theorieën over de invloed van de media: Injectienaaldtheorie De media kunnen bepaalde ideeën inspuiten. Publiek is passief en gelooft alles. De media kan laten lijken dat de zware criminaliteit toeneemt, hierdoor ontstaan er ideeën dat de rechtsstaat harder (meer rechts) moet worden. Deze theorie heeft veel invloed. Agendatheorie De media bepaalt waar de mensen over praten. Pas daarna vormen mensen zelf een mening. Stille tochten tegen zinloos geweld trekken veel aandacht. Deze theorie heeft gemiddelde invloed. Opinieleiderstheorie Aan de mening van opinieleiders wordt veel aandacht besteed. Mensen kunnen deze meningen overnemen. Deze theorie heeft gemiddelde invloed. Theorie van Het publiek vervormt de informatie zo dat het binnen hun referentiekader selectieve perceptie past. Mensen horen alleen wat ze bekend in de oren klinkt en wat bij hun beeld van de wereld past, oftewel: wat past in hun referentiekader. Deze theorie heeft weinig invloed. Mening zachte rechtsstaat: Blauweboordencriminaliteit wordt overschat en de witteboordencriminaliteit wordt onderschat. Objectieve veiligheid is veel groter dan de subjectieve, omdat allerlei maatschappelijke groepen er baat bij hebben mensen zich ongerust te laten maken. Mening harde rechtsstaat: Verborgen criminaliteit is veel groter dan de geregistreerde. Immateriële schade is veel groter dan de materiële schade, en dat moet de politiek heel serieus nemen.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014 Aanpak van verschillende groepen criminaliteit: 1. Risicojongeren: hun criminele gedrag moet op tijd gestopt worden, door verplichte coaching van de ouders bij de opvoeding, controle op spijbelen, HALT-straffen en jeugdgevangenissen 2. Veelplegers: moeten van hun verslaving af, worden minimaal 2 jaar opgesloten en voorbereid op terugkeer naar de samenleving. Celstraffen, taakstraffen, elektronisch huisarrest 3. Zware criminelen: langdurige opsluiting, tbs, begeleiding na hun straf 4. Witteboordencriminelen: strenge controle op regels 5. Terroristen: AIVD houdt mogelijke terroristen in de gaten, als verdenking heel groot is worden ze preventief opgepakt
Hoofdstuk 3 – Paragraaf 2 – Onze rechtsstaat in internationaal perspectief Verdrag van Maastricht
Europees Hof van Justitie Veiligheidsraad Vetorecht Commissie voor de Mensenrechten Internationaal Gerechtshof Internationaal Strafhof Peace-making Peace-keeping Peace-enforcing Peace-building
In 1991 gesloten verdrag waarin de EU officieel is opgericht. Gerechtshof dat bindende uitspraken doet bij conflicten over Europese regels. Permanente commissie van de Verenigde Naties ter bevordering van de internationale veiligheid. Het recht om een besluit te kunnen tegenhouden. Permanente commissie van de Verenigde Naties die de situatie van de mensenrechten internationaal onderzoekt. Rechtbank in Den Haag onder gezag van de Verenigde Naties die kan adviseren bij het oplossen van conflicten tussen staten. Rechtbank in Den Haag onder gezag van de Verenigde Naties die bindende straffen kan uitdelen aan personen die de mensenrechten op grove wijze hebben geschonden. Bemiddelen in een conflict, eventueel met behulp van het Internationaal Gerechtshof. Strijdende partijen komen een bestand overeen en de VNmilitairen zorgen er met toestemming van beide partijen voor dat het bestand wordt nageleefd. VN-militairen dwingen de vrede af door het land binnen te vallen zonder toestemming van de regering. Het land weer opbouwen na een (burger)oorlog.
Drie eisen waaraan een land moet voldoen om tot de EU toe te treden.: - Democratie, mensenrechten respecteren - Bestaande wetten en regels van de EU accepteren en doorvoeren - Goed werkende markteconomie hebben, eventueel deel uit maken van de interne markt Is Turkije een rechtsstaat? Tegen: - Geen vrijheid voor minderheden (Koerden) - Geen gehele vrijheid van godsdienst (christenen) - Hard optreden tegen demonstranten - Martelingen bij verhoor - Militairen hebben politieke macht - Speciale rechtbanken waar regering invloed heeft op de rechtspraak - Doodstraf nog steeds gekend.
©Don van Baar, Murmelliusgymnasium, www.compudo.nl/murmellius2014
Democratie Turkije steekt gunstig af tegen zijn buurlanden Invloed van het leger op de politiek is sterk verminderd Rechtspraak functioneert onafhankelijk, m.u.v. de speciale rechtbanken Scheiding van kerk en staat Seculiere rechtsorde en meerpartijenstelsel Logisch dat terroristische Koerden worden vervolgd Veiligheid van Europa zal versterkt worden door toetreding van Turkije tot de EU
Veiligheidsraad van de VN: 5 permanente leden: Engeland, Rusland, VS, Frankrijk en China, deze hebben vetorecht Iedere 2 jaar 10 wisselende leden, deze hebben geen vetorecht Voor besluitneming zijn 9 voorstemmers nodig
Verenigde Naties
Voor: -
Veiligheidsraad Commissie voor de Mensenrechten
Internationaal Gerechtshof Internationaal Strafhof
Stencil vermogens- en geweldscriminaliteit Doodslag Moord Dood door schuld Mishandeling Zware mishandeling Zware mishandeling met voorbedachte rade Stroperij
Afpersing
Verduistering
Oplichting
Heling
Iemand met opzet van het leven beroven. Iemand met opzet en voorbedachte rade van het leven beroven. Iemand wordt gedood, te wijten aan de dader. Iemand (zwaar) lichamelijk letsel toebrengen. Iemand met opzet zwaar lichamelijk letsel toebrengen. Iemand met voorbedachten rade zwaar lichamelijk letsel toebrengen. Als iemand iets, dat ten dele of gehele aan een ander behoort, zonder geweld of bedreiging met geweld tegen personen, wegneemt, om dit zich toe te eigenen. Als iemand, met de bedoeling zich iets toe te eigenen, door geweld of bedreiging met geweld, iemand dwingt tot het afgifte van een goed dat geheel of ten dele aan deze of aan een derde behoort. Als iets, dat geheel of ten dele behoort aan een ander, opzettelijk, anders verkregen dan door misdrijf, toegeëigend wordt. Als iemand, met de bedoeling zich te bevoordelen, door het aannemen van een valse naam of hoedanigheid, door listige kunstgrepen, iemand beweegt tot de afgifte van enig goed of tot het aangaan van een schuld. Als iemand iets door misdrijf verkregen voorwerp koopt, huurt, in pand neemt, als geschenk aanneemt of uit winstbejag verkoopt, verhuurt, verruilt, in pand geeft, vervoert, bewaart of verbergt.
In deze samenvatting zijn ook delen gebruikt uit de samenvatting van Michelle Schifferstein.