Ethisch Leiderschap in de zorg “Ranking en Toezicht” NVLO, 26 september 2014 Drs. Marlies Akemann-vanWerkhoven Adviseur Advies & Beleid, Kennemer Gasthuis Haarlem
Introductie Wie heb ik voor me?
Leiderschapstijlen Ethisch Leiderschap
Ethisch Leiderschap in de zorg Bevorderen van een ethische (bedrijfs)cultuur / stijl “Ranking en Toezicht”
Wie heb ik voor me? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Ik houd me altijd aan mijn woord. Ik behandel alle medewerkers altijd op een eerlijke manier. Ik zorg in mijn agenda dat er tijd is voor persoonlijk contact. Ik neem de tijd om met iedereen over werkgerelateerde emoties te praten. Ik maak altijd duidelijk aan mijn werknemers wat ik van hen verwacht. Ik maak integriteit bespreekbaar onder alle medewerkers. Ik wil dat medewerkers belangrijke beslissingen beïnvloeden?
Leiders - toen en nu
Leiderschapstijlen m e d e w e r k e r Taak
Human Relations! http://www.luckymedia.nl/luckytv/2014/09/lucky-man/
Leiderschapstijlen 2 Transactioneel / autocratisch
1.
Top-down benadering; persoonlijk belang
Transformationeel / interactioneel
2.
Gezamenlijk doel; verandering en innovatie
Charismatisch
3.
Effectief gebruik van macht, invloed en netwerkmogelijkheden
Ontstaan Ethisch Leiderschap Bouwfraude affaire, bonussen en salarissen van bestuurders,
luxe congresreizen NZa Gedragscodes, richtlijnen, screenen van sollicitanten (VOG), klokkenluidersregeling Leiderschap
Definitie Ethisch leiderschap omvat in brede zin het proces van het maken van beslissingen en het vertonen van gedrag dat past binnen de morele normen en waarden van de organisatie (moral person) en de bevordering van zulke morele besluitvorming en gedrag middels interacties met medewerkers (moral manager) (L. Heres)
Ethische gedragingen 1.
2. 3. 4.
5. 6.
Openheid Integriteit Zorgzaamheid Verduidelijken van functies en taken Delen van bevoegdheden en verantwoordelijkheden Stimuleren van integer gedrag https://www.youtube.com/watch?v=C3nooOv1Xz0
Waarom toepasbaar in de zorg? Marktwerking in de zorg
Meer nadruk op kostenbesparing en transparantie Complexiteit van organisaties Dynamische omgeving
Als leidinggevende continu reageren op
nieuwe/veranderende normen
Wat levert het op? Positieve uitkomsten voor leidinggevenden, medewerkers en
organisaties Ervaren effectief leiderschap Betrokkenheid Bevlogenheid Transparantie
Veiligheid
Wat levert het op 2 Competitieve voordelen voor organisaties Klanttevredenheid Klantloyaliteit
Winst
Productiviteit Winst
Tijd
Samenvatting onderzoek Is Ethisch Leiderschap geassocieerd met bevlogenheid van
medewerkers in de zorg? Onderzoekspopulatie; medewerkers OK / IC / SEH / CSA / paramedische-dienst / beschouwende poliklinieken Vragenlijst Totale respons was 46% (N=222) Na statistische analyse is een positieve significante associatie aangetoond
Bevlogenheid “Een positieve, vervullende, werkgerelateerde gemoedstoestand, die wordt gekenmerkt door vitaliteit, toewijding en absorptie” (Schaufeli en Bakker, 2004)
Bevorderen van een ethische (bedrijfs)cultuur Doorbreek patronen
Onderscheid: Individuele patronen
Team patronen Organisatie patronen
Creëer je “magic pause button” Ontwikkel aangeboren capaciteit voor moed
Praktische implicaties Organisatiecultuur
Visie-vorming Strategie Draagvlak
Invulling van morele normen/ waarden en ethiek
Focus op implementatie en naleving op de werkvloer
Ranking en toezicht Van reactief naar pro-actief
Meer verantwoordelijkheid bij medewerker Leidinggevende in control
Verhoging kwaliteit van zorg (PDCA-cyclus) Goede uitkomsten prestatie-indicatoren / lijstjes Verwachting positieve uitkomsten inspectie bezoek
Literatuur Vanuit een ander perspectief; vijf visies op ethisch leiderschap, L. Heres, 2012 Leiden naar integriteit. Een empirische studie naar het effect van leiderschap op ethiek
en integriteit. Karin Lasthuizen. Ethisch Leiderschap op het werk. K. Kalshoven, 2010 Ethical leadership at work questionnaire (ELW): Developement and validation of a multidimensional measure. K. Kalshoven et al. 2011 UWES Utrecht Work Engagement Scale, preliminary manual, version 1. W. Schaufeli and B. Bakker, 2004 Meer informatie:
[email protected] Tel. 06-51584111
