Echtscheiding en uw bankzaken GOED GEINFORMEERD
Inhoud Uit elkaar
3
Stap 1: De financiële tegoeden en schulden4 Stap 2: Ik informeer me …7 Stap 3: Mijn bank
10
Stap 4: Mijn banktegoeden12 Stap 5: De tegoeden van mijn kinderen16 Stap 6: Mijn woning18 Stap 7: Mijn kredieten23 Stap 8: Mijn verzekeringen24 Stap 9: Mijn belastingaangifte26 Stap 10: Een nieuwe start29 Vragen en antwoorden
30
Checklist34
2 Goed geïnformeerd
Uit elkaar
Weten wat u moet doen voor uw banktegoeden bij echtscheiding
Veel vragen … … Hoe moet het nu verder? Welke financiële schikkingen moet u treffen? Wat doet u met uw huis, met het hypothecair krediet? Wat met uw bankrekeningen? Met de banktegoeden van de kinderen? Wat met uw autolening? Uw gezinspolis, uw brand- en levensverzekering? Uw erfenis en testament? Welke zaken hebt u over het hoofd gezien en welke moet u prioritair regelen? …
Echtscheiding en uw bankzaken Een echtscheiding is een pijnlijke gebeurtenis die uw vertrouwde wereld op zijn grondvesten doet schudden en die vooral veel vragen oproept.
Uiteraard kan deze brochure in een bij uitstek persoonlijke problematiek als echtscheiding maar een algemene oriëntatie geven.
Onze adviseurs helpen u graag verder Bij zoveel vragen is elk professioneel advies meer dan welkom. Onze adviseurs staan voor u klaar en gidsen u bij de gevolgen van een echtscheiding voor uw banktegoeden. Deze brochure vormt alvast een aanzet. Voor een makkelijke lezing splitst deze brochure de problematiek op in 10 'stappen' en bekijkt wat u kunt/ moet ondernemen op het vlak van uw financiën.
U hebt er alle belang bij uw persoonlijke situatie op dit vlak te laten doorlichten door uw juridisch adviseur. Wenst u een meer persoonlijk advies over uw banktegoeden en verzekeringen? Gerichte antwoorden op vragen die u zich stelt? U bent zelfstandige of u heeft een kleine onderneming? Maak dan een afspraak met uw relatiebeheerder bij BNP Paribas Fortis.
Echtscheiding en uw bankzaken 3
Stap 1
De financiële tegoeden en schulden
Hoe bent u gescheiden? Het statuut van uw scheiding is belangrijk. We bekijken de verschillende vormen van scheiding en overlopen meteen voor elk type de financiële gevolgen. Voor uw tegoeden maakt het immers een groot verschil of u bijvoorbeeld feitelijk gescheiden bent dan wel gescheiden op basis van onherstelbare ontwrichting. En wat telt voor de tegoeden, telt uiteraard ook voor de schulden.
Elk type scheiding heeft andere gevolgen voor de verdeling van de tegoeden
4 Goed geïnformeerd
U bent feitelijk gescheiden? U beslist om uit elkaar te gaan; één van de partners gaat op een ander adres wonen. Let wel Bij een feitelijke scheiding blijft u gehuwd. Een feitelijke scheiding is geen wettelijk geregelde vorm van echtscheiding. Wel kunt u de vrederechter vragen om dringende en voorlopige maatregelen te nemen met betrekking
Ik informeer mij over de gevolgen van de echtscheiding voor de financiële tegoeden en schulden
tot de verblijfplaats van de kinderen en de echtgenoten, het bezoekrecht, de alimentatie en de goederen van de echtgenoten. De gevolgen voor de verdeling van de tegoeden U blijft gehuwd. Zo luidt het basisprincipe. Samen met uw partner, al dan niet met de hulp van de vrederechter, kunt u ook een aantal voorlopige schikkingen treffen rond de verdeling van de goederen. Voor wat betreft de schulden, staan twee principes voorop: || de eigen schulden worden verhaald op het eigen vermogen van de schuldenaar en zijn inkomsten; || de gemeenschappelijke schulden kunnen worden verhaald op drie vermogens: uw eigen vermogen, het vermogen van uw partner en het gemeenschappelijk vermogen.
Er bestaan een aantal uitzonderingen op deze principes, afhankelijk van het huwelijksstelsel. U hebt er dus alle belang bij uw persoonlijke situatie op dit vlak te laten doorlichten door uw juridisch adviseur. Onthoud dat u gehuwd blijft en dat er tussen echtgenoten geen diefstal bestaat.
U bent gescheiden van tafel en bed? Bij een scheiding van tafel en bed blijft u eveneens gehuwd. Wel vallen een aantal met het huwelijk verbonden rechten en plichten weg. Zo bent u bijvoorbeeld niet langer verplicht tot samenwoning. De gevolgen voor de verdeling van de tegoeden De scheiding van tafel en bed leidt automatisch tot een opsplitsing van de goederen tussen de partners. Elk van de partners behoudt de exclusieve eigendom
Een scheiding heeft ingrijpende gevolgen. Ook financieel. Het is dus zeer belangrijk dat u goed weet wat de impact is op de gemeenschappelijke en eigen tegoeden en schulden van de eigen goederen; hij of zij beheert ze in volle onafhankelijkheid. Betreffende de schulden geldt als regel dat elk zijn persoonlijke schulden dient te regelen. Weliswaar kunnen er, afhankelijk van het huwelijksstelsel, bepaalde afwijkingen op deze principes voorkomen. Voor de verdeling van de tegoeden beschikken de partners echter over heel wat speelruimte. Zo kunt u samen met uw echtgeno(o)t(e) beslissen om: || de tegoeden op eigen naam te behouden en de helft te nemen van de gemeenschappelijke tegoeden; || alle tegoeden te verdelen ongeacht op wiens naam ze staan; || alle tegoeden toe te wijzen aan één van de echtgenoten, met inbegrip van de tegoeden die op naam staan van één van de partners; || een deel van de tegoeden toe te wijzen aan de kinderen.
Heldere afspraken maken is heel belangrijk. Immers: || bij een scheiding van tafel en bed met onderlinge toestemming gebeurt de verdeling van de goederen op basis van afspraken die u vooraf met elkaar gemaakt hebt; || bij een scheiding van tafel en bed omwille van een bepaalde oorzaak gebeurt de opdeling van de gemeenschappelijke goederen door de tussenpersoon of door de notarissen aangesteld door de rechtbank.
U scheidt uit de echt met onderlinge toestemming? U kunt samen een aantal afspraken maken en die in een overeenkomst gieten
die u laat opstellen door een notaris of advocaat. De overeenkomst maakt verplicht melding van op zijn minst: || de inventaris en de verdeling van de goederen; || de verblijfplaats van de echtgenoten; || het adres van de minderjarige kinderen, de alimentatie en de naam (de namen) van wie het ouderlijk gezag zal (zullen) uitoefenen; || het bedrag van de eventuele alimentatie voor de andere echtgeno(o)t(e); || de regeling van het erfrecht bij overlijden in de loop van de procedure.
De overeenkomst wordt ondertekend door beide echtgenoten en neergelegd bij de griffie van de rechtbank van eerste aanleg. De echtgenoten bevestigen hun overeenkomst bij de rechtbank. Na drie maanden volgt een nieuwe bevestiging. Die tweede bevestiging is niet verplicht als de echtgenoten kunnen bewijzen dat ze al langer dan zes maanden gescheiden zijn sinds het verzoek. De echtscheiding is officieel en definitief zodra ze is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar het koppel getrouwd is.
Belangrijk Informeer de bank over uw beslissingen zodat wij uw dossier vlotter kunnen opvolgen en aanpassen. Vergeet nadien niet de bank te informeren over de inschrijving van de echtscheiding in de registers van de burgerlijke stand.
Echtscheiding en uw bankzaken 5
Stap 1 De financiële tegoeden en schulden
De gevolgen voor de verdeling van de tegoeden Voor de verdeling van de tegoeden beschikken de partners over heel wat speelruimte. Samen met uw echtgeno(o)t(e) kunt u overeenkomen om:
de rechter de echtscheiding uit tijdens de eerste zitting. Is dat niet het geval, dan legt de rechter een nieuwe zitting vast. Die zal plaatsvinden 6 maanden of 1 jaar na de eerste verschijning van de echtgenoten.
|| de tegoeden op eigen naam te behouden en de helft te nemen van de gemeenschappelijke tegoeden; || alle tegoeden te verdelen ongeacht op wiens naam ze staan; || alle tegoeden te laten aan één van de echtgenoten, ook de tegoeden die op naam staan van één enkele echtgenoot; || een deel van de tegoeden toe te wijzen aan de kinderen.
De echtscheiding is definitief zodra ze is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar het echtpaar gehuwd is. De gevolgen voor de verdeling van de tegoeden De echtgenoten moeten de goederen verdelen die zij gemeenschappelijk bezitten. Kunnen zij elkaar vinden in een
Een echtscheiding kan ook op basis van onherstelbare ontwrichting en op gezamenlijk of eenzijdig verzoek De partners in een echtscheiding met onderlinge toestemming kunnen de openstaande schulden verdelen naar eigen wens.
U scheidt uit de echt op basis van onherstelbare ontwrichting, op gezamenlijk of eenzijdig verzoek? De echtscheiding kan op gezamenlijk verzoek of op eenzijdig verzoek uitgesproken worden op basis van: || onherstelbare ontwrichting van het huwelijk, bijvoorbeeld bij overspel, mishandeling, dementie; || een gezamenlijk verzoek na een feitelijke scheiding van langer dan 6 maanden; || een eenzijdig verzoek na een feitelijke scheiding van langer Na een feitelijke scheidan 1 jaar.
ding van minimaal 6 maanden kan een gezamenlijk verzoek tot echtscheiding volgen
6 Goed geïnformeerd
De echtscheiding wordt aangevraagd bij de rechtbank van eerste aanleg. Als de feiten of de periode van effectieve scheiding bewezen zijn, spreekt
gezamenlijk akkoord, dan beschikken zij over een grote vrijheid om dat te regelen. Een overeenkomst tot verdeling volstaat. Inspiratie voor zo een overeenkomst kan geput worden uit de regeling die van toepassing is voor een echtscheiding met onderlinge toestemming (zie blz. 5). Gaan de partners echter niet akkoord, dan kunnen ze de rechtbank vragen over te gaan tot een gerechtelijke verdeling van de goederen. Elke partner dient de eigen schulden te dragen.
Voor meer informatie over de verschillende vormen van echtscheiding: zie www.notaris.be
Stap 2
Ik informeer me …
Alimentatie voor de ex-partner Ik informeer mij over de alimentatie, de procedurekosten en mijn gewijzigde
Als algemene regel geldt dat echtgenoten een wettelijke alimentatieplicht hebben tegenover elkaar.
erfrechtregeling || Bij feitelijke scheiding en bij scheiding van tafel en bed blijven de echtgenoten verplicht tot wederzijdse hulp en bijstand.
|| U scheidt op basis van onherstelbare ontwrichting? Sinds 2007 moet de echtgeno(o)t(e) die alimentatie eist, bewijzen dat zij/hij hulpbehoevend is.
Deze alimentatie is beperkt in de tijd en mag niet langer zijn dan het huwelijk zelf geduurd heeft. Wel kan de rechter
Het type (echt)scheiding is belangrijk voor het recht op alimentatie || U scheidt uit de echt met onderlinge toestemming? Dan beslist u samen of u al dan niet alimentatie betaalt. Als beide echtgenoten werken en een eigen inkomen genieten, gaan ze vaak akkoord om geen alimentatie te betalen.
na het verstrijken van de termijn de alimentatie verlengen.
Echtscheiding en uw bankzaken 7
Stap 2 De alimentatie, de procedurekosten …
Alimentatie voor de kinderen Ouders zijn bijv. verantwoordelijk voor de huisvesting en de opvoeding van de kinderen
De wet is duidelijk: ook als u uit elkaar gaat, blijft de zorg voor de kinderen doorgaan. Het algemene principe inzake alimentatie voor de kinderen stelt dat de ouders verantwoordelijk zijn voor de huisvesting, het levensonderhoud, toezicht, opleiding en opvoeding van de kinderen. Die regel geldt altijd: als de ouders getrouwd zijn, als ze uit de echt gescheiden zijn of gescheiden zijn van tafel en bed, enz. Die verplichting blijft gehandhaafd tot de kinderen hun opleiding h ebben afgerond. De ouder die niet instaat voor de dagelijkse uitgaven voor de kinderen betaalt onderhoudsbijdragen:
8 Goed geïnformeerd
|| bij een echtscheiding met onderlinge toestemming verdelen uw partner en uzelf de kosten voor de kinderen naar eigen goeddunken; || oordeelt de rechter echter dat de rechten van de kinderen niet of onvoldoende gerespecteerd zijn, dan legt hij een bijdrage op naargelang de kostprijs van het levensonderhoud, de opvoeding van de kinderen en de inkomsten van de ouders; || bij een echtscheiding op basis van onherstelbare ontwrichting kan de rechter een alimentatie opleggen.
Sinds 2010 kan het alimentatiebedrag voor de kinderen op objectieve wijze worden berekend.
Kosten voor de procedure
Een echtscheidingsprocedure brengt extra procedurekosten mee. U moet ook rekening houden met de mogelijke erelonen van een advocaat en/of notaris.
Zo kunt u volgende verdeelsleutels afspreken: || elk
betaalt de helft; kosten worden verdeeld volgens een andere, expliciet af te spreken verdeelsleutel; || één partner draagt alle kosten. || de
Vrij afspraken maken over de procedurekosten
Erfrechten jegens elkaar
De regeling van de procedurekosten en erelonen kunnen u en uw partner vrij afspreken.
Een echtscheiding heeft ingrijpende gevolgen voor de erfrechten. Een gedetailleerde beschrijving van deze gevolgen gaat het bestek van deze brochure ver te buiten.
U scheidt met onderlinge toestemming? In dat geval beslissen de echtgenoten samen over de erfrechten. Zo moet de echtscheidingsovereenkomst uitdrukkelijk
De regeling van de erfrechten is afhankelijk van het type (echt)scheiding Toch bekijken we alvast enkele a an– dachtspunten. Voor persoonlijk advies in deze materie kunt u het best contact opnemen met uw advocaat of uw notaris.
Feitelijke scheiding en scheiding van tafel en bed Bij feitelijke scheiding en scheiding van tafel en bed behoudt de langstlevende echtgen(o)t(e) zijn of haar wettelijk erfrecht, tenzij de partners elkaar bij testament onterven. Onterven kan alleen op volgende voorwaarden: || op het moment van overlijden leeft u minstens 6 maand gescheiden; || u hebt het gemeenschappelijk leven niet hervat; || u hebt bij de rechtbank een afzonderlijke verblijfplaats aangevraagd.
Als alternatief voor de uitsluiting van de erfenis bestaat de mogelijkheid het erfrecht van de langstlevende echtgen(o)t(e) bij testament te beperken tot zijn of haar wettelijke reserve.
vermelden of de echtgenoten elkaars erfgenaam willen blijven of niet. Zolang de echtscheiding niet is uitgesproken blijven zij echter elkaars erfgenaam voor het vruchtgebruik. Vaak beslissen de echtgenoten in hun echtscheidingsovereenkomst dat ze niet meer van elkaar zullen erven zodra de echtscheidingsprocedure met onderlinge toestemming is opgestart. Hun goederen komen voortaan toe aan hun kinderen of aan andere personen die ze bij testament bepalen. De echtgenoten moeten uiteraard ook hun testament opnieuw bekijken en daarnaast alle vroeger getroffen schikkingen herroepen. U moet in dat verband bijvoorbeeld denken aan een overlijdensverzekering ten gunste van de ex-echtgenoot.
U scheidt op basis van onherstelbare ontwrichting? Zolang de echtscheiding niet is uitgesproken, behoudt de langstlevende echtgeno(o)t(e) zijn of haar erfrecht. Wel kunnen de echtgenoten elkaar bij testament onterven.
Echtscheiding en uw bankzaken 9
Stap 3 Mijn bank
Welke documenten dient u te bezorgen aan uw kantoor? Ik informeer mijn bank en bezorg alle nuttige
Bezorg uw relatiehouder alle nuttige info en documenten:
in orde brengen. Al meteen een grote zorg minder voor u.
documenten || over uw huwelijksvermogensstelsel. Bent u gehuwd volgens het wettelijk stelsel? Met scheiding van goederen? Of met gemeenschap van goederen?; || over de eigendom van de woning; || over de toekomstige bestemming van de woning. Bent u van plan die te behouden, zal ze verkocht worden?; || over de eventuele kredieten. Wie zijn de houders? Hoe worden die kredieten momenteel al terugbetaald?
Dankzij uw informatie en documenten kunnen we u optimaal bijstaan met persoonlijk advies over uw bankzaken en de nodige financiële formaliteiten
10 Goed geïnformeerd
U zit in een echtscheidingsprocedure? Informeer zo snel mogelijk uw bank en bezorg alle nuttige documenten. Zo kan uw adviseur u gericht helpen en het nodige doen voor de verdeling van de banktegoeden: zicht- en spaarrekeningen, depositoboekjes, effectenportefeuilles en inhoud van de kluis. BNP Paribas Fortis is er voor u, zeker in deze moeilijke momenten en voor een materie waarmee u niet vertrouwd bent.
Wij geven u advies op maat en regelen voor u de nodige financiële formaliteiten
Echtscheiding en uw bankzaken 11
Stap 4
Mijn banktegoeden
12 Goed geïnformeerd
Mijn banktegoeden beschermen
Een echtscheidingsprocedure neemt in de regel veel tijd in beslag. Tijdens zo een lange periode dreigen veel financiële verrichtingen en tegoeden in een schemerzone terecht te komen. Uiteraard wilt u alle onaangename verrassingen voor zowel uw kinderen als uzelf voorkomen.
Mijn rekeningen beschermen
Ik heb een zichtrekening op eigen naam Uw echtgeno(o)t(e) heeft geen volmacht? U hoeft niets te doen. Een rekening op eigen naam beheert u zelfstandig, los van uw huwelijksvermogensstelsel. Dat is de basisregel. De rekening werkt alleen met uw handtekening en onder uw verantwoordelijkheid. Uw echtgeno(o)t(e) heeft wel een volmacht? Dan kan het nuttig zijn die volmacht in te trekken. Zo heeft uw echtgeno(o)t(e) niet langer toegang tot uw rekening. Trekt u de volmacht niet in, dan kan uw partner, zoals voorheen, geld blijven opvragen en overschrijven, informatie vragen en zelfs de rekening sluiten. Uw partner kan immers handelen binnen de reikwijdte van de volmacht die bij de toekenning van de volmacht afgesproken werd.
Ik ben houder van een rekening met medehouderschap
Nu u uit elkaar gaat, wenst u misschien de volmacht van de echtgeno(o)t(e) in te trekken
In dit geval bezit u een gemeenschappelijke rekening met wederzijdse volmacht. Dit betekent dat zowel u als uw echtgeno(o)t(e) zelfstandig alle verrichtingen kunnen uitvoeren. Voor een verrichting op dit type rekening is de toestemming van de andere partner immers niet vereist.
We kunnen dan ook niet genoeg benadrukken om zo vroeg mogelijk alle financiële formaliteiten te regelen, bij voorkeur nog vóór de start van de procedure. U hebt er immers alle belang bij uw rekeningen, bankkaarten, tegoeden in de kluis, enz. zo afdoende mogelijk te beschermen.
Nu u uit elkaar gaat, wenst u misschien de volmacht van de echtgeno(o)te in te trekken. Dat kan, maar in dat geval verliest u allebei het recht om de rekening zelfstandig te beheren. Voortaan is voor elke verrichting de toestemming van beide houders nodig. U boet dus allebei flink aan armslag in.
Ik heb geen rekening op mijn eigen naam maar ik heb een volmacht op de rekening van mijn echtgeno(o)t(e) U moet er terdege rekening mee houden dat uw partner op elk moment uw volmacht kan intrekken. Dat heeft ernstige gevolgen. Zo hebt u niet langer toegang tot zijn of haar rekening en tot de betaalmiddelen die aan die rekening verbonden zijn. Dit zou u voor serieuze problemen kunnen stellen. Want uiteraard lopen de betaalopdrachten voor bijvoorbeeld elektriciteit, gsm en huur gewoon door. Tegelijk moet ook uw loon of vervangingsinkomen op een rekening gestort kunnen worden, enz. Vandaar ons advies: open onmiddellijk een rekening op uw eigen naam. Uw inkomsten, uw betaalopdrachten, enz. zet u vervolgens gewoon over op deze rekening die u uiteraard geheel zelfstandig beheert.
Echtscheiding en uw bankzaken 13
Stap 4 Mijn banktegoeden
Mijn bankkaarten en betaalmiddelen beschermen Hebt u het nodige gedaan voor uw rekening(en)? Dan hoeft u voor de bankkaarten en betaalmiddelen geen aparte stappen meer te zetten.
Elk betaalmiddel is gekoppeld aan een rekening De schrapping op die rekening van een houder of van een volmacht, betekent dat ook de betaalinstrumenten zoals de bankkaart, de kredietkaart,
14 Goed geïnformeerd
PC banking, … niet langer toegankelijk zijn voor de vroegere medehouder of volmachthouder.
Belangrijk Sommige betaalkaarten zijn niet uitgegeven door BNP Paribas Fortis maar bijvoorbeeld door een winkelketen of een merk. BNP Paribas Fortis kan deze betaalkaarten uiteraard niet annuleren. Daarvoor moet u contact opnemen met de uitgever van de kaart.
De tegoeden in mijn kluis beschermen Een kluis wordt gelijkgesteld met een bankrekening. Dezelfde regels zijn dus van toepassing.
|| Een kluis in medehouderschap beheert u met wederzijdse volmacht. Belangrijk is wel dat een gevolmachtigde nooit
Voor een kluis gelden identieke regels als voor een bankrekening Zo kunt u een kluis hebben op uw eigen naam, als medehouder of als volmachthouder.
een kluis kan blokkeren. Dat kan alleen via een gerechtelijke procedure.
|| Een kluis op eigen naam beheert u eheel zelfstandig, los van het huweg lijksvermogensstelsel waaronder u getrouwd bent;
Echtscheiding en uw bankzaken 15
Stap 5
De tegoeden van mijn kinderen
De tegoeden van mijn kinderen beschermen Bekijk met uw adviseur hoe u voortaan het best kunt sparen voor uw kinderen
Een echtscheiding beïnvloedt niet enkel uw leven en dat van uw partner. Ook voor uw kinderen zijn de gevolgen ingrijpend. We besteden hier uiteraard uitsluitend aandacht aan de financiële gevolgen. Als ouder bent u immers wettelijk verplicht om de spaartegoeden van uw minderjarige kinderen maximaal te beschermen. Zolang de scheidingsprocedure niet loopt, zijn er geen wettelijke formaliteiten ter bescherming van het spaargeld van uw kinderen. Dit betekent echter niet dat u in die periode geen initiatieven kunt nemen. Hoe u de zaken het best regelt, is sterk afhankelijk van het vertrouwen dat
16 Goed geïnformeerd
er nog is tussen u en uw partner. Het algemene principe luidt immers dat elk van de wettelijke vertegenwoordigers afzonderlijk mag handelen, dus ook geld opvragen en overschrijven, informatie vragen en de rekening afsluiten. || U hebt nog een goede verstandhouding met uw partner? Dan hoeft u niets te wijzigen om de rekeningen van uw kinderen te beschermen. Toch kunt u uit voorzorg het vermoeden van instemming tussen de ouders intrekken voor deze rekening. Want u weet natuurlijk nooit. || Is het vertrouwen tussen u en uw partner helemaal zoek? Dan is het aangewezen stappen te ondernemen die het spaargeld van uw kinderen veilig verankeren.
Wat met de bestaande spaarrekening, eventuele spaarplannen op naam van de kinderen of ten voordele van de kinderen enz.? U zou uw bank kunnen vragen om het vermoeden van instemming in te trekken tussen de echtgenoten op de rekening van de kinderen. Is het vermoeden van instemming ingetrokken? Dan is de handtekening van beide partners vereist om geld op te nemen van een rekening die aan de kinderen toebehoort of om geld te beleggen voor de kinderen. De gevolgen zijn duidelijk: zonder uitdrukkelijke instemming en
handtekening van de twee wettelijke vertegenwoordigers kunnen de expartners geen enkele verrichting meer uitvoeren. We bekijken enkele scenario's naargelang de titularis van de rekening. Het spaargeld staat op een spaarrekening op naam van uw kind Informeer de bank dat u en uw partner beslist hebben om uit elkaar te gaan. Vraag de bank om het vermoeden van instemming tussen de ouders in te trekken en stort geen geld meer op deze spaarrekening maar bouw voortaan op eigen initiatief verder aan de financiële toekomst van de kinderen.
Enkele mogelijkheden om te sparen voor de toekomst van uw kinderen
Onderschrijf een Junior Invest Plan (JIP) Met een Junior Invest Plan bouwt u zonder enig risico een aardig kapitaal op voor uw kinderen. Deze levensverzekering is een uitstekende belegging met mooi rendement. Elke premie wordt belegd tegen een aantrekkelijk tarief. Jaarlijks kan nog een winstdeling worden toegekend. Vreest u dat uw kind, de begunstigde van uw JIP, het opgebouwde kapitaal niet zorgvuldig zal besteden? Geen nood, u kunt op elk ogenblik de begunstigde wijzigen. Zo houdt u altijd de touwtjes in handen. Onderschrijf een Junior Future Plan (JFP) Met een Junior Future Plan combineert u zekerheid en rendement. Deze levensverzekering garandeert een gewaarborgd kapitaal, dat nog verhoogd kan worden met winstdelingen. Daarnaast wordt een gedeelte belegd in beleggingsfondsen. Dat kan zorgen voor een hefboom in rendement.
Hiervoor bestaan meerdere oplossingen – u vindt een selectie in het kader hieronder. Het spaargeld staat op een Junior Invest Plan, een Junior Future Plan of een Flexinvest op uw naam? U kunt veilig en zonder risico doorgaan met sparen. U beheert de rekeningen immers volkomen autonoom. Het spaargeld staat op een Junior Invest Plan, een Junior Future Plan of een Flexinvest op naam van uw partner? U stort bij voorkeur niet langer in de formules op naam van uw partner maar u kiest voor een spaaroplossing op uw naam en ten voordele van uw kinderen. Het spaargeld is belegd in een Junior Flexinvest Vraag de bank om het vermoeden van instemming tussen de ouders te schrappen. Stort geen geld meer op deze effectenrekening en kies voor een andere spaaroplossing. U hebt andere spaarproducten of beleggingen ten voordele van de kinderen? Een uitgebreide bespreking van alle bankproducten zou ons buiten het bestek van deze brochure voeren. Wij adviseren u om zo snel mogelijk contact op te nemen met uw kantoor en elk van de spaarproducten ten voordele van de kinderen af te toetsen met uw relatiehouder in uw kantoor. Wij begeleiden u en wij zorgen ervoor dat u niets over het hoofd ziet.
Onderschrijf een Junior Flexinvest Flexinvest koppelt het gemak van sparen aan de mogelijkheden van beleggen. Het is ideaal voor wie regelmatig kleinere bedragen wil beleggen. Junior Flexinvest is de formule voor kinderen. Onderschrijf een Free Invest Plan (FIP) Een Free Invest Plan staat voor een risicovrije belegging op lange termijn. Deze levensverzekering biedt absolute zekerheid en een minimaal gegarandeerd rendement, jaarlijks verhoogd met een winstdeling.
Echtscheiding en uw bankzaken 17
Stap 6 Mijn woning
Hoe gaat het verder met mijn woning en het hypothecair krediet? De beslissing over de woning behoort tot de moeilijkste in het kader van een echtscheiding, zeker als het hypothecair krediet nog loopt en u samen met uw partner eigenaar bent. Gaat u het huis behouden of toch verkopen? Blijft u in het huis wonen of wil uw partner dat? En wat met het hypothecair krediet? Neemt u het woonkrediet na de echtscheiding al dan niet over op uw naam?
De eigen woning blijkt vaak een struikelblok bij echtscheiding
18 Goed geïnformeerd
Zolang geen wijziging is doorgevoerd, blijven de bestaande verplichtingen tegenover de bank van kracht. Partners die hoofdelijk aansprakelijk waren omdat ze samen het
krediet aangegaan zijn, blijven hoofdelijk aansprakelijk. Dat houdt in dat ieder verantwoordelijk is voor de terugbetaling van de volledige schuld. Niet-betaling door één partner van ‘zijn’ helft van de som, kan beide partners in financiële problemen brengen. Verschillende alternatieven zijn echter mogelijk. Bekijk ze aandachtig. Ga niet over één nacht ijs. Want welke optie u ook kiest: elke beslissing heeft ingrijpende gevolgen. Ons advies? Informeer, wik en weeg, becijfer/laat becijferen en beslis doordacht! Uw relatiehouder staat u graag bij met persoonlijk advies. Aarzel niet en maak een afspraak.
Ik blijf in het huis wonen en neem het woonkrediet volledig op mijn naam Deze beslissing moet u beslist afwegen in het licht van uw financiële mogelijkheden. Het huis en het woonkrediet behouden heeft immers belangrijke financiële consequenties.
Tegelijk moet u uw ex-echtgeno(o)t(e) financieel vergoeden voor zijn of haar deel. U betaalt uw ex-echtgeno(o)t(e) de helft van de nettowaarde van de woning.
De verdeling van het onroerend goed verdient de grootst mogelijke aandacht Zo zult u bijvoorbeeld de waarde van de helft van de woning moeten vergoeden aan uw partner. Zodra de echtscheiding officieel is, kan de bank op vraag van beide ex-echtgenoten het woonkrediet wijzigen, scheiden en voortaan aan één van de ex-partners koppelen.
Neemt u het woonkrediet na de echtscheiding volledig op uw naam? Dan bent u voortaan als enige aansprakelijk voor de aflossing. Uw ex-partner is niet langer verantwoordelijk.
Die berekent u als volgt: || uitgangspunt is de geschatte actuele marktwaarde (of: brutowaarde); || trek van dit bedrag het nog openstaande kapitaalsaldo van het woonkrediet af; || breng eveneens de persoonlijke sommen (bijvoorbeeld een erfenis) die u in het huis geïnvesteerd hebt in rekening; || het resultaat van deze oefening is de nettowaarde van de woning; || u betaalt uw ex-partner de helft van de nettowaarde. Eventueel kunt u hiervoor een aanvullend bedrag lenen.
Voorbeeld
180.000,-EUR -40.000,-EUR
actuele marktwaarde woning (brutowaarde) - openstaand kapitaalsaldo woonkrediet
140.000,-EUR -10.000,-EUR
- uw persoonlijke inbreng uit een erfenis
130.000,-EUR 65.000,-EUR
Wilt u het woonkrediet alleen op uw naam zetten, dan moet u uiteraard voldoende kredietwaardig zijn. De bank zal onder meer uw inkomsten bekijken en nagaan of u in staat bent de terugbetalingen zonder problemen op te brengen. Tegelijk wordt nagegaan of een nieuwe levensverzekering en/of een eventuele aanvullende waarborg vereist is. Bij onvoldoende kredietwaardigheid kan de bank niet ingaan op uw verzoek. Ook kan het nodig zijn uw verzekeringen aan te passen. Enkele aandachtspunten: || dekt uw bestaande schuldsaldoverzekering de volledig terug te betalen som? Uw relatiehouder zal zo nodig uw contract afstemmen op de nieuwe situatie; || mogelijk moet ook de woningverzekering worden gewijzigd. De woningverzekering volgt immers het gebouw en komt op naam van de partner die de woning verkrijgt; || hoe zit het met de familiale verzekering? Bent u nog beschermd als uw ex-partner verhuist?
Maak voor alle zekerheid een afspraak met uw relatiehouder voor een persoonlijke analyse en gericht advies.
= nettowaarde woning vergoeding betaald aan uw ex-partner (of: de helft van de nettowaarde)
Vergeet de eventuele eigen inbreng niet in rekening te brengen
Echtscheiding en uw bankzaken 19
Stap 6 Mijn woning
Ik verhuis Mijn ex-partner neemt het woonkrediet Kiezen voor de afkoop van de reserve van uw Schuldsaldoverzekering kan fiscale gevolgen hebben
Zodra de echtscheiding officieel is, kan de bank op vraag van beide exechtgenoten het woonkrediet wijzigen en op naam van één van de ex-partners plaatsen. Als uw ex-partner na de echtscheiding het woonkrediet volledig op zijn/haar eigen naam neemt, dan heeft dat enkele belangrijke gevolgen. Uw ex-partner is voortaan als enige aansprakelijk voor de aflossing U hoeft zelf niet langer terug te betalen. Let wel: zolang het woonkrediet niet effectief opgedeeld is, blijven u en uw expartner allebei mede-contractant en dus hoofdelijk aansprakelijk voor de terugbetaling. Dat blijft ook zo als u intussen al verhuisd bent. Hoofdelijk aansprakelijk betekent: elk voor het geheel. Geen ongevaarlijke situatie dus waar u het best zo snel mogelijk een einde aan stelt. Uw ex-partner is u een financiële vergoeding verschuldigd voor uw aandeel in de woning Die vergoeding is gelijk aan uw aandeel in de nettowaarde van de woning.
Voor de schuldsaldoverzekering zijn er verschillende mogelijkheden: || u maakt uw schuldsaldoverzekering los van het woonkrediet en behoudt ze, eventueel na aanpassing van de begunstiging, als overlijdensverzekering. || indien mogelijk kunt u die overlijdensverzekering in de toekomst aan een nieuw hypothecair krediet koppelen; || in bepaalde gevallen kunt u de reserve van uw schuldsaldoverzekering overschrijven naar een pensioenspaarplan, bijvoorbeeld Pension Invest Plan. Op die manier verandert uw schuldoverzekering in een pensioenvoorziening; || u kiest voor de afkoop van de reserve van uw schuldsaldoverzekering. In dat geval krijgt u het geld op voorwaarde dat het niet gaat om een schuldsaldoverzekering met risicopremie, waarbij u elk jaar zolang het contract loopt een premie betaalt. Wel moet u goed opletten voor de fiscale gevolgen. Zodra u bijvoorbeeld voor één van de betaalde premies belastingvoordelen hebt genoten, kunnen sommige wijzigingen aan uw schuldsaldoverzekering aanzienlijke fiscale gevolgen hebben.
Voorbeeld
20 Goed geïnformeerd
180.000,-EUR -40.000,-EUR
actuele marktwaarde woning (brutowaarde) - openstaand kapitaalsaldo woonkrediet
140.000,-EUR -10.000,-EUR
- inbreng van uw echtgenoot
130.000,-EUR 65.000,-EUR
= nettowaarde woning vergoeding vanwege uw ex-partner (of: de helft van de nettowaarde)
Een verkoop van de woning blijkt op termijn toch vaak de beste oplossing
Geen van ons twee wil het huis behouden We verkopen het en betalen het hypothecair krediet vervroegd terug Uiteraard is dit een van de moeilijkste beslissingen. Toch blijkt een verkoop op termijn vaak één van de beste op
van het woonkrediet terug te betalen. Eventueel kunt u er een andere woning mee kopen. || Zodra het huis verkocht is, kunt u ook een nieuwe bestemming geven aan
Uw woningverzekering en familiale verzekering aanpassen lossingen, ook al omdat de ex-partners vaak onvoldoende financiële middelen hebben om én het saldo van het woonkrediet af te lossen én de andere partner te vergoeden voor zijn of haar aandeel in de woning. || De verkoopopbrengst kunt u gebruiken om het openstaande saldo
uw schuldsaldoverzekering. U behoudt ze als overlijdensverzekering, zet ze om in een pensioenverzekering of kiest voor afkoop. Meer details over deze mogelijkheden leest u op blz. 20; || Vermits beide echtgenoten verhuizen dienen zij allebei de woningverzekering en de familiale verzekering aan te passen aan de nieuwe situatie.
Echtscheiding en uw bankzaken 21
Stap 6 Mijn woning
We behouden de woning en betalen gezamenlijk terug Uw ex-partner en uzelf blijven hoofdelijk aansprakelijk voor de terugbetaling van het woonkrediet. Hoofdelijk wil zeggen: elk voor het geheel van de schuld. Naderhand kan de ene partij zich tot de andere wenden om alsnog zijn of haar aandeel te vorderen. Volgende maatregelen dringen zich dan op:
Aandacht besteden aan de verzekeringen
22 Goed geïnformeerd
|| BNP Paribas Fortis stuurt voortaan alle info en documenten rond het woonkrediet naar beide medecontractanten; || open een doorlopende opdracht van uw rekening naar de rekening waaraan het woonkrediet is gekoppeld; || aan de schuldsaldoverzekering hoeft u niets te wijzigen, tenzij eventueel de begunstigingsclausule. || gaat geen van beide partners in het huis wonen, dan moeten de woningverzekering en de familiale verzekering uiteraard aangepast worden aan de nieuwe situatie.
Stap 7
Mijn kredieten
Wat doe ik met de overige kredieten?
Wat gebeurt er bij echtscheiding met bijvoorbeeld de autolening, het groen krediet, de thesauriereserve en kredietfaciliteiten? In deze brochure geven we enkele vuistregels. Uiteraard zal uw relatiehouder zorgen voor oplossingen die helemaal afgestemd zijn op uw persoonlijke situatie.
Een lening op afbetaling (voor de financiering van een auto of zonder precies voorwerp) Hier bestaan een aantal mogelijkheden: U en uw echtgeno(o)t(e) betalen de lening vervroegd terug Wie terugbetaalt, hangt uiteraard af van wie het krediet aangegaan is. Eventueel spreken de partners daarvoor een deel van hun spaargeld aan of ze nemen daarvoor elk een krediet op eigen naam. U en uw echtgeno(o)t(e) lossen de lening af tot de einddatum Het krediet wijzigt niet. U blijft beiden hoofdelijk aansprakelijk voor de terugbetaling. Hoofdelijk betekent dat elk kan aangesproken worden voor het geheel van het krediet. Dat is beslist een nadeel. Voordeel is dan weer dat u
de bijkomende kosten voor een krediet wijziging vermijdt.
Thesauriereserve en andere kredietfaciliteiten Als de rekening waaraan de Thesaurie reserve of een andere kredietfaciliteit op naam van één van de partners staat, dan heeft die de keuze de Thesauriereserve of de kredietfaciliteit te behouden of stop te zetten. Staat de rekening waaraan de reserve gekoppeld is op naam van beide echtgenoten, dan moeten zij onder elkaar uitmaken of zij de Thesauriereserve of een andere kredietfaciliteit volledig zullen terugbetalen dan wel een nieuwe openen op naam van elk van de ex-partners.
Echtscheiding en uw bankzaken 23
Stap 8
Mijn verzekeringen
Wat doe ik met mijn verzekeringen? Zorgvuldig nagaan wie de begunstigde van een verzekering is
Verzekeringen zijn zeer belangrijke contracten. U moet ze dus grondig bekijken in het licht van de echtscheiding. Deze thematiek kwam al aan bod in stap 6 (blz. 18 en volgende) toen we het hadden over het Woonkrediet. Wij beperken ons hier tot een snelle herhaling.
De schuldsaldoverzekering Wat er met uw schuldsaldoverzekering gebeurt, hangt vooral af van de bestemming van het Woonkrediet. Wijzigt de kredietnemer van uw Woonkrediet, dan wijzigt uiteraard ook de Schuldsaldoverzekering. De nemer verandert, de begunstiging wijzigt, enz.
24 Goed geïnformeerd
Wordt het huis echter verkocht en betaalt u het hypothecair krediet vervroegd terug, dan kunt u een nieuwe bestemming geven aan de Schuldsaldoverzekering. U kunt ze afkopen, omzetten in een pensioenverzekering of overlijdensverzekering die later bijvoorbeeld gekoppeld kan worden aan een nieuw hypothecair krediet. Het is heel belangrijk de bestemming van uw Woonkrediet en de schuldsaldoverzekering in een vroeg stadium te bespreken met uw relatiehouder in uw kantoor. Let in dit verband ook op eventuele schuldsaldoverzeringen die u aangegaan zou zijn in het kader van kortlopende kredieten, bijv. een autofinanciering. Laat u ook grondig informeren over de fiscale gevolgen voor uw schuldsaldoverzekeringen.
Bij een echtscheiding moet u extra aandacht besteden aan uw gemeenschappelijke verzekeringen
De brandverzekering Ook de brandverzekering zoals een Top Woning moet herbekeken worden in het licht van de situatie na de echtscheiding. Blijft u of uw ex-partner in het huis wonen, dan kan de brandverzekering uit-eraard behouden blijven mits eventuele aanpassingen van de polis. Wordt het huis verkocht, dan valt de brandverzekering uiteraard zonder voorwerp maar hebt u naar alle waarschijnlijkheid allebei een nieuwe brandverzekering nodig.
De familiale verzekering De familiale verzekering dekt uw aansprakelijkheid en die van de kinderen, de huisdieren, eventueel huispersoneel, enz. Het is belangrijk dat uw
relatiehouder de polis nakijkt om na te gaan of u nog langer beschermd bent nu uw ex-partner verhuist. Uw relatiehouder kijkt het graag voor u na. Zo komt u niet voor spijtige verrassingen te staan.
De auto- (of motor)verzekering Eenmaal u hebt beslist aan wie het voertuig wordt toegewezen, dient u na te gaan op wiens naam het is verzekerd en desgevallend de polis aan te passen. Indien de verzekering op naam van beide ex-partners staat, zal één van hen dus moeten worden geschrapt. Uw relatiehouder in het kantoor gaat graag met u na of er nog andere wijzigingen aan de polis nodig zijn en hoe u de voordeligste bonus-malusgraad kunt toegekend krijgen (bv. via het systeem
van verzekeringnemer en gebruikelijke bestuurder).
Overlijdensverzekeringen en financiële verzekeringen In betere tijden hebt u misschien elkaar aangeduid als begunstigde van een overlijdensverzekering of van beleggingsverzekeringen zoals Free Invest Plan, Pension Invest Plan. Misschien moet u uw overlijdensverzekering ten gunste van uw ex-echtgeno(o)t(e) herroepen of ze verder zetten met een gewijzigde begunstiging, bijvoorbeeld ten voordele van de kinderen. Ook hier moet u dus, samen met uw relatiehouder, alle verzekeringspolissen grondig bekijken in het licht van de gewijzigde gezinssituatie.
Echtscheiding en uw bankzaken 25
Stap 9
Mijn belastingaangifte
26 Goed geïnformeerd
In het jaar van een feitelijke scheiding blijft u voor de belastingen nog steeds gehuwd
Het indienen van de belastingaangifte is voor de meesten een jaarlijks terugkerende verplichting. Vaak vulde de ene partner die in, maar dat verandert nu. En dan komen de vragen: dient u een afzonderlijke aangifte in of een gemeenschappelijke? Zal de aanslag individueel of gemeenschappelijk zijn? Hoe worden eventuele terugbetalingen geregeld? In deze brochure bekijken we de grote lijnen en we besteden eveneens aandacht aan het moeilijke punt van de alimentatie. Hoe zit dat nu precies met de alimentatie? Is ze belastbaar en in hoofde van wie? Kan degene die de alimentatie betaalt die in zijn totaliteit aftrekken van de belastbare inkomsten? Fiscaal gezien gelden volgende algemene regels: || in het jaar van de feitelijke scheiding dienen de echtgenoten in de regel een gemeenschappelijke belastingaangifte in. Ze ontvangen een gemeenschappelijke aanslag van de belastingadministratie; || in de jaren na de feitelijke scheiding, bij scheiding van tafel en bed en bij echtscheiding dienen de ex-partners twee afzonderlijke belastingaangiften in. Van de belastingadministratie ontvangt elke ex-partner een individuele aanslag.
Hoe dien ik mijn belastingaangifte in? Ik ben feitelijk gescheiden. Wat is mijn belastingsituatie? Jaar van de feitelijke scheiding In de regel dient u een gemeenschappelijke belastingaangifte in. Zit die gemeenschappelijke aangifte er om één of andere reden niet in, dan kunt u een afzonderlijke aangifte indienen. De feitelijke scheiding verandert niets aan het feit dat u voor de belastingen nog steeds gehuwd bent. De administratie zal uw inkomstenbelasting berekenen volgens de regels van toepassing voor gehuwden. U ontvangt een gemeenschappelijke aanslag op naam van de twee echtgenoten. Wel even opletten als u recht hebt op belastingterugbetaling. Mogelijks wordt de terugbetaling gestort op een rekening van één van de echtgenoten. De andere echtgeno(o)t(e) kan in dat geval zijn/haar aandeel in de terugbetaling terugvorderen van de partner en dat vanaf de ontvangst van het aanslagbiljet. Vermits u een gemeenschappelijke aanslag ontvangt, stelt de vraag zich hoe een nog te betalen belastingschuld of een terug te krijgen belastingtegoed moet verdeeld worden tussen de echtgenoten. U maakt hieromtrent best afspraken met uw ex-partner. U kunt van de belastingadministratie een gecorrigeerde fictieve uitsplitsing verkrijgen, maar u kunt uiteraard overeenkomen met uw ex-partner om een andere verdeling toe te passen.
Na het jaar van de feitelijke scheiding Vanaf het jaar dat volgt op het jaar van de feitelijke scheiding dient u een afzonderlijke aangifte in. Daarin geeft u uw persoonlijke inkomsten op en eventueel de inkomsten van uw minderjarige kinderen waarvan u het wettelijk genot hebt.
Ik ben gescheiden van tafel en bed. Wat is mijn belastingsituatie? Voor de belastingadministratie bent u voortaan een alleenstaande. U zult dus een afzonderlijke belastingaangifte indienen en een afzonderlijke aanslag op uw naam ontvangen. In uw belastingaangifte geeft u uw persoonlijke inkomsten op en eventueel die van uw minderjarige kinderen waarvan u het wettelijk genot hebt.
Ik ben wettelijk gescheiden. Wat is mijn belastingsituatie? In het jaar van de echtscheiding en alle jaren daarna De belastingadministratie beschouwt u als alleenstaande. U dient dus een afzonderlijke aangifte in met daarin uw persoonlijke inkomsten en eventueel die van uw minderjarige kinderen waarvan u het wettelijk genot hebt. U zult ook een afzonderlijke aanslag op eigen naam ontvangen.
Bent u in hetzelfde jaar ook in de echt gescheiden of gescheiden van tafel en bed, dan primeert de echtscheiding of de scheiding van tafel en bed (zie hierna). Hoe zit dat nu precies met de alimentatie?
Echtscheiding en uw bankzaken 27
Stap 9 Mijn belastingaangifte
Alimentatie en de belastingen Aftrekken ten belope van 80% van de effectief gestorte bedragen
De algemene regel stelt dat u de alimentatie die u betaalt, ten belope van 80% in aftrek kunt brengen van uw belastbaar netto-inkomen. Voor de ontvangende partner geldt dat de ontvangen alimentatie voor 80% belastbaar is.
Op welk moment kunt u de betaalde alimentatie beginnen aftrekken van uw belastbare inkomsten? U moet een onderscheid maken tussen de betaalde alimentatie ten gunste van de partner en de betaalde alimentatie ten gunste van de kinderen. De betaalde alimentatie ten gunste van uw partner kunt u in mindering brengen vanaf de feitelijke scheiding, de scheiding van tafel en bed of de echtscheiding. U kunt de betaalde alimentatie ten gunste van uw kinderen aftrekken vanaf het ogenblik dat hun fiscale woonplaats niet meer op hetzelfde adres gevestigd is, en zij geen deel meer uitmaken van uw gezin en u dus ook niet meer fiscaal ten laste zijn. In geval van fiscaal co-ouderschap, kan het fiscaal voordeel voor de ouder die de kinderen ten laste heeft, verdeeld worden tussen de twee co-ouders. Maakt u gebruik van deze mogelijkheid, dan mag u geen onderhoudsgelden voor deze kinderen in aftrek brengen.
Er zijn verschillende oplossingen mogelijk. Vraag ernaar ...
28 Goed geïnformeerd
Hoe geeft u de ontvangen alimentatie aan op uw aangifte? De ontvangen alimentatie geeft u aan op het aangifteformulier van de persoon voor wie de alimentatie bestemd is. U moet dus een onderscheid maken tussen de alimentatie voor de partner en de alimentatie voor de kinderen. Alimentatie bestemd voor uzelf geeft u aan in uw persoonlijke aangifte personenbelasting. Alimentatie ten gunste van een kind geeft u aan op het aangifteformulier op naam van uw kind. Dat aangifteformulier zult u moeten aanvragen bij uw plaatselijk belastingkantoor. Dat moet u doen uiterlijk 1 juni van het jaar dat volgt op het jaar dat de alimentatie werd uitgekeerd. U dient een afzonderlijk aangifteformulier per kind aan te vragen. Op elk aangifteformulier vult u de ontvangen alimentatie voor dit kind in. In de meeste gevallen zullen de kinderen echter geen belasting moeten betalen op de ontvangen onderhoudsgelden, vermits hun inkomsten veelal onder de belastingvrije grens blijven. Aarzel niet om uw fiscaal adviseur meer informatie daarover te vragen.
Bij fiscaal co-ouderschap is er geen aftrek van de onderhoudsgelden voor de kinderen
Stap 10
Een nieuwe start
Ik neem een nieuwe start Maak beslist een afspraak in uw BNP Paribas Fortis-kantoor
Nuttige referenties || Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat: www.notaris.be || Orde van Nederlandstalige Balies van België || Onzewegenscheiden.be – Orde van Vlaamse balies: www.just.fgov.be/bemiddeling_ mediation/nl/ || www.tweehuizen.be
Echtscheiding is een emotionele aangelegenheid met grote financiële impact. U staat er voortaan immers alleen voor met een flink gewijzigd inkomen- en uitgavenpatroon. Een aantal noodzakelijke herschikkingen met betrekking tot de banktegoeden en de openstaande schulden zijn in de vorige stappen aan bod gekomen. We hebben het niet gehad over een aantal tijdelijke kosten als gevolg van de echtscheiding. Zo moet u uw advocaat betalen, de notaris en de gerechtskosten. Ook een verhuis zorgt voor bijkomende uitgaven zoals de inrichting van uw nieuwe optrekje, nieuwe meubels, huurwaarborg, …
De uitbouw van een nieuw leven zal ook voor uw budgetbeheer een moeilijke evenwichtsoefening worden. Uiteraard kunt u hiervoor de reserves op uw spaarrekening aanspreken of enkele beleggingen verkopen. Maar wij belichten graag enkele alternatieven in een persoonlijk gesprek. Aarzel niet om ons te bellen voor meer info op 02 433 40 31 (van maandag tot vrijdag van 7 tot 22 uur en zaterdag van 9 tot 17 uur) of een afspraak te vragen om andere alternatieven samen te bekijken.
Echtscheiding en uw bankzaken 29
Vragen
en antwoorden
Vraag ook steeds het advies van uw contactpersoon bij BNP Paribas Fortis
Vaak gestelde vragen Hoe bescherm ik de tegoeden op gemeenschappelijke rekeningen? Vraag de bank om de wederzijdse volmachten op de gemeenschappelijke rekeningen te schrappen. Zo speelt u op zeker. Voor elke opvraging of overschrijving is dan meteen de uitdrukkelijke toestemming van beide medehouders vereist. Bovendien kunnen de bank- en kredietkaarten gekoppeld aan deze rekeningen niet langer worden gebruikt voor betalingen in winkels of in de Selfs.
Wat met de bank- en kredietkaarten, gekoppeld aan mijn rekeningen, die in handen zijn van mijn ex-echtgeno(o)t(e)? Schrap de volmacht en laat de kaarten desactiveren. Zo bent u zeker dat uw
30 Goed geïnformeerd
ex-echtgeno(o)t(e) de kaarten, gekoppeld aan uw rekening, niet langer kan gebruiken.
Hoe kan ik bij feitelijke scheiding verder sparen voor mijn kinderen? Beide ouders (wettelijke vertegenwoordigers) zijn verantwoordelijk voor de bankrekeningen op naam van de minderjarige kinderen. Zo moeten zij het spaargeld van hun minderjarige kinderen maximaal beschermen. Daarom is bij het intrekken van het vermoeden van instemming de handtekening van beide partners nodig als u geld wilt opnemen van hun rekeningen of voor hen wilt beleggen. Toch kunt u met een aantal oplossingen van BNP
Paribas Fortis in volle onafhankelijkheid van uw echtgeno(o)t(e) verder sparen voor uw kinderen. Uw adviseur geeft u graag advies.
Wie moet bij scheiding het hypothecair krediet terugbetalen? Beide medecontractanten blijven hoofdelijk aansprakelijk voor de terugbetaling van het krediet. Wenst één van de echtgenoten het onroerend goed te houden? Dan kan de bank, zodra de echtscheiding officieel is, het woonkrediet scheiden en voortaan aan één van de partners koppelen. Dit is mede afhankelijk van de kredietwaardigheid en het vermogen tot terugbetalen van die partner.
woonkrediet kan ondertekend worden om de uitkoop te financieren. Heeft de rechtbank de echtscheiding uitgesproken, dan is het mogelijk om vooruit te lopen op de overschrijving in de registers van de burgerlijke stand op voorwaarde dat de echtgenoten geen andere schuldeisers hebben en dat hun financiële situatie fundamenteel gezond is. Voor echtgenoten gehuwd onder het stelsel van scheiding van goederen is uitkoop wel mogelijk, mits het onroerend goed wordt verkocht met toestemming van de rechtbank of via openbare verkoop.
Wat als mijn echtgeno(o)t(e) het huis houdt maar het woonkrediet niet kan afbetalen?
De ex-partner die het woonkrediet volledig op eigen naam neemt, is voortaan als enige aansprakelijk voor de aflossing. De andere ex-echtgeno(o)t(e) is niet langer verantwoordelijk.
Uw ex-echtgeno(o)t(e) neemt na scheiding het woonkrediet volledig op eigen naam? Dan bent u niet langer hoofdelijk aansprakelijk. U hoeft de niet-uitgevoerde betalingen van uw ex-echtgeno(o)t(e) niet te vereffenen.
Kan de terugbetaling van een woonkrediet tijdelijk worden opgeschort?
Als het woonkrediet echter op naam van beide echtgenoten blijft, dan zijn beide medecontractanten hoofdelijk aansprakelijk voor de terugbetaling van het krediet. U moet de niet-uitgevoerde betalingen van uw ex-partner vereffenen.
De bank kan in een aantal gevallen akkoord gaan met een tijdelijke opschorting van de terugbetaling van het kapitaalgedeelte van het krediet. De interesten dienen echter verder betaald te worden.
Kan een van de echtgenoten tijdens de echtscheidingsprocedure het deel van de andere echtgenoot in een gemeenschappelijk of onverdeeld onroerend goed uitkopen? Voor echtgenoten gehuwd onder het stelsel van gemeenschap van goederen is uitkoop niet mogelijk zolang de echtscheiding niet officieel is. In principe moet het echtscheidingsvonnis overgeschreven zijn in de registers van de burgerlijke stand, vooraleer een nieuw
Kan ik een nieuw hypothecair krediet afsluiten voor de aankoop van een ander onroerend goed? Was u gehuwd met scheiding van goederen en bent u feitelijk gescheiden? Dan is een nieuw woonkrediet voor de aankoop van een ander onroerend goed mogelijk. Uw kantooradviseur helpt u graag met een kredietformule op maat. Was u gehuwd met gemeenschap van goederen, dan kunt u een nieuw woonkrediet voor de aankoop van een onroerend aangaan zodra het echtscheidingsvonnis overgeschreven is in de registers van de burgerlijke stand. Op deze regel zijn er echter twee uitzonderingen.
Is het woonkrediet bestemd om het eigen vermogen te verkrijgen, in stand te houden, te behouden of te verbeteren? Dan kunt u dit nieuwe hypothecair krediet al direct aangaan zonder te moeten wachten tot het echtscheidingsvonnis overgeschreven is. Enkele voorbeelden: || u erft een gebouw van uw ouders. U wenst uit onverdeeldheid te treden en koopt het deel van een broer/zus; || u erft en u gebruikt die erfenis voor de aankoop van een onroerend goed. Als de som uit de nalatenschap minstens de helft van de waarde van het gebouw bedraagt, kunt u het saldo financieren met een nieuw woonkrediet dat alleen op uw naam staat; || u erft een woning en wil die uitrusten met een nieuwe keuken, badkamer, centrale verwarming, … Dan kunt u een nieuw woonkrediet op uw naam afsluiten. Let wel: als de hypotheek gevestigd zal worden op de gezinswoning, dan kunt u het woonkrediet enkel afsluiten als uw echtgenoot toestemming geeft voor de hypotheekbevestiging.
Is het woonkrediet bestemd voor de uitoefening van uw (commercieel) beroep? Dan kunt u een nieuw hypothecair krediet aangaan zonder dat u moet wachten tot het echtscheidingsvonnis in het register van de burgerlijke stand overgeschreven is. De echtgeno(o)t(e) die een beroepsactiviteit uitoefent, mag immers alle daden in het kader van deze activiteit alleen stellen.
Mag ik een autofinanciering aangaan als de echtscheidings procedure nog loopt en de echtscheiding nog niet uitgesproken is? Als u gehuwd bent onder het stelsel van scheiding van goederen, kunt u ook tijdens de feitelijke scheiding een autofinanciering aangaan zonder het uitdrukkelijk akkoord van uw ex-partner.
Echtscheiding en uw bankzaken 31
Vragen en antwoorden
32 Goed geïnformeerd
Was u getrouwd onder het wettelijk stelsel, dan is de instemming van uw ex-partner wel vereist.
Mijn echtgeno(o)t(e) en ik zijn feitelijk gescheiden. Moeten we een gemeenschappelijke of twee afzonderlijke belastingaangiften indienen? In het jaar van de feitelijke scheiding dienen de echtgenoten een gemeenschappelijke belastingaangifte in. Vult u toch twee afzonderlijke aangiften in? Geen nood! De belastingadministratie voegt uw gegevens samen. Uw inkomstenbelasting wordt berekend volgens de regels van toepassing op echtgenoten. In het jaar van de feitelijke scheiding ontvangen de echtgenoten een gemeenschappelijke aanslag van de belastingadministratie. Eén uitzondering: als de echtscheiding of de scheiding van tafel en bed nog datzelfde jaar wordt uitgesproken. Dan gelden de regels voor het jaar van de echtscheiding of van de scheiding van tafel en bed.
Hebben u en uw partner recht op belastingterugbetaling en wordt de terugbetaling gestort op rekening van één van de echtgenoten, dan kan de andere echtgenoot zijn deel terugvorderen van de partner vanaf de ontvangst van het aanslagbiljet. In de jaren na feitelijke scheiding, bij scheiding van tafel en bed en bij echtscheiding dienen de ex-partners twee afzonderlijke belastingaangiften in met daarin de persoonlijke inkomsten en die van de minderjarige kinderen waarvan hij/zij het wettelijk genot heeft. De belastingadministratie beschouwt de echtgenoten als alleenstaanden, op voorwaarde dat de scheiding in de loop van het jaar niet ongedaan is gemaakt. Van de belastingadministratie ontvangt elke ex-partner een individuele aanslag.
Echtscheiding en uw bankzaken 33
Checklist
Bent u niets vergeten? Bank- en verzekeringsaspecten || Gemeenschappelijke rekeningen (zicht-, spaar- en effectenrekeningen) || Volmachten op eigen rekening || Bank- en kredietkaarten met volmacht op eigen rekening || Stortingen van loon/pensioen/ uitkeringen || Domiciliëringen en doorlopende opdrachten || Kluis || Rekeningen van de kinderen || Hypothecair krediet || Andere kredieten || Schuldsaldoverzekering || Levensverzekeringen || Woningverzekering || Familiale verzekering || Autoverzekering
34 Goed geïnformeerd
Andere financiële aspecten (echtgenoten) || Onderhoudsbijdrage (kind) || Nalatenschap/testament || Belasting: afgifte, terugbetaling, belastingschuld,... || Alimentatie
Extra kosten || Honoraria en procedurekosten || Verhuiskosten || Kosten meubilair || Huurwaarborg Verdeling van de goederen || Woning || Meubilair || Auto (motor, boot, caravan) || Kunstwerken
Kinderen || Ouderlijk
gezag
|| Bezoekrecht/huisvestingsrecht
tijdens het jaar || Bezoekrecht/huisvestingsrecht tijdens de vakantie || Schoolkosten || Medische en paramedische kosten || Kosten voor vrije tijd Inschakeling experten || Bemiddelaar || Advocaat || Notaris || Bank- en verzekeringsadviseur van BNP Paribas Fortis.
Nota's ..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
Echtscheiding en uw bankzaken 35
Made in BNP Paribas • Media Processing
Advies? Informatie? Verrichtingen? BNP Paribas Fortis is er voor u. Kom langs in het kantoor (op afspraak ma-vrij tot 19 u.; za 9-12 u.)
Bel ons op tel. 02 433 40 31 (ma-vrij 7-22 u.; za 9-17 u.) Telefoon
Surf naar www.bnpparibasfortis.be (alle dagen, 24 u. op 24) Internet
Surf mobiel naar m.bnpparibasfortis.be (alle dagen, 24 u. op 24) GSM
BNP Paribas Fortis is de commerciële benaming van Fortis Bank nv, ingeschreven en handelend als verzekeringsagent onder het FSMA-nr. 25.879 A voor AG Insurance nv. BNP Paribas Fortis biedt de verzekeringsproducten van AG Insurance aan. Top Woning, Junior Invest Plan, Junior Future Plan, Junior Flexinvest, Pension Invest Plan en Free Invest Plan zijn producten van AG Insurance nv., E. Jacqmainlaan 53, B-1000 Brussel, tel. +32(0)2 664 81 11 – Fax +32(0)2 664 81 50; www.aginsurance.be, BTW BE 0404.494.849. Onderneming toegelaten onder het codenummer 0079.
Fortis Bank nv Warandeberg 3 1000 Brussel RPR Brussel BTW BE0403.199.702 FSMA n° 25.879 A
AG Insurance nv E. Jacqmainlaan 53 1000 Brussel RPR Brussel BTW BE0404.494.849
Deze brochure werd gedrukt op 100% gerecycleerd papier met het Europees Ecolabel.
V.U.: Francis Peene, Fortis Bank nv, Warandeberg 3, 1000 Brussel, RPR Brussel - IN9315I 11-2011 I 14841-016843228668
Kantoren