Donderdag 22 maart 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Wereldwaterdag - Basisschool Heiende, Lokeren
Geachte directeur en leerkrachten, Geachte burgemeester en schepenen, Beste jongens en meisjes,
Het doet me veel plezier hier bij jullie te zijn, vandaag, op Wereldwaterdag. Alle landen van de Verenigde Naties – dat zijn er meer dan 190 - beslisten in 1993 dat 22 maart een dag zou zijn waarop het belang van water en duurzaam omgaan met water en met onze watervoorraden veel aandacht moet krijgen. En dat we dat elk jaar opnieuw zouden doen.
1
Ieder jaar wordt een ander aspect van water belicht, want we gebruiken water op zoveel verschillende manieren. Eigenlijk kunnen we ons nauwelijks voorstellen hoe de wereld er zou uitzien zonder water. We hebben water nodig om te drinken, om eten klaar te maken, groenten en fruit te kweken, onze huisdieren te drinken te geven. Ook de koeien, de paarden en de schapen in de wei drinken heel veel water. (Meer dan ons trouwens: een ram drinkt tot 15 liter water, een paard drinkt soms tot 30 liter water per dag). Maar we hebben ook water nodig om ons te wassen, om ons huis te poetsen of als ontspanning: bijvoorbeeld om in te zwemmen. Als je het allemaal optelt, kom je tot een duidelijke conclusie: zonder water, geen leven.
Dit jaar schenkt Wereldwaterdag bijzondere aandacht aan ‘water en voedselzekerheid’, of het belang dat water heeft om voor voedsel te kunnen zorgen, zoals bijvoorbeeld groenten & graan. In sommige delen van Kenia, Ethiopië en Somalië (de zogenaamde Hoorn van Afrika) bijvoorbeeld is er niet genoeg water om voldoende voedsel te 2
laten groeien. Er zijn in – tegenstelling met Vlaanderen bijvoorbeeld – geen rivieren en ook nauwelijks stromen of meren. Wij klagen soms wel eens dat het hier zoveel regent, maar daar regent het maar één seizoen. En dat is de voorbije twee regenseizoenen niet gebeurd. Meer dan twee miljoen kinderen raakten daardoor ondervoed. Het veranderende klimaat gaat volgens wetenschappers hen nog meer treffen dan ons. Meer nog: miljoenen mensen, vooral kinderen, stappen elke dag gemiddeld 6 kilometer om water te halen, gewoon om te kunnen overleven. (Allemaal meisjes en jongens van jullie leeftijd die nauwelijks tijd hebben om te spelen of te studeren, maar gewoon een kans willen op een beter leven.)
Daarom was ik blij te horen dat jullie in deze school veel belangstelling hebben voor water. De internationale actie “Wandelen voor water” maakt over heel de wereld meisjes en jongens en ook volwassenen bewust van de waterproblematiek. Vandaag stappen over de hele wereld tegelijk duizenden mensen – ook in Vlaanderen
3
en Brussel – 6 kilometer om aandacht te vragen voor de problemen i.v.m. water.
Die aandacht en acties zijn broodnodig. Want niet iedereen weet hoe belangrijk water is en hoeveel mensen er van afhankelijk zijn. Minder dan 1% van de waterhoeveelheid op aarde is geschikt voor menselijk gebruik. Daarvan zit 97% onder de grond en maar 3% aan de oppervlakte. Bovendien stijgt het verbruik van water sneller dan de bevolkingsgroei. In Afrika, Azië en Zuid-Amerika sterven nog altijd duizenden kinderen per dag door gebrek aan drinkwater of aan de gevolgen van vervuild water. Volgens UNICEF kunnen 884 miljoen mensen – vooral in de ontwikkelingslanden – niet over voldoende proper water beschikken. Van meer dan 2,5 miljard mensen wordt het afvalwater niet afgevoerd of gezuiverd en ze beschikken niet over een toilet. We kunnen ons zulke omstandigheden nauwelijks voorstellen. En als er niets gebeurt, zou de situatie tegen 2030 nog heel wat erger worden.
4
Hier in Vlaanderen willen we daar iets aan te doen. Wij hebben hier heel wat specialisten en experts in watervoorziening, (integraal) waterbeheer, waterbehandeling en waterzuivering. Hoe je water vindt, vervoert, gebruikt, opvangt daarna weer zuivert: daar weten we heel veel over. Daarom willen we met de Vlaamse overheid helpen en actie ondernemen. Samen met bedrijven, verenigingen, drinkwatermaatschappijen, universiteiten en hogescholen zorgen we ervoor dat 6 miljoen mensen in ontwikkelingslanden proper water en sanitair hebben. Dat zijn net zoveel mensen als er in Vlaanderen wonen. Vorig jaar steunde ik 8 projecten. Alles samen goed voor een bedrag van meer dan 850.000 euro. Met die som krijgen meer dan 100.000 mensen een betere toegang tot water, en 134.000 mensen een betere toegang tot sanitaire voorzieningen en/of betere hygiënische omstandigheden. Uiteindelijk bereiken we 600.000 tot 800.000 mensen in Ethiopië, Mali, Congo, Niger, Ghana en Nicaragua. (Dat is meer dan 15 tot 20 x het aantal inwoners van Lokeren: iets minder
5
dan 40.000). En ik blijf dergelijke projecten ondersteunen want ze maken elke dag het verschil.
Net zoals jullie kunnen doen. Want, zoals ik al zei, water is leven. Daarom is het evident dat we onze handen uit de mouwen blijven steken, zowel kinderen als volwassenen, vrijwilligers als professionals, dag in, dag uit. Voor die 6 miljoen mensen, en liefst nog, voor veel meer. Niet alleen op deze internationale actiedag, ook op de andere dagen, en in de komende jaren. Want iedereen kan een steentje bijdragen.
Door zuinig te zijn met water, bij het tanden poetsen of het douchen, door regenwater op te vangen en te gebruiken voor de planten en de schoonmaak, het water te zuiver houden en er geen vuilnis in te laten slingeren: het zijn misschien kleine dingen, maar daarmee zetten wij (en dat kan iedereen!) al een grote stap vooruit. En zeg dat gerust aan je vrienden, vriendinnen, ouders en familie.
6
Ik wil jullie van harte bedanken voor jullie inzet en engagement en wens jullie nog een fijne Wereldwaterdag!
Joke Schauvliege Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur
7