De logica van een dinosaurus

4IJDELIJK PERSONEEL WWWJENRICKNL

SPECIALISTINSPECIALISTEN 3

s e p t e m b e r

2 0 0 8

•

n u m m e r

1 7

•

j a a r g a n g

2

•

w w w . i t - e x e c u t i v e . n l

De logica van een dinosaurus

IN HET NIEUWS VAN VISTA NAAR XP Kopers van een pc met Windows Vista hebben het recht om dit besturingssysteem te ‘downgraden’ naar Windows XP. Volgens Devil Mountain Software installeert één op de drie bedrĳven XP op hun nieuwe computers. p. 05

MANAGEMENT FOLLOW ME! Er valt veel te leren van de manier waarop leiderschap werkt in online games. Steekwoorden van deze nieuwe managementstĳl zĳn snelheid, risico’s en een managementfunctie als een tĳdelĳke rol. p. 18

TECHNOLOGIE DEFENSIE SCHIET RAAK Het erp-project van Defensie is de crisis te boven. De financiële administratie is op tĳd en binnen budget opgeleverd. Dit eerste succes valt op in de tot op heden moeizaam verlopen implementatie. p. 22

Wie de moeite neemt om legacysystemen aan een grondige archeologische analyse te onderwerpen, ontdekt onmiskenbare verbanden in softwarecode die op het eerste gezicht één grote spaghetti lĳkt. Deze logica is hard nodig bĳ een vernieuwingsproject.

O

udere softwaresystemen worden snel - en veelal onterecht - getypeerd als onbegrijpelijke spaghetti. De technologie is niet sexy, de code is slecht gedocumenteerd en de analist moet zich een weg banen door de vele softwarelagen

die door de jaren heen in het systeem zijn aangebracht. Bovendien zit veel van de kennis over het systeem in de hoofden van voormalige werknemers. Dit kan lastig zijn omdat het in tal van situaties nodig is om een deel van de legacy-

B+P =100% Projecten slagen 100%, zoals het hoort

applicatie onder handen te nemen, of er mee te integreren. Wie de juiste keuzes wil maken bij deze vernieuwingsslag, zal moeite moeten doen om de oerconcepten en de oeromgeving van het legacysysteem te begrijpen. p. 25

MENS & WERK ‘MAINFRAME STAAT IN DE WEG’ It-manager Wolter Toet van Wehkamp legt uit waarom de mainframe het postorderbedrĳf vandaag de dag een blok aan het been is. Hĳ verwacht flexibeler te kunnen werken met een erpsysteem. p. 32

ARBEIDSMARKTSPECIAL 1 oktober 2008 bij

Reserveer uw personeelsadvertentie bij

Ga op zeker, ga voor B+P www.benp.nl

Erik van Heest, 06-132 210 12 of [email protected]

Bouw aan uw netwerk op Le Marché Hollandais Gartner Holland House. Het enige officiële netwerk event tijdens ITxpo Cannes. Le Marché

Hollandais

Gartner Holland House - Cannes

Cannes 5 november 2008 20.00 - 23.00 uur Locatie: Rado Plage Beach Club (schuin tegenover Hotel Martinez)

Het Gartner Holland House tijdens Gartner Symposium/ITxpo Cannes is gratis toegankelijk voor Nederlandse delegates en VIP-card houders.

REDACTIONEEL

Déjà vu! Microsoft wil een einde maken aan VMwares riante positie in de virtualisatie-markt. Dat werd me maar al te duidelĳk toen ik vorige week sprak met Microsoft en Citrix. Microsofts ingevlogen virtualisatieman Mark Zane begon met het relativeren van de dominantie van VMware: zoveel wordt er nog niet gevirtualiseerd. De markt is dus niet al verdeeld, maar eigenlĳk nog nauwelĳks ontgonnen. Zanes conclusie: Microsoft staat er dus helemaal niet slecht voor. Als je kĳkt naar het aantal systemen dat nu met Windows Server 2008 wordt uitgeleverd, zou Microsoft in een jaar tĳd een zelfde aantal installaties realiseren waar VMware acht jaar over gedaan heeft. Afgezien van het feit dat uitleveren iets anders is dan daadwerkelĳk gebruiken, klopt de conclusie dat de markt nog niet is vergeven. Nu Microsoft eindelĳk zĳn virtualisatie-aanbod op orde begint te krĳgen, heeft het concern nog alle gelegenheid VMware voorbĳ te streven. De vergelĳking met Active Directory dringt zich op. Microsoft heeft op een relatief laat moment met zĳn eigen directorysoftware de poten onder Novell vandaan weten te zagen. Hoe gaat Microsoft dat dit keer met VMware doen? Door de innoverende concurrent vanaf de onderkant van de markt de wind uit de zeilen te nemen. Ook dat hebben we eerder gezien. Wat deed Netscape ook al weer de das om? Door de browser standaard op te nemen in het besturingssysteem. En dat is precies wat Microsoft nu met de Hyper-V virtualisatiesoftware doet. Licentiehouders van het besturingssysteem Windows Server 2008 kunnen er zonder extra kosten mee aan de slag. Maar gaan ze het ook echt gebruiken? Er kleven nogal wat bezwaren aan servervirtualisatie. Neem het keurslĳf van de licenties. Zolang licenties van serversoftware gekoppeld zĳn aan fysieke servers jaag je jezelf op kosten als je virtuele werklasten tussen fysieke machines schuift. Als je voor al deze servers licenties nodig hebt, waarom dan nog virtualiseren? Dit bezwaar heeft Microsoft recent voor zĳn eigen serversoftware ondervangen. Bĳ veertig serverapplicaties waaronder SQL Server en Exchange is de koppeling tussen softwarelicentie en hardware weggehaald. Je verschuift wat nodig is en betaalt naar gebruik. Dat moet wat Microsoft-afnemers over de streep kunnen trekken. Maar waarom positioneert Microsoft VMWare als target en werkt het samen met Citrix? Dat zit immers met zĳn Xen-hypervisor in hetzelfde vaarwater? De propositie is eigenlĳk wel duidelĳk: samen maken ze meer kans de positie van de marktleider te ondergraven. Citrix kan Xen hetzelfde gaan positioneren als zĳn melkkoe MetaServer: als geavanceerde highend-oplossing bovenop de gratis of goedkope Microsoft basis. Sytse van der Schaaf Adjunct-hoofdredacteur IT Executive

Gartner Holland House is een initiatief van:

Organisatie en productie: IT Executive Voor meer informatie over Le Marché Hollandais, bel Rob de Kleijnen: 06-53403470 Voor meer informatie over het symposium: www.gartner.com/eu/symposiumfall

Powered by:

INHOUD

NIEUWS 4-11

Nieuwsoverzicht

5

Weekmakers

9

Wannahave

11

Column Dominique Deckmyn

MANAGEMENT 12

Interview Eugène Tuijnman

15

Column Charles Groenhuijsen

18

Management Kort

19

CIOnetpanel: energiebesparing staat op nummer 1

TECHNOLOGIE 22

Defensie boekt eerste succesje

23

Column Ron Tolido

25

De structuur van spaghetti

27

Column IT&Recht Peter van Schelven

FORUM 29

Lezersreacties

29

Agenda

MENS&WERK 30

Vrouwen node gemist

31

Nieuws arbeidsmarkt

31

Banencarrousel

32

Portret van een it-manager

33

Column René Diekstra

ESCAPE 34

Cartoon

34

Colofon

ADVERTEERDERSINDEX 01

A2 Networks

16-17

Afas Tennis Classics Prijsvraag

01

B+P

39

Gartner Data Center Summit

28

Gartner ITxpo

02

Holland House Cannes

20-21

IT Executive Opleidingen

01

Jenrick

07

Microsoft

40

SLTN

Bijsluiter ITSMF Bijsluiter Hartman Communicate BV

nr 17 • 3 september 2008

3

IN HET NIEUWS

WEEKMAKERS

Kopzorgen dankzĳ DNS-lek

35.000 IPHONES VERKOCHT T-Mobile maakt bekend in de eerste maand na zĳn lancering 35.000 exemplaren van de iPhone 3G te hebben verkocht. Volgens T-Mobile is de levertĳd tussen de twee en drie weken, en is de iPhone 3G zowel populair bĳ consumenten als bĳ zakelĳke gebruikers. Met die levertĳd noemt een woordvoerder het toestel ‘goed beschikbaar’.

Eerder dit jaar werd een gat ontdekt in DNS door Dan Kaminsky. Aangezien DNS een belangrĳke wegwĳzerfunctie voor het internetverkeer vervult, zĳn maatregelen geboden. Zeker nu hackers vaker proberen DNS-systemen te kraken.

D

e patches voor de software die kwetsbaar is geworden, zijn allang verschenen. Deze moeten alleen in veel gevallen nog wel worden geïnstalleerd. En dat gebeurt niet overal even snel. De servers die nog kwetsbaar zijn, kunnen dan het doelwit worden van hackers. Dat gebeurt in toenemende mate. Zo bleek één van de grootste internetproviders in China slachtoffer. Een van de DNS-machines van China Netcom leidde gebruikers die tikfouten in url’s maakten, naar malafide websites. Op deze websites werd getracht persoonlijke informatie van de gebruikers te ontfutselen (phishing) of de pc over te nemen (met een trojaans paard). Dichter bij huis werd dienstverlener Getronics in verlegenheid gebracht door een brief van het Amsterdamse raadslid Sabina Gazic, waarin zij aan het college van B&W vraagt hoe het mogelijk is dat anderhalve maand na het verschijnen van een patch de servers van de gemeente nog niet zijn voorzien van die patch. Zij kwam tot die conclusie na zelf de DNS-checker ter hand te hebben genomen. Een woordvoerster van Getronics ontkent de aantijgingen en zegt dat de patch voor het DNS-lek al weken geleden is uitgevoerd. Kaminsky zelf waarschuwt ervoor dat naast het DNS-

IBM NEEMT ILOG OVER IBM gaat akkoord met de overname van het Franse Ilog voor ongeveer 215 miljoen euro. IBM zal de ‘business rules management’-systemen van Ilog integreren in de eigen tools voor business process management en business optimization. De Ilog-systemen ondersteunen de productiviteit van veel IBM-software, waaronder Tivoli en Lotus. Het bestuur van Ilog heeft de overname goedgekeurd. Nu is nog goedkeuring nodig van de Franse en Amerikaanse overheid, en tweederde van de aandeelhouders van Ilog.

OVEREENKOMST UNIFORCE Het UWV en de Belastingdienst hebben met Uniforce Group een vaststellingsovereenkomst ondertekend waarbĳ het Uniforce Concept als flexibele arbeidsvorm voor zelfstandigen landelĳk is vastgesteld. Dat betekent dat er nu geen verschil meer is voor het Uniforce Concept of de werknemer nu onder de inspectie Limburg valt of onder de inspectie Noord-Holland.

systeem ook de fi rewalls een update moeten krijgen om het injecteren van misleidende gegevens in de DNS-cache te voorkomen.

•

evil Mountain Software beheert het zogeheten exo. performance.network, waarin participerende bedrijven gegevens over hun systemen kunnen uitwisselen. Daarin blijkt dat van de drieduizend laatst aangeschafte pc’s, waarvan aangenomen mag worden dat ze geleverd werden met Vista, 35 procent nu van Windows XP is voorzien. Je kunt hieruit gerust de conclusie trekken dat er een verschil is tussen de licenties van Vista die worden verkocht, en die ook daadwerkelijk worden gebruikt.

Dienstverlener Getronics en chipleverancier NXP hebben hun driejarige overeenkomst voor werkplekbeheer uitgebreid van tweeduizend naar 15 duizend. De nieuwe overeenkomst heeft een waarde van vĳftien miljoen euro. Naast het werkplekbeheer bĳ de NXP- vestigingen zelf verdeeld over 25 landen en beheer op afstand wordt Getronics ook verantwoordelĳk voor de logistiek van de hardware.

4


In een reactie in Automatiseringgids zegt Olivier van Noort, product manager Windows Client van Microsoft: “Het is heel normaal dat bedrijven gebruikmaken van de mogelijkheid te downgraden van Vista naar XP, en dat gebeurt zeker niet in een abnormale aantallen”. Het downgraden zou een logisch gevolg zijn van het feit dat Windows XP niet meer wordt geleverd. “Bedrijven werken met gestandaardiseerde omgevingen. Hardware wordt op regelmatige basis vervangen, maar dat betekent niet dat je ook ge-

M

et name de problemen met het softwaresysteem zou de reden zijn voor het verlies in boekjaar 2006-2007 van 795.000 euro. Het jaar ervoor werd nog 2,7 miljoen euro winst gemaakt. Na drie jaar voorbereiding zou Free Record Shop in oktober overgaan op SAP, dit ondanks een negatief advies van Ctac, dat de implementatie verzorgde. En het ging inderdaad mis. “We kregen het nieuwe softwaresysteem niet goed aan de gang. De bevoorrading van de winkels liep daardoor spaak. De magazijnen stonden vol, en de winkels waren leeg,” zegt Van Breukhoven in het FD. Omdat de problemen zich voordeden in de drukke laatste maanden van het jaar was het omzetverlies fors. Woordvoerster Natascha van den Bos van Free Record Shop zegt in Computable dat de problemen inmiddels over zijn. In het eerste kwartaal van 2008 zou alles opgelost zijn.

Microsoft plooit licenties Zoals was te verwachten heeft Microsoft haar licentiebeleid aangepast. Tot dusverre was het niet toegestaan om geïnstalleerde serversoftware vaak van fysieke server te veranderen. In een omgeving met veel virtuele servers is dat een onwerkbare voorwaarde.

H

Licentietechnisch is het voor kopers van een pc met Windows Vista mogelĳk om deze te ‘downgraden’ naar Windows XP. Volgens Devil Mountain Software gebeurt dat bĳ één op de drie pc’s die bedrĳven kopen.

D

Free Record Shop is zo’n 3 miljoen euro kwĳt dankzĳ de invoering van een nieuw softwaresysteem. Dat zegt eigenaar Hans van Breukhoven in Het Financieele Dagblad. Inmiddels draait alles naar wens.

•

Vista-kopers installeren vaak XP

GETRONICS DOET MEER VOOR NXP

Verlies na implementatieperikelen

lijk de overstap wilt maken naar een nieuw besturingssysteem omdat je een paar pc’s wilt vervangen. De keus om op een nieuw besturingssysteem over te stappen, maken bedrijven op andere gronden. Het introduceren van Vista is een bewuste beslissing om een andere werkplek aan te bieden. [..] Wereldwijd is zo’n 10 procent van de grootzakelijke markt overgestapt, in Nederland 6 procent. Maar dat valt ons zeker niet tegen, en is ook in lijn met de voorspellingen van analistenbureaus over de adoptiesnelheid.”

•

et was slechts toegestaan om software eens in de negentig dagen naar een andere fysieke server te verhuizen. In een park met veel virtuele servers en software die dynamisch software over servers verdeelt, kan de situatie echter snel veranderen. Maar per 1 september past Microsoft deze voorwaarden voor 41 van haar serverproducten aan. Software in virtuele machines mogen onbeperkt worden verhuisd en er is dus ook geen tijdslimiet meer. Daarnaast heeft Microsoft de ondersteuning van serversoftware in virtuele omgeving, meer specifiek voor 31 serverproducten, uitgebreid. Tot nu toe werden deze producten in virtuele omgevingen niet ondersteund. De gebruikte virtualisatiesoftware moet wel onderdeel uitmaken van Microsofts Windows Server Virtualization Validation Program. Nog maar sinds kort maakt VMware daar ook onderdeel van uit. Door Microsoft ondersteund worden nu: XenServer, Virtual Server 2005, Hyper-V, Xen (Novell), Sun xVM Server, Virtual Iron en VMware (ESX Server, ESXi).

•

ZWARE TĲDEN OP KOMST? … sssttt, niet over praten. Als ik deskundigen moet geloven wordt onze economische barometer voor een belangrĳk deel gestuurd door psychologische processen: de economische groei stagneert al als de mensen alleen maar denken dat het slechter gaat. Want dan passen ze hun uitgavenpatroon vast aan: thuis wordt de aanschaf van het nieuwe bankstel uitgesteld, en op het werk blĳken de bureaucomputers bĳ nader inzien ook best nog een jaartje langer mee te kunnen. En zo raakt de economie inderdaad in een dip. Als journalist snĳd ik me helemaal geweldig in mĳn vingers als ik zware tĳden aankondig. Want als er één sector is waar direct klappen vallen als het economisch wat minder gaat, dan is het wel de uitgeverĳ. Bedrĳven kunnen immers nauwelĳks eenvoudiger bezuinigen dan schrappen in hun marketingbudgetten (lees: advertenties). En dan zitten wĳ journalisten, die immers de achterkant van de advertenties vullen, met de gebakken peren. Wat doe ik dus met het bericht van het mĳ onbekende onderzoeksbureau ChangeWave Research dat ‘zware tĳden’ voorspelt voor de it-branche. Liefst negeren dus. Of anders proberen de boodschap te ontmantelen. Gelukkig lees ik dat 80% van de ondervraagde it-professionals in de VS woont. Ja, daar sombert het halve land over zĳn hypotheekaflossing, geen wonder. Gelukkig zĳn er ook nog gunstige - en harde - cĳfers. De investeringen in nieuwe hardware zĳn altĳd een aardige indicatie voor de state of mind van de bedrĳfsdirecties. Welnu. De investeringen in servers over het tweede kwartaal laten een geruststellende groei zien. En Gartner voorspelt dat de it-bestedingen dit jaar met 8 procent zullen toenemen en volgend jaar met 6%. De groei neemt dus wel af, maar blĳft aanzienlĳk. En de grootste groei zit overigens niet in hardware maar in software (meer dan 10%), gevolgd door diensten met 9,4%. Het gaat kortom uitstekend in de sector ;-) WAT KOST EEN DOMEINNAAM? .. steeds meer. Handelen in domeinnamen is zo oud als het web. Een generieke domeinnaam staat garant voor veel bezoekers en is daarom goud waard. Zo mag Dell zich gelukkig prĳzen met het domein www.cloudcomputing. com. Het computerbedrĳf probeerde cloud computing ook nog als merknaam te registreren, maar dat is afgewezen. Je kunt het ook te bont maken. Wie te laat is, moet dokken. Zo betaalde het Nederlandse Treasuron maar liefst 800.000 dollar voor www.printer.com. Dit domein geeft sinds deze week toegang tot een nieuwe vergelĳkingssite voor printers en printerbenodigdheden. Bedragen boven de miljoen dollar komen ook regelmatig voor. Interessante vraag is of de prĳzen gaan zakken als het straks mogelĳk wordt om nieuwe commerciële extensies te starten, zoals bĳvoorbeeld .printer. Sinds deze week is het trouwens ook mogelĳk een domeinnaam met de extensie .co.nl te reserveren, net als in Engeland (co.uk), Nieuw-Zeeland (co.nz) en 43 andere landen. Voor de meeste bedrĳven voorzie ik dat de kosten alleen maar zullen toenemen. Het betekent immers domweg dat ze verplicht worden nog meer domeinnamen te registreren om te voorkomen dat er misbruik van wordt gemaakt. Fred van der Molen


5

IN HET NIEUWS HP IN WIFI De consolidatie van specialisten in draadloze netwerken zet door nu Hewlett-Packard de overname van Colubris Networks bekend heeft gemaakt. Het in 2000 opgerichte Colubris maakt draadloze infrastructuurproducten. Het gaat om hardware, maar ook om beveiligingsproducten en producten voor netwerkbeheer. HP wil de producten van Colubris opnemen in het productenbestand van ProCurve Networking. HP denkt daarmee uiteindelĳk meer markten te kunnen bedienen.

Samenwerking TU Delft en Exact

SQL SERVER 2008 Binnen de beloofde drie jaar na de vorige versie heeft Microsoft SQL Server 2008 uitgebracht. Van SQL Server 2008 bestaat een heel nieuwe editie, die speciaal gericht is op webhosting-bedrĳven. De prĳsstelling van SQL Server blĳft hetzelfde. Volgens marktonderzoeker IDC was SQL Server vorig jaar de snelst groeiende grote database; in 2007 steeg de verkoop met 14 procent.

EINDE CENTRINO ATOM Na vĳf maanden heeft Intel afscheid genomen van de merknaam ‘Centrino Atom’. Intel wil de naamgeving vereenvoudigen en ‘Atom’ moet overblĳven als de enige naam voor alle internet-apparaten. ‘Centrino Atom’ was ooit bedacht voor een combinatie van de Atom processor met een chipset-op-een-enkele-chip, bedoeld voor kleine mobiele apparaten die Intel ‘mobile internet devices’ (mid) noemt. Apparaten die tot dusverre nog niet echt veel zĳn verkocht.

GOEDE RESULTATEN CTAC De specialist in SAP-software Ctac heeft de winst het afgelopen halfjaar verdriedubbeld ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De nettowinst kwam uit op 2,8 miljoen euro. De omzet steeg met 58 procent tot 35,1 miljoen euro. Het afgelopen halfjaar profiteerde het bedrĳf van een betere efficiëntie en een toegenomen vraag. Voor heel 2008 rekent Ctac op een omzetgroei van 35 à 45 procent en een operationele marge tussen de 10 en 13 procent.

6

Exact Software en TU Delft hebben een contract getekend voor strategische samenwerking op de lange termĳn. De organisaties gaan kennis en kunde uitwisselen met als doel nieuwe technologie, producten en diensten te ontwikkelen.

B

eide organisaties zijn ervan overtuigd dat langdurige sa-

menwerking op het gebied van onderzoek en ontwikkeling veelbelovende kansen biedt. De snelle ontwikkeling van it-technologie zorgt ervoor dat de grenzen tussen zakelijke, sociale en persoonlijke activiteiten vervagen wat leidt tot verandering in de manier waarop bedrijven functioneren. Met de nieuwe technologie, producten en dien-

sten die door TU Delft en Exact zullen worden ontwikkeld, kunnen bedrijven succesvol opereren op de wereldwijde markt. “Via deze overeenkomst gaan we de samenwerking verdiepen met een van de belangrijkste bedrijven die ooit uit de TU Delft zijn ontstaan,” aldus directeur Valorisatie Paul Althuis van de TU Delft. Voor de universiteit betekent de samenwerking met Exact vooral dat nieuw ontwikkelde kennis en technologie in de praktijk kan worden getest. Exact krijgt met de samenwerking toegang tot de wetenschappelijke kennis en onderzoeksfaciliteiten van de TU Delft. Daarmee kan Exact de dienstverlening aan klanten verbeteren. Concreet stelt Exact in het vierde kwartaal van 2008 twee stageplaatsen voor bachelor- en master-studenten beschikbaar. De TU Delft geeft de medewerkers van Exact toegang tot wetenschappelijk onderzoek.

•

Geen halleluja bĳ Ordina Het gaat het niet echt goed met Ordina bleek bĳ de publicatie van zĳn halfjaarcĳfers eind augustus. De verwachte omzet en winst voor heel 2008 zĳn flink naar beneden bĳgesteld. Vooral de business process outsourcing-tak presteert onder de maat.

N

et als de meeste andere it-bedrijven zag ook Ordina zijn omzet in het afgelopen halfjaar stijgen met 16 procent tot 360,7 miljoen euro. Het bedrijfsresultaat (ebita) daalde licht tot 25,4 miljoen euro. Het bedrijf rekent voor heel 2008 op een omzet van 700 à 720 miljoen euro. In maart stelde Ordina beleggers nog een omzetgroei van ten minste 10 procent ten opzichte van 2007 in het vooruitzicht. Dat komt nu uit op de helft. De pijn zit hem bij Ordina met name in de bpo-activiteiten. Deze tak van dienstverlening leverde het bedrijf in de eerste helft van dit jaar een vernr 17 • 3 september 2008

lies van 2,8 miljoen euro op. Het bedrijf had eerder aangegeven dat deze tak door de benodigde investeringen dit jaar niet winstgevend wordt. Een zware tegenvaller was de voortijdige beëindiging van het contract met Robeco Direct. Dit resulteerde in een waardevermindering op de balans met 6,2 miljoen euro. De tegenvallers in bpo worden bij Ordina ruimschoots goed gemaakt door hun it-outsourcing; per saldo steeg het omzetaandeel vanuit deze meerjarige contracten van 15 procent in de eerste helft van 2007 naar 21 procent in 2008.

•

Apparatuur die goed functioneert, hoeft u niet te vervangen.

Er komt alleen software bij, die volledig integreert met Active

VoIP heeft de toekomst, maar dat betekent niet dat u uw hele

Directory®, Microsoft® Office, Microsoft Exchange Server en uw PBX.

bestaande infrastructuur moet vervangen. Microsoft introduceert

Zo haalt u met deze nieuwe, op software gebaseerde VoIP-oplossing

een nieuwe manier om van VoIP gebruik te maken waarbij het niet

van Microsoft het maximale uit uw huidige telefonie-

draait om vervanging van de hardware, maar om toevoeging van

investering. Lees er alles over

software. Dat betekent dat uw PBX, gateways en zelfs uw bestaande

op microsoft.nl/voip

telefoontoestellen in gebruik kunnen blijven.

IN HET NIEUWS

WANNAHAVE

MS SPONSOR APACHE Microsoft benadrukt de ondersteuning voor de open-source gemeenschap met een donatie aan de Apache Software Foundation. Microsoft wordt ‘platinum sponsor’ van Apache, waarmee onder meer een geldbedrag van 100.000 dollar is gemoeid. Als onderdeel van een bredere steun voor opensource gaat Microsoft ook code aanbieden aan het ADObd-project, waarmee php-applicaties met een reeks van databases kunnen communiceren. Ook wil Microsoft gratis de specificaties van Windows Server en het .NET-Framework ter beschikking stellen.

Nokia E71

Nieuwe zoekmachine ‘Cuil’

Trage invoering IPv6

Oud-Google-medewerker Anna Patterson is samen met haar man en nog een oud-Google medewerker met ‘Cuil’ (spreek uit ‘cool’) een nieuwe zoekmachine begonnen.

Terwĳl deskundigen hebben berekend dat de IPv4-adressen binnen een paar jaar op zĳn, verloopt de installatie van IPv6 uiterst traag.

U

it onderzoek van Arbor Networks blijkt dat zelfs tijdens piektijden, op zijn hoogst 0,01procent van al het internetverkeer het afgelopen jaar IPv6 was. Het onderzoek van Arbor werd uitgevoerd in samenwerking met de universiteit van Michigan en bijna honderd providers. Waarschijnlijk zal er, wanneer er een daadwerkelijk tekort aan ip-adressen ontstaat, een zwarte markt van de traditionele ip-adressen ontstaan. Veel adressen zijn namelijk aan bedrijven uitgedeeld die daar geen gebruik van maken. Geld lijkt de voornaamste reden waarom tot dusverre niet wordt geïnvesteerd in IPv6. De Amerikaanse overheid schat dat het voor alle internetproviders 25 miljard dollar kost om over te schakelen op IPv6. En dat zijn investeringen die geen concurrentievoordeel opleveren en dus in die zin een slecht rendement geven.

•

GRATIS 3D-TEKENINGEN Microsoft heeft het programma waarmee 3D-tekeningen kunnen worden gemaakt, trueSpace 7.6 van het onlangs overgenomen Caligari, gratis beschikbaar gemaakt. De trueSpace-tekeningen kunnen eventueel in Live Search Maps of Virtual Earth worden geplaatst. Microsoft neemt het met trueSpace op tegen het eveneens gratis te krĳgen Sketchup van Google. Voor trueSpace kunnen als basis tekeningen uit AutoCAD worden gebruikt.

Hoogste subsidie Tanenbaum

V

olgens de makers heeft Cuil het meeste aantal pagina’s op het internet geïndexeerd; drie keer zo veel als Google en tien keer zo veel als Microsoft. Daarnaast wordt de gebruiker op meer manieren tegemoet gekomen; zoekresultaten worden in een context geplaatst en er worden suggesties gedaan hoe zoekopdrachten kunnen worden verfijnd. Nu is het opzetten van een nieuwe zoekmachine natuurlijk iets van lange adem, maar in de eerste weken van het bestaan

NETAPP ONTDUBBELT Bezitters van de V-Series virtualisatieproducten van NetApp kunnen nu ook gegevens op opslag van andere makelĳ, zoals van EMC, Hitachi en HP ontdubbelen, of de-dupliceren. NetApp slaat zichzelf op de borst; voorheen was het met de NetApp-producten alleen mogelĳk om op eigen primaire opslag te ontdubbelen, maar nu dus ook op opslag van derden. Volgens NetApp heeft het daar een voorsprong, omdat EMC nog niet op de eigen primaire opslag kan ontdubbelen; alleen nog bĳ de backups. Ontdubbelen is van steeds groter belang om de groei van data in de hand te houden, en de daaraan gerelateerde kosten (hardware, koeling).

van Cuil, heeft deze in de VS maar een marktaandeel van 0,007 procent van alle zoekopdrachten weten te scoren. En een trage start geldt ook voor die andere nieuwe zoekmachine die al in januari het daglicht zag; Wikia Search heeft een nog geringer marktaandeel van 0,000079 procent, aldus internet-onderzoeker Hitwise. Volgens Hitwise wint Google in de VS daarentegen opnieuw marktaandeel, opnieuw met MSN als grootste verliezer. In juli was Google in de VS goed

voor 70,77 procent van alle zoekopdrachten. Dat is een forse groei ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, toen dat percentage nog op 64,35 stond. En in de afgelopen 19 maanden was het Microsofts MSN dat de grootste klappen kreeg; MSN was in juli in de VS nog maar goed voor 5,36 procent van de zoekopdrachten, een fl inke terugval ten opzichte van de 8,79 procent uit juli 2007. Ook Yahoo daalde iets, maar houdt nog een aandeel van 18,65 procent in handen.

•

Online werken met eXpresso Na veel online initiatieven voor Office-achtige applicaties als Zimbra, Google Apps en Zoho, is het nu de beurt aan eXpresso.

D

e ‘hosted’ dienst van eXpresso moet het mogelijk maken om online Office-documenten in te zien en te bewerken. Momenteel werkt het al met Excel-bestanden, in september komt een bèta beschikbaar van een dienst die hetzelfde doet voor PowerPoint- en Word-documenten. Volgens een woordvoerder van eXpresso werkt het bedrijf nauw 8


Professor Andrew S. Tanenbaum van de afdeling Informatica aan Vrĳe Universiteit heeft van de European Research Council een subsidie van 2,4 miljoen euro gekregen. Tanenbaum gaat onderzoek doen naar betrouwbare en veilige systeemsoftware.

D

samen met Microsoft om te garanderen dat de originele Office-bestanden goed compatibel zijn met de online door eXpresso gegenereerde bestanden. Daarnaast werkt eXpresso samen met Microsoft om de dienst ook direct via SharePoint Server te kunnen aanbieden. Die met SharePoint geïntegreerde dienst moet ongeveer tegelijk verschijnen met de definitieve versie van de Word- en PowerPointdienst. eXpresso is er in een gratis versie, en in een ‘Pro’ versie, met uitgebreide mogelijkheden. Die laatste kost 15 dollar per maand.

•

at schrijft Automatiseringgids. Tanenbaum kreeg het bedrag naar aanleiding van zijn onderzoeksvoorstel ‘Research on really reliable and secure systems software’, in de categorie Physical Sciences and Engineering. De ERC kreeg bijna duizend aanvragen, en daarvan werden slechts 105 gehonoreerd, te weten zes in Nederland. Het gaat om de hoogste persoonsgebonden subsidie die een onderzoeker van de VU

ooit heeft gekregen. Tanenbaum gaat met de subsidie de komende vijf jaar een structurele oplossing proberen te vinden voor de talloze problemen waar computergebruikers vrijwel dagelijks mee te maken hebben, zoals updates, software installeren, virussen, spam, hackers en crashes. Hij vindt het ‘onbegrijpelijk dat computergebruikers met zoveel problemen te maken hebben en dat mensen dit accepteren’.

•

Adembenemend veelzĳdig Nokia blĳft de zakelĳke markt trouw voorzien van smartphones. Deze zomer is daar de E71 bĳgekomen die de E61i opvolgt. De eerste ‘Blackberry-killer’ E61 is alweer drie jaar oud. De E71 blĳft - naast de E90 een van de weinige Nokiatoestellen met een qwertytoetsenbord. Nokia houdt daarmee een pĳl gericht op de Blackberries en de i780 van Samsung. De E71 kan net als andere modellen in de E-series volledig worden geïntegreerd in kantooromgevingen dankzĳ de Nokia Mobile VPN. Ook is er integratie met Microsoft Exchange en ondersteuning voor Office-documenten en pdf- en zip-files. Het toestel kan verder onbeperkt applicaties downloaden en installeren. De E71 heeft uiteraard PC Suite en werkt met SyncML, iSync, Intellisync en Activesync. Qua connectiviteit is ‘ie bĳna onbeperkt. Hĳ is quadband, heeft hsdpa, wlan, Bluetooth, infrarood, usb en a-gps. Je mag tegenwoordig niet anders verwachten van Nokia, maar toch. Daarnaast heeft ‘ie twee camera’s waarvan één voor videobellen. Voor de broodnodige ontspanning levert Nokia de applicaties Ovi, Music Store en Nokia Maps mee voor het delen, downloaden en uploaden van multimedia. Onvoorstelbaar dat alles past in een toestel van nog geen centimeter dikte. Dit alles is ondergebracht in de bekende menustructuur van het Series 60 platform; die is op zich prima, maar door al die applicaties moet er langzamerhand wel door heel veel lagen gemanoeuvreerd. Nokia lĳkt dit te onderkennen want de E71 heeft een modus voor zakelĳk en één voor privégebruik meegekregen. Vergelĳkbaar met de bekende profielen. Wisselen hiertussen kan met één klik. Slimme oplossing. Conclusie: de E71 is superieur in diepgang en uitvoering. Hĳ heeft een supersnelle processor, een helder display, stevige toetsaanslag en is gemaakt van mooie metalen materialen in sjieke kleurstellingen. Echt top. En hĳ is dun maar toch stevig. De kleine toetsen blĳven een punt van zorg, maar Blackberry en Samsung lossen dit niet op. Info > www.nokia.nl Nokia E71: formaat 11,4 x 5,7 x 1,0 cm en 127 gr, adviesprĳs Nokia 439 euro incl. BTW, zonder abonnement.


9

IN HET NIEUWS GOEDKEURING OOXML ISO en IEC hebben hun goedkeuring gegeven voor het publiceren van de specificaties van Office Open XML (Ooxml). ISO heeft besloten de protesten van enige landen, die klaagden dat de stemmingsronde niet goed was verlopen, naast zich neer te leggen. En daarmee is ISO/IEC DIS 29500, zoals Ooxml nu officieel heet, een feit. De protesterende landen kunnen nog wel hun klacht neerleggen bĳ de raden van bestuur van ISO en IEC.

COLUMN

Virtuele servers beter beschermd

Microsoft en Novell ‘closer’

Check Point heeft een versie van haar VPN-1-software uitgebracht die virtuele machines die op één fysieke server draaien, tegen elkaar beschermt.

D

e software voor VMware ESX of ESXi draait volgens Check Point op de server waar de virtualisatiesoftware draait, tussen de hypervisor en de virtual machine in. Behalve dat virtu-

HP STEUNT VU-ONDERZOEK De Nederlandse professor Frank van Harmelen is aan de Amsterdamse VU hoofd van de groep Knowledge Representation & Reasoning. Hĳ is één van de 41 winnaars van het HP Labs Innovation research program, met zĳn onderzoeksvoorstel Rough Description Logic: A qualitative approach to uncertainty on the semantic web, en de enige Nederlander die die eer te beurt valt. Hieraan is een prĳs verbonden die kan oplopen tot 100.000 dollar, en eventueel drie jaar lang kan worden voortgezet.

ele servers onderling worden beschermd, kunnen de virtuele servers door de software achter een NAT-verbinding worden gescheiden van het externe netwerk, waarmee hun echte ip-adressen verborgen worden gehouden. ‘VPN-1 Virtual Edition’ bevat verder alle functies van het normale VPN-1, waaronder ‘unified threat management’. Een licentie van VPN1 VE kost hetzelfde als van de normale versie; een pakket voor het beveiligen van vijf virtuele machines kost 7.500 dollar.

•

e omstreden overeenkomst tussen Microsoft en Novell wordt verlengd, en Microsoft koopt opnieuw ter waarde van 100 miljoen dollar aan coupons van Novell, waarmee zij ondersteuning voor Suse Linux van Novell kan verkopen. Ook de samenwerking gaat verder, waarbij wordt gewerkt aan tools, ondersteuning en training voor het beter laten samenwerken van Windows Server met Suse Linux Enterprise Server (SLES). Microsoft heeft tot dusverre 240 miljoen dollar aan Novell-coupons gekocht, en in de eerste 18 maanden zijn voor 157 miljoen dollar aan coupons ingewisseld. Volgens cijfers van IDC groeide het aantal abonnementen op Novells Suse Linux Enterprise-server van 2006 tot 2007 met 38,6 procent, vergeleken met 20,9 procent voor Red Hat.

•

De bĳl in het aantal servers Middels ‘LivePower’ kunnen processen worden geconcentreerd op zo min mogelĳk servers, waardoor eventueel inactief overgebleven servers kunnen worden uitgezet. LivePower is onderdeel van de nieuwe versie (4.4) van virtualisatiesoftware Virtual Iron.

Wij zijn er trots op: voor de derde achtereenvolgende keer zijn wij genomineerd voor de Computable Award ‘ICT-detacheerder van het jaar’. Dankzij de grote betrokkenheid bij onze werknemers en klanten, onze inzet voor de stichting Viafrica en het gratis album ‘Gekkenwerk’ van Het Goede Doel op onze site, zijn wij dit jaar weer in positieve zin opgevallen bij de lezers van Computable. Het enige wat wij nu nog moeten doen is deze award zien binnen te halen. U kunt ons daarbij helpen. Hoe? Door naar www.computable.nl/awards te gaan en op ons te stemmen in de categorie ‘ICT-detacheerder van het jaar’. Want wij zijn niet alleen de grootste van Nederland, maar ook de beste. Toch?

Er kan er maar één de beste zijn, toch?

Is Google een platform?

D

www.it-staffing.nl

DOMINIQUE DECKMYN

L

ivePower bekijkt de cpu-capaciteit die de verschillende Virtual Iron-servers in gebruik hebben, en verschuift de virtuele machines naar een zo klein mogelijk aantal servers. Dat is niet hetzelfde als het klassieke ‘load balancing’, waarbij met het oog op het maximaliseren van de prestaties geprobeerd wordt om optimaal gebruik te maken van alle aanwezige servers. Middels LivePower wordt het met name op de minder druk bezette tijden mogelijk om energie te besparen, bijvoorbeeld ‘s nachts of in het weekend. Volgens Virtual Iron is LivePower echter voorlopig nog experimenteel en dus nog niet geschikt voor productieomgevingen. Dit ondanks het feit dat het wel het bètastadium heeft verlaten.

•

De voorbĳe weken gingen gMail en Google Apps herhaaldelĳk plat - ook de betaalde versies voor bedrĳven. Apples nieuwe MobileMe lag er meermaals uren uit. Waarmee de kwetsbaarheid van goedkope internetapplicaties maar weer eens werd aangetoond. Enthousiasme voor cloud computing oké, maar ga niet met je hoofd in de wolken lopen. Technisch is er vandaag al bĳzonder veel mogelĳk. Een bedrĳf zou zĳn hele datacenter kunnen vervangen door diensten in ‘De Wolk’, zonder dat het belangrĳke functionaliteit zou moeten missen. In theorie. Maar er zitten nog heel wat gaten in de wolk. Wie zal die cloudcomputing-toepassingen bouwen? Wie zal ze ondersteunen? Als u twee SaaS-diensten aan elkaar koppelt via REST, dan hebt u misschien bespaard op de implementatie van dure erp-pakketten, maar wie garandeert er dan de responstĳden? En dan is er dus die kleine kwestie van de beschikbaarheid. Natuurlĳk, Exchange-servers crashen ook en daar kraait geen haan naar. En in veel bedrĳven ligt de mail of ‘het netwerk’ er regelmatig uit. Maar rond de gigantische datacenters van Google, met hun op maat gemaakte hardware en bovennatuurlĳke middleware, is de afgelopen jaren een mythe van permanente beschikbaarheid gegroeid. Die moet dus een beetje worden gerelativeerd. Ook bĳ dat andere veelbesproken ‘Platform as a Service’, Amazon, ging er de afgelopen maanden trouwens één en ander mis. Platform as a Service. Iemand vindt zo’n term uit, en bĳna zonder nadenken accepteren we dat zo’n server ergens in een datacenter inderdaad opeens een ‘platform’ is geworden. Maar de term ‘platform’ suggereert toch iets meer soliditeit. Een platform steunt immers in de echte wereld op een paar stevig verankerde poten. Daar kun je op staan en springen. Een mainframe, bĳvoorbeeld; dàt is pas een platform. Ook in 2008 nog. Unix is een solide platform, Linux en Windows Server zĳn het pas vrĳ recent geworden. Maar de cloudcomputing-jongens? Ja, Salesforce.com voldoet al meer aan de eisen die je aan een platform mag stellen. Maar Salesforce is al bĳna tien jaar bezig met het bouwen van zĳn ene applicatie. Zelfs de iPhone wordt nu al door organisaties gezien als een bedrĳfsplatform. Voor mobiele bedrĳfstoepassingen dan. Ondertussen gaat het om een eerste generatie 3G-telefoon die regelmatig crasht - zeker als je er software op installeert - en die om de haverklap zĳn verbinding met het 3Gnetwerk verliest. Apple zal die problemen wel oplossen, natuurlĳk. Maar zouden we niet eerst even de kat uit de boom kĳken? Extra ironisch is dat Apple al jaren hippe reclamespotjes maakt waarin het de draak steekt met, onder meer, de neiging van Windows pc’s om te crashen. Microsoft zou nu kunnen terugslaan, en adverteren over de stabiliteit van Windows Mobile in vergelĳking met de iPhone. Dat zou terecht zĳn, want Windows Mobile is een onderschat product. Op dat platform bouwen heel veel bedrĳven al jaren echte toepassingen. Zullen Google en Apple ooit een echt platform voor kritische bedrĳfstoepassingen worden? Wat Apple betreft: ik betwĳfel of het hen voldoende interesseert. Google heeft het wél in zich, maar heeft nog jaren hard werk voor de boeg. nr 17 • 3 september 2008

11

management

Interview: Eugène Tuijnman (SLTN)

‘Je moet doen, wat je kan’ Door Ben Kuiken Beeld Cor Mooij

Vorig jaar verkocht hij zijn bedrijf SLTN aan TDM Holdings, een bedrijf dat wil uitgroeien tot een van de grootste systemintegrators van Noord-Europa. Niet om te cashen, want daar is Eugène Tuijnman teveel ondernemer voor. ‘Mensen die mij kennen, weten dat ik een echte ondernemer ben en niet stil kan zitten.’

I

ik wil geen systeem, ik wil geholpen worden, ik wil oplossingen

n tegenstelling tot de prestigieuze kantoren op A-locaties van veel it-bedrijven bevindt het hoofdkantoor van SLTN zich in een onopvallend gebouw in Almere-stad. Het tekent de no-nonsense mentaliteit van de it-dienstverlener en zijn directeur, Eugène Tuijnman, een Fries die de dingen graag simpel en praktisch houdt. Vorig jaar verkocht hij zijn bedrijf, SLTN, aan TDM Holdings. Niet om te cashen, maar omdat hij duidelijk voordelen zag in het samengaan met de concurrenten Comparex en Becom. En om vanuit de functie van directeur Benelux en Nordics bij TDM mee te bouwen aan een it-powerhouse in Europa met een omzet van een miljard euro in 2010. Ik moet eerlijk bekennen dat ik nog nooit van SLTN had gehoord. Dat kan natuurlijk aan mij liggen… “Wij zijn misschien niet zo bekend bij het grote publiek, maar bij onze doelgroep is dat wel een ander verhaal en daar gaat het toch om.” Wat doen jullie dan precies? “Wij zijn primair ICT system integrator, of solution integrator zou je ook kunnen zeggen. Onze core business speelt zich af rondom het datacenter. We houden ons bezig met virtualisatie, consolidatie, hoge beschikbaarheid, schaalbaarheid. Overal waar je enorme pieken hebt in transacties. En dat doen we bij grote en middelgrote ondernemingen, die sterk afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van computersystemen.” “We zijn elf jaar geleden begonnen met de Unixomgeving van IBM, de RS/6000. En waar zie je die? Bij grote bedrijven en in bedrijfskritische omgevingen. Onze eerste klant was Aegon in Leeuwarden. Die kenden natuurlijk IBM, maar hoe ging dat? Dan kwam er een medewerker van IBM, met zijn koffertje naar Leeuwarden en die vroeg dan: ‘Wat

12


wilt u kopen voor systeem?’ ‘Ja,’ zegt de klant dan, ‘ik wil geen systeem, ik wil geholpen worden, ik wil oplossingen.’ Aegon vroeg ons om advies en wij zijn toen naar IBM gestapt en hebben gezegd: ‘Wij hebben een oplossing voor Aegon met jullie systemen.’ Je kunt je voorstellen dat ze bij IBM wel een beetje vreemd opkeken. We waren met z’n tweeën en een secretaresse, en wij zouden wel even IBMsystemen gaan verkopen aan hun klanten. Maar IBM had eigenlijk geen vertegenwoordiging in het Noorden, dus zeiden ze: ‘We geven jullie het voordeel van de twijfel, als jullie door de certificering eisen komen, dan gaan we het doen.’ En dat ging goed. Aegon liep goed, daarna kwamen er andere financiële instellingen. Dat begon een beetje rond te zingen en inmiddels zijn we al enkele jaren de grootste IBM-businesspartner van Nederland.” Wat doen jullie dan beter dan jullie concurrenten? “Waar ik in geloof is dat je moet doen waar je goed in bent. Dat is de basis van onze succesformule. Dus specialiseer je. En wees ook duidelijk wat je niet kunt. We gaan voor de lange termijn klantrelatie, maar ook voor de lange termijn leverancierrelatie. We maken dus heel bewuste keuzes, maar we moeten ook flexibel zijn. Natuurlijk heb je procedures, die heb je overal, maar zorg er nou voor dat als de klant zegt: ‘Dit wil ik’, dat je het ook waarmaakt. En al wil de klant het nog zo gek, als het haalbaar is en hij wil ervoor betalen, dan gaan we het gewoon doen. Dus die drie dingen: specialisatie, lange termijn relatie en flexibiliteit. Dat sloeg aan: het eerste jaar hadden we 2,5 miljoen gulden omzet, het jaar daarop zaten we al op 13,5 miljoen, daarna 26 miljoen, 42 miljoen. Dit jaar hebben we afgesloten met ruim 73 miljoen euro. Dus dat is eigenlijk heel snel, met alle groeistuipen die je maar kunt bedenken.’

Als ik het goed begrijp zijn jullie dus eigenlijk een soort smeermiddel tussen IBM en de klant? “Ja, een intelligent soort koppeling, zo zou je het kunnen zeggen. Tenminste, zo is het wel begonnen. Door de overname zijn we nu veel zelfstandiger en breder geworden, we kunnen nu totaaloplossingen bieden. Niet alleen IBM, maar ook andere merken als EMC, NetApp en HP. We zijn ook Microsoft Gold Partner, Red Hat Linuxspecialist en al jaren de grootste VMware-partner in de Benelux. Je praat met de klant vanuit de behoefte van de business. En of die klant nu SAP of Oracle kiest, daar bemoeien we ons niet mee. Wij helpen veel meer met die lagen daaronder, om te zorgen dat dat blijft draaien. En daar wordt wel eens over gezegd dat het commodity is, maar dat is het zeer zeker niet. Voor onze klanten is dat zeer bedrijfskritisch. Steeds meer bedrijven zeggen ook: het moet het doen en daar wil ik een prijs voor betalen. Regel het maar. Eigenlijk het leaseautoconcept. Afhankelijk van de toepassing die ik heb, heb ik een sportwagen of een vrachtauto nodig, en als ik zoveel kilometers ermee rijd, kost het me zoveel. Daar willen we in de IT ook naartoe, maar daar is het nog wat complexer. Het wordt overigens wel beheersbaarder, daar helpen zaken als consolidatie en virtualisatie natuurlijk ook aan mee.” Vorig jaar heb je SLTN verkocht aan TDMi. Wilde je het rustiger aan gaan doen? “Nee, ik ben 43 en ik ben nog lang niet klaar. En de mensen die mij kennen, weten ook dat ik een ondernemer ben. Het ging TDMi ook niet zozeer om het bedrijf an sich, maar om het geheel met mij erbij. SLTN heeft een bepaalde cultuur en die wordt gecreëerd door de medewerkers en hun management. Onze medewerkers kunnen overal werken, maar op een of andere manier vinden ze het hier leuk. Dus toen TDMi langskwam, zeiden ze: ‘Als jij denkt: hier heb je het geld en ik ben weg, dan hebben we gewoon veel minder interesse. Dan willen we het nog steeds wel hebben, maar dan hebben we veel meer risico.’ En voor mij geldt dat ik hun strategie heel interessant vind. Zij willen groeien en een van de top system integrators van Noord-Europa worden met een beoogde omzet van 1 miljard euro in 2010. Kijk, dat vind ik interessant. Maar daarvoor moet je in een aantal landen marktleider zijn, of in ieder geval een top-3 speler. In Nederland lukte dat TDMi niet, SLTN had een veel te sterke positie. Ze hadden me ook al eerder benaderd, maar ik zag de toegevoegde waarde er toen niet van in. Bovendien, het ging toch goed zo, dus waarom zou >> ik.”

CV

Wie? Eugène Tuijnman Geboren? Februari 1965 Opleiding? Atheneum en aan het werk Carrière? 1983-1992 Verkoper Computerijgroep 1992 – 1997 Zelfstandig ict-adviseur 1997 Oprichting Solution 6000, later overgegaan in SLTN 2007 Managing director Benelux & Nordics TDMi Eugène Tuijnman woont samen, heeft 6 paarden, 3 honden en 5 katten nr 17 • 3 september 2008

13

MANAGEMENT

COLUMN

LEVENSLESSEN VAN TOPMANAGERS (1)

van Parcom kijken toch wat minder door een roze ondernemersbril.”

VAN NIETS KOMT NIETS Je hebt Comparex, Becom, Brease en SLTN in Nederland in elkaar geschoven. Hoe doe je dat?

De levensles van Karen Heumann (40), directeur strategische planning & new business bĳ het grote Hamburgse reclamebureau Jung von Matt: “Wees de oplossing, niet het probleem. Dat wil zeggen: steeds verantwoordelĳkheid nemen en altĳd een concrete bĳdrage leveren. Volgens dat principe doe ik mĳn werk. Deze houding heb ik niet van een bepaald iemand meegekregen maar komt voort uit mĳn opvoeding. In mĳn familie stond altĳd het doen, het handelen, op de voorgrond: je kunt dingen veranderen en verbeteren in plaats van alleen maar de situatie te beklagen. Dat vergt echter persoonlĳke inzet en de moed om een eigen mening te hebben. Het gezegde ‘van niets komt niets’, dat mĳn oma vaak gebruikte, heeft mĳ zeer gevormd. In dat opzicht probeer ik altĳd vooruit te kĳken. Ich will gestalten statt verwalten.”

“Pragmatisch.” Op z’n Fries? “Ja, Noorderlingen zijn wat pragmatischer dan de rest van Nederland. Ik vertel mensen vooraf waar ik naartoe wil, dus dat weten ze. En vanaf het eerste moment wisten ze ook: de vestiging in Naarden gaat dicht. Dan zeg ik: ‘Als je kijkt naar de werkzaamheden, dan zit daar een zekere overlap in. Maar dat betekent niet dat we meteen koppen gaan snellen, absoluut niet, want ik zie groei. Dus neem gewoon drie maanden de tijd om te kijken of het je bevalt, of de cultuur in het be-

TO DO-LIST • TDMi Benelux verd

er uitbouwen

Maar toen kwamen ze met een offer you couldn’t refuse? “Nee hoor. Ze hadden in februari 2007 een grote investeerder aan boord gekregen, Parcom Capital, een ING-dochter. Toen werd het een ander verhaal.”

Bron: Managermagazin

LEVENSLESSEN VAN TOPMANAGERS (2) EERST ACHTEROVER LEUNEN EN NADENKEN

Waarom? “Continuïteit, power. Met een partij als Parcom erachter kun je echt stappen zetten. En dat bleek ook wel, want in de tussentijd heeft TDMi in Duitsland diverse acquisities gedaan. In Nederland had men een vestiging in Naarden en Comparex, onderdeel van TDMi, zat in Zaltbommel. Naarden en Almere zijn wel heel dichtbij dus hebben we die geïntegreerd in Almere. Er is gelijk schaalvoordeel. Wagenparkbeheer, telefonie, administratie, als je dat samenvoegt, bespaar je veel geld. Dat is je eerste winst.”

De levensles van Klaus Kleinfeld (47), voormalig CEO van Siemens, nu CEO van Alcoa: “Het beste advies dat ik ooit heb gekregen komt van Georg Brandl, een oude vriend van mĳn familie. Hĳ zei mĳ: ‘Voordat je je op een klus stort, moet je eerst achteroverleunen, de ogen sluiten en erover nadenken hoe het resultaat eruit moet zien. Begin pas als je voor jezelf een helder beeld hebt van hoe het resultaat van je werk eruit moet zien.’”

Is het voor jou als ondernemer ook prettig dat je nu kunt overleggen? “Ja, zeker. Achteraf weet je altijd welke beslissing de juiste was. Het moet wel klikken natuurlijk, maar je kunt nu een keer denken: nee, ik ga dat toch eerst eens overleggen. En die jongens


14


• Bedrijf kopen in S candinavië • De ARC nog een ke

er zeilen

drijf je bevalt, of je uitdagingen ziet, en beslis dan of je blijft of niet.’ En dan heb je altijd een paar kikkers, die er meteen uitspringen. Het zij zo. Je hebt ook een groep die heel sceptisch is maar wel meegaat. En of die slaan om of ze gaan alsnog weg. Maar als ze niet willen, dan snijd ik ook heel hard. Dat moet ook, anders blijft het etteren. Er is niks erger dan een of twee mensen die de sfeer voor tachtig mensen verzieken. Maar het is prima gegaan. Er is een goede sfeer en de business gaat goed. We hebben het heel erg druk. Als je mensen niet happy zijn, dan krijg je niet al die opdrachten. Het is en blijft mensenwerk. Dus je moet zorgen dat het klikt, dat er chemie is. En je kunt je allemaal wel beroepen op procedures en op Sarbanes Oxley of weet ik wat, maar maakt dat de klant happy? Zo van: Ja, dat stond niet in het procedureboek dat ik dat moest vragen. Hou toch op.”

•

Dus u luistert goed naar uw mensen...

President kent geen proeftĳd Zou u solliciteren als u deze advertentie in de krant zag staan: Gevraagd per januari 2009:

De meeste managers vinden van zichzelf dat ze goed luisteren naar collega’s en medewerkers. Ten onrechte.

E

en bekend patroon is dat managers zichzelf bij 360gradenfeedback op veel punten een hoger cijfer geven dan zij van collega’s en ondergeschikten krijgen. Uit onderzoek is nu gebleken dat de kloof tussen de zelfevaluatie van managers en de evaluatie van ondergeschikten het grootst is op het gebied van hun ontvankelijkheid voor en luistervermogen bij lastige kwesties. Op gedragsmaatstaven als ‘anderen stimuleren om hun kijk op zaken te geven, zelfs als die conflicteren’ en ‘bereidwillig luisteren naar zorgen die door anderen worden geuit’ geven managers zichzelf daarin gemiddeld een goede score maar krijgen ze van hun ondergeschikten een veel lagere score. Hoe komt dat? Managers overschatten hun eigen openheid om lastige of problematische boodschappen tot zich te nemen. En ze onderschatten tegelijkertijd dat machtsverschillen ondergeschikten ontmoedigen om vrijuit te spreken. Met andere woorden: managers geven vaak onbewust signalen dat ze geen slecht nieuws willen horen (bijvoorbeeld door het gespreksonderwerp te veranderen of het gesprek te beëindigen), en medewerkers doen aan zelfcensuur. Les voor managers: besef goed dat je minder openstaat voor onwelkome boodschappen dan je zelf denkt. Bron: Harvard Business Review

CHARLES GROENHUĲSEN

•

President Belast met beheer van begroting van $3.000.000.000.000 Managementervaring niet noodzakelĳk; loze beloften geen bezwaar. Van de kandidaat wordt verwacht dat hĳ/ zĳ de kiezers – ongeacht de feiten – een rooskleurig beeld zal voorspiegelen. De gezochte president zal peperdure plannen presenteren waarvoor financiële dekking ontbreekt. Over de werkelĳke schuldenlast zal de nieuwe president steeds zwĳgen.

Sollicitaties kunt u tot 4 november sturen naar: USA-Headquarters, 1600 Pennsylvania Avenue, Washington DC

U raadt het al. Dit is het adres van het Witte Huis. Daar neemt per januari volgend jaar de kersverse opvolger van George Bush zĳn intrek. We weten ook al dat twee sollicitanten hebben gereageerd op bovenstaande advertentie. U kent hun namen: John McCain en Barack Obama. U weet dat columnisten altĳd een beetje overdrĳven. Nou ja, altĳd…., deze keer eigenlĳk niet. Was de tekst van mĳn advertentie maar overdreven. Helaas is het een akelig nauwkeurige omschrĳving van de manier waarop de twee presidentskandidaten het Amerikaanse volk bedotten. Even een paar getalletjes. Amerika heeft een overheidsschuld van pakweg 9000 miljard dollar. Effe snel rekenen: Er zĳn 300 miljoen Amerikanen; dat is dus 30 duizend dollar schuld (link 4B, national debt) per Amerikaan; van zuigeling tot grĳsaard. Ik woon en werk al jaren met vrouw en drie kinderen in de VS: 150.000 dollar overheidsschuld dus voor de Groenhuĳsentjes. Het nationale tekort wordt steeds groter. Het stĳgt met bĳna 500 miljard per jaar. De twee presidentiële sollicitanten liggen daar niet wakker van. Integendeel. Ze beloven Amerika een paradĳselĳke toekomst zonder noemenswaardige geldzorgen. Je zou denken dat ze met zo’n exploderend begrotingtekort als een dolle aan de slag gingen om het dreigend faillissement af te wenden maar niets is minder waar. John McCain wil de belastingen verlagen en Barack Obama de uitgaven verhogen. Beide heren vergroten daarmee het begrotingstekort met nog eens een paar duizend miljard dollar. Dat is niet iets wat ik hier verzin maar het zĳn keiharde cĳfers van mensen die beter kunnen rekenen dan u en ik samen.

ZO VEEL HOOP, ZO WEINIG GELD! Obama wil van alles aanpakken behalve het begrotingstekort. Hĳ wil zelfs de omstreden belastingverlagingen van George Bush handhaven behalve voor Amerikanen die belastbaar meer dan 250 duizend (!) dollar verdienen. Hĳ is doodsbang belastingen voor lagere inkomens te verhogen. Dat kost hem te veel stemmen. Obama en zĳn miljoenen dolenthousiaste aanhangers lopen vroeg of laat knalhard tegen de muur: Zo veel hoop, zo weinig geld! John McCain vertelt ook sprookjes: Hĳ wil de belastingen verlagen en keihard bezuinigen. Maar hĳ vertelt ons niet waar hĳ geld weghaalt. Hĳ kĳkt wel link uit. Als je nu vertelt waarop je bezuinigt worden burgers boos. Dat kost stemmen. McCain en zĳn rechtse, welgestelde fans rekenen zichzelf rĳk: Zo veel inhaligheid, zo weinig geld. Ach, zult u zeggen, waar maak je je druk over? Het gaat in de politiek toch altĳd zo? Ja, een beetje wel natuurlĳk. Het verschil is dat het tekort nu record-hoog is en Amerika (net als Europa trouwens) economisch minder belangrĳk wordt vanwege de economische groei in vooral Azië. Bovendien zĳn de genoemde begrotingstekorten als je eerlĳk rekent nog hoger vanwege de komende kosten van de vergrĳzing (duurdere AOW en torenhoge zorgkosten). MCCAIN EN OBAMA HALEN EINDE PROEFTĲD NIET EENS Mĳ bespringen sombere gedachten als ik tienduizenden begeesterde Amerikanen Barack Obama zie bejubelen. Zĳn “Yes we can!” heeft de charme van de politieke eenvoud maar is tegelĳk bedrieglĳk. Bĳ John McCain zĳn de menigten wat minder groot maar de hoop op ‘a better America’ ook ongekend en de plechtige beloften onhaalbaar. Poeh, wat moet dat na 4 november op een teleurstelling uitlopen! Bĳ een echte sollicitatie zou geen van beide kandidaten het einde van de proeftĳd halen! Een beginnend administrateur op uw afdeling Debiteuren/Crediteuren moet aan strengere boekhoudkundige eisen voldoen dan de machtigste man ter wereld. Is dat eng?


15

advertorial

AFAS Tennis Classics, 2-5 oktober 2008

RETURN OF THE LEGENDS Jacco Eltingh en Paul Haarhuis voelden elkaar altijd al goed aan. Dus zaten ze tijdens de persconferentie voor de komende Afas Tennis Classics met een identieke grijns met de spelerslijst 2008 in handen. Twee Wimbledonkampioenen en drie winnaars van Roland Garros stelden ze voor. Klapstukken: Michael Chang, Yevgeny Kafelnikov, Sergi Bruguera, Goran Ivanisevic en Richard Krajicek. Extra smaakmakers, Henri Leconte en Paul Haarhuis. Replay Wimbledonfinale En dan nog een héél speciaal extraatje: MaliVai Washington, tegenstander van Richard Krajicek in de Wimbledonfinale. De AFAS Tennis Classics 2008 krijgt een replay van dat historische duel. BlackRock Tour of Champions De oud-dubbelkampioenen organiseerden al zes keer een toernooi van de BlackRock Tour of Champions. Er kwamen meer dan 110.000 bezoekers op af. De editie 2007 zorgde voor een uitverkocht IndoorSportcentrum Eindhoven, onder meer door het affiche Borg-McEnroe. ‘Hoe we dat konden overtreffen, vroegen wij ons afgelopen maanden ook af’, aldus Eltingh bij de presentatie. ‘Toch was het antwoord vrij eenvoudig: vernieuwing. We hebben altijd gezegd dat we steeds nieuwe, grote namen wilden brengen. Dat is weer gelukt.’ De Roland Garroswinnaars Chang en Kafelnikov deden nog nooit mee aan de AFAS Tennis Classics. Washington evenmin. De Rus Kafelnikov was de laatste tijd in het nieuws vanwege geflirt met professioneel

poker. Hij is echter ook weer actief op de baan. Haarhuis: ‘Ýevgeny was een enorm begaafde speler, dat soort jongens pakt hun niveau zó snel weer op. En ons motto is dat we alleen spelers vragen die nog steeds top kunnen spelen, dus reken er maar op dat Kafelnikov top is.’ Kafelnikov (34) won in 1996 Roland Garros en 1999 de Australian Open. Hij won 26 enkel- en 27 dubbeltitels. In 2004 stopte hij als prof. Michael Chang De Amerikaan Michael Chang (36) zegde vorig jaar op het laatste moment geblesseerd af. Nu komt hij wel, net voor hij gaat trouwen. Haarhuis: ‘Daardoor was het even spannend of Michael zou komen. Dit is een dijk van een spelersveld. Voor mij helemaal, het zijn allemaal jongens waar ik het altijd lastig tegen had. Zeker tegen Chang.’ Chang won in 1989 Roland Garros en werd wereldberoemd door zijn zege op Ivan Lendl in dat toernooi. Chang (toen pas 17) dwong wereldtopper Lendl tot vijf sets. De piepjonge Chang kreeg kramp, maar

met vertragend spel intimideerde hij Lendl. Chang scoorde met een onderhandse service en lokte op matchpoint een dubbele fout uit van Lendl. In de finale versloeg hij Stefan Edberg. Net als Richard Krajicek speelde de Amerikaan MaliVai Washington in 1996 zijn eerste en enige Grand Slam-finale. Beide spelers stonden op het Londense gras stijf van de zenuwen. Een streakende serveerster nam bij Krajicek als eerste de spanning weg, waarna hij Washington afserveerde. Dat duel bracht Krajicek eeuwige roem. Op tv is het duel ‘tig’ malen herhaald, in het echt nog nooit. Eltingh: ‘Deze wedstrijd is zó uniek voor het Nederlandse tennis, dat we ongelofelijk blij zijn dat Washington komt.’ Sergi Bruguera won vorig jaar de Classics en is er weer bij. Richard Krajicek wil tenminste één keer winnen in Eindhoven en komt voor de zevende keer. Ivanisevic won in 2004 en 2005. Henri Leconte was vorig jaar superentertainer en toernooibaas Haarhuis is er weer als eeuwige angstgegner van iedereen.

Met ingang van editie 2008 is AFAS ERP Software BV de nieuwe hoofdsponsor van de Tennis Classics, het Nederlandse toernooi binnen de ATP Tour of Champions. AFAS ERP Software richt zich op de ontwikkeling, verkoop en implementatie van een uitgebreid portfolio aan producten dat voorziet in een groot aantal geïntegreerde ERP functies. Daarnaast verzorgt AFAS support en consultancy. Kwaliteit en visie vormen de basis van het succes van AFAS. De visie die aan de producten ten grondslag ligt heeft AFAS Ondernemingsprocesbeheer (OPB®) genoemd. AFAS is een dynamisch, eigenzinnig en puur Nederlands bedrijf met 230 medewerkers en meer dan 10.000 klanten in Nederland, België, Luxemburg, de Nederlandse Antillen en Aruba. AFAS is opgericht in 1996 en gevestigd in Leusden. Zie voor meer informatie over AFAS www.afas.nl.

ERP SOFTWARE Adres: Indoor-Sportcentrum Eindhoven - Theo Koomenlaan 1 - 5644 HZ Eindhoven

LEZERSACTIE IT EXECUTIVE Maak kans op 2 VIP-kaarten inclusief volledige verzorging in de hospitality unit van AFAS ERP Software Ga naar www.it-executive.nl/afas en geef antwoord op de volgende vragen: 1. Wie was dit jaar de winnaar van de heren enkelfinale Wimbledon? 2. Waar is Afas ERP Software in Nederland gevestigd? 3. Welke Nederlandse tennisser heeft als enige in het enkelspel een Grand Slam toernooi gewonnen?

Deelnemers dienen op www.it-executive.nl/afas het deelnameformulier volledig in te vullen. IT Executive stelt 5 x 2 kaarten per sessie beschikbaar, waarbij de winnaar dus een partner of vriend/vriendin mag meenemen. De prijzen zijn niet overdraagbaar, noch inwisselbaar voor geld. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. In alle gevallen waarin deze deelnamevoorwaarden niet voorzien beslist IT Executive.

CIOnet is een online en offline netwerk voor cio’s en it-managers. De redactie van IT-Executive legt maandelijks twee deelnemers een actuele stelling voor.

management LEVENSLESSEN VAN TOPMANAGERS (3)

Is It-cultuur aan revisie toe?

SCHENK VERTROUWEN

De cultuur van de it-afdeling is vaak anders dan de algehele bedrij fscultuur. Hoe erg is dat?

De levensles van Franz Fehrenbach (56), CEO van Robert Bosch GmbH (= Bosch): “Robert Bosch heeft ooit gezegd: ‘Bij alle dingen die je niet zelf kunt doen, of het nu is omdat je niet over de vaardigheid beschikt of er de tijd niet voor hebt, is de hoofdzaak is dat je de juiste mensen vindt aan wie je de klus kunt overdragen.’ Dit principe beschrijft de stijl waarmee ook ik deze onderneming leidt. Deze filosofie heeft m’n carrière op beslissende wijze beïnvloed. Mijn toenmalige mentor had de moed en het vertrouwen om mij de leiding te geven over een omvangrijke klus. Het heeft mij geleerd welke krachten en hoeveel prestatielust je kunt vrijmaken door verantwoordelijkheden aan mensen te geven.”

I

n ongeveer de helft van de bedrijven wijkt de cultuur van de it-afdeling af van de algehele bedrijfscultuur. Dat schat Forrester-analist Marc Cecere naar aanleiding van een studie van het onderzoeksbureau naar it-afdelingsculturen. De IT is bijvoorbeeld vooral georganiseerd rond efficiëntie,


LEVENSLESSEN VAN TOPMANAGERS (4)

Kijk voor een volledig Greening-dossier op www.it-executive.nl

De stelling

en de bedrijfscultuur vooral rond vermogen om snel te reageren op de marktvraag. Dat hoeft niet erg te zijn, al is het beter als de culturen synchroon zijn. Het minimum is dat ze niet met elkaar in conflict zijn. Er kunnen problemen ontstaan als de it-cultuur zich te sterk in een van de volgende richtingen ontwikkelt: - Te it-centrisch, geïsoleerd of angstig. Als IT geen gezonde relatie met de rest van het bedrijf heeft, kan er een ‘wij tegen hen’-cultuur ontstaan waarbij IT-mensen zich verschuilen achter de technologieën die ze managen, problemen die ze oplossen en metrics die ze hanteren. - Te heroïsch, ongelimiteerd of autonoom. Het gevaar hierbij is dat IT de neiging ontwikkelt om van het ene probleem naar het andere te hollen en om extreem lange werkdagen te maken teneinde problemen van gebruikers op te lossen. Het kan ook uitmonden in een neiging tot symptoombestrijding (in plaats van de onderliggende problemen op te lossen). - Te bureaucratisch. It-afdelingen kunnen zichzelf van de rest van het bedrijf isoleren als ze te veel formele processen opzetten die moeten worden gevolgd door hun cliënten, bijvoorbeeld uit beveiligingsoverwegingen. Er kunnen dan onnodige barrières ontstaan tussen businessbehoeften en it-oplossingen. Bron: Forrester Research – Does your IT culture need an overhaul?

•

Wat leiders kunnen leren van online gaming

BEHANDEL ANDEREN ZOALS ANDEREN JOU MOETEN BEHANDELEN De levensles van Wulf von Schimmelmann (58), voorzitter van de RvB van de Duitse Postbank: “Wat betreft mijn leidinggevende stijl volg ik een simpel principe. Vrij naar Kant: ‘Behandel anderen zoals je zelf graag door hen wilt worden behandeld.’ In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld dat ik mijn managers vaak in hun eigen kantoor opzoek als ik ze moet spreken.

Van de manier waarop leiderschap werkt in online games valt veel te leren. een glimp van leiderschap zoals het er in de toekomst gaat uitzien?

A

merikaanse onderzoekers bestudeerden in opdracht van IBM hoe leiderschap werkt in online games, zoals World of Warcraft, EverQuest en Lineage. Het gaat hierbij om games waaraan meerdere spelers meedoen en waarin bepaalde spelers de leiding van teams op zich nemen. Het onderzoek leverde opmerkelijke bevindingen op. Ten eerste: in games wordt het leiderschap vaak opgepikt door mensen die in de echte wereld

Een vertrouwde omgeving geeft mensen zekerheid, en zo ervaar ik mijn mensen vaak op een natuurlijkere manier dan wanneer ik ze naar mijn kantoor laat komen.” Bron: managermagazin

18


niet snel als high potentials op managementgebied zouden worden gekwalificeerd. Ten tweede: succesvol leiderschap heeft in online games minder te maken met de kenmerken van individuele leiders en des te meer met de ‘spelomgeving’ zoals die is gecreeerd door de gameontwikkelaar (en wordt uitgebouwd door de spelers zelf). Het leidt tot tijdelijk, steeds wisselend leiderschap – onbekend in de echte wereld. Enkele kenmerken van leiderschap in online games: - Leiderschap vraagt snelheid. In games worden weken en dagen gecomprimeerd tot uren en minuten. Ontwikkelingen voltrekken zich met een dui-

zelingwekkende snelheid. - Het wordt gestimuleerd om risico’s te nemen. Trial and error is cruciaal. - Leiderschapsrollen zijn vaak tijdelijk. In games kan iemands rol binnen een minuut van teamleider in teamlid dat orders van anderen uitvoert – en andersom. Leiders zullen dus goed volgers moeten zijn (wat ze inderdaad zijn in online games). - In games is leiderschap geen identiteit maar een taak - een taak die steeds al naar gelang de situatie door de meeste geschikte speler wordt uitgevoerd. Bron: Harvard Business Review

panel

Energiebesparing in de IT staat wel op de agenda, vooral omdat het kostenbesparingen oplevert. Dat het goed is voor het milieu is van secundair belang.

•

energiebesparing staat niet op nummer 1 in mij n agenda energieBespAring mAAkt onderdeel Uit VAn Je BUsiness CAse

Jan Paul Landman, cio Flora Holland "Energiebesparing staat eerlijk gezegd niet bovenaan op mijn it-agenda", zegt JanPaul Landman, cio van FloraHolland. "De ondersteuning van de business door IT is mijn hoofddoel. Bij de realisatie daarvan zorg ik ervoor dat ik de businessvraag kwalitatief zo goed mogelijk invul tegen zo laag mogelijke kosten. Tegenwoordig realiseer je al energiebesparing door nieuwe apparatuur aan te schaffen. Zo gaat de hele markt naar bladeservers toe, die relatief zuiniger met energie omgaan. Op die manier maakt het onderdeel uit van je business case. Het is een extra reden om voor een bepaalde oplossing te kiezen. Wat dat betreft is de duurzaamheid van producten en diensten wel een belangrijk selectiecriterium. Je moet de energiebesparing die je kunt realiseren trouwens niet overdrijven. Pas als je in meerdere datacenters maatregelen kunt nemen, zet dat zoden aan de dijk. Bij een vorige werkgever heb ik de rekensom gemaakt wat je kunt besparen als je het hele serverpark in een datacenter zou vervangen. De leverancier beweerde dat het om een significante besparing zou gaan. Uiteindelijk ging het over een bedrag van ongeveer tien euro per maand. Dat kan natuurlijk wel veranderen als de energieprijzen nog verder blijven stijgen. Toch vind ik dat je onder de vlag van maatschappelijk verantwoord ondernemen als cio je steentje moet bijdragen. Zo kon je vroeger in je datacenter kiezen voor een brandblusmiddel dat relatief goedkoop maar slecht voor het milieu was. Dat is nu gelukkig wettelijk niet meer toegestaan. Een zeer interessante ontwikkeling is de thin client de droom van tien jaar geleden. Zo'n klein kastje zonder ventilator en weinig tot geen warmteproductie is natuurlijk een geweldig alternatief voor de ouderwetse pc. Wij passen dit al toe bij desktopvervanging. Verder kun je als bedrijf ook significant besparen op energie en kosten door middel van datacenterconsolidatie. Je moet tegelijkertijd natuurlijk wel blijven zorgen voor adequate redundantie en uitwijk. Koelen van het datacenter aan de buitenlucht is ook een van de mogelijkheden. Wel vind ik het van groot belang om niet zelf te gaan experimenteren. Dit kan ten koste gaan van de beschikbaarheid van de it-systemen. Er zijn gelukkig vandaag de dag voldoende energiezuinige oplossingen die zich in de praktijk bewezen hebben."

hoeVeel Co2 is er wel niet te BespAren Als Je online BAnkieren ComBineert met online werken? Joyce van der Est, cio ASN Bank “Bij mij staat energiebesparing wel bovenaan de agenda, omdat de hele bedrijfsmissie van de ASN Bank draait om duurzaamheid,” reageert Joyce van der Est cio van ASN Bank. “Ook al valt een energiebesparende maatregel in de IT wat duurder uit, dan zullen we dat toch doen. Deze bank is al een kleine vijftig jaar duurzaam bezig. Ik ben blij met de trend van groene IT. Hierdoor krijgt het issue van CO2-reductie meer aandacht bij cio’s. Van kostenbesparingen alleen moet je het niet hebben, want op dit moment gaat het niet om gigantische kostenreducties. Hoeveel kostenbesparingen je kunt realiseren is afhankelijk van de schaal van je organisatie. Grote concerns hebben heel wat te winnen met bijvoorbeeld innovatie van bijvoorbeeld de koeling in datacenters. Toch is er aanzienlijk wat CO2-uitstoot te besparen als alle organisaties hun datacenters maar vooral ook werkplekken eens goed onder de loep zouden nemen. Hoeveel pc’s blijven er niet het hele weekeinde aanstaan en zijn met een eenvoudige beheermaatregel wel in een energiebewust gareel te krijgen? Wat enorm zou helpen is dat cio’s ook inzage en verantwoording moeten krijgen over de stroomrekening in hun organisatie. Bij mij is dat het geval. Ik ben naast de IT ook verantwoordelijk voor andere facilitaire zaken in het bedrijf. Naast het stroomverbruik ben ik door deze taakstelling ook verantwoordelijk voor de klantencontacten en het papierverbruik. Ik kan in mijn beleid dan ook voldoende aandacht besteden aan energiebesparing. Een logisch moment om dit beleid uit te voeren is bij de vervanging van oud ijzer. Als je nieuwe producten en diensten op CO2-uitstoot kunt toetsen ben je al mooi bezig. Ik zie dat om mij heen volop gebeuren. Groene IT is bij de ASN Bank meer dan energiezuinige apparaten alleen. IT zorgt ervoor dat je informatie naar de mensen toe kunt brengen. Je kunt er papier mee vervangen. De zes jaar dat ik nu bij deze bank werk hebben wij met videovergaderen gewerkt. Als ik regulier overleg heb met collega’s op de vestigingen in Utrecht, Den Haag en Den Bosch dan doen we dat meestal zo op afstand. Als je elkaar goed kent is dat een goed middel om minder op de weg te zijn. Maar ook in het klantencontact is veel veranderd sinds de komst van online bankieren. Hoeveel CO2 is daar wel niet mee bespaard? Cio’s van Nederland hoeveel CO2-uitstoot kunnen we gezamenlijk wel niet besparen?” nr 17 • 3 september 2008

19

trainingen

Voor meer info rmatie of inschrijven, ki www.it-executi jk op ve.nl/training en

IT Executive Vaardigheidstrainingen Dit najaar biedt IT Executive u acht nieuwe vaardigheidstrainingen. De trainingen zijn interactief van aard. De toepasbaarheid in de praktijk en uw eigen ontwikkeling staan centraal. De trainers geven hier invulling aan door middel van cases, oefeningen en rollenspellen.

Effectief assertief

Leer meer dan alleen ‘nee’ zeggen U leert • voor uw eigen belangen op te komen en te staan voor wat u belangrijk vindt • overtuigend over te komen • lichaamstaal te herkennen en hoe die te sturen en te versterken • om te gaan met verschillende gedragsvarianten • kritiek te geven en te ontvangen Bestemd voor Iedereen die het lastig vindt om voor zijn/haar eigen belangen op te komen. Hierbij kan het gaan om het geven van feedback en kritiek, het aangeven van grenzen en het toepassen van gedragsvarianten. Data

27-11-2008, 4-12-2008 en 10-12-2008 09:30 uur - 16:30 uur Locatie NH Utrecht Kosten € 1.200,- (excl. BTW) per persoon

Effectief samenwerken Inzicht in uzelf en de ander

U leert • nieuwe vaardigheden en houdingen om in uw samenwerkingsstijl te variëren • hoe u gedragsvarianten inzet • wat uw waarden, doelen, gedrag en denkbeelden zijn • te experimenteren met verschillen in gedrag, dat als basis dient voor uw persoonlijk verbeterplan Bestemd voor Mensen die regelmatig samenwerken, zowel één-op-één als in een groep en daar alles uit willen halen wat er in zit. Data

6-11-2008, 7-11-2008 en 20-11-2008 09:30 uur - 16:30 uur Locatie NH Amsterdam Centre Kosten € 1.450,- incl. overnachting (excl. BTW) per persoon

Persoonlijke effectiviteit voor medewerkers Doelgerichter en effectiever werken voor niet-leidinggevenden

U leert • uw kwaliteiten kennen en ze doelgericht in te zetten • effectief handelen, ook in lastige situaties • over uw persoonlijke beperkingen • te werken aan verbetering • uw persoonlijke doelen te bereiken Bestemd voor Medewerkers in een uitvoerende of ondersteunende functie, die hun impact op de omgeving willen versterken en doelgerichter willen werken. Bent u leidinggevende? Kijk dan bij de opleiding speciaal voor leidinggevenden.

Projectmatig werken

Projectmanagement

U leert • effectief samenwerken met de andere projectdeelnemers • de benodigde vaardigheden om optimaal te functioneren in de groep • uw werk beter te organiseren en met tijdsdruk om te gaan

U leert • een helder plan te maken voor uw projecten • resultaatgericht samen te werken aan het projectresultaat • welke vaardigheden u als projectleider nodig hebt • hoe u uw projectmedewerkers kunt motiveren en kunt aan zetten tot aansprekende resultaten

Bestemd voor Iedereen die regelmatig deel uitmaakt van een projectteam en daar optimaal in wil functioneren.

Bestemd voor Beginnende projectleiders en projectleiders met enige ervaring in het leiden van projecten.

Data


Data

Coachingsvaardigheden

Professioneel leidinggeven

Effectief werken in projectgroepen

Data

De manager als coach

Persoonlijke effectiviteit voor leidinggevenden, projectleiders en professionals

U leert • de juiste vragen stellen en goede feedback geven • welke vaardigheden u als coach nodig hebt • uw eigen kwaliteiten en valkuilen te (h)erkennen en daarmee om te gaan • door te oefenen met de door uzelf ingebrachte (probleem) situaties

9-10-2008, 27-10-2008, 28-10-2008 en 25-11-2008 09:30 uur - 16:30 uur Dag Locatie NH Naarden Kosten € 1.850,- incl. overnachting (excl. BTW) per persoon

Leer uw impact op anderen te vergroten

U leert • uw kernkwaliteiten kennen om ze vervolgens verder uit te bouwen • hoe u met vaardigheden uw invloed op anderen kunt vergroten • hoe u belemmeringen, twijfels en ‘ja-maars’ bij anderen én uzelf weg kunt nemen • uw creërend vermogen, daadkracht en besluitvaardigheid te vergroten

Bestemd voor (Ervaren) leidinggevenden, teammanagers, afdelingshoofden en projectmanagers die coaching als aanvullende stijl van leidinggeven willen gaan toepassen. Data


Bestemd voor Leidinggevenden, projectleiders of professionals Voor wie inspireren, motiveren en coachen belangrijke sturende instrumenten (kunnen) zijn. Data

4-11-2008, 5-11-2008, 11-11-2008, 12-11-2008 en 9-12-2008 09:30 uur - 16:30 uur Locatie NH Naarden Kosten € 2.500,- incl. twee overnachtingen (excl. BTW) per persoon

Kluwer Incompany Bovenstaande trainingen bieden wij ook Incompany aan; trainingen aangepast aan de wensen van uw organisatie. Bedrijven als Achmea, Ministerie van Buitenlandse Zaken, Shell, Heineken en ROC Amsterdam gingen u voor. Meer weten? Neem geheel vrijblijvend contact op met Rogier Mulder via e-mail [email protected] of 020 - 5733660.

Effectief leidinggeven aan een projectteam

26-11-2008, 17-12-2008 en 18-12-2008 09:30 uur - 16:30 uur Locatie NH Naarden Kosten € 1.450,- incl. overnachting (excl. BTW) per persoon

Een flinke stap vooruit! Voor professionals met leidinggevende taken U leert • uw kennis en vaardigheden rondom leidinggeven grondig te verdiepen • de verschillen in leidinggeven aan individuen en teams • u staande te houden in lastige situaties • leidinggeven in verandersituaties • om te gaan met Persoonlijke Ontwikkel Plannen (POP) Bestemd voor Leidinggevenden met een aantal jaren ervaring, voor wie de basisvaardigheden van het leidinggeven routine zijn geworden. Door te werken aan verdieping en verbetering van uw sturende vaardigheden, ook in minder alledaagse situaties, kunt u uw afdeling/team nog effectiever en completer inzetten. Data

7-10-2008, 8-10-2008 en 28-10-2008 09:30 uur - 16:30 uur Locatie NH Naarden Kosten € 1.450,- incl. overnachting (excl. BTW) per persoon

TeNdeR

technologie

Voldoende middelen voor beheer en exploitatie cruciaal voor succes erp-project Speer

inForMatiebeveiLiGinG De gemeente Maastricht wil de komende vier jaar de informatiebeveiliging in de organisatie op een hoger plan brengen. De organisatie wil drie bedrijven selecteren die via algemene of gerichte technische tests kijken hoe de beveiliging ervoor staat. Daarnaast moeten bedrijven de informatiebeveiligingsstuurgroep en functionaris van advies voorzien bij het opstellen en implementeren van informatiebeveiligingsrichtlijnen en procedures. Ook komt er aandacht voor de naleving van het nieuwe beleid en overleg met de lijnmanagers om eventuele informatierisico’s te minimaliseren. Deze opdracht heeft een geraamde waarde van drie ton euro.

Door Mirjam Hulsebos

S

seLF service HrM

trategic Process Enabled ERP Re-engineering, dat is waar de term Speer voor staat. Het legt gelijk de vinger op de zere plek. Je moet van goede huize komen om tegelijkertijd de processen opnieuw in te richten en complexe erp-software te implementeren. Het is vragen om problemen en die kwamen er dan ook. Het Speer-project ging in 2003 van start met vier ambitieuze doelstellingen, waaronder het realiseren van 80 miljoen euro aan besparingen en de reductie van 1030 fte’s. Na drie jaar aanmodderen werd onder politieke druk hard ingegrepen. Luitenant-generaal Hans Sonneveld werd aangewezen om het project sturing te geven. Hij stelde het ambitieniveau flink bij: eerst worden de financieel administratieve processen grotendeels ongewijzigd in SAP gegoten. Pas daarna wordt een nieuw besturingsmodel voor de drie materieel-logistieke ketens (landmacht, luchtmacht en marine) ontworpen en tot slot volgt de uitrol van de software in deze ketens. In de tussentijd wordt verder ontwikkeld aan extra functionaliteit voor die ketens. Die wordt in een tweede fase geïmplemeteerd.

De provincie Zuid-Holland zoekt een leverancier voor een personeelsinformatiesysteem en salarisadministratie- en verwerkingsysteem met bijbehorende diensten. De provincie wil het eHRM-systeem op asp-basis via internet ter beschikking stellen aan 2300 medewerkers. Managers en medewerkers moeten via Self-Service informatie kunnen vergaren en wijzigingen doorgeven. Het systeem moet voldoen aan de vigerende weten regelgeving. De opdracht heeft een looptijd van acht jaar.

nieuwe bibLiotHeeK De bibliotheek van Almere gaat verhuizen naar een nieuw gebouw. Voor deze nieuwe locatie heeft de bibliotheek nieuwe serverhardware nodig die voorzien is van servervirtualisatie en een opslagsysteem. Daarnaast vraagt de instelling de levering en uitrol van thin client en reguliere werkstations en het bedrade en draadloze netwerk in het nieuwe gebouw. Bij de opdracht hoort ook de fysieke verhuizing van bestaande it-componenten naar de nieuwbouw.

het eerste resUltaat van speer

Met de oplevering van het financiële administratieve deel in SAP heeft Defensie vier doelen bereikt: 1. De organisatie staat voorgesorteerd voor het volgende project: de materieel-logistiek (Matlog) in de landmacht-, luchtmacht- en marineketen; 2. Financiële transparantie; 3. Een verbetering van het financiële proces; 4. Het nieuwe systeem biedt een opstap om van inzicht in kosten te gaan naar een situatie waar op basis van financiële informatie sturing kan worden gegeven. Waar Defensie nu nog stuurt op de achteruitkijkspiegel, kan straks vooruit worden gekeken.

Mail tips en weetjes over aanbestedingen naar [email protected]

22


‘We hebben een forse identiteitscrisis gehad’, bekent Sonneveld onmiddellijk. Aan die crisis lag een aantal interne en externe factoren ten grondslag. Het project was initieel te veelomvattend, complex en ambitieus. Ook ontbrak destijds een duidelijke centrale regierol. Al snel werd er veel geld uitgegeven met weinig resultaat. Wat het Speer-projectteam niet in de hand had, was dat het prijsniveau in de it-sector sinds 2003 fors was gestegen. Ook kwam er in 2005 een majeure organisatieverandering tussendoor. madUrodam-principe Een van de eerste taken die Sonneveld begin 2007 op zich nam, was het herijken van het budget. Hij slaagde erin om de scope en de aanpak van het programma in lijn te brengen met het in tweede instantie vastgestelde budget van 241 miljoen euro. Tegelijkertijd heeft de Staatssecretaris van Defensie op advies van Sonneveld aan de Tweede Kamer duidelijk kunnen maken dat er ook voor beheer en exploitatie voldoende middelen moeten worden vrijgemaakt, en wel 120 miljoen euro. Sonneveld: “Dat was een moeilijk punt, maar uiteindelijk snapten ze wel dat zo’n omvangrijk project mislukt als je er zelf onvoldoende middelen in stopt.” Sonneveld en zijn team kozen er begin 2007 voor zich primair te richten op het live brengen van de financiële administratie, omdat dit de basis vormt voor verbeteringen op logistiek gebied. Het overtuigen van controllers en andere financieel specialisten was echter geen sinecure. “We hadden een maatwerksysteem uit 1985 waar iedereen in het financiële domein erg blij mee was. Dat zien we ook in andere plekken binnen onze organisatie: de proceseigenaren vinden hun legacysysteem fantastisch. Die systemen werken ook erg goed binnen de silo van een specifiek onderdeel, maar ze slagen er niet in om over de muren van hun eigen

ron tolido

organisch

defensie boekt eerste succesje het speer-project van defensie is zij n identiteitscrisis te boven. het ambitieniveau is fl ink naar beneden bij gesteld. daarmee slaagt de krij gsmacht erin de complexiteit te reduceren. het resultaat: de fi nanciële administratie is op tij d en binnen budget opgeleverd. dit is het eerste succes in het tot op heden moeizaam verlopen project.

colUmn

Remake van het Binnenhof in Madurodam. Het nieuwe financiële systeem van het ministerie van Defensie is in januari bij twee onderdelen live gegaan volgens het Madurodamprincipe, zoals luitenant-generaal Hans Sonneveld Sonneveld het noemt. In die twee pilots is gekeken wat niet goed liep. Na bijstelling werd het systeem overal ingevoerd.

gebied te kijken. Dat is nu net waarom we SAP nodig hebben”, vertelt Sonneveld. Toch slaagde hij erin de mensen mee te krijgen. “Uiteindelijk is het met militairen ook zo dat als die iets krijgen opgedragen, ze het gewoon doen. We hebben ze zo laat mogelijk op cursus gestuurd om de tijd tussen theorie opdoen en in de praktijk werken met het systeem zo kort mogelijk te houden. Ze kwamen allemaal enthousiast terug.” Zo enthousiast dat ze nu al met nieuwe ontwerpvragen komen, waarop Sonneveld meestal nul op rekest moet geven. “Medewerkers komen met goede ideeën, maar er is geen budget voor. We kunnen wel meer willen, maar dan moeten we er ook meer geld voor uittrekken”, zegt Sonneveld nuchter. Het financiële systeem is in januari bij twee onderdelen live gegaan volgens het Madurodam-principe, zoals Sonneveld het noemt. “In die

hierMee kunnen we de rekenkaMer van onZe rug houden twee pilots konden we kijken wat niet goed liep. Bij het signaleren van verbeterpunten hebben onze regiepartners Capgemini en Logica een belangrijke rol gespeeld. Samen kwamen we tot een lijst van activiteiten, die we vervolgens één voor één hebben afgevinkt. In juni hebben we de schakelaar voor alle financiële processen binnen Defensie omgezet en het bleek te werken. Natuurlijk komen er dan nog wat losse eindjes bovendrijven, maar het grote geheel werkte goed”, vervolgt Sonneveld niet zonder trots. Hij noemt de oplevering ‘een geweldige stap in ons financieel beheer’. In de oude situatie werden de financiën per krijgsmachtonderdeel beheerd en was er geen koppeling naar wat daar onder ligt. Die is er nu wel. “We hebben een veel betere controle op de compleetheid van dossiers, het goedkeuringenproces is waterdicht en alles voldoet aan de hedendaagse weten regelgeving. We hebben er alle vertrouwen in dat we hiermee de Rekenkamer van onze rug kunnen houden.” Zij dreigen met een bezwaaronderzoek in het kader van financieel beheer omdat de verantwoording over de financiën af en toe te wensen overlaat. Sonneveld vertrouwt erop dat Defensie nu de grip terug heeft, al zegt hij wel: “Ik zal opgelucht zijn als straks de jaarrekening er ligt met een accountantsverklaring.” >>

Amerika, het blijft een schizofrene bedoening. Na een lange vakantie in Californië kom je alleen maar verwarder terug. Als je op de stoep al botsingen weet te vermijden met obese wandelaars kun je altijd nog omver worden gerend door opgefokte joggers. En naast pannenkoeken met stroop en Brusselse wafels bij het ontbijt, is er een hysterische obsessie voor gezond en verantwoord. Al helemaal in trendy San Francisco, waar de actuele Zeitgeist bijna als mist in de straten hangt. Veel winkels en restaurants schermen met het 'organic' label. Het voormalige gebouw van de veerdienst is omgebouwd tot een overdekte marktplaats, vol met kraampjes die ecologisch verantwoorde kazen, paddenstoelen, brood, wijn en chocola verkopen. Later op de middag flaneer je door Berkeley met je in chloorvrij, gerecycled papier verpakte spulletjes. Dan kijk je al niet eens meer op als een oude hippie holistisch hondenvoer verkoopt. Het zal dezelfde aangename roes zijn die er na terugkomst voor zorgde dat ik niet boos werd op Mozilla. Terwijl het bedrijf toch onlangs de term 'organische software' introduceerde om zijn Firefox browser aan te prijzen. Normaal zou je zo'n bericht nog één keer lezen om daarna zuchtend het pakket van je pc te verwijderen. Een beetje in de buurt van San Francisco je hoofdkwartier hebben geeft je nog niet het recht om gebruikers met paternalistische marketingpraat te bestoken. Laten we wel wezen. Maar als je eenmaal in de juiste gemoedstoestand verkeert, voelt het allemaal wondermooi en logisch aan. Software die wordt gemaakt door een internationale beweging van duizenden, waarvan maar een klein deel loonslaaf is van het bedrijf. Een bedrijf dat bovendien geen winstoogmerk heeft, niet aan de beurs is genoteerd en succes definieert als het opbouwen van gemeenschappen en het verrijken van levens. Software waarvan de broncode open staat, die gericht is op innovatie en waarin veiligheid en betrouwbaarheid bovenaan staan. Niet mijn woorden, maar die van de marketingafdeling van Mozilla. De waterpijp zal op het moment suprême uitbundig zijn rondgegaan. Evengoed ruik ik potentieel. De tijdsgeest is ernaar. Groene IT, we weten het nu wel zo'n beetje. Maar een organisch keurmerk voor software, daar kan de markt zomaar klaar voor zijn. Toevallig wordt net het projectbureau ingericht voor het uitvoeren van het actieplan Nederland Open In Verbinding. Als we dan toch met zijn allen aan de open source en standaards gaan, hebben we hier een inkopper. Kauwt u rustig op het idee. Laat ik ondertussen de hond uit. Sinds de sojabrokken is hij wat nors. Maar wel een heel, heel holistisch beest.


23

deal

technologie Getronics wint goud De opdracht voor de Gezamenlijke Ontwikkeling van een Uniforme rijksDesktop (GOUD) is gewonnen door Getronics. Het Ministerie van Financiën heeft begin augustus deze KPN-dochter geselecteerd om de nieuwe gestandaardiseerde werkplek voor maximaal 21 duizend ambtenaren van 22 rijksoverheidsinstellingen waaronder zeven ministeries te ontwikkelen en te leveren. De werkplek is gebaseerd op het FutureReady Workspace™ concept van Getronics dat ambtenaren in staat moet stellen om flexibeler te werken. De apparatuur wordt voorzien van de laatste Microsoft-technologie, zoals Windows Vista, Office 2007 en Exchange, maar zou open standaarden toch actief moeten ondersteunen.

IT-sector gaat voor groen De branchevereniging ICT~Office heeft met het ministerie van Economische Zaken afgesproken om tussen 2005 en 2020 de energie-efficiëntie met 30 procent te verbeteren. Als er geen maatregelen zouden komen dan zou het elektriciteitsverbruik in de sector in 2020 verdubbeld zijn ten opzichte van het gebruik in 2006. Door te participeren in meerjarenafspraken moet het verbruik juist aanzienlijk omlaag de komende jaren. De branchevereniging gaat met zijn leden plannen opstellen om dit doel te bereiken. SenterNovem gaat vanuit EZ dit initiatief ondersteunen.

Martinair besteedt it uit De komende vijf jaar gaat Getronics samen met IBM circa 35 medewerkers overnemen en het beheer van een nieuw in te richten, toekomstvaste werkomgeving op zich nemen. De volledige helpdeskfunctie en het operationeel it-beheer van Martinair ligt vanaf 1 oktober 2008 bij Getronics. IBM neemt vanuit zijn Aviation Competence Center in Amsterdam de ontwikkeling van nieuwe applicaties en de toepassing van luchtvaartspecifieke it-oplossingen op zich. De opdracht heeft een waarde van 23 miljoen euro, waarvan 17 miljoen euro voor Getronics. Mail tips en weetjes over deals naar [email protected]

24

Eerst legacy begrijpen, dan pas veranderen

De structuur van spaghetti

Apache helikopter. Het lastigste onderdeel van het Speer-project wordt de invoering van een nieuw uniform logistiek proces voor de landmacht, de marine en de luchtmacht. Deze zijn nu ieder op hun eigen wijze ingericht.

Uniform proces Nu het financiële systeem in de lucht is, maakt Defensie zich op voor fase twee van het project: de stapsgewijze implementatie van het SAP-systeem in de drie materieel-logistieke ketens (Matlog). Lastigste onderdeel wordt het ontwikkelen van een uniform hoofdproces voor de drie ketens, die nu nog ieder op hun eigen wijze zijn ingericht. “Daar creëren we bepaald geen happy family mee”, voorspelt Sonneveld, “maar het is wel een belangrijke voorwaarde om processen efficiënter te kunnen maken.” Voor het ontwerpen van deze uniforme werkwijzen wordt veel tijd uitgetrokken. Doel is dat er in 2011 een proof of concept ligt. Pas op dat moment worden er eenheden aangewezen die als eerste overgaan naar SAP. “Het duurt nog wel even voordat we de software in alle uithoeken van de wereld gebruiken, maar dat moment gaat wel komen”, zegt Sonneveld beslist. Als Matlog live is, kunnen ook 1030 fte’s worden geschrapt zonder dat dat afbreuk doet aan de output. “Het schrappen van deze arbeidsplaatsen is geen doelstelling, maar een feit dat gewoon gaat gebeuren. Ik heb benchmarks met andere krijgsmachten laten uitvoeren en die laten zien dat het een haalbare zaak is, mits de financiële en materieel-logistieke processen optimaal zijn ingericht en op elkaar zijn afgestemd”, zegt Sonneveld. Spannend aspect is dat Nederland na Duitsland de tweede krijgsmacht is die SAP Defence Industry Solutions (Dfps) gaat gebruiken. Daarnaast gaat Defensie gebruikmaken van Deployed server, een mobiel onderdeel van het erp-systeem dat het mogelijk maakt om schepen van de Marine of militairen in de meest afgelegen gebieden toch toegang te geven tot de informatie. Sonneveld: “Wij zijn voor SAP de showcase omdat onze implementatie een kleinere krijgsmacht betreft dan de Duitse. Het is een andere afbakening en de implementatie kan in een korter tijdsbestek plaatsvinden. Als het bij ons slaagt, kan SAP over de hele wereld adverteren.” nr 17 • 3 september 2008

Zo ver is het nog lang niet. Het project bevindt zich pas in de beginfase, maar dat weerhoudt het projectteam er niet van het eerste succes te vieren. “We kiezen nu bewust voor de stap voor stap aanpak. Je weet zeker dat je onderweg meevallers en tegenvallers krijgt. Die kunnen we nu in onze planning meenemen. De Kamer wil graag van ons weten wat er na 2012 gebeurt. Dat weet ik alleen nog niet. Wat we in ieder geval niet willen, is een grootschalige uitrol van een systeem dat niet werkt. We nemen beheersbare risico’s, maar wel met voldoende uitdaging”, besluit Sonneveld.

•

Legacy laten we graag zoals het is. Het is code die werkt, en daar blijf je liever van af. Maar uiteindelijk moet die code zijn plaats vinden in een nieuwe, toekomstgerichte architectuur. Dat kan, maar het is essentieel om die code eerst goed te begrijpen. Door Jan Bovend’aerde en Bart Van Passel

S

oms is het nodig om een (deel van) een legacyapplicatie onder handen te nemen, of er mee te integreren. De overschakeling op de Iban-bankrekeningnummers ook voor het binnenlandse betalingsverkeer vereist dat de banken hun oude ‘black boxes’ openen.

Meeste it-projecten hebben een substantiële legacy-component Taakverdeling en scope speer

Begin 2007 is Hans Sonneveld aangesteld om als supervisor van het Speer-project de politiek en de top van Defensie op de hoogte te houden van de vorderingen in het project. Daarnaast treedt hij op als scheidsrechter richting de verschillende actoren. “Er is een haan in het kippenhok gekomen”, zoals hij het zelf zegt. De actoren zijn naast het interne projectteam van Defensie mensen van Logica en Capgemini die de regie over het project voeren en mensen van Atos Origin en PWC die meewerken aan de migratie. Daarbij zijn de rollen heel duidelijk afgebakend en de taken door het hele project heen duidelijk opgesplitst. De migratiepartners moeten uiteraard feedback geven, maar mogen geen regie voeren. De regiepartners leveren het materiaal aan waarmee de migratiepartners aan de slag moeten, maar mogen zich niet met de daadwerkelijke migratie bemoeien. Bij dit project ging het om de implementatie van het financiële deel van SAP op 1400 werkstations. Uiteindelijk zullen 12.000 medewerkers met de software van SAP gaan werken.

Maar er zijn ook meer ingrijpende projecten, waarbij de bestaande code moet worden ondergebracht in een nieuwe, toekomstgerichte architectuur. Dat heet ‘legacy renewal’. Een verzekeraar zou kunnen oordelen dat hij - wegens al die black boxes - niet meer in staat is om snel genoeg te reageren op nieuwe marktontwikkelingen door bijvoorbeeld snel een nieuwe verzekeringsformule uit te brengen. Legacy renewal vergt meer inspanning dan soms wordt gedacht. Je moet namelijk eerst goed begrijpen hoe die applicaties zijn ontstaan en hoe ze werken. Vervolgens moet de operatie bijzonder goed worden gepland, zodat er snel resultaten kunnen worden voorgelegd. Gebeurt dat niet, dan kunnen de kosten hoog oplopen en de resultaten tegenvallen. En uiteindelijk moet het initiatief worden stopgezet. Legacy groeit in golven Legacy is niet nieuw als onderzoeksonderwerp. Al eind jaren zestig poneerde M. M. Lehman - op ba-

sis van zijn ervaring met het ontwikkelen van mainframe-systemen - zijn befaamde wetten over de evolutie van zogenaamde E-type systemen. Dat zijn systemen die contextspecifiek zijn en zich steeds aan de wijzigende context moeten aanpassen. Als gevolg daarvan zal zo’n systeem blijven groeien, in complexiteit toenemen en tegelijkertijd in kwaliteit afnemen, tenzij er voldoende wordt geïnvesteerd in levenscyclusbeheer. Als nieuwkomer in een organisatie word je er steevast mee geconfronteerd: het bedrijfsjargon. In dat jargon vind je al snel de namen van de dominante systemen terug. Spreekt het hele bedrijf - van de it-analist tot en met de productmanager - in termen van systemen X en Y, dan is zo’n organisatie al door enkele ontwikkelingsgolven gegaan. In een typische serviceorganisatie onderscheiden we vaak de volgende golven. In de eerste golf worden data-invoer - en dataverwerkingsapplicaties gebouwd. Die worden in eerste instantie voor de typische data entry Distributor en beheerdeparteConsumer Third party Administration Mngnt Mail ... menten gemaakt. Pas in een volgenFormat Online Channel Batch de golf breidt het Rules Workflow type gebruikers Algor zich uit naar de Transaction Aggregation distributiekanalen Param (bijvoorbeeld agenten en makelaars). In een volgende golf wordt de automatisering uitgebreid naar business logica. >>

Referential

Core Business

Accnt

Post processing nr 17 • 3 september 2008

25

DWH

Docs

technologie

column IT & Recht Operationele procedures zoals het tariferen van offertes, of het organisatorische proces van accepteren van een lening in een bank worden nu ingebed in de systemen. Deze evolutie staat het toe om het systeem open te stellen voor de eindgebruiker. Ook de functionaliteit voor het management is op dat moment geëvolueerd van pure operationele en boekhoudkundige rapporten naar managementrapportering.

Die opeenvolgende golven hebben ertoe geleid dat ongeveer elke activiteit die in aanmerking komt voor ondersteuning door systemen, die op een of andere manier ook heeft. Het gevolg is dat de meeste it-projecten een substantiële legacy-component hebben. In deze groeigolven zijn drie typische patronen te onderkennen die het legacy-renewal-werk fundamenteel beïnvloeden.

Legacy wordt veelal onterecht getypeerd als onbegrijpelijke spaghetti Met de opkomst van de pc in bedrijven, de samenwerkingsmogelijkheden, kantoorautomatisering en enkele nichepakketten is een laatste golf van automatisering in gang gezet. Vaak door individuele gebruikers en kleine departementen buiten de controle van de centrale it-afdeling om. En meestal werden die initiatieven in gang gezet om aan individuele noden te voldoen.

Vaak is het zogenaamde ‘cow-path’ te zien. Dat is een patroon waarbij nieuwe projecten al bewandelde paden volgen. De adequaatheid van de technologie wordt niet ter discussie gesteld en veelal wordt de verwachtte levensduur van het te ontwikkelen systeem te kort ingeschat. Het steeds weer ontwikkelen van nieuwe rapportering op een bekend mainframeplatform is een typisch voorbeeld van zo’n cow-path-patroon. Dat wordt nogal eens gecombineerd met een ander patroon van legacygroei: sedimentatie. Sedimentatie is een patroon waarbij de ene functionaliteit bovenop de andere wordt gebouwd zonder enige vorm van ‘schoonmaak’ in de onderliggende lagen. Tijdens het sedimentatieproces worden vaak veronderstellingen gemaakt over het gedrag van de onderliggende lagen en de interfaces die erdoor worden aangeboden. Dat kan soms fout lopen. Wie een legacy-renewal-project start, doet er dus goed aan om zich eerst te informeren omtrent de geschiedenis van het legacy-systeem. Daarbij moet men bereid zijn enkele decennia in het verleden terug te gaan om uiteindelijk bij golf 1 aan te komen. En dat is een belangrijke fase in de aanpak. Want de juiste keuzes maken in het bepalen van de legacy-renewal-strategie, kan niet zonder de oerconcepten en de oeromgeving van het legacysysteem te begrijpen. legacy-systeem begrijpen Legacy wordt snel - en veelal onterecht - getypeerd als onbegrijpelijke spaghetti. Toegegeven, het is geen sinecure om legacy-systemen te analyseren. De technologie is niet sexy, de code is slecht gedocumenteerd en de analist moet zich een weg banen door vele lagen die door de jaren heen op elkaar zijn gebouwd (sedimentatie). Bovendien zit heel wat van de informatie in de hoofden van voormalige werknemers. Maar wie zich de moeite van een grondige it-archeologische inspanning getroost, ontdekt ook in deze legacy een duidelijke onderliggende logica. En die logica moet je begrijpen alvorens voort te gaan in het legacy-renewal-project. Er bestaat een aantal standaardtechnieken voor retrodocumentatie. Hieronder enkele adviezen waarmee zo’n retrodocumentatie binnen een redelijke termijn is af te werken.

26


Regel 1: Vermijd de spaghettitypering. Dat je de structuur van een systeem niet begrijpt, betekent niet dat er geen structuur is. Concentreer je dus op het blootleggen van de onderliggende structuur, de uitgangsconcepten van het bestaande systeem. Tijdens een vergelijkbare opdracht bij een klant ontdekten we bijvoorbeeld dat het legacy-systeem gebaseerd was op een basisconcept van synchronisatie tussen een ‘masterfile’ en een ‘deltafile’. In een latere evolutie was dit oorspronkelijk batch overnight systeem verbeterd tot een real time synchronisatie. Maar het basisconcept was over de hele architectuur terug te vinden. Het is essentieel dat dit duidelijk opgetekend wordt. Regel 2: Begrijpen is een actief proces. Automatische analysetools kunnen je heel wat vertellen maar geven geen inzicht, als je niet weet wat je wilt zien. Om inzicht te verkrijgen in een systeem kun je het best automatische analyses combineren met een proces van interviews en statistische analyses, tot en met gefundeerd gokken en testen van geïsoleerde stukken code. Vertrekkende van een eerste hypothese over de structuur van een systeem kom je uiteindelijk tot een niveau van inzicht dat je toelaat om er gefundeerd over te redeneren. Legacy begrijp jeniet door er van op afstand naar te kijken en rapporten te analyseren. Je moet de handen vuil maken om er zicht op te krijgen. Dus haal die handboeken Cobol, PL1, Cics en IMS maar weer uit de kast. Regel 3: Start met een hypothese van de ‘ideale’ eindarchitectuur die je wilt realiseren. Ontwikkel een doelmodel: een logisch architectuurmodel waar je wilt eindigen. Situeer legacy binnen dit model; dan komen al snel de juiste vragen naar boven. Niet alleen stelt zo’n model je in staat om legacy gestructureerd te analyseren. Het geeft je ook al onmiddellijk een beeld van de hiaten. Het diagram in figuur 1 geeft een voorbeeld van zo’n logisch soaachtig model dat als kapstok kan worden gebruikt voor de analyse. Het situeert zich op het niveau van de applicatiearchitectuur. Zo’n model moet ook voor de andere architectuurinvalshoeken vastgelegd worden. We onderscheiden de modellen: • Businessarchitectuur: semantisch model • Applicatiearchitectuur - logisch niveau: technologie onafhankelijk model • Applicatiearchitectuur - niveau-implementatie: technologisch specifiek model • Systeemarchitectuur: ‘deployed system’-model • Infrastructuurarchitectuur: infrastructuurmodel

•

Aan dit onderwerp zijn twee artikelen gewijd. In het volgende nummer verschijnt deel 2 waarin je meer kunt lezen over het bepalen van een strategie voor legacyvernieuwing.

De kern

De juiste keuzes maken in het bepalen van een legacy-renewalstrategie, kan niet zonder de oerconcepten en de oeromgeving van het legacy-systeem te begrijpen. Oudere softwaresystemen worden snel - en veelal onterecht - getypeerd als onbegrijpelijke spaghetti. De technologie is niet sexy, de code is slecht gedocumenteerd en de analist moet zich een weg banen door vele softwarelagen die door de jaren heen op elkaar zijn gebouwd. Bovendien zit heel wat van de informatie in de hoofden van voormalige werknemers. Wie zich de moeite van een grondige itarcheologische inspanning getroost, ontdekt ook in deze legacy een duidelijke onderliggende logica, die je hard nodig hebt bij een vernieuwingsproject.

peter van schelven

Leuker kunnen we het wèl maken! Stel, je staat voor de keuze nieuwe hardware voor je bedrijf aan te schaffen. Wat doe je? Wordt het koop, huur of leasen? Uiteraard spelen veel afwegingen een rol. Zo kijk je hoeveel geld je in de knip hebt en hoe lang de apparatuur mee moet gaan. Ben je verstandig, dan denk je ook na over de fiscale kant. Onze belastingwetgeving voorziet immers in de zogeheten ‘investeringsaftrek’. Deze regeling zegt dat wie als ondernemer investeert in een bedrijfsmiddel, kan rekenen op een extra aftrek op zijn winstbelasting. Met een wettelijk vastgesteld percentage van het investeringsbedrag kan het fiscale voordeel tot duizenden euro’s oplopen. Mooi meegenomen! Kernvraag is wat de belastingdienst precies als ‘investering in een bedrijfsmiddel’ aanmerkt. Bij koop van apparatuur is daarvan vrijwel altijd sprake. Huur je diezelfde spullen, dan is dat doorgaans anders en gaat het fiscale voordeel aan je neus voorbij. Bij leasing is de zaak complexer en hangt het volledig af van de juridische en economische details van het leasecontract. Het ligt voor de hand gedegen fiscaal advies in te winnen, voordat je een contract afsluit. De vraag wordt veel lastiger als we naar software kijken. Is er investeringsaftrek mogelijk als je software op licentiebasis aanschaft? Dan liggen de zaken, net als bij leasecontracten, dikwijls ingewikkeld. Soms vertonen softwarelicenties namelijk trekjes van koopcontracten. Bijvoorbeeld als je tegen betaling van een eenmalige licentievergoeding een eeuwigdurend en onbeperkt gebruiksrecht op de software verkrijgt. Andere softwarelicenties kennen echter gebruiksbeperkingen, zijn niet overdraagbaar en verlangen een jaarlijkse betaling van een licentiebedrag. In zo’n geval lijkt het softwarecontract meer op huur. De Hoge Raad, de hoogste belastingrechter in dit soort kwesties, heeft in twee richtinggevende arresten geoordeeld welke clausules in het softwarecontract meetellen bij de vraag of je wel of niet in de prijzen van de investeringsaftrek valt. Beide uitspraken bevatten nuttige vingerwijzingen voor iedereen die in de praktijk een softwarecontract moet opstellen. Een voorbeeld: door in het contract de jaarlijkse vergoeding expliciet als onderhoudskosten te bestempelen – en dus niet als gebruiksvergoeding – maakt de licentienemer sneller aanspraak op investeringsaftrek. Het lijkt er op dat de makers van softwarelicenties, gespecialiseerde ict-juristen incluis, nogal eens voorbij gaan aan de tips van ons hoogste rechtscollege. Gevolg daarvan zijn fiscaalonvriendelijke softwarelicenties, die ondernemers een belastingaftrek door de neus boren. Terwijl met een beetje meer oog voor fiscaliteit de ict-wereld zoveel leuker is te maken. Peter van Schelven Juridisch adviseur ICT~Office


27

Wil je reageren op een artikel of heb je een mening die er toe doet? Stuur een e-mail naar [email protected]

In de Weekmaker ‘Hoe maak je een beroep onaantrekkelĳk’ uit de IT Executive van 9 juli kreeg Ernst Fuld, directeur van de NGN, het verwĳt dat hĳ het it-vak onaantrekkelĳk maakt door te zwaaien met het doemscenario dat al het werk de komende jaren geautomatiseerd wordt of uitbesteed wordt naar lagelonenlanden. Toch is er wel degelĳk een goed perspectief voor Nederlandse it-ers stelt Fuld.

H

• Platforms • Process • Change • Cloud computing • IT consumerization • Cost control • Globalization • Green IT • The new security • Sourcing • SaaS • Virtualization...

Uncertain times demand accurate strategies. You can let the climate dictate your course or you can seize the initiative. Gartner Symposium/ITxpo 2008 will show you where to cut back, when to invest and how to turn a difficult economic climate to your advantage. But only if you’re here 3-7 November 2008 Cannes, Palais des Festivals Register at: gartner.com/eu/symposiumfall

Onward.

et is onvermijdelijk dat het it-vak verandert. Ik zou alleen zeggen: don’t shoot the messenger! Specialismen waar vijf of tien jaar geleden behoefte aan was is nu minder vraag naar op de arbeidsmarkt. Terwijl er nu meer behoefte is aan iets waar toen niemand aan dacht. Ik constateer dat het vak er alleen maar interessanter op wordt. En ook belangrijker! We zitten midden in een transformatie in de richting van de business, waarbij het gaat om hoe IT het beste de bedrijfsprocessen kan ondersteunen. Technische discussies zijn daarbij minder relevant geworden. Het ligt in de aard van automatisering om ook het beheer te automatiseren en dat gebeurt ook op grote schaal. Bovendien is automatisering bijzonder complex geworden. De beheerder van twintig jaar geleden was een duizendpoot die ‘alles’ kon, maar dat is niet meer vol te houden. Eenvoudige beheer wordt weggeautomatiseerd en voor wat overblijft zijn ervaren specialisten nodig. Daarom kun je als vakman beter de focus leggen op de bereidheid om te veranderen. Veranderen in de richting van de business, veranderen in de zin van specialisatie. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat technologie er helemaal niet meer toe doet! De beheerder kan juist op grond van zijn technologische kennis en ervaring de vertaalslag maken van techniek naar business. Alleen, van de it-er wordt vandaag de dag meer gevraagd dan technisch inzicht. Het gaat óók om praktische toepasbaarheid, didactische vaardigheden, flexibiliteit en inlevingsvermogen. Ik denk dat dit het werk verrijkt, want na tien jaar is iemand echt wel ‘uitgepatcht’. Bovendien krijgen we ook te maken met een jongere garde die een heel ander soort economie gewend is, waarin het gaat om sharing en die community driven is. Het bevorderen van dit sociale aspect, daar ligt de meerwaarde van de NGN. Bijvoorbeeld door het organiseren van evenementen voor het uitwisselen van ervaringen. Voor het opdoen van dit soort kennis zijn persoonlijke contacten onontbeerlijk. Daar kan geen opleiding tegenop.

Voor onze vereniging betekent het een omslag van een club waar informatie- en kennisverspreiding voorop staat naar een echte vereniging, waar het gaat om contacten leggen, bijpraten en ervaringen uitwisselen, zaken die niet te digitaliseren zijn of die niet goed binnen een online community mogelijk zijn. Binnen de vereniging proberen we ook een andere attitude te bevorderen. Daar maakt de NGN zich hard voor. Belangenbehartiging is dan een afgeleide. Willen it-ers als beroepsgroep overleven dan moeten zij in beweging komen en in beweging blijven. We benadrukken veranderingen niet als bedreigingen te zien maar als kansen. En wij stimuleren de bereidheid én het vermogen om die kansen te grijpen. Het is de spreekwoordelijke scheiding der wegen: wie niet met de veranderingen meegaat zal overbodig worden, wie wel meegaat blijft meedoen waarbij de enorme ervaring van onze leden goud waard zal zijn. Er is nog een ander aspect. Ons vakgebied zou niet cool meer zijn. Techniek is ‘uit’. Maar ik denk dat de hierboven beschreven ontwikkelingen dat imago kunnen ombuigen. Juist verbreding en verdieping van het vak zorgen voor meer interesse in een carrière in de IT!

•

Reageren? Stuur een e-mail naar [email protected]

Donderdag 4 September De 7de Nationale E-mail Marketing Conferentie Conferentie, Media Plaza Utrecht www.emailmarketingconferentie.nl Donderdag 4 September Consumententrends Congres, Republiek Bloemendaal www.consumententrends.nl Vrĳdag 05 September TDM’08 Privacy Aware Data Management Workshop, Universiteit Twente, Enschede www.vf.utwente.nl/~tdm/ index2008.html Zondag 7 September The 4th International Conference on Open Source Systems Conferentie, Milaan, Italië oss2008.dti.unimi.it Dindsdag 9 September Social Networks: het nieuwe netwerken Masterclass, Media Plaza, Utrecht www.mediaplaza.nl Woensdag 10 September IDC’s Virtualization Conference 2008 Conferentie, Amsterdam www.idc.com/benelux/events Dinsdag 16 September Dutch Datacenter & Hosting Summit Congres, Holiday Inn Amsterdam Schiphol www.magevents.nl/summit Donderdag 18 September Information mash-ups: een perfect huwelĳk tussen data en content Congres, Jaarbeurs Utrecht www.hartman-communicatie.nl Di 23 en wo 24 September Overheid & ICT Jaarcongres/masterclass, Jaarbeurs Utrecht www.sbo.nl/congressen/overheid-ict Wo 24 en do 25 september Dutch requirements engineering and management Workshops, Hofstede de Beesde, Bunnik www.dreamevent.nl

Kijk voor een compleet agenda-overzicht op www.ictevenementen.nl nr 17 • 3 september 2008

29

AGENDA

Don’t shoot the messenger!

FORUM

MENS & WERK

Ze knappen vooral af op imago van sector

Vrouwen node gemist als Facebook, blogs, chatboxen) meer dan mannen. Maar het is een feit: de it-wereld is nog steeds een mannenbolwerk. Op de opleiding ervaren vrouwen nog geen verschillen met mannelijke studenten. Dat verandert zodra ze de collegebanken verlaten. Allereerst vinden it-vrouwen soms dat ze worden gediscrimineerd. Een onderzoek van Microsoft (2007) bevestigt dat sommige mannelijke it’ers denken dat vrouwelijke collega’s minder competent zijn op het vlak van diepgaande technische aangelegenheden. Daar komt bij dat vrouwen de it-wereld vaak ervaren als een jongensclubje van samen drinken en samen golfen. Een ander belangrijk knelpunt is de combinatie

gemengde teams komen tot betere beslissingen Door Yvonne Halink

Alleen zeer vastbesloten vrouwen floreren in de it-wereld. Daar is een aantal redenen voor.

S

NEDERLAND

Ook in Nederland lukt het slecht meisjes enthousiast te maken voor een opleiding en een baan in de ict. Slechts 12 procent van alle ict-ers in Nederland is vrouw. Het is niet erg waarschijnlijk dat daar op korte termijn veel aan verandert, want er kiezen eerder minder dan meer vrouwen voor een exacte opleiding. Nederland scoort ook in Europese context niet goed. In Zweden bijvoorbeeld kiezen dubbel zoveel vrouwelijke studenten voor exact. 30

lechts 20 procent van de it-managers, 16 procent van de softwareprofessionals en 12 procent van de it-strategen zijn vrouwen. En hun aandeel nam de laatste vier jaar met 3 procent af – alle inspanningen om meer vrouwen te rekruteren voor technische beroepen ten spijt. De kern van het probleem openbaart zich al bij middelbareschoolmeisjes. Brits onderzoek geeft aan dat 76 procent het leuk vindt om iets op de computer te doen maar dat 77 procent ‘later’ niet in de computerwereld wil werken. Niet omdat ze denken dat computers iets voor jongens zijn, maar omdat ze andere sectoren aantrekkelijker vinden. Meisjes gebruiken computers vooral voor communicatie, creatieve en constructieve games en om dingen uit te zoeken. Ze zijn nauwelijks geïnteresseerd in de technische aspecten ervan. Jongens hebben nog steeds meer interesse voor exacte vakken en zijn wat sterker in ruimtelijk en logisch denken. Toch zijn de verschillen tussen de seksen volgens diverse wetenschappers veel kleiner dan die binnen de seksen, dus daar kan het niet aan liggen. IMAGOPROBLEEM Vrouwen knappen vooral af op het imago van de it-sector: een saaie, glamourloze mannenwereld vol nerds die hun dagen eenzaam achter het scherm slijten. Analisten verwachten echter dat dit beeld snel gaat veranderen nu Web 2.0-technologie de sector een vrouwvriendelijker (communicatiever, socialer) gezicht geeft. Meisjes en vrouwen gebruiken Web 2.0-tools (sociale netwerken nr 17 • 3 september 2008

van werk en moederschap, vooral omdat de it-wereld razendsnel verandert. Na een onderbreking van een paar maanden kun je nieuwe ontwikkelingen nog wel oppakken. Maar wie er een paar jáár uitstapt, loopt een enorme achterstand op. It-bijscholing is bovendien duur. Advies aan it-vrouwen van Sarah Speake, 'industry leader technology' bij Google UK: ‘Kies je werkgever kritisch! Let op flexibele tijden. Mijd bedrijven die het normaal vinden dat je op de meest idiote tijden werkt, bijvoorbeeld omdat systeem-upgrades buiten kantooruren plaatsvinden.’ VROUWELĲKE COMPETENTIES Dat neemt allemaal niet weg dat veel it-bedrijven wanhopig op zoek zijn naar vrouwen. De meerwaarde van vrouwelijke inbreng is aangetoond, zegt Nikki Walker, directeur strategische planning bij Cisco: ‘Gemengde teams komen tot betere beslissingen. En ik denk dat we op weg zijn naar een wereld waarin samenwerken steeds belangrijker wordt. En dat is iets wat veel vrouwen van nature goed doen.’ Ook vrouwelijke it-managers bij Google en Microsoft benadrukken de meerwaarde van ‘vrouwelijke’ competenties in (it-)managementfuncties: vrouwen zijn empathischer dan mannen, ze communiceren beter, zijn geboren probleemoplossers en zijn sterk in verschillende dingen tegelijk doen. Hoe het ook zij: it-bedrijven zullen de komende tijd wel meer vrouwen moeten aannemen. Want er zijn gewoonweg niet genoeg ‘standaardkandidaten’ - 35- tot 45-jarige blanke mannen - om alle vacatures op te vullen. Bron: Management Today

•

Staking breken

Banencarrousel

I

t’ers staken niet vaak, maar wat doe je als ze dat wel doen? Behalve alle bekende onderhandelingstips, kun je de staking ook breken. Dat dit geen praktijk is die alleen in obscure landen voorkomt, blijkt in Emmen. Het technologiebedrijf Honeywell heeft daar vorige maand stakingsbrekers ingezet om een staking te compenseren. Die beschuldiging komt tenminste van FNV Bondgenoten. Een probleempje: het inzetten van uitzendkrachten ter vervanging van stakers is wettelijk verboden. Naast het overtreden van de onderkruiperswet, zoals de Waadi (Wet Allocatie Arbeidskrachten door Intermediairs) wordt genoemd, zou Honeywell ook roosters aanpassen zonder overleg met de ondernemingsraad. Zo wil het voorkomen dat de werkwilligen en uitzendkrachten in contact komen met de stakers. Het bedrijf heeft geen reactie gegeven.

•

Vast versus freelance

W

erkgevers raken verzadigd van tijdelijke werknemers en freelancers, zo lijkt het. Volgens Jobbingmall.nl is 40 procent van hen het komende kwartaal van plan om overwegend vast personeel aan te trekken. Een iets kleiner deel, 34 procent, verwacht tijdelijk personeel in te zetten. Nog steeds

is de vraag naar personeel gigantisch, terwijl die in het buitenland al tanende is. Meer dan de helft van de werkgevers in Nederland zegt vacatures te hebben waarvoor geen gekwalificeerd personeel kan worden gevonden. Het onderzoek is uitgevoerd onder 220 recruitmentmanagers en hr-professionals.

•

Scholing faalt Bĳna de helft van de managers worstelt met de vraag hoe ze vaardigheden moet overbrengen op het personeel. Daarnaast hebben vier van de tien leidinggevenden geen idee welke vaardigheden ze eigenlĳk moeten overdragen.

D

at blijkt uit een onderzoek van IBM en het Human Capital Institute. Bijna tweederde van de bazen geeft in dit onderzoek aan het sowieso moeilijk te vinden om medewerkers tijdig te scholen. Leidinggevenden in de IT doen het iets beter dan hun collega’s elders, zo concluderen de onderzoekers. Maar in de publieke sector is het bar en boos met de talentontwikkeling. Bazen die het trainen van hun medewerkers desalniettemin laten versloffen, snijden zichzelf in de vingers. Uit tal van onderzoeken blijkt dat scholen van itérs loont. Eerder dit jaar ontdekte het onderzoeksbureau IDC dat geschoolde it-teams 28 procent productiever zijn dan teams die nooit een cursus volgen. Teams functioneren het best als bijna de helft tot tweederde van de it-specialisten gecertificeerd zijn. Certificering leidt tot verlaging van een verlaging van de inhuur van externen met 17 procent. De tijdige oplevering van projecten stijgt met 15 procent en de tevredenheid van klanten stijgt met 14 procent.

•

Als beloning voor zĳn goede prestaties als directeur Emea van netwerkspecialist Siemon, is Keith Astin door zĳn werkgever gepromoveerd tot directeur global development. Hĳ moet in deze rol het bedrĳf wereldwĳd verder laten groeien. Contakt Consulting heeft haar team versterkt met de senior consultant en projectmanager Marleen de Graeve (38). Marleen is afkomstig van Capgemini Outsourcing en zal zich richten op de dienstverlening aan retail-organisaties, banken en verzekeraars op het gebied van

benoemd tot vicepresident corporte development. John Morris is aangesteld als executive vice-president worldwide field operations. Morris is afkomstig van Pay By Touch, waar hĳ ceo was. Daarvoor was hĳ bĳna een kwart eeuw in dienst van IBM. Mobile-messaging-specialist mBalance heeft Frans Grotepass (33) aangetrokken als software developer. De Linux-expert gaat met zĳn kennis en ervaring de applicatiesoftwaregroep van mBalance verster-

projectmanagement, procesverbetering en it-advies. Linda Neĳenhuis is aangesteld als nieuwe hr-manager van softwarebedrĳf Hippo. Ze is overgekomen van Ikea. Ze gaat zich in eerste instantie toeleggen op het aantrekken van meer IT’ers voor het bedrĳf. De top van Alcatel wordt vervangen. Serge Tchuruk, de non-executive voorzitter, stapt op eind september. Ook ceo Pat Russo gaat weg. Omdat er nog geen opvolger is, zal hĳ aanblĳven tot het eind van het jaar. Juniper Networks heeft haar top vervangen. Kevin Johnson is aangesteld als ceo. Hĳ komt van Microsoft. Luis Avila-Marco is nr 17 • 3 september 2008

ken. Zĳn vorige werkgever was Gatsometer, een bedrĳf voor verkeerscontrole- en snelheidsregistratieapparatuur. Kender Thĳssen heeft Gilbert Schenkhuizen aangesteld als sales specialist op het gebied van servers en virtualisatie. Hĳ leerde het verkoopvak bĳ Mid Ocean Group, waar hĳ betrokken was bĳ het opzetten van een nieuw verkoopkantoor en de introductie van e-handel. Schenkhuizen is ook ondernemer geweest. BizzApps heeft Albert-Jan Luikinga benoemd tot directeur. Hĳ wordt verantwoordelĳk voor de wereldwĳde activiteiten van het bedrĳf, dat een volle dochter is van het beursgenoteerde Cordys. Oproep: Heb je ook een nieuwe functie. Mail je naam en contactgegevens en de overstap naar [email protected].

31

IT-managers gezocht: De redactie van IT Executive zoekt it-managers die in aanmerking willen komen voor een portret. Stuur een e-mail naar [email protected].

MENS & WERK

DE IT-MANAGER VAN WEHKAMP

Portret van een IT-manager (31) Menig it-manager moet als een ware jongleur meerdere ballen in de lucht houden. De directie wil waar voor zĳn geld, gebruikers betere ondersteuning en it-medewerkers minder stress. Hoe mensen hun balans vinden tussen deze belangen ziet u terug in een aantal portretten van it-managers. Tekst Henk Vlaming, Beeld Nico Boink Hoe kom je aan zo’n grote itafdeling? “Dat is omdat wij een grote verscheidenheid aan technologie hebben, variërend van een van de meest prominente websites tot een stabiel mainframe. 80 procent van de orders komt online binnen, met topdagen van honderdduizend transacties per uur die door het mainframe gaan. Behalve onze eigen mensen hebben we nog een aantal it-diensten uitbesteed. In totaal denk ik dat Wehkamp voor wat de IT betreft werk geeft aan honderd fte’s.”

caties voor de website zijn wij een heel grote speler. Wehkamp heeft hiermee al verschillende thuiswinkelprijzen gewonnen. Verder hebben wij een modern voiceresponssysteem en een vrij groot callcenter. Daarnaast zijn wij nog een van de weinige bedrijven in het land die draaien op een mainframe. Wehkamp is als een van de eerste organisaties in Nederland gaan automatiseren, en toen is de eerste mainframe gekocht. De mid- en backoffice draaien erop, maar de webapplicaties niet.”

Wat doen al die mensen zoal? “Op het gebied van .NET-appli-

Hoe bijzonder is dat? “Bij een mainframe denkt ieder-

32


een aan een groot zwart ding dat bij wijze van spreken nog op stoom loopt. Maar bij ons is het een verzameling Intel-processoren die draaien onder Linux. Het is heel moderne techniek, nog maar twee jaar oud, die slechts twee keer een hikje heeft gehad, veroorzaakt door een doorgebrande zekering in een ventilator. Heel robuust dus, maar moeilijk te wijzigen. Maar met vijfduizend programma’s, sommige bijna veertig jaar oud, nog geschreven in Cobol 76.” Is dit nog van deze tijd? “Men praat hier al tien jaar over het vervangen van deze mainframe. Er waren goede redenen om dat niet eerder te doen. Het millenniumprobleem bijvoorbeeld was eenvoudiger op te lossen met een mainframe dan via nieuwe technologie. Wat nu opvalt, zijn de hoge kosten van de mainframe. Voor

COLUMN

Naam: Wolter Toet Leeftijd: 51 Werkzaam bij Wehkamp sinds: eind 2006 Vooropleiding: Bedrijfskunde Omvang afdeling: 50 Favoriete it-gadget: Geen

Welke alternatieven zijn er? “We denken aan een erp-oplossing. Die ziet er tegenwoordig anders uit dan vijf jaar geleden. Toen had je een longlist, maar die is nu beperkt tot slechts een paar spelers als SAP, Oracle en Microsoft Dynamics. We zijn nu beland in de fase van de shortlist en de eerste tests van kandidaten.”

veel programma’s bestaan goedkopere alternatieven.”

Ben je bezweken voor de uitdaging? “Ja en nee. Jarenlang had ik voor mijn werk bij Ten Cate en met name Nutreco de wereld rond gereisd en was ik toch meer tijdelijk projectmanager binnen de organisatie. In plaats van om zes uur op de trein naar het vliegveld naar weer een ander land, is het minstens zo leuk om ’s morgens weer naar hetzelfde kantoor en dezelfde groep mensen te gaan.”

Gaan jullie ingrijpen? “Dat lijkt noodzakelijk. Vroeger waren er maar drie postorderbedrijven. Nu verloopt de handel via internet, waar we heel veel concurrenten hebben. Dat vraagt een flexibelere manier van werken. Van twee keer per jaar een catalogus, hebben we nu dagelijks nieuwe aanbiedingen. Elektronische producten zijn daghandel geworden. Daarnaast werken wij steeds meer voor derden. Voor zo’n organisatie heb je it-tools nodig die flexibel en snel aanpasbaar zijn. Een mainframe staat dan een beetje in de weg.” Waarom gaat de mainframe niet onmiddellijk de deur uit? “Zo’n operatie is kostbaar en risicovol. Wehkamp is 24x7 in de lucht. Elke minuut is handel. We hebben hooguit een paar minuten downtime per maand. Onderhoud aan de servers doen we tussen drie uur en vijf uur in de ochtend, op bepaalde dagen. Die selecteren we op basis van statistieken waaruit blijkt wat de dagen met de geringste verkoop zijn. Dan hebben we het nog maar over een kleine verandering zoals een eenvoudige systeem-upgrade.” Wanneer wordt de knoop doorgehakt? “Het zit er aan te komen. De vervanging van het mainframe hangt samen met een reorganisatie die vorig jaar augustus is doorgevoerd en die zich nu vertaalt naar een efficiëntere organisatie.”

Was je verrast door de uitdaging bij Wehkamp? “Het is niet zo dat ik op mijn eerste werkdag opeens verrast werd met een mainframe. In de vacature stond het al en na de eerste gesprekken had ik wel een idee hoe het zat. In mijn vorige functie had ik gewerkt aan het millenniumprobleem, ook een cruciaal project met harde deadlines. ” Ben je it’er in hart en nieren? “Ik heb een achtergrond in de bedrijfskunde; ik heb in Wageningen gestudeerd. Na mijn afstuderen kwam ik terecht in de IT, die booming was, en heb ik leren Cobolkrassen. Regelmatig kom ik mensen tegen die informatietechnologie zo leuk vinden, dat het voor hen eigenlijk een doel op zich is. Voor mij blijft IT een hulpmiddel voor de bedrijfsvoering – en dat efficiënt regelen is echt leuk.” Waar liggen jouw andere passies? “Ik houd van sporten, maar mijn enkels staan niet meer toe dat ik nog een marathon loop. Verder houd ik van motorrijden. In mijn studententijd deed ik dat veel. Nu ik weer gewoon van huis naar mijn werk rijd, ben ik opnieuw geprikkeld door die oude liefde.”

•

RENÉ DIEKSTRA

Mobiel maar zonder binding Onlangs stond ik in de rĳ voor de kassa in de supermarkt. Bĳ de mevrouw voor mĳ gaat, net als ze aan de beurt is, de mobiel over. Zonder de caissière te groeten begint ze een gesprek. En als de caissière tot slot het bedrag noemt, legt de vrouw, heftig doorpratend in haar mobiel, haar portefeuille open, schuift er een bankpas uit, haalt die door het pinapparaat, toetst code in, schuift de pas terug en bergt de portefeuille weer op. Met mobiel tussen hoofd en schouder geklemd, pakt ze vervolgens al pratend haar boodschappen in. Als de caissière mĳ groet, knik ik met mĳn hoofd in de richting van de telefonerende vrouw en trek mĳn wenkbrauwen op. Waarop de caissière even haar schouders ophaalt, zo van ‘wat moet je met zo’n aso’. Maar het kan nog veel asocialer. Terwĳl ik een zebrapad in het centrum van Leiden oversteek, komt er een auto de bocht om. De (vrouwelĳke) bestuurder ziet mĳ aanvankelĳk niet en schiet met een bĳna te late ruk aan het stuur tussen mĳ en de vluchtheuvel door. In het voorbĳgaan zie ik dat ze druk in gesprek is met de telefoon aan haar linkeroor. ‘Verdomde Aso’, denk ik. VERDOMDE ASO Terwĳl ik mĳn weg vervolg, trekt er een hele galerĳ aan mobiele asociale gedragingen in mĳn gedachten voorbĳ. Treffende term eigenlĳk, asociaal. Het betekent zoiets als ‘zonder binding’, ‘zonder verbondenheid te voelen’ en dus ‘je niets gelegen laten aan anderen en de mogelĳke consequenties van jouw gedrag voor hen’. Het gedrag van automobilisten die niet hands-free bellen is een goed voorbeeld daarvan. Want hoewel je inmiddels weet hoe gevaarlĳk dat kan zĳn voor anderen, eigen je je toch het recht toe hen aan dat gevaar bloot te stellen. Dat is even niet ‘boeiend’. En dan nog maar één keer het bellen in de trein. Niet zelden zitten in één coupe meerdere mensen gelĳktĳdig luidop te bellen. Het lĳkt Beursplein 5 wel. Je wordt dikwĳls ongevraagd deelgenoot gemaakt van bellers zakelĳke, familie- of liefdesleven. Ik hoor regelmatig hoe iemand met een medewerker aan de lĳn luidop de agenda doorneemt. Eenmaal was ik toehoorder bĳ een vrouw (achter me) die haar schoonmoeder luidop zat af te branden in een telefoongesprek met haar schoonzus (de dochter dus). Verschillende keren heb ik mogen meeluisteren bĳ gesprekken waarin liefdesuitingen en erotische voorstellen werden uitgewisseld op een manier die het lastig maakt je aandacht bĳ voorgenomen werk te houden.

MOBIEL VINGEREN En dan al die mensen die, in gezelschap, voortdurend mobiel zitten te vingeren, berichten aan het lezen of beantwoorden zĳn. Of die altĳd hun mobiel moeten aan hebben, want je weet maar nooit wie er.... . Zelfs midden in een serieus gesprek kunnen ze de neiging niet onderdrukken, als het ding overgaat, op te nemen of in ieder geval te kĳken of de voicemail af te luisteren. Want weten wie er wat gebeld heeft, gaat boven alles. En dan heb ik het nog niet over die beltonen, van aanstormende cavalerie tot de hese stem van Prins Bernhard te zĳn die aankondigt dat er ‘ein Gespräch’ is. Op straat hetzelfde liedje. Op vrĳwel iedere wandeling kom ik mensen tegen die, lopend of op de fiets, luidop tegen zichzelf lĳken te praten. Twintig jaar geleden, ik heb een tĳd als psychiatrisch verpleegkundige gewerkt, herkende ik daar direct ‘een gestoorde’ in. Nu weet ik dat daar iemand mĳ loopt te storen. Soms blĳf ik opzettelĳk een tĳdje bĳ ze in de buurt om mee te luisteren en vervolgens voorbĳlopend commentaar te geven: “Geen lekker mens die moeder van jou, zo te horen”. Dat komt me meestal op boze blikken te staan. Alsof ik iets onbehoorlĳks heb gedaan. Raar natuurlĳk, want zĳ lopen voor iedereen hoorbaar privéinformatie rond te bazuinen, maar jĳ mag die niet opvangen, laat staan erop reageren. De moraal? Sinds de komst van de mobiele telefoon is de grens tussen privé en publiek opgeheven en zorgvuldigheid en veiligheid in de sociale omgang ondergeschikt gemaakt aan de behoefte aan ouwehoeren. Dat is dus technische vooruitgang. Diekstra is psycholoog en oa hoogleraar psychologie aan de Roosevelt Academy Middelburg


33

ESCAPE

COLOFON IT Executive is een uitgave Adformatie Groep, onderdeel van Kluwer

Mysterie Sloot gekraakt

W

ie denkt dat de Nederlandse IT saai en onbeduidend is moet eens het spannende boek ‘De broncode’ van Quote-journalist Eric Smit lezen. De Nederlandse uitvinder Jan Sloot leek in de jaren negentig een revolutionair opslagsysteem ontwikkeld te hebben. Helaas nam hij bij zijn vroegtijdige dood de geheimen van zijn vinding mee het graf in. Deze zomermaanden blijft het Sloot Digital Coding System de Nederlandse journalistiek bezighouden. In de uitzending van Tros Radio Online van 12 augustus legde journalist Henny van der Pluijm uit dat de ‘verkleiningsmethode’ van uitvinder Sloot waarschijnlijk een stuk minder spectaculair is geweest dan lange tijd werd aangenomen. Sloot beweerde een datacompressiesysteem te hebben ontwikkeld waarmee ten minste 16 speelfilms op een chipkaart van 64 kilobyte te bewaren zouden zijn. Volgens Van der Pluijm is het veel waarschijnlijker dat Sloots opslagtechniek beeldinformatie met een factor acht kon verkleinen. Uitgaande van mpg

zou dat een verkleiningsfactor van ongeveer 250 betekenen; aanzienlijk minder dan de factor 2 miljoen die destijds de ronde deed. Van der Pluijm die zich zegt te baseren op interviewverslagen van Smit en de octrooiaanvraag van Sloot uit 1996 heeft een artikel over zijn analyse gepubliceerd in het augustusnummer van De Ingenieur.

•

Waar of niet waar?

E

r zijn via internet in de loop van de Spelen tal van bizarre feiten naar buiten gekomen over de theatrale openingsceremonie van de Olympische Spelen in China. Zo zouden de bijna duizend soldaten in het stadion bij de opening een luier gedra-

gen hebben omdat er geen plaspauze ingelast was. De Chinese meisjes die de landenteams begeleidden zouden bij hun sollicitatie stuk voor stuk het verzoek hebben gekregen om zich uit te kleden. Dat was nodig om met een liniaal te kunnen meten of ze wel de juiste afmetingen hadden. Ook de IT liet zich niet onbetuigd. Zo werd er bij een aanzienlijk deel van de spectaculaire vuurwerkshow alleen virtueel kruit verschoten in een computeranimatie. Toen de oud-turner Li Ning met zijn fakkel richting de nok van het stadion zweefde was korte tijd een blue screen of dead van Windows te zien. Een blog die een foto van dit scherm liet zien werd enige tijd als een hoax afgedaan. Totdat een Amerikaanse televisiekijker aan de hand van video-opnames bevestigde dat dit scherm daadwerkelijk te zien was geweest.

•

abonnementen IT Executive wordt blijvend gratis toegezonden aan personen die vallen binnen de doelgroep. Aanmelden, wijzigen en afmelden kan op www.it-executive.nl redactie Fred van der Molen hoofdredacteur e [email protected] Sytse van der Schaaf adj.hoofdredacteur e [email protected] medewerkers Ben Kuiken, Charles Groenhuijsen, Dominique Deckmyn, Ed Kerkman, Fred Teunissen, George Ataya, Henk Vlaming, Marco van der Hoeven, Marguerite Irrgang, Maurice Blessing, Mirjam Hulsebos, Onno Breedveld, Patrick van Eecke, Peter van Schelven, René Diekstra, René Frederick, Ron Tolido, Ron Onrust, Ruben Acohen, Stijn Muys en Yvonne Halink fotografie Nico Boink, Cor Mooij redactieadres Postbus 75462 1070 AL Amsterdam tel 020-5733665 e [email protected] advertentie-exploitatie Rob de Kleijnen salesmanager t 06-53403470 e [email protected] Erik van Heest sr. accountmanager t 06-13221012 e [email protected] Postbus 75462 1070 AL Amsterdam e [email protected] f 020-5733603 e [email protected] (advertentiemateriaal) uitgever Rogier Mulder e [email protected] marketing Ceesjan de Vos e [email protected] Mieke Stikkelorum e [email protected] vormgeving colorscan amsterdam-voorhout drukwerk Senefelder Misset Auteursrecht voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaard-publicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. Op al onze aanbiedingen en overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene Voorwaarden van Kluwer BV, gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam op 6 januari 2003 onder depotnummer 3/2003. Op alle overeenkomsten tussen Uitgever en Afnemer met betrekking tot advertentie-plaatsingen (daaronder begrepen alle overeenkomsten met adverteerders en bemiddelaars) zijn in aanvulling op deze Algemene Voorwaarden van toepassing de laatstgeldende versie van de Regelen voor het Advertentiewezen, uitgegeven door de raad van Orde en Toezicht voor het Advertentiewezen (ROTA), hierna: ‘de Regelen’. Bij tegenstrijdigheid van de Algemene Voorwaarden met de Regelen prevaleren de Regelen. Een exemplaar van de Algemene Voorwaarden en de Regelen zal op eerste verzoek gratis worden toegezonden. U kunt beide ook vinden op www. adformatie.nl/algemene-oorwaarden.html. Een deel van de inhoud wordt gepubliceerd onder licentie van Minoc Business Press N.V. Copyright 2008, IT Executive, ISSN 1570-6737

34


The Intelligent Enterprise Event 2008 Nieuwe dimensies bij toepassing documentmanagement IMEX en F&G Publishing, de organisatoren van de serie congressen document@management in de voorbije vijf jaar hebben besloten om voor de editie van 2008 het concept verder uit te breiden. Onder meer met een HBO Kennismarkt, ‘Meet & Greet’ met het bedrijfsleven en een grotere beursvloer. ‘Gezien de ontwikkelingen in de markt een logische stap,’aldus Ton van der Stap en John de Waard, de mensen achter de inhoud van het evenement. Het is de bedoelding om op 7 oktober, opnieuw in het Nieuwegein Business Center, het uitgebreide congresconcept te presenteren. Meer beursoppervlak betekent dat naar verwachting zo’n 35 tot 40 standhouders gelegenheid zullen krijgen zich te presenteren, dat er een groot partnerpaviljoen wordt opgezet en dat in zo ongeveer alle zalen in het NBC presentaties zullen worden gegeven. Van der Stap: ‘Ook op de beursvloer zelf zullen presentaties worden gegeven over wat naar ons idee de kerntechnologieën van de komende tien jaar zullen zijn: documentmanagement, kennismanagement, business intelligence, information access, kortom technologieën die te maken hebben met het beschikbaar krijgen, hebben en houden van bedrijfskritische informatie. Bovendien gaan we van start met activiteiten die erop zijn gericht om de arbeidsmarkt in deze vakgebieden bij elkaar te brengen: (pas) afgestudeerden zullen presentaties kunnen volgens van topmensen uit het bedrijfsleven, ze krijgen de gelegenheid om korte gesprekken met ze te voeren zeg maar een ‘Meet & Greet’ formule en er zullen marktpartijen aanwezig zijn die naarstig naar hun kwaliteiten op zoek zijn.’ Dat laatste idee is tijdens de vorige editie van het evenement geboren en heeft dit jaar dus zijn uitwerking gekregen. Mede doordat de omstandigheden nu gunstig lijken om het op te zetten. ‘Er is een chronisch gebrek in de markt aan goed gekwalificeerde mensen, dus dit zou dé gelegenheid moeten zijn om de vraag- en aanbodzijde bij elkaar te krijgen,’ aldus collega-organisator John de Waard. Beiden zien goede kansen en de stijgende belangstelling voor het evenement vri katern - #17 - jaargang 2 - september 2008 valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie IT Executive

c

o

l

u

m

n

VRI publicity Steeds vaker vraag ik mij af of de informatiesystemen en de onuitputtelijke communicatiemogelijkheden onze maatschappij ook werkelijk verder brengt en/of beter maakt. Wachttijden aan (elektronische) loketten worden langer, personele effectiviteit neemt af, overhead en -kosten groeien, externe (elektronische) bedreigingen of privacyinbreuken sluipen ongemerkt binnen en we lijken het gelaten te accepteren. Waar blijft nu de beloofde en voorspelde maatschappelijke verbetering? Er worden door particulieren en bedrijven kosten noch moeite gespaard om er bij te horen en de IT leveranciers varen er wel bij. Zouden de grotere IT bedrijven nu echt zo goed scoren op de ladder van maatschappelijk ondernemerschap Ik ben bang dat het wel eens sterk zou kunnen tegenvallen. Misschien ben ik een sombere/pessimistische eenling, die roept in de woestijn, maar ik ben voorlopig van mening dat wij als IT deskundigen beter kunnen en dat de maatschappij daar ook recht op heeft. Nog steeds is maatwerk of op maat gemaakte standaardsoftware een interessante bron van inkomsten. Om maar te zwijgen over ondoorzichtige adviesopdrachten en bijpassende urendeclaraties. En wat te denken van vergelijkingsonderzoeken of softwareresearch in het algemeen. Et cetera … In feite allen geïntroduceerde heilige huisjes die ons imago geen goed doen. Het wordt tijd om het roer om te gooien en in gezamenlijkheid meer klantgericht te gaan opereren. En dat begint bij communicatie in eigen kring! Een afgerond project zou altijd vergezeld dienen te gaan van een gedegen gefaseerde projectevaluatie. En deze evaluatie behoort uitwisselbare ervaringsgegevens te bevatten. Uitwisselbaar primair onder collega’s maar secundair zeker ook naar de opdrachtgevers. Waarom zouden we kansen laten lopen om tevreden opdrachtgevers duurzaam aan ons vakgebied te verbinden? De VRI biedt in haar VRI-Kringen de mogelijkheid gericht en thematisch ervaringen intern uit te wisselen alvorens deze extern bespreekbaar te maken. Er bestaat natuurlijk ook de mogelijkheid om direct onze katern in IT-Executive, de website of andere media te gebruiken voor publicatie. Het belangrijkste is echter dat communicatie op gang gaat komen, want we hebben meer te vertellen dan we bewust beseffen. Het zal blijken veel interessanter te zijn onze opdrachtgevers kernachtig te begeleiden in popularisatie van IT-toepassingen dan veel van het oude te slijten. Dus kruip in de huid van de gebruiker en realiseer je daarbij wat jezelf niet zou accepteren. Denk en doe aan VRI publicity.

Andre Hammer voorzitter VRI

en het succes van de voorbije edities maken de gretigheid om meer te doen alleen maar groter. ‘De omstandigheden zijn gunstig volgens ons. De druk bij bedrijven om te investeren in technologie die het mogelijk maakt je documenten informatiestroom te controleren en dat ook aantoonbaar te maken biedt kansen voor evenementen als deze,’aldus Van der Stap. Beursvloer Nu moeten de mensen niet meteen denken dat we drie grote beurshallen met standhouders gaan vullen,’ aldus de Waard. ‘Die tijden zijn wel voorbij, maar er is zeker wel ruimte, en zeker in deze markt van informatiebeheer technologie, om een substantiële beurs neer te zetten. Er is een grote variëteit aan aanbieders van system integrators tot pakket leveranciers en van consultants tot outsourcing partijen om een interessant aanbod bij elkaar te brengen. Die laatste markt, de uitbestedingsmarkt, heeft tegenwoordig de belangstelling van grote delen van de gebruikersmarkt. ‘Als de prestaties onder druk komen te staan kijken bedrijven meer en meer naar wat nu eigenlijk hun kernactiviteiten zijn. En het is heel goed mogelijk, mits de randvoorwaarden juist zijn ingevuld, om bepaalde zaken bij specialisten onder te brengen. Het goed managen van de processen is daarin cruciaal, maar er zijn al veel voorbeelden van bedrijven die daarin succesvol zijn geweest. Een aantal daarvan zal op 7 oktober een presentatie komen geven.’ Intelligent Enterprise Event 2008 De nieuwe naam van het evenement moet duidelijk maken dat het gaat om de intelligente inzet van moderne informatietechnologie, aldus Van der Stap. ‘Inmiddels is het gebruik van documenten informatietechnologie ook in de financiele wereld geen noviteit meer. Maar de manier waarop een en ander in elkaar wordt geschoven in één organisatie maakt wel dat juist daarin de kracht zit: de integratie van technieken en processen. Vandaar dat we ons ook in het programma hebben gericht op de volgende generatie toepassingen. De basis wordt gevormd door documenten contentmanagement, maar de combinatie met bijvoorbeeld die al eerder genoemde technieken en toepassingen op het gebied van business intelligence (die ook meer en meer richting content beweegt), information access (waarbij security, monitoring en auditing zeker ook belangrijke onderdelen vormen) en last but not least business process management, waar alle onderdelen worden gemanaged, maken het geheel compleet. We zijn heel benieuwd hoe het gaat uitpakken straks op 7 oktober. The Intelligent Enterprise Event 7 oktober 2008 Nieuwegein Business Center Meer informatie: www.intelligententerprise.nl

Een gemengd huwelijk, let op de schoonfamilie! Wereldwijd is al sinds jaar en dag bekend dat een gemengd huwelijk een relatie is die niet vanzelf gaat. Er zijn vele culturele verschillen die overbrugd moeten worden. Waar in een gelijksoortig huwelijk de opvoeding al parten kan gaan spelen is de culturele achtergrond een nog sterker manifesterende huwelijksbreker. Er is namelijk nog een extra subversieve kracht: de schoonfamilie. In vele culturen in de wereld vormt de schoonfamilie een kracht waar serieus rekening mee gehouden moet worden. De invloed op zoon of dochter is groot en de culturele normen en waarden worden, soms streng, afgedwongen. Een veel geuite opmerking, die overigens ook in gelijksoortige huwelijken wordt gemaakt, is: “Onthoud waar je vandaan komt.” Een prachtige, clichématige dooddoener waarmee de manipulatie kan worden gestart. In outsourcingsland zien we een gelijksoortig fenomeen. Hier zijn de beoogde partners de contactpersonen bij klant en leverancier die beiden een grote scharen aan schoonfamilie meebrengen waar het mis kan gaan. Eerlijk is eerlijk, bedrijven hebben, net als mensen, hun eigen cultuur en normen en waarden kader. Deze verschillen per definitie. Dit is niet erg, want anders zou outsourcing ten aller tijde gedoemd zijn te mislukken, maar het is wel iets waar rekening mee gehouden moet worden. Er zijn verschillende manieren om ermee om te gaan. Zoek een partner die bij je past en kijk daarbij verder dan de verliefdheid. Dat is de meest simpele, dus laten we daarmee beginnen. Gedurende de selectiefase van de nieuwe outsourcingsliefde kan al begonnen worden met het bekijken of er een zogenaamde ‘cultural fit’ is. Wanneer de bedrijfscultuur even naar een iets hoger abstractieniveau wordt getrokken, is een basis vergelijk wel te maken. De etnische achtergrond van een bedrijf kan hierbij helpen. Een dienstverlener die zijn roots in de Verenigde Staten heeft liggen is een totaal ander bedrijf dan een leverancier die zijn roots in Frankrijk heeft liggen. En natuurlijk, verliefdheid laat zich niet dwingen. De relatiemanager van de partner die het minst bij je past kan wel eens net de meest aantrekkelijke zijn. Maar onthoudt goed dat je niet in bent voor de ‘one-night-stand’, de uitvoering van een project of eenmalige activiteit. We willen een duurzame relatie, waarin we langere tijd met elkaar in harmonie in bed kunnen liggen. En iedereen kan, vanuit eigen ervaring, wel een voorbeeld noemen van de spannende dame of heer die, zodra het even emotioneel spannender werd, als was verdwenen voordat het probleem was uitgesproken. Het meest optimale is de degelijke, burgerlijke persoon die gaat voor bestendigheid en continuïteit. Goed, daar zijn we dus uit. Een degelijk persoon en we hebben een basis. Fout. Deze degelijke Jan of Truus kan wel eens een drijfanker worden als je besluit om te veranderen. Zeker wanneer je, als bedrijf, in een veranderende markt opereert en al helemaal, wanneer innovatievermogen een kritieke succesfactor is. Dan kan de spannende partner, constant op zoek naar nieuwe uitdaging, wel eens een veel betere fit zijn. Kortom, er is geen eenduidig antwoord en er is geen perfecte partner. Die is voor iedereen verschillend.

Tja, maar hoe vindt je die juiste partner dan? Dat is de kernvraag bij dit onderwerp. Het begint bij zelfkennis, net als in de mensenwereld. Sta eens stil bij wie je bent. Welke cultuur maakt ons bedrijf wat het is? Wat vinden we nu echt belangrijk? Wat willen we nu zelf en hoe willen we dat bereiken? En ten koste van wat? Allemaal zelfreflectievragen die inzicht geven in de eigen cultuur. Nu zijn dit zo maar wat losse vragen, maar het is verstandig om, voorafgaand aan de aanbesteding, gedegen te kijken naar de eigen cultuur en wat van de potentiële partner verwacht wordt. Hoe kleiner het gat in culturen en normen en waarden kader, des te gemakkelijker loopt de relatie.

Normaijnnse Mart

is Sr. Management Consultant op het gebied van regievoering bij outsourcing en IT contractmanagement bij Synotion. [email protected]

Het roer moet om In de ALV van deze zomer zijn opnieuw de concept statuten van VRI besproken. Een belangrijke zaak. In de nieuwe statuten moet niet alleen tot uiting komen dat VRI als vereniging afstand heeft genomen van het exclusieve recht om informatici voor te dragen voor het Register van Informatici, maar ook, dat VRI zich wil en kan onderscheiden ten opzichte van andere beroepsverenigingen in het brede veld van de ICT. Dat zal moeilijk genoeg blijken. De andere beroepsverenigingen in het ICT veld (zijn het zusterverenigingen of concurrenten?) zijn veel specifieker dan VRI; ze richten zich bijvoorbeeld op informatici die actief zijn in deelgebieden zoals informatiebeveiliging, project management of systeemontwikkeling. Daar stelt VRI een meer algemene, meer principiële, voor iedere ICT professional geldende gedragslijn tegenover. Dat is een sterkte, kan men zeggen, maar als VRI leden deze sterkte niet waarmaken wordt het een zwakte. Hoezo, een zwakte? zal men vragen? Nou, zo: In theorie zou de Stichting Nationaal Informatica Register aan diverse beroepsverenigingen een accreditatie kunnen verlenen, maar aan VRI zo’n accreditatie kunnen weigeren. Dat zou kunnen gebeuren als VRI er niet of onvoldoende in slaagt, een eigen, niet door anderen in te vullen positie in te nemen. En wie moeten dat doen? De leden. Het is (onder meer) om deze reden, dat het VRI Bestuur in juist deze periode de VRI website heeft vernieuwd. In de nieuwe structuur geeft de site aan de leden meer gelegenheid om hun mening, kennis en stellingname kenbaar te maken. Dat moeten ze dan ook wel gaan doen. VRI leden staan er niet om bekend dat zij zich mengen in ICT-overstijgende discussies. Dat moeten zij wel gaan doen. Niet voor niets stellen de nieuwe statuten (artikel 3 lid l.) dat VRI zich een plaats zoekt door op te treden als ‘ vertegenwoordiger van de beroepsgroep bij de overheid, het onderwijs en in relevante discussies.’. Ergo: Het roer moet om. Ergo: Bemoei je er mee. Ergo: Gooi het roer om en draag bij aan de vernieuwde VRI site.

Arjan van Dijk

Bestuurslid externe betrekkingen

c

o

l

u

m

n

Arjan en Arnold Arjan van Dijk, namens de VRI, en Arnold Heertje, als gerenommeerde wijsneus, zijn het over één ding eens: De politieke leiding van ons land schiet te kort waar het gaat om het richting en leiding geven aan ICT projecten. Arjan beweerde dit in IT Executive (april, 2008); Arnold herhaalde het op zijn manier via de NRC (13 augustus 2008). Dit constateren, is niet bijzonder. De politieke leiding van ons land heeft zich nog nooit beziggehouden met ICT aangelegenheden. Dat te constateren is dan ook niet genoeg. Om te beginnen moet je er aan toevoegen dat ICT geen beleidsterrein vormt en dat het dus heel begrijpelijk is dat politici zich er niet mee bemoeien (en dat in de ICT actieve ambtenaren dat graag zo willen houden). ICT heeft nergens en nooit een beleidsparagraaf en/of begrotingshoofdstuk gehad. Dat zijn we gewend, maar het moet wel veranderen. Hoe? In ieder geval zo, dat geen ambtenaar (lees: departement) zich aan het politieke beleid kan onttrekken. En ook zo, dat een kabinet op het eventueel mislukken van ICT beleid kan worden aangesproken door het parlement. Mijn voorstel zou zijn: Breng overheids-ICT voorlopig maar eens onder bij Financiën. Dat heeft het bedrijfsleven ook gedaan, als tussenoplossing, en dat bleek helemaal niet zo slecht. Bereken dus hoeveel de afzonderlijke departementen de afgelopen vijf jaar gemiddeld per jaar aan ICT hebben uitgegeven en tel dat bij elkaar. Doe dat bedrag in een grote pot. Haal vervolgens 30% weer uit die pot, want dat valt er sowieso wel op overheids-ICT te bezuinigen. Zet een staatssecretaris met een breed achterwerk (ik heb er één in gedachten) bovenop de pot en dwing de departementen om voor elke ICT wissewas bij haar of hem een budget aan te vragen. Hij of zij kent zo’n budget wel of niet toe, op basis van geformuleerd en begroot beleid, dat in de Kamer wel of niet met succes kan worden verdedigd. Ik weet ook wel – en dit zowel aan Arnold als Arjan gericht – dat het eigenlijk anders zou moeten. Ministers en staatssecretarissen zouden zich op alle departementen inhoudelijk – en dus politiek kwetsbaar – moeten opstellen t.a.v. hun ICT uitgaven . Maar weten zij, Arjan en Arnold, een betere manier om ministers en zo op hun verantwoordelijkheid te wijzen, dan door ze een jaar of wat financieel in de klem te nemen?

Dick eft Overkle

Gartner Data Center Summit 2008 europe.gartner.com/datacenter

Circle of Innovation: The Data Center gets Agile

Focus on Demand: Succesvol blijven na de het 6e ASL-BiSL Ja arcongres, wisseling van de wacht 9 december 2008, Spant Bussum De aandacht voor de inrichting van de vraagkant van IT is sterk groeiende. Het Focus on Demand | 6e ASL-BiSL congres (www.asl-bisl. org) op 9 december 2008 in Spant Bussum zal daar ruimschoots aandacht aan besteden. Het programma zal dit jaar van hoge kwaliteit zijn met 4 verschillende streams: Demand Management, Business IT Alignment, ASL&BiSL Practices en een interactieve stroom. U kunt onder andere cases verwachten van Belastingdienst en UVIT (voorheen Univé-VGZ-IZA-Trias). Prof. Rik Maes (Universiteit van Amsterdam en bekend van het 9 vlaksmodel) en Boet Kreiken, de CIO van KLM, zullen beide keynotes verzorgen. Ook dit jaar is er weer de ASL-BiSL Award, voor de beste ASL en/of BiSL case. Na een voorselectie van de jury zullen de bezoekers elektronisch stemmen op de winnaar. Vorig jaar bezochten ruim 500 deelnemers dit kenniscongres. Dit op een vakgebied dat volop in ontwikkeling is en het belangrijke aandachtsgebied is voor de komende jaren: de organisatie van de vraagkant van IT. Zorg dat u er bij bent. Voor actuele informatie, kijk op www.asl-bisl.org

Na de bedrijfsoverdracht gaat de organisatie gewoon verder Na jaren van inzet en goede resultaten heeft de directeur / eigenaar het besluit genomen uit het bedrijf te stappen en het roer over te dragen aan de volgende generatie of het bedrijf te verkopen. Een ingrijpende en emotionele stap, zowel voor de directeur / eigenaar als voor de opvolger. Beide partijen hebben zich daarom goed voorbereid en een stappenplan opgesteld waarin alle aspecten van de overgang zijn gepland. U als opvolger stapt in een goed werkende organisatie, die zijn waarde behoudt. Onder uw leiding gaat de organisatie gewoon door, op weg naar het volgende succes. Of toch niet? Onzekerheid Er komt veel bij een bedrijfsopvolging of -overname kijken. De waardebepaling, de juridische en fiscale aspecten en het moment van de feitelijke overdracht krijgen meestal veel aandacht. Zo ook het vinden en ‘inwerken’ van de opvolger. Maar hoe zit het met de aandacht voor de achterblijvers in het bedrijf? Ook voor hen is het een ingrijpende verandering. Een icoon van het bedrijf stapt op! Weg roerganger, inspirator en rots in de branding. En daar komt nog bij dat niet duidelijk is of de nieuwe man of vrouw het roer omgooit. U als opvolger mag er dan van overtuigd zijn dat de bijdrage van de vertrekkend directeur aan het huidige succes en de marktpositie van het bedrijf niet moet worden overdreven en dat het succes niet alleen door deze directeur is gemaakt. De achterblijvers kunnen een heel andere beleving hebben. Een deel van het (top)management en de medewerkers loopt ongetwijfeld rond met de verwachting dat alles zal veranderen. Of ze zijn onzeker over hun baan in de nieuwe situatie. Hoe zorgt u ervoor dat zij hun vertrouwen in de zaak behouden en onder uw leiding met dezelfde energie en passie als vroeger verder blijven werken aan het succes van de organisatie?

Data Center 2.0: Balancing Innovation and Agility with Efficiency and Processes The role of the data center has never been more vital to your organization’s performance. The Gartner Data Center Summit brings you the key areas which Data Center, IT Operations and related professionals must focus on to develop a next generation data center that can power your organization.

Dit artikel gaat in op hoe het expliciet maken van de (nieuwe) strategie/het bedrijfsplan en het doorvertalen van de strategie naar verwachte bijdragen van individuele afdelingen kan helpen om succesvol te blijven.

contact

21-23 October 2008, Amsterdam

• Infrastructure and technology innovation Storage, servers, client and networking technology and related disciplines like mobility, cloud/grid computing and unified communications • Virtualization and beyond: the wider implications The journey that virtualization is undertaking and what it means for users • Evolving the IT operations organization The new roles, processes and technologies needed to meet demands from the business organization • 19 Gartner analysts

Auteur Drs. J.F. Scheffer ([email protected]) Zie voor het complete artikel onze website www.vri.nl

• The New Data Center: living organism for the utility Sourcing practices, data center outsourcing and infrastructure utility offerings, green IT and environmental issues, architecting for high availability/disaster tolerance, and asset management/licensing • Avoiding Disaster: strategies for 24x7 availability Key recovery-time objectives, recovery-point objective targets, budget allocations and everything you need for sound business continuity plans

• More than 40 conference sessions

• Solutions Showcase presenting leading data center technology and service providers

• Keynotes, case studies, workshops, Analyst One-on-Ones

• Senior data center and IT operations delegates from across Europe

VRI-Secretariaat: Antony Fokker Tel: (0)416 382086 Email: [email protected] Adres: Postbus 50 5140 AB Waalwijk

bel a ngr ij k e dat a 2 0 0 8 Bestuur ALV Sept. Okt. Nov. Dec.

11 9 13 11

9. Jaarvergadering

Season Courses:

IT ToetsingsExecutive kamer 3 15 16 26

Three easy ways to register:

1

Online: europe.gartner.com/datacenter

2

Tel: +44 (0)20 8879 2430

3

Email: [email protected]

De voordelen van het ‘New Enterprise Data Center’ worden gerealiseerd door SLTN en IBM!

tot 80% reductie van de vloer oppervlakte belangrijke verhoging van de beschikbare systeem capaciteit

tot 40% besparing op het electriciteits verbruik

tot 60% warmte reductie in het data center

SLTN, uw partner voor data center optimalisatie!

OPLOSSINGEN

DIENSTEN

SERVERS

Virtualisatie

Servers

Managed Services

Consolidatie

Storage

Project Services

Managed Services

Netwerken

Opleidingen

Media Solutions

Software

Fin. Dienstverlening

sltn.nl

De logica van een dinosaurus

Recommend Documents