Bibliotheken op het platteland

D O R P E N K R A N T N U M M E R 3 ✱ J A A R G A N G 2 ✱ J U N I 2 0 0 7 ✱ P R I M O N H , H E T K E N N I S C E N T R U M VA N D E S O C I A L E P R A K T I J K

Leren van steden en dorpen PAGINA:

Workshops op de dorpendag

2

PAGINA:

Nieuwsbrief PDNH

3

PAGINA:

50 jaar Kreileroord

4/5

PAGINA:

Nieuwbouw in Zuidoostbeemster

6

PAGINA:

8

Openbare bibliotheken zijn in veel dorpen actief. Soms is dat duidelijk zichtbaar, zoals bij een bibliobus. Maar bibliotheken ontplooien ook activiteiten die op specifieke groepen zijn gericht, zoals kinderen, ouders en personeel verbonden aan scholen of peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Dit is minder zichtbaar. Bibliotheken hebben te maken met ontwikkelingen die de spreiding van voorzieningen op het platteland onder druk zetten. Tegelijkertijd zijn ze druk bezig om nieuwe vormen te geven aan bestaande functies en verbreding te zoeken waar dat nodig en wenselijk is.

Bibliotheken op het platteland Herstructurering De Nederlandse bibliotheken zitten momenteel in een proces van schaalvergroting. Er worden bovenlokale organisaties gevormd die in veel gevallen zowel een stedelijk als een landelijk gebied bedienen. Het scherpe onderscheid tussen de stad en het platteland vervalt daarmee. Voorheen kwam het overgrote deel van de provinciale subsidies aan het bibliotheekwerk ten goede aan gemeenten onder de 30.000 inwoners. Nu is het geld bedoeld voor vernieuwing en zaken die het netwerk van bibliotheken als geheel versterken.

beschouwd. Bibliotheken moeten nu veel meer betalen voor het huren van de bus en een volgende verhoging van de huurprijs ligt al in het verschiet. Dat leidt in veel gemeenten tot inkrimping van de statijd of zelfs het opheffen van standplaatsen. SUBSIDIE OP DE BIBLIOBUS AFGEBOUWD De prijsverhoging van de bibliobus is één van de redenen waarom bibliotheken op zoek zijn naar alternatieve voorzieningen voor kleine kernen. Een andere reden

Functieverbreding Naast schaalvergroting is er de laatste jaren ook nadrukkelijk aandacht voor vernieuwing, zeker in de kleine kernen. Het gaat daarbij niet alleen om het vernieuwen van bestaande activiteiten, maar ook om het verbreden van de functie van de bibliotheek. De bibliotheek kan een bijdrage leveren op tal van gemeentelijke beleidsterreinen, waaronder leefbaarheid, sociale activering, ouderenbeleid en het eigen communicatiebeleid. Ook de activiteiten vanwege de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning bieden aanknopingspunten.

Noord-Hollandse dorpendag Zaterdag 22 septem ber 2007 in de Blinkerd te S choorl

Informatie over wo

rkshops op pagina:

kernen ligt samenwerking voor de hand. Dat kan in de vorm van gezamenlijke activiteiten. Gaat het om fysieke bibliotheekvoorzieningen dan kan het ook door een ruimte of een gebouw te delen.

Nieuwe voorzieningen

Bibliobus Vanwege het gewijzigde provinciale beleid wordt de subsidie op de bibliobus afgebouwd. In de nieuwe verhoudingen wordt de bus als een puur lokale verantwoordelijkheid

is dat bibliotheken steeds vaker worden gevraagd deel te nemen in een multifunctionele voorziening. Bijvoorbeeld samen met een dorpshuis, brede school, woonzorgcomplex of servicewinkel.

Door haar brede functies op het gebied van informatie, educatie, lezen, cultuur en ontmoeting heeft de bibliotheek veel aanknopingspunten voor samenwerking met andere instanties. Zeker in kleine

!

Uitnodiging gemist ? Aanmelden bij Cursu s- en congresburea u PRIMO nh 0299 418 700 of ki jk op de website va n PRIMO nh www.primo-nh.nl

Net als de bibliobus zijn nieuwe bibliotheekvoorzieningen in het algemeen sterk functie- en doelgroepgericht. Vanwege beperkte middelen moet nu eenmaal gekozen worden. Als doelgroep kiest men meestal de minder mobiele bevolkingsgroepen: jeugd tot en met 12 jaar, ouderen en ouders van jonge kinderen, die sterk aan huis gebonden zijn en daarom liever niet het dorp uitgaan om diensten af te nemen. Een nieuwe kleinschalige bibliotheekvoorziening in den lande is een steun- of servicepunt voor de jeugd in een school. Daarbij bundelen bibliotheek en school de

3

middelen om tot een voorziening te komen die zowel aansluit bij hun beider doelstelling. Ook de ouders van de kinderen worden soms - in beperkte mate - vanuit een dergelijke voorziening bediend. Omdat deze steun- en servicepunten zelden minder kosten dan een bibliobus kiest men bij een bezuiniging vaak voor het uitsluitend leveren van wissel- en themacollecties als aanvulling op de aanwezige schoolcollectie. Ook ontstaan er steun- of servicepunten voor senioren. In de meeste gevallen zijn ze ondergebracht in een zorginstelling of combinatie van voorzieningen voor ouderen, zoals een wijksteunpunt, woonzorgcomplex of woondienstenzone. Het informeren en actief houden van ouderen is het voornaamste doel van deze bibliotheken. Verder is de leesruimte in opkomst. Deze voorziening is met name gericht zijn op het versterken van

2

D O R P E N K R A N T

de ontmoetingsfunctie van een multifunctionele accommodatie. Kern is een leesplek met kranten en tijdschriften, waaromheen andere diensten en activiteiten worden geboden. Dit type voorziening leent zich goed voor uitbreiding met diensten van andere instanties op het gebeid van cultuur en welzijn.

Met wisselend succes worden in de kleinste dorpen bestel- en bezorgdiensten geïntroduceerd, waarbij via internet bestelde media in bijvoorbeeld het dorpshuis kunnen worden opgehaald.

Driemond Voor Driemond (1500 inwoners,

gemeente Amsterdam) is in nauw overleg met het dorp een aantal scenario’s voor de toekomstige bibliotheekvoorziening opgesteld. Aanleiding is de komst van een nieuw dorpshuis. Interessant is vooral hoe de bibliotheek met een breed scala aan diensten en activiteiten een bijdrage levert aan een

levendig dorpshuis met een zodanig aanbod dat iedere Driemonder een reden heeft om het dorpshuis te bezoeken.

De manier waarop zal van dorp tot dorp verschillen, afhankelijk van wensen en mogelijkheden. Bibliotheekwerk in kleine kernen is tenslotte maatwerk.

Maatwerk Het zal duidelijk zijn dat in dorpen de bibliotheek zich op verschillende manieren kan manifesteren.

Dick van Tol adviseur flexibele bibliotheek ProBiblio

In de discussie over achterstandswijken wordt er soms jaloers gekeken naar dorpsgemeenschappen. Positieve punten van dorpen worden ten voorbeeld gesteld aan stadswijken. Dorpen floreren, beschikken over een rijk verenigingsleven, er wordt veel aan zelfwerkzaamheid gedaan en de gemeenschapszin is nog sterk.

Wat kunnen steden van dorpen leren

H

et was Pieter Winsemius die als eerste zei dat steden nog wat van dorpen kunnen leren. In zijn rol als voorzitter van de wetenschappelijke raad voor het regeringsbeleid (WRR) lichtte hij dit aspect uit het rapport “Vertrouwen in de buurt”. Geef bewoners meer de ruimte om dingen gezamenlijk aan te pakken, adviseerde hij. Faciliteer en ondersteun dat vanuit de gemeentelijke organisatie, die daarin een regiefunctie heeft.

Themabijeenkomsten najaar 2007 Besturen van dorpsraden en dorpshuizen kunnen in het najaar van PRIMO nh weer een aanbod van themabijeenkomsten verwachten. Er komt een avond over jongeren. Er wordt een methode gebruikt waarmee de voorzieningen voor jongeren in het eigen dorp tegen het licht gehouden kunnen worden. Een tweede avond gaat over het vinden en binden van vrijwilligers, een probleem waar bijna elk bestuur over mee kan praten. En tot slot een avond over arbeidsomstandigheden en de nieuwe arbowet. Deze wet is onlangs versoepeld voor organisaties die met vrijwilligers werken. De aansprakelijkheid blijft echter wel bestaan. Daarom is het toch zinvol om eens bij de veiligheid van de medewerkers stil te staan. Meer informatie en een inschrijvingsformulier ontvangt u na de zomervakantie per brief.

Misschien een iets te overtrokken romantisch beeld, maar toch…. Kun je de sociale infrastructuur van dorpen zondermeer verplaatsen naar stedelijk gebieden? Natuurlijk kun je bepaalde elementen van goede ervaringen in plattelandskernen overdragen naar wijken of nieuwe woongebieden, maar een dorp is geen stad. Toegegeven, er bestaan stadwijken met een ‘dorps’ karakter, zoals de voormalige tuindorpen in Amsterdam-Noord of de Jordaan van een halve eeuw geleden. Maar je kunt dorpen niet over één kam scheren. Welvarende dorpen als Laren en Blaricum in het Gooi zijn niet te vergelijken met bijvoorbeeld Hippolytushoef of Anna Paulowna. DORPEN NIET OVER ÉÉN KAM SCHAREN Zo heb je ook verstedelijkte dorpen zoals Zuid- en NoordScharwoude die in Langedijk zijn opgegaan, of die zelfs opgeslokt, zoals Oudorp bij Alkmaar. Daarnaast is er een groot contrast tussen dorpen, die barsten van de initiatieven en waar iedereen elkaar kent, tegenover kernen waar niets gebeurt, of waar mensen elkaar met wantrouwen bejegenen. Hét voorbeelddorp bestaat dus niet. Wat kan een stadse wijk dan wel leren van een goed functionerende dorpsgemeenschap? In de eerste plaats gaat het om de schaal, de overzichtelijkheid en de eigen identiteit van een dorp of wijk. Er moeten zaken zijn waar men

trots op is! Die laten zich niet zo maar verplaatsen. Het gegeven dat op een dorp iedereen elkaar kent is een combinatie van de kleine schaal en het lage tempo waarin dingen veranderen. Dat laat zich niet verplaatsen naar een stadswijk. Ook zelfredzaamheid is gebed in een sociale structuur waarbij mensen persoonlijk op hun gekende kwaliteiten kunnen worden aangesproken. Almere en Spijkenisse hebben als groeikernen een andere bevolkingssamenstelling en geschiedenis dan de meeste dorpen in hun nabije omgeving. Heerhugowaard was vroeger een agrarisch dorp, maar is sinds haar uitbreiding zowel verdicht als uitgedijd. De gemeente profileert zichzelf graag als een groot dorp, maar feitelijk klopt dat alleen nog maar voor de oude lintbebouwing de Noord.

Dorpen met een geschiedenis Er zijn nog dorpsgemeenschappen waar families van generatie op generatie zijn blijven wonen. Dit kan twee eeuwen omspannen. Maar zij vormen uitzonderingen. Nederland zit in een langdurige overgang van agrarische werkgemeenschappen naar woondorpen. Veel van wat vroeger landbouwbestemming had heeft inmiddels een woonfunctie gekregen. En daar zijn veel mensen blij mee. Niet voor niets geeft een groot deel van de Nederlanders aan graag in een dorp te willen wonen, mits het in de buurt van een stad of een NS station ligt. Nieuwe plattelanders kiezen daar-

bij niet alleen voor het groen en de open ruimte, maar ook voor de sociale veiligheid, de mogelijkheden voor kinderen, de rust in de omgeving en de bevolkingssamenstelling. Veel middengroepen of hoge inkomens met of zonder kinderen kiezen vol overtuiging voor het leefmilieu en de kleinschalige kwaliteiten van een dorp. De langere reistijden neemt men veelal voor lief. Omdat de meeste dorpen op slot zitten heeft dat ook een enorme impact op de huizenprijzen, dus het aanbod is veel kleiner dan de vraag. Wat steden van dorpen kunnen leren is samen te vatten onder het begrip kleinschaligheid en het vermogen en de voorzieningen om elkaar te ontmoeten. Het elkaar opzoeken, het samen dingen doen, elkaar kennen en elkaar weten te

vinden, is het uiteindelijke kenmerk van succesvolle burgerpartipatie en het bindend vermogen van iedere gemeenschap.

Vertrouwen in het dorp? Is er dan een beleidsvisie mogelijk à la “Vertrouwen in de buurt.”? Kunnen we een variant van het WRR-rapport verwachten? Vertrouwen in het dorp? Wat stadswijken en dorpen gemeen hebben is het opbouwen van de samenleving. Dat gebeurt zowel grootschalig als kleinschalig. Dorpelingen kennen hun omgeving maar al te goed en weten als geen ander wat er speelt. Dat zou niet moeten worden tegengewerkt met allerlei procedures en een woud van bureaucratische regeltjes door een bestuur op afstand. Dat kunnen stadswijken van dorpen leren. Tim Boyenk

Onderzoek naar kengetallen dorpshuizen en brede scholen PRIMO nh doet de komende maanden onderzoek naar kengetallen over de exploitatie van 2 soorten multifunctionele accommodaties: dorpshuizen en brede scholen. We gaan leerervaringen rondom exploitatie inventariseren. PRIMO nh krijgt regelmatig vragen over de exploitatie van multifunctionele accommodaties (MFA’s). Het probleem is echter dat er tot op heden weinig kengetallen zijn verzameld over de exploitatie in de praktijk. PRIMO nh gaat dat binnenkort onderzoeken. De bedoeling is om bij ongeveer tien dorpshuizen de ervaringen en cijfers van de exploitatie in de afgelopen jaren te inventariseren. PRIMO nh zal dan vooral bij dorpshuizen aankloppen die min of meer als een MFA functioneren of in een MFA gehuisvest zijn. Uiteindelijk worden de resultaten verwerkt in een rapportage. In het najaar van 2007 zal een bijeenkomst worden gehouden waarin de resultaten aan belangstellenden en betrokkenen bij MFA’s gepresenteerd worden. Het doel is om de ervaring van anderen ter beschikking te stellen, zodat iedereen er zijn voordeel mee kan doen. Meer informatie: Frank Hustinx, senior adviseur PRIMO nh, e-mail: [email protected]

Workshops op de dorpendag

Workshop 1: Bouwen in eigen beheer

Veel jonge mensen willen dolgraag blijven wonen in het dorp waar ze zijn opgegroeid. Toch trekken de meesten weg. Studie of werk kan de reden zijn, maar een groot deel verhuist ook omdat er geen betaalbare huisvesting in de omgeving is. Kan het anders? In het dorp Bladel (gemeente Casteren) in Noord-Brabant hebben starters de koppen bij elkaar gestoken. Zij zijn gaan bouwen in eigen beheer en hebben allerlei tussenpersonen overgeslagen. Het Bureau Bouwen in eigen beheer (BIEB) uit Eindhoven heeft veel ervaring met het begeleiden van groepen potentiële kopers. Wannee r deze collectief opdracht geven tot het bouwen van nieuwe huizen krijgen zij te maken met vele partijen. Dat is even wennen. Maar uiteindelijk kunnen de stichtingskoste n per woning met meer dan 20.000 euro omlaag. Inleider: Henk Vlemmix, directeur van BIEB Henk Vlemmix vertelt uit de eerste hand welke mogelijkheden ontstaan als starters collectief optreden. Naast het bekende voorbeeld uit het dorp Bladel in Noord-B rabant schetst hij de mogelijkheden voor Noord-Holland.

ieuwing

reding en vern

rb 2: Dorpshuizen: ve

t dorpsl vaak blijkt he

ee combineren. H unctie is Workshop zieningen slim or n de dorpshuisf vo va je t ng oe di m re rb nd

Op het plattela en vorm van ve enPlus, ideale plaats. E n ee or vo ar iging van Won st da ve n huis ee en nn or ouunt. Daar ku open eettafel vo n ee een wijksteunp en fé ca et brede een intern huisarts en de de k een bibliotheek, oo r aa M shuizen l van zijn. natie met dorp bi m deren onderdee co in r ke verse we steeds va ikkeling met di tw on school treffen ze de rt ingcorcie stimulee de rol die won is g in aan. De provin uw ie rn aagstuk vorm van ve ing voor het vr ss lo subsidies. Een op dé j zi . Soms zijn poraties spelen heer. shuis in eigendom en be , ng ri ie nc r van het dorp na fi tte zi van or vo rs uu Naber, best ve Inleider: Peter in de Onze Lie d, is gevestigd an t nl he r ge et ee og m K rm ng e de ki nt Zui menwer r, gemee sa ee ke rm ie de un ui n Z ee in n e Het dorpshuis t geleid tot ee aber vertelt ho gemeente heef eskerk. Peter N de rd ou en L n dt het tie va ra po uw or Vro rd-Holland wor woningc oo de N , e nd ci la in ol ov -H pr de bisdom Noord et subsidie van van de kerk. M steunpunt. tie ijk nc w fu n re ee t de an . Er kom ed re rb ve er rd aanbod nog ve

Aanmelden? Bel het Cursus- en congresbureau van PRIMO nh, 0299 418 700 Of ga naar de website www.primo-nh.nl en kijk bij ‘agenda’

jongeren Workshop 5: Lastige (?)graa in steden g ontmoeten is van alle tijden. Zowel

Het gegeven dat jongeren elkaar chten over n in de regionale pers regelmatig beri als op het platteland. De laatste tijd staa de kleine in en ur pen, voordrinken in een schu jongeren die in het weekend wild stap ws en nieu het t eers negatieve berichtgeving beh uurtjes voor overlast zorgen. Deze een dat t geef k Vaa nen naar jongere kijken. beïnvloedt de manier waarop volwasse eren jong en djeug wordt geïnvesteerd in het vertekend beeld. Wanneer voldoende den. werk kan veel overlast voorkomen wor Opmeer ker Inleider: Wiebo Beenen, jongerenwer en voor iteit Wiebo Beenen organiseert al jaren activ and). riesl st-F jongeren in Spanbroek en Opmeer (We sfeer de in aan en Hij pakt heel verschillende activiteit le iona rnat inte van creativiteit, ontmoeting, sport en een t heef uitwisseling. Aandacht voor jongeren in de praktijk. preventieve werking, zo bewijst hij

Workshop 6:

Zelfstandig bli Zo lang mogel jven ijk zelfstandig blijven wonen probleem worde ; wie wil dat n. Bijvoorbeeld niet? Toch kan voor ouderen, m zieken. Wonen het een ensen met een Plus is een geco handicap of ch ördineerd pakk ke ondersteunin ronisch et va n praktische dien g. Alles wat no dig is om zelfst sten en persoonl geleverd. In 44 an ijdig te kunnen Noord-Holland blijven wonen se gemeenten van WonenPlus w or m dt aken bijna 20.0 diensten. 00 mensen gebr Inleider: Piet G uik root, projectleid er WonenPlus Piet Groot gaat N oo in op vragen al rd-Holland s: Wat kan Won in dorpen? Hoe enPlus betekene binden en boei n voor de leefba en we vrijwillig doelgroepen? H arheid ers? Hoe bereik oe kan Wonen en we de bijzon Plus in elk dorp burenhulp? Hoe dere ee n aanvulling zi brengen we Hal jn op de aanwez en, Brengen en In deze worksho ige O ntmoeten bij el p ook aandacht kaar? voor actuele on zoek om de kw tw aliteiten in het ikkelingen: een dorp te vinden hulpbronnenond door WonenPlus en de realisatie ersamen met het van dorpsservi dorp. cepunten

Workshop 3: Dorpswinkels

Dorpen zijn gewilde plaatsen om te wonen. Maar het aantal voorzieningen neemt af. Veel dorpswinkels zijn verdwenen. De provincie is dit jaar gestart met het project Dorpswinkels. Denk bij dorpswinkels niet aan een kleine supermarkt. In een dorpswinkel vind je een combinatie van producten en diensten, bijvoorbeeld een TPG postpunt, de praktijk van een (para)medicus, aanbod van vergeten boodschappen en de stomerij. Door functies met elkaar te combineren kan duurzame exploitatie haalbaar zijn. De provincie heeft hier een onderzoek naar laten doen. De uitkomsten zijn bijzonder verhelderend. Ze geven aan wat waar mogelijk is. Inleider: Gerard Tamminga van bureau Tracé Gerard Tamminga is econoom. Hij presenteert het onderzoek en gaat in op de vraag onder welke voorwaarden dorpswinkels haalbaar zijn in kernen van duizend tot twee duizend inwoners. Ook schenkt hij aandacht aan het concept dorpsservicepunt voor kernen onder de duizend inwoners.

Workshop 4: Dorpsvisies:

nieuw elan voor de dorp Niet alle dorpsraden flore sraad. ren. Sommigen leiden een zieltogend bestaan. verschillende oorzaken heb Dit kan ben. Er zijn dorpsraden die niet gezien of gehoo den door het gemeenteb rd worestuur. In andere raden zie je al jaren dezelfde en onmacht om nieuwe gezichten thema’s op te pakken. Da t het anders kan blijkt uit ringen in Spaarndam. Da ervaar is het bestuur van de do rpsraad gedeeltelijk vernie Als die vernieuwing bestaa uwd. t uit veel import leidt dat in veel dorpen vaak tot dis en botsing van visies. Sp cussies aarndam heeft daar evarin g mee. Inleider: Otto van Veen, voorzitter dorpsraad Sp aar ndam Otto van Veen heeft meege daan aan een omvangrijk project in het dorp. De En onderzoeksmethode villag gelse e appraisal (in Nederland geï ntroduceerd door Frans Th sen) is Spaarndam toegep isast. Op een moderne ma nier trekt de dorpsraad de van de dorpsbewoners en aandacht het gemeentebestuur. He t gebruik van internet wo geschuwd. rdt niet

Workshop 7:

okken ondernemen Goede zaken: maatschappelijk betr bedrijven en

mogelijk dankzij sponsorgeld van In dorpen zijn veel activiteiten alleen klacht vaak moeizaam. U kent allemaal de vele uurtjes van vrijwilligers. Dat gaat sorgeld ers. Bedrijven die regelmatig om spon over de vergrijzing onder de vrijwillig maatschapr geld geven’ niet voldoende om hun worden gevraagd vinden ‘alleen maa pelijke betrokkenheid te tonen. tten voor van een bedrijf hun deskundigheid inze Je ziet steeds vaker dat werknemers iesbureau kader van teambuilding gaat een adv een ideëel doel. Voorbeeld: in het voorbeeld: t hek op een kinderboerderij. Ander helpen bij het aanleggen van een groo het mameester van de dorpsraad helpen bij personeel van een bank gaat de penning ken van een meerjarenbegroting. C) munity Partnerships Consultants (CP Inleider: Henk Kinds, directeur Com n rondom ecte proj met en ring erva een schat aan Henk Kinds van bureau CPC heeft n ge. In Drenthe heeft hij tientallen advieze maatschappelijk betrokken ondernemen minzij een beroep kunnen doen op onderne geven aan vrijwilligersorganisaties hoe rn’ retu ial r om deskundigheid. Daar zit de ‘soc gen. Het gaat vaak niet om geld, maa volgens Henk Kinds.

Workshop 8: De kwaliteit van het dorp

Gemeenschappen op het platteland hebben veel onvermoede kwaliteiten. iten, waarDat bewijst Wijk aan Zee al vele jaren. Het dorp onderneemt vele activite uit andorpen met gramma lingspro uitwisse halige onder cultural village, het grootsc dere Europese landen. ad) Inleiders: Bert Kisjes (cultural village) en Jan de Wildt (voormalig lid dorpsra mers pdeelne worksho de met aan e discussi een gaan Deze twee actieve Wijk aan Zeeërs culde is Wat grond? de beheert Wie kennis? lokale over: Hoe gebruik te maken van ? bestuur lokale het met ing tuur van het dorp? Wat is de verhoud

D O R P E N K R A N T

PDN PDNH

Nieuwsbrief PDNH

Voorzitter

Jaarvergadering PDNH

Secretaris

Het platform dorpshuizen Noord-Holland heeft de goede

Gerard de Nooy, 0252 41 59 76

Ger Praamstra, 0222 31 34 66

gewoonte om haar jaarvergaderingen telkens op een

andere locatie te houden. Op 17 april was Wijk aan Zee

aan de beurt. Dorpshuis de Moriaan verwelkomde vertegenwoordigers namens 15 dorpshuizen. Ze kwamen overal vandaan, van Den Oever en Texel tot Muiderberg en

Kudelstaart. Vijf dorpshuizen hadden laten weten dat

Dorpshuizen en paracommercie

zij helaas verhinderd waren.

T

ijdens de jaarvergadering

soms een moeilijk dilemma: ener-

is dat bij de BEM klaagt of als er

van het PDNH is gespro-

zijds is zij wetsuitvoerder, ander-

goede afspraken zijn, zoals in

zijds subsidiënt.

Wijk aan Zee. Maar als men gaat

ken over horeca-activiteiten van dorpshuizen, met name

adverteren, grote aantallen brui-

over paracommercie.

Praktijksituaties

loften en partijen verzorgt en ook

Dit begrip slaat op oneerlijke

Horeca-exploitant Frans Braspen-

nog lage tarieven berekent dan

concurrentie. Volgens het

ning van dorpshuis de Moriaan in

kunnen de problemen groot worden.

Bureau Eerlijke Mededinging

Wijk aan Zee, gastheer van de

De BEM kan met gerechtelijke

(BEM) dat gelieerd is aan Ho-

jaarvergadering, gaf in een over-

stappen en sancties dreigen.

reca Nederland vindt in ge-

zichtelijk verhaal aan hoe ze het

Zaken die voor de rechter komen

subsidieerde accommodaties,

in de badplaats geregeld hebben.

worden overigens lang niet altijd

zeker als er vrijwilligers achter

Ze hebben gewoon een horeca-

door het BEM gewonnen.

de bar staan, vaak “oneigenlijke

vergunning, zijn lid van Horeca

concurrentie” plaats. Voor een

Nederland en er is een goede

flink aantal dorpshuizen is dit

samenwerking met de lokale

Dorpshuizen hebben dan grofweg drie mogelijkheden:

• Geen andere horeca-activiteiten

een moeilijke opgave.

horeca-ondernemers. Geen vuiltje

Voorzitter Ger Praamstra deelde mee dat de heer Harmsma wegens

Enerzijds worden dorpshuizen

aan de lucht!

dan die voor de eigen bezoekers

persoonlijke omstandigheden helaas het bestuur heeft moeten verlaten.

door de gemeente gestimuleerd

In Lisserbroek hebben ze het

en verenigingen.

Het platform hoopte dat op de vergadering nieuwe kandidaten zich

of gedwongen om zelf hun

anders aangepakt. Daar leverden

zouden aanmelden. Dit gebeurde niet, maar twee weken later hebben

exploitatielasten op te bren-

paracommerciële activiteiten

activiteiten, zoals verjaardags-

zich toch twee gegadigden gemeld.

gen. Anderzijds is het BEM

zoveel discussie en extra werk op

feesten van actieve vrijwilligers

continu op oorlogspad om

dat ze ermee gestopt zijn. Dat was

en openstelling met bijvoorbeeld

horeca-activiteiten in dorps-

mogelijk omdat de accommodatie

kermis of een rommelmarkt.

huizen aan banden te leggen.

eigendom is van de gemeente en

Maar hoe moeten ze de

het dorpshuis over een activitei-

invulling met een volledige

exploitatie rond krijgen als

tensubsidie beschikt. Sommige

vergunning en een horeca-

de gemeentelijke inkomsten

andere dorpshuizen hebben een

exploitant met de benodigde

teruglopen, de horeca-activi-

ontheffing voor drie tot vijf brui-

papieren. Daar moet het bestem-

teiten beperkt moeten worden,

loften en partijen per jaar. Soms

mingsplan overigens wel mee in overeenstemming zijn.

Naar aanleiding van het jaarverslag van 2005 is onder andere gevraagd naar de jaarlijkse kosten voor hosting van de website die men het eerste jaar kosteloos van het PDNH kan krijgen. Deze kosten bedragen € 180 per jaar. Deelname is nog mogelijk tot 15 juli 2007. Het jaarverslag over 2006 is zonder aanmerking vanuit de vergadering goedgekeurd. Naar aanleiding van het agendapunt over de collectieve

• Een beperkt aantal commerciële

• Een volledig commerciële

terwijl ze de zaalhuur voor de

staat dat in de vergunning en soms

verzekering voor opstal en inboedel deelt het bestuur mee dat een

verbruikers niet willen verho-

wordt dat oogluikend toegestaan.

Dorpshuizen die de bijeenkomst

groot aantal dorpshuizen hierop heeft gereageerd. De besparingen

gen? Met die vraag worstelen

Maar pas op: die ontheffing kan

op de jaarvergadering gemist

kunnen oplopen tot boven de € 9.000 per jaar. Dorpshuizen die zijn

veel dorpshuizen. Zeker omdat

stoppen als de vergunning verloopt

hebben en de verstrekte schrifte-

aangesloten bij het PDNH kunnen deelnemen aan deze collectieve

de horecawet gemeenten in

of wanneer er een andere vorm

lijke informatie (de reader) willen

verzekering. Het jaar 2006 is financieel gezond afgesloten.

sommige situaties dwingt om

van exploitatie volgt.

opvragen kunnen dat doen bij

op te treden, bijvoorbeeld

[email protected]

Het bestuur ligt de plannen voor 2007 toe. Centraal hierin staat het

door de vergunning te herzien.

Er is weinig aan de hand zolang

voornemen een beleidsplan op te stellen dat er voor moet zorgen dat

Ook voor gemeenten is het

er geen horecabedrijf in de buurt

Tim Boyenk

het voortbestaan van het platform na 2010 wordt gegarandeerd en ingebed in het provinciale beleid. Het integrale verslag van de jaarvergadering 2007 is te vinden op

Vraagbaak bestuur en beheer Snel antwoord op uw vragen, thuis achter de computer!

www.pdnh.nl bij verslagen. Het kan ook worden opgevraagd bij het

Kijk op www.dorpshuizen.nl en klik door naar de

secretariaat van het platform, p/a Lisserdijk 547, 2165 AK Lisserbroek,

Vraagbaak. U vindt er ruim 200 artikelen over bestuur

of per e-mail via [email protected] en beheer van dorpshuizen, met voorbeelden van conNa de pauze wordt het thema paracommercie van verschillende zijden

tracten, overeenkomsten, informatiewijzers, etc.

belicht. De heer Braspenning van de Moriaan verzorgt een inleiding.

Een aantal bijvoorbeeld Bestuur en beleid, zijn ook voor

Een samenvatting van de belangrijkste informatie over dit onderwerp vindt u elders op deze pagina.

besturen van hoofdstukken, dorpsraden interessant.

5

D O R P E N K R A N T

NH Teruggave energiebelasting uitgesteld In de afgelopen jaren hebben veel

onzekerheid over de aanpassingen.

waarden. Vermeld deze

dorpshuisbesturen een aanvraag

Daarom heeft het belastingteam

huurders en de bedragen die

ingediend voor een gedeeltelijke

Emmen besloten de ingediende

verantwoordelijk zijn voor

teruggave van energiebelasting.

verzoeken van eind maart en

de vereiste 70%. Vermeld

Zoals velen hebben ervaren is

daarna niet te behandelen voordat

tevens om welke activiteiten

deze aanvraag een moeizaam

er duidelijkheid is over de wijzi-

het gaat en of men beschikt

proces. Namens de gezamenlijke

gingen. Het team Emmen kan de

over statuten.

provinciale steunpunten voor

wachtende aanvragen dan volgens

dorpshuizen hebben onze colle-

de nieuwe regeling beoordelen.

terende deel. Hierdoor kan

ga’s uit Friesland en Gelderland

Op alle aanvragen zal de dienst

de Belastingdienst eventueel

daarom contact gezocht met de

schriftelijk melden dat de afhan-

een geconstateerd tekort bij

Belastingdienst om tot een oplos-

deling later zal plaatsvinden.

de 70% lijst compenseren.

sing te komen. Het hoofddoel

Wij gaan er op dit moment vanuit,

De collega’s uit Friesland en

was om het aantal teruggaven, dat

dat de evaluatie tot een vergroting

Gelderland adviseren dringend

nu erg laag ligt, meer in overeen-

van het aantal goedkeuringen

om bovenstaande stukken mee

stemming te brengen met het doel

en tot een vereenvoudiging van

te sturen, of na te sturen als de

van de wetgever.

de procedure zal leiden.

aanvraag al is ingediend.

• Doe hetzelfde voor het res-

Daarnaast blijft het van belang

Wijziging uitvoeringsregeling

Advies voor dorpshuizen

om de aanvraag binnen 13

Het ministerie van Financiën

In het overleg met de Belasting-

weken na de verbruiksperiode

evalueert op dit moment de uit-

dienst kwam ook naar voren dat

in te dienen.

voering van de regeling met de

dorpshuizen hun aanvraag dienen

In het gesprek bleek ook dat de in

aan de dorpshuizen als volgt:

Belastingdienst Emmen (Energie-

te baseren op stroomschema 4 en

de Uitvoeringsregeling genoemde

• Vermeld uit de meest recente

team). Een hieruit voortvloeiende

op het beantwoorden van vraag 8

verantwoording van de 70% in tijd

jaarrekening de totale verhuur-

op de website van het platform

wijziging van de regeling kan per

van het aanvraagformulier. De

en ruimte een moeizaam proces is.

opbrengst.

www.pdnh.nl.

1 januari 2008 ingaan. De aanvragen

vragen 5, 6 en 7 zijn meestal niet

Het biedt het Energieteam boven-

• Specificeer uit de debiteuren-

die zijn gedaan over 2006 zouden

van kracht. Hiermee worden veel

dien onvoldoende inzicht. Om dat

administratie de huurders die

naar de website van de belas-

dus beoordeeld moeten worden in

fouten gemaakt.

probleem op te lossen is het advies

voldoen aan de gestelde voor-

tingdienst.

Website PDNH Dorpshuisbesturen, kijk ook eens op onze website www.pdnh.nl voor belangrijke en actuele nieuws-

Kijk voor technische informatie

Daar treft u een link aan

Laatste kans op instructie eigen website

berichten. Bijvoorbeeld over het uitstel van de teruggave van energiebelasting, het verslag van de jaarvergadering, arbo & vrijwilligers, collectieve verzekeringen, vrijwilligersvergoedingen en nog veel meer. Of u kijkt Dorpshuizen. Daar vindt u links naar dorpshuizen die een eigen website hebben.

De termijn waarbinnen dorpshuizen gebruik kunnen maken van het aanbod om een eigen website te maken is met twee weken

Bijvoorbeeld Kudelstaart. verlengd. Dorpshuizen die zich vóór 15 juli opgeven bij het secretariaat van het PDNH doen nog mee. Een instructie vindt dan plaats na de zomer.

De website is afgeleid van die van het PDNH (www.pdnh.nl). De site heeft een content management systeem waardoor er snel en eenvoudig mee gewerkt kan worden. De kosten van een instructieavond, het aanmaken van de site en het eerste jaar hosting zijn voor rekening van het PDNH. Na het eerste jaar kunt u over de site blijven beschikken, alleen zijn de jaarkosten voor hosting dan voor het dorpshuis. De kosten bedragen € 179,40 - prijspeil 2007. Op dit moment hebben veertien dorpshuizen een eigen website. Benieuwd naar de eerste resultaten? Kijk dan bijvoorbeeld eens op www.dorpshuis-kudelstaart.nl of www.dorpshuis-westzaan.nl.

6

D O R P E N K R A N T

Kreileroord bestaat 50 jaar In de zomer viert Kreileroord haar 50-jarig bestaan. Het dorp is de jongste kern van de Wieringermeer, een droogmakerij uit 1930. Nadat de kernen Slootdorp, Middenmeer en Wieringerwerf zijn gebouwd besloot men in 1957 om aan de kant van het

Subsidie groot onderhoud dorpshuizen Vanaf 2006 kunnen dorpshuizen vier jaar lang gebruik maken van een provinciale subsidieregeling voor groot onderhoud. Dorpshuizen in woonkernen tot 15.000 inwoners in Noord-Holland kunnen er in de periode 2006-2009 één keer aanspraak op maken. De provincie subsidieert vijftig procent van de noodzakelijk geachte kosten van groot onderhoud, waaronder begrepen de kosten van aanpassingen en verbouwingen die leiden tot betere gebruiksmogelijkheden van het dorpshuis. Het maximum dat kan worden aangevraagd is € 75.000.

IJsselmeer nog een dorp te bouwen. Dat werd Kreileroord. Informatie

R

eden om te gaan praten met de dorpsraad. Secretaris Iet van Gelder en voorzitter Frans Bas ontvangen mij in de Doorbraak, een splinternieuw multifunctioneel centrum. Frans Bas is er in 1994 bij gekomen. Frans: ‘‘Mijn moeder was secretaris. We hadden thuis vaak gesprekken over het dorp. Daar pikte ik veel van mee. Op een gegeven moment vroeg ze of het niets voor mij was, zo’n dorpsraad. Daar ben ik in getrapt,” zegt hij met een knipoog. Sinds 2001 is Frans de voorzitter. Iet van Gelder is er twee jaar bij. Zij doet het secretariaat. In het verleden had Kreileroord een slechte naam. Frans: “ja, vooral bij mensen die er zelf niet woonden. We hebben daar vroeger wel last van gehad. In contacten met de gemeente of met andere partijen voelde je vaak iets van: er is wat aan de hand met dat dorp van jullie. Dat vonden we vervelend. Kleine incidenten werden opgeblazen of uit hun verband gehaald.” Iet vult hem aan: “dat is jammer en onterecht. Door de beeldvorming krijg je een stempel opgedrukt dat je niet verdient. Nu hebben we daar geen last meer van.” De dorpsraad is met de lange termijn bezig en wil meer zijn dan een soort feestcommissie die van bingo naar bingo leeft. Daarbij hebben Frans en Iet oog voor de wijdere omgeving. Als je structureel verbetering wil in het dorp moet je gezamenlijk optrekken, vinden ze. Dus samen met de andere kernen van Wieringermeer. Er staat in de gemeente forse nieuwbouw op stapel. Er zijn plannen om 1200 nieuwe woningen te bouwen. Kreileroord krijg daar haar aandeel in. Daar zijn Frans en Iet blij mee. Het is de enige manier om weer leven in de brouwerij te krijgen. De landbouw neemt alleen maar af. Ook de ontwikkeling van een groot agrarisch centrum vlakbij Medeblik (Agriport) vinden ze een goede zaak. Er zijn meer plannen. Aan het IJsselmeer ligt een kleine jachthaven, de Oude Zeug. Er wordt over gedacht om deze groter te

maken en het dorp via een waterverbinding meer bij de haven te betrekken. “Mooi toch?”, zegt Frans. De raad heeft structureel overleg met de gemeente. Automatisch komt het bestuur daarmee in een positie dat ze moet meedenken op de langere termijn. Daar is het bestuur alleen maar blij mee. Frans: “soms zijn de bewoners wel eens ongeduldig. Neem nou de wens om een 50 km zone in te stellen. Ze denken dat je zoiets snel even regelt. Maar dat kan helemaal niet. Je bent aan allerlei procedures gebonden. Dat moeten we dan uitleggen.” Iet: “daar moet je een lange adem voor hebben. Je moet altijd onderhandelen. Daar zijn we ons terdege bewust van. Bewoners hebben vaak die lange termijn visie niet.”

En een beetje ambitie is ook niet verkeerd. Frans: “toen ze mij vroegen voorzitter te worden zei ik: ik wil wel maar dan gaat er wel wat veranderen.” Iet: ”ik ben niet zo van het feestjes organiseren. We vinden het allebei uitdagend om ergens in te duiken, je ergens in vast te bijten en dan met een goed resultaat te komen.” Niet dat de leuke dingen ineens verdwenen zijn. De leuke dingen gaan gewoon door. En dus viert Kreileroord in het weekend van 29 juli tot en met 1 juli dat het een halve eeuw bestaat. Een onderdeel is een reünie voor mensen die het dorp uit zijn. Iet: “bij het 25-jarig bestaan had dat geen zin. Toen woonde ieder-

Kijk voor informatie op www.noord-holland.nl. Als u in het zoekvenster ‘groot onderhoud dorpshuizen’ intypt komt u op een pagina waar u de deelverordening ‘groot onderhoud dorpshuizen’, een aanvraagformulier en een lijst met veel gestelde vragen kunt downloaden. Met vragen kunt u terecht bij Mw. F. van Kessel, subsidiemedewerker van de provincie Noord-Holland, [email protected] of telefonisch 023 5143143.

Ondersteuning bij uw aanvraag U kunt zich ook laten ondersteunen bij uw aanvraag. Hiervoor kunt u een afspraak maken met Tim Boyenk of Jaap de Knegt, adviseurs van PRIMO-nh. Zij komen kosteloos op bezoek en spreken het plan en de aanvraag met u door. Ondersteuning gewenst? Neem dan contact op met PRIMO nh, 0299 418700.

een van de begintijd er nog.” Frans: ”De straten worden versierd. Het zal er feestelijk uitzien. Mensen van buiten die willen komen heten we van harte welkom.

Want wij zijn trots op ons dorp.” Luc Overman Voor meer informatie: www.dorpsraadkreilerood.nl

JE MOET STEEDS PRATEN, ALSMAAR PRATEN In het dagelijks leven is Frans accountmanager. Hij moet in zijn werk veel communiceren. Dat komt heel goed van pas voor de dorpsraad. Frans: “Daar moet je ook steeds praten, alsmaar praten.” Iet is manager in de sector zorg en welzijn. In haar baan moet zij voortdurend onderhandelen. “Ik vind het belangrijk om hoofdvan bijzaken te onderscheiden. En dingen helder op papier te zetten. Het geeft voldoening als het lukt.” Geen dorpsraad oude stijl, die voornamelijk leuke activiteiten organiseert voor alle gezindten. In contacten met mogelijke nieuwe leden letten Frans en Iet er op dat het mensen zijn met een zelfde soort motivatie. Mensen die oog hebben voor de langere termijn. Frans: “we hebben een externe adviseur. Die zit niet in het bestuur, maar wordt door ons ingeschakeld als buitenstaander. Iemand met een helicopterview. Hem vragen we vaak advies. Wij kunnen wel denken hier in Kreileroord: zo zit het. Maar kijken buitenstaanders daar ook zo tegenaan?”

“Mevrouw P.E. van Buuren (midden) en gedeputeerde Sacha Bacherman verrichten de openingshandeling. Links wethouder Robbert Jan Piet van Heerhugowaard”.

Opening dorpswinkel De Noord Heerhugowaard is sterk verstedelijkt, maar heeft gelukkig nog een landelijk lint: De Noord. Sinds 7 juni heeft deze kern een dorpswinkel. Het woord dorpswinkel is misschien verwarrend omdat er in De Noord ook een supermarkt van de Spar is. Deze nieuwe dorpswinkel verkoopt dan ook geen dagelijkse boodschappen maar richt zich op dienstverlening. De dorpswinkel is gevestigd in de bibliotheek. De dienstverlenende partners die bij de bibliotheek zijn ingetrokken zijn de Rabobank, de gemeente Heerhugowaard en de woningcorporatie Woonwaard. Op informatiezuilen kan de bezoeker informatie vinden. Je kunt ook via een rechtstreekse internetverbinding met de instellingen contact opnemen. In de spreekruimte is twee middagen iemand van de Rabobank aanwezig en op afspraak iemand van de gemeente of Woonwaard. Waarschijnlijk zal het aanbod nog groeien. De gemeente Heerhugowaard zal in de toekomst mogelijk ook diensten in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en/of Wonen-Welzijn-Zorg gaan aanbieden. Nieuwe partners zijn nog steeds welkom. Een positief neveneffect van de samenwerking is dat de bibliotheek het aantal openingsuren heeft kunnen verdubbelen van negen naar achttien uur per week. De motor achter het initiatief is de gemeente Heerhugowaard die hiermee de leefbaarheid in de kern De Noord wil bevorderen. Deze dorpswinkel is de eerste die met steun van de provincie Noord-Holland tot stand is gekomen. Ook in andere dorpen in de provincie wordt de haalbaarheid van een dorpswinkels onderzocht. Daarbij wordt ook naar andere concepten gekeken, bijvoorbeeld met WonenPlus of een zorgloket. In dorpen waar de super wel is verdwenen wordt gekeken naar een formule met een beperkt assortiment dagelijkse boodschappen.

7

D O R P E N K R A N T

UITNODIGING OPRICHTINGSVERGADERING Aan de besturen van dorpsraden in de provincie Noord-Holland

Voorzitter Trudy Steenbergen, e-mail: secretariaat [email protected]

Het moment dat ook in Noord-Holland de dorpsraden en verenigingen van kleine kernen zich op provinciaal niveau gaan organiseren komt nabij. Als voorzitter van de VvKkNH i.o. is het mij een voorrecht u te mogen uitnodigen voor de oprichtingsvergadering van de Vereniging van Kleine kernen in Noord-Holland.

Wanneer: Donderdag 6 september 2007 van 20.00 tot 22.00 uur

Waar: Dorpshuis Abbekerk, Burg. P. Kromplein 6, 1657 AH Abbekerk. Telefoon: 0229 - 58 14 19

1 Bevordering van kennisdeling tussen dorpsorganisaties 2 Behartiging van de belangen van uw organisatie bij de 3 Mogelijkheid tot ondersteuning bij verschil van inzicht tussen uw organisatie en uw gemeente

4 Hulp bij zoeken naar oplossingen bij problemen 5 Het overtuigen van gemeentes van het nut van dorpsorganisaties en dat dus het verlenen van subsidie aan organisaties als de uwe een goede en gerechtvaardigde zaak is.

6 Monitoren van het beleid van provinciebestuur, hoogheem-

raadschappen, recreatieschappen, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden e.d.

7 De aangesloten leden zo vroeg mogelijk attenderen op zaken

die van invloed zijn op hun omgeving, zoals streekplann en, recreatieplannen, vervoersplannen, beheerplannen van waterschappen e.d.

Agenda: - 19.30 uur verwelkoming en kennismaking - 20.00 uur opening oprichtingsvergadering - vaststellen beleidsplan en statuten (zie bijlagen) - voordelen van het lidmaatschap - vaststellen contributie - pauze: bijpraten onder genot van een drankje en een hapje - opstellen werkplan met prioriteiten - 22.00 uur sluiting

8 Desgevraagd zaken coördineren die van regionaal belang zijn 9 Gevraagd en ongevraagd adviseren van provinciale overheid en regionale (semi)overheden

10 Opbouwen van een lobby-netwerk voor contacten met de provinciale overheid

11 Deskundigheidsbevordering door verzamelen en bestuderen

Sàmen brengen we de VvKkNH tot leven Alleen als een redelijk aantal dorpsraden lid wordt kan de VvKkNH tot leven komen. Alleen dan wordt goede kennisoverdracht en behartiging van onze belangen mogelijk. Daarom wordt uw aanwezigheid meer dan gewaardeerd. Sterker nog: wij kunnen u eigenlijk gewoon niet missen! Wij rekenen dus op u donderdag 6 september aanstaande.

Sàmen maakt ons sterker Kijk maar naar de 16 punten elders op deze pagina. Dan weet u waarom dat echt zo is...

Aanmelden Met het oog op het maken van hapjes zien wij uw aanwezigheid graag voor 1 juli even aangemeld op [email protected]. Vergeet u niet het aantal personen te vermelden? Met vriendelijke groet, Namens het oprichtingsbestuur van Vereniging van Kleine kernen in Noord-Holland i.o Trudy Steenbergen, voorzitter

van gegevens (samen met PRIMO nh)

12 Samenwerken met organisaties die zich richten op de leefbaarheid van het Noord-Hollandse platteland

13 Aandragen van suggesties voor vernieuwen en uitbreiden van betaalbare trainingen voor dorpsorganisaties bij instel lingen zoals PRIMO nh

14 In samenwerking met professionals zoals PRIMO nh organiseren van actuele workshops

15 Uw ingang naar de nationale politiek via de Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen

16 Het zijn van dè samenwerkende factor tussen alle Noord-Hollandse dorpsorganisaties

Op de bres voor de belangen van dorpen Als het om steden en wijken gaat weten overheden en organisaties elkaar gemakkelijk te vinden. Minister Vogelaar trekt achterstandswijken in en een leger aan persmensen achtervolgt haar. Maar wie komt er op voor de belangen van de vele dorpen en kleinere gemeenten die Nederland ook rijk is? De Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen (LVKK) is de organisatie die dat al ruim dertig jaar doet. Met vallen en opstaan, zoals de vereniging dat in haar beleidsplan omschrijft, want het gaat niet altijd van een leien dakje. Veel van het werk wordt door vrijwilligers gedaan, ondersteund door een kleine landelijke staf. Het bestuur bestaat uit mensen met een ambtelijke of publieke achtergrond of een andere betrokkenheid bij het platte-

Een greep uit de vele goede redenen om JA te zeggen tegen het lidmaatschap van de VvKkNH

provinciale politiek

Geacht bestuur,

VERENIGING VAN KLEINE KERNEN NOORD-HOLLAND

Sàmen maakt ons sterker

land. In iedere provincie bestaat inmiddels een provinciale afdeling van de LVKK. Toen Noord-Holland in 2006 besloot ook een vereniging voor kleine kernen op te richten was onze provincie daarmee hekkensluiter. Elders in deze krant kunt u de itnodiging lezen voor de officiële oprichting. Vroeger konden dorpsraden direct lid worden van de landelijke vereniging, maar tegenwoordig gaat dit getrapt, dus via de provinciale verenigingen.

Het plattelandsparlement In 2005 organiseerde de landelijke vereniging voor de eerste keer het plattelandsparlement. En met veel succes, er waren driehonderdvijftig deelnemers. Verschillende provincies volgden met een provinciaal plattelandsparlement. PRIMO nh

organiseert op 22 september een dorpendag. De opzet is vergelijkbaar met de plattelandsparlementen in andere provincies. Op 6 oktober wordt in Lunteren het tweede landelijke plattelandsparlement georganiseerd. Daarbij zullen ook diverse fracties van de Tweede Kamer aanwezig zijn.

Vertrekpunt zijn de bewoners van de kleine kernen en de vele vrijwilligers die daar actief zijn. De LVKK opereert europees en landelijk, maar is ook zichtbaar op provinciaal niveau in contacten met de dorpsraden. Leefbaarheid en burgerparticipatie zijn daarbij kernbegrippen. De vereniging probeert op allerlei niveaus de kloof tussen politiek en burgers te slechten. Ook op het belang

van dorpshuizen wordt veelvuldig gewezen. Op dit moment wordt er gewerkt aan een kennisbank over plattelandszaken. De uitwisseling van informatie en kennisdeling staat hoog in het vaandel. Maar dat moet wel voor een moderne netwerkorganisatie van bescheiden omvang. Meer informatie vindt u op: www.lvkk.nl Tim Boyenk

Bewoners als vertrekpunt De landelijke vereniging houdt zich met veel maatschappelijke thema’s bezig, zoals de kwaliteit en toegankelijkheid van voorzieningen op het terrein van zorg& welzijn, onderwijs en cultuur, economie en werkgelegenheid, mobiliteit, decentralisatie van beleid en geldstromen. Ook onderwerpen die tot de verbeelding spreken, zoals identiteit, komen op de agenda.

Fotografie: Marco Bohle

8

D O R P E N K R A N T

Forse groei woningbouw Zuidoostbeemster

COLOFON DORPENKRANT

Luc Overman

Tim Boyenk

Anita Blijdorp

Jaap de Knegt

Uitgever PRIMO nh

Redactie Anita Blijdorp Tim Boyenk Jaap de Knegt

Zuidoostbeemster is een van de vier kernen in de Beemsterpolder. Het dorp wordt omsloten door de natuurlij-

Eindredactie

ke grenzen van het Noord-Hollands kanaal en de ring-

Luc Overman

vaart. Het centrum van Purmerend ligt op loopafstand aan de andere kant van het water. Zuidoostbeemster is

Nieuws platform dorpshuizen

ontstaan als een nederzetting van boeren en tuinders.

D

e gemeente telt momenteel bijna 8500 inwoners, waarvan ongeveer 2000 in Zuidoostbeemster. Dat worden er meer, zoveel staat wel vast. Plannen voor nieuwbouw en uitbreiding zijn er al tien jaar. Daar kwam versnelling in toen de provincie voor de hele regio Waterland vastlegde hoeveel elke gemeente mocht bouwen. Het werd duidelijk dat er binnen de contour van het dorp circa 750 woningen gebouwd konden worden. Daarnaast zullen er aan de noordzijde van Zuidoostbeemster nog eens 450 woningen gebouwd worden. Dat betekent ongeveer een verdubbeling van het grondoppervlak van de bebouwde kom.

Des Beemsters Wim Jan Schotten, projectleider woningbouw zegt dat de gemeente bewust de plannen nog niet in detail heeft uitgewerkt. Er moet nog een beeldkwaliteitplan komen en de exploitatie van de grond is nog niet helemaal uitgerekend. Daarom vertoont de kaart van het bestemmingsplan nu nog alleen vlekken waar gebouwd zal worden. Het type woningen en de prijsklassen kunnen nog aangepast worden op basis van de gemeentelijke woonvisie, die dit jaar opgesteld wordt. Als het concept bestemmingsplan aan de bewoners wordt voorgelegd zal het uitgangspunt van de gemeente zijn om zoveel mogelijk aan te sluiten bij bestaande landschappelijke waarden. Dit zal op een manier gaan die bij de Beemster past.

Boeren die gingen rentenieren bouwden er een burgerhuisje, dichtbij Purmerend vanwege de voorzieningen. Tuinders hadden er hun bedrijf omdat in de zuidoosthoek van de polder de grond te schraal was voor akkerbouw. Tussen de eerste en de tweede wereldoorlog is Zuidoostbeemster gegroeid. Vanaf de jaren zestig veranderde het dorp van karakter. Veel oudere inwoners uit de polder gingen er van hun laatste levensfase genieten. Maar ook jonge import uit omliggende plaatsen trok er heen.

De gemeente heeft de afgelopen twee jaar samen met polderbewoners een intensief traject doorlopen, op zoek naar wat “des Beemsters” is. Harry Roenhorst, projectleider van des Beemsters legt uit dat de unieke verkaveling die bij de drooglegging is ontstaan inspiratie is geweest om het gebied ruimtelijk in te delen. “We willen het bestaande slotenpatroon versterken. Langs de Zuidersloot komt een ontsluitingsweg met een uitstraling die helemaal past bij de overal voorkomende lintbebouwing en de o zo karakteristieke bruggetjes naar elk huis. We willen ook veel afwisseling in de grootte van de kavels. Dat is kenmerkend voor Zuidoostbeemster. Je hebt hier grotere en kleinere huizen op kavels van een verschillend oppervlak”, aldus beide projectleiders.

gangbare regel van 30% goedkoop, 40% middenklasse en 30% duur. Binnen de wettelijke mogelijkheden probeert de gemeente zoveel mogelijk in te spelen op de woningbehoefte van de eigen inwoners. Maar daar zit een grens aan. Wim Jan Schotten: “we hebben een open registratie van belangLINTBEBOUWING MET BRUGGETJES IS TYPISCH BEEMSTERS stellende kopers. Zodra er meer duidelijk is over de huizen zullen die eerst op basis van inschrijfduur aan die mensen aangeboden worden. Dat is het meest objectief. Het is net als het nummertje trekken bij de bakker. Als je daar in de rij staat vraagt de bakker ook niet wie het meeste honger heeft.”

Draagvlak Het type huizen en de prijsklassen zijn nog niet bepaald. Uitgangspunt is de in veel gemeenten

Op het platteland leiden nieuwbouwplannen vaak tot heftige discussies. Opvallend is dat onder de huidige

bewoners van Zuidoostbeemster een groot draagvlak is voor uitbreiding van het dorp. Wim Jan Schotten: “de meeste mensen snappen heel goed dat verjonging hard nodig is om het dorp vitaal te houden. Met nieuwe huizen erbij krijg je bovendien weer doorstroming op de huizenmarkt.” De weerstand is het grootst bij nieuwkomers van buiten het dorp. Zij nemen de huidige omvang van de woonkern als uitgangspunt. Ze zijn er juist komen wonen vanwege de dorpse en kleinschalige uitstraling. Zij hopen dat het dorp niet groter wordt. De voorbereiding van de woningbouw in het dorp is in volle gang. Het zwembad is naar Purmerend verhuisd. De voetbalvelden zijn verplaatst. Er komt een nieuw multifunctioneel centrum dat onderdak gaat bieden aan een brede school, een sportvereniging en activiteiten van het buurthuis. Wim Jan Schotten: “op zich hebben de mensen geen moeite met die veranderingen. Maar we hebben een paar keer onzorgvuldig gecommuniceerd over onderdelen van de plannen. Dat gaf veel onrust. Dat hopen we in de toekomst te vermijden door veel aandacht te besteden aan de communicatie met de bevolking over de gehele ontwikkeling van Zuidoostbeemster.” Luc Overman

Gerard de Nooy Ger Praamstra

Foto’s Remco Bohle Tim Boyenk Jaap de Knegt Luc Overman Yvonne Jonkman ProBiblio

Met medewerking van Dick van Tol, Probiblio

Redactieadres PRIMO nh, Postbus 106, 1440 AC Purmerend, Tel: 0299 418700 [email protected]

Bezoekadres PRIMO nh, Emmakade 4, 1441 ET Purmerend

Vormgeving Studio Stevens, De Rijp

Oplage 2000 exemplaren

Copyright overname of nadrukken van artikelen, of van delen daarvan, is uitsluitend toegestaan na overleg

Het rapport Des Beemsters is te vinden op de website van de gemeente: www.beemster.nl onder de link “des Beemsters”

met en toestemming van de redactie en altijd met bronvermelding.