Begroting 2016 en Meerjarenraming 2017-2019
PAGINA 2
Voorwoord Beste raadsleden, Medemblik heeft een goed jaar achter de rug. We hebben succesvol ingespeeld op externe ontwikkelingen. Voorbeelden zijn de invoering van de taken op het gebied van het sociaal domein. Maar ook het opvangen van bezuinigingen door het Rijk. Ook zijn we erin geslaagd de eigen ambities waar te maken. We verwachten deze trend te kunnen vervolgen en ook de komende jaren met een positief begrotingsresultaat af te sluiten. Ons doel blijft om de leefbaarheid in de kernen te handhaven en waar mogelijk te verbeteren. Daarin investeren heeft onze prioriteit. We stellen daarbij onze inwoners centraal. Positief resultaat De programmabegroting 2016 en meerjarenraming 2017-2019 is de uitwerking van de Kaderbrief 2016. Er zijn geen afwijkingen van de kaderbrief of bezuinigingen nodig voor een sluitende begroting. De begroting is voornamelijk afhankelijk van de algemene uitkering van het Rijk. De VNG vindt dat een verruiming van het gemeentelijk belastingstelsel meer recht doet aan de taken die gemeenten uitvoeren. Wij steunen deze visie en zijn geïnteresseerd in uw mening. Het beleid van de afgelopen jaren werpt zijn vruchten af. In de komende jaren verwachten we uit te blijven komen op een klein positief begrotingsresultaat. Dat is op een begroting van 87 miljoen een broos resultaat. Voorzichtig omgaan met de middelen blijft een goede raad. Financiën verder op orde Wij willen onvoorziene uitgaven voorkomen. Dat doen wij onder andere door de voorzieningen in de openbare ruimte integraal te gaan beheren en te onderhouden. U kunt binnenkort onze voorstellen hierover verwachten. Het sociale domein laat een positieve ontwikkeling zien in de inkomsten. Het Rijk laat het historisch verdeelmodel los. Daarin wordt uitgegaan van historische budgetten. Daarvoor in de plaats komt het objectieve model. Voortaan wordt het budget verdeeld op basis van de verwachte ondersteuningsbehoefte in een gemeente. Dit heeft voor ons in de komende jaren een gunstig effect. Ook in 2016 werken wij samen met onze partners om binnen de beschikbare budgetten hulp te bieden aan inwoners die dat nodig hebben. Alstublieft Wij bieden u met plezier deze begroting aan. Het is de laatste in deze vorm. U heeft aangegeven beter geïnformeerd te willen worden over de ontwikkeling en de uitvoering van het beleid. Daar komen wij in een nieuwe opzet graag aan tegemoet. Ook de wens van inwoners en organisaties om meer inzicht te krijgen in onze activiteiten in de verschillende kernen, nemen we daarin mee. Met vriendelijke groet, Namens het college van burgemeester en wethouders, Harry Nederpelt
PAGINA 3
Onderstaand overzicht geeft een financiële samenvatting van deze programmabegroting:
PAGINA 4
Inhoudsopgave Voorwoord ..............................................................................................................3 1.
Uitgangspunten begroting ......................................................................................7
2.
Leeswijzer ........................................................................................................9
3.
Programmabegroting 2016 ................................................................................... 11 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11
Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma
1 Burger en Bestuur .................................................................. 13 2 Openbare orde en veiligheid ..................................................... 17 3 Verkeer, vervoer en waterstaat ................................................. 21 4 Economische zaken ................................................................ 25 5 Onderwijs ........................................................................... 29 6 Cultuur en recreatie ............................................................... 31 7 Sociaal domein ..................................................................... 35 8 Volksgezondheid en Milieu ....................................................... 41 9 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting ..................................... 45 10 Algemene dekkingsmiddelen en financiering ................................ 47 99 Bedrijfsvoering .................................................................... 51
4. Paragrafen ......................................................................................................... 53 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7
Lokale heffingen .................................................................................... 55 Weerstandsvermogen en risicobeheersing ...................................................... 61 Kapitaalgoederen ................................................................................... 65 Financiering .......................................................................................... 69 Bedrijfsvoering ...................................................................................... 71 Verbonden partijen ................................................................................. 75 Grondbeleid .......................................................................................... 95
5. Financiële begroting ............................................................................................. 99 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12
Kaderbrief 2016 .................................................................................... 101 Nieuwe ontwikkelingen ........................................................................... 101 Actueel begrotingssaldi ........................................................................... 103 Overige afwijkingen ............................................................................... 103 Nieuw Beleid ........................................................................................ 104 Onderhoud kapitaalgoederen .................................................................... 106 Dekkingsvoorstel ................................................................................... 107 Overzicht van baten en lasten per programma ............................................... 108 Meerjarenoverzicht per programma ............................................................ 111 Incidentele baten en lasten ...................................................................... 116 Structurele mutaties reserves ................................................................... 117 Reserves en voorzieningen ....................................................................... 118
Bijlagen ............................................................................................................... 119 Bijlage 1: Toelichting nieuw beleid – Kaderbrief 2016 ................................................. 121 Bijlage 2: Toelichting nieuw beleid – nieuwe inzichten ............................................... 123
PAGINA 5
PAGINA 6
1. Uitgangspunten begroting De raad heeft bij de vaststelling van de Kaderbrief 2016 de volgende kaders vastgesteld: Beheer op orde - Gezond financieel beleid door een sluitende meerjarenbegroting. - Het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen is op orde. Transities - De kosten van de transities worden gedekt uit de integratie-uitkering die het Rijk hiervoor beschikbaar stelt. We gaan ervan uit dat we hiervoor 3 jaar nodig hebben. Lokale heffingen - Stijging van de OZB-opbrengsten beperkt zich in principe tot inflatie. - Grondslag voor het inflatiecijfer is de prijs netto materiële overheidsconsumptie uit het Centraal Economisch Plan 20151. Voor 2016 bedraagt deze 1%. - Voorstellen voor het verhogen van tarieven van heffingen kunnen alleen vanuit kostendekkendheid worden gedaan, waarbij de kosten zo laag en doelmatig mogelijk gehouden moeten worden. Gemeenschappelijke regelingen - Aan gemeenschappelijke regelingen in 2016 een bezuinigingstaakstelling op te leggen ter grootte van de loon- en prijscompensatie. Het college heeft deze kaders gebruikt bij het opstellen van deze programmabegroting. Belangrijke pijlers van deze programmabegroting zijn: - Programmabegroting 2014 en meerjarenraming 2015-2018; - Raadsagenda 2014-2018; - Coalitieakkoord; - Het besluit begroting en verantwoording (BBV).
Andere -
1
uitgangspunten zijn: Gesubsidieerde instellingen compenseren we niet voor loon- en prijsstijgingen. In de loonsom is voor 0,5% rekening gehouden met een stijging van de premies. Budgetten zijn niet gecompenseerd voor prijsstijgingen. Voor de berekening van de algemene uitkering is de Meicirculaire 2015 gebruikt. Andere gemeentelijke belastingopbrengsten verhogen evenals de OZB-opbrengsten met 1%, ter compensatie van inflatie. De omslagrente staat vanaf 2015 voor 4 jaar vast en bedraagt 4,5%. De verdeling van de overhead over de programma‟s staat vanaf 2015 voor 4 jaar vast. Alle bedragen zijn genoemd in duizendtallen. Het budget onvoorzien bedraagt € 40. Het budget voor ziektevervanging bedraagt € 112. Het aantal inwoners bedraagt per 1 januari 2015 43.604. Het aantal woningen per 1 januari 2015 is 18.237, het aantal niet woningen is 3.153.
Zie http:/www.cpb.nl/publicatie/centraal-economisch-plan-2015
PAGINA 7
PAGINA 8
2. Leeswijzer Deze begroting is ingedeeld in de volgende onderdelen: - De programmabegroting; - De paragrafen; - De financiële begroting. Programmabegroting De programmabegroting behandelt per programma welke gewenste effecten de gemeente wil bereiken. Daarbij geven we aan hoe we deze effecten willen bereiken. Dit doen wij door het beantwoorden van de volgende drie vragen: - Wat wil de gemeente bereiken? - Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? - Wat mag het kosten? We hebben prestatie-indicatoren opgenomen om dit zoveel mogelijk te verduidelijken. Daarbij hebben we, op verzoek van de raad, het vergelijkingsjaar 2015 bij opgenomen. Paragrafen In de paragrafen lichten we een aantal specifieke onderwerpen toe. Deze onderwerpen hangen niet samen met één programma en zijn in feite een dwarsdoorsnede van de begroting. Ze ondersteunen de programmabegroting in zijn totaal. Eventuele financiële consequenties hebben we verwerkt in deze programmabegroting. Financiële begroting In de financiële begroting verantwoorden wij alle wijzigingen die in deze programmabegroting zijn verwerkt. Uitgangspunt daarbij is de programmabegroting 2015. Ook nemen we u mee in onze ambities die leiden tot aanvragen nieuw beleid. Een dekkingsvoorstel maakt hiervan onderdeel uit. In de Kaderbrief 2016 kondigden we aan met een voorstel te komen voor het structureel verhogen van het onderhoudsbudget kapitaalgoederen. Dit voorstel is opgenomen in dit hoofdstuk. We sluiten de financiële begroting af met een aantal financiële overzichten die meer inzicht geven in de begroting en meerjarenraming. Zo geven we ook inzicht in alle incidentele lasten en baten.
PAGINA 9
PAGINA 10
3. Programmabegroting 2016
PAGINA 11
PAGINA 12
3.1
Programma 1 Burger en Bestuur
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? Inwoners betrekken bij het ontwikkelen van beleid (participatie).
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? We ontwikkelen zoveel mogelijk beleid samen met inwoners. Acties: - wij denken en werken meer van „Buiten naar Binnen‟. Dat betekent dat wat de inwoner wil de basis is voor beleid. Dit krijgt vooral vorm via de brede aanpak Leefbaarheid-Kernvisies. Dit is uitgewerkt in programma 6; - we bieden onze inwoners inzicht in het gemeentelijk beleid dat wij voeren. Ook op kernniveau. Hiervoor bieden wij onze inwoners een begrotingsapp aan. Zie hiervoor programma 10. Andere onderwerpen, waarbij wij onze inwoners betrekken zijn: - topsportbeleid; - herontwikkeling SEW-terrein in Nibbixwoud; - DEK-terrein Medemblik; - Vooroever visie; - reconstructies van wegen; - centrumvisie Medemblik; - lokaal economische agenda.
Inwoners vinden dat de gemeente ze serieus neemt.
Aandacht voor en verbeteren van communicatie vanuit de ambtelijke organisatie en vanuit het college is een continu proces en bevat onder andere: - campagne om medewerkers klantbewuster te maken, zodat ze de verwachtingen/afspraken kunnen waarmaken; - opfrissen van de normen van onze dienstverlening (bijv. ontvangstbevestiging sturen, afspraken nakomen); - opfrissen schrijven op B1-niveau (eenvoudig Nederlands). NB: Voor de raad geldt dat zij een eigen traject doorlopen. Dat is in 2015 gestart.
Grip op bestuurlijke samenwerkingsverbanden.
De ambtelijke en bestuurlijke rollen zijn duidelijk. Iedere betrokkene kent zijn of haar verantwoordelijkheid. Acties: - we geven nadere uitwerking aan de in 2014
PAGINA 13
Wat willen we bereiken?
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? opgeleverde notitie Verbonden partijen; - we geven uitvoering aan het Pact van Westfriesland 2; - we willen de positie van de raad versterken door het verbeteren van de informatievoorziening van de gemeenschappelijke regelingen. Wij nemen deel aan een project op het niveau van Noord-Holland Noord.
Voor dit programma zijn geen prestatie-indicatoren opgenomen.
2
In het Pact van Westfriesland werken de zeven Westfriese gemeenten samen op het gebied van wonen, werken, bereikbaarheid, onderwijs, vrije tijd. De gemeenten willen dat Westfriesland in 2019 tot de top tien van de meest aantrekkelijkste regio‟s van Nederland behoort.
PAGINA 14
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het voordeel van € 290 is te verklaren door: - In 2016 zijn geen verkiezingen gepland. Hierdoor ontstaat een voordeel van € 97. - De begroting 2015 bevat een eenmalig budget voor de elektronische gemeente. In 2016 ontstaat een voordeel van € 70. In 2016 hebben we geen budget hiervoor geraamd. Hier staat een nadeel tegenover op programma 10, omdat dit budget gedekt wordt uit de reserve. - De invoering van de werkkostenregeling (WKR) zorgt voor een structureel voordeel op de vergoeding van onze bestuurders. Het voordeel bedraagt € 88. - Het verlagen van het budget bestuurlijke samenwerking maakt onderdeel uit van het dekkingsplan van de programmabegroting 2015. Vanaf 2016 verlagen we dit budget met € 25. Dit levert een voordeel op. - Een voordeel van € 34 doet zich voor op wachtgelden en pensioenuitkeringen van oudwethouders. Het aantal oud-wethouders dat wachtgeld ontvangt neemt af. - We ramen een budget voor het structureel voeden van de voorziening pensioenen wethouders. Om aan de toekomstige pensioenrechten te voldoen is een jaarlijkse storting nodig. We verwijzen u verder naar hoofdstuk 5.4 waarin een uitgebreide toelichting is opgenomen. Op dit programma ontstaat hierdoor een nadeel van € 100.
PAGINA 15
-
De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Hierdoor ontstaat op dit programma een voordeel van € 30. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. Kleine verschillen zorgen voor een voordeel van € 46.
PAGINA 16
3.2
Programma 2 Openbare orde en veiligheid
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? We zijn een veilige gemeente.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? We werken aan de 6 veiligheidsthema‟s - huiselijk geweld; - overlast; - woninginbraken; - risicoburgers; - hennepteelt; - arbeidsuitbuiting. -
-
-
-
We hebben een goede aanpak van de fysieke veiligheid zoals brandweerzorg, crisisaanpak (=veiligheidsregio).
Inwoners zijn zelf verantwoordelijk voor de eigen leefomgeving. Wij ondersteunen hierbij met advisering of het inzetten van buurtbemiddeling bij bijvoorbeeld burenruzie; Het werkveld zorg en het werkveld veiligheid verbeteren gezamenlijk de aanpak van verwarde personen en huiselijk geweld; We organiseren buurtbijeenkomsten om de veiligheidsbeleving van inwoners te verbeteren. Dit doen we samen met politie, openbaar ministerie, andere gemeenten, hulpverleningsinstanties en woningcorporaties; We werken samen met de Westfriese gemeenten en Noord-Holland om de regio veiliger te maken op het gebied van woninginbraken en arbeidsuitbuiting; We treden op tegen georganiseerde criminaliteit (arbeidsuitbuiting, illegale huisvesting arbeidsmigranten en hennepteelt); We zetten BOA‟s in bij klachten; We handhaven de Drank- en Horecawet met steekproeven en tijdens evenementen.
Wij sturen in de veiligheidsregio op (de afspraak): - dat zij voorlichting geven over brandpreventie op scholen, verzorgingshuizen en aan de inwoners; - dat zij de vrijwillige brandweer verder professionaliseren; - dat het aantal uitrukken binnen de aanrijtijdennorm stijgt. De aanrijtijdennorm is het aantal minuten waarbinnen brandweer ter plekke moet zijn; - de inzet expertteams tijdens een crisis.
PAGINA 17
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatie-indicator Een daling van het aantal woninginbraken in Medemblik in 2018 van 26,5% ten opzichte van 2013 (in 2013: 222 woninginbraken). In 2014 was het aantal inbraken 213. In 2018 zijn er 10% minder uitrukken voor brand dan in 2014 (77). We investeren in preventie. Het verhogen van het percentage aanrijtijden binnen de norm. In 2018 is dit percentage gestegen van 60,7 % in 2014 naar 66% binnen de norm in 2018.
2015 200
2016 185
2017 175
2018 168
2019 168
76
73
72
70
70
62%
63%
65%
66%
66%
PAGINA 18
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het voordeel van € 107 is te verklaren door: - Het bezuinigen op de kosten van handhaving op vakantieparken maakt onderdeel uit van het dekkingsplan van de programmabegroting 2015. Dit levert in 2016 een voordeel van € 37 op. - De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Hierdoor ontstaat op dit programma een voordeel van € 43. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. - Kleine verschillen zorgen voor een voordeel van € 27.
PAGINA 19
PAGINA 20
3.3
Programma 3 Verkeer, vervoer en waterstaat
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? Iedereen is betrokken bij en tevreden met de openbare ruimte .
Veiliger verkeer.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? We stemmen ons werk af op de behoefte van de wijk. - Bij groot onderhoud of bij reconstructies in de wijk betrekken wij de inwoners; - We voeren regulier onderhoud uit en zorgen dat het onderhoud op orde is; - Bij het onderhoud gebruiken we duurzame materialen die minder onderhoud vragen. -
-
Het wordt gemakkelijker om van de ene naar de andere plaats te komen.
-
-
We geven uitvoering aan het Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan. Hierin staat onder andere dat we verkeerseducatie geven op scholen en schoolzones inrichten; We richten onze wegen Duurzaam Veilig in en houden daarbij rekening met de kwetsbare groepen als senioren en jeugd. We ondersteunen regionale projecten voor het verbeteren van het woon-werk verkeer, zoals: opwaardering Westfrisaweg; doortrekking Markerwaardweg; corridorstudie Hoorn-Amsterdam. We voeren de Parkeernota uit; We voeren overleg met de provincie en Connexxion over instandhouding, verbetering van het openbaar vervoer.
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatie-indicator Lichtmasten vervangen Aantal meldingen en klachten over onderhoud terugdringen Schoolzones inrichten Aantal storingen Liander verlagen
2015 100 4.500
2016 150 4.275
2017 150 4.050
2018 150 3.825
2019 150 3.750
2 40
2 38
2 36
2 34
2 32
PAGINA 21
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016
Het nadeel van € 86 is te verklaren door: -
Bij de havens ontstaat een nadeel van € 359: uit inspecties blijkt dat het onderhoud dat we in 2015 van plan waren uit te voeren, ook in 2016 kunnen doen. We hebben de raming van het onderhoudsbudget in 2016 hiermee verhoogd. Dit zorgt voor een nadeel van € 139; in 2015 hebben we de havens geprivatiseerd. Stadshavens Medemblik BV exploiteert de havens in Medemblik. De BV ontvangt tot en met 2017 een onderhoudsbijdrage. In 2016 is deze bijdrage € 300 hoger dan in 2015. Dit levert een nadeel op; de BV ontvangt ook een compensatie voor de kosten voor de overname van personeel. Deze zouden we in 2015 ineens uitkeren. Afgesproken is om dit nu in 5 jaar te doen. Hierdoor valt de compensatie in 2016 lager uit. Dit leidt tot een voordeel van € 138; een nadeel van € 96 ontstaat op de huuropbrengsten. Dit komt doordat de havens in het eerste kwartaal 2015 zijn verzelfstandigd. We ontvingen over het eerste kwartaal in 2015 nog huur voor de Pekelharinghaven en liggelden van passanten. Een nadeel ontstaat doordat we deze opbrengsten in 2016 niet meer ontvangen. We ontvangen dan wel het volledige bedrag aan huur van de BV;
PAGINA 22
-
-
-
-
-
kleine verschillen verklaren het overige voordeel van € 38. Op programma 10 wordt dit nadeel gecompenseerd door een voordeel op de onttrekking uit de reserve havens. We verwachten in 2016 € 35 meer leges te ontvangen voor het aanleggen van ondergrondse infrastructuur (kabels en leidingen). Voor netbeheerders gelden nu regels voor de aanleg, instandhouding en opruiming van alle kabels en leidingen in de grond. Ook zijn alle netbeheerders door de nieuwe regels legesplichtig. Wanneer een netbeheerder een gemeentelijke weg openbreekt, betaalt die hiervoor een vergoeding. Deze vergoeding gebruiken wij voor het dekken van de kosten van toekomstig onderhoud aan de weg. In 2015 hebben wij een eenmalige vergoeding ontvangen van een netbeheerder. Deze vergoeding storten we in de reserve wegenonderhoud. Voor 2016 betekent dit voor dit programma een nadeel van € 119. Dit nadeel wordt gecompenseerd met een voordeel op programma 10. Een voordeel van € 43 ontstaat op de toegerekende kapitaallasten. Dit wordt veroorzaakt door: in 2015 betalen we aan de provincie een bijdrage voor de aanleg van de rotonde aan de Almersdorperweg in Opperdoes van € 28, de bijdrage is incidenteel dus dit levert in 2016 een voordeel op. De bijdrage wordt gedekt uit de algemene reserve daarom ontstaat een nadeel op programma 10; in 2015 leggen we nieuwe parkeerplaatsen aan bij de Dijkgraaf Grootweg in Andijk. De lasten van deze parkeerplaatsen worden gedekt uit de reserve bovenwijkse voorzieningen. Dit levert een voordeel op van € 15. Hier staat een nadeel tegenover op programma 10 omdat we hierdoor ook minder middelen uit de genoemde reserves onttrekken. De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Op dit programma komt dit vooral door de verzelfstandiging van de havens. Hierdoor ontstaat op een voordeel van € 312. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. Kleine verschillen zorgen voor een voordeel van € 2.
PAGINA 23
PAGINA 24
3.4
Programma 4 Economische zaken
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? Behoud en verbeteren van werkgelegenheid en bedrijvigheid
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? We stimuleren de lokale en regionale economie: - we stellen lokaal economische beleid op. Hierin nemen wij het toeristisch beleid mee. Dit doen wij samen met de ondernemers. Daarna voeren we het beleid uit met een economische agenda; - samen met de ondernemers richten wij een ondernemersfonds op. Het fonds is bedoeld voor de uitvoering van projecten van ondernemers met een gemeenschappelijk economisch belang. Het is een onderdeel van de economische agenda; - we verbeteren onze werklocaties voor ondernemers. Dit doen we onder andere door het stimuleren van parkmanagement. Daarnaast faciliteren wij de aanleg van snel internet (glasvezel) en een beeldkwaliteitfonds. Dit fonds is bedoeld voor de verbetering van bedrijfspanden; - samen met de andere Westfriese gemeenten voeren we de regionale economische agenda uit. In deze agenda staan projecten die de regionale economie verbeteren. We hebben een actief ondernemersloket: - we zorgen ervoor dat het Ontwikkelingsbedrijf Noord Holland Noord (ONHN) in haar jaarplan de Westfriese regio en ons ondersteunt bij de verbetering van het vestigingsklimaat, lobby, relatiebeheer en bij het aantrekken van bedrijven; - we richten ons op het actief relatiebeheer en het aantrekken van bedrijven; - we optimaliseren de dienstverlening naar bedrijven continu door accountmanagement, digitale dienstverlening, ondernemersspreekuur en een nieuwsbrief; - we breiden onze economische databank verder uit met een toeristisch bestand. We bevorderen duurzame vernieuwing door versterking van clusters van ondernemers. Het gaat daarbij om het ontwikkelen van nieuwe relaties tussen bedrijven en het versterken van deze relaties: - we verbreden ons lokale nautische cluster regionaal om zo meer economische slagkracht te hebben;
PAGINA 25
Wat willen we bereiken?
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? - we ondersteunen het meerjarenprogramma van de agrarische ondernemers, die samenwerken in de Greenport Noord Holland Noord. Seed Valley maakt hiervan onderdeel uit; - we ondersteunen Seed Valley in de behoefte aan geschoold personeel. Dit project „Seed Valley talent‟ verzorgt ook gegevens voor het bredere regionale scholingsprogramma; - we ondersteunen de samenwerking tussen toeristische ondernemers voor de toeristische positionering; - we lobbyen voor externe financiering om de clustervorming te versnellen.
Toename van de bestedingen in de gemeente Medemblik
We verbeteren de toeristische positionering van de gemeente: - we doen mee met de Destinatie Marketing Organisatie (DMO) van Holland boven Amsterdam. Dat is de nieuwe marketingorganisatie voor Noord-Holland Noord; - we werken als regio Westfriesland samen om ons gebied te promoten. Dit is onderdeel van de DMO; - we brengen Medemblik onder de aandacht met een toeristisch marketingplan en een uitvoeringsprogramma; - we blijven aandacht geven aan de unieke waterrecreatiemogelijkheden van Medemblik. Daarbij continueren we de thema‟s: - zeilen op het beste zeilwater (o.a. het binnenhalen van wedstrijden en recreatieve evenementen); - meer besteden aan wal (o.a. de marketingcampagne en verbeteren riviercruisefaciliteiten); - lekker varen in en om Medemblik (o.a. verbeteren achterlandverbindingen, vaarwegen en opstapmogelijkheden). We behouden de gemeentelijke detailhandelsstructuur: - we stemmen regionaal af, op basis van een regionale detailhandelsvisie. Deze visie stellen we in 2016 vast. Het lokale detailhandelsbeleid past binnen deze regionale kaders; - we stellen samen met de ondernemers een centrumvisie op voor de kern Medemblik, als uitvoering van het regionaal en lokaal detailhandelsbeleid.
PAGINA 26
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatieindicator Lokaal economisch beleid Inclusief toeristisch beleid Versterking werklocaties Economische databank inclusief toerisme Gebruik ondernemersspre ekuur Regionale economische agenda Clustervorming
Gemeentelijk toeristisch marketingplan Riviercruises Centrumvisie Medemblik
2015
2016
2017
2018
2019
kaderstellend
uitvoeringsagenda
uitvoering
uitvoering
evaluatie
Parkmanagement
faciliteren aanleg snel internet toeristisch bestand
herstructurering
herstructurering
evaluatie
relatiebeheer bestand
monitoring
evaluatie
15 maal
20 maal
20 maal
evaluatie
gereed
uitvoering
uitvoering
uitvoering
evaluatie
- Nautisch cluster - Greenport NHN - Seedvalley
- regionaal toeristisch cluster - uitvoering clusteragenda‟s
uitvoering clusteragenda‟s
evaluatie
Strategiebepaling
- regionaal nautisch cluster - Seedvalley talent - toeristisch cluster uitvoeringsprogramma
uitvoering
uitvoering
evaluatie
40 afmeren projectplan
45 afmeren kaderstellend
50 afmeren uitvoeringsagenda
55 afmeren uitvoeringsagenda
evaluatie evaluatie
basis bestand Sterkte Zwakte gegevens 15 maal
PAGINA 27
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het nadeel van € 4.401 is te verklaren door: - In 2015 hebben we de laatste tranche verkoopopbrengst voor de aandelen Nuon ontvangen. In 2016 ontstaat hierdoor een nadeel van € 4.459. De opbrengsten zijn toegevoegd aan de algemene reserve. Op programma 10 ontstaat hierdoor een voordeel. - De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Hierdoor ontstaat op dit programma een voordeel van € 39. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. - Kleine verschillen zorgen voor een voordeel van € 19.
PAGINA 28
3.5
Programma 5 Onderwijs
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat wil we bereiken? Goede huisvesting van het onderwijs voor basisschoolleerlingen en leerlingen voor voortgezet onderwijs.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? Het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs Medemblik aan de raad aanbieden. Het plan wordt met de schoolbesturen opgesteld en gaat onder meer in op: - achteruitgang leerlingenaantal, leegstand en onderhoud van schoolgebouwen; - de financiële gevolgen van de zorgplicht van de gemeente (vervangende nieuwbouw) en doordecentralisatie; - onderwijs in kleine kernen en samenwerking. Wij blijven bij de regionale schoolbesturen („de beslissers‟) het belang van een volledige HAVO-top (4e en 5e jaar) bij De Dijk in Medemblik benadrukken.
Zorg dragen voor een goede koppeling tussen onderwijs en zorg. Iedere leerling in Medemblik volgt onderwijs naar vermogen en ontvangt het juiste integrale (zorg) aanbod (passend onderwijs)
Wij leggen de verbinding tussen de school en de wijkteams. Op iedere school is een schoolmaatschappelijk werker aanwezig. De schoolmaatschappelijkwerker is de „verbinder‟ tussen het onderwijs en het wijkteam.
De kwaliteit van de voorschoolse voorziening versterken door het harmoniseren van het beleid van peuterspeelzalen en kinderopvang. Het beleid richt zich erop om een voorziening in de nabijheid van het kind aan te bieden.
Voor het subsidiëren van voorschoolse voorzieningen worden nieuwe regels opgesteld. Het nieuwe beleid borgt de kwaliteit verbetering en dat in iedere kern peuters gebruik kunnen maken van een voorschools aanbod. Zie ook hoofdstuk 5.5.
Goede educatieve ondersteuning van kinderen met een achterstand in de Nederlandse taal.
Kinderen met een taalachterstand krijgen extra begeleiding op een voorschoolse voorziening (peuterspeelzaal of kinderdagverblijf) of op de basisschool.
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatie-indicator Aantal leerlingen (primair onderwijs) Aantal kinderen met taalachterstand
2015 3.968 60
2016 3.849 58
2017 3.772 56
2018 3.690 54
PAGINA 29
2019 3.628 52
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het nadeel van € 1.076 is te verklaren door: - In 2015 ontvangen we € 800 voor de verkoop van kavels Bloesemgaerde in Wognum. Voor 2016 houden we geen rekening met deze opbrengsten, dit verklaart grotendeels het nadeel. Deze opbrengsten voegen we toe aan de algemene reserve. Op programma 10 ontstaat hierdoor een voordeel. - Het dekkingsplan van de programmabegroting 2015 bevatte het voorstel „vrijval kapitaallasten vanwege groot onderhoud schoolgebouwen‟. De bedoeling was door het afboeken van restantboekwaarden ten laste van de algemene reserve een voordeel te realiseren op de doorberekende kapitaallasten. De accountant heeft bij de controle op de jaarrekening 2014 aangegeven dat we deze afboeking nader moeten onderbouwen. Daarom hebben we dit besluit nog niet kunnen uitvoeren. Voor de programmabegroting 2016 veroorzaakt de rente en afschrijving op deze boekwaarden een nadeel van € 291. Hier staat een voordeel tegenover op programma 10. Het afschrijvingsdeel van € 196 dekken we uit de algemene reserve. Dit is overeenkomstig het besluit van de raad. - De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Hierdoor ontstaat op dit programma een voordeel van € 10. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. - Kleine verschillen zorgen voor een voordeel van € 5.
PAGINA 30
3.6
Programma 6 Cultuur en recreatie
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? Realiseren van een brede cultuuraanpak waar de volgende functies onderdeel van zijn: - Bibliotheek - Muziekonderwijs - Cultuur - Musea zodat onze inwoners toegang hebben tot deze culturele voorzieningen.
Sport bereikbaar houden voor al onze inwoners.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? - De Westfriese gemeenten schrijven een visie op toekomstbestendig bibliotheekwerk. Belangrijk daarbij is: de bibliotheek dichtbij de jeugd; - Een nieuw model voor lokaal muziekonderwijs wordt vastgesteld. De focus ligt op cultureel ondernemerschap: organisaties zijn verantwoordelijk voor eigen inkomsten en minder afhankelijk van gemeentelijke subsidies; - Stimuleren van samenwerking tussen musea onder andere door een op elkaar afgestemd programma; - Meewerken aan het behoud van Kasteel Radboud in het belang van het cultuurhistorisch erfgoed van de gemeente. -
-
Samen met topsporters en -organisaties stellen wij de Topsportnota op; In de kern Nibbixwoud wordt de DAN opgeleverd. Het dorp heeft een eigen accommodatie voor sport, ontmoeting en cultuur; De nieuwe opzet voor beheer en onderhoud van voetbalvelden wordt ingevoerd. De opzet is in samenspraak met de verenigingen opgesteld.
Inwoners hebben een goede voorziening voor onder andere ontmoeting, sport en cultuur.
Voor accommodatiebeleid op de korte termijn (3 jaar) komen we met een voorstel over harmonisatie en financiën. Zie ook hoofdstuk 5.5.
Leefbare kernen met een adequaat voorzieningenniveau.
We stellen een visie en ambitie over leefbaarheid op voor de hele gemeente. Dit doen we samen met inwoners en kernraden. Na 2016 worden, ook via een open planprocedure, de visies per kern (leefbaarheidplannen) opgesteld. Zie ook hoofdstuk 5.5.
PAGINA 31
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatie-indicator Aantal schoolbibliotheken in samenwerking met de bibliotheek Aantal jeugdleden bibliotheken Aantal scholen dat deelneemt aan cultuurprogramma De Blauwe Schuit Aantal jeugdleden muziekscholen Aantal combinatiefunctionarissen
2015 0
2016 5
2017 10
2018 20
2019 20
3.500 7
3.700 10
3.900 15
4.100 20
4.300 20
350 5
375 6
400 6
425 6
450 6
PAGINA 32
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het voordeel van € 289 is te verklaren door: - Op de subsidie aan de bibliotheek ontstaat een voordeel van € 282. Dit voordeel ontstaat enerzijds doordat we in 2015 compensatie betalen voor ontstane frictiekosten. Anderzijds is in de programmabegroting 2014 een bezuinigingstaakstelling opgenomen op de bibliotheken. In de voorstellen nieuw beleid in hoofdstuk 5.5 doen wij een voorstel om deze bezuiniging uit te stellen. - Door een aangenomen motie ontvangt voetbalvereniging SEW in 2016 een bijdrage van € 50. Dit heeft te maken met de realisatie van de DAN. Op dit programma ontstaat een nadeel. Deze bijdrage dekken we conform het besluit van de raad uit de reserve sportvoorziening Wognum. Op programma 10 ontstaat hierdoor een voordeel.
PAGINA 33
-
-
-
Op de kapitaallasten ontstaat een nadeel van € 176, dit nadeel wordt veroorzaakt door: in 2016 realiseren we de DAN in Nibbixwoud. De doorberekende kapitaallasten voor deze investering zijn € 259 hoger dan in 2015; lagere kapitaallasten door aanbestedingsvoordelen complex sporting Andijk € 39. Een voordeel van € 44 door vrijval van kapitaallasten. De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Hierdoor ontstaat op dit programma een voordeel van € 202. Door de fusie van Asonia en AVV in Andijk nemen de kosten van de ambtelijke organisatie af voor beheer en onderhoud van de sportvelden. Dit is een belangrijke reden voor dit voordeel. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. Kleine verschillen zorgen voor een voordeel van € 31.
PAGINA 34
3.7
Programma 7 Sociaal domein
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? Voor inwoners die ondersteuning nodig hebben en dit niet zelf kunnen organiseren, bieden wij ondersteuning.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? - Wij stemmen de inkoop van de Jeugdhulp en Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) af op de zorgbehoefte van onze inwoners; - Opstellen en uitvoeren van sociale wijkagenda‟s om de wijkteams gericht in te zetten; - Wij evalueren de werkwijze en resultaten van de wijkteams en het Team Sociaal Domein. Dit doen wij, zodat we de teams kunnen doorontwikkelen en de werkwijze waar nodig nog beter laten aansluiten op de hulpvragen van onze inwoners; - Wij zorgen ervoor dat het aanbod van de vrij toegankelijke voorzieningen zoveel mogelijk aansluit bij de behoefte van de inwoners; - Wij streven naar aanwezigheid van zorgvormen in onze gemeente die aansluiten op de ondersteuningsbehoeften van onze inwoners. Dit vraagt om ontwikkeling van beleid voor het stroomlijnen van een wildgroei aan gelijksoortige zorgvormen en het stimuleren van de realisatie van achterblijvende zorgvormen waar juist een groeiende behoefte aan is (bijvoorbeeld laagdrempelig dagbestedingaanbod voor dementeerde ouderen); - Het huidige beleid voor inkomensondersteuning wordt voortgezet en geïntensiveerd: we geven voorlichting; we zetten de samenwerking voort tussen Jeugdsportfonds en Stichting Leergeld, met als doel om kinderen te laten meedoen met schoolse en buitenschoolse activiteiten; we zetten schuldhulpmaatjes in voor inwoners die financiële problemen hebben of hierin terecht dreigen te komen. - Wij willen in 2016 tot een regeling komen voor pleegouders die als vervanging dient voor het huidige Pleegzorgfonds. Dit fonds houdt per 2017 op te bestaan.
De wettelijke taken op het gebied van het sociaal domein binnen drie jaar uitvoeren binnen het budget dat we hiervoor ontvangen van het Rijk.
Het budget van het rijk voor het sociaal domein dient als uitgangspunt voor de begroting. Om beter grip te krijgen op de uitgaven voor voorzieningen in het sociaal domein, willen wij het
PAGINA 35
Wat willen we bereiken?
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? gebruik en de kosten van voorzieningen meten door bijvoorbeeld het monitoren van: - zorggebruik door inwoners; - gebruik van bijzondere bijstand; - het gebruik van vrij toegankelijke voorzieningen. Wij werken aan een efficiëntere combinatie van zorgvormen, bijvoorbeeld door: - in 2016 een nieuw Hulp bij het Huishouden product aan te bieden, een combinatie van begeleiding en Hulp bij het Huishouden 2; - bij de voorbereiding van de inkoop 2017, in te zetten op het inkopen van innovatieve zorgvormen en slimme zorgarrangementen (bijvoorbeeld door het stimuleren van samenwerking tussen zorgaanbieders). Wij geven uitvoering aan een innovatieagenda. De innovatieagenda is erop gericht om te komen tot vernieuwende en efficiënte zorgvormen die aansluiten op de zorgbehoeften van onze inwoners.
Het bevorderen van het participeren van onze inwoners in de samenleving.
-
-
-
Wijkteams en WerkSaam werken samen om vrijwilligerswerk te stimuleren onder bijstandsgerechtigden die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Bijvoorbeeld door het project Bijstandsgerechtigden geven Bijstand; We willen een betere aansluiting van de WMO-begeleiding van bijstandsgerechtigden met een inverdiencapaciteit van onder de 20% op de ondersteuning die zij krijgen vanuit de Participatiewet. Bijvoorbeeld door de realisatie van meer plekken voor arbeidsmatige dagbesteding; Wij voeren activiteiten uit om de bewustwording van eenzaamheidspreventie te vergroten. Bijvoorbeeld door de Week van de Eenzaamheid te organiseren.
PAGINA 36
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatie-indicator Bijstandsgerechtigden Uitstroom naar werk Bijstandsgerechtigden die vrijwilligerswerk doen Jeugdigen die gebruik maken van de niet vrij toegankelijke jeugdhulp Volwassenen die gebruik maken van Wmo begeleiding Volwassenen die gebruik maken van Wmo hulp bij het huishouden Inwoners die gebruik maken van Wmo hulpmiddelen en woningaanpassingen
2015 500 50 90 875
2016 490 60 95 850
2017 480 60 100 800
2018 480 60 100 750
2019 480 60 100 750
360
340
310
310
310
750
725
700
700
700
200
200
200
200
200
PAGINA 37
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het voordeel van € 363 is te verklaren door: - Voor de uitvoering van een aantal wetten ontvangen we van het Rijk een bijdrage. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Jeugdwet, Wmo-nieuw en de Participatiewet. De bijdrage die we van het Rijk ontvangen ramen we op programma 10. De uitvoeringsbudgetten maken onderdeel uit van dit programma. In de Meicirculaire 2015 heeft het Rijk wijzigingen in de hoogte van een aantal bijdragen aangekondigd: het Participatiebudget 2016 is lager vastgesteld. WerkSaam voert de participatiewet voor ons uit. Door de korting die het Rijk doorvoert, verlagen wij de bijdrage aan WerkSaam. Dit levert op dit programma een voordeel op van € 134; in 2016 ontvangen we een extra bijdrage voor de uitvoering van huishoudelijke hulp. We verhogen het uitvoeringsbudget met deze extra Rijksbijdrage. Dit levert op dit programma een nadeel op van € 276; in 2016 voert het Rijk gefaseerd een nieuwe verdeelsystematiek in voor de budgetten van het sociaal domein. Deze verdeling valt gunstig uit voor onze gemeente. Op dit programma ontstaat een nadeel van € 624. - Vanaf 2016 hebben we de budgetten verlaagd om een korting op te vangen die het Rijk doorvoert op de uitkering Wmo-oud. Hierdoor ontstaat in 2016 een voordeel van € 300.
PAGINA 38
-
-
-
In 2015 heeft de raad extra budget beschikbaar gesteld voor het sociaal domein. Een deel van dit budget is ingezet in het programma bedrijfsvoering. We verwijzen u naar de verschillenanalyse van dit programma. Hier ontstaat een voordeel van € 362 omdat in de begroting 2016 geen eenmalige budgetten zijn verwerkt. Het Rijk versoepelt de vangnetregeling BUIG. Deze regeling compenseert gemeenten die tekort komen op het bijstandsbudget. WerkSaam voert voor ons de werkzaamheden uit die vallen onder de BUIG. Dit levert een voordeel op van € 149. Op de bijdrage aan WerkSaam ontstaat een voordeel van € 34. Het Rijk voert vanaf 2018 een belangrijke wijziging door op voorschoolse voorzieningen. Vooruitlopend hierop willen wij de subsidiering aan kinderdagverblijven en peuterspeelzalen wijzigen. In hoofdstuk 5.2 hebben wij dit nader toegelicht. Dit levert een voordeel op van € 45. In 2015 heeft u middelen beschikbaar gesteld uit de reserve transities AWBZ. Deze reserve is daarna leeg. Dit levert in 2016 een voordeel op van € 42. Op programma 10 ontstaat een nadeel. In 2015 ontvangen een aantal dorpshuizen een eenmalige subsidie voor achterstallig onderhoud. Dit levert een voordeel op van € 150. De bijdrage dekken we uit de reserve kernenfonds. Hierdoor ontstaat op programma 10 een nadeel. De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Hierdoor ontstaat op dit programma een voordeel van € 54. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. Kleine verschillen zorgen voor een nadeel van € 7.
PAGINA 39
PAGINA 40
3.8
Programma 8 Volksgezondheid en Milieu
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? Wij realiseren met ons duurzaamheidsbeleid 20% energiebesparing, 20% duurzame opwekking en 20% CO2 reductie in 2020.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? - We organiseren jaarlijks de Award Duurzaam Medemblik om de ondernemers te stimuleren; - Gemeentehuis: in 2016 is het nader onderzoek naar de maatregelen voor het energieneutraal gemeentehuis afgerond. Het voorstel voor de benodigde maatregelen wordt aan de raad voorgelegd; - We ondersteunen initiatieven voor zonneweides. Verder hebben we in 2016 zonneweidebeleid; - We hebben een contract met het Duurzaam Bouwloket. De inwoners krijgen hier advies voor duurzame maatregelen aan hun woning. Samen met het Duurzaam Bouwloket organiseren we jaarlijks een advies aan een hele woonwijk; - De website Duurzaam Medemblik is er; - We vervangen verouderde straatverlichting en passen daarbij LED verlichting toe. Hiermee verlagen we het energieverbruik en kosten voor het onderhoud; - We gaan uit van een verbod op het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. We gebruiken deze middelen niet meer bij het onderhouden van het openbaar groen; - Samen met vrijwilligers vergroten we de biodiversiteit in 3 natuurgebieden.
In 2020 is 12,5% bespaard op het tarief rioolheffing, vergeleken met de raming 2010.
We werken structureel samen met gemeenten in de regio, het Hoogheemraadschap en drinkwaterbedrijf PWN. Dat doen we op basis van het Programmaplan waterketen 2014-2016. Daarin hebben we de besparing uitgewerkt.
We willen goed onderhouden en betaalbare begraafplaatsen.
-
We beperken het uitbreiden van begraafplaatsen met een goed ruimingsbeleid; De trend is dat er steeds meer gecremeerd wordt dan begraven. De Medemblikker begraafplaatsen hebben ook voorzieningen voor het uitstrooien van as en het plaatsen van urnen. Dit weet niet iedereen. Wij brengen alle herdenkmogelijkheden onder de aandacht van begrafenisondernemers en inwoners.
PAGINA 41
Wat willen we bereiken? Alle jongeren in Medemblik kennen de gevaren van (overmatig) alcohol en drugsgebruik. Dit doel is bereikt in 2017.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? We ontwikkelen zoveel mogelijk preventie samen met jongeren en ouders. Actie: - in het eerste kwartaal 2016 wordt het lokaal uitvoeringsprogramma vastgesteld en aan de raad voorgelegd. De input komt uit de werkgroep met gemeenteraadsleden.
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatie-indicator Award Duurzaam Medemblik Organiseren wijkaanpak voor duurzame maatregelen aan particuliere woningen Jaarlijkse rapportage met voortgang duurzaamheid (o.a. energiebesparing en duurzame opwekking) Het percentage jongeren dat (soft) drugs gebruikt tot 18 jaar is afgenomen De start leeftijd voor het drinken van alcohol is verhoogd Rapportage monitoring regionale samenwerking waterketen
2015 1 1
2016 1 1
2017 1 1
2018 1 1
2019 1 1
1
1
1
1
1
8,4%
8%
7,5%
7%
6,5%
13,6 jaar 1
13,9 jaar 1
14,2 jaar 1
14,6 jaar 1
15 jaar
PAGINA 42
1
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het nadeel van € 52 is te verklaren door: - We ontvangen provisie van het CAW. Dit omdat we garant staan voor een aantal leningen van HVC. We hebben deze garantstelling verplaatst naar programma 10. Dit veroorzaakt op dit programma een nadeel van € 150. Hier staat een voordeel tegenover op programma 10. - De raad heeft bij de vaststelling van de programmabegroting 2015 een amendement aangenomen voor het verlagen van de lokale lasten. De opbrengst van de afvalstoffenheffing is hierdoor in 2015 met € 50 en 2016 met € 25 verlaagd. In 2016 ontstaat hierdoor een voordeel van € 25. - De raad heeft bij de vaststelling van de programmabegroting 2014 een bezuinigingstaakstelling vastgesteld op de begraafplaatsen. De taakstelling is in 2016 hoger dan in 2015. Dit veroorzaakt een voordeel van € 75. We verwijzen u verder naar hoofdstuk 5.5 nieuw beleid. Daar stellen we voor om de taakstelling in 2016 te verlagen. - Kleine verschillen zorgen voor een nadeel van € 2.
PAGINA 43
PAGINA 44
3.9
Programma 9 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat wil we bereiken? We willen een leefbare gemeente. Dit stimuleren we o.a. door extra woningen te realiseren.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? We spreken onze ambitie uit om in 2016 bovenop onze woonvisie 20 extra woningen te gaan realiseren
We benutten de Vooroever in Medemblik optimaal voor de functies recreatie en sport.
We bieden de raad een kaderstellende visie aan. Dit doen we na overleg met de gebruikers en betrokkenen.
Onze grondexploitatie is financieel gezond. We dragen hierdoor bij aan een financieel gezonde gemeente.
Projectontwikkelaars willen graag snel en adequaat reageren op ontwikkelingen in de woningvraag in onze gemeente.
-
Wij voeren 2 x per jaar een risicoscan uit; De winsten uit de grondexploitatie voegen we toe aan de reserve grondexploitatie. We verwijzen u verder naar de paragraaf grondbeleid.
Wij faciliteren dit door het vaststellen van flexibele bestemmingsplannen en verkopen de grond zo veel als mogelijk in zijn geheel aan de ontwikkelaars.
De volgende prestatie-indicatoren ondersteunen dit: Prestatie-indicator Aantal opgeleverde woningen % reserve grondexploitatie t.o.v. de boekwaarde (de ambitie is dat we in 2016 boven de minimumnorm komen) Aantal nieuwe bestemmingsplannen met woningbouw
2015 95 20
2016 115 25
2017 115 25
2018 115 25
2019 115 25
3
4
4
4
4
PAGINA 45
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het nadeel van € 636 is te verklaren door: - In 2015 ontvangen we een eenmalige opbrengst voor de verkoop van gronden. In 2016 houden we hier geen rekening mee. Dit veroorzaakt een nadeel van € 316. - In 2015 houden we rekening met eenmalige winstnemingen van € 310 op de diverse grondexploitaties. Voor 2016 staan geen winstnemingen geraamd. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 310. De winstnemingen voegen we toe aan de reserve grondexploitatie. Dit nadeel wordt daardoor gecompenseerd door een voordeel op programma 10. - Een nadeel van € 47 ontstaat op de doorberekende kosten van de ambtelijke organisatie. Door de regionalisering van de brandweer zijn een aantal medewerkers bij een ander onderdeel van onze organisatie geplaatst. Dit leidt tot een hogere doorberekening van interne kosten naar dit programma. - Kleine verschillen zorgen voor een voordeel van € 37.
PAGINA 46
3.10 Programma 10 Algemene dekkingsmiddelen en financiering Wat willen we bereiken? Wat gaan we daar in 2016 voor doen? In het onderstaande overzicht geven we aan welke maatschappelijke doelstellingen we in deze raadsperiode willen bereiken. We geven daarbij aan wat onze inwoners hiervan gaan merken. De raadsperiode loopt tot maart 2018. Per doelstelling geven we de activiteiten weer die de gemeente hiervoor gaat doen in 2016. Wat willen we bereiken? Inwoners krijgen 1 aanslagbiljet voor de belastingen van de gemeente en het hoogheemraadschap. Versterken van de relatie tussen inwoners en gemeente door inzicht te geven in gemeentelijke plannen en beleid.
Wat gaan we daarvoor in 2016 doen? - Voorbereiden van het besluit over de samenwerking met het Hoogheemraadschap; - Afhankelijk van het besluit over gaan tot uitvoering en implementatie. -
Inwoners worden zo min mogelijk geconfronteerd met lastenverzwaring.
-
We bieden onze begroting eenvoudig en digitaal aan. We stellen hiervoor een app beschikbaar voor de raad en onze inwoners; Wij maken, samen met de gemeenteraad, de begroting en verantwoording daarover beter leesbaar voor inwoners en instellingen; De begroting en verantwoording wordt aangepast aan wijzigingen in de BBV. De wijzigingen gaan over het vergroten van transparantie en vergelijkbaarheid. Stijging van de gemeentelijke belastingen beperkt zich in principe tot de inflatie; Voor leges hanteren we het principe van kostendekkendheid.
Voor dit programma zijn geen prestatie-indicatoren opgenomen.
PAGINA 47
Wat mag het kosten?
Verschillenanalyse 2015-2016 Het voordeel van € 5.474 op dit programma is in tweeën te verdelen. Een voordeel van € 4.281 is te verklaren door afwijkingen op de mutaties in de reserves. Hieronder hebben wij dat in een overzicht verwerkt. Het resterende voordeel van € 1.192 kunnen we als volgt verklaren: - Door areaaluitbreiding verwachten we in 2016 € 60 meer aan OZB-opbrengsten. - De raad heeft bij de vaststelling van de programmabegroting 2014 besloten om de toeristenbelasting te verhogen. Dit levert een voordeel op van € 25. - De raming van de algemene uitkering hebben we gebaseerd op meicirculaire 2015. Dit levert een voordeel op van € 922. - Het Rijk heeft in de meicirculaire 2015 de budgetten sociaal domein 2016 gepubliceerd. Hieruit blijkt dat we in 2016 € 134 minder Participatiebudget ontvangen. Daarentegen ontvangen we € 624 meer voor Jeugdzorg en WMO nieuw. Op dit programma ontstaat hierdoor een voordeel, per saldo ontvangen we € 490 meer. Deze middelen voegen we toe aan programma 7 sociaal domein waardoor daar een nadeel ontstaat.
PAGINA 48
-
-
We ontvangen een provisie van het CAW omdat we via deze gemeenschappelijke regeling garant staan voor een aantal leningen van HVC. We hebben de raming van deze provisie verplaatst naar dit programma. Dit levert een voordeel op van € 150 voor dit programma. Hier staat een nadeel tegenover op programma 8. De bespaarde rente valt lager uit. Dit zorgt voor een nadeel van € 65. Dit wordt veroorzaakt door een lagere stand van de reserves en voorzieningen. Bij de vaststelling van de Lentenota 2015 bedroeg het negatieve begrotingsresultaat 2015 € 951. In vergelijking met 2016 ontstaat hierdoor een nadeel. De kosten van de ambtelijke organisatie nemen af. Hierdoor ontstaat op dit programma een voordeel van € 596. Zie ook verder de verschillenanalyse van programma 99 bedrijfsvoering. Deze volgt na programma 10. Kleine verschillen zorgen voor een nadeel van € 35.
Binnen programma 10 zorgen de mutaties op de reserves voor een voordeel van € 4.281. In onderstaande tabel zijn de verschillen per reserve in kaart gebracht: Reserve
Programma
Voordeel in €
Nadeel in €
Algemene reserve Opbrengst aandelenverkoop Nuon Omslagbijdrage verkoop gronden Bloesemgaerde Afschrijving groot onderhoud onderwijs Bijdrage DeSom Bijdrage Almersdorperweg aan provincie
4 5 5 99 3
4.459 800 196
Reserve de Muiter Laatste onttrekking
10
93
Reserve transitie AWBZ Uitvoeringskosten 2015
7
42
Reserve BTW compensatiefonds Laatste reguliere onttrekking
10
81
Reserve duurzaam Medemblik Onttrekking
8
Reserve gemeentelijke havens Jaarlijkse storting Egalisatie kosten havens
10 3+10
Reserve personeel Bovenformatief personeel Storting in reserve welzijnsbeleid Raadsbesluit verlaging belastingdruk Kosten overbrengen archief
99 10 7+8+10 99
Reserve bovenwijkse voorzieningen Kapitaallasten Dijkgraaf Grootweg
3
Reserve bouwgrondexploitatie Winstneming Kreeklanden Winstneming Ganzeweyd Winstneming Bangert Zuid
9 9 9
72 28
2
381 177
169 60 55 66
15
250 10 50
PAGINA 49
Reserve
Programma
Reserve wachtgeld wethouders Laatste onttrekking
1
40
Reserve basis grootschalige topografie (BGT) Uitvoeringskosten 2015
1
70
Reserve archeologisch onderzoek Eendragt Bijdrage archeologisch onderzoek
9
20
Reserve de Bloesem Exploitatieresultaat De Bloesem
5
10
Reserve sportvoorziening Wognum Bijdrage SEW
6
Reserve centrumplan Nibbixwoud Kapitaallasten
6
31
Reserve sportcomplex Asonia/AVV Kapitaallasten
6
39
Reserve wegenbeheer/GVVP Bijdrage toekomstig onderhoud netbeheerder
3
Reserve kernenbeleid Onderhoudsbijdrage dorpshuizen
7
Reserve muziekonderwijs Raadsbesluit egalisatiereserve muziekonderwijs
10
75
Reserve voormalig gemeentehuis Medemblik Exploitatiekosten
99
292
Reserve sociaal domein Onttrekking 2015
7
762
Reserve welzijnsbeleid Raadsbesluit vorming reserve
10
15
Totaal
Voordeel in €
Nadeel in €
50
119
150
6.480
2.199
PAGINA 50
3.11 Programma 99 Bedrijfsvoering Het volgende overzicht geeft inzicht in de doorberekende kosten.
Verschillenanalyse 2015-2016 Het voordeel van 1.195 is te verklaren door: - In 2015 spannen we ons in om de taken op het gebied van het Sociaal Domein, goed uit te voeren. De raad heeft hiervoor extra middelen beschikbaar gesteld. Een voordeel van € 838 ontstaat in 2016. - In de Kaderbrief 2016 hebben we aangekondigd de huuropbrengsten van de Zuidtoren te verlagen. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 64. In de Lentenota 2015 hebben we de huuropbrengst in 2015 aangepast. - In de begroting 2015 is een budget van € 50 beschikbaar voor het dekken van makelaarskosten. De kosten die we maken voor het opnieuw verhuren van de Zuidtoren kunnen we hieruit dekken. Dit budget komt in 2016 niet voor, waardoor dit voordeel ontstaat. - In de begroting 2016 houden we er rekening mee dat we in 2016 het oude stadhuis in Medemblik verkopen. Hierover zijn afspraken gemaakt met de projectontwikkelaar. Dit leidt in 2016 tot een nadeel van € 353, door de afboeking van de restant boekwaarden. - In 2015 spannen we ons extra in voor het overdragen van onze archieven naar de archiefdienst. De raad heeft hiervoor middelen beschikbaar gesteld. Deze zijn in 2014 in de reserve personeel gestort. Hierdoor ontstaat in 2016 een voordeel van € 66. Hier staat een nadeel op de onttrekking uit de reserve tegenover. - Een voordeel van € 265 ontstaat op de doorberekende kapitaallasten. De verklaring voor dit voordeel is dat een aantal ICT-investeringen uit eerdere jaren in 2015 zijn afgeschreven. - Een voordeel van € 154 ontstaat op de realisatie van de taakstellingen op de loonsom en desintegratiekosten. Deze zijn – gefaseerd- helemaal ingevuld. In 2016 ontstaat hierdoor dit voordeel. - De bijdrage aan het shared service center DeSom is in 2016 € 102 hoger. Dit nadeel bestaat uit twee onderdelen: Een voordeel van € 72 ontstaat omdat we in 2015 de laatste bijdrage doen in de opstartfase van DeSom. In 2016 hebben we hier geen budget meer voor geraamd. Deze bijdrage onttrekken we in 2015 uit de algemene reserve. Een nadeel van € 174 ontstaat op de normale bijdrage aan DeSom. In 2015 is de raming van deze bijdrage lager. Dit komt omdat we hierbij rekening houden dat 2015 nog een opstartjaar is. - We ramen in 2016 een lager budget voor bovenformatief personeel. Hierdoor ontstaat een voordeel van € 169. - Een voordeel ontstaat op de raming van de loonkosten. Dit voordeel bedraagt €143. In dit voordeel hebben we al rekening gehouden met een eenmalige loonsverhoging die onze medewerkers in 2016 ontvangen. - Kleine verschillen leiden tot het resterende voordeel van € 29.
PAGINA 51
Onderstaande tabel geeft aan hoe het voordeel van € 1.195 op programma 99 Bedrijfsvoering over de programma is verdeeld: Programma
(bedragen in €)
Voordeel
1. Burger en bestuur
30
2. Openbare orde en veiligheid
43
3. Verkeer, vervoer en waterstaat
312
4. Economische zaken
39
5. Onderwijs
10
6. Cultuur en recreatie 7. Sociaal domein
Nadeel
202 54
8. Volksgezondheid en milieu
44
9. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
47
10. Algemene dekkingsmiddelen en financiering
596
Subtotaal
1.286
Totaal
1.195
91
PAGINA 52
4. Paragrafen
PAGINA 53
PAGINA 54
4.1
Lokale heffingen
De lokale heffingen vormen een belangrijk deel van de eigen inkomsten en zijn onderdeel van het gemeentelijk beleid. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de lokale heffingen in de gemeente Medemblik en een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. Het beleid over lokale heffingen is vastgelegd in belastingverordeningen en beleidsregels. De lokale heffingen die onder de algemene dekkingsmiddelen vallen, zijn: – de onroerende zaakbelastingen; – hondenbelasting; – watertoeristenbelasting; – toeristenbelasting; – forensenbelasting. De lokale heffingen waar directe prestaties tegenover staan zijn: – rioolheffing; – afvalstoffenheffing; – begrafenisrechten; – leges; – marktgelden. De in de tabellen opgenomen tarieven zijn genoemd in hele euro‟s Uitgangspunten belastingen – bij de vaststelling van de Kaderbrief is besloten dat op de OZB een compensatie voor loonen prijsstijgingen van 1% wordt toegepast. In dezelfde lijn worden de hondenbelasting, de recreatieve heffingen en de marktgelden met 1% verhoogd; – de opbrengsten van de heffingen waar directe uitgaven tegenover staan mogen maximaal 100% van de toe te rekenen lasten zijn waarbij: de tarieven rioolheffing conform het GRP (Gemeentelijk Riolering Plan) worden verhoogd en met 1% geïndexeerd; de tarieven van de leges meer kostendekkend gemaakt worden; - de invoering, wijziging of intrekking van belastingverordeningen is een bevoegdheid van de gemeenteraad. Onroerende zaakbelastingen Algemeen Onder de naam “onroerende zaakbelastingen” heft de gemeente drie directe belastingen: 1. een eigenarenbelasting van de eigenaar van een woning; 2. een eigenarenbelasting van de eigenaar van een niet-woning; 3. een gebruikersbelasting van de gebruiker van een niet-woning. Opbrengst en tarieven Op grond van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) worden alle onroerende zaken jaarlijks opnieuw gewaardeerd. De tarieven worden afhankelijk van de nieuwe WOZ-waarden berekend op basis van de begrote opbrengst OZB 2016. De waardering van alle onroerende zaken is nog in volle gang waardoor het nog niet mogelijk is de tarieven te kunnen berekenen. Tariefsoort
Eigenaar woning Eigenaar niet-woning Gebruiker niet-woning 3
2014 Tarief in % Opbrengst totaal in € 0,0894 3.437 0,1364 1.385 0,1139 970
2015 Tarief in % Begroting totaal in € 0,0936 3.614 0,1447 1.324 0,1140 896
2016 Tarief in % Begroting 3 totaal in € n.t.b. 3.650 n.t.b. 1.338 n.t.b. 905
Tarief voorstel volgt in december 2015.
PAGINA 55
Rioolheffing Algemeen De rioolheffing wordt geheven van de eigenaar van een zelfstandig eigendom dat direct of indirect is aangesloten op de gemeentelijke riolering. Opbrengst en tarieven De basis voor de berekening van de tarieven is het Gemeentelijk Riolering Plan (GRP). In het GRP zijn de kosten van onder andere inzameling en transport van afvalwater en de grondwaterstand opgenomen en wordt het tempo benoemd om te komen tot een kostendekkend tarief. Hieruit volgt een reguliere verhoging met € 9,50 (5,42%). Daarnaast verhogen we het tarief met 1% inflatiecorrectie. Het woningtarief is een vast bedrag per perceel en het niet-woning tarief is een percentage van de WOZ-waarde, waarbij rekening wordt gehouden met een ondergrens van € 98,67 en een bovengrens van € 1.229,64. De waardering van alle onroerende zaken is bij het opstellen van de begroting nog in volle gang waardoor het nog niet mogelijk is het tarief eigenaar niet-woning te kunnen berekenen. Tariefsoort
Eigenaar woning Eigenaar niet-woning
2014 Tarief in Opbrengst €/% totaal in € 175,15 3.068 0,0750% 382
2015 Tarief in Begroting €/% totaal in € 175,15 3.068 0,0815% 445
2016 Tarief in Begroting €/% totaal in € 186,39 3.265 n.t.b. 4 474
Afvalstoffenheffing Algemeen HVC verzorgt voor de gemeente Medemblik de inzameling en verwerking van het huishoudelijke afval. De afvalstoffenheffing is gebaseerd op de kosten die HVC ons in rekening brengt. Het is een kostendekkend tarief. De eventuele stijging van de tarieven afvalstoffenheffing wordt veroorzaakt door een verhoging van het verwerkingstarief door HVC. De tarieven hebben we nog niet ontvangen van HVC. Opbrengst en tarieven Op basis van de kostprijs van HVC en het aantal één- en meerpersoonshuishoudens per 1 januari 2016 kunnen we de opbrengsten en de tarieven als volgt bepalen: Tariefsoort Huishouden Eénpersoons Meerpersoons
2014 Tarief in € Opbrengst totaal in € 264,20 5.587 350,50
2015 Tarief in € Begroting totaal in € 281,96 6.015 374,05
2016 Tarief in € begroting 5 totaal in € n.t.b. 6.040 6 n.t.b.
4
Tarief voorstel volgt in december 2015. Nog niet bekend omdat de tarieven HVC in oktober bekend worden gemaakt. 6 De raad heeft bij de behandeling van de begroting 2015 besloten de tarieven niet met 4,66%, maar 2,01% te laten stijgen. In 2015 is dit een verlaging geweest van € 50 en voor 2016 € 25. Dit verklaart de verhoging in 2015 met € 25. 5
PAGINA 56
Hondenbelasting Algemeen Iedereen met een hond of kennel krijgt te maken met hondenbelasting. Deze belasting wordt geheven van iedere houder van een hond/kennel. Jaarlijks wordt 1/3 deel van de gemeente gecontroleerd en na drie jaar volgt een controle van de hele gemeente om de volledigheid van het belastingbestand te blijven waarborgen. Opbrengst en tarieven De opbrengst is aangepast en afgestemd op de werkelijke inkomsten en de tarieven zijn met 1% verhoogd. Tariefsoort
1e hond 2e hond Elke volgende hond Kennel
2014 Tarief in € Opbrengst totaal in € 47,20 187 94,40 150,20 291,80
2015 Tarief in € Begroting totaal in € 47,90 190 95,80 152,50 296,20
2016 Tarief in € Begroting totaal in € 48,40 180 96,80 154,00 299,20
Water-, toeristen- en forensenbelasting Algemeen Deze belastingen zijn een bijdrage in de kosten van gemeentelijke voorzieningen door personen die niet in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens zijn ingeschreven. Opbrengst en tarieven De tarieven zijn met 1% verhoogd. De opbrengsten watertoeristenbelasting en forensenbelasting zijn gelijk aan 2015. De opbrengst toeristenbelasting is in 2016 met € 25 opgehoogd. Dit vloeit voort uit het dekkingsplan van de programmabegroting 2014. Belasting/tariefsoort
Watertoeristen Toeristen Forensen max. 3 slaapplaatsen/stacaravan Forensen meer 3 slaapplaatsen Totaal
2014 Tarief in € Opbrengst totaal in € 1,05 141 1,05 493 179,55
140
558,60
2015 Tarief in € Begroting totaal in € 1,07 141 1,07 279 183,00
140
569,20 773
2016 Tarief in € Begroting totaal in € 1,08 141 1,08 304 185,00
140
574,90 560
585
Begrafenisrechten Algemeen Deze rechten worden geheven voor het onderhoud van een aantal graven in de kernen van de gemeente Medemblik. De gemeente bouwt de regeling af; bij uitgifte van nieuwe graven moet het onderhoud meteen worden afgekocht. Opbrengst en tarieven De tarieven voor het jaarlijkse onderhoud van graven op begraafplaatsen in beheer en onderhoud bij de gemeente zijn gelijk aan 2015. Door een aantrekkelijke afkoopregeling vanwege een flinke verhoging om de tarieven meer kostendekkend te maken, is de opbrengst van het jaarlijkse onderhoud van graven in 2015 aanzienlijk verlaagd. Dit is verwerkt in de begrote opbrengst 2016.
PAGINA 57
Belasting/tariefsoort
Begraafrechten
2014 Tarief Opbrengst totaal in € div. 34
2015 Tarief Begroting totaal in € div. 34
2016 Tarief Begroting totaal in € div. 19
Leges Algemeen Deze rechten worden geheven voor door de gemeente verstrekte diensten zoals in de verschillende verordeningen/tarieventabellen vermeld. Opbrengst De raad heeft als uitgangspunt genomen dat leges die worden geheven kostendekkend moeten zijn waarbij de kosten zo laag en doelmatig mogelijk gehouden worden. Daarnaast is het noodzakelijk dat de berekening van de legestarieven transparant is. De kostendekkendheid van de leges over de jaren 2015 en 2016 is onderzocht. Daaruit komt naar voren dat van bepaalde producten de tarieven verhoogd worden en van andere producten de tarieven naar beneden worden bijgesteld. In principe zijn alle tarieven geïndexeerd met 1% ten opzichte van 2015 en afgerond op 5 cent naar beneden. Dit geldt niet voor de wettelijk bepaalde tarieven zoals voor reisdocumenten, rijbewijzen etc. Daarvoor is gekozen geen bedrag meer op te nemen in de tarieventabel maar de tekst dusdanig aan te passen dat verwezen wordt naar de wetgeving omdat deze tarieven pas bekend worden als de verordening al vastgesteld is. Gemiddeld worden de kosten van alle producten voor 88% gedekt door de legesopbrengsten. De reden dat de leges niet kostendekkend zijn, is dat de raad besloten heeft bepaalde producten zoals evenementen met een cultureel/maatschappelijk belang en gehandicapten parkeerkaarten en plaatsen niet kostendekkend te laten zijn. Om de legestarieven de komende jaren transparant te houden, vindt jaarlijks een evaluatie plaats van de tarieven op basis van nacalculatie (aan de hand van tijdsbesteding, aantallen en bepaling kostprijs). Jaarlijks ontvangt de raad een voorstel over de hoogte van de tarieven voor het volgende belastingjaar op basis van deze evaluatie. De kostprijs zo laag mogelijk houden is daarbij een belangrijk uitgangspunt. De tarieventabel behorende bij de Legesverordening kent 3 titels. Van iedere titel wordt hieronder de kosten, de legesopbrengsten en de dekkingspercentages weergegeven. Titel tarieventabel 1. Algemene Dienstverlening 2. Fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning 3. Europese dienstenrichtlijn Totaal
Kosten in € 843 823
Leges in € 785 693
% dekking 93% 84%
65 1.731
40 1.518
61% 88%
Kwijtschelding Belastingplichtigen met een laag inkomen kunnen onder bepaalde voorwaarden kwijtschelding krijgen van te betalen belastingen. Het maximale kwijtscheldingspercentage is 100% en kan voor de OZB, rioolheffing, afvalstoffenheffing en hondenbelasting (eerste hond) worden aangevraagd. Met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is een vrijwillige samenwerking aangegaan. Deze samenwerking houdt in dat als een kwijtscheldingsverzoek bij de gemeente binnenkomt deze door de gemeente wordt afgehandeld. Het waterschap conformeert zich hieraan. Het omgekeerde geldt voor het waterschap. Behalve efficiencyvoordelen brengt deze handelwijze met zich mee dat de burger slechts één aanvraag hoeft in te dienen.
PAGINA 58
De gemeente Medemblik verleent automatisch kwijtschelding als in het voorafgaande belastingjaar, op basis van dezelfde gegevens, eveneens kwijtschelding is verleend. Door deze werkwijze hoeft de belastingschuldige geen opeenvolgend kwijtscheldingsverzoek meer in te dienen. Behalve voor de belastingschuldige levert deze werkwijze ook efficiencyvoordelen op voor de gemeente. De kosten van kwijtschelding worden geraamd op:
€ 208
En worden als volgt onderverdeeld: Onroerende zaakbelastingen: Rioolheffing Afvalstoffenheffing Hondenbelasting
€2 €2 € 200 7 €4
Onderstaand overzicht geeft de ramingen van de geraamde opbrengsten 2016: Recapitulatie opbrengsten 2016 Onroerende zaakbelasting Rioolheffing Afvalstoffenheffing Hondenbelasting Watertoeristenbelasting Toeristenbelasting Forensenbelasting Begrafenisrechten Leges Totaal
7
Bedragen in € 5.893 3.739 6.040 180 141 304 140 19 1.518 17.974
De kwijtgescholden afvalstoffenheffing wordt op HVC verhaald.
PAGINA 59
PAGINA 60
4.2
Weerstandsvermogen en risicobeheersing
Een risico is de kans op een negatieve gebeurtenis met een (maatschappelijk) effect. Voor de financiële gevolgen van risico‟s heeft de gemeente geld nodig. Het weerstandsvermogen is een getal dat aangeeft of er genoeg geld beschikbaar is. Voor de berekening van het weerstandsvermogen zijn twee andere rekensommen nodig. Dit zijn de sommen voor de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit. Som 1: De benodigde weerstandscapaciteit is een optelling van de financiële gevolgen van risico‟s. Som 2: De beschikbare weerstandscapaciteit is het geld dat beschikbaar is om onverwachte kosten op te vangen. Som 3: Het weerstandsvermogen is het beschikbaar geld gedeeld door het totaal aan financiële gevolgen. beschikbaar geld weerstandsvermogen totaal financiële gevolgen risico‟s
Som 1: Financiële gevolgen van risico’s Twee maal per jaar wordt een lijst gemaakt van alle risico‟s. Elke afdeling maakt eerst een eigen risicolijst. Daarna worden alle risicolijsten verzameld en met elkaar vergeleken. Van de totale lijst wordt door kansberekening het financiële gevolg berekend. De som van de financiële gevolgen voor risico‟s is: € 20.560 Onderstaande tabel geeft de 10 risico‟s weer met het grootste financiële gevolg. Risico-omschrijving
Kanspercentage
Minimale omvang (€)
Maximale omvang (€)
1
Garantstelling voor HVC via CAW.
30%
500
15.181
2
Toename zorgkosten in het kader van de decentralisaties (sociaal domein).
90%
500
1.000
3
Een korting op de algemene uitkering door het trap op trap af effect bij minder rijksuitgaven.
50%
500
1.000
4
Verplichtingen wachtgeld en werkloosheidswet.
90%
100
250
5
Vergrijzing van het personeel verhoogt de kans op langdurige uitval personeel door ziekte.
70%
100
250
6
Leegstand zuidelijke toren gemeentehuis, geen opbrengst verhuur.
70%
100
250
7
Claim Distriport BV/CV (vastgoedparticipatie van) Ontwikkelingsbedrijf Noord Holland Noord. Waarborg leningsportefeuille Waarborgfonds Sociale Woningbouw.
50%
100
250
10%
500
1.600
9
Invoeren vennootschapsbelasting voor marktactiviteiten.
90%
30
100
10
Oninbare vorderingen door faillissementen en/of gevallen schuldsanering (WSNP).
90%
30
100
8
PAGINA 61
Som 2: Beschikbaar geld Het geld dat beschikbaar is om onverwachte kosten op te vangen, is hieronder berekend. Algemene reserve Onbenutte belastingcapaciteit Onvoorzien
€ 30.075 € 3.185 € 40
Totaal beschikbaar geld
€ 33.300
Som 3: Weerstandsvermogen
€ 33.300 Weerstandsvermogen
1,6 € 20.560
De som van het weerstandsvermogen komt uit op 1,6. De raad vindt dat het getal tussen de 1,0 en 1,4 moet liggen. Het weerstandsvermogen is hoger dan de raad vindt dat het moet zijn. Er is dus ruim voldoende geld beschikbaar om de risico‟s op te kunnen vangen. Risicobeheersing Er zijn totaal 70 risico‟s in kaart gebracht. Dit zijn veel minder risico‟s zijn dan de vorige jaren (176 in 2014 en 232 in 2015). Dit komt omdat dit jaar beter is aangegeven of de risico‟s een impact kunnen gaan krijgen op het weerstandsvermogen. De risico‟s die minder belangrijk zijn, worden op een andere manier opgelost. De organisatie let het hele jaar door goed op de risico‟s: 2 keer per jaar worden de lijsten met risico‟s verzameld; In collegevoorstellen staan de risico‟s van het besluit; In de projectplannen staat een paragraaf over risico‟s. De aanpak van de risico‟s is goed ingebed in de organisatie. Daarom heeft de raad pas besloten dat het weerstandsvermogen tussen de 1,0 en 1,4 mag zijn. Dit is een goed niveau omdat ook de economie zich hersteld. En de risico‟s van de nieuwe taken, zoals Jeugdzorg, worden steeds kleiner. Kengetallen Onderstaand overzicht bevat een aantal financiële kengetallen. Deze geven nog meer inzicht in de financiële positie van de gemeente. Hierna lichten we deze toe. Kengetallen Netto schuldquote Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen Solvabiliteitsrisico Grondexploitatie Structurele exploitatieruimte Belastingcapaciteit
2014 33% 17%
Verloop van de kengetallen 2015 44% 30%
2016 41% 28%
51% 13% 0%
44% 13% -1%
45% 9% 0%
101%
105%
104%
PAGINA 62
Netto schuldquote De netto schuldquote geeft inzicht in de schuldenlast van de gemeente. Het kengetal geeft inzicht in hoeverre lasten van rente en aflossingen de begroting beïnvloeden. De netto schuldquote is op twee manieren berekend. Bij de netto schuldquote zijn de doorgeleende leningen niet meegenomen in de berekening. Dit zijn de leningen aan de Woonschakel, De Omring en Het Grootslag. Bij de netto schuldquote gecorrigeerd voor alle leningen zijn deze leningen wel meegenomen. Solvabiliteitsratio De solvabiliteitsratio geeft inzicht in hoeverre de gemeente in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Het kengetal geeft de verhouding weer van het eigen vermogen op het totale vermogen. Hoe hoger het percentage hoe meer bezittingen van de gemeenten zijn gefinancierd met eigen middelen. Grondexploitatie Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de gronden van de grondexploitaties zich verhoudt tot de totale baten. Structurele exploitatieruimte De structurele exploitatieruimte geeft aan welke structurele ruimte de gemeente heeft om de structurele lasten te dragen. Belastingcapaciteit Het kengetal „belastingcapaciteit‟ wordt berekend door de gemiddelde woonlasten van een gezin in onze gemeente te vergelijken met de gemiddelde woonlasten van een Nederlands gezin in het voorgaande jaar. Bij de vaststelling van de begroting 2015 is een amendement aangenomen over de stijging van de woonlasten. De totale opbrengsten van de woonlasten zijn toen aangepast, de woonlasten mochten maximaal 2,01% stijgen. Het kengetal laat een hogere stijging zien dan 2,01%. De verklaring hiervoor is dat het amendement betrekking had op onze totale inkomsten. Om deze inkomsten te realiseren valt de stijging voor een gemiddeld gezin hoger uit dan de 2,01%. Daarnaast hebben we te maken met autonome ontwikkelingen. Zo is per 1-1-2015 de afvalstoffenbelasting ingevoerd door het Rijk. HVC heeft dit doorberekend in de tarieven wat ook voor een stijging heeft gezorgd.
PAGINA 63
PAGINA 64
4.3
Kapitaalgoederen
Kapitaalgoederen vormen de infrastructuur van de openbare ruimte (o.a. wegen, groen, kunstwerken, riolering, water). Na aanleg dient de infrastructuur regelmatig onderhouden te worden en dat kost geld. Het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen is belangrijk omdat het direct invloed heeft op de aantrekkelijkheid en veiligheid van het woon-, leef-,en werkklimaat. Goed beheer is dus essentieel, zowel uit het oogpunt van de gebruikers als vanuit financieel perspectief: „buiten gewoon op orde’. Het duurzaam in stand houden van de kapitaalgoederen staat door de bezuinigingen van de afgelopen jaren onder druk. De ondergrens van het onderhoud is bereikt. We willen hier op 2 manieren mee om gaan. 1. Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) IBOR heeft als voordeel dat onderhoudswerkzaamheden nog meer gezamenlijk worden aangepakt, ook met derden zoals woningbouwverenigingen. IBOR is een meer efficiënte en kostenbesparende wijze van werken en levert een hogere service op voor onze inwoners, minder overlast en een betere kwaliteit. Eind 2015 wordt het beleidsplan IBOR aan de raad ter vaststelling aangeboden. Met de vaststelling van het IBOR wordt het kwaliteitsniveau per functiegebied vastgelegd en worden de budgetten integraal ingezet. In 2016 wordt bij het realiseren van de plannen, nog meer als tot nu toe de inwoners en maatschappelijke partners betrokken. 2. Extra middelen beschikbaar stellen In hoofdstuk 5 (dekkingsplan) doen we een voorstel voor het beschikbaar stellen van incidenteel en structureel meer middelen voor het onderhoud van de kapitaalgoederen. Met deze extra middelen zijn wij in staat om het onderhoud „buiten gewoon op orde‟ te houden. We stellen voor een reserve onderhoud kapitaalgoederen te maken. Dit kan door alle reserves van kapitaalgoederen bij elkaar te voegen: reserve wegenbeheer/GVVP, reserve bruggen en duikers, reserve gemeentelijke havens en reserve watergangen. Beheerplannen De beheerplannen gaan wij vanaf 2016 herzien na vaststelling van het IBOR, zie onderstaande tabel. De omvang van de kapitaalgoederen is voor ongeveer 90 % inzichtelijk. In 2016 is de Basiskaart Grootschalige Topografie (BGT) gereed. Alle kapitaalgoederen worden in een beheerpakket gekoppeld aan de BGT. Hiermee bereiken we dat alle kapitaalgoederen volledig in beeld komen. Ook het onderscheid in klein en groot onderhoud wordt dan inzichtelijk. We beperken ons in de tabel tot de verplicht in de rapportage op te nemen kapitaalgoederen. Kapitaalgoed Jaar vaststelling beheerplan Beheerplan loopt tot Kwaliteitsniveau 8
Financiële vertaling beheerplan in € Opgenomen in de begroting in €
Wegen 2013
Riolering
2018
2017
Baggeren Planning 2e helft 2015 n.v.t.
C (CROW)
Zie toelichting
Keur (HHNK)
Conditie 3 NEN 2767
1.167
684
n.t.b.
333
Begraafplaatsen en rotondes A, overig B (CROW) 1.155
1.158
666
174
167
964
2013
Kunstwerken 2013
Groen 2012
Gebouwen 2011
2018
2016
2016 Conditie 3 NEN 2767
808
8
Kwaliteitsniveaus: CROW A = Hoog (mooi en comfortabel), B= Basis (functioneel), C= Laag (sober en doelmatig). NEN 2767 conditie 3 = redelijk (sober en doelmatig).
PAGINA 65
808
Kapitaalgoed Vervangingsinvesteringen in beheerplan opgenomen? Is er sprake van achterstallig onderhoud? Is er een reserve aanwezig? Zo ja, wat is de omvang van de reserve? Is er een voorziening aanwezig? Zo ja, is de voorziening op niveau?
Wegen nee
Riolering ja
Baggeren n.v.t.
Kunstwerken ja
Groen nee
Gebouwen ja
ja
ja
nee
ja
nee
ja
ja
nee
ja
ja
nee
nee
203 9
n.v.t.
0
16
n.v.t.
n.v.t.
nee
ja
nee
nee
nee
ja
n.v.t.
ja, 9.851
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
ja, 290
Wegen De gemeente beheert ongeveer 196 km wegen. Door de structurele verhoging van het onderhoudsbudget in 2015 neemt het achterstallig onderhoud af. Deze trend zet zich door in 2016. Reconstructies zijn niet in het beheerplan opgenomen. Riolering De gemeente beheert ongeveer 350 km riolering, 120 rioolgemalen, 550 minigemalen, 15.500 straaten trottoirkolken en 18.000 huisaansluitingen. We beheren de riolering sober en doelmatig. Het dagelijks beheer is gericht op het voorkomen van problemen. Bij storingen kunnen inwoners ons altijd bereiken. Het beheer is vastgelegd in het 'verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2016'. We maken daarbij gebruik van een eigen basiskwaliteit die daarop is afgestemd. We stellen operationele jaarplannen op om de werkzaamheden te structureren. Conform het raadsbesluit uit 2013 actualiseren we het Gemeentelijk Rioleringsplan in 2016. Daarin verwerken we de nieuwe richtlijnen van de commissie BBV. Die verplichten ons om onderscheid te maken tussen groot onderhoud en vervanging. Uit rioolinspecties blijkt dat er achterstanden in onderhoud zijn. We hebben maatregelen opgesteld die we vanwege efficiëntie en kostenbesparing zoveel mogelijk gecombineerd uitvoeren. In 2015 is een start gemaakt met het inlopen van de achterstand. Speciale aandacht heeft de amfibieënsterfte in de riolering. In 2016 is een onderzoek hier naar afgerond en treffen we maatregelen. Watergangen We onderhouden ongeveer 96 kilometer watergangen met een oppervlakte van 50 hectare. Verder zijn we verplicht de bagger uit 43 kilometer watergangen van andere beheerders te verwerken. De watergangen worden op minimale diepte gehouden volgens de eisen van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Het HHNK stelt samen met ons een waterplan op. Dit plan wordt in 2016 ter goedkeuring aan uw raad aangeboden. Het waterplan is de basis voor de overdracht van het stedelijk water van de gemeente naar het HHNK. Kunstwerken We onderhouden ongeveer 288 bruggen. Door het toepassen van duurzame onderdelen en het gunstige aanbestedingsklimaat wordt geprobeerd de toekomstige onderhoudsbehoefte te verlagen. De achterstanden in onderhoud ontstaan doordat gelijksoortige werkzaamheden worden gecombineerd.
9
Dit betreft een gecombineerde reserve met middelen voor het Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan (GVVP).
PAGINA 66
Groen We onderhouden ongeveer 280 hectare groen en 25.000 bomen. Vanwege de gunstige aanbestedingen kunnen we met de huidige middelen aan het kwaliteitsniveau voldoen. Er blijft ruimte over voor het, op kleine schaal, vervangen van groen. Voor grootschalige vervangingsinvesteringen zijn geen middelen beschikbaar. In 2016 voeren we in eigen beheer de wettelijke zorgplicht voor bomen uit. Gebouwen We onderhouden 121 gebouwen. Het onderhoud is over het algemeen op orde. Soms wordt bewust gekozen om onderhoudswerkzaamheden uit te stellen en samen te voegen. Hiermee besparen we middelen en accepteren we tijdelijk achterstallig onderhoud. Daarnaast bezit de gemeente een aantal strategisch aangekochte panden. Van deze panden is de bestemming nog niet bekend en wordt onderhoud beperkt tot het minimum. Havens In de tabel zijn de havens niet opgenomen. Het onderhoudsplan Havens is opgebouwd uit de hiervoor genoemde kapitaalgoederen zoals kunstwerken, baggeren en waterkeringen. In 2015 zijn de gemeentelijke havens geprivatiseerd. Het onderhoudsplan havens is hierdoor niet meer actueel. In 2016 wordt een nieuw onderhoudsplan opgesteld en aan uw raad aangeboden.
PAGINA 67
PAGINA 68
4.4
Financiering
De financieringsfunctie maakt de uitvoering van onze ambities mogelijk. De uitvoering van de financieringsfunctie vereist snelle beslissingen in de geld- en kapitaalmarkt. Hier zijn strenge regels aan verbonden. Aan de uitvoering hangen financiële gevolgen. Wet- en regelgeving De basis voor de financieringsfunctie van de gemeente is vastgelegd in een aantal wetten en besluiten. De Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) vormt de basis voor alle handelingen die te maken hebben met het uitzetten dan wel aantrekken van gelden. De Wet Fido is verder vertaald in de volgende besluiten: – de uitvoeringsregeling financiering decentrale overheden (Ufdo); – de regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo). Bovenstaande wet- en regelgeving is verder vertaald in het Treasurystatuut en –besluit. De raad heeft in maart 2014 een geactualiseerd Treasurystatuut vastgesteld. Het treasurybeleid van de gemeente is voorzichtig en risicomijdend. De belangrijkste doelstellingen zijn: – zich verzekeren van duurzame toegang tot de financiële markten bij banken en financiële instellingen met een hoge kredietwaardigheid; – beheersen van financiële risico‟s zoals renterisico, liquiditeitsrisico en kredietrisico; – minimaliseren van de te betalen rentekosten en bankkosten. Schatkistbankieren Het schatkistbankieren (SKB) is in 2013 ook voor gemeenten ingevoerd. Het verplicht ons om de gelden die wij niet gebruiken, te storten in de schatkist van het Rijk. In het kort houdt SKB het volgende in: – het gaat alleen om middelen die de zogenaamde doelmatigheidsdrempel overschrijden. Deze doelmatigheidsdrempel is 0,75% van het begrotingstotaal; – voor gemeente Medemblik is deze drempel in 2016 ongeveer € 653. Hierbij gaan we uit van een begrotingstotaal van ongeveer € 87.000; – als de overtollige financiën lager zijn dan de drempel dan hoeven wij niet te gaan schatkistbankieren; – de mogelijkheid bestaat om overtollige middelen aan andere overheden uit te lenen om daarmee een beter rendement te halen dan bij de schatkist. Rentebeleid en rentevisie De kapitaalmarktrente is historisch laag. De Europese Centrale Bank (ECB) houdt deze rente vooralsnog laag. Het Europese rentebeleid is afhankelijk van de economische situatie. Deze wordt op dit moment sterk beïnvloed door ontwikkelingen in de wereldmarkt. Ons beleid is er op gericht zo goedkoop mogelijk gelden aan te trekken. We trekken alleen geld aan als we een negatief saldo op onze bankrekening hebben. Wij kiezen er momenteel voor om tekorten aan te vullen met kortlopende financiering. Dit vanwege de lage rente. Voor langlopende geldleningen betalen we veel meer rente. De actualiteiten rond het rentebeleid van de ECB houden we scherp in de gaten. Liquiditeitspositie Voor onze uitgaven is geld nodig. Afhankelijk van het saldo op onze bankrekening en te verwachten inkomsten en uitgaven trekken we daarvoor geld aan. De basis hiervoor vormt een actuele liquiditeitsprognose. Hieruit blijkt hoeveel gelden op korte en langere termijn nodig zijn. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is door het Rijk ingevoerd. Deze limiet bepaalt voor ons in hoeverre wij tekorten op onze bankrekening kunnen aanvullen met kortlopende financieringsmiddelen. Kortlopende financieringsmiddelen hebben een looptijd van minder dan 1 jaar. Voorbeelden hiervan zijn daggeld, kasgeldleningen en de kredietlimiet op de rekening courant. Doel van de kasgeldlimiet is om het risico te verlagen bij het aantrekken van financiering. De hoogte van de kasgeldlimiet wordt berekend als percentage van het begrotingstotaal. Op dit
PAGINA 69
moment is dit percentage 8,5%. We mogen de kasgeldlimiet gedurende maximaal drie aaneengesloten kwartalen overschrijden. Uitgaande van een begrotingssaldo van ongeveer € 87.000 is de kasgeldlimiet in 2016 € 7.395. Renterisiconorm Ook de renterisiconorm is door het Rijk ingevoerd. Het voorkomt dat gemeenten bij herfinanciering van leningen of bij renteherziening te grote risico‟s lopen. De renterisiconorm wordt ook berekend als percentage op het begrotingstotaal. Dit percentage is 20%. Uitgaande van een begrotingstotaal van € 87.000 mogen we in 2016 maximaal € 17.400 herfinancieren. Het volgende overzicht geeft inzicht in de stand, de aflossingen en de gemiddelde rente van de opgenomen vaste geldleningen. 2016 in € a. b. c. d. f.
Stand leningen per 1 januari 2016 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Stand leningen per 31 december 2016
(a+b-c-d)
23.44010 3.010 20.430
Gemiddelde rente % 3,4%
In het volgende overzicht wordt het risico van renteherzieningen en herfinanciering van deze geldleningen voor het jaar 2016 berekend. Renterisico Renteherziening op vaste schuld o/g Renteherziening op vaste schuld u/g Te betalen reguliere aflossingen o/g Te ontvangen reguliere aflossingen u/g Totaal renterisico
2016 in € 3.010 -460 2.550
Het renterisico van € 2.550 in 2016 blijft ruim binnen de maximale renterisiconorm van € 17.400.
10
Van dit bedrag is afgerond € 4.400 doorgeleend; aan de Woonschakel € 2.000, aan Het Grootslag € 700 en aan De Omring € 1.700.
PAGINA 70
4.5
Bedrijfsvoering
Het college heeft als doel de leefbaarheid in de kernen te behouden en waar mogelijk te verbeteren. De ambtelijke organisatie sluit zich graag aan bij deze ambitie en heeft zich als doel gesteld dat Medemblik in 2018 de meest tevreden inwoner van Noord-Holland heeft. Om dat te bereiken nemen we onze verantwoordelijkheid en werken samen. Met elkaar, met organisaties en met inwoners. Daarbij staan de belangen van de inwoners op de eerste plaats. Externe ontwikkelingen als nieuwe taken vanuit het rijk, minder inkomsten en groeiende verwachtingen van inwoners vereisen een andere rol van gemeenten in de samenleving. Om ook straks onze taken naar behoren uit te kunnen voeren, zijn we continu op zoek naar verbeteringen in onze werkwijze en stemmen we de organisatiestructuur af op de nieuwe omstandigheden. Dienstverlening zoals inwoners dat willen Inwoners hebben weinig begrip voor eindeloze procedures. Om onze dienstverlening te verbeteren starten we in 2016 met zaakgericht werken. Inwoners kunnen dan de voortgang van bijvoorbeeld een subsidieaanvraag volgen. Voor veel producten hoeven inwoners al niet meer naar het gemeentehuis te komen: Ze regelen hun zaken vanuit huis. Tegelijkertijd willen we dichter bij de inwoners staan. We zoeken ze thuis op als de gang naar het gemeentehuis of het digitaal afhandelen van zaken niet mogelijk is. Ook ontwikkelen we steeds vaker samen met inwoners beleid en voeren het waar mogelijk samen uit. We zijn blij met initiatieven uit de samenleving. Als er voldoende draagvlak in de samenleving voor een initiatief is, helpen we inwoners in toenemende mate om ze te realiseren. Platte afgeslankte organisatie Samenwerkingsverbanden zoals de Veiligheidsregio en WerkSaam veroorzaken een krimp in de organisatie. Waar het sectorenmodel geschikt was voor de omvang van de organisatie van een aantal jaren geleden, stappen we per 1 januari 2016 over naar het directiemodel. Voortaan stuurt een tweekoppige directie acht afdelingen aan. Tegelijkertijd herstellen we een aantal weeffouten in de oude organisatiestructuur. Medewerkers De afgelopen jaren is de loonsom sterk gedaald. De oorzaak hiervan is een verschuiving van taken en bijbehorende formatie naar gemeenschappelijke regelingen. Daarnaast is de opgelegde taakstelling (circa € 1.400 structureel) op de formatie ingevuld. In onderstaande grafiek ziet u de ontwikkeling van de loonsom van de ambtelijke organisatie (inclusief Griffie). De jaren 2015 en 2016 zijn begrote bedragen.
PAGINA 71
Opbouw formatie De ambtelijke organisatie kent een hoge gemiddelde leeftijd. Eind 2014 was 37% van de formatie 55 jaar of ouder. Dat is 7% meer dan het gemiddelde bij Nederlandse gemeenten. De opbouw van de formatie is als volgt:
Een flink aantal collega‟s gaat de komende jaren met pensioen. Deze voorzienbare uitstroom vraagt om tijdige maatregelen. Ook de veranderingen in de samenleving en daarmee de verwachtingen van inwoners ten opzichte van de gemeente vragen om actie. Wij willen daarom tijdig beginnen met het binnenhalen en opleiden van medewerkers die ons helpen deze ontwikkelingen aan te kunnen. Hiervoor hebben wij besloten een Vergroeningsfonds in te stellen. We moeten collega‟s aantrekken met nieuwe kennis, vaardigheden en denkwijzen om onze veranderende rol verder in te vullen. Uiteraard kunnen collega‟s ook doorstromen naar een nieuwe functie. Hieronder ziet u de instroom, doorstroom en uitstroom van de afgelopen jaren. We willen de percentages van instroom en doorstroom vergroten. 2013
Instroom
Doorstroom
Uitstroom
6
9
9
Instroom
Doorstroom
Uitstroom
8
13
47
2014
PAGINA 72
Goed uitgevoerd Gezondheidsmanagement draagt bij om medewerkers vitaal en goed inzetbaar te houden en het ziekteverzuim van de gemeente verder te laten dalen. Het ziekteverzuimpercentage was 4,7% en we streven naar 4,5% in 2016.
Ontwikkelingen Inkoop De afgelopen jaren heeft de gemeente tijd en aandacht besteed om het voor regionale ondernemers makkelijker te maken mee te doen met inkopen en aanbestedingen van de gemeente. De website is er op aangepast en er is regelmatig contact met de ondernemersvereniging over dit onderwerp. Dit heeft geresulteerd in een stijgend percentage van lokale en regionale (op Westfriese schaal) inkoop door de gemeente. In 2016 blijven we werken aan verbetering, bijvoorbeeld door binnen Westfriesland meer uniformiteit aan te brengen in het inkoop- en aanbestedingsbeleid. Betalen van facturen In 2013 is wettelijk bepaald dat een overheidsinstantie binnen 30 dagen na ontvangst een factuur moet betalen. Als er geen zwaarwegende reden is om niet (tijdig) te betalen kan dit tot boete en rente leiden. De gemeente heeft nog geen claim ontvangen.
Binnen wettelijke termijn betaald
2012 87%
2013 89%
2014 93%
Voor 2016 is de streefnorm 95% binnen de wettelijke termijn van 30 dagen betalen. Vennootschapsbelasting Het Rijk wil een gelijk speelveld creëren tussen private ondernemingen en overheidsondernemingen. Op 1 januari 2016 treedt de wet Modernisering Vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen (Vpb) in werking. Op het moment van opstellen van de begroting 2016 is het nog niet mogelijk om de financiële consequenties volledig in beeld te brengen. Naar verwachting verschijnen in november 2016 richtlijnen op basis waarvan de financiële gevolgen verder in beeld gebracht gaan worden. Met deze richtlijnen gaat ook een fiscale openingsbalans opgesteld worden, die als basis dient voor de fiscale winstberekening. Die winstberekening wordt in 2017 gemaakt over het jaar 2016. Wij gaan er nu van uit dat met ingang van 2016 in ieder geval over de winst op de verkoop van gronden Vpb afgedragen moet worden. In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing hebben wij een schatting opgenomen van de (tot nu toe) verwachte belastingplicht over 2016.
PAGINA 73
ICT Ontwikkeling 3e fase DeSom: na de samenwerking op het gebied van automatisering (fase 2) starten we onderzoek naar fase 3. in het eindrapport SSC DeSom is al aangegeven dat de aangesloten gemeenten het meest gebaat zijn bij verdere samenwerking op het gebied van functioneel applicatiebeheer, gegevensbeheer en informatiebeleid. In 2016 wordt onderzocht of verdergaande samenwerking op deze gebieden haalbaar is. In 2016 onderzoeken wij de mogelijkheid tot regionale samenwerking voor gegevensmanagement, samenwerking post & archivering, e-depot (samen met Westfries archief) en scanstraat.
PAGINA 74
4.6
Verbonden partijen
Op grond van het besluit begroting en verantwoording moet de paragraaf verbonden partijen het volgende bevatten: - de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; - de beleidsvoornemens over verbonden partijen; - de lijst van verbonden partijen. In deze -
lijst wordt per verbonden partij tenminste de volgende informatie opgenomen: de naam en de vestigingsplaats; het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt; het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar; het resultaat van de verbonden partij.
Financiële gegevens in deze paragraaf komen uit de jaarrekening 2014 van de verbonden partij tenzij anders vermeld. Daarnaast wordt met ingang van dit jaar de volgende informatie ook verstrekt: - maatschappelijke effecten; - indien aanwezig: de (top 3) risico‟s; Wat is een verbonden partij? Een verbonden partij is een derde rechtspersoon waar de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang in heeft. Het aangaan van banden met (verbonden) derde partijen komt altijd voort uit het publiek belang. Verbindingen met derde partijen kunnen een manier zijn om een bepaalde publieke taak uit te voeren. Bestuurlijk belang Het college van burgemeester en wethouders of de raad vaardigt een lid af in het algemeen bestuur van een gemeenschappelijke regeling. Dit bestuurslid is verantwoordelijk voor het tijdig afleggen van verantwoording richting het college en de raad. Dit geldt niet voor vertegenwoordiging bij vennootschappen. Deze wordt vorm gegeven door middel van het aandeelhouderschap. De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in de aandeelhoudersvergadering. Vertegenwoordiging in stichtingen en verenigingen vindt plaats door collegeleden. Inzicht in verbonden partijen Er is een veelheid aan verbonden partijen. Het is voor het inzicht van de raad van belang dat de relatie tussen verbonden partijen en het publieke belang, zoals geconcretiseerd in de programma‟s in hoofdlijnen wordt aangegeven. Medemblik heeft bestuurlijke en financiële belangen in een groot aantal verbonden partijen. Nota verbonden partijen Op 6 maart 2014 is de nota „Verbonden partijen‟ door de raad vastgesteld. In deze nota is het beleid over de verbonden partijen in het kort als volgt weergegeven: - het participeren in/aangaan van een verbonden partij mag alleen als daarmee het publieke belang wordt gediend; - de meerwaarde van de gemeentelijke betrokkenheid bij de behartiging en de borging van het publieke belang moet aangetoond worden; - als hetzelfde resultaat kan worden bereikt, moet gebruik gemaakt worden van de publiekrechtelijke weg, dus een gemeenschappelijke regeling; - participatie in een privaatrechtelijke rechtsvorm vindt daarom alleen plaats als onderzocht en gemotiveerd is waarom uitvoering van beleid niet via publiekrechtelijke weg kan plaatsvinden. Volgens planning wordt eind 2015 een vervolgnotitie aan de raad aangeboden.
PAGINA 75
1.
Vennootschappen met aandelenkapitaal
1.1
Gaskop Noord-Holland
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De NV Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland (kortweg Gaskop) is gevestigd in Amsterdam. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? De Gaskop beheert de aandelen die de gemeenten in Noord Holland en de provincie in het netwerkbedrijf Alliander heeft. De Wet Onafhankelijk Netbeheer bepaalt dat de aandelen van netwerkbedrijven in handen van de overheid blijven. Alliander beheert het regionaal netwerk voor gas en elektriciteit. Zij levert ook complexe energie infrastructuur. Welk belang heeft de gemeente Medemblik in de verbonden partij? De gemeente Medemblik heeft 336 van de in totaal 4.646 aandelen in handen. Wat zijn de doelen voor 2016? Het bedrijf speelt de komende jaren in op de veranderingen in de energieproductie en energieverbruik. Deze veranderingen zijn het gevolg van de omschakeling van fossiele brandstoffen naar duurzame alternatieven. De decentrale opwekking van energie door zonnepanelen, warmtepompen, windturbines en biogas heeft gevolgen voor de infrastructuur van de energienetwerken. Het transport van energie wordt gecompliceerder. Alliander investeert hierin om een betrouwbare energietransport te leveren nu er verschillende energiebronnen zijn die meer fluctuatie in energieaanbod geven. Ook investeert Alliander bijvoorbeeld in slimme energiemeters om energiebesparing te faciliteren. De infrastructuur die Alliander beheert, is versnipperd in diverse gebieden. De regionale verdeling van de netwerken is historisch gegroeid. Vanuit bedrijfsmatig oogpunt is dit inefficiënt. Allliander onderzoekt de mogelijkheid om op beperkte schaal delen van netwerken te ruilen. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Onze inwoners mogen rekenen op een betrouwbare energie infrastructuur die zorgt voor een betrouwbaar energietransport en levering. Nieuwe vormen van energieopwekking zorgen voor meer fluctuaties in het energie aanbod. Het is de uitdaging om deze fluctuaties zo goed mogelijk op te vangen. Daarnaast investeert het bedrijf in bewustwording van energiegebruik en energiereductie onder andere door slimme meters. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? Alliander investeert in de actualisatie van haar energienetwerken. Haar financiële manoeuvreruimte is daarbij beperkt door de wet en regelgeving. Ook houdt de rijksoverheid toezicht op de tarieven voor het gebruik van de netwerken. Het bedrijfsresultaat komt daarmee onder druk te staan. Dit heeft gevolgen voor het dividend. De kans dat dit risico zich voordoet is 100%. De vermindering van dividend is niet in te schatten op dit moment. De splitsingswet heeft geleid tot juridische procedures die een herverkaveling van netwerken niet bevorderd. Toch onderzoekt Alliander deze mogelijkheden. De gebiedswisseling leidt mogelijk tot extra dividend. De kans hierop is 50%. De hoogte van het bedrag is momenteel nog niet in te schatten. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? De gemeente doet geen bijdrage maar verwacht in 2016 een dividend van € 236. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee.
PAGINA 76
Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 1.2
1-1-2014 n.v.t. niet beschikbaar 95% niet beschikbaar
31-12-2014 n.v.t. niet beschikbaar 95% niet beschikbaar
92.764 4.839 110.558
91.557 4.802 4.787
Bank Nederlandse Gemeenten
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is gevestigd in Den Haag. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? De BNG is de huisbankier van de Nederlandse gemeenten, waaronder die van de gemeente Medemblik. De BNG verstrekt de gemeente tegen gunstige condities financiering. Dit kan de bank ook doen omdat zij een AA+ rating heeft (de op een na hoogste rating qua zekerheid). Welk belang heeft de gemeente Medemblik in de verbonden partij? De Nederlandse staat, gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap zijn eigenaar van de aandelen van de BNG. De gemeente Medemblik heeft 13.650 aandelen van in totaal 55.690.720 aandelen. Wat zijn de doelen voor 2016? Doel is om zo goedkoop mogelijk geld aan te trekken om zo te voldoen aan de gemeentelijke financieringsbehoefte. De BNG is een van de partijen die we vragen hiervoor offerte uit te brengen. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Geen. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? Geen. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? Geen. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar
1-1-2014 n.v.t. niet beschikbaar 3% niet beschikbaar
31-12-2014 n.v.t. niet beschikbaar 2% niet beschikbaar
3.430.000 127.753.000 283.000
3.582.000 149.923.000 126.000
PAGINA 77
1.3
Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? Het Ontwikkelbedrijf Noord-Holland Noord (ONHN) is gevestigd in Alkmaar. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Het ONHN is opgericht voor het bevorderen van de economie van Noord Holland Noord. Het ONHN is de uitvoeringsorganisatie van de regionaal economische samenwerking en overlegorgaan (REON). Welk belang heeft de gemeente Medemblik in de verbonden partij? De aandeelhouders zijn de provincie (voor 49%) en de gemeenten (voor 51%) in Noord Holland Noord. De gemeente Medemblik is houder van 1.911 aandelen. Dit is 3,54% van het totaal. Wat zijn de doelen voor 2016? Door het stimuleren van het vestigings- en ondernemersklimaat en de promotie daarvan levert het ONHN een belangrijke bijdrage aan de ruimte waarin ondernemerschap optimaal tot bloei kan komen. Het stimuleert de ruimtelijk en sociaal economische ontwikkeling van de regio Noord Holland Noord. Daarbij horen de volgende doelen; optimaal werkend: Ondernemersloket; het loket begeleidt bedrijven bij investeringen met het oog op extra Werkgelegenheid; Regiomarketing; de marketing zorgt ervoor dat zowel intern als buiten de regio een beter beeld ontstaat van de mogelijkheden om in Noord-Holland Noord te wonen, te werken en te recreëren; Vestigingsklimaat; verbetering van het vestigings- en ondernemersklimaat zodat de juiste randvoorwaarden er zijn om ondernemers te laten vestigen, op te starten en de laten doorgroeien. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Voldoende werkgelegenheid, voorzieningen en welvaart voor onze inwoners. Dit is 1 van de belangrijke pijlers onder een goed woon-werk- leefklimaat. Het draagt bij aan de duurzame leefbaarheid. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? De risico's van het ONHN zit in haar vastgoedparticipaties. Deelname in bijvoorbeeld Distriport en VOF Andijk Zuid was het beleid in het verleden. Nu werkt het ONHN er hard aan deze participaties af te bouwen. Het ONHN is een NV waaronder BV's zijn gesticht. Dit is ondermeer NHN vastgoed BV. Indien de NHN vastgoed BV failliet gaat, ontstaat er een dreiging voor de NV. De kans hierop is gering, circa 5%. Indien de NV geliquideerd wordt, bestaat het ONHN niet meer. De gemeente verliest dan haar jaarlijks subsidiebedrag voor dat jaar en het gestorte bedrag voor de aandelen. In totaal is dit € 126. De NHN vastgoed BV participeert in Distriport BV/CV. De provincie voert een juridische strijd met de projectontwikkelaars in deze BV/CV. De zaak is onder de rechter en kan nog zeker 2 jaar duren. De kans dat de BV/CV failliet gaat wordt geschat op 50%. De NHN vastgoed BV heeft geen kapitaal in deze BV/VC constructie. De kans dat de projectontwikkelaars zich wenden tot ONHN met een schadeclaim bij faillissement van Distriport BV/CV is 100%. Echter de uitkomst van het juridisch proces is momenteel niet in te schatten. Bij aanname dat er 50% kans is dat het ONHN die juridische procedure verliest, gaat de NHN vastgoed BV naar verwachting failliet. NHN vastgoed BV participeert in VOF Andijk Zuid. Liquidatie van VOF Andijk Zuid is nu niet aan de orde. Dat kans hierop schatten we in op 20%. NHN vastgoed is hoofdelijk aansprakelijk voor de door de VOF aangegane financiering van € 2.838. Bij het meest ongunstige scenario dat uitgaat van een uitkoop scenario verwacht ONHN een verlies van € 370. Het vermogen van het ONHN bedraagt ruim € 600. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 124.
PAGINA 78
Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
1-1-2014 n.v.t. niet beschikbaar 15% niet beschikbaar
31-12-2014 n.v.t. niet beschikbaar 24% niet beschikbaar
594 3.302 -109
613 1.934 19
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 1.4
Stadshavens Medemblik B.V.
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? Stadshavens Medemblik B.V. is gevestigd in Medemblik. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Stadshavens Medemblik B.V. beheert en exploiteert de stadshavens in de kern Medemblik en draagt bij aan een goede kwaliteit van het toeristisch product en het economisch belang voor de gemeente. Welk belang heeft de gemeente Medemblik in de verbonden partij? De gemeente bezit alle aandelen van Stadshavens Medemblik B.V. Wat zijn de doelen voor 2016? Een rendabele en klantgerichte exploitatie van de stadshavens. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? -
Een beter gastheerschap; kwaliteitsverbetering voor de watersporter; meerwaarde voor de middenstand; aantrekkelijk voor toeristen en voor onze inwoners.
Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? – Vergrijzing van de recreatieve watersporter; – minder behoefte aan vaste ligplaatsen. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? De bijdrage in 2016 is € 511. Dit is een incidentele onderhoudsbijdrage en een compensatievergoeding voor het overgenomen personeel. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? De Stadshaven BV ontvangt tot en met 2019 een compensatievergoeding voor het personeel (€ 11). Daarna vervalt deze vergoeding.
PAGINA 79
Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 1.5
1-1-2014 n.v.t. niet beschikbaar -42% niet beschikbaar
31-12-2014 n.v.t. niet beschikbaar -142% niet beschikbaar
-93 313 -34
-167 285 -74
Museumstoomtram
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De B.V. exploitatiemaatschappij Museumstoomtram is gevestigd in Hoorn. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Het exploiteren van een regionale spoorlijn voor een breed publieksaanbod op basis van de huidige dienstregeling en daarnaast speciale arrangementen zoals educatieve programma's voor zowel bezoekers als onderwijs. De verbonden partij werkt samen met andere musea in Medemblik. Welk belang heeft de gemeente Medemblik in de verbonden partij? De gemeente bezit 1.461 gecertificeerde aandelen van de 50.000 in totaal, met een waarde van € 66 in de BV exploitatiemaatschappij museumstoomtram. De aandelen zijn in bezit van de Stichting Museumstoomtram Hoorn-Medemblik. Wat zijn de doelen voor 2016? Het realiseren van een aantrekkelijk breed publieksaanbod (ook voor jeugd) inclusief speciale arrangementen in samenwerking met andere toeristische activiteiten en musea in Medemblik. Welke -
maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Het bevorderen van lokaal, regionaal en (inter)nationaal cultuurtoerisme; Inwoners (jong en oud) en toeristen participeren in cultuurhistorische activiteiten; Het stimuleren van de samenwerking tussen musea en cultureel toeristische activiteiten.
Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? Geen. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 118. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee.
PAGINA 80
Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2
1-1-2014 n.v.t. niet beschikbaar 83% niet beschikbaar
31-12-2014 n.v.t. niet beschikbaar 85% niet beschikbaar
661 138 -355
782 141 121
Gemeenschappelijke regelingen
Net zoals wij zijn gemeenschappelijke regelingen volgens de BBV vanaf 2016 verplicht om kengetallen op te nemen in de begroting. Alleen de Veiligheidsregio heeft hieraan voldaan. Bij de andere gemeenschappelijke regelingen ontbraken deze gegevens. Aan de hand van beschikbare gegevens hebben we de solvabiliteitsratio van 2014 kunnen berekenen. Voor de andere kengetallen beschikken wij niet over de juiste gegevens.
2.1
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord, gevestigd in Alkmaar. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? De Veiligheidsregio is een samenwerkingsverband dat in Noord-Holland Noord, samen met gemeenten en hulpverleningsdiensten werkzaam is op het gebied van rampen- en incidentbestrijding. De Veiligheidsregio zorgt voor: - verkleining van de risico's op crises; - betere voorbereiding op het bestrijden van incidenten; - een vlotte en adequate aansturing van de hulpverlening bij een ramp. De inspanningen worden gecoördineerd vanuit een centrale organisatie waar onder andere ook het ambulancevervoer en de meldkamer zijn ondergebracht. Wat zijn de doelen voor 2016? In de begroting 2016 zijn de volgende hoofddoelen in de periode 2015 -2018 opgenomen: - in 2018 is 80% van de burgers en 100 bedrijven in NHN op de hoogte van de risico's en handelingsperspectieven; - in 2018 zijn er 75 (10%) minder uitrukken voor brand; - in 2018 hebben burgers minder gezondheidsschade ten opzichte van 2015; - in 2018 wordt de samenwerking door de ketenpartners met een 8 gewaardeerd; - in 2018 is er 10% minder schade en minder onveiligheid bij incidenten dan in 2015; - in 2018 zijn alle burgers en bedrijven op de hoogte van de mogelijkheden en onmogelijkheden van de hulpdiensten; - in 2018 worden alle acute gevaren bij een incident binnen 4 uur teruggebracht tot de situatie binnen het brongebied; - in 2018 wordt het gevaar bij woningbranden en ongevallen binnen 15 minuten weggenomen.
PAGINA 81
Welke -
maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? daling van het aantal uitrukken voor brand; kwaliteitsverbetering bij inzet tijdens incidenten; toename kwaliteit van de brandweerzorg; beter informeren van inwoners en bedrijven bij en over incidenten (preventief/repressief).
Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? 1. Niet volledig terugverdienen van de organisatie opbouw en projectkosten. Kans is 75%. Financiële impact bedraagt € 1.146. 2. Transitiekosten regionalisering 2015. Kans is 75%. Financiële impact bedraagt € 500. 3. Nadelige fiscale gevolgen door werkkostenregeling per 1 januari 2015. Kans is 95%. Financiële impact bedraagt € 50. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 2.742. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Ja. De VRNHN heeft een bezuinigingsopdracht van € 7.400 te realiseren uiterlijk in 2018. Op dit moment is een taakstelling van € 4.100 gerealiseerd. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2.2
Jaarrekening 2014 1.370 niet beschikbaar 2% niet beschikbaar
Begroting 2016 1.370 84% 3% 0%
1-1-2014 1.563 61.690 -508
31-12-2014 1.370 63.370 -146
GGD Noord-Holland Noord
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De Gemeentelijke gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD) is gevestigd in Schagen. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? De GGD bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid en veiligheid van inwoners. Concreet betekent dit dat de GGD de volgende doelstellingen heeft: - ondersteuning van gemeenten bij de realisatie en uitvoering van het lokaal gezondheidsbeleid (LGB). Op 10 oktober 2013 heeft de gemeenteraad het LGB als onderdeel van de nota Herijking Welzijnsbeleid vastgesteld (2013-2016); - uitvoering van wettelijke taken zoals bijvoorbeeld infectiebestrijding en publieksvoorlichting. Speerpunt daarbij is onder meer verscherping van het toezicht op de kinderopvang; - uitvoeren van overige taken die door de gemeenten aan de GGD zijn opgedragen, bijvoorbeeld: opvoedingsondersteuning of inloopspreekuur Centrum Jeugd en Gezin (CJG); uitvoering jeugdgezondheidszorg van 9 maanden tot 19 jaar. Speerpunten zijn onder meer zorgcoördinatie (1 gezin/1 plan), doorontwikkeling jeugdgezondheid- professional in CJG, doorontwikkeling Digitaal Dossier en de structurele bezuinigingsopdracht uit 2011 realiseren; - uitvoeren van taken voor derden zoals politie, justitie en reizigers.
PAGINA 82
Wat zijn de doelen voor 2016? Jeugd In 2016 wordt verder gewerkt aan de goede aansluiting en samenwerkingsafspraken van de jeugdgezondheidszorg met de sociale (wijk)teams en de algemene voorzieningen zoals kinderopvang en scholen. Er wordt gewerkt met de methodiek 1Gezin1Plan. Het basispakket JGZ wordt flexibeler, op de behoefte van ouder en kind ingezet. Het Burgerdossier wordt doorontwikkeld. Infectieziektebestrijding Om de kwaliteit en expertise op peil te houden is samenwerking op een steeds grotere schaal noodzakelijk, hiervoor worden afspraken gerealiseerd. De positie van de toezichthouder bij de inspecties kinderopvang wordt verder verstevigd. Kwetsbare burger Om de specifieke zorg aan kwetsbare en zorgmijdende burgers te borgen wordt expertise ingezet in de sociale(wijk)teams. Er zijn heldere afspraken met de politie en het Veiligheidshuis. In overleg met het Veiligheidshuis wordt een regionaal prostitutiebeleid opgezet. Een speerpunt op het terrein van Veilig Thuis ontbreekt. Onderzoek, beleid en preventie Ook in 2016 worden de diverse monitors uitgevoerd zodat gemeenten over gegevens beschikken om hun gezondheidsbeleid te onderbouwen. Gemeenten worden hierbij ondersteund. Preventieve programma‟s gericht op opvoeding, alcohol en drugs, overgewicht etc. worden voortgezet. Daarbij wordt samengewerkt met allerlei instellingen en bedrijven. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? De gezondheid en veiligheid van inwoners wordt bewaakt, beschermd en bevorderd. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? 1. Bezuinigingsoperatie: er bestaat een risico dat de bezuiniging niet gerealiseerd kan worden. Kwalificatie: midden/hoog, omvang: € 732. 2. Afname specifieke gemeentelijke taken. Kwalificatie: hoog, omvang: € 500. 3. Forensische Geneeskunde: door een afname dienstverlening politie/justitie. Kwalificatie: midden, omvang: € 250. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 1.618 Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Voor 2016 is een (extra) bezuinigingstaakstelling aan de GGD opgelegd. Deze is gelijk aan de loonen prijsindexatie: de nullijn wordt gehanteerd. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar
Jaarrekening 2014 654 niet beschikbaar 17% niet beschikbaar
Begroting 2016 360 niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 497 3.299 361
31-12-2014 744 3.616 285
PAGINA 83
2.3
Ondersteuning Bestuurlijke Samenwerking
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De gemeenschappelijke regeling „Ondersteuning bestuurlijke samenwerking Westfriesland‟(OBS). Vestigingsplaats is Hoorn. Deze gemeenschappelijke regeling is een regeling met een centrumgemeente. Dit houdt in dat geen nieuw bestuursorgaan in het leven is geroepen maar dat aangesloten wordt bij de bestuursorganen van de centrumgemeente. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? - Het periodiek organiseren, faciliteren en coördineren van bestuurlijk overleggen op een aantal werkterreinen in de vormen van portefeuillehoudersoverleggen. - Het uitvoeren van een aantal daarvan afgeleide taken. De OBS kent de volgende portefeuillehoudersoverleggen: Madivosa (Maatschappelijke Dienstverlening, Volksgezondheid en Sociale Aangelegenheden); VVRE (Verkeer en Vervoer, Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening, Economie); ABZ (Algemeen Bestuurlijke Zaken). Wat zijn de doelen voor 2016? Zorgen voor regionale (beleids)afstemming op de werkterreinen: - maatschappelijke dienstverlening; - volksgezondheid; - sociale zaken; - verkeer en vervoer; - ruimtelijke ordening; - economie; - algemeen bestuurlijke zaken. Hiervoor levert de centrumgemeente Hoorn in totaal 96 uur per week ondersteuning. De drie portefeuillehoudersoverleggen kennen een verschillende vergaderfrequentie. Madivosa komt gemiddeld 10 x per jaar bijeen. VVRE en ABZ gemiddeld 6 keer per jaar. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? 1. borgen van de belangen van de inwoners over de genoemde onderwerpen (doelen) 2. kwaliteitsverbetering van de hieruit voortkomende besluiten en uitvoering daarvan 3. terugdringen ambtelijke/bestuurlijke drukte Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? Geen. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 108. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen
Jaarrekening 2014 n.v.t. n.v.t. n.v.t. niet beschikbaar
Begroting 2016 n.v.t. n.v.t. n.v.t. niet beschikbaar
1-1-2014 n.v.t. n.v.t.
31-12-2014 n.v.t. n.v.t.
PAGINA 84
Financiële gegevens in € Resultaat boekjaar 2.4
8
2
Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord (RUD), gevestigd in Hoorn. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Voor iedere aangesloten gemeente en de provincie voert de RUD NHN de wettelijke basistaken op het gebied van milieu uit. Verder zijn er partijen die ook bovenwettelijke taken bij de RUD NHN hebben neergelegd. De RUD NHN voert voor de gemeente Medemblik de milieutaken uit, zowel de wettelijke basistaken als de bovenwettelijke taken. Wat zijn de doelen voor 2016? Het professioneel, efficiënt en kwalitatief goed uitvoeren van de opgedragen milieutaken. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Milieuregelgeving is van toepassing op de bedrijven, dus het effect is voornamelijk van toepassing voor bedrijven. De RUD NHN is voor heel Noord-Holland Noord, zodat de controles op een eenduidige en professionele manier voor de hele regio gelden. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? 1. Deelnemers worden geconfronteerd met bezuinigingen van rijkswege. Deelnemers verwachten van de RUD NHN een bijdrage met nullijn en mogelijk aanvullende bezuinigingen. Kans 75%, impact € 175, benodigde weerstandscapaciteit € 131. 2. Meerwerk ICT. Kans 50%, impact € 175, benodigde weerstandscapaciteit € 88. 3. Claims als gevolg van aansprakelijkheid. Kans 50%, impact € 175, benodigde weerstandscapaciteit € 88. De totaal benodigde weerstandscapaciteit is € 450. Voor Medemblik komt dit neer op € 31. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 1.035 en € 71 voor de voormalige provinciale inrichtingen (VVGB-bedrijven). Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Vanaf 2016 nullijn, dit betekent een extra taakstelling van 1,71%. In de begroting van 2016 is nog 2,2% bezuiniging doorgevoerd als gevolg van korting op de taakuitvoering van de voormalige provinciale inrichtingen (VVGB-bedrijven). Vanaf 2018 5% lager tarief en 2,5% taakuitbreiding uit efficiency. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar
Jaarrekening 2014 654 niet beschikbaar 21% niet beschikbaar
Begroting 2016 147 niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 223 3.706 0
31-12-2014 1.030 3.763 991
PAGINA 85
2.5
Centraal Afvalverwijderingsbedrijf West-Friesland (CAW)
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? Afvalverwijderingsbedrijf West-Friesland (CAW), deze is gevestigd in Hoorn. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Het CAW heeft als taak het beheren van de voormalige stortplaats te Westwoud en de uitoefening van de rechten en plichten zoals verbonden aan het aandeelhouderschap in de HVC. Wat zijn de doelen voor 2016? - De voormalige stortplaats Westwoud zorgvuldig beheren; - In 2016 65% materiaalhergebruik. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? In het gehele CAW-gebied (Westfriesland) dezelfde manier van afval ophalen en verwerken. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? Het CAW staat samen met de andere aandeelhouders garant voor een leningportefeuille van HVC. De hoogte van deze leningportefeuille bedraagt in de jaarrekening van 2014 € 593.288. Het CAW ontvangt een provisie voor de garantstelling. Deze betaalt CAW door aan haar deelnemers. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? Geen. De garantstellingprovisie die HVC aan het CAW uitkeert, wordt over de deelnemende gemeenten verdeeld. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens) Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2.6
Jaarrekening 2014 155 niet beschikbaar 6% niet beschikbaar
Begroting 2016 155 niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 227 2.614 94
31-12-2014 155 2.342 130
WerkSaam
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? WerkSaam Westfriesland. Gevestigd in Hoorn (Dampten 26). Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? WerkSaam voert voor de zeven Westfriese gemeenten de Participatiewet uit. Wat zijn de doelen voor 2016? Om iedereen met arbeidsvermogen toe te leiden naar werk, bij voorkeur regulier werk. Voor wie (nog) niet kan werken is meedoen naar vermogen (participatie) aan de orde. Dit kan ook zijn in een beschutte werkomgeving.
PAGINA 86
Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Alle expertise op het gebied van werk en inkomen wordt samengebracht in één organisatie. WerkSaam Westfriesland wil inwoners van Westfriesland naar vermogen laten deelnemen op de reguliere arbeidsmarkt. Door regionale samenwerking op het gebied van arbeidsmarktbeleid kunnen werkzoekenden sneller en efficiënter aan het werk worden geholpen. Het gaat hierbij om een integrale aanpak en uitvoering voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt waarbij maatwerk centraal staat. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? 1. Stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden. De extra kosten die dit met zich mee brengt kan deels worden gedekt door het aanvragen van een extra bijdrage uit de Vangnetregeling. 2. Open einde regeling Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz). Extra kosten worden doorbelast aan gemeente. 3. Vermindering van commerciële activiteiten door minder opdrachten van deelnemende gemeenten. Dit leidt tot een lagere dekking van de kosten van de bedrijfsvoering en tot een hogere afrekening van de apparaatskosten bij de deelnemende gemeenten. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 952. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Ja. Voor 2016 is een bezuinigingsopdracht opgelegd. Deze is net zo groot als de loon- en prijsindexatie. De nullijn wordt dus gehanteerd. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2.7
Jaarrekening 2014 11.103 niet beschikbaar 75% niet beschikbaar
Begroting 2016 niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 11.484 2.791 80
31-12-2014 11.103 3.666 566
Recreatieschap Westfriesland
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? Het recreatieschap West-Friesland (RSW), deze is gevestigd in Stede Broec. Ook deze gemeenschappelijke regeling kent een centrumgemeentenconstructie. Het RSW beraadt zich op de toekomst en een eventueel nieuwe gemeenschappelijke regeling. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Het RSW behartigt de gemeentelijke belangen op het gebied van de openluchtrecreatie, natuur en landschap. Het RSW zet zich in voor een rijkere, gevarieerdere natuur en voor het ontwikkelen en beheren van diverse recreatiemogelijkheden en – gebieden. Wat zijn de doelen voor 2016? Het belangrijkste doel voor 2016 is het opstellen van een nieuw natuur- en recreatieplan. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Inwoners kunnen recreëren in goed onderhouden natuur- en recreatiegebieden. Dit komt het leefklimaat van onze inwoners ten goede. Daarnaast zijn enkele recreatiegebieden ook
PAGINA 87
aantrekkelijk voor toeristen. De bestedingen van deze toeristen komen de voorzieningen aan onze inwoners ten goede. Ook levert het werkgelegenheid voor onze inwoners op. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? De weerstandscapaciteit bedraagt € 253. Dit is voldoende om de financiële risico's af te dekken. In de begroting is een post onvoorzien opgenomen van € 40. 1. Arbeidsongeschiktheid van het personeel. Gezien de beperkte omvang van de formatie moet bij ziekte inhuur plaatsvinden. Het totaal bedrag schatten we in op € 40. De kans is laag dat dit zich voordoet (30%). 2. Inkoop- en aanbesteding. Mogelijke fouten kunnen leiden tot claims. Het totaal bedrag schatten we in op € 100. De kans dat zich dit voordoet is laag (15%). 3. Juridische procedures; als het Recreatieschap verwikkeld raakt in een juridisch traject moet 4. waarschijnlijk juridische bijstand ingekocht worden. De kosten schatten we in op € 30 de kans dat dit zich voordoet is laag (15%). Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 220. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Ja. Voor 2016 is een bezuinigingsopdracht opgelegd. Deze is net zo groot als de loon- en prijsindexatie. De nullijn wordt dus gehanteerd. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2.8
Jaarrekening 2014 253 niet beschikbaar 23% niet beschikbaar
Begroting 2016 254 niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 1.186 2.175 -41
31-12-2014 931 3.100 9
Westfries Archief, Regionaal Historisch Centrum voor West-Friesland
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? Westfries Archief, Regionaal Historisch Centrum voor West-Friesland, gevestigd in Hoorn. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Het Westfries Archief is het regionaal historisch centrum voor West-Friesland. Inwoners en instellingen kunnen hier terecht met historische vragen. De kerntaken van het Westfries Archief zijn: - het beheren, bewaren en ter beschikking stellen van de historische archieven en collecties van de aangesloten Westfriese gemeenten; - het adviseren en inspecteren van de aangesloten gemeenten op het gebied van (digitaal) duurzaam archiefbeheer; - een kennis- en informatiecentrum zijn op het gebied van de lokale en regionale geschiedenis door het opbouwen en beheren van een zo breed mogelijke collectie en deze collectie beschikbaar te stellen voor een breed publiek. - Het belang is een goede (digitale) informatievoorziening, het bewaren van het cultuur erfgoed en het borgen van digitale duurzaamheid. Hierdoor wordt voldaan aan de wettelijke eisen zoals deze worden gesteld in de Archiefwet. Dit belang is niet veranderd.
PAGINA 88
Wat zijn de doelen voor 2016? Het WFA: - ontwikkelt een visie; - voert een toezicht- en adviesprogramma; - realiseert optimale digitale toegankelijkheid van de collectie; - ontwikkelt en levert producten en diensten die aansluiten op de behoeften van overheden, burgers en erfgoedinstellingen. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Het WFA bewaart de historische bronnen van het gebied en maakt deze laagdrempelig toegankelijk voor overheden en burgers. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? 1. Op de taakbudgetten moet tot maximaal 10% worden omgebogen om de taakstelling te realiseren (risico hoog). 2. De collectie van het WFA is bijna 6 strekkende kilometer groot. De archieven zijn sinds 8 jaar met 60% gegroeid (risico hoog). 3. De openingstijden voor de fysieke dienstverlening wordt verlaagd (risico hoog). Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 282. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Ja. Voor 2016 is een bezuinigingsopdracht opgelegd. Deze is net zo groot als de loon- en prijsindexatie. De nullijn wordt dus gehanteerd. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2.9
Jaarrekening 2014 191 niet beschikbaar 58% niet beschikbaar
Begroting 2016 298 niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 421 147 32
31-12-2014 514 365 -33
Financiering personeelsplan Muziekschool Oostelijk West-Friesland
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De gemeenschappelijke regeling Financiering personeelsplan Muziekschool Oosterlijk WestFriesland, deze is gevestigd in Wognum. Het betreft een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Enkhuizen, Drechterland en Medemblik. Ook deze gemeenschappelijke regeling kent een centrumgemeenteconstructie. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? De regeling is in het verleden ontstaan toen de gemeenschappelijke regeling Muziekschool Westfriesland opging in de Stichting Muziekschool. Dit omdat door de fusie verschillen zouden ontstaan in de rechtspositie tussen nieuwe docenten en docenten die overkwamen uit de gemeenschappelijke regeling. Deze laatsten werden daarom ondergebracht in de nieuwe gemeenschappelijke regeling. Op dit moment gaat het nog om 1,82 fte.
PAGINA 89
Wat zijn de doelen voor 2016? De participanten in de gemeenschappelijke regeling (Enkhuizen, Drechterland en Medemblik) zijn begonnen met onderzoek naar de kosten van het overhevelen van de muziekdocenten naar de Stichting. Het doel is om in 2016 de drie gemeenteraden het onderzoek voor te leggen en op basis van het besluit van de raden de ontmanteling van de gemeenschappelijke regeling in gang te zetten. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? De docenten zullen niet langer in dienst zijn van de gemeente, maar van de Stichting zelf. Dit heeft geen consequenties voor de inwoners. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? Geen. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 62. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2.10
Jaarrekening 2014 n.v.t. niet beschikbaar 37% niet beschikbaar
Begroting 2016 n.v.t. niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 121 215 33
31-12-2014 121 205 0
Archeologie West-Friesland
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? De gemeenschappelijke regeling Archeologie West-Friesland is gevestigd in Hoorn. Deze gemeenschappelijke regeling kent een centrumgemeenteconstructie. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Het doel van deze gemeenschappelijke regeling is het gezamenlijk behartigen van belangen op het gebied van archeologie, zowel op beleidsmatig als op uitvoerend niveau. Wat zijn de doelen voor 2016? Bijdragen aan de slagvaardigheid van de gemeente met betrekking tot gebiedsontwikkeling en ruimtelijke ordeningsprocessen. Tevens versterken van de cultuurhistorische identiteit. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? - Een professionele archeologiedienst; - Kennis van het gebied, inclusief de ontstaansgeschiedenis. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? Geen.
PAGINA 90
Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 25. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee (de bijdrage is op basis van de werkelijk gemaakte uren). Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar 2.11
Jaarrekening 2014 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Begroting 2016 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
1-1-2014 n.v.t. n.v.t. n.v.t.
31-12-2014 n.v.t. n.v.t. n.v.t.
SSC DeSom
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? SSC DeSom gevestigd aan de Dick Ketlaan 20, 1687CD Wognum. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? Gemeenschappelijke regeling voor samenwerking op gebied van ICT beheer. Wat zijn de doelen voor 2016? Nu alle aangesloten organisaties in 2015 overgezet zijn naar de ICT infrastructuur van DeSom wordt in 2016 verder gewerkt aan de ondersteuning van Fase 3: Samenwerking op het gebied van informatiemanagement. Deze infrastructuur biedt mogelijkheden tot besparingen als gevolg van: - Het verlagen van het aantal werkplekken door het vergaand invoeren van het „Het Nieuwe Werken‟; - Samenwerking op het gebied van telefonie (telefooncentralisten, KCC); - Opschoning, samenvoeging, beëindiging van diverse ICT- en dienstverleningscontracten (door contractmanagementfunctie van het SSC); Met het eventueel uitbreiden van het beheerdomein van het SSC ontstaan er ook besparingsmogelijkheden op het gebied van: functioneel applicatiebeheer; informatiebeleid; gegevensbeheer. Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? Landelijk wordt gestuurd op het digitaliseren van de diensten van de gemeenten. Daar is verdergaande ICT maar ook samenwerking voor nodig. De samenwerking moet volgens de bestuursopdracht leiden tot: - borgen van de continuïteit en betrouwbaarheid; - verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening; - verhoging van de efficiency ; - regie op specialistische kennis; - optimaliseren van uitvoeringsaspecten; - financiële voordelen door o.a. gezamenlijk inkoop; - verhoging van de verander - en innovatiekracht; - minder meerkosten; - meer mogelijkheden creëren tot verdere vormen van ICT-samenwerking op langere termijn.
PAGINA 91
Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? In de risico-inventarisatie die samen met DeSom is uitgevoerd komen de volgende speerpunten naar voren: - problemen met beschikbaarheid, kans is 1 keer per jaar of vaker, kosten € 30 tot €120; - problemen met schending vertrouwelijkheid en privacy van gegevens, kans 1 keer per jaar of vaker, kosten € 30 tot € 120; - en als derde onvoldoende attitude/houding medewerkers, kans 1 keer per jaar of vaker, kosten € 30 tot €120. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 1.235. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Ja. Voor 2016 is een bezuinigingsopdracht opgelegd. Deze is net zo groot als de loon- en prijsindexatie. De nullijn wordt dus gehanteerd. Deze is ook doorgevoerd, met uitzondering van personeelskosten, die zijn 0,5 procent gestegen. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens) Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar
Jaarrekening 2014 210 niet beschikbaar 3% niet beschikbaar
Begroting 2016 210 niet beschikbaar niet beschikbaar niet beschikbaar
1-1-2014 0 0 0
31-12-2014 160 4.945 160
3.
Verenigingen en stichtingen
3.1
Vereniging International Sailing Center Medemblik
Wat is de naam van de verbonden partij en waar is deze gevestigd? Het International Sailing Center Medemblik (ISCM) is gevestigd in Medemblik. Welk openbaar belang behartigt de verbonden partij? De vereniging ISCM is eigenaar van het internationale zeilcentrum in de kern Medemblik. De vereniging heeft 2 leden: het Watersportverbond en de gemeente. Wat zijn de doelen voor 2016? - In 2016 worden een slaapaccommodatie voor zeilers gerealiseerd en worden camperplaatsen - opgeleverd. De gemeenteraad en de provincie hebben hier middelen voor beschikbaar gesteld. - Door middel van samenwerking met andere partijen wordt de positie van het zeilcentrum - verstevigd. Daarbij wordt ook onderzocht of er mogelijkheden zijn om het gemeentelijke aandeel in de vereniging over te dragen aan een derde, conform het besluit van de raad van januari 2014. - Door de inzet van een combinatiefunctionaris (ondersteuner verenigingen en intermediair school) wordt de jeugdsport gestimuleerd.
PAGINA 92
Welke maatschappelijke effecten (wat merken onze inwoners hiervan)? - De deelnemers aan evenementen en activiteiten die in het zeilcentrum plaatsvinden, geven geld uit. Hier heeft de lokale economie profijt van. - De evenementen, zoals bijvoorbeeld de Delta Lloyd Regatta en Wereldkampioenschappen geven Medemblik naamsbekendheid. Welke risico's (top 3 van de risico's met daarbij het bedrag in euro's en de kans dat het risico zich voordoet)? 1. Het Watersportverbond trekt zich terug. Het Watersportverbond exploiteert het zeilcentrum. Dit kost het verbond jaarlijks een aanzienlijk bedrag (circa € 60). Het Watersportverbond heeft te maken met teruglopende inkomsten en is genoodzaakt de bijdrage aan het zeilcentrum te verlagen. Het risico van vertrek wordt niet groot geacht. Het Watersportverbond heeft uitgesproken in Medemblik te willen blijven. Om de kosten van het zeilcentrum te verlagen, zoekt het Watersportverbond samenwerking met andere partijen. Dit kan mogelijk de exploitatiebijdrage van het Watersportverbond in het zeilcentrum verlagen. 2. De vereniging ISCM heeft een hypotheek van circa € 600 bij een bank. Om de hypotheek te continueren eist de bank extra zekerheden. De vereniging is in gesprek over een oplossing. Welke gemeentelijke bijdrage in 2016? € 24. Heeft de verbonden partij een bezuinigingsopdracht die ingevuld moet worden? Zo ja, wat is de status? Nee. Financiële gegevens (op basis van de meest recente gegevens): Financiële gegevens in € Weerstandscapaciteit Netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte
Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat boekjaar
1-1-2014 n.v.t. niet beschikbaar 40% niet beschikbaar
31-12-2014 n.v.t. niet beschikbaar 43% niet beschikbaar
1-1-2014 478 724 -21
31-12-2014 468 615 -10
PAGINA 93
PAGINA 94
4.7
Grondbeleid
In de paragraaf grondbeleid staan de volgende onderdelen: – Een visie op het grondbeleid in relatie tot de doelstellingen van de programma‟s in de begroting. – De strategische visie hoe de gemeente het grondbeleid uitvoert. – Een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie. – Een onderbouwing van de geraamde winstneming. – Beleidsuitgangspunten over de reserves voor grondzaken Visie grondbeleid Het grondbeleid levert een bijdrage aan een goede ruimtelijke ordening. Met een actief grondbeleid realiseren wij ruimtelijke doelstellingen. Aan het produceren en afzetten van bouwrijpe grond zijn risico‟s verbonden. In het (nabije) verleden hebben overschotten in het grondbedrijf financieel bijgedragen aan gemeentelijke accommodaties. Strategische visie In de nota grondbeleid 2014 is een aantal beleidskeuzes over het grondbeleid vastgelegd. Ook staat daarin aangegeven welke mogelijkheden de gemeente kan en moet hanteren volgens de Wet ruimtelijke ordening. In de nota grondbeleid 2014 is vastgelegd dat de gemeente een strategisch grondbeleid voert. Dit betekent dat per ontwikkeling wordt bekeken wat de meest geschikte vorm van grondbeleid is (actief, samenwerking met het bedrijfsleven of faciliterend). Belangrijke criteria hierbij zijn onder andere: – het grondeigendom; – de gewenste mate van sturing door de gemeente op bepaalde ontwikkelingen; – het verwachte financiële resultaat en de bijbehorende financiële risico‟s. Flexibele bestemmingsplannen en organische gebiedsontwikkeling Wij stellen flexibele bestemmingsplannen op om organisch te ontwikkelen. Hierdoor kunnen wij en projectontwikkelaars snel en adequaat inspelen op wisselende marktsituaties. Bij organische gebiedsontwikkeling is er ruimte voor gevarieerde initiatieven en is er sprake van een open einde proces. Daarbij moet niet teveel in bestemmingen worden gedacht maar meer in sferen en mogelijke eindbeelden. Deze nieuwe werkwijze wordt onder meer toegepast voor de bestemmingsplannen Tripkouw (Midwoud), Hieronymus (Wognum), Nieuwe veld (Abbekerk) en de vrijkomende sportvelden Nibbixwoud. Zonnecollectoren op gronden Tripkouw Naar aanleiding van een motie van de raad (28 februari 2013) is een intentieovereenkomst gesloten met de stichting Stap in de Zon voor het laten exploiteren van een zogenaamde “zonnecollectorweide” op de gronden Tripkouw III. Deze gronden zijn lange tijd niet nodig voor woningbouw. Grondprijzenbeleid Onze grondprijzen toetsen we jaarlijks aan de regionale marktontwikkelingen. Vervolgens verwerken we deze in de exploitatiebegrotingen van de plannen. Uitgangspunt hierbij is maatwerk per kern. Financiële uitgangspunten Belangrijk uitgangspunt voor het starten van een nieuwe exploitatie is dat deze sluitend is. Daarmee bedoelen we dat alle kosten worden gedekt door verkoopopbrengsten van de bouwkavels. Het gaat hier om zowel kosten voor bouwrijpmaken als kosten van gemeenschapsvoorzieningen zoals wegen, riolering en openbaar groen. Ook zijn we betrokken bij woningbouwontwikkeling waarbij we zelf geen gronden bezitten. De gemeente stelt in deze situatie samen met de projectontwikkelaar een exploitatie- of samenwerkingsovereenkomst op. Daarin leggen we vast hoeveel gronden de exploitant aan de gemeente levert. De gemeente gebruikt deze gronden voor de aanleg van wegen, openbaar groen of andere gemeenschapsvoorzieningen. Ook vragen we aan de projectontwikkelaar een bijdrage in de kosten van de verbreding van de Westfrisaweg. De financiële risico‟s van realisatie liggen bij deze plannen volledig bij de projectontwikkelaars.
PAGINA 95
Stand van zaken De nu lopende bestemmingsplannen leveren over het algemeen een positief eindresultaat op. Een aantal bestemmingsplannen is in voorbereiding. Op dit moment zijn er 16 plannen in exploitatie en 11 in voorbereiding. Daarnaast zijn er plannen in ontwikkeling bij projectontwikkelaars. Zie het volgende overzichten. Woningbouw Eigen beheer (in exploitatie)
Eigen beheer (nog niet in exploitatie)
Projectontwikkelaar in exploitatie
Projectontwikkelaar in voorbereiding
Albert Heijn, Nibbixwoud Tuinstraat-West, Hauwert De Schuitevaerder, Onderdijk Kluiten-Zuid, Opperdoes
Nieuwe Veld, Abbekerk
Mantelhof, Andijk
Vlaar, Benningbroek
DEK-terrein, Medemblik
Fruittuinen, Andijk
De Eendragt, Wognum
Weeshuis, Medemblik
Singershof, Andijk
Molenweg Andijk
Molenwei-Zuid, Sijbekarspel
De Tegel, Wervershoof
Kreeklanden II, Wognum Bangert-Zuid, Andijk
Centrumplan, Andijk Moskee, Medemblik
Boogerd, Wognum
Bloesemgaerde Noord, Wognum Roskam, Abbekerk
Piet Kistemakerstraat, Andijk Simon Koopmanstraat, Wervershoof De Gracht, Zwaagdijk Waterpark, Medemblik Schepenwijk, Medemblik Bibliotheek Graaf Florisplein, Medemblik Burgemeester Schoutenstraat, Medemblik
Bloesemgaerde, Wognum PPS Centrum-Westrandplan, Wervershoof PPS
Grietje Slagterlaan, Wognum
De Linten, Andijk Tripkouw-Oost II, Midwoud Hieronymus, Wognum Bedrijventerreinen
Eigen beheer (in exploitatie)
Eigen beheer (niet in exploitatie)
Projectontwikkelaar in exploitatie
Overspoor fase I, Wognum Oost Andijk Wfo/Abc BV, ZWaagdijk
Overspoor Oost fase II, Wognum
Unda Maris I, Medemblik (afronding) Zuid Andijk Unda Maris II, Medemblik
Projectontwikkelaar in voorbereiding
Stadtman, Medemblik Vennootschapbelastingplicht (Vpb) Op 1 januari 2016 voert het Rijk een belangrijke wijziging door in de Vpb. Gemeenten worden dan ook belastingplichtig voor alle marktactiviteiten. Dit geldt bijvoorbeeld voor het exploiteren van gronden. Vanaf 1 januari 2016 zijn wij Vpb-plichtig voor alle winsten die we hiermee behalen.
PAGINA 96
Herziening Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV). Het Rijk heeft ook aangekondigd de regels voor de verslaglegging van grondexploitaties te wijzigingen. Een van de redenen die het Rijk hiervoor heeft is de invoering van de Vpb voor gemeenten. De belangrijkste wijziging gaat over het laten vervallen van de categorie ‟gronden niet in exploitatie‟. Gronden kunnen alleen ingedeeld worden in „gronden in exploitatie‟ of ‟strategische gronden‟. Ook voor de waardering van de strategische gronden komen nieuwe regels. De waarde mag niet hoger zijn dan de waarde van de huidige bestemming. Als deze lager is dan geldt de verkrijgingsprijs. Op strategische gronden mag geen rente worden bijgeschreven. Voor het einde van het jaar ontvangt de raad een voorstel over welke gronden „in exploitatie‟ zijn en welke niet. Gronden kunnen alleen als „in exploitatie‟ worden gekwalificeerd wanneer de exploitatie op korte of middellange termijn plaatsvindt. Een andere wijzing van de regels gaat over het toerekenen van rente aan de grondexploitaties. De wijzigingen zijn van invloed op de programmabegroting 2016 en meerjarenraming. We hebben hier rekening mee gehouden. We verwijzen u verder naar het hoofdstuk 5. 2. Resultaten en prognose In de programmarekening 2014 hebben we de mogelijke resultaten van de gronden in exploitatie opnieuw berekend. Dit levert een positief resultaat op van € 3.062. Ons uitgangspunt is zoveel mogelijk winsten in 2015 te nemen. Dit omdat we dan nog niet Vpbplichtig zijn. Door deze ontwikkeling is het niet mogelijk een voorspelling te doen van de te verwachten winstnemingen in 2016. Risico Grootste risico van de grondexploitatie is de afzetmarkt. Daarnaast is het beleid dat de provincie voert ook als risico aan te merken. Dit beleid houdt in dat geen woningbouw buiten bestaand gebouwd gebied plaats mag vinden. Uitzondering hierop is dat de gemeente nadrukkelijk aantoont dat er niet kan worden gebouwd in bestaand bebouwd gebied. Voor ons grondbedrijf heeft dit invloed. We hebben nog 27 hectare in ons grondbedrijf zitten die buiten de bebouwde kom liggen. Door de herziening van de BBV komt dit te vervallen. Dan zijn gronden of in exploitatie of strategische gronden. De raad krijgt hierover nog voorstel, zie ook hiervoor. Winstneming Winstneming vindt plaats bij: - complexen die worden afgesloten; - complexen waarbij is te voorzien dat winstneming gerechtvaardigd. Dit doet zich voor wanneer opbrengsten zeker zijn en de uitgaven geen verrassingen meer bevatten. De winstneming verspreiden we in de jaren waarin verkopen plaatsvinden. Beleidsuitgangspunten reserves voor grondzaken Om de hiervoor beschreven risico‟s op te vangen is een buffer nodig. Deze buffer is de reserve bouwgrondexploitatie. In 2012 heeft de raad vastgesteld dat de reserve minimaal 20% van de boekwaarde van de gronden moet bevat. De boekwaarde van de grondexploitaties bedraagt op dit moment € 10.000. De reserve grondexploitatie moet daarmee minimaal € 2.000 bedragen. In 2015 groeit de reserve naar deze omvang. De boekwaarde gaat in 2016 nog dalen onder invloed van de gewijzigde verslagregels die de BBV ons oplegt. Voor de reserve bovenwijkse voorzieningen is geen minimum of maximum te bepalen. Deze reserve wordt gevoed door omslagbijdragen uit de eigen grondexploitaties. De vrij besteedbare ruimte van deze reserve is € 559.
PAGINA 97
PAGINA 98
5. Financiële begroting
PAGINA 99
PAGINA 100
5. Financiële begroting In dit hoofdstuk nemen we u mee in alle ontwikkelingen die invloed hebben op onze financiële positie. Ook doen wij voorstellen voor het beschikbaar stellen van middelen voor het realiseren van onze ambities. Dit hoofdstuk sluiten we af met een aantal financiële overzichten. 5.1
Kaderbrief 2016
De raad heeft op 2 juli 2015 de Kaderbrief 2016 vastgesteld. De Kaderbrief schetst de belangrijkste ontwikkelingen die van invloed zijn op de nieuwe programmabegroting en meerjarenraming. Onderstaande tabel geeft deze ontwikkelingen weer. Ook heeft de raad een besluit genomen over het verhogen van de OZB-opbrengsten. We hebben dit allemaal verwerkt in de programmabegroting 2016 en meerjarenraming. Voor een nadere toelichting verwijzen we u naar de door de raad vastgestelde Kaderbrief 2016. 2016
2017
2018
2019
Kaderbrief 2016 Veiligheidsregio Areaaluitbreiding wegen en groen Muziekonderwijs Huur Zuidtoren Onderhoud kapitaalgoederen Verhoging OZB
394 23 220 -60
252 23 220 -60
89 23 75 220 -60
89 23 75 220 338 -60
Subtotaal Kaderbrief 2016
577
435
347
685
5.2
Nieuwe ontwikkelingen
Deze zomer hebben nieuwe ontwikkelingen zich aangekondigd. Onderstaande tabel geeft deze weer. 2016
2017
2018
2019
Nieuwe ontwikkelingen Algemene uitkering BBV - grondexploitaties Vennootschapsbelasting Vangnetregeling BUIG Wet op peuterspeelzalen Omgevingswet
-791 219 p.m. -149 -45 p.m.
-595 219 p.m. -149 -45 p.m.
-904 219 p.m. -149 p.m. p.m.
-1.202 219 p.m. -149 p.m. p.m.
Subtotaal nieuwe ontwikkeling
-766
-570
-834
-1.132
Algemene uitkering De meicirculaire 2015 verscheen begin juni en bevatte voor onze gemeente positief nieuws. We hebben u met een informatienota over de uitkomsten van de meicirculaire geïnformeerd. BBV- grondexploitatie De commissie BBV (besluit begroting en verantwoording) heeft medio juli 2015 een notitie uitgebracht. Deze notitie heeft invloed op de verslagleggingsregels voor grondexploitaties en kwam geheel onverwacht. De wijzigingen zijn ingegeven vanuit de zorg die het Rijk nog steeds heeft over de gemeentelijke grondexploitaties. Veel gemeenten hebben de laatste jaren forse verliezen geleden op de grondpositie. Daarnaast is de commissie BBV de regelgeving aan het vernieuwen. De commissie wil daarmee de vergelijkbaarheid en transparantie van de verslaglegging vergroten. Daarnaast voert het Rijk een nieuwe Omgevingswet in en zijn gemeenten per 1 januari 2016 vennootschapsbelastingplichtig.
PAGINA 101
Allerlei redenen voor het Rijk om de waarderingregels voor de grondexploitaties aan te passen. De regels gaan per 1 januari 2016 in. De belangrijkste wijzigingen zijn: - Gemeenten mogen bouwgronden maximaal voor een periode van 10 jaar exploiteren. - We mogen alleen rente toerekenen die de gemeente daadwerkelijk betaalt voor haar leningenportefeuille. - De categorie niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) komt te vervallen. Strategische gronden drukken op de algemene dienst zolang de gemeente deze niet exploiteert. Deze wijziging heeft invloed op de nieuwe programmabegroting 2016 en meerjarenraming. Tot 2016 konden we hierdoor meer rente toerekenen aan de grondexploitatie. Nu komt dit ten laste van de „algemene dienst‟. Vangnet BUIG Het Rijk versoepelt de Vangnetregeling. Deze regeling compenseert gemeenten die tekort komen op het bijstandsbudget. Voor onze gemeente levert dit een voordeel op. De taken die onder de BUIG vallen voert WerkSaam voor ons uit. Wet op de Peuterspeelzalen Het kabinet heeft in het regeerakkoord als doel gesteld dat onderwijs, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk meer gaan samenwerken. Daarnaast wil het voorschoolse voorzieningen harmoniseren, zoals peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Nu subsidieert de gemeente stichtingen voor peuterspeelzaalwerk met een bedrag per peuterplek en in sommige gevallen ook een huurcompensatie. Het college is van plan om dit per 1 januari 2016 te veranderen. Dit als voorloper op het nieuwe Rijksbeleid. In het kort komt dit neer op het volgende: we subsidiëren alleen wanneer ouders geen aanspraak kunnen maken op de kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst. In 2016 en 2017 levert dit een voordeel op. Vanaf 2018 voert het Rijk een wijziging door in de financiering van de Wet. We kunnen nog niet inschatten wat dit voor de gemeente betekent. Vennootschapsbelasting (Vpb) Op 1 januari 2016 voert het Rijk een belangrijke wijziging door in de Vpb. Dan worden ook gemeenten Vpb-plichtig. In Westfries verband hebben wij onderzocht wat dit voor gemeenten betekent. Alle Vpb-plichtige activiteiten hebben we in kaart gebracht. Hieruit is naar voren gekomen dat de winsten die we behalen bij het exploiteren van gronden, belast zijn. De winsten die we hierop behalen nemen hierdoor af. Op de gemeentebegroting zelf heeft dit geen invloed. Eind dit jaar komt er meer duidelijkheid over andere gevolgen die de Vpb heeft voor gemeenten. Er is nog steeds overleg gaande tussen de Belastingdienst en de koepelorganisaties van gemeenten en provincies. Hierdoor zijn nog niet alle gevolgen bekend. Op voorhand verwachten we dat wij weinig andere belaste activiteiten hebben. Omgevingswet De Tweede Kamer stelde op 1 juli 2015 de nieuwe Omgevingswet vast. Deze wet treedt in werking in 2018. De nieuwe wet regelt een vereenvoudiging van alle omgevingsrecht, voor de burger. Wat verandert er? De gemeente moet alle regels voor de leefomgeving samen brengen in 1 document, het omgevingsplan. Daarnaast worden vergunningenprocedures korter. Eind 2015 komt het rijk met verdere uitvoeringsdetails. In 2016 informeren wij u over te nemen stappen en wat de invoering van de nieuwe wet kost.
PAGINA 102
5.3
Actueel begrotingssaldi
Al deze ontwikkelingen leiden tot een nieuwe reeks begrotingssaldi van de programmabegroting 2016 en meerjarenraming. Daarnaast hebben we in de nieuwe programmabegroting een aantal budgetten opnieuw berekend. Deze leiden tot een aantal overige afwijkingen. In de volgende paragraaf lichten we deze toe. 2016
2017
2018
2019
Actueel begrotingssaldi Programmabegroting 2015-2018 Kaderbrief 2016 Nieuwe ontwikkelingen Overige afwijkingen
-362 577 -766 281
-324 435 -570 137
-85 347 -834 170
-85 685 -1.132 220
Programmabegroting 2016-2019
-270
-322
-402
-312
5.4
Overige afwijkingen
In deze programmabegroting hebben we een aantal budgetten opnieuw berekend. Onderstaande tabel geeft aan op welke manier deze het begrotingsresultaat beïnvloeden. Daarna lichten we deze toe. 2016
2017
2018
2019
Overige afwijkingen Renteresultaat Voorziening wethouders Salarisbegroting DeSom Kleine aanpassingen
205 100 46 -69 -1
196 150 -125 -69 -15
184 150 -78 -69 -17
195 150 -17 -69 -39
Subtotaal overige afwijkingen
281
137
170
220
Renteresultaat In de begroting 2015 hebben we een inschatting gemaakt van het benodigde werkkapitaal in 2016. Daarin was conform raadsbesluit het „afboeken van de boekwaarden voor groot onderhoud schoolgebouwen‟ van € 3.100 verwerkt. In de berekening van de bespaarde rente 2016 en verder was hier echter nog geen rekening mee gehouden. De accountant heeft bij de controle van de jaarrekening 2014 niet ingestemd met deze afboeking. Dit betekent dat we in de programmabegroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 met een hoger renteresultaat hebben gewerkt (4,5% x € 3.100 is € 140). Dit is de belangrijkste verklaringen van de afwijking op het renteresultaat. Voorziening wethouders De begroting bevat geen structureel budget voor het voeden van deze voorziening. Dit is onwenselijk. Elk jaar blijkt opnieuw dat een extra storting moet plaatsvinden. Dit om aan alle pensioenrechten te voldoen die (oud)wethouders hebben opgebouwd. We passen dit met deze programmabegroting aan. In 2015 vindt een grote storting plaats. Dit komt doordat de pensioengerechtigde leeftijd van wethouders toeneemt. We hebben u hierover geïnformeerd. We denken dat deze „inhaal‟ storting in 2015 de storting in 2016 gunstig beïnvloedt. Vanaf 2017 ramen we een structurele storting in de voorziening van € 150. Salarisbegroting Een voordeel doet zich voor in de salarisbegroting. Dit komt vooral omdat de pensioenpremies vanaf 2015 op een andere manier worden berekend. Deze nieuwe berekening valt voordeliger uit. In 2016 verdampt dit voordeel. Dit komt door nieuwe loonafspraken tussen werkgevers- en werknemersorganisaties. In 2016 krijgen gemeenteambtenaren een kleine eenmalige uitkering.
PAGINA 103
DeSom Op het budget van DeSom ontstaat een voordeel. De dienstverlening van DeSom aan Werksaam leidt tot een voordeel op onze bijdrage. Een deel van de kosten van DeSom kan hierdoor over meer deelnemers worden verdeeld. Het voordeel doet zich voor vanaf het begrotingsjaar 2016. Daarbij baseren we ons op de in juli 2015 vastgestelde begroting van DeSom. DeSom is nog volop in ontwikkeling. We kiezen ervoor de lagere bijdrage structureel door te rekenen in deze programmabegroting. We willen geen onnodig beslag leggen op de beschikbare middelen. Dit betekent wel dat wanneer DeSom te maken krijgt met tegenvallers dit kan leiden tot een hogere bijdrage. Kleine aanpassingen Kleine aanpassingen zorgen voor het restant van het verschil. 5.5
Nieuw Beleid
Het financiële beeld van de programmabegroting 2016 en meerjarenraming 2017-2019 is positief. Vooral de ontwikkelingen in de algemene uitkering dragen hieraan bij. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren een solide financieel beleid gevoerd. We zijn blij dat we hierdoor een aantal ambities kunnen realiseren zonder dat dit leidt tot een extra bezuinigingsopdracht. Onderstaande tabel geeft inzicht in de ambities zoals vastgesteld in de Kaderbrief 2016. Kaderbrief 2016 Leefbare kernen 1. Nazorg aan ex-gedetineerden Meer tijd nodig 2. Bibliotheek Economie 3. Centrum managementplan 4. Regionaal economische agenda 5. Lokale economische agenda/Ondernemingsfonds
2016
2017
2018
2019
13
13
13
13
150
50
25 36 50
36 50
36 50
36 50
Duurzaam 6. Bestrijdingsmiddelen 7. Bodembeheernota/kwaliteitskaart
50 18
50
50
50
Overig 8. Dienstverlening 9. Archieven 10. Investeringen ICT
25 40 20
31 50 34
30 59 33
29 9 31
427 193 234
314 50 264
271 271
218 218
Totaal nieuw beleid - Kaderbrief Waarvan incidenteel Waarvan structureel
In bijlage 1 is een toelichting opgenomen voor deze voorstellen.
PAGINA 104
Hernieuwde inzichten De tijd schrijdt voort. Dit leidt op een aantal punten tot nieuwe inzichten. Onderstaande tabel geeft nieuwe voorstellen nieuw beleid weer. We stellen de raad voor ook hiervoor extra middelen beschikbaar te stellen. Nieuwe inzichten Leefbare kernen 11. Kernvisies 12. Programmabegroting BBV-proof 13. Onderwijsbegeleiding
2016
2017
70 65 30
100
Initiatieven uit de samenleving 14. Herdenking stormnacht Andijk
2018
2019
30
30
30
50
Meer tijd nodig 15. Sportvelden 16. Begraafplaatsen
108 115
74
40
Totaal nieuw beleid - nieuwe inzichten Waarvan incidenteel Waarvan structureel
438 408 30
204 174 30
70 40 30
30 30
2016
2017
2018
2019
865 601 264
518 224 294
341 40 301
248 248
In bijlage 2 lichten we deze voorstellen toe. Samenvatting Onderstaande tabel geeft een samenvatting. Samenvatting Totaal nieuw beleid - totaal Waarvan incidenteel Waarvan structureel
Een aantal ambities heeft een incidenteel karakter. Het lukt niet om alle ambities die incidenteel extra middelen vragen te dekken uit het structurele voordelige begrotingsresultaat. Dit is ook niet nodig. We verwijzen u verder naar paragraaf 7 van dit hoofdstuk. Hierin is een dekkingsvoorstel opgenomen. Aantal ambities financiële impact nog niet allemaal bekend Voor een aantal ambities kunnen we de financiële gevolgen nog onvoldoende inschatten. Dit is de reden waarom deze voorstellen uit de Kaderbrief 2016 nu niet voorkomen op deze lijst. Dit betekent echter niet dat we deze niet ambiëren. Mocht hier aanleiding voor zijn dan komen we met een nieuw voorstel. Dit geldt ook voor onze ambitie de leefbaarheid in de kernen te behouden. Leefbaarheid kernen Het behouden van de leefbaarheid van de kernen is een bestuurlijke ambitie. De accommodaties in de kernen (dorpshuizen, mfa's en culturele centra) spelen daarin een belangrijke rol. De aanpak voor het voorzieningen- en accommodatiebeleid is gesplitst in een korte termijn en lange termijn aanpak. Lange termijn leefbaarheid Tijdens een themaraad in juni is duidelijk geworden dat in onze gemeente een helder en gedeeld beeld op leefbaarheid en de ambitie voor de kernen ontbreekt. Het college wil, samen met alle betrokkenen, visie, ambitie en leefbaarheidplannen opstellen en formuleren. Een visie helpt bij het nemen van besluiten over voorzieningen en toedeling van budgetten. Het project „leefbaarheid‟ is een participatief proces. Inwoners en kernraden worden actief betrokken bij deze onderwerpen. Het proces ondersteunt de bestuurlijke wens om inwoners te mobiliseren en de verbinding te zoeken met inwoners.
PAGINA 105
Het proces voorziet in een heldere rol en verantwoordelijkheid van de raad. Het project „leefbaarheid‟ gaat uit van een gefaseerde aanpak. In de eerste fase worden de lopende trajecten geïnventariseerd. Betrokken partijen en personen mobiliseren we hierbij. Hiervoor is een incidenteel budget nodig. In bijlage 2 is onder het kopje Kernvisies een toelichting opgenomen. De uitkomsten van deze eerste fase gebruiken we voor de verdere invulling van het project. Korte termijn accommodaties Voor de accommodaties is het nodig om op korte termijn maatregelen te nemen. Bij een aantal dorpsaccommodaties is sprake van knelpunten. Deze kunnen niet wachten op de lange termijn aanpak „leefbaarheid‟. Samen met de accommodatiebesturen maken we momenteel een plan. Hierin staat wat de komende 2 á 3 jaar moet gebeuren om de accommodaties de komende 10 jaar in stand te houden. De financiële gevolgen hebben we nu nog niet berekent. Het college wil eerst de kosten van alle dorpshuizen, mfa‟s en culturele centra in beeld brengen. Een voorstel voor de korte termijn accommodatiemaatregelen leggen we in januari 2016 aan de raad voor. 5.6
Onderhoud kapitaalgoederen
Kapitaalgoederen zijn gemeentelijke investeringen in publieke voorzieningen die de gemeente ook beheert. Onder kapitaalgoederen verstaan wij onder meer wegen, riolering, openbaar groen, kades, sluizen en bruggen. De raad heeft bij de vaststelling van de Programmabegroting 2015 besloten om het budget onderhoud wegen tot 2019 aan te vullen met € 338 per jaar uit de algemene reserve. De provincie heeft de raad laten weten dat hiertegen twee bezwaren bestaan: 1. Budgetten voor onderhoud kapitaalgoederen moeten voldoende zijn om deze duurzaam in stand te houden. 2. Wanneer budgetten structureel te laag zijn om de kosten voor beheer en onderhoud te dekken, moeten deze met structurele middelen worden verhoogd. In de Kaderbrief 2016 hebben wij aangekondigd u een voorstel te doen voor het structureel verhogen voor het onderhoudsbudget. Zoals u in paragraaf 1 van dit hoofdstuk kunt lezen hebben wij vanaf 2019 dit budget verhoogd met € 338. Integraal beheer openbare ruimte (IBOR) Daarnaast ontvangt u eind van dit jaar het de resultaten van het IBOR. IBOR is een project waarbij we vanuit de diverse plannen samenhang gaan aanbrengen in het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen. Door deze samenhang kunnen we de raad keuzes voorleggen om te kiezen tussen kwaliteitsniveaus en de daarmee samenhangende kosten. Dit kan per functiegebied verschillen. Zo vraagt een woongebied andere keuzes dan een centrumgebied. We geloven erin dat we door het IBOR we de beschikbare middelen nog beter kunnen inzetten. Eén reserve kapitaalgoederen Vooruitlopend op het IBOR doen we u het voorstel om alle reserves die we hebben voor onderhoud kapitaalgoederen, samen te voegen. Het gaat om de volgende: - reserve wegen; - reserve bruggen en duikers; - reserve havens. Doel dat we hiermee voor ogen hebben is een flexibelere inzet van onze middelen. De middelen die de begroting nu bevat voor beheer en onderhoud, voegen we samen. Dit geldt ook voor de middelen die we hebben opgenomen voor openbare verlichting, gemeentelijk verkeers- en vervoerplan en baggeren. In de programmabegroting 2014 zijn deze budgetten met structureel € 503 verhoogd. Fluctuaties in de uitgaven kunnen we door het samenvoegen zo ook beter opvangen. Dit past binnen het solide financiële beleid dat wij aan het voeren zijn. Een goede verantwoording over de inzet van deze middelen vinden wij belangrijk. Daarom komen wij elk jaar met een voorstel welke activiteiten we willen gaan uitvoeren. De programmabegroting bevat dit voorstel. Daarbij geven we aan welke structurele dan wel incidentele middelen we hiervoor nodig hebben. In de programmarekening leggen we een verantwoording af over de realisatie van dit voorstel.
PAGINA 106
Vanuit dit beleid doen wij u ook het volgende voorstel. U heeft vorig jaar besloten het onderhoudsbudget wegen voor 4 jaar op te hogen. Tot 2019 voegt u vanuit de algemene reserve € 338 toe. We stellen voor om hiervoor niet de algemene reserve te gebruiken. De nieuwe reserve onderhoud kapitaalgoederen bevat aan het begin van 2016 ruim € 6.000. We vinden het verantwoord hiermee voor 3 jaren het onderhoudsbudget kapitaalgoederen mee aan te vullen. Vanaf 2019 verhogen we het budget onderhoud kapitaalgoederen structureel met € 338 vanuit de algemene middelen. In het voorstel IBOR komen wij uitgebreid terug op de inzet van de middelen. Die is mede afhankelijk van het kwaliteitsniveau dat u kiest. We willen benadrukken dat het onderhoud van het havengebied daarbij een belangrijk uitgangspunt is. Verder verwijzen wij u naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.
5.7
Dekkingsvoorstel
We stellen u voor: 1. In te stemmen met de begroting en de daarin opgenomen ambities. 2. Het positieve begrotingsresultaat dat wij voor de komende jaren begroten in te zetten voor het dekken van de structurele lasten die deze met zich mee brengen. 3. De eenmalige lasten te dekken uit de algemene reserve. 4. Het onderhoudsbudget kapitaalgoederen de komende drie jaren te verhogen uit de nieuw te vormen reserve onderhoud kapitaalgoederen. De algemene reserve ontlasten we hiermee. De nieuwe reserve bevat hiervoor voldoende middelen. Het volgende overzicht geeft inzicht in de positieve begrotingsresultaten die hierna resteren: 2016
2017
2018
2019
Actueel begrotingssaldi Programmabegroting 2016-2019 Structurele lasten nieuw beleid
-270 264
-322 294
-402 301
-312 248
Programmabegroting 2016-2019
-6
-28
-101
-64
Onderstaand overzicht laat de ontwikkeling zien van de algemene reserve nadat u instemt met ons voorstel: 2016
2017
2018
2019
Algemene reserve Incidentele lasten nieuw beleid Terugdraaien besluit onderhoud kapitaalgoederen
601 -338
224 -338
40 -338
-
Ontwikkeling algemene reserve
263
-114
-298
-
De algemene reserve bevat in 2016 € 30.075. Wanneer u met ons voorstel instemt betekent dit dat de algemene reserve voor € 149 minder wordt gebruikt. Dit is goed voor ons weerstandsvermogen.
PAGINA 107
5.8
Overzicht van baten en lasten per programma
PAGINA 108
PAGINA 109
PAGINA 110
5.9
Meerjarenoverzicht per programma
PAGINA 111
PAGINA 112
PAGINA 113
PAGINA 114
PAGINA 115
5.10
Incidentele baten en lasten
Onderstaand overzicht laat de incidentele baten en lasten zien. Programma
Omschrijving
1
Bijdrage SOW in liquidatie Bijdrage stadshavens Medemblik BV Bijdrage voetbalvereniging SEW Winstneming Westrand Oude locaties gemeentehuis Bovenformatief personeel Exploitatie
3 6 9 99 99 Subtotaal
10. Algemene reserve 10. Reserve gemeentelijke havens 10. Reserve sportvoorziening Wognum 10. Reserve de Muiter 10. Reserve muziekonderwijs 10. Reserve bouwgrondexploitaties 10. Reserve personeel 10. Reserve personeel 10. Reserve personeel 10. Reserve welzijnsbeleid 10. Reserve voormalig gemeentehuis Medemblik Subtotaal
Totaal
2016 lasten 18 511
2018 lasten
2018 baten
11
2019 lasten
2019 baten
11
100
100
100
371 175 1.125
100 100
611
100
11
100
338
338
338
511
511
11
11
100
11
50 23 50 100
75 100
100
100
162 25 175 100
Onttrekking
Reserves
2017 baten
511
100
Egalisatie
Verlagen lokale lasten Storting in reserve welzijnsbeleid Bovenformatief personeel Toevoegingen
2017 lasten
50
Onderhoud kapitaalgoed Bijdrage stadshavens Medemblik BV Bijdrage voetbalvereniging SEW Exploitatiebijdrage
Winstneming Westrand
2016 baten
100 15
371
200
1.705
115
1.024
100
349
100
11
1.325
1.805
726
1.124
111
449
111
111
PAGINA 116
5.11
Structurele mutaties reserves
Onderstaand overzicht laat de structurele mutaties op de reserves zien Reserve
Omschrijving
Algemene reserve Algemene reserve
Omslagbijdrage Westfrisiaweg Afschrijvingen groot onderhoud basisonderwijs Storting
Reserve BTWcompensatiefonds Reserve duurzaam Medemblik Reserve gemeentelijke havens Reserve gemeentelijke havens Reserve de Bloesem Reserve centrumplan Nibbixwoud Reserve sportcomplex Asonia/AVV Totaal
2016 lasten 10
149
Egalisatie kosten havens
2018 baten
2019 lasten 10
176 322
2019 baten
173 322
2
2
2
2
1.692
742
620
910
737
9 165 873
2018 lasten 10
183
298
Kapitaallasten Sporting Andijk
2017 baten
272
705
Exploitatie Bloesem Exploitatie DAN
2017 lasten 10
196
Onttrekking
Storting
2016 baten
2.353
1.019
714
718
252
208
196
228
218
207
159
154
150
1.566
1.046
1.378
1.050
1.638
PAGINA 117
5.12
Reserves en voorzieningen
PAGINA 118
Bijlagen
PAGINA 119
PAGINA 120
Bijlage 1: Toelichting nieuw beleid – Kaderbrief 2016
Ambitie: Leefbaarheid kernen 1. Nazorg ex-gedetineerden Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de nazorg aan ex-gedetineerden. Alle Westfriese gemeenten en alle woningcorporaties zijn aangesloten bij het Coördinatiepunt nazorg ex-gedetineerden. Reclassering Nederland is vanuit haar expertise en jarenlange ervaring met deze doelgroep gevraagd de nazorg exgedetineerden vorm te geven. Door de deelnemende partners is hiervoor een convenant getekend. Aan de uitvoering van dit convenant zijn kosten verbonden. De kosten ramen we op € 13. Nieuw beleid: meer tijd nodig 2. Bibliotheek Op 1 januari 2015 is de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) van kracht geworden. De Wsob geeft aanleiding tot en richting aan het herdefiniëren van het lokaal bibliotheekbeleid, onder meer door de maatschappelijke functies van de bibliotheek vast te leggen. De wet biedt een kader, maar laat gemeenten alle ruimte om daarbinnen hun eigen bibliotheekbeleid in te vullen. De gemeente Medemblik is, samen met de regiogemeenten die ook aangesloten zijn bij de Stichting Westfriese Bibliotheek, bezig met het herdefiniëren van haar bibliotheekbeleid. Dit vraagt een gedegen, kwalitatief goede aanpak en vergt tijd. Bij de vaststelling van de programmabegroting 2014 is besloten een bezuinigingstaakstelling op het bibliotheekwerk van € 150 in 2016. Dit loopt op naar € 200 vanaf 2017. Om het proces naar krachtig en toekomstbestendig bibliotheekwerk uit te kunnen voeren, rekening houdend met verplichtingen richting bibliotheekpersoneel en huisvesting, is het voorstel om de bezuiniging een jaar door te schuiven. Dit betekent dat in 2016 de € 150 niet bezuinigd wordt. In 2017 wordt dan € 150 bezuinigd. Vanaf 2018 wordt de oorspronkelijke totale bezuiniging van € 200 gerealiseerd. Ambitie: Economie 3. Centrum management plan De raad stelde de lokale detailhandelsvisie Medemblik in 2013 vast. Centrum(visie)plan Medemblik vormt daarin een uitvoeringspunt. We werken nu aan een regionale detailhandelsvisie voor Westfriesland. We verwachten deze visie in het najaar van 2015 aan de raad voor te leggen. De analyse van deze visie wijst erop dat we te kampen hebben met oplopende leegstand in onze winkelcentra. Het fysieke aanbod loopt terug door onder andere internethandel. De urgentie is groot want leegstand is nadelig voor de beleving van het centrum. Dit is negatief voor de leefbaarheid. Een goede bereikbaarheid van een breed aanbod aan winkels draagt bij aan een goed woon-werk-leefklimaat. Belangrijk is om de beleving van het winkelen te verbeteren en het centrum aantrekkelijker te maken. Vooral het aantrekken van het winkelend publiek is van belang. Hiervoor zetten we centrummanagement in. Samen met de detaillisten pakken we dit op. De ondernemers vragen hierom, conform de lokale detailhandelsvisie. Hiermee voeren we deze belofte uit. Voorstellen voor een goed centrummanagementplan kost geld. We hebben hiervoor € 25 nodig. 4. Regionaal economische agenda In het raadsadvies over de regionale economische agenda Westfriesland, hebben we de kosten van het meest effectieve programma voor de uitvoeringsagenda aangegeven. De kosten van dit programma slaan we per gemeente om naar inwonertal. Voor de gemeente Medemblik komt dit uit op afgerond € 36 per jaar, over de periode 2016 -2019. De uitvoeringsagenda, met het effectieve programma, is de meest doelmatige en efficiënte uitwerking van de kaderstelling en ambities van de raad voor de regionale economische ontwikkeling. Zonder een effectieve uitvoeringsagenda komen we niet tot een gemeenschappelijke uitvoering van onze doelen en koers. Investeringen in het ondernemersklimaat en de promotie daarvan komen niet tot stand. Niemand wil investeren in een stuurloos gebied zonder uitvoeringsprogramma. We halen vervolgens onze beoogde resultaat en ambities niet. Ook kunnen we het Ontwikkelingsbedrijf Noord Holland Noord minder goed aansturen. De overige 2 regio‟s in Noord Holland Noord en de Provincie bepalen dan relatief meer de activiteiten van het Ontwikkelingsbedrijf.
PAGINA 121
5. Lokale economische agenda/Ondernemingsfonds De raad nam op 2 juli 2015 een motie aan waarin ze het college verzocht een ondernemersfonds te starten in 2016. Het fonds ligt in het verlengde van de uitvoeringagenda van het lokaal economisch beleid. De Ondernemingsfederatie Medemblik (OFM) stelt voor de besteding van het fonds een meerjarenplan met projecten op. Deze liggen in het verlengde van de lokale economische agenda. Het fonds en de uitvoeringsagenda worden na twee jaar geëvalueerd. Ambitie: Duurzaam 6. Bestrijdingsmiddelen Naar verwachting wordt begin 2016 een verbod op het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen op verharding van kracht. Het gebruik van alternatieve methoden (branden, heet water, hete lucht) en alternatieve middelen (laag risicomiddelen) is vele malen duurder en verhogen de milieudruk (CO2uitstoot). Op dit moment zijn er nog geen criteria en procedures voor toegestane laagrisicomiddelen. Wij volgen de ontwikkelingen op de voet. De gemeente voert in 2015 een proef uit in het rayon Wervershoof door het extra borstelen van onkruid op de wegen en trottoirs in combinatie met een veeg/zuigmachine in plaats van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Het borstelen is minder milieubelastend dan andere methoden en geeft direct een schoon beeld. De verwachting is dat het bestrijden van onkruid op verharding door borstelen in combinatie met alternatieven twee a drie maal duurder zal zijn. 7. Bodembeheernota/kwaliteitskaart De 7 gemeenten in Westfriesland hebben een regionale bodemfunctieklassenkaart, bodemkwaliteitskaart en bodembeheernota: - de bodemfunctieklassenkaart krijgt in 2015 een update en wordt dan opnieuw vastgesteld. - de bodemkwaliteitskaart moet ook een update krijgen. Uiterlijk in juni 2016 moet de kaart door de colleges van de Westfriese gemeenten worden vastgesteld; - de regionale bodembeheernota is gekoppeld aan de bodemkwaliteitskaart en moet daarom ook aangepast worden. Overige ambities 8. Dienstverlening Wij willen inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties veel meer betrekken bij het werk van de gemeente. Hiervoor organiseren we (permanent) klantonderzoek en vragen wij inwoners waar de beleidsprioriteiten moeten liggen. Dan kunnen wij ervoor zorgen dat medewerkers ook kunnen uitvoeren wat inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties willen. Dit betekent het aanleren van vaardigheden en het beschikbaar stellen van materialen, maar ook het organiseren van bijeenkomsten om klanten en ambtenaren met elkaar in contact te brengen. 9. Archieven Vanaf 1 januari 2011 tot heden wordt er digitaal en analoog gearchiveerd. Dit heeft geleid tot twee incomplete archieven. Er zijn afspraken gemaakt om de digitale en analoge archieven in elkaar te schuiven en zo compleet te maken. Dit betekent schonen en scannen. In totaal worden de kosten geraamd op € 40 voor 3 jaar. Het project sluit aan dat aansluit op landelijke initiatieven en signalen uit de raad om zorg te dragen voor een duurzame opslag van onze archieven. Daarnaast gaan wij in regionaal verband over tot digitalisering en samenwerking voor het realiseren van een E-depot. De kosten ramen we op € 45. 10. Investeringen ICT We staan voor extra investeren in ICT, als gevolg van ontwikkelingen en nieuwe wetten die het Rijk invoert. De volgende investeringen zijn noodzakelijk: - invoering basisregistratie BRP: € 35; - invoering Omgevingswet € 20; - regionaal onderzoek gegevensmanagement € 20; - diverse modules en koppelingen € 30. Daarnaast loopt het landelijk programma „digitaal 2017‟. De overheid garandeert in dit programma dat uiterlijk in 2017 inwoners en bedrijven al hun zaken met de overheid digitaal kunnen aanleveren. Dat betekent dat er nog een enorme stap te doen is in 2016, voor met name het investeringen in ICT. De kosten ramen we op € 75.
PAGINA 122
Bijlage 2: Toelichting nieuw beleid – nieuwe inzichten Ambitie: Leefbaarheid kernen 11. Kernvisies Voor eerste fase van het proces leefbaarheid is € 170 nodig om het project te realiseren. Het is een project met een doorlooptijd tot 2018 en heeft betrekking op alle kernen. De kosten zijn voor een deel bestemd voor externe ondersteuning. Een participatief project heeft externe begeleiding nodig. De opzet van het project is dat de organisatie leert en het uiteindelijk zelf overneemt. Het budget is verder nodig voor het faciliteren van bijeenkomsten in de kernen, workshops en communicatie-uitingen om inwoners te betrekken. In het plan van aanpak dat eind 2015 aan de raad wordt toegezonden, wordt een nadere onderbouwing van het budget gegeven. 12. Programmabegroting BBV-proof Vorig jaar heeft een landelijke commissie advies gegeven over het vernieuwen van het besluit begroting en verantwoording (BBV). De adviezen van de commissie betreffen 3 thema‟s: - adviezen waar de raad op stuurt; - advies over de controlerende rol van de raad; - adviezen over technische onderwerpen. De adviezen worden nu nader uitgewerkt. Het Rijk gaat deze gefaseerd invoeren. Een van de pijlers voor de vernieuwing gaat over de presentatie van de begroting. Dit kan op een gebruiksvriendelijke manier, via een online begroting. Wij hebben de ambitie om onze plannen en de verantwoording daarover op een gemakkelijke, bruikbare manier te delen met de raad en onze inwoners. Daarnaast willen we onze inwoners meer dan tot nu toe betrekken bij ons beleid. De leefbaarheid van de kernen is zo een onderwerp. Voor de dialoog hierover met onze inwoners helpt het om op kernniveau inzicht te geven in de activiteiten. Dit kan via een online begroting. Met een online begroting geven we op een eenvoudige, transparante en integrale manier inzicht in het beleid wat we uitvoeren. In overleg met betrokkenen gaan we de gewenste informatie opleveren. Dit voeren we gefaseerd in. Integraal, eenvoudig en transparant. 13. Onderwijsbegeleiding De gemeente verstrekt schoolbesturen middelen voor onderwijsbegeleiding. In de afgelopen jaren is vanwege de bezuinigingstaakstellingen in de begroting gekort op dit budget. De gemeente is met ingang van 1 januari 2015 wettelijk verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Het is van groot belang dat achterstanden en zorgvragen bij jongeren vroegtijdig worden gesignaleerd en preventief worden aangepakt. Het onderwijs verleent kinderen met een zorgvraag of onderwijsachterstand extra onderwijsbegeleiding. Hoe minder geld er beschikbaar is, hoe minder (en kwalitatief goede) begeleiding aan een leerlingen gegeven kan worden. Wanneer de begeleiding minder wordt, kan de vraag voor tweedelijns (jeugd)zorg oplopen. Het belang van goede onderwijsbegeleiding is door de portefeuillehouders in de regio onderkend. Regionaal is onlangs het besluit genomen om de onderwijsbegeleiding te harmoniseren. Hier is structureel € 30 aan extra middelen voor nodig. Initiatieven uit de samenleving 14. Herdenking stormnacht Andijk In januari 2016 is het honderd jaar geleden dat de bevolking van Andijk de Zeedijk wist te behouden. Daardoor is een ramp voorkomen en bleef Westfriesland droog. Dit belangrijke feit wordt herdacht met allerlei activiteiten, een tentoonstelling en een monument. Het gaat niet alleen om de historie maar ook om aandacht voor de actuele strijd tegen het water. Het geheel bestrijkt een periode van meer dan een half jaar en richt zich naast de plaatselijke bevolking vooral op toeristen en schooljeugd. Het monument wordt bekostigd door de Rotary. Het gaat hier om de ondersteuning van een initiatief uit de samenleving. We dragen hier graag aan bij. De bijdrage staat in verhouding met de bijdrage die de samenleving hierin heeft.
PAGINA 123
Nieuw beleid: meer tijd nodig 15. Sportvelden Voor de sportvelden is in de begroting een bezuinigingstaakstelling opgenomen. Structureel moeten we € 285 besparen. Wij zijn hierover in overleg met de voetbalverenigingen. In oktober 2015 bespreken we ons voorstel in de commissie. Met de huidige plannen realiseren we in 2016 € 176 van de taakstelling. De totale taakstelling kunnen we vanaf 2019 volledig realiseren. Reden voor deze opbouw is dat de verenigingen een inwerktermijn nodig hebben voor de nieuwe situatie. 16. Begraafplaatsen De taakstelling op begraafplaatsen wordt niet gehaald. De belangrijkste oorzaak is het ontbreken van vrijwilligers voor het onderhoud. Ook zijn er geen overname partners gevonden. De effecten van de uitgevoerde maatregelen om de opbrengsten van de begraafplaatsen te verhogen zijn op korte termijn niet merkbaar. In 2016 onderzoeken we op welke wijze de kosten voor de begraafplaatsen verder kunnen verlagen. Tevens stellen we een ruimingsbeleid op, waarmee we bereiken dat uitbreidingen uit- of afgesteld kunnen worden.
PAGINA 124