PENSIOENWOORDENBOEK
AOW Franchise:
beschikbare premieregeling geworden met collectieve ele-
dat deel van je salaris waar je geen pensioen over op kunt
menten (afdekking van de risico’s arbeidsongeschiktheid- en
bouwen. Je ontvangt later immers AOW. Je AOW samen met
overlijden). Het is het beste van beide werelden, of het slecht-
je pensioen is later je inkomen.
ste, afhankelijk van wie je spreekt.
Afstempelen:
DB:
verlaging of korting van pensioenen. Gepensioneerden voelen de pijn direct in hun portemonnee, maar ook de toekom-
defined benefit; zie uitkeringsovereenkomst.
stige pensioentoezeggingen van werkenden gaan omlaag. Zij
DC:
kunnen de kortingen nog inlopen.
defined contribution; zie beschikbare premieregeling.
APF:
Dekkingsgraad:
is een Algemeen Pensioen Fonds. Een nieuwe pensioen-
de verhouding tussen het vermogen van een pensioenfonds
fondsconstructie (eerste vergunningen zijn afgegeven in
en in de toekomst uit te betalen pensioenen.. Bij een dek-
2016) om het pensioen van meerdere werkgevers tegelijk uit
kingsgraad van 100% is er precies genoeg geld in kas. De
te voeren of andere pensioenfondsen overneemt. De uitvoe-
actuele dekkingsgraad is de verhouding op één moment. De
ring van het pensioen wordt onder gebracht in verschillende
in 2015 geïntroduceerde beleidsdekkingsgraad is de gemid-
collectiviteitskringen. Binnen deze Kring zijn deelnemers soli-
delde dekkingsgraad over de afgelopen twaalf maanden en
dair met elkaar, zij delen risico’s met elkaar, zoals arbeidson-
wordt gebruikt bij het besluit om de pensioenen al dan niet
geschiktheid of overlijden. Tussen de Kringen bestaat er geen
te indexeren. De vereiste dekkingsgraad is de dekkingsgraad
solidariteit. Dit houdt in, dat de pensioenbeleggingen tussen
waarbij een pensioenfonds helemaal gezond is. (de minimale
de Kringen van elkaar gescheiden zijn. Om de belangen van
dekkingsgraad moet 105% zijn). Dit houdt in, dat voor elke
werkgevers en deelnemers binnen een Kring te behartigen,
Euro 100 het fonds Euro 105 in kas moet hebben. Naarma-
is er een Belanghebbendenorgaan. Belangrijke beslissingen
te het beter gaat op de beurzen en de rente stijgt, verbetert
over de Kring, moeten door dat orgaan worden goedgekeurd.
de dekkingsgraad. Het omgekeerde geldt ook: gaat de beurs omlaag en/of de rente daalt, verslechtert de dekkingsgraad.
Beschikbare premie regeling: dat is een pensioenregeling waarbij (vaak via een beschik-
Doorsneesystematiek:
bare premie staffel) het uitgangspunt is wat er per maand
elke werkende betaalt in het NL pensioenstelsel een gelijk
wordt ingelegd. Wat er op pensioendatum voor pensioen kan
percentage van zijn salaris aan pensioenpremie en bouwt
worden aangekocht is afhankelijk van het rendement van de
daarvoor een gelijk pensioen op. Dit heet de zogenaamde
inleg.
doorsneepremie en doorsneeopbouw. Met name is dit de systematiek van de Algemene Ouderdom(s) Wet en pensi-
Beschikbare premiestaffel:
oenfondsen. Klinkt logisch, maar is het niet. Eigenlijk zouden
hiermee wordt de premie van een beschikbare premierege-
jongeren veel minder hoeven inleggen (of meer moeten op-
ling bepaald. Deze is vaak leeftijdsafhankelijk.
bouwen), omdat hun inleg pas veel later nodig is en veel langer kan renderen. Ouderen moeten juist veel meer inleggen
Eigen bijdrage:
(minder opbouwen), omdat zij bijna met pensioen gaan. In het
Dat is jouw bijdrage aan de premie voor je pensioen. Dit kan
verleden is besloten tot de doorsneesystematiek in de veron-
in alle verhoudingen zijn afgesproken. Vaak kun je dit terug-
derstelling dat jonge werknemers die te veel betalen vanzelf
vinden in het pensioenreglement of startbrief.
oude werknemers worden, in dezelfde sector, die te weinig betalen. Maar dat is niet langer vanzelfsprekend.
CDC: Collective defined contribution. Het is een bijnaam van het huidige NL pensioenstelsel (een uitkeringsovereenkomst). Er worden geen keiharde garanties afgegeven. Het is een soort
(n)Ftk:
hoofdlijnen (laag 1), toelichting op de hoofdlijnen (laag 2) of
het nieuw Financieel toetsingskader. De spelregels voor de
details (laag 3). Vanaf 1 juli 2016 is de toepassing verplicht
pensioensector die bepalen aan welke financiële eisen pensi-
voor deelnemers. Laag 1 vervangt tevens de startbrief.
oenfondsen moeten voldoen en hoe ze moeten omgaan met financiële tegenvallers.
Pensioendatum: de datum waarop je met pensioen kan of mag.
Factor A: dit is jouw pensioenopbouw in dat jaar. Deze factor heb je ook
Pensioengevend salaris:
nodig voor het berekenen van je ruimte om lijfrente premie af
het salaris waarmee de pensioenberekening wordt gedaan.
te trekken van je inkomstenbelasting.
Dit is afhankelijk van de regeling maar vaak is het je maandloon maal 12 (of vierwekelijks loon maal 13) plus vakantie-
Indexatie: Je pensioen volgt de ontwikkeling van de prijzen. Kinderen: dat zijn je eigen kinderen maar ook stief-, pleeg- en
toeslag. Hoe het precies zit staat in je pensioenreglement of startbrief.
geadopteerde kinderen die door jouw worden onderhouden
Pensioengrondslag:
of opgevoed.
het is een misverstand dat je over je gehele salaris pensioen opbouwt. Het is namelijk je salaris minus de franchise. Wat je
Lifecycle:
van deze rekensom overhoudt is de pensioengrondslag. Hier-
als je zelf geen verstand hebt van beleggen dan kun je dit
over bouw je pensioen op. Afhankelijk van de regeling wordt
overlaten aan de pensioenuitvoerder. Met het beleggen hou-
dit gebruikt voor bepaling van de premie of aanspraak.
den zij rekening met het doel en de nog resterende looptijd. Richting je pensioen bouwen zij het risico af.
Pensioenkapitaal: het geldbedrag wat je tijdens je diensttijd opbouwt voor aan-
Onbepaald partner of wezen systeem: bij deze keuze wordt ervan uitgegaan dat er altijd een partner
schaf van een pensioenuitkering op pensioendatum
of kinderen zijn mee verzekerd. Of ze er nu zijn of niet. Bij
Pensioenovereenkomst:
een bepaald partner of wezenpensioen moet de persoon zijn
je gaat geen overeenkomst aan met een verzekeraar maar
aangemeld anders is er geen dekking.
altijd met je werkgever. Dit is een onderdeel van je arbeidsovereenkomst. De werkgever brengt het echter op zijn beurt
Opting out: als je hier voor kiest dan stap je uit de lifecycle fondsen en ga
onder bij een verzekeraar of pensioenfonds.
je zelf je beleggingsstrategie bepalen. Hiervoor moet je wel
Pensioenreglement:
eerst een beleggings “rijbewijs” halen. Aangezien je hiermee
dit zijn de voorwaarden van de regeling. Hierin kun je alle af-
meer risico kan nemen.
spraken terugvinden.
Partner:
Pensioenuitvoerder:
de man of vrouw waarmee je bent getrouwd, geregistreerd
het bedrijf dat de pensioenregeling van je werkgever uitvoert.
partner bent of met wie je samenwoont (gezamenlijke huis-
Vaak een verzekeraar, een premie pensioeninstelling of een
houding)
pensioenfonds.
Pensioen 1-2-3:
Pensioenverzekeraar:
is een initiatief van de pensioenfederatie en het verbond van
is een pensioenuitvoerder die premies int van verzekerden
verzekeraars. Alle pensioenuitvoerders moeten op dezelfde
voor opbouw van het ouderdomspensioen en afdekking van
wijze deelnemers voorzien van informatie over hun pensioen-
de risico’s van arbeidsongeschiktheid en nabestaanden-
regeling. Dit doen zij op drie manieren (lagen). Informatie op
pensioen (partner-, wezen- en ANW pensioen, niet vallende
onder een bepaalde bedrijfstak (o.a. bouw, metaal, ambtenaren, zorg enz.) Slechts 15% van de NL bevolking is verzekerd in de vrije sector.
Premiepensioeninstelling (PPI):
Salaris/diensttijdregeling: vaak is dit een pensioenregeling op basis van middelloon. Dat wil zeggen dat je elk jaar een stukje van je pensioenaanspraak opbouwt. Dus niet de inleg is bepaald maar wat je later aan pensioen gaat krijgen. Omdat je salaris niet elk jaar
sinds 2011 een pensioeninstelling, ook in de vrije sector, die
hetzelfde hoeft te zijn bouw je salaris op over het gemiddelde
voorkomt uit de Europese richtlijn en is oorspronkelijk ont-
van je salaris. Vandaar middelloon
worpen om ook pensioenregelingen in het buitenland uit te kunnen voeren vanuit NL. Een PPI voert een beschikbare premieregeling uit. Zij mogen geen verzekeringstechnische
Startbrief: deze was bedoeld om op een eenvoudige manier uitleg te
risico’s dragen (afdekking arbeidsongeschiktheid- en nabe-
geven over je pensioenregeling, maar is echter inmiddels zo
staandenpensioen). De focus ligt op de opbouwfase van het
uitgebreid dat ze vaak nog dikker zijn dan het reglement van
pensioenkapitaal. Op het moment van pensioneren draagt de
de pensioenregeling.
PPI het opgebouwde pensioenkapitaal over aan een verzekeraar naar keuze van de deelnemer, die met het kapitaal tegen het op dat moment geldend tarief een levenslang pensioen aankoopt. De verzekeringstechnische afdekking van arbeids-
Totale diensttijd: de totale diensttijd is jouw datum in dienst vanaf 21 jaar tot aan de ingangsdatum van jouw pensioen.
ongeschiktheid en het nabestaandenpensioen wordt gedragen door een verzekeraar. De meeste verzekeraars hebben naast hun pensioen verzekeringsactiviteiten (N.V.) ook een PPI opgericht (Stichting).
Pensioenfonds:
Uitkeringsovereenkomst: salaris/diensttijdregeling. Je weet precies wat je later aan pensioen gaat ontvangen. Niet meer en niet minder. Dat geeft zekerheid maar geen kans op een beter pensioen. De premie staat niet vast. Bij een lage rente betekent dit een hoge pre-
dit kan zijn een bedrijfstakpensioenfonds (bedrijfstak gerela-
mie. Betaald jouw werkgever alles dan is de directe invloed
teerd zoals de bouw, metaal, ambtenaren, uitzendkrachten,
voor jou minder groot. Betaal je een eigen bijdrage dan merk
zorg). Een ondernemingspensioenfonds. De onderneming
je dat ook in je portemonnee. UPO/Uniform.
zelf heeft een eigen pensioenfonds, zoals Heineken, Shell) of een beroepspensioenfonds voor beroeps beoefenaren zoals medici, notarissen, loodsen. 85% van de NL bevolking is deelnemer in een pensioenfonds.
Pensioenvoorlichters: dit zijn mensen die op een begrijpelijke manier uitleg geven
Ufr: Ultimate Forward Rate. Een kunstmatige rente voor de heel lange termijn die pensioenfondsen moeten gebruiken om de waarde van pensioenen over twintig jaar of langer door te rekenen. Hoe hoger de Ufr, hoe gunstigere voor pensioenfondsen.
over je pensioen. Over het verleden, heden en toekomst . Op een manier waardoor eindelijk duidelijk wordt hoe je pensioen er uitziet.
Percentage dienstverband:
Pensioen Overzicht: elke deelnemer aan een pensioenregeling ontvangt eenmaal per jaar een overzicht met de stand van zaken van zijn of haar pensioen.
dit wordt ook wel parttimepercentage of deeltijdpercentage genoemd. Dit is van belang bij de opbouw van je pensioen.
Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid:
Waardeoverdracht: bij het wisselen van werkgever en dus pensioenregeling heb je een wettelijk recht om je “oude’ pensioenpot over te heve-
dit noemen ze ook vaak PVA. Door het meeverzekeren hier-
len naar de regeling van de nieuwe werkgever. Je krijgt van
van zorg je ervoor dat je bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschikt-
te voren een voorstel om te kijken of dit wel interessant voor
heid toch je pensioen (gedeeltelijk) blijft opbouwen. Zonder
je is.
dat er premie (gedeeltelijk) betaald hoeft te worden.
Wezenpensioen: kom je te overlijden dan ontvangen je kinderen tot een bepaalde leeftijd (vaak 18, soms 21 of 27 jaar) de vooraf afgesproken uitkeringen.
WIA: dit is de wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen. Voor het pensioen is dit vooral belangrijk voor de bepaling van het percentage arbeidsongeschiktheid en de daarbij behorende premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid.
www.mijnpensioenoverzicht.nl: deze website is in het leven geroepen door de overheid om zodoende te garanderen dat iedereen die pensioen opbouwt of heeft opgebouwd kan terugvinden wat zijn of haar pensioen is.
Groeneweg Pensioen Consultancy Frisostraat 23 3295 CE ‘s-Gravendeel 085-4894879
[email protected];
[email protected] www.groenewegpensioen.nl
