AGRICULTURE PROJECT PROJECTPLAN Stichting Dibiyya Development Project Verweylaan 35 4707 LR Roosendaal Email:
[email protected] Website: www.dibiyya.nl Auteurs: Netherlands - Suffian Badara, Nanne J. Visser, Ruben Jansen Sierra Leone - Gibril Kamara, Alex Lahai Juli 2010
Hoofdstuk 1: Inleiding agrarisch project Tijdens de implementatie van de Water en Sanitatie projecten in april 2008 en 2009 heeft Dibiyya Development Project gesprekken gevoerd met de Paramountchiefs van de chiefdoms Magbema en Masungbala, Dibia Farmers Association Kambia, zijnde de vertegenwoordigers van de plaatselijke boeren, vertegenwoordigers van de ministerie van Health, Foodsecurity om te komen tot een nieuw project om de voedselproductie in de regio Dibiyya, Kambia District te verhogen resp. verbeteren. Beide paramountchiefs waren tot de overtuiging gekomen, dat door de extreme armoede en het gebrek aan middelen de voedselproductie ter plaatse steeds meer in gevaar dreigt te komen, waardoor een hongersnood in de regio niet uitgesloten kan worden. In opdracht van Dibiyya Development Project heeft Alex Lahai, student aan Agrarische hogeschool in Freetown begin februari 2009 een voorbereidend onderzoek naar de omstandigheden ter plaatse uitgevoerd. Tevens hebben Ruben Jansen en Suffian Badara tijdens hun verblijf in Sierra Leone in april 2009 veldonderzoek uitgevoerd naar mogelijkheden om een landbouw cq veeteeltbedrijf te starten om de voedselproductie ter plaatse te vergroten resp. te verbeteren. Tevens hebben zij met vele plaatselijke boeren, boerenorganisaties, onderzoeksinstiuten in Kambia district gesprekken gevoerd om te komen tot samenwerkingsverbanden. Resultaten van dit onderzoek zijn verwerkt in dit rapport.
Dit agragrisch project beoogt het oprichten van een boerderij voor de productie van rijst en andere plaatselijke gewassen in Dibiyya, Sierra Leone.
Hoofdstuk 2: Introductie Sierra Leone Sierra Leone, ruim 72.000km2 is een klein land in West-Afrika, gelegen tussen Guinee in het noorden en het noordoosten en Liberia in het zuiden. De westkant van Sierra Leone ligt aan de Atlantische Oceaan.
Het klimaat is tropisch en kent 2 seizoenen, regentijd van april tot oktober en de droge tijd van november tot maart. De regenval varieert van 2750mm in het noorden tot 3250mm in het zuiden. De temperatuur schommelt van 19C tijdens het Harmattan seizoen (harde wind) tot 32C op het hoogtepunt van het droge seizoen (maart) Na de ontdekking door de Portugezen in(Sierra Leone is afgeleid vanSerra Leoa;Leeuwenberg), was het land voor de Europeanen vooral interessant als bron van. VanafIslandal werden tussen1670jaarlijksslaven verscheept naarAmerika,Indië, Brazilie en Suriname. Ineen nederzetting gebouwd door bevrijde slaven uitLondenhet schiereiland (nu Western Area) dat zijThe Province of Freedom. De huidige hoofdstadindoor vrijgelatenAfroAmerikaanse, later kwamen daar Marrons, enkele compagnieën soldaten uitWestIndiëbevrijde Afrikanen uit o.a. Brazilië. Vanafde Engelsen langs de kust vanAfrikaonderschepten zo illegale slavenhalers. De bevrijde slaven werden in Freetown aan land gelaten. Na verloop van tijd vormden deze verschillende groepen kolonisten één bevolkingsgroep (de Creolen/Krio) met een eigen taal; hetKrio. Inhet schiereiland (The Western Area) enBonthe (Sherbro) Islandeen Britse, waarin de Creoolse eliteprominente rol zou gaan spelen in de handel, het onderwijs en. Tevens diende Freetown als de hoofdstad vanWest-Afrika. De relatie tussen de kolonie en het achterland werd gekenmerkt door dominantie van de Creolen. De Britten en Creolen drongen steeds verder door en sloten verdragen met lokale Chiefs om de handel veilig te stellen, onder voortdurende dreiging van concurrenten: devanuit het Noorden (Guinee) hun invloedssfeer uit te breiden. In 1896 verklaarden de Engelsen daarom het achterland tot. Tijdens de koloniale periode is het landschap veranderd in grote plantages met palmbomen om aan de vraag naar palmolie voor de productie van zeep (o.a. palmolive) te kunnen voldoen. Tijdens de burgeroorlog zijn de plantages verlaten en grotendeels verwoest of verwilderd. Sierra Leone verkreeg zijn onafhankelijkheid opapril. Tussenhet land te lijden onder een bloedige burgeroorlogde helft van het land gevechtsgebied werd en een kwart van de bevolking moest vluchten. Hierdoor werd de infrastructuur van het land, het onderwijssysteem verwoest, waardoor analfabetisme onder met name de plattelandsbevolking groot is. Velen zijn tijdens de burgeroorlog naar de hoofdstad gevlucht en verkozen na het einde van de burgeroorlog in de hoofdstad te blijven boven de terugkeer naar de bittere armoede in de dorpen. Overheidsbeleid Het beleid van de overheid is gericht op energievoorzieningen in Freetown, met name electricteitsvoorziening en infrastructuur, terwijl in de rest van Sierra Leone het overheidsbeleid is gericht op versteviging van landbouw.
Armoede in Sierra Leone. De levensverwachting in Sierra Leone is dramatisch laag. Met een levensverwachting van 42 jaar behoort Sierra Leone tot één van de meest slechte landen in de wereld om te leven. Dit percentage heeft een aantal oorzaken. Het begint helaas al bij de bevalling. Sierra Leone heeft het hoogste percentage moeder en kind sterfte in de wereld. De reden hiervoor is dat er niemand bij de bevalling aanwezig is die de bevalling in goede banen kan leiden. Wanneer er zich complicaties voordoen is er geen deskundige aanwezig die hier iets aan kan doen. De Traditional Birth Attendance, kunnen zij wanneer er geen enkele complicaties zijn de bevalling behoorlijk sturen. Dit gebeurt allemaal in een omgeving met slechte hygiëne. Doen er zich wel complicaties voor dan worden de zwangere moeders doorgestuurd naar het ziekenhuis. Dit ziekenhuis is 25 kilometer verder gelegen en de enige mogelijkheid daar te komen in te voet of gedragen
worden. Het komt voor dat moeder en kind het ziekenhuis niet halen. Halen zij het ziekenhuis wel, dan is er nog geen enkele garantie dat zij het overleven. Een andere oorzaak zijn allerlei ziektes. Ziektes ontstaan door weinig of geen sanitaire voorzieningen, geen schoon drinkwater maar ook vanwege wind en hongersnood.
Dibiyya Dibiyya ligt in het stroomgebied van enkele grote rivieren en is omgeven door moerassen, een uitstekende broedplaats voor muskieten. De kwaliteit van het oppervlaktewater is slecht en sterk verontreinigd. De rivieren en het oppervlaktewater wordt gebruikt als openbaar toilet, wasgelegenheid en drinkwater. Regelmatig breken endemieën uit zoals malaria, diaree, cholera, tuberculose, tyfus, dysenterie. De bevolking staat dan machteloos. Het Rode Kruis in Kambia probeert door preventie en voorlichting de endemieën te voorkomen. Doorlopend hebben zij cholerapatiënten, maar ook patiënten met andere watergerelateerde ziektes in hun kliniek. Door het regenseizoen en vooral de periode daarna zijn er veel muggen, deze zijn vrijwel allemaal besmet met malaria. Onder het schoolproject heeft Dibiyya Development Project een waterput gebouwd in Dibiyya waardoor de bevolking van Dibiyya toegang gekregen heeft tot relatief “veilig” drinkwater. De bevolking woont in lemen huizen met aangestampte vloeren en een bladerdak. Men slaapt op een matje op de grond of op een matras van gras of bladeren. Ideale broedplaats voor allerlei ongedierte en bacterieen. In de dorpen is geen toegang tot veilig drinkwater en het ontbreekt aldaar aan latrines en/of toiletten. Dit is de oorzaak dat in zowel 2006, als 2007 cholera en diaree endemie is uitgebroken, die in 2006 op het hoogtepunt van het droge seizoen (maart-april) het leven kostte aan 26 mensen, in 2007 waren dat 18 mensen. Het toilet voor zover deze al aanwezig is, is een gat in de grond en ligt vaak in een hoek van het huis of tegen het huis aan. De gebrekkige sanitaire voorzieningen zijn de oorzaak van de hoge kindersterfte. Zij veroorzaken ziektes zoals cholera, tuberculose, typhus, dysenterie Naast ziektes die hierboven al genoemd zijn heerst er: diarree, aids, hondsdolheid, gele koorts, knokkelkoorts, hepatitis A en B.
Hoofdstuk 3: Algemene informatie omgeving Dibiyya In 2006 hebben we onze locale contacten gevraagd een telling te houden naar het aantal inwoners in de diverse dorpen in de Dibiyya regio. In bijlage xx staan de resultaten van deze telling. De aantallen zijn onder voorbehoud, aangezien bewoners door de invoering van onze 1e en 2e Water en Sanitatie project mensen naar de dorpen zijn verhuisd, die een waterput hebben gekregen. Beroepen Zowel mannen als vrouwen in de dorpen zijn overwegend boeren. Tijdens het droge seizoen, na de oogst, doen ze wat (ruil)handel om de tijd naar het volgende seizoen te overleven. Er zijn geen andere beroepen in Dibiyya of de andere dorpen Wegen De meeste (zand) wegen naar de dorpen zijn slecht, vooral in het regenseizoen. Het water kan dan niet afgevoerd worden, waardoor de diepe kuilen in de weg vollopen. Sommige
dorpen zijn per auto niet te bereiken vanwege de zeer slechte staat van bruggen over de riviertjes en moerassen. Zijn de bruggen iets beter, dan kunnen er alleen lichte vrachtauto’s over. SDDP heeft bij de implementatie van haar St. Francis Primairy school zelf ervaren hoe slecht de wegen naar Dibiyya waren, toen bouwmaterialen per vrachtauto daarheen vervoerd werden. De bruggen konden de belasting niet aan, waarop ze gestut moesten worden. Ook was de toestand van de wegen erbarmelijk slecht, vele diepe kuilen vol water. Bij enkele dagen moest de vrachtauto uitgeladen worden en het bouwmateriaal bestemd voor dat dorp kilometers op het hoofd vervoerd worden. Kambia District Council heeft na lang aandringen van de bewoners de bruggen uiteindelijk verbeterd. Dibiyya Development project heeft enkele kruiwagens en spades ter beschikking gesteld, zodat de bewoners de wegen na het regenseizoen kunnen onderhouden en herstellen. Rivieren, beken, moerassen Sommige dorpen liggen aan de rivier andere bij beken, die in het droge seizoen opdrogen. Bij alle dorpen liggen moerassen, die in het droge seizoen ook opdrogen. Enkele dorpen hebben geen andere waterbron dan een primitief uitgegraven waterbron.
Hoofdstuk 4: Stichting Dibiyya Development Project 4.1: Ontstaan SDDP Het dorp Dibiyya en de omliggende kleinere dorpen liggen in de meest achtergebleven gebied van Sierra Leone. Het dorp ligt midden in de rimboe en is zeer slecht bereikbaar. De bewoners leven van de opbrengst van hun landbouw en wat veeteelt (geiten en kippen). Sommige hebben een kleine palmolie plantage. De percelen voor landbouw zijn klein en niet al te productief. Hongersnood komt elk jaar voor. Veel mensen verlaten nooit hun dorp bij gebrek aan middelen of kennis. De oorlog veranderde echter alles. In Sierra Leone woedde tussen 1991-2001 een zeer bloedige burgeroorlog. Belangrijkste oorzaken van deze oorlog waren armoede en gewetenloze politici op jacht naar de natuurlijke rijkdommen van Sierra Leone. (diamanten). Voornamelijk het zeer afgelegen gebied in het district Kambia, waarin Dibiyya ligt werd slachtoffer van gruwelijke slachtpartijen, waardoor de inwoners naar het nabijgelegen Guinee vluchtten. Dibiyya Development Project werd opgericht toen de bewoners uit Dibiyya in 2001 terugkeerden uit de vluchtelingenkampen uit het naburige Guinee en men langzamerhand weer tot rust begon te komen en het normale leven weer begon op te pakken. De vrouwen hadden de ontwikkelingen en vooruitgang in Guinee gezien en kwamen bijeen om een agrarische groep te vormen, omdat ze van huis uit boerinnen zijn. De groep breidde zich uit en kwam op een bepaald moment op het punt, dat ze zich omvormde tot een gemeenschapsorganisatie “ Community Based Organization “ (CBO). Zij realiseerden zich, dat men de gruwelijkheden van de oorlog moet proberen te vergeten en hun aandacht op de toekomst richten. Ze zagen in, mede gezien hun ervaringen in Guinee, dat zelfontwikkeling de enige uitweg is uit de extreme armoede. Hierbij werden ze geholpen door (ex-)medewerkers van grote internationale hulporganisaties, die in de dorpen achtergebleven waren of werkeloos terugkeerden naar hun dorp. De Community Based Organization kreeg de naam Dibiyya Development Project, omdat het idee afkomstig is van de vrouwen van Dibiyya. Dibiyya Development Project begon haar activiteiten op 15 maart 2001
Het project breidde zich later ook uit tot de andere dorpen in de omgeving en tegenwoordig is Dibiyya Development Project goed ingevoerd in alle dorpsgemeenschappen in de regio.het project kregen de mensen het gevoel dat ze weer een toekomst hebben. project is gebaseerd op de gedachte dat samenwerken in een project de hele gemeenschap ten goede komt, samenwerken zal ook uitstraling hebben naar de samenleving. Men ondervindt dat iedere bijdrage en iedere persoon die op zijn eigen wijze bijdraagt waardering en respect . In elk dorp dat deelneemt aan Dibiyya Development project heeft zich een Village Development Committee gevormd, dat taak heeft projecten te entameren en te implementeren. Suffian Allieu Badara, (1969) wonend in Roosendaal, Nederlandse nationaliteit, als erkend vluchteling afkomstig uit Sierra Leone en geboren in Dibiyya zelf, bezocht zijn geboortedorp in 2004. Hij kwam in contact met de vrouwen van Dibiyya Development Project. De vrouwen vertelden over de strijd die zij moesten voeren tegen armoede en onwetendheid in hun gemeenschappen. In uitvoerige discussies kreeg de overtuiging gestalte dat alleen duurzame zelfontwikkeling de uitweg zou zijn uit de armoede en onwetendheid. Aangezien de vrouwen de gemeenschap dragen is het ontwikkelen van kennis van vrouwen van economisch levensbelang voor het overleven van de gehele gemeenschap. Terug in Nederland is hij begonnen met een stichting op te richten en gelden in te zamelen om ontwikkelingsprojecten mogelijk te maken. 4.2: Doelstellingen SDDP SDDP stelt zich tot doel de armoede van de bewoners van de regio Dibiyyate verminderen - bewoners te organiseren in ontwikkelingstrajecten. - werkgelegenheid te verbeteren - het verhogen van kennis en bekwaamheden van de bewoners - het realiseren van projecten om de welvaart en welzijn van de bewoners duurzaam te verbeteren. Dibiyya Development Project wil een oplossing bieden van de algemene socio-economische problemen in Dibiyya door het implementeren van ge-integreerde projecten op het gebied van plattelandsontwikkeling in nauwe samenwerking met enerzijds de dorpsgemeenschappen en anderzijds de plaatselijke overheden en ministeries. Dibiyya Development Project wil tevens een bijdrage leveren aan de millennium doelstellingen. Dibiyya Development Project Sierra Leone heeft in de afgelopen jaren reeds een aantal projecten op het gebied van landbouw, werkgelegenheid, wegonderhoud en onderwijs gerealiseerd. Dibiyya Development Project heeft voor de inwoners van Dibiyya bemiddeld bij het verkrijgen van micro-kredieten ter verhoging van werkgelegenheid, marktontwikkeling en landbouw( het creeeren van zaadbanken). 4.3: Projecten SDDP St. Francis Primairy School gerealiseerd in oktober 2006 De bouw van een lagere school, 6 klassen, kantoor, waterput en toiletten. De school wordt als de beste in de hele regio beschouwd. De school wordt beheerd door Movement of Faith, een interkerkelijke organisatie in Sierra Leone. Salariskosten worden door de overheid betaald en World Food Program voorziet de leerlingen van maaltijden. Hiermee is bereikt dat 600 kinderen, jongens en vooral meisjes goed onderwijs kunnen krijgen. Water en Sanitair 2008 gerealiseerd in april 2008 De bouw van 10 waterputten en 150 toiletten voor 10 dorpen in de regio Dibiyya, zodat de bewoners van deze dorpen toegang hebben tot veilig en schoon drinkwater. De toiletten zijn
vooral bestemd voor vrouwen en meisjes opdat ze veilig en hygienisch hun behoefte kunnen doen, zonder de bush in hoeven te gaan.. Dit project heeft het aantal ziektegevallen in de betreffende dorpen drastisch verminderd. Traditional Birth Attendants (TBA) gerealiseerd in februari 2009 De training en opleiding door een nederlandse kinderarts van 26 lokale vroedvrouwen, zodat zij zwangerschappen en bevallingen beter kunnen begeleiden en complicaties kunnen onderkennen. Water en Sanitair 2009 gerealiseerd in 2009 De bouw van 10 waterputten en 100 toiletten voor 10 andere dorpen in de regio Dibiyya De bouw van 100 latrines in de 10 dorpen is in oktober 2009 gerealiseerd. Ambachtenschool gerealiseerd in 2008 en 2009 In samenwerking met 3e Wereldwerkplaats, Teteringen is in 2008 een ambachtschool ingericht in de districtsplaats Kambia. 3e Wereldwerkplaats heeft een container met computers, naaimachines, gereedschappen naar Kambia verzonden, waarop de school is ingericht. Wegens gebrek aan elektriciteit en concurrentie met andere NGO's hebben we helaas moeten besluiten de school te sluiten. Op verzoek van de plaatselijke secundairy schools in Kambia hebben we de computers, naaimachines en gereedschappen aan hun in bruikleen ter beschikking gesteld, zodat zij hun leerlingen onderwijs in deze gebieden kunnen geven. In navolging van de secundairy scholen in Kambia hebben secundairy schools in omgeving Kambia Dibiyya Development Project gevraagd een nieuw project op te starten om computers, gereedschap en naaimachines, zodat zij hun leerlingen onderwijs in deze vakken kunnen gaan geven. Een aanvraag voor deze materialen is ingediend bij 3e Wereldwerkplaats Teteringen 4.4: Sponsoren van deze projecten waren o.a. Diverse RK instellingen in Nederland, Aqua4All, Atos/Origin, Plan Nederland, Cordaid, Wilde Ganzen, 3e Wereldwerkplaats, Rabo Foundation, Share4More, ASN Bank Foundation, Emmaus, Syntens, WOS Teteringen. 4.5: Registraties: Dibiyya Development Project was in Sierra Leone geregistereerd bij het Ministery of local Government and Community Development in Sierra Leone onder nummer : CBO/SL/KAM 135 Dibiyya Development Project is geregistereerd als locale NGO bij het Ministery of Finance and Economic Development in Sierra Leone. Registratienummer NNGO/286 Dibiyya Development Project is in Sierra Leone aangesloten bij National Association of Farmers of Sierra Leone lidnummer DODEP/D3/471/NGO/025 NAFSL/NS/NK418 Dibiyya Development Project Nederland is een stichting, geregistreerd bij Kamer van Koophandel Breda onder nummer 20121906 en heeft tot doel gelden in te zamelen voor het realiseren van ontwikkelingsprojecten in Sierra Leone. Sinds april 2009 is het kantoor van Dibiyya Development Project in Sierra Leone operationeel. Het kantoor is gelegen aan 3 Lower Passonage Street, Kissey, Freetown. Office manager is mr. Gibril Kamara en fieldworker is mr. Mahmud Bangura.
4.6: Contacten: Dibiyya Development Project werkt in Sierra Leone zeer nauw samen met de Katholieke Missie onder leiding van de bisschop van Makeni en heeft ook zeer goede contacten met de moslimorganisaties in Sierra Leone zoals Movement of Faith. Dibiyya Development Project heeft ook zeer goede contacten opgebouwd met zowel lokaal bestuur en als op regeringsniveau. De paramountchiefs van Magbema en Masungbala chiefdoms, District Kambia zijn adviseurs van Dibiyya Development Project en ondersteunen de projecten bij de locale bevolking. Movement of faith: Beheert een groot aantal primairy en secundairy scholen in Sierra Leone waaronder St. Francis Primairy School, ons eerste project in Sierra Leone. Zij zullen betrokken worden bij projecten op gebied van onderwijs en/of trainingen Mr. Charm, advocaat te Freetown: Hij is onze juridische adviseur en zorgt voor de legalisatie van alle projectactiviteiten. RRC, Holland Farming S.L. LTD, SMP, MAFS, JICA, FAO, Action Aid, Finance Salone, Financiele instelling in Sierra Leone, dat micro-credit verstrekt, Red Cross, Kambia (Red Cross Kambia adviseert Dibiyya Development Project bij haar WATSAN-projecten. bestrijding van malaria, cholera etc.) Ambassadeur Sierra Leone in Brussel + Guinnee, Pro Credit Bank, Contractors, .evt. Dep. Min. Education, Kambia Hospital adviseert Dibiyya Development Project bij haar medische projecten. Artsen van Kambia Hospital hebben het project TBA actief ondersteund. In het kader van project WATSAN 2009 deel 2 wordt de door hen ingerichte medische post opgeknapt. Syntens, WUR, World Food Program, Freetown WFP: Instelling van Verenigde Naties, die aan schoolkinderen maaltijden verstrekt , zo ook aan voor de leerlingen van St. Francis Primairy school in Dibiyya(ons eerste project). Hoofdstuk 5: Probleemstelling. Boeren uit de dorpen bewerken zonder mechanische hulpmiddelen, geld of goed zaaigoed kleine akkertjes. De grootte van deze akkertjes zijn afhankelijk van hun (arbeids)capaciteit. De jaarlijkse opbrengsten uit de akkertjes zijn vaak te gering om hun familie te voeden, hun schulden aan handelaren af te lossen of goed zaaigoed te kunnen kopen. 5.1: Hongersnood Door allerlei oorzaken komt het voor dat er geen voedsel beschikbaar is. Lijdt deze hongersnood alleen al niet tot slachtoffers, dan maakt het de bevolking wel extra vatbaar voor ziektes. Door al deze problemen kunnen deze mensen niet volledig hun land bewerken, een van de oorzaken van de hongersnood in bepaalde periodes van het jaar. De oorzaken zijn: Gebrek aan informatie, kennis De kennis van de boeren is gebaseerd op ervaring en traditie, waardoor ze geen weet hebben van de basiskennis landbouw, hetgeen resulteert in slecht onderhoud, slechte opslag en verouderde technieken.
Gebrek aan onderhoud Ten gevolge van het eerste punt weten locale boeren niet hoe ze hun akker moeten onderhouden, omdat onderhoud geld kost, wat men zich niet kan veroorloven door de lage opbrengst Gebrek aan geld Als de boeren geld voor investeringen zouden hebben, dan zouden ze werkers kunnen inhuren en beter zaaigoed kunnen kopen. Ook is het gebrek aan geld een oorzaak voor een lage opbrengst, omdat ze geen capaciteit hebben alles te oogsten. Gebrek aan goed zaaigoed Het gebruikte zaaigoed is van slechte kwaliteit, maar wel voor de boeren betaalbaar. Vaak is goed zaaigoed niet te verkrijgen in de wijde omgeving. Gebrek aan opslagmogelijkheden Lokale boeren kunnen hun oogst niet opslaan en moeten de opbrengst direct na de oogst verkopen aan scrupuleuze handlaren op een moment dat het aanbod groot is en de prijs laag. Gebrek aan transportmiddelen Door gebrek aan transport kunnen lokale boeren hun oogst veelal niet of zeer moeizaam leveren aan de kopers. Het huren van geschikte transportmiddelen is duur. Gebrek aan (kunst)mest, mineralen ed. (kunst)mest, mineralen, pesticiden zijn duur en voor ongeletterde boeren niet te gebruiken. Gebrek aan gereedschap. Alleen eenvoudig traditioneel gereedschap wordt gebruikt, geen tractoren waardoor de capaciteit om land te bewerken zeer gering is. Gebrek aan landbouwkrediet Eerdere programma’s voor microcredit zijn mislukt, daar de handelaren de boeren dwongen eerst hun schulden bij hen met het verstrekte microcredit af te lossen. Finance Salone, een verstrekker van microcredit in Sierra Leone geeft geen micro-credit (meer) aan boeren op het platteland, vanwege het verhoogde risico. Constraints to Crop Production While the uplands are the largest ecology for crop production, it has several constraints. This ecology produces the lowest rice yield of between 0.4 - 1.0t/ha under farmers’ cultural practices. The most important problem however is the amount of water available during the cropping season. The rainfall is mono-modal, hence causing shortage of water at the tail end of the season. This can cause some amount of water stress for long duration rice crops, especially in the north of the country. There are several other problems both biotic and abiotic. The soil is heavily acidic which provides suitable medium for several weed species. Diseases like blasts and pests like armyworms, weevils and birds are some of the common factors that contribute to the poor yield in the uplands. In spite of these problems, this ecology continues to serve the needs of the majority of farmers in Sierra Leone. The lowlands have problems of weeds, flooding, drought, iron toxicity, pests and diseases. They also provide a good environment for human pests like worms, mosquitoes and leeches. In the bolilands, rice yields are often very low due to the low phosphorus and high acidity. Weed intensity is also very high. Pests like weevils and birds are predominant in that ecology.
Hoofdstuk 6: Project doelstellingen Dit project wil op professionele basis één of meerdere bedrijven (SUNARU) inrichten en exploiteren voor de verdere ontwikkeling van de regio Dibiyya om: De voedselproductie ter plaatse te vergroten en te verbeteren Werkgelegenheid bieden aan de inwoners van Dibiyya en omstreken. Aangaan van samenwerkingsverbanden met lokale boeren en boerenorganisaties Het wegnemen resp. verminderen van de oorzaken van de jaarlijkse hongersnood en/of armoede voor de bewoners in de regio Dibiyya Om de projectdoelstellingen te bereiken stelt SDDP zich de volgende randvoorwaarden: De ondernemingen SUNARU zijn eigendom van Dibiyya Development project. Dibiyya Development project vormt het bestuur van SUNARU en stelt directie en werknemers aan. Directie en medewerkers dienen professioneel geschoold te zijn, zonodig zorgen de SUNARU voor opleiding en/of trainingen. SUNARU dienen winstgevend te zijn. Winsten mogen alleen gebruikt worden voor her-investeringen, aflossingen en de financiering van humanitaire projecten in de regio. SUNARU vallen onder Sierra Leones recht en worden afdoende officieel geregistreerd. SUNARU richten zich op landbouw en veeteelt en op de bestaande gewassen en producten. Er dient ruimte te zijn voor nieuwe en/of experimentele gewassen of producten. SUNARU moeten zoveel mogelijk samenwerken met plaatselijke boeren bij voorbeeld in de vorm van coöperaties Plaatselijke boeren kunnen tegen vergoeding gebruik maken van de resources van SUNARU, inclusief kortstondige lening en/of microcrediet-faciliteiten. SUNARU werkt samen met of maakt gebruik van de faciliteiten van lokale Sierra Leonese landbouworganisaties, instituten, onderzoeksinstanties etc. Eigen beheer. Ervaringen bij de invoering van onze eerdere projecten heeft ons geleerd, dat wil een project slagen de regie over een project heel strak gevoerd moet worden, anders dan in Nederland zijn afspraken in Sierra Leone zeer flexibel. Een dergelijk project trekt allerlei “vreemde vogels”, die alleen van het project willen profiteren, hetgeen zal resulteren in verlies van tijd, geld en moeite. Jammer genoeg, moet rekening gehouden worden met vormen van corruptie. Gezien de belangen en de grote bedragen, die met dit project gemoeid zijn, is het noodzakelijk de ondernemingen vooralsnog in eigen beheer te houden en deskundig, maar vooral betrouwbaar lokaal personeel aan te stellen. In de exploitatiefase kan dan worden overgegaan tot het geleidelijk overdragen van de leiding van de ondernemingen aan betrouwbaar personeel, waarbij control door en rapportage aan SDDP noodzakelijk blijft. Suffian Badara heeft grote ervaring opgedaan bij de implementatie van ontwikkelingsprojecten van Dibiyya Development project in deze regio. Hij kent de plaatselijke omstandigheden en verhouding door en door. Hoofdstuk 7: Agrarische informatie 7.1: Agrarische informatie Sierra Leone Sierra Leone is zeer geschikt voor de productie van rijst en andere voedingsgewassen, want
het heeft een voor rijst uitermate geschikte ecologie. De onderstaande tabel geeft de gebieden aan met de werkelijke en potentiële capaciteit voor rijstproductie en de opbrengst per ha met verbeterde variëteiten en onder lage input condities. Potential Area under cultivation and their average yields in tonnes per hectare  Source: Ministry of Agriculture, Forestry and the Environment, Freetown, 1996.
Productiesystemen van gewassen in Sierra Leone. De 2 belangrijkste ecologieën voor rijstproductie zijn hoogland en laagland. De hoogland (upland) is de dominante ecologie, dat gekenmerkt wordt door vrij gedraineerde bodemtypen, gelegen boven zee-niveau Gewassen op dit land zijn geheel afhankelijk van regenval en in sommige gevallen luchtvochtigheid. De diepte van de hoogland bodem varieert van 3cm tot 9cm en het organische materiaal varieert tussen 1% to 3%. Als resultaat van de zware regenval op deze bodem is het wegspoelen van een groot deel van de voedingsstoffen. Dit maakt de grond zuur met een Ph waarde tussen 4.0 to 5.0. In het hoogland wordt het typisch voor de rimboe gebruikte systeem van wisselend braakliggende gronden gehanteerd In Sierra Leone wordt rijst geplant samen met een aantal andere gewassen; zowel kortdurende tot jaarlijkse gewassen zoals cassava, yams, etc. Rijst is een jaarlijks gewas en wordt gepland in het hoogland in periode dat overeenkomt met de seizoenskalender Een typisch farmland kan een of meer varieteiten rijst, groente, roots and tubers and grain legumes bevatten. Andere cereals zoals sorghum, maize en pearl millet komen ook veel voor op de velden in het hoogland. De 2e belangrijke ecologie is laagland Dit omvat de laag gelegen gebieden, waar voortdurend water aanwezig is gedurende het groeiseizoen. In sommige gevallen is er permanent water aanwezig. Het laagland van Sierra Leone bestaat uit 4 onderscheiden ecologieën t.w. inland valley swamps, mangrove swamps, bolilands and riverain grasslands. a. De inland valley swamps (IVS) ligt in laaggelegen gebieden tussen aangrenzende dalen. Ze worden vaak geassocieerd met beken, die op zichzelf zijriviertjes van belangrijke rivieren vormen. Deze gebieden zijn nat in het grottste deel van het jaar. Deze condities leveren een unieke vegetatie op en rijstproducerende ecologie, dat het voordeel heeft van meer water te bevatten dan het hoogland en daardoor een hogere rijstopbrengst oplevert. IVS liggen in grote delen van het land. b. Mangrove swamps zijn laag gelegen gebieden langs de Atlantische kust. Deze ecologie strekt zich uit van het zuiden van het land en de Western Area tot aan het Noordwesten . Deze gebieden overstromen door de getijden 2x per dag. Het zoute zeewater creeert een bijzondere ecologie, dat loopt van de oceaankust via de Great and Little Scarcies Rivers tot 32 mijl in het binnenland. Langs the Great Scarcies River is rijstbouw mogelijk tijdens de regentijd als het merendeel van het zout dat zich tijdens de droge periode ophoogde, weer naar zee spoelt. Het is algemeen bekend dat rijstbouw in deze ecologie slechts 1x per jaar mogelijk is, dit toch de meeste stabiele rijstbouw in Sierra Leone is. Ten gevolge van de dagelijkse overstromingen van vers water en zoutafzetting tijdens de groeitijd is de
rijstopbrengst in deze cologie gemiddeld het hoogste, terwijl ziekte en schadelijke insecten minimaal zijn. c. Bolilands zijn uitgestrekte komvormige en slechte gedraineerde gebieden tussen de voornaamste rivieren. In de regentijd overstromen de rivieren en stromen hun oevers over en het water loopt in de laag gelegen gebieden, waarvan de grond zeer hard geworden is, waardoor het afvoer van water zeer traag is. Deze gebieden kunnen tussen 0.1 to 1.0meters water in 3 tot 5 maanden van het jaar hebben. Deze ecologie ligt veelal in het noordelijk deel van het land. Rijst wordt op bolilands 1x per jaar verbouwd. Afhankelijk van de bodemtype en aanwezigheid van water wordt rijst gevolgd door groenten, wortelen en knollen voor familie consumptie
Situatie in dorp Dibiyya De bevolking van Dibiyya en omliggende dorpen is overwegend werkzaam in de landbouw en houden wat (loslopend) vee. Aantal akkers De akkers in Dibiyya liggen zowel in de moerassen als in het hoogland. Meer hoogland, dan moeras. De moerasakkers zijn inland valley swamps IVS en bolilands. Ongeveer 65% van de hoogland akkers, terwijl de moeras velden ca 35% vormen. De meest voorkomende economische activiteit is rijstteelt, zowel hoog als laagland. Landbezit Niet iedere familie of huishouding heeft zijn eigen akker. Het land is eigendom van de extended familie. Het is communaal land, eigendom van de gemeenschap. Voor aanvang van het plantseizoen komt men ieder jaar bijeen om de velden toe te wijzen aan die familieleden die willen boeren op dat betreffende stuk land in dat jaar. Grootte van de velden. De grootte van het veld is afhankelijk van de hoeveelheid zaaigoed de boer heeft en het aantal mensen die dat jaar willen boeren Hoe minder mensen, hoe groter de kans dat de velden aan de weinige boeren wordt toegewezen. De moerasakkers zijn klein tot gemiddeld, terwijl de bush en bolilands naar verhouding groot zijn Afstand van dorp, boerderij tot de velden De afstand van het dorp of boerderij naar de velden hangt af van het gebied dat hoofd van extended familie of gemeenschap de boer heeft toegewezen In sommige gevallen zal de boer moeten verhuizen naar het dorp vlakbij het toegewezen veld Wie werkt op het veld. De boer en zijn gezinsleden werken op het veld, maar als ze het werk niet af kunnen maken, zal de boer een groep landarbeiders uit het dorp of uit een ander dorp inhuren om verder te gaan waar hij gebleven was. Geen enkel boeren kan zich veroorloven een tractor te huren vanwege de hoge kosten. Hij geeft de voorkeur aan de werkgroep vanwege het lage loon, wel moet hij een maaltijd per dag geven. Ieder dorp heeft werkgroepen, die helpen het werk af te maken. In sommige dorpen zijn vrouwen familiehoofd geworden, daar zij tijdens de burgeroorlog hun echtgenoot verloren. Zij zijn nu belast met de boerderij werkzaamheden
Beschrijving van een akker De omvang van de velden varieert, naargelang het moeras, bush of boliland akkers zijn De moerasakker is modderig en ovaal, afhankelijk van de manier waarop het moeras zijn water krijgt. De bush akker is rechthoekig, afhankelijk van de wijze waarop de boer de akker kan ontginnen (van struikgewas ontdoen) De boliland akkers kunnen zowel ovaal, als rechthoekig zijn, afhankelijk van het gebied waar het ligt. Dat het land geschikt is voor landbouw bepaalt ook de grootte van de akkers, op heuvelachtig gebieden of op de savannah zijn de akkers klein. Struiken, bomen bij de akkers. In sommige swamps fields staan er soms bomen, afhankelijk waar de akker ligt, maar er zijn veel swamp akkers zonder bomen. In de bush akkers zijn er vaak struiken, afhankelijk van de wijze waarop de boer de akker ontgint. Dit type veld kost veel arbeid om er een geschikte akker van te maken. Op sommige boliland akkers staan soms palmbomen. Veel gebieden zijn verlaten en verwaarloosde palmolieplantages Sommige akkers zijn toegankelijk vanuit het dorp via een zandweg, terwijl ander akkers slechts per voetpad door de bush te bereiken zijn. Moeras en bush velden zijn veelal niet makkelijk bereikbaar. De grondsoort varieert van veld tot veld, voornamelijk kleigrond met veel leem Moerasvelden zijn zeer vruchtbaar als de boer het moeras ontgint en de bladeren op de grond laat liggen rotten in het moeraswater. De bladeren fungeren dan als groene mest. Tijdens het regenseizoen erodeert de bovenste laag van de grond en komt als slib in de moeras terecht, waardoor het moeras vruchtbaar wordt. Bush farm field. Het land wordt afwisselend gebruikt en ligt braak. Door de bushvegetatie vormt er zich humus, dat de grond vruchtbaar maakt. Boliland velden. Na de oogst blijft het gewas op het veld liggen rotten als humus voor de grond. Ligt de bolilland onder een heuvel dan erodeert de grond van de heuvel op de boliland als mest. Noch swamp, noch boliland velden hebben het hele jaar door water, afhankelijk van het seizoen. Tijdens het regenseizoen is er volop water. In de droge tijd, als het meeste water opdroogt en de bomen de bladeren laten vallen, schakelen boeren over op groente, waarbij ze lokaal waterputten graven om de groente water te geven. Het is zeer moeilijk boeren in de droge tijd. Irrigatie uit lokale putten alleen in de droge tijd voor de groenteteelt Extra water is vooral nodig in het droge seizoen De boer en zijn familieleden werken op het veld, maar als zij niet in staat zijn het werk af te maken, zal de boer een werkgroep landarbeiders uit zijn dorp of naburig dorp inhuren om het werk verder af te krijgen. Geen boer kan zich vanwege de kosten een tractor te huren. De boer geeft er de voorkeur aan deze groep landarbeiders in te huren vanwege het lage loon en hij kan hun een maaltijd geven
Ieder dorp heeft een groep landarbeiders, die meehelpen het werk af te maken In sommige dorpen zijn vrouwen boer, omdat zij hun echtgenoot tijdens de oorlog hebben verloren. De capaciteit van de boer om het land te bewerken en te oogsten hangt af het aantal familieleden de boer heeft of van de hoeveelheid geld de boer heeft om een werkgroep landarbeiders in te huren. Is de capaciteit klein, dan zal de boer vaak niet in staat zijn het werk op het land af te maken. Gebruik van kunstmest en hoeveelheid per ha. De boeren gebruiken geen kunstmest wegens gebrek aan geld en kennis. Ze doen aan subsistence farming Gebruik van pesticiden en hoeveelheid per ha. De boeren gebruiken geen pesticiden wegens gebrek aan geld en kennis om dat te gebruiken, ze zijn ongeletterd. Ze gebruiken alternatieve methodes om oogstschades te voorkomen. (biologisch boeren, andere insecten, vogels om schadelijke insecten te bestrijden, met de hand verwijderen van schadelijke insecten etc) Wat kost kunstmest, pesticide Kunstmest kost ca LE200,000 (€70) per zak. Pesticiden kost ca LE100.00. Gebruik van mest en hoeveel per ha. Mest wordt alleen gebruikt voor groenteteelt. De mest komt van een komposthoop in het dorp en de poep van dieren in en rond het dorp. De boer gebruikt geen mest op de rijstvelden, daar de velden door erosie natuurlijk bemest worden via de regenval. Het gebruik van menselijke mest is een taboe in hun cultuur. Gereedschap De boer gebruikt alleen dat gereedschap dat in de gemeenschap of zijn familie beschikbaar is Marktplaatsen Slechts op en of 2 plaatsen in het district wordt een wekelijkse markt gehouden, waar boeren hun producten kwijt kunnen. Kansen en uitdagingen Wat zijn recente verbeteringen op de huidige situatie • vrouwen worden nu toegestaan hoofd van een familie te zijn, als resultaat van de oorlog • vrouwen kunnen de leiding hebben in werkgroepen in de dorpen of een beroep uitoefenen (bv. verpleegster in het dorp) • introductie van een weekmarkt, waar boeren hun goederen snel kunnen verkopen. • Ouders staan toe, dat meisjes naar de basisschool mogen resp. kunnen Wat voor verbeteringen kunnen verder nog volgens de boeren aangebracht worden. Volgens de boeren zijn onderstaande verbeteringen in hun gemeenschap noodzakelijk • Bouw van opslagfaciliteiten • Bouw van sterke bruggen langs de wegen, vooral in de regentijd • Mechanisatie van de landbouw • Bankfaciliteiten met leningen met lage rente • Vee aan vrouwen beschikbaar stellen, zodat zij voldoende proteine aan hun kinderen
• • • • •
kunnen geven Voedsel verstrekken tijdens de hongerperiode augustus/September Micro-crediet aan vrouwen zodat ze zelf zaken kunnen doen of starten Beschikbaar stellen van molens om de vrouwen te ontlasten (stampen) Voldoende transportmiddelen Volwassenonderwijs, zodat boeren kunnen lezen, schrijven en rekenen.
Kansen om landbouwopbrengsten te verbeteren/verhogen zijn • Aanschaf van een tractor • Machine om cassava te verwerken in het dorp • Zaadbank in het dorp oprichten om de leningen met hoge rente te voorkomen • Uitbreiden van het aantal dieren om de proteine te verhogen Constraints zijn • Slecht gereedschap • Hoge leningen • Gebrek aan voedsel • Gebrek aan transportmiddelen • Gebrek aan geld om landarbeidersgroepen in te huren of rekeningen te betalen • Ongeletterdheid.
ECOLOGY
POTENTIAL AREA AREA X 1000 CULTIVATED X1000
AVERAGEYEILDS TONNES/ HECTARE
Upland
792
286
2.0
Inland Valley
690
114
3.2
Mangrove
200
25
3.5
Boliland
145
10
2.8
Riverain Grassland
130
20
2.4
Gewas
Ziektes
Groeitijd
Rice
Rice blast, leaf 4-7 months spot, leaf bright, rice smut, stalk/rootrot
Oogsttijd
Opslag
SeptemberIn local boxes october for upland rice, DecemberJanuary for swamp rice
Maize (corn)
Maize rust, leaf 3-4 months, 120- While it is dry of Cobbs are stored blight, maize 190 days green in kitchen over a streak, leaf spot sloud fire to keep it from insects
Cassava
Aphids, cassava 8-12 months From 8 months mosaic, leafspot, depending on the lef blight cassava
Cowpea
Mosaice, bacterial 3-4 months When dry blight, Nematode depending of the green after type months
Groundnut
Aphids,Rosette, 120-150 days After 120 days leaf spot, seed after planting rot
Okra
Root knot, 3-7 months after 3 mosaic, damping planting time upwards off poundery mullens
or Store in bags and 3 local boxes
Shelled nut are stored in local boxes in bags
months Cut into small bits and dry in bags
Maand
Upland
Februari
Land selectiede akker Drogen, inpakken, ontginnenBomen transport en opslag vellen
Maart
Land ontginnen en afbranden
April
Land afbranden en akkers gereed maken
Mei
Gereed maken van de akkers en boomwortels verwijderen Vroeg planten Ontginnen, nursery (ploegen en planten) preparation en vogelverschrikken
Ontginnen, 1e plant voorbereiden en vogelverschrikken
Planten en vogel verschrikken
Overplanten
Juni
Juli
Swamp farm
Boil and dry store in bags or local boxes
Vogelverschrikken, nursery, ploegen pudding
Boliland Drogen, inpakken, transport en opslag
Landbewerken en ploegen
Augustus
Wieden en omheinen Ploegen en overplanten
September
Vogelverschrikken
Wieden en omheinen Wieden en omheinen
Oktober
Oogsten
Vogelverschrikken
Wieden, omheinen Vogelverschrikken
November
Wassen en transport
Vogelverschrikken
Vogelverschrikken
December
Drogen van zaaigoed Oogsten, dorsen, transport
Vogelverschrikken, oogsten
Januari
Drogen en opslag
Oogsten, dorsen, transport
Oogsten, dorsen, transport
Vogelverschrikken en omheinen
Februari zie boven
Werkzaamheden De boer werkt het hele jaar door van februari tot januari, zie onderstaand schema De productiecyclus van de gewassen zie ook bijlage XX Gewas Type grond Plant periode Periode wieden Oogst schade
Rice
Klei, leem
Mei-JuniJuni-Juiy Regelmatig wieden is noodzakelijk
Vogels, grasscutters, (knaagdieren) insects(sprinkhanen) kevers
Medio Maart-April Regelmatig wieden is voor vroege noodzakelijk maize. Eind Augustus tot medio September voor late maize
Vogels, papegaaien
Cassava
Arme grond, September voor Regelmatig maar doet het vroege plant, wieden is ook goed op goed Decembernoodzakelijk gedraineerde Januari voor late leemachtige plant grond
Sprinkhanen, grasscutters, apen, geiten
Cowpea
leemachtige grond
Pod borers, bee=ars beetle, beetle, leafhoppers
Maize (corn) Goed gedraineerd, niet te nat, leemachtige grond is geschikt
Mei-Juni
Regelmatig wieden is noodzakelijk
Groundnut
Coerse, textured April-Mei sandy loamy soil
Regelmatig Rodents, caterpillars, wieden is grasshoppers noodzakelijk met schoffel
Okra
De meeste grond Mei-Juni is geschikt
Regelmatig wieden is noodzakelijk
Gewas
Periode
Sweet potato
Vroege regen tot Juli
Chines yam
Vroege yam: November to DecemberLate yam: Maart-April
Coc yam
vroege yam: November to DecemberLate yam: Maart-April
Sorghum
Mei-Juni
Millet
Juni-Juli
Flea beetle, cricket, grasshopper, red bug
Insects
Geregeld komen insecten op het veld en eten de oogst (rijst, millet) De opbrengst is daardoor laag door de schade. De boer heft geen geld om voor hem dure insecticides te kopen
Water
Wanneer er weinig regen valt, zal de rijstplant schade lijden en uiteindelijk weinig opleveren (kleine oogst), terwijl de boer de lening aan de handelaren terug zal moeten betalen en er weinig geld voor hem en zijn familie overblijft om van te leven..
Vogels
Vogels vormen ook een problem. Ze moeten afdoende afgeschrikt worden tijdesnd e oogsttijd. Ze lusten ook graag rijst.
Knaagdieren
Ze verwoesten de plant door de wortels te knagen. Ze struinen in groepen de velden af. Lokaal worden ze grasscutters genoemd.
Planttijd Plantperiode van elk gewas. Werkzaamheden op het land vóór -
de plantperiode landkeuze ontginnen afbranden vegatatie vegatatie opruimen boomstronken verwijderen
-
ploegen hamoning/pudding bed making for nursery seeds heaping
-
rice groundnut cassava cowpea sorghum millet (Surdi) potato vires maize Chinese yam Coc yam Vegetable seeds
-
Via leningen van handelaren (traders, CBO, interest) aankoop eigen zaadbank ruil met andere boeren
Welke zaden.
Zaden zijn afkomstig van
Kwaliteit De kwaliteit van de zaden hangt af van de kwaliteit van de opslag. Soms zijn de gekochte, geruilde en via leningen verkregen zaden niet (meer) levensvatbaar, waardoor er geen opbrengst mogelijk is. Hoeveel zaad per acre Zaad per accre is 1 bushel. 1 bushel is 20 TP (tripence pan) lokaal. - rice 1 bushel - groundnut 3 bags - cassava 24 bundles - millet 12 TP - sweet potato 20 vires in bag - rice 1 bag= 2 bushel= 40TP= 50kg - groundnut 1 bag= 2 bushel= 44TP= 34kg - cassava 1 bag= 55 kg - millet 1 bushel= 22TP= 26,8kg - sweet potato 1 bag = 45kg Wordt zaad gekocht of via leningen 70% van de boeren nemen een leningen met rente van handelaren om zaad te kopen van deze handelaren 10% van de boeren kopen het van handelaren of marktrelaties. 10% van de boeren hebben eigen zaadvoorraad, overgehouden van vorig oogstseizoen 10% van de boeren krijgen hun zaad via ruilhandel (Batta system) Sommige boeren hebben geen zaad, maar hebben andere producten, zoals palmoil, millet, sorghum, dat ze tegen het gewenst zaad ruilen. Opslag Slechts 10% van de boeren slaat de zaden op in locale zaken
Kwaliteit van de opslagplaats. Slecht, eigenlijk ongeschikt voor opslag van zaaigoed (termieten)
Groei Zie tabel voor de groeiperiode van de gewassen
Onderhoudswerkzaamheden van de velden tijdens de groei - uitdunnen - wieden - vogelverschrikken - mulcing - staking for some crops - water geven voor sommige gewassen - omheinen, afrasteren Oogst De gehele oogst wordt verkocht, afhankelijk van het gewas. Als het niet het basisvoedsel van de familie van de boer zelf is, zal hij alles verkopen om de leningen af te kunnen lossen. Een klein deel van de oogst wordt verkocht om andere dingen die de familie thuis zelf nodig heeft te kunnen kopen. Kopers zijn handelaren, locale of international NGO, overheid en Community based Organisations of bewoners uit eigen dorp of naburig dorp of stad of zelfs uit het naburig Guinee. De verkoopprijzen hangt af van de periode van verkoop. In het droge seizoen is de prijs laag, terwijl in het regenseizoen de prijs hoog is (juli/augustus) Goede oogst Slechte oogst Regensezieon
= lage prijs = hoge prijs = hoge prijs
Als de boer eigenaar is van de oogst verkoopt hij zelf, anders doet het dorp of de farmer’s groep het, als deze eigenaar zijn Soms wordt een deel van de oogst als zaaigoed opgeslagen in het huis van de boer. Er is geen permanent gebouw voor de opslag in het dorp. Deze opslag en opslagmethode zijn ongeschikt, waardoor de kwaliteit slecht wordt. transport Er is een markt ca 8 mijl van Dibiyya. Hier komen veel handelaren vooral uit Guinee De meeste mensen gebruiken hun hoofd als transportmiddel, sommige dorpen gebruiken karren, als ze grote hoeveelheden moeten vervoeren, sommige hebben een motorfiets of rijwiel. Bank Niemand maakt gebruik van banken, omdat - de bedragen zijn te klein, de bankkosten te hoog - de afstand naar een bank is te groot - de boeren zijn ongeletterd, ze vertrouwen de banken niet
Veeteelt In de dorpen in Dibiyya region is er vee, maar niemand heeft eigen vee in het dorp. De dieren lopen los in het dorp, waardoor het moeilijk tellen is. Schapen worden als offerdieren gebruikt (bv islamitisch offerfeest). Geiten, kippen en eenden worden verhandeld Kippen en eenden worden in het dorp gegeten, maar alleen op speciale gelegenheden zoals moslim of christelijke feesten of als bijzondere gasten het dorp bezoeken
Gewas
Gemiddelde opbrengst per accre
Rice swamp
28 bushel
Cassava
16 bags
Vegetable pepper
506 cups
Sorghum
40 TP 50kg
Maize
304 cups 17 bags
Groundnut
7 bags 23kg
Millet
82 TP 100kg
Upland rice
14 bushels 350kg
Dieren
Geschat aantal per dorp
Schaap
Ca. 10
Geit
Ca. 10
Kip
Ca. 20
Eend
Ca. 5
Dorp
Dibiyya Development Project: Village Development Committee o.l.v mevr.
Dibiyya
Fatu Sankoh , Unissa Kamara
Gberay
Hawa kamara , Adikalie Bangra
Monkoh
Sallay Kamara , Fatu Koroma
Masirie
Nbalu Sankoh , Kadie Bongo
Gbongha
Fatmata Bangura , Pa Alimamy Kamara
Gbalon
Kadie Munu , Rigba Saw
Maseneh
Nmah Kamara , Posseh Bangura
Mossameh
Yarugie Kamara , Chief Bangura
Barmoilol
Isatu Dumbuya , Marifu Kamara
Mayainkain
Nthuma Bangura , Sarah Kamara
Bumbeh
Masiray Sankoh , Yaalmamy Bangura
Karawane
Ramatu Sesay, Mariam Kamara
Makoi
Sampa Sesay , Kadiatu Turay
Bessoh
Isatu Yillah , Emah Turay
Kayimbo
Ramath Kamara , Muran Kamara
Manenton
Abu Turay , Iye Kamara
 Magbema Chiefdom
Geschat aantal Afstand tot inwoners Dibiyya (mijlen)
i Dibiyya
2.800
ii.Gberay
900
Iii Nonkoh
Afstand tot Afstand tot Port Loko Kambia (mijlen) (mijlen) 10
45
1
9
46
700
1
9
46
iv Masirie
1.500
3
12
47
v.Gbogna
1.900
4
13
48
vi Gbalan
1.500
4
10
47
vii Maseneh
2.000
5
8
49
430
3
9
48
2.000
3
12
43
viii Yeama ix Bamoilol
x. Mayainkain
800
5
10
46
1.100
4
9
46
4.200
9
21
60
xii Karawanie
175
5
14
50
xiii. Makoi
800
6
15
52
xiv. Bessoh
1.800
6
14
50
xv. Karineh
150
7
15
52
xvi. Makorba
150
7
15
55
xvii. Kayimbor
1.800
9
18
60
xviii Rokon
2.400
8
13
51
xix. Manerton
300
9
14
52
xx. Rokanu
800
7
21
56
1.200
10
20
55
800
11
21
56
2.000
45
45
85
xi. Bumbeh Masungbala Chiefdom Tawuya
xxi. Masama xxii. Rofeka Tonko Limba Chiefdom xxiii. Banenkeh Dorp
Total
Man
Vrouw
Kind
Huizen
school
Dibiyya
2.800
950
1050
800
160
Gberay
900
300
350
250
Nonkoh
700
200
250
Masirie
1.500
550
Gbogna
1.900
Gbalan Maseneh Yeama Bamoilol
Medische Kinderen School kindere post ouder n dan 5
1
604
600
35
162
140
250
33
142
130
550
400
59
312
250
650
650
600
65
446
380
1.500
500
550
450
58
1
301
250
2.000
700
750
550
72
1
350
270
430
150
148
152
22
100
100
2.000
700
750
550
65
390
300
1
1
1
Mayainkain
800
250
300
67
19
50
50
1.100
400
450
73
39
40
40
Karawanie
175
50
75
50
10
35
30
Makoi
800
250
300
250
24
193
90
1.800
600
600
600
72
500
320
Karineh
150
45
55
50
5
39
20
Makorba
150
40
60
50
5
28
25
Kayimbor
1.800
550
600
650
55
550
520
Rokon
2.400
800
900
700
146
615
515
Manerton
300
100
120
80
6
67
47
Rokanu
800
250
300
250
32
180
170
1.200
400
450
350
30
293
150
800
250
300
250
25
168
100
2.000
600
750
650
58
490
400
Bumbeh
Bessoh
Masama Rofeka Banenkeh
1
1
1
Hoofdstuk 10: de opstartfase. Vanaf de invoering van dit plan zal SDDP een projectgroep formeren, die tot taak krijgt het gehele plan in te voeren. De projectgroep zal bestaan uit: 1. Suffian Badara projectleider. 2. Gibril Kamara field officer SDDP in Freetown 3. Alex Lahai beoogd hoofd agrarische activiteiten 4. Mahmud Bangura beoogd directeur van de organisatie, tevens general manager Dibia Farmers Association Suffian Badara zal daartoe langere tijd in Sierra Leone verblijven om het project volledig te implementeren conform dit businessplan. Zijn taak zal ook bestaan in het opleiden van Alex Lahai en Mahmud in aangewezen functie, zodanig dat zij deze taak kunnen overnemen. Samenwerkingsverbanden plaatselijke boeren aangaan met Dibia Farmers Association en andere cooperaties. De taak van Gibril Kamara, fieldofficer van SDDP zal bestaan uit de contacten onderhouden met (overheids)instanties, ministeries in Freetwon en heft verzorgen van officiele registraties en documentatie in samenwerking met mr. Charm, de advokaat. Stichten ondernemingen, registraties, juridische kwesties, vergunningen, licences
Alex Lahai is sinds het bestaan van SDDP betrokken bij de projecten van SDDP. Thans is hij student aan de Agrartische Hogeschool in Freetown. In 2010 studeert hij af. Gezien zijn kennis en ervaringen met de inwoners van Dibiiya is hij beoogd hoofd agrarische activiteiten. Mahmud Bangura heeft een diploma Project Development Studies en heeft ervaring met NGO Hij is sinds 2008 betrokken bij de invoering van onze projecten. Gezien zijn kennis en ervaring is hij beoogd dicrecteur van de organisatie SUNARU
10.1: land selectie. De SUNARU heeft de beschikking gekregen over 1.000 acres. Dibiyya Development project zal in samenwerking Dibia farmers Associatie 100 accres grond aanwijzen om in 2010 in gebruik te nemen. Hierbij zal rekening gehouden worden met de soort en vruchtbaarheid van de grond. Tegelijkertijd zullen Gribil Kamara SDDP-vertegenwoordiger en medewerkers van de Paramoutnchiefs een survey uitvoeren om de afmetingen vast te stellen en het gebied in kaart te brengen, waarna de advocaat van SDDP de heer Charm uit Freetown de documenten zal voorbereiden om de grond voor een langdurige periode te leasen. 10.2: gewas selectie. Momenteel wordt nog onderzocht welke gewassen de SUNARU zal gaan verbouwen. Van de 400 acres zullen er zeker 250 verbouwd gaan worden met rijst, in combinatie met grondnoten. Hier heeft de SUNARU meerdere redenen voor, namelijk: - Er is plaatselijk een actieve handel in rijst. - Iedereen in Sierra Leone eet rijst als hij/zij daar de mogelijkheid toe heeft. - Er worden lokaal machines geproduceerd die gebruikt kunnen worden tijdens het verbouwen en het oogsten van de rijst. - Het kan gemakkelijk worden verpakt en opgeslagen. - In de nabije omgeving zit het RRC ter ondersteuning. Naast rijst zal een keuze gemaakt worden uit één of meerdere van de volgende gewassen: cassave, maïs, zoete aardappelen, gierst, koren, peulvruchten en pepers. 10.3: gebouwen en constructies. De SUNARU zal operationeel worden gestuurd vanuit een complex, dicht bij de beoogde landbouwgrond, waar veel activiteiten samen komen. Dit complex bestaat uit: een kantoor, een machinehal, een opslagruimte, een schuur, meerdere droogvloeren, een waterput en een community building. Het kantoor, de schuur en de waterput hebben verder geen toelichting nodig, de andere gebouwen en constructies zal ik hieronder verder toelichten. 10.3.1 machinehal. Plaats waar de oogst, rijst, cassave etc verwerkt kan worden met de machines. 10.3.2 opslagruimte. De SMP bezit een grote opslagruimte. Tijdens een rondleiding hebben medewerkers van de SMP de bestuursleden van de SDDP ingelicht over de voorwaarde van een goede opslagplaats. Attentiepunten bij de constructie van een opslagruimte zijn: ligging, bouwmaterialen, scheidingswanden, beveiliging, ventilatie en luchtvochtigheid. Daarnaast zijn hygiëne en registratie noodzakelijk. 10.3.3 droogvloeren. Er zal een droogvloer van cement worden aangelegd. Op deze vloeren kunnen allerlei landbouwproducten drogen, zoals: rijst, grondnoten en cashewnoten.
10.3.4 community building. Het lijkt in eerste instantie misschien overbodig, maar een gemeenschappelijke ruimte stimuleert het groepsgevoel binnen de organisatie. Daarnaast zal er in worden vergaderd, kunnen mensen worden ontvangen en kan er een markt gaan worden ingericht. In eerste instantie zal een opslagplaats, droogvloeren en garage gebouwd worden. Overige gebouwen zullen na de eerste oogst worden gebouwd.
10.4: overzicht wagenpark, machines, gereedschappen en kantoorinventaris. Het wagenpark van de SUNARU zal bestaan uit: een motor, twee of meer caterpillars en meerdere bakfietsen. Er zullen voor de verbouwde gewassen machines worden aangeschaft om de oogst te verwerken tot eindproduct. Daarnaast worden er landbouwtechnische gereedschappen aangeschaft en zal het kantoor ingericht worden. 10.4.1 wagenpark. Er zal een motor/fiets worden aangeschaft voor de ‘project officer’ om de activiteiten te monitoren. De SUNARU zal werktuigen moeten aanschaffen om de eerste 100 acres tijdig te kunnen verbouwen. Hiervoor zullen twee caterpillars, ongeveer 3.500 euro per stuk, worden aangeschaft bij de Chinese fabriek WINGIN in Freetown. De caterpillar werkt op diesel en verbruikt ongeveer zes liter per dag. Per dag kan één caterpillar ongeveer vier à vijf acres omploegen. Het is dus mogelijk de grond van de plantage binnen twee maanden volledig om te ploegen. De caterpillars worden standaard geleverd met attachments, zoals het ploegmechanisme en ijzeren wielen. Daarnaast worden de werknemers van de SUNARU opgeleidt in het gebruik en blijft WINGIN verantwoordelijk voor reparaties. Een ander groot voordeel is de aanwezigheid van reserveonderdelen. Er kunnen zich allerlei situaties voordoen waarbij goederen moeten worden getransporteerd, bijvoorbeeld van het land naar de machineloods of opslagruimte en van de opslagruimte naar de markt. De beschikbaarheid over transportmiddelen is daarom noodzakelijk. De Nederlandse stichting 3WWP in Teteringen heeft al meerdere projecten van de SDDP gesteund en heeft aangegeven een bakfiets ontworpen te hebben voor transportdoeleinden. Zij zijn bereid enkele bakfietsen kosteloos ter beschikking te stellen aan de SUNARU. 10.4.3: gereedschappen. SUNARA zal plaatselijk de nodige landbouwgereedschappen aanschaffen voor de ver– bewerking van de diverse gewassen, zoals Planting fork, Small hoe, Cutlass, harvesting knife.
10.4.4: kantoorinventaris. SDDP heeft reeds de beschikking over een aantal computers, 1 printer en 1 scanner. Daarnaast zullen kleine kantoorbenodigdheden worden aangeschaft. Ook zal een internetconnectie worden aangebracht i.v.m. de rapportages aan SDDP.
10.5: Contractors Voor de bouwwerkzaamheden van de fabriek, opslagplaats, kantoor etc zullen gebruik maken van de contractors, die ook betrokken zijn bij onze overige projecten. De contractors wonen in de buurt van Dibiyya. Dit is goed voor de lokale economie en we hebben goede
ervaring met hen. Tijdens de bouwwerkzaamheden zullen 2 toezichthouders worden aangetrokken, die de kwaliteit van de bouw in de gaten zullen houden. 10.6: Personeel. De SANURA zal werknemers in dienst nemen. Hierbij hebben we de volgende verdeling gemaakt. 1 Hoofd agrarische activiteiten 1 Directeur van de organisatie 1 Administrateur 1 Bewaker 5 permanente medewerkers voor het onderhoud aan de plantage 1 Interne controlleur / monitor 2 Studenten agrarische hogeschool uit Freetown Deze zullen allemaal een bovengemiddeld salaris ontvangen, naar verhouding van hun verantwoordelijkheden en functie. Voor bepaalde seizoensgebonden activiteiten zullen we in korte tijd veel extra mensen nodig hebben. Activiteiten zoals, het clearing van het land, het aanplanten van de zaailingen en het oogsten. Ze zullen worden ingezet op dagbasis. Gebruikelijke vergoeding bedraagt momenteel LE5.000 per dag of LE2000 + maaltijd. Voorkomen moet echter worden, dat plaatselijke boeren geen krachten meer kunnen inhuren. 10.6.1 Opleiding/trainingen Uitgangspunt is dat het personeel dat voor SUNARU werkt, kan lezen en schrijven. Zonodig zal SUNARU volwassenonderwijs laten geven door Movement of Faith in St Francis primairy School te Dibiyya. Daarnaast zal SUNARU landbouwtrainingen voor haar personeel organiseren. Deze praktijkopleidingen worden gegeven door Cotton Tree Foundation in haar locatie in Lunsar 10.7. Fiscaal BTW Sinds 1995 wordt er 20 procent BTW geheven op commerciële producten, waaronder voedsel. Rijst en babyvoeding zijn echter vrijgesteld net zoals de BTW op agrarische machines. Er wordt echter wel BTW geheven op bouwgerelateerde onderdelen en materialen. Vennootschapsbelasting Het standaard percentage voor vennootschapsbelasting bedraagt 35 procent. Daarnaast zijn er enkele economische sectoren waar een uitzonderingsregeling op van toepassing is, waaronder agrarische activiteiten. De eerste tien jaar is de winst uit agrarische activiteiten vrijgesteld van belasting. Wanneer de boekhouding en documentatie van de volledige onderneming in Sierra Leone wordt bijgehouden is 50 procent van de uitbetaalde dividend vrijgesteld van bronbelasting voor dezelfde periode. Informatieplicht De onderneming is verplicht binnen drie maanden na de jaarafsluiting belasting aangifte te doen. Invoerrechten Bij het importeren van goederen moet er tussen de 5 en 40 procent douanerechten worden
betaald. Ook hier gelden weer uitzonderingen. Zo zijn machines en zaailingen voor gebruik in de agrarische sector vrijgesteld. Loonbelasting De werkgever moet een bijdrage leveren voor niet Sierra Leoneese werknemers. Uitzondering hierop is onder andere de agrarische sector waarbij werknemers de eerste vijf jaar zijn vrijgesteld. Registratiekosten Het registreren van de onderneming kost tussen de 100 en 2000 euro afhankelijk van de organisatiestructuur en het aantal werknemers. Daarnaast ben je ook verplicht de naam van de onderneming te registreren voor een bedrag van 800 euro. 10.8. Juridisch De juridische aspecten van het vestigen van een onderneming in Sierra leone zullen behandeld worden door onze advokaat in Freetown mr. Charm. Dit geldt zowel voor de reeds in Sierra Leone geregistreerde NGO Dibiyya Development project, als voor de nieuwe onderneming(en) Exploitatiebegroting jaar 1-3 Begroting
Exploitatie
Gebouwen
2011
2012
inkomsten uitgaven
2013
inkomsten uitgaven
inkomsten uitgaven
onderhoud
100,00
500,00
500,00
afschrijving
500,00
500,00
500,00
onderhoud
200,00
200,00
200,00
energie
1.000,00
1.000,00
1.000,00
afschrijving Uitleen aan derden
1.000,00
1.000,00
1.000,00
Machines
200,00
200,00
200,00
Personeel Vast
2.500,00
2.500,00
3.000,00
Los
1.500,00
2.000,00
2.000,00
administrateur
500,00
500,00
500,00
opleiding
200,00
200,00
200,00
Food for work
2.000,00
2.000,00
2.000,00
Overige kosten
1.200,00
1.200,00
1.200,00
5.000,00 22.250,00
7.500,00 30.000,00 10.000,00
2.500,00
3.750,00 10.000,00
Zaaigoed Rijst cassave
15.000,00 5.000,00
7.500,00
5.000,00
Mais
7.500,00
2.500,00 10.000,00
5.000,00 15.000,00
7.500,00
Pinda
5.000,00
2.500,00
5.000,00
2.500,00
5.000,00
2.500,00
750,00
500,00
750,00
500,00
750,00
500,00
Overig
Onvoorzien
1.500,00
Sunaru
oprichtingskosten
500,00
Grond
Lease
500,00
Totaal
33.450,00
2.000,00
2.500,00
500,00
500,00
25.200,00 45.700,00 32.350,00 60.950,00 39.600,00
resultaat
8.250,00
13.350,00
21.350,00
belastingen
1.000,00
1.500,00
2.200,00
netto resultaat
6.250,00
10.850,00
18.150,00
Investeringsbegroting Omschrijving Gebouwen: Opslagplaats/kantoor/droogvloer Materialen
Sierra LEones
1€ = LE 3.750
35.375.000
9.500
3.537.500
950
2 rijstmolens
13.000.000
3.500
1 powertiller
21.000.000
5.600
Aannemer 10%
Machines
tractor Masey Ferguson 2e hands
10.000
Zaaigoed via Rokupr Rice Reasearch Rijst
18.750.000
5.000
Cassave
9.375.000
2.500
Mais
9.375.000
2.500
Pinda
9.375.000
2.500
Overige
1.875.000
500
121.662.500
42.550
Totaal