p 78
ALIVE AND WELL GENEZINGSSCHOOL
14 Hindernis voor genezing (2): de doorn van Paulus Velen hebben geleerd dat Paulus in 2 Corinthiërs 12:7-9 uitlegt dat hij een ziekte had, omdat hij vertelt dat hij een doorn in/voor het vlees (‘= lichamelijk’) had. Ik wil graag met jou door deze tekst heenlopen en je veel redenen geven waaruit blijkt dat de doorn en het hele tekstgedeelte absoluut niets te maken hebben met een ziekte in het leven van Paulus. De dwaling van de doorn Al eeuwenlang leven christenen onder het juk van een on-Bijbelse, misleidende uitleg van deze tekst. De belangrijkste dwalingen over de doorn in/voor het vlees van Paulus zijn dat: de doorn een ziekte zou zijn; God hier zou zeggen dat Hij die doorn, dus de ziekte, heeft gegeven om Paulus nederig te houden; God er ondanks het gebed van Paulus voor kiest om de doorn te laten zitten (en dat is juist). Maar dat wil volgens de dwaling dus zeggen, dat Paulus ziek gehouden wordt voor een hoger doel; God er hier voor zou kiezen om Zijn kracht te laten zien, ten koste van Paulus die aan de ziekte lijdt. de kracht die hier genoemd wordt dus niet genezingskracht is. Deze dwaling is een groot probleem, een grote belemmering voor de zieken die deze geloven. Waarom? Omdat er niet geloofd wordt in genezing; er wordt namelijk gezegd dat God er ondanks gebed voor kiest niet te genezen. Omdat zieken die wel hopen op genezing, dit passief en afwachtend doen. Je weet immers nooit wanneer er genezing kan komen, omdat je denkt dat God die ziekte heeft gegeven om jou nederigheid te leren. Maar wanneer ben je nederig genoeg? Omdat zieken die wel hopen op genezing, dit passief en afwachtend doen, omdat God Zijn kracht blijkbaar beter door je leven kan laten werken en tonen als je ziek bent. Hoe zieker, hoe beter voor God. (klinkt dat niet belachelijk? Dat is het ook!) En laten we eerlijk zijn, de grote Paulus legt zich er helemaal bij neer, dus wie ben jij om dat niet te doen? Door de eeuwen heen is men gaan rationaliseren en redeneren. De wonderen namen steeds meer af en men is dat gaan verklaren met verkeerde uitleggingen. Samen met Job en het oudtestamentische vraagstuk van ziekte, is de doorn voor veel christenen een belemmering om genezing te ontvangen. Het is dus erg belangrijk om deze doorndwaalleer te ontmaskeren, zodat jij in alle vrijmoedigheid kan gaan geloven dat ziekte een vijand is van God, een vijand die door Jezus op indrukwekkende wijze is verslagen. Wellicht dat dit voor jou al vaststaat. Dan geeft dit hoofdstuk je uitstekende handgrepen om anderen te helpen uit deze valstrik te komen.
14.1
De reden van de doorn
God gaf Paulus de reden van de doorn Paulus legt uit dat de doorn in/voor zijn vlees nodig was opdat hij zich niet te zeer zou verheffen, ofwel niet hoogmoedig zou worden door onder meer de enorme openbaringen die hij had ontvangen. Hij herhaalt die reden weer in 2 Corinthiërs 12:7. Let nu op hoezeer dogmatiek de wijze van alleen al vertalen beïnvloedt. De Herziene Statenvertaling vertaalt met: “…niet zou verheffen…”, dus helemaal niet zou verheffen. Sommige kerkelijke stromingen zeggen immers dat we nederig moeten zijn, geen complimenten nodig hebben en geen eer mogen ontvangen. Zonder dit uit te diepen, wijs ik ondermeer op Johannes 5:44 en Psalm 91:15 (nbg), waar God eer geeft aan Zijn kinderen, en ondermeer op Romeinen 13:7 waar eerbetoon aan elkaar wordt onderwezen. Eerbetoon is een Goddelijk Koninkrijksprincipe.
© Paul Immanuel Rooda, 2011
ALIVE AND WELL GENEZINGSSCHOOL
Hindernis voor genezing (2): de doorn van Paulus
p 79
Kijk nu wat er staat in 2 Corinthiërs 12:7
= “te zeer verheffen” (zie nbg, nkjv, kjv, Amplified Bible, etc. en In de Ruimte Studiebijbel). Een normaal trots zijn, is goed. Te zeer is fout en wordt hoogmoed. Kijk niet op jezelf neer, haal jezelf niet onderuit door valse nederigheid, wijs complimenten niet af, maar wees blij met wie je bent en om wat je met de Heer samen mag doen. Hoogmoed houdt in dat je los komt te staan van God en dat jijzelf belangrijker wordt dan Hem. Je bent je niet meer voldoende bewust van het feit dat alles uit Hem, door Hem en weer tot Hem is. Nu wordt hier dus door Paulus uitgelegd dat hij die doorn heeft gekregen vanwege de buitengewone openbaringen die hij had. Als jij de (onjuiste) veronderstelling hebt dat die doorn er is om jou nederig te maken of te houden, wat zijn dan voor jou die “…buitengewone openbaringen…” of buitengewone gebeurtenissen? Wat waren die openbaringen? De openbaringen waren ondermeer dat we door genade behouden worden en niet door de wet te houden en besneden te worden. De grootste openbaring was wel het geheimenis, zoals Paulus dat in Colossenzen 1:27 beschrijft: “Aan hen heeft God willen bekendmaken wat de rijkdom is van de heerlijkheid van dit geheimenis onder de heidenen: Christus IN u, de hoop op de heerlijkheid.” 1 Dit was een concept dat totaal onbekend was bij de Joden. God was heilig, maar ook ver weg. Bij het lezen durfden de Joden nog niet eens de naam JHWH met de vinger aan te raken en moesten ze daarvoor een houten aanwijsstokje gebruik, genaamd ‘jat’. (Ja, inderdaad, daar komt het gezegde vandaan: ‘blijf daar met je jatten vanaf’ en het ‘jatten’) Laat staan dus dat JHWH ín hen kon wonen…!!! Waarschijnlijk waren de meest overweldigende openbaringen die Paulus had de openbaringen waarin hij werd opgetrokken naar de derde hemel, waar hij dingen had gehoord die hij niet onder woorden kon en mocht brengen. Hij heeft Jezus ook persoonlijk ontmoet in de hemel en op de aarde (na Zijn hemelvaart dus, 2 Corinthiërs 12:1-4). Deze openbaringen zijn de sleutels voor het begrijpen van deze tekst. Om te beginnen slaat het nergens op om te bedenken dat God Paulus mee zou nemen naar de hemel, hem de meest onvoorstelbare dingen zou laten zien en hem dan vervolgens terug zou sturen en zou zeggen: “Paulus, nu Ik je dit heb laten zien, maak Ik je behoorlijk ziek, zodat je niet hoogmoedig wordt.” Nee, er moet iets heel anders gespeeld hebben. Laten we gauw kijken naar de belangrijke verklaring (openbaring) die ons wordt geven.
14.2
Wat de doorn wel is: de directe context
De aanleiding Paulus hield zich niet stil over al die openbaringen en roerde daardoor gigantisch in de religieuze pot van de Joodse samenleving. Hij ging rond en predikte overal dat iedereen een relatie met JHWH kon hebben door de Zoon van JAHWEH, Jezus, en dat men niet de wet hoefde te houden en dat bekeerde heidenen zich niet hoefden te laten besnijden. De religieuze leiders waren furieus hierom en wel om onder meer de volgende redenen: ze hadden net de onruststoker Jezus vermoord aan het kruis en nu stond deze Paulus hetzelfde te verkondigen en wel over heel de wereld; het was in hun ogen Godslastering te zeggen dat JHWH een Zoon had; Paulus en zijn verkondiging waren een ernstige bedreiging voor de Joodse religie, het Judaïsme;
1
De Herziene Statenvertaling en de NBG vertalen met 'ONDER u', terwijl de Engelse vertalingen 'IN u' zeggen. Het Griekse woordje ‘en’ kan zowel met ‘in’ als met ‘onder’ vertaald worden, zoals bijvoorbeeld in het volgende vers ‘en’ twee keer met ‘in’ vertaald wordt. ‘Onder’ is onpersoonlijk en algemeen, ‘in’ reflecteert de realiteit van Gods diepste verlangen om een persoonlijke relatie met ons te hebben; wat Hij toont door IN ons te komen wonen. Zie ondermeer Johannes 14:20.
ALIVE AND WELL GENEZINGSSCHOOL
Hindernis voor genezing (2): de doorn van Paulus
p 80
Besnijdenis was heilig en verplicht, net als het houden van de sabbat en de hele wet. Paulus leek zich daar niet druk om te maken, in tegendeel, hij verkondigde vrijheid van de wet, van de verplichting tot besnijdenis en van het je houden aan bepaalde dagen, zoals de sabbat. Het lijden van Paulus door deze Joden Wanneer we 2 Corinthiërs 11:23b-33 lezen, dan zien we dat Paulus zelf een uitleg geeft over de doorn. Hij geeft een hele lijst van vervolgingen die en lijden dat hij doorstaan heeft om het Evangelie. Bedenk goed dat God, toen Paulus tot bekering kwam, hem al waarschuwde dat hij veel voor het Evangelie zou moeten lijden Handelingen 9:16. Wat deden deze religieuze leiders, de Farizeeën en Sadduceeën dan? Ze vervolgden Paulus op radicale en gruwelijke wijze: hij werd door hun schuld gestenigd en voor dood achtergelaten; hij was vele malen gevangengezet door hun toedoen; vijf keer ontving hij de veertig min één stokslagen; vaak was hij in gevaar van volksgenoten en valse broeders, enzovoorts. Voortdurend werd Paulus gehinderd in de verkondiging van het evangelie, door voornamelijk de Joden. Bijna overal waar hij heen ging, werd hij door hen gevolgd en veroorzaakten zij oproer, vaak met bloedige afloop. Wat hem wellicht nog het meest stak, was dat zij mensen afhielden van het Koninkrijk van God en dat zijn prediking werd gehinderd. Dit was grotendeels de doorn in/voor Paulus’ vlees. Maar er is meer. Meer lijden van Paulus, vooral door mensen Eerst horen we Paulus in 11:1-23a zeggen dat het dwaas is te roemen, maar dat hij het toch doet. Hij geeft dan die lijst van alles wat hij gedaan en meegemaakt heeft. Dan zien we het lijden van Paulus door de Joden. Maar wat was het karakter van de rest van zijn lijden? Lijden door mensen: drie keer is hij gegeseld (door Romeinen); berovingen; honger (vaak door toedoen van Joodse vervolgers); naaktheid; vele malen gevangengezet door de Romeinen, enzovoorts. Bedenk daarbij dat dit vaak gebeurde doordat Joden oproer tegen hem veroorzaakten. Zie bijvoorbeeld Handelingen 13:50. één keer schipbreuk, omdat hij door de Joden aangeklaagd was en naar Rome moest (Handelingen 27:42-43)…, …en daarom ook gebeten werd door een slang (Handelingen 28:3). Verder lijden: drie keer heeft hij schipbreuk geleden; vele uren heeft hij rondgedreven in het water. Nergens, maar dan ook nergens, horen we Paulus ook maar één ziekte noemen. Blindheid of slechtziendheid wordt niet genoemd, spraakgebrek wordt niet genoemd, geen enkele ziekte wordt genoemd.
14.3
Brede context: De doorn in het Oude Testament
Een ‘doorn’ is een symbool dat gebruikt wordt om een (zeer) onprettige situatie of situaties aan te duiden. Ik bedoel, Paulus heeft niet een keer in zijn tienerjaren rozenstruiken gesnoeid voor zijn moeder en daardoor doornen in zijn lichaam gekregen. Net zo min is hij, toen hij van zijn paard viel in Handelingen 9, in doornenstruiken gevallen. De vraag is nu dus of de Bijbel de doorn nog vaker gebruikt om een onprettige situatie te beschrijven. Het antwoord is ‘ja’. Dan wordt het nu heel interessant te gaan kijken waar dat staat en waar die doornen dan naar verwijzen.
ALIVE AND WELL GENEZINGSSCHOOL
Hindernis voor genezing (2): de doorn van Paulus
p 81
Jozua 23:13 spreekt over een doorn in de ogen, waarbij die dan verwijst naar de volken die God niet zal uitdrijven voor Israël als Israël ongehoorzaam is. Numeri 33:55 spreekt over dorens in de ogen en in de zij, waarbij dat verwijst naar de goddeloze inwoners van Kanaän, “...en zij zullen u benauwen in het land waarin u woonachtig bent”. Richteren 2:3 spreekt over doornen in de zij van Israël. Omdat Israël de goden ging dienen van de volken die ze hadden moeten verdrijven, stopte God ermee deze volken te verdrijven en zei tegen Israël dat deze volken een doorn in hun zij zouden zijn. Ezechiël 28:24 “En het huis Israël zal geen smartenden doorn noch wee doende distel meer hebben, van allen die rondom hen zijn, die henlieden beroven; en zij zullen weten, dat Ik de Heere HEERE ben.” SV Een doorn, namelijk de volken die rondom Israël zijn. God zal hen ervan verlossen. Vier teksten die spreken over mensen als doornen in het vlees, c.q. lichaam. Paulus gebruikt dezelfde bewoordingen wanneer hij verwijst naar de ontelbare aanvallen op zijn leven die hij moest verduren van mensen, voornamelijk van zijn volksgenoten de Joden. Ik heb al eerder vermeld dat Paulus in zijn spreken, doen en laten voor het grootste deel gevormd is door het Oude Testament in het licht van de openbaringen die hij van Jezus heeft gekregen. Hij was een topgeleerde in het Oude Testament dat hij volledig uit het hoofd kende. Verder heeft hij niet het voorrecht gehad Jezus op aarde te horen onderwijzen en te zien handelen zoals de discipelen dat wel hebben gehad. Daarom is het dat je de discipelen vaak hetzelfde ziet doen als Jezus. Paulus somt in 2 Corinthiërs 11:22-33 aanvallen van mensen op, waarna hij de doorn noemt en dan nog eens afsluit met 12:10 “Daarom heb ik een welbehagen in zwakheden, smaadheden, noden, vervolgingen, benauwenissen ter wille van [de verkondiging, werken en openbaringen van] Christus, ...” Let hier op het woord 'benauwenissen' dat ook in Numeri wordt gebruikt. We horen Paulus nergens een specifieke ziekte of ongesteldheid noemen. Met absolute zekerheid kunnen we vaststellen dat ‘zwakheid’ en ‘doorn’ niet in verband staan met enige ziekte. Maar wie had de doorn voor Paulus bedacht dan? God niet. Hij gebruikte de verdrukking en vervolging voor - hoe vreemd het ook klinkt - het welzijn van Paulus en de verkondiging en uitbreiding van Zijn Koninkrijk. Voor diegenen die uit de tekst toch nog willen opmaken dat God ziek maakt, hoewel ziekte nergens wordt genoemd en dus geen deel uitmaakt van de doorn die God laat zitten...: er staat nergens dat God Zelf de doorn gàf of hem ziek maakte! Er staat dat een boodschapper van satan Paulus met vuisten sloeg; híj
veroorzaakte die doorn! 2 Corinthiërs 12:7 “Ja maar”, zegt iemand, “er staat dat hij zwakheden heeft gehad en daarin heeft geroemd. Die zwakheden zijn de ziekten, want dat zelfde woord verwijst elders naar ziekte.” Oké. Dan duiken we daar nog even wat dieper in.
14.4
Wat Paulus met ‘zwakheden’ bedoelt
Het is belangrijk te weten welke Griekse woorden hier in de grondtekst worden gebruikt en wat ze betekenen. In omkaderde gedeelte heb ik dat naast elkaar gezet met Strong’s (S) nummers erbij. Sla dit gedeelte gerust over als het te technisch is. We hebben dus net een hele lijst gezien van lijden door mensenhanden. Nu zegt Paulus dat hij zwak is. Is dat nu nog zo vreemd? In 11:29 zegt Paulus: “Als iemand zwak (S 770) is, zou ik dan niet zwak (S 770) zijn?” In 11:30 zegt Paulus dat hij roemt in zwakheden. Het Griekse woord (S 769) wordt gebruikt om zwakheid door omstandigheden uit te drukken, maar wordt in andere teksten ook in verband gebracht met ziekte, zoals bij ‘geest van zwakte = een geest van ziekte’. Paulus roemt nergens in zijn brieven in ziekte, bij niemand. Dat zou hetzelfde zijn als de duivel danken dat je ziek bent.
ALIVE AND WELL GENEZINGSSCHOOL
Hindernis voor genezing (2): de doorn van Paulus
p 82
Daarna noemt hij in vers 32-33 opnieuw vervolgingen..., door wie? Door mensenhanden, door de Joden!! Hij moet uit Damascus vluchten. En dan weer 12:5 “…ik zal roemen…in mijn zwakheden (S 769)” 2 Corinthiërs 12:10 besluit, na het roemen in “zwakheden (S 769), smaadheden, noden, vervolgingen en benauwenissen”, met: “want als ik zwak (S 770) ben, ben ik sterk”. Het slaat natuurlijk nergens op als we ‘zwakheid’ vervangen door 'ziekte': ‘want als ik ziek ben, ben ik sterk’. Niemand is tijdens een ziekte, wat voor ziekte dan ook, sterker en presteert beter. Als dat zo was, zouden ziekenhuizen en dokterspraktijken leeg blijven en stond er in personeelsadvertenties dat christenen die solliciteren bij voorkeur ziek moeten zijn. Zo zou het ook nergens op slaan om 'zwakheid' door 'ziekte' te vervangen in de beroemde zin die God tegen Paulus zei: “9… “Mijn genade is genoeg voor jou; want Mijn kracht wordt in zwakte (S 769) volbracht." Het liefst zou ik (Paulus) dus meer in zwakten (S 769) roemen, opdat de kracht van Christus in mij komt wonen.” Vul in dat vers nu eens 'ziekte' in: “9… “Mijn genade is genoeg voor jou; want Mijn kracht wordt in jouw ziekte (i.p.v. zwakte) volbracht." Het liefst zou ik dus meer in ziekten (i.p.v. zwakten) roemen, opdat de kracht van Christus in mij komt wonen.” Iedere dokter, ieder weldenkend mens zou dit afdoen als grote onzin. De Griekse woorden: S 769 as’theneia (stamt af van S 772) 1) gebrek aan kracht, krachteloosheid, zwakte 1a) van het lichaam > 1a1) de aangeboren zwakte ervan > 1a2) zwakke gezondheid of ziekte 1b) van de ziel > 1b1) gebrek aan kracht en bekwaamheid 1b1a) om iets te begrijpen, 1b1b) om grote en heerlijke dingen te doen > 1b1c) om verdorven verlangens te bedwingen > 1b1d) om moeilijkheden te dragen S 770 asthe’neo (stamt af van S 772) 1) zwak, krachteloos zijn 2) zwak aan middelen, behoeftig, arm zijn 3) zwak, ziek zijn S 772 asthe’nes
1) zwak, ziekelijk, ziek – zonder kracht in diverse applicaties, letterlijk, figuurlijk en moreel.
Andere teksten waar deze Griekse woorden foor Paulus2 worden gebruikt en het geen ziekte betekent: Het woordje 'zwakheid' of 'zwakte' wordt ook gebruikt in allerlei andere teksten, zonder dat daar ziekte bedoeld kan worden. Dat blijkt uit de directe context. Vul bijvoorbeeld in de volgende teksten eens ‘ziekte’ in en je zult zien dat het vers niet klopt 3: S 769 1 Corinthiërs 15:43, Hebreeën 4:15, 5:2, 7:28, 2 Corinthiërs 13:4 (de 1e, slaat op Jezus) (van de 16 keer dat Paulus dit woord gebruikt vertalen de SV en de KJV geen enkele keer met ziekte. In geval van Timotheus zou het daar wel op kunnen duiden) S 770 Romeinen 4:19, 8:3, 14:2,21, 1 Corinthiërs 8:9, 2 Corinthiërs 13:4 (de 2e) (van de 18 keer dat Paulus dit woord gebruikt vertalen de SV en de KJV 3 keer met ziekte, duidende op Epafroditus en Trofimus die ziek zijn) S 772 1 Corinthiërs 1:25,27 (v25 over God), 9:22, 12:22 (van de 13 keer dat Paulus dit woord gebruikt vertalen de SV en de KJV geen één keer met ziekte)
2 3
Ik ga ervan uit dat Paulus ook Hebreeën schreef. Ontleend aan T.L. Osborns boek Healing the Sick, pagina 205.
ALIVE AND WELL GENEZINGSSCHOOL
Hindernis voor genezing (2): de doorn van Paulus
p 83
Waarin roemen we dan wel? Paulus zegt in 2 Corinthiërs 1:5: “Want zoals het lijden van Christus overvloedig over ons komt, zo is door Christus ook onze bemoediging overvloedig.” Zou het kunnen zijn dat hij hier verwijst naar het gruwelijke lijden van Jezus voordat hij naar het kruis ging? Geketend aan een paal werd Hij helemaal kapotgeslagen met veel meer dan veertig min één slagen door de Romeinen. Hij heeft voor mij geleden, voor mijn zonden en ziekten. Dat lijden kan in mij een troost uitwerken: genezing! Halleluja, genezing is door Jezus voor mij bewerkt. Halleluja, glorie aan Jezus! Ontvang je genezing op dit moment!! Begrijp me goed, er is een lijden dat hoort bij het christen zijn in deze wereld. Daar wijst Paulus ook op in dit vers. Jezus leed door de handen van mensen, Joden en Romeinen. Jezus leed door en voor de mensheid, omdat wij allemaal gezondigd hadden. Maar het lijden dat we doormaken, wordt voor een groot deel veroorzaakt door mensen! Daarnaast zijn er verzoekingen van de duivel en aanvallen van de duisternis. God belooft nergens dat we daarvan gevrijwaard zullen blijven, maar wel dat Hij altijd zal uitredden. Geweldig toch! Colossenzen 1:24 “Nu verblijd ik mij in mijn lijden voor u en vervul in mijn vlees wat overblijft van de verdrukkingen van Christus, ten behoeve van Zijn lichaam, dat is de gemeente.” Wanneer we spreken over het lijden van Christus, moeten we vaststellen dat Hij nooit geleden heeft aan ziekten!! Hij is nooit ziek geweest, behalve toen Hij alle ziekte op Zich nam! Ziekte is dus uitgesloten, net zozeer als lijden voor je eigen zonden!!! Jezus zondigde ook niet, maar stierf wel voor onze zonden! 1 Petrus 4:13-14 “Maar verblijd u naar de mate waarin u gemeenschap heeft aan al het lijden van Christus, opdat u zich ook in de openbaring van Zijn heerlijkheid mag verblijden en verheugen. 14 Als u smaad wordt aangedaan om de Naam van Christus, dan bent u gezegend, want de Geest van de heerlijkheid en van God rust op u. Wat hen betreft wordt Hij wel gelasterd, maar wat u betreft wordt Hij verheerlijkt.” 1 Corinthiërs 10:13 “U heeft geen bovenmenselijke verzoeking te doorstaan. En God is getrouw, die niet zal toestaan, dat u boven vermogen verzocht wordt, want Hij zal met de verzoeking ook voor de uitkomst zorgen, zodat u ertegen bestand bent.” nbg God lost niet al ons lijden op, maar geeft wel altijd kracht. Hij traint ons door lijden heen. Maar laat het eens en voor altijd duidelijk zijn dat het niet om lijden door ziekte gaat. Het is Gods wil dat je genezen wordt en zelfs dat je in goddelijke gezondheid zult wandelen.
Proclameer (H14): God geeft geen ziekte en houdt niemand ziek. Gods genade is genoeg voor mij. Zijn genade is Zijn wil en Zijn kracht om mij te redden en te genezen, en om mij te bevrijden van jukken en lasten. (Math.11:28v) God is een goede Vader, die alleen goede gaven geeft. (Jac.1:17, Luk.11:11-13) Vader sterkt, bemoedigt en helpt om mijn genezing te ontvangen, ook als het langer duurt.