dubbel
België -Belgique P.B. 8000 Brugge 1-2 4/121 P409362
punT
Tijdschrift van en voor Chiroleiding | verschijnt maandelijks, niet in juli en augustus | nr. 8 | april 2007 | Chirojeugd Vlaanderen vzw | v.u. & afzendadres: H. Bouwen, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen|
Dossier
[foto: jan van bostraeten]
Pesten
“De ouders pesten de Chiro!” De afgelopen weken zat ik een paar keer met leiding en oud-leiding rond een tafel, in verschillende uithoeken van Chiroland. De bedoeling was dat we het eens zouden hebben over “motivatie en engagement”. Daar kun je al eens stevig over doorbomen.
Worden Chirogroepen door leiding gepest? Of zijn wij het die beginnen zagen omdat we minder kunnen verdragen? Ik weet het niet. Maar je mag het mij altijd laten weten op
[email protected]. merijn
]foto: chiro pittem
[
Er is mij in die gesprekken vanalles opgevallen, maar één ding verontrustte mij een beetje: de ouders. Niet de ouders van de Chiroleiding, maar de ouders van de leden. Zowel leidsters als leiders als oud-leidsters en oud-leiders klaagden over de ouders van nu.
“Ze zijn veeleisender geworden”. “Ze zien ons als een babysit.” “Ze worden kwaad als je zegt dat hun kind iemand gepest heeft.” “Hun kind mag niet vuil worden.”
INHOUD 2 Edito 3 Inleiding 4 Pesten: hoe en wat 7 Mie pest Mo? 8 Stappenplan 10 Sociogram 12 Braakbal 13 Zwart-Wit 14 Ribbels
16 Speelclub 18 Rakwi 20 Groene dinsdag 22 Tito 24 Keti 26 Aspi 28 Internationaal 30 Jaarthemaverhaal 32 30 jaar Dubbelpunt
35 36 37 38 39 42 44 46 47
wc-lectuur Open bivak Miek Chiro-info Gazet Gesprokkeld Vorming Yo! De Banier met steun van de Vlaamse Gemeenschap
DUBBELPUNT April 2007
Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Een jaarabonnement kost € 10,50 en kan aangevraagd worden bij Chirojeugd Vlaanderen, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen. ]Tel.[ 03-231 07 95 ]Fax[ 03-232 51 62 ]E-mail[
[email protected] ]Redactieadres[ Merijn Gouweloose, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen ]E-mail[
[email protected] ]Eindredactie[ Merijn Gouweloose ]Redactie[ Linde Van de Walle, Katrijn Geldof, Bruno Pierloot, Nele Liekens, Marijke Verschueren, Marieke De Vos, Ilse Cox en Ilona Daemen ]Taalnazicht[ Bart Boone ]Foto’s[ Tom Adriaenssen, Saskia Rogge, Jan Van Bostraeten, archief & plaatselijke groepen ]Tekeningen jaarthema[ Jelle Smessaert ]Vormgeving[ Saskia Rogge en Jan Van Bostraeten ]Drukkerij[ Vanden Broele, Brugge Dubbelpunt wordt gedrukt op chloorvrij gebleekt papier ]Giften[ giften aan Chirojeugd-Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer 000-0150728-87.
] dubbelpunt april 2007 [
DOSSIER PESTEN
Krijg de pest! t, pesten.” “In onze Chirogroep gebeurt dat nie Niet akkoord (1) Eerder niet akkoord (2) Akkoord (3) “Van pesten word je sterker.” Niet akkoord (1) Eerder niet akkoord (2) Akkoord (3) t het over.” “Pesten moet je negeren, dan gaa Niet akkoord (1) Eerder niet akkoord (2) Akkoord (3)
Wat vind je in dit dossier? x Uitleg over de soorten pesten (p. 4) x Een manier om de sfeer en de relaties in je afdeling te ontdekken (p. 10) x Een stappenplan om er iets aan te doen (p. 8) x Allemaal anders is geen reden om te pesten (p. 7) x Hoe denken cursusdeelnemers over pesten? (p. 13)
Heb je meer dan zes punten? Je bent wat naïef. Natuurlijk wordt er wel gepest in jouw Chirogroep! Misschien zie jij het niet, maar het gebeurt wel. Pesten gebeurt overal. Pesten maakt je niet sterker, maar zorgt ervoor dat je thuisblijft. En als je het negeert, blijft het duren. Lees daarom aandachtig het dossier!
Vier tot zes punten? Je hebt al door dat er gepest wordt, maar je weet nog niet goed hoe je ermee moet omgaan? Lees het dossier, en ontdek het stappenplan tegen pesten op p. 8 en 9.
Maar drie punten? Proficiat. Jij beseft dat er gepest wordt en dat je er iets aan moet doen. Voor jou staan er extra tips en manieren in het dossier. Maak bijvoorbeeld eens een sociogram van je afdeling, je zult verrast zijn.
Wedstrijd! Gezocht: de ideale man Hij moet kunnen lezen. Hij moet kunnen schrijven. Hij mag niet bang zijn van telefoons. Hij ruimt zijn sokken op. Hij weet Antwerpen liggen. Dat is de ideale man voor de Dubbelpuntredactie. Maar er is meer!
Wedstrijd!
We gaan op zoek naar de grappigste, mooiste en beste column of achterflap van het land. Ga jij die schrijven? Win onze hoofdprijs en verdien bovendien de publicatie van je eigen tekst! Stuur je tekst voor 21 april naar
[email protected] of naar Dubbelpunt, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen. Heb je vragen?
[email protected] of 03-231 07 95 en vraag naar Merijn.
] dubbelpunt april 2007 [
]foto: chiro de schakel[
DOSSIER PESTEN
“DE JOS KAN HET NIET AAN!” Laat pesten je afdeling niet verpesten! Eén op de vijf Vlaamse kinderen is ooit gepest op school. Ook in de Chiro duikt dat probleem regelmatig op en jammer genoeg wordt het nog te vaak geminimaliseerd. Heel wat mensen zijn ervan overtuigd dat je van pesterijen sterk wordt, dat pesten gewoon bij het leven hoort en dat het na een tijdje vanzelf wel overgaat. Pesten slaat nochtans diepe wonden! Als je dus in je afdeling geconfronteerd wordt met pestgedrag, moet je goed reageren.
Wat is pesten precies? Als iemand met opzet en langdurig iemand anders pijn doet met woorden of fysiek geweld, dan spreken we van pesten. Wie gepest wordt, voelt zich machteloos tegenover de pestkop, die misbruik maakt van zijn of haar machtspositie. Je mag pesten niet verwarren met plagen. Dat gebeurt spontaan en zonder slechte bedoelingen en is eigenlijk een sociaal spel, waarin kinderen (en ook volwassenen) hun plaats binnen de groep bepalen. Soms kan plagen wel kwetsend overkomen. Als een groep dat merkt en toch doorgaat met dezelfde persoon te plagen, dan worden plagerijen pesterijen.
] dubbelpunt April 2007 [
Welke soorten pesten bestaan er? Er bestaan jammer genoeg heel veel manieren waarop mensen elkaar pesten: fietsbanden platsteken, chanteren, steaming, cyberpesten, kauwgum in iemands haar of op iemands spullen plakken, negeren, bezittingen afpakken of stukmaken, roddelen, enz. Die manieren verschillen vaak van leeftijd tot leeftijd en bij jongens en meisjes. Jongere kinderen (10 tot 12 jaar) pesten vooral op een fysieke manier:
Cyberpesten
elkaar duwen, slaan, schoppen, enz. Ook als er ploegjes gevormd moeten worden, merk je vaak pestgedrag op in die leeftijdsgroep. Oudere kinderen (12 tot 14 jaar) maken eerder gebruik van verbaal geweld of pesten iemand door hem of haar links te laten liggen of altijd onvriendelijk te zijn. Als jongens pesten, is het vaker met fysiek geweld en directe beledigingen, terwijl meisjes eerder indirect pesten door iemand bijvoorbeeld te negeren of uit te sluiten.
De laatste jaren zijn pesterijen via het internet en de gsm helaas erg in populariteit toegenomen. Ook hier kan pesten verschillende vormen aannemen: pestma ils, (getrukeerde) obscene foto’s doorsturen, virussen doo rsturen, iemands computer of e-mailadres hacken, mensen blo kkeren op MSN, privégesprekken doorsturen, pestsites, enz. Die vorm van pesten is extra pijn lijk, omdat de dader meestal onbekend is en daardoor veel verder durft te gaan. Bovendien voelt het slachtoffer van cyberp esten zich nergens meer veilig, omdat de pestkop echt in zijn of haar privé-omgeving binnen dringt.
DOSSIER PESTEN
Steaming
crimineel verschijnSteaming is een nieuwe naam voor een oud daders die onder sel: afpersen. Meestal zijn er twee of meer die er onschuldig en bedreiging spullen afpakken van jongeren huldig spelletje is verlegen uitzien. Wat voor de daders een onsc de slachtoffers een – uit verveling of om stoer te doen – is voor verder en soms wordt echte lijdensweg. De daders gaan telkens criminele feiten te het slachtoffer er zelfs toe aangezet om zelf rs). Steaming is plegen. (Bv. geld stelen van zijn of haar oude diefstal en dus een misdaad.
Gevaarlijke momenten Sommige momenten zijn extra uitnodigend voor ruzies en pestgedrag. Zo zijn kinderen vaak extra hard en licht ontvlambaar tijdens competitieve spelen. Als ze bij de groepsverdeling met een minder sportief kind in één ploegje terechtkomen, laten ze vaak overduidelijk blijken dat ze dat niet graag hebben. Als hun ploeg verliest, gaan kinderen ook snel op zoek naar een zondebok. Vermijd dus een overaanbod aan competitieve spelen en wissel ze af met andere activiteiten om te voorkomen dat bepaalde kinderen keer op keer in de rol van verliezer geduwd worden. Kinderen pesten elkaar ook vaak uit verveling. Tijdens dode momenten op bivak of voor of na de wekelijkse activiteiten kunnen pestkoppen vaak ongestoord hun gang gaan
Hoofdrolspelers en figuranten x De gepeste Mensen die gepest worden, zijn vaak ‘anders dan de anderen’. Het kan gaan over het uiterlijk, de hobby’s, het thuismilieu, het taalgebruik, de manier van omgaan met anderen, enz. Vaak kunnen ze zichzelf niet zo goed verdedigen en zijn ze niet snel geneigd om over hun
problemen te praten. Iemand die angstig is en niet efficiënt reageert onder (groeps)druk, bijvoorbeeld door te klikken of te huilen, is vaak ‘interessant’ voor een pestkop en dus een makkelijke prooi. x De pestkop Pestkoppen zijn meestal populair en komen heel zelfzeker over, hoewel ze in werkelijkheid vaak aan zichzelf twijfelen. Ze hebben de neiging om te domineren en laten zich dan ook graag omringen door een groepje meelopers of gelijkgezinden. Bovendien hebben pestkoppen het moeilijk om zich in te leven in de gevoelens van anderen en staan ze niet stil bij de gevolgen van hun gedrag. x De middengroep Tot die groep behoort iedereen die zelf geen initiatief tot pesten neemt of geen slachtoffer van de pesterijen is. Sommigen uit die groep sluiten zich bij de pestkop aan uit bewondering of uit angst om zelf gepest te worden. Anderen merken de pesterijen wel op maar doen er niets aan en houden zo het pestprobleem mee in stand. Meestal durven slechts enkelingen het aan om de gepeste in bescherming te
nemen. De houding van de middengroep bepaalt voor een groot stuk het pestprobleem. Bovendien bestaat de kans dat sommige leden van de middengroep afhaken als het pestprobleem blijft aanslepen. Onderzoek heeft immers aangetoond dat tachtig procent van die middengroep zich schuldig voelt en het niet fijn vindt als er gepest wordt. Reden genoeg dus om de middengroep niet te vergeten bij de aanpak van pesten! x De ouders Als er in je afdeling gepest wordt, is de kans groot dat de ouders dat op de één of andere manier merken en dat ze de leiding erover aanspreken. In dat geval is het belangrijk dat je de ouders op de hoogte houdt van de stappen die je onderneemt om het pestprobleem aan te pakken. Het kan ook goed zijn om eens met de ouders van een pestkop of een gepest kind te gaan praten. Het is voor hen natuurlijk niet leuk om te horen dat hun kind pest of gepest wordt. Ouders voelen zich vaak machteloos in die situatie. Het gebeurt ook dat ouders het pestprobleem minimaliseren. Laat dat je echter niet ontmoedigen. x De leiding Als leiding wil je natuurlijk vooral dat je geplande activiteiten vlot verlopen en dat je leden enthousiast meedoen. Als er gepest wordt, is dat een ferme streep door je rekening. Als leiding ben je verantwoordelijk voor het reilen en zeilen in je afdeling. Behalve voor een leuk activiteitenaanbod moet je ook zorgen voor een optimale ] dubbelpunt April 2007 [
DOSSIER PESTEN
De ‘pesten dat-kan-niet!-prijs’ 2007-20
08
sfeer en een goede samenwerking. Als er in je afdeling een pestprobleem is, ben jij dus de uitgelezen persoon om dat aan te pakken. De kans bestaat dat je bepaalde kinderen uit je afdeling minder leuk vindt. Probeer in elk geval zelf geen pestgedrag uit te lokken.
Voorkomen is beter dan genezen x Zorg voor veiligheid en een goede groepssfeer In het begin van het werkjaar wordt je groep gevormd. Het is dan belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan kennismakingsspelen en opwarmertjes. Neem ook de tijd om samen met je leden afspraken te maken. Daardoor weten ze waar ze zich aan moeten houden en geef je hen een veilig gevoel. x Zorg voor afwisselende activiteiten op maat van al je leden In het begin van het werkjaar krijg je de kans om de capaciteiten van je leden te ontdekken. Probeer in je activiteiten al die capaciteiten regelmatig aan te spreken. Bedenk spelen en activiteiten waarin iedereen eens kan uitblinken. Competitieve spelen kunnen zeker leuk zijn. Je leden leren daardoor bovendien omgaan met winnen én verliezen, maar voorzie zeker ook voldoende niet-competitieve, groepsbevor-
Meer lezen? Download een heel dossier over pesten in het jeugdwerk op http://www.jeugdenvrede.be/downloads/dossier_pesten.pdf. Dit artikel is daarop gebaseerd.
] dubbelpunt April 2007 [
Wat moet je doen om kans te ma ken op de ‘pesten dat-kanniet!-prijs’ 2007-2008? Jeugdw erkinitiatieven die voor 15 oktober 2007 een projectdossier indienen (verslag van een activiteit die plaatsvond in 200 7), maken kans op één van de twee ‘pesten dat-kan-niet!-prijzen ’ voor het jeugdwerk. Vanaf maart 2007 kun je de nodige pap ieren downloaden van www. jeugdenvrede.be, maar je kunt ze ook aanvragen via
[email protected] of op het numme r 015-43 56 96. De eerste 5 jeugdwerkinitiatieve n die een projectdossier indienen worden door Jeugd en Vre de alvast beloond met een gra tis vorming ‘Pesten in het jeugdw erk’ voor begeleid(st)ers. Voor meer info over die vorming: ww w.jeugdenvrede.be/, onder vorming – opleiding.
derende activiteiten. x Wees creatief als je ploegjes moet vormen Wanneer je tijdens een spel of activiteit de kinderen zelf kleinere groepjes laat kiezen, gebeurt het vaak dat vrienden en vriendinnen bij elkaar “klieken” en dat één of enkele kinderen aan de kant blijven staan of pas op aandringen van de leiding in een groepje opgenomen worden. Het is daarom belangrijk om met wisselende groepjes te werken. Er bestaan heel wat originele en leuke manieren om groepjes in te delen. x Paard en ruiter Vraag de groep om zich als paarden en ruiters op te stellen. Vriendjes zullen dan waarschijnlijk samen een duo vormen. Als dat gebeurd is, zeg je dat de ruiters een groep vormen en de paarden een andere. Zo kun je voorkomen dat goede vrienden telkens samen in de groep zitten.
x Neuzen kleuren Maak in een groot stuk karton een gat ter hoogte van de neus. Je leden kunnen er dan één voor één hun neus door steken, waarna ze een kleurtje op hun neus geschilderd krijgen. Ze weten zo zelf niet welke kleur ze krijgen en je kunt zelf de groepjes vormen. x Touwtjes ontwarren Neem één stuk koord per twee deelnemers. Houd al die koordjes bij het midden vast in je vuist. Alle kinderen trekken nu aan één van de uiteinden van een koordje. Laat vervolgens de touwtjes los. De kinderen ontwarren nu de touwtjes zonder het uiteinde los te laten en ontdekken wie hun ‘kompaan’ is. x Eén minuut De spelers gaan met gesloten ogen op de grond zitten. Op het startsein van de begeleid(st)er moeten ze in gedachten één minuut blijven zitten. Wanneer ze denken dat de minuut voorbij is, staan ze recht. De begeleid(st)er geeft aan de eerste vijf die rechtstaan het cijfer één en zij vormen de eerste groep. De volgende vijf krijgen het cijfer twee en vormen groep twee, enz.
DOSSIER PESTEN
Mie pest Mo? ‘Anders zijn’ is voor kinderen en jongeren een makkelijke aanleiding tot pesten. Pesten komt vooral voor bij kinderen tussen 10 en 14 jaar. Ze komen los van hun ouders, en groepsvorming staat centraal. Erbij horen is belangrijk, en dat brengt ook uitsluiting met zich mee. Iemand die zich wat anders gedraagt of kleedt dan al de anderen is al snel het mikpunt. Soms wordt iemand gepest omwille van het uiterlijk (Jeoffrey heeft niet de mooiste kleren), maar er zijn meerdere oorzaken mogelijk. Misschien wil de pester zich manifesteren of vermijden dat hij zelf het mikpunt wordt? Of gebeurt het uit verveling?
‘Anders zijn’ is voor Mie en Mo Bizar geen reden om uit te sluiten of te pesten. Integendeel! Iemand die anders is of ietsje bizar, daar kunnen we van leren of aangenaam verrast door worden.
Ook in de Chiro delen we de mening van Mie en Mo. Al de verschillen maken het Chiroleventje minder eentonig,
maakt elk kind en elke jongere rijker. Jouw houding als leid(st)er is van belang bij pestgedrag. Als je zelf bazig bent of kinderen vernedert, werk je pestgedrag in de hand. Als je onzeker bent, durf je misschien geen tegengewicht bieden. Nochtans is je voorbeeldfunctie heel belangrijk!
Spelen met het feit dat we allemaal anders zijn, kan voor verrassingen zorgen.
Je leert waarschijnlijk verrassende maar bizarre kantjes kennen van je leden of medeleiding. En je versterkt er de groepssfeer mee, wat tegengif kan bieden tegen een ‘pestcultuur’. Wist je dat je sinds maart in elk Bekijk ook eens het E-boek Pesten in het filiaal van De jeugdwerk. Je kunt dat downloaden op Banier een www.jeugdenvrede.be/downloads/dosgratis Mie-ensier_pesten.pdf. Je leest er alles over pesten Mokaartspel en wat je eraan kunt doen. kunt krijgen? Daarmee kun Je huidskleur, kleren, lief, je niet gewoon kleurenwiezen geloof, handicap, enz. mogen of manillen, maar wel nog tal geen reden zijn om gepest of van andere spelletjes spelen. gediscrimineerd te worden. Je kiest zelf welke spelletjes je De bizarre bende rond Mie speelt: van de grote klassiekers en Mo maakt dat duidelijk. als ‘kwartet’ tot andere origiBram Bizar werd al eens geweinele nieuwe spelen. Je kiest gerd in een discotheek, zogeook of je met je Chirogroep, zegd omdat hij de verkeerde per afdeling, individueel of in schoenen aan had. Maar bij de duo speelt, of je met kinderen bende van Mie en Mo is hij wel en jongeren speelt, enz. Het welkom. Eva Bizar weet soms kaartspel biedt massa’s mogeniet dat ze twee verschillende lijkheden en het is beslist een sokken aan heeft en dat is dan hebbeding. Haal het snel! wel lachen. Maar Eva wordt niet uitgelachen. De hond Billy Bizar vindt dat alle mensen wel eens raar doen. Tim Bizar is heel ordelijk, en is in die zin wel wat ‘anders’ dan zijn leeftijdsgenoten. Lee Bizar heeft zweetvoeten, Naïma heeft 54 hoofddoeken in verschillende kleuren en motieven, enz. ] dubbelpunt April 2007 [
DOSSIER PESTEN
Pesten oplossen zonder straffen? Je hebt ontdekt dat je leden iemand pesten? Geen paniek, dat is niet abnormaal. Nu je weet dat er ‘iets’ aan de hand is, moet je er iets aan doen. Maar wat?
s e j p a t s n i n a l Een p
Er is een stappenplan dat je helpt bij het oplossen van pesten. In zeven stapjes zorg je dat zowel je pestkoppen als je slachtoffer graag naar de Chiro blijven komen. Het is wel een verrassend plan, want één ding vind je er niet in: een straf. “Pesten oplossen zonder iemand te straffen? Het werkt beter dan met straffen.”
“Oké, ze pesten. En dan?” Í Stap 1
Jonas wordt gepest en je merkt het. Dan moet je met Jonas gaan praten. Moedig hem aan om aan jou te vertellen hoe hij zich voelt. Af en toe een inlevende reactie kan daar al veel bij helpen. Bv.: “Amai, dat is niet tof voor jou.” Je bent geen bewijzen aan het verzamelen, je wilt weten hoe Jonas zich voelt. Zelfs als hij over sommige feiten praat, probeer je hem te laten vertellen wat hij daarbij voelt.
x Is er iets vertrouwelijks dat de rest van de afdeling niet mag weten? x Jonas moet namen geven van betrokkenen, meelopers, toeschouwers en vrienden. Die ga je nadien samenbrengen. x Wil Jonas iets tekenen of schrijven dat uitdrukt hoe hij zich voelt? x Zorg dat Jonas jou op elk moment kan bereiken.
Í Stap 2 Een week later
Het is belangrijk dat Jonas begrijpt wat je gaat doen. Het is mogelijk dat hij bang is dat de pesters wraak zullen nemen. Als Jonas doorheeft dat zij helemaal niet gestraft zullen worden, voelt hij zich veiliger. Hij wil immers vooral dat zij stoppen met pesten en dat ze begrijpen hoeveel verdriet ze hem daarmee doen. Op het einde van je gesprek heb je een paar zaken nodig:
] dubbelpunt April 2007 [
Breng de leden samen die betrokken zijn bij het pesten, zonder Jonas. Dat zijn liefst de mensen die Jonas heeft aangeduid. Als de groep groter dan acht leden wordt, hoef je er niet iedereen bij te vragen.
Í Stap 3
Je vertelt dat je een probleem hebt. Je bent bezorgd over Jonas, want die heeft het momenteel wat moeilijk. Je vertelt hoe hij zich voelt, eventueel
met de tekening. Je praat niet over feiten of details en je wijst niemand met de vinger.
Í Stap 4
Als je je verhaal verteld hebt, is het mogelijk dat een aantal van je leden zich ongemakkelijk voelen, of ongerust zijn over een straf. Jij verandert de stemming, want je vertelt hen x dat niemand een straf krijgt; x dat iedereen er mee verantwoordelijk voor is om te zorgen dat Jonas zich veilig en gelukkig voelt; x dat deze groep is samengeroepen om het probleem te helpen oplossen.
Í Stap 5
Je leden zullen opgelucht zijn dat ze niet in problemen komen. Niemand is beschuldigd, en meestal zullen je leden geraakt worden door het verhaal van Jonas zijn miserie. Iedereen in de afdeling (of in het stuk afdeling) moedig je aan om een manier voor te stellen
]foto: hans bouwen[
DOSSIER PESTEN
waarop ze Jonas kunnen helpen om gelukkiger te worden. Ze moeten daarin altijd het woord “ik” gebruiken. Bv.: “Ik ga tijdens het vieruurtje naast Jonas zitten.” Jij als leidster of leider legt geen ideeën op. Je laat merken dat je het goed vindt, maar dwingt geen beloftes af. Dus niet “Allemaal weer vriendjes. Beloofd?”
Í Stap 6
Je bijeenkomst is voorbij. Je afdeling heeft nu de verantwoordelijkheid om het probleem op te lossen. Schrijf niets op, maar bedank je leden en zeg dat je hen vertrouwt, dat je denkt dat ze het goed zullen kunnen oplossen. Spreek ook af dat je elk lid apart nog een keer zult aanspreken om te horen hoe het loopt.
Í Stap 7
2 weken na het gesprek Informeer nog eens bij elk lid én bij Jonas hoe het loopt. Zo kun jij het pesten blijven opvolgen
en zo blijven je leden betrokken. Door iedereen afzonderlijk te laten vertellen over zijn of haar bijdrage vermijd je een competitieve sfeer. Het maakt namelijk niet uit of al je leden hun voornemen hebben uitgevoerd: als het pesten maar gestopt is! Jonas moet na stap 7 niet de meest populaire jongen in je afdeling worden. Als hij zich maar veilig voelt en weer graag naar je Chiroactiviteiten komt.
Werkt dat écht?
en hebben zich wel eens Ja. Raar, hé? Maar al je led g of zijn wel eens verdrieti buitengesloten gevoeld stapjes beseffen ze dat zij geweest. Door die zeven zich nu ook zo voelt. ervoor zorgen dat Jonas een straf. Dus is er ook Bovendien krijgt niemand af nog eens extra betaald niemand die Jonas die str ster toch wil verder wil zetten. Zelfs als de pe . De hele afdeling is nu pesten, zal dat moeilijk zijn t te helpen, dus pesten val namelijk bezig om Jonas wel op. uit stap vijf. Daardoor Heel belangrijk is de “ik” f verantwoordelijkheid neemt elk van je leden zel ster of leider iets oplegt. op, zonder dat jij als leid er niet toevallig of willeOpgelet: De stapjes zijn je laan, kan betekenen dat keurig. Eén stapje overs ect heeft. actie een omgekeerd eff ] dubbelpunt April 2007 [
DOSSIER PESTEN Zelfs in de Chiro is het niet altijd rozengeur en maneschijn. Je krijgt als Chiroleid(st)er wel eens het gevoel dat er wat schort in je afdeling, maar je kunt niet precies de vinger op de wonde leggen. Waarom heb ik Lucas en Emilie al weken niet meer gezien? Hoe komt het dat ploegspelletjes zo vaak in ruzie ontaarden? Wie weet waarom Laure zich de laatste tijd zo terugtrekt in de groep? Tijd om de sociale relaties in je afdeling eens in kaart te brengen!
Breng je afdelin
We hoeven je niet te vertellen dat een eerlijk gesprek met je afdeling heel wat nuttige informatie kan opleveren en een aanzet kan zijn om de groepssfeer te verbeteren. Toch begeef je je op glad ijs. Wat als het uit de hand loopt? Je kunt je als leiding voorbereiden op zo’n groepsgesprek door vooraf een sociogram van je afdeling te maken. Hier vind je een stappenplan voor het opstellen van een sociogram. De fictieve afdeling van Lucas, Ellen, Ruben, Jens, Laure, Emilie, Hanna en Nick zal ons daarbij helpen.
je daarom zelf de plaatsen zult kiezen. Je leden krijgen wel inspraak, maar jij neemt de eindbeslissing. Om hun voorkeur duidelijk te maken, moeten alle leden de volgende twee vragen beantwoorden. x Noem twee personen naast wie je graag zou slapen op bivak. x Noem één persoon naast wie je liever niet zou slapen op bivak. Voilà, je hebt je gegevens. Nu kun je aan de slag.
Data-analyse. Pardon? Data-analyse is een moeilijk woord om te zeggen dat je de verzamelde gegevens ook nog moet verwerken. Voor een kleine afdeling zoals in het voorbeeld is dat niet zo moeilijk. Door de verschillende antwoorden te lezen, ben je al een stuk wijzer. Voor grotere afdelingen zie je al snel door de bomen het bos niet meer. We zullen daarom proberen om de gegevens schematisch voor te stellen.
Vragen staat vrij Het opzet is vrij simpel. Je vraagt aan iedereen uit de groep om twee personen op te geven met wie ze goed opschieten en iemand met wie ze niet goed opschieten. Als je dat zo op de man af vraagt, loop je het risico dat niet iedereen het achterste van hun tong laat zien. Stel dat er daadwerkelijk gepest wordt in je groep, dan zullen de pestkoppen misschien niet openlijk toegeven dat ze niet zo goed opschieten met hun slachtoffer. Je kunt daarom je vraag inkleden. Je zou bijvoorbeeld voor het bivak duidelijk kunnen maken aan je afdeling dat je die jaarlijkse ruzies over wie naast wie mag liggen beu bent en dat 10
] dubbelpunt April 2007 [
Hanna
Laure
Lucas
Ruben
Nick
Jens
Emilie Ellen
De zwarte pijltjes stellen de positieve relaties voor, de rode pijltjes de negatieve relaties.
DOSSIER PESTEN
ling in kaart Wat zie je nu in die chaos van pijlen? Hanna is blijkbaar de populairste van de bende. Ruben valt buiten de groep. Niemand stoort zich echt aan Ruben, maar niemand kiest hem als maatje om naast te slapen. Laure staat er minder goed voor. Vier personen willen liever niet naast haar slapen op bivak.
Laure
Jens Emilie
Nood aan structuur? Wanneer je nog altijd niet wijs wordt uit de wirwar aan pijltjes is het handig om de gegevens te structureren. Dat doe je door de personen te rangschikken volgens het aantal positieve pijltjes die bij hen uitkomen. In de voorbeeldafdeling zou Hanna helemaal bovenaan gerangschikt worden en Laure en Ruben komen onderaan. Met de negatieve relaties hou je voorlopig nog geen rekening. Vervolgens zet je de namen in concentrische cirkels. De populairste persoon zet je in het midden. De buitenbeentjes zet je letterlijk aan de buitenkant. De negatieve relaties in je groep duid je opnieuw aan met rode pijlen.
Hanna Ellen
Nick
Lucas
Ruben Nu ziet het geheel er al een stuk overzichtelijker uit. Je krijgt als leiding een overzichtelijk beeld van je afdeling en je kunt een veronderstelling maken van wat er in je afdeling aan de hand is. Je hebt nu iets in handen dat je kunt voorleggen aan je afdeling. Als je een vermoeden hebt dat er gepest wordt, dat er leden uit de boot vallen of dat er hardnekkige kliekjes zijn in je afdeling, dan kun je die vermoedens nu ook staven.
Veel werk? Een sociogram lijkt je wel een goed idee, maar je kijkt op tegen al dat werk om de antwoorden op de vraagjes te verwerken? Het internet kan hiervoor de oplossing bieden. Even het woord ‘sociogram’
googelen en je stoot op een heleboel (Nederlandse) websites waar je een sociogram kunt maken zonder zelf aan de slag te moeten gaan met pijltjes in verschillende kleuren. Het nadeel van die sites is dat ze gericht zijn op scholen en leerkrachten – opgelet dus voor vraagjes als ‘ik werk in de klas graag samen met...’.
Aandacht, aandacht!
Er is ook enige vo orzichtigheid ge boden bij het maken en interpreteren van een sociogram. In de eerste plaats mog en je leden maar twee personen opgeve n di e ze echt graag he bben. Hun ‘derde beste vriend’ valt dus ui t de boot. In het voorbeeld zou het ku nnen zijn dat Rube n bij velen op de derd e plaats komt en eigenlijk niet zo sterk buite n de groep staat als het op het eerste gezic ht lijkt. Een sociog ram is dan wel handig om verborgen co nfl icten naar boven te br engen, maar het ka n du s ook een vertekend beeld geven. Je ku nt maar beter voorzic htig omgaan met de gegevens die je in ha nden hebt. Let er vo or op dat je de zake n bijvoorbeeld ni et ga at uitvergroten en op die manier een co nfl ict uitlokt in de plaa ts van oplost.
] dubbelpunt April 2007 [
11
Meisjes plagen... Wat een afschuwelijk idee: een bivakvriendinnetje waar je heel het bivak lief moet voor zijn! Hoe kun je nu lief zijn voor een meisje? Die doen allemaal stomme dingen en denk maar niet dat ik mij ga verlagen tot hun niveau, oh nee! Jongens zijn gelukkig helemaal anders. Met een jongen kun je een kamp gaan maken in het bos, je kunt hem één van je strips uitlenen of met hem gaan voetballen. En als hij niet zo goed kan voetballen, kun je hem een beetje laten winnen. Maar meisjes? Meisjes kunnen hélemáál niet voetballen, ze begrijpen zelfs de regels niet. Ze lezen alleen onnozele strips van K3 en ze durven niet mee naar het donkere dennenbos achter de bivakplaats om een kamp te maken. Dat bivakvriendjesidee komt zeker van een meisje! Of van onze leider. Sinds hij verliefd is op de ketileidster is hij al even erg.
enkele spatjes modder. En toen was ik de pineut, natuurlijk. Onze leider had gezien dat ik Lotte had laten struikelen. Hij was erg boos en hij zei dat ik mijn excuses moest aanbieden. Dat heb ik toen gedaan, maar ik meende het niet. Dat heb ik haar mooi de dag erna op school verteld. Ze zou eens moeten denken dat het mij echt spijt! En nu op bivak weet iedereen dat ik Lottes bivakvriendje ben en nu moet ik lief voor haar zijn. Stel je voor! Ik heb de leider al gezegd dat je voor meisjes nooit iets goeds kunt doen, omdat ik geen K3-strips heb. Dat begreep hij niet zo goed. Hij zei dat meisjes graag een briefje krijgen op bivak. Tijdens de platte rust is hij altijd een brief aan ’t schrijven naar zijn lief. Dat is toch ongelooflijk dom: zijn lief zit gewoon drie tenten verderop! En zij is waarDag Lotte schijnlijk net hetzelfde aan Ik vind het hier heel ’t doen. Nu ja, zo’n brief leuk. Vind jij dat ook? schrijven is misschien nog niet zo slecht. Dan hoef Jens ik tenminste niet in Lottes buurt te komen.
Maar het verschrikkelijkste moest natuurlijk nog komen. Ik ben namelijk het bivakvriendje geworden van Lotte, uit mijn klas. Dat is zowat het ergste meisje ooit. Ik kan haar helemaal niet uitstaan. Ze is altijd zo roze en het lievelingetje van onze juf. In de klas heb ik ooit haar agenda gepikt en in de refter verstopt. Zo kon ze haar agenda niet laten tekenen en zou ze (eindelijk) een minpuntje voor gedrag krijgen van de juf. Maar nee, de juf geloofde haar toen ze vertelde dat ze er niets aan kon doen dat ze haar agenda niet meer kon vinden en Lotte heeft géén minpuntje gekregen. Maar ja, de De leider had ook nog iets gezegd over bloemen, dus heb ik juf is eigenlijk ook een meisje en alle meisjes spannen samen. een bloem bij mijn brief gestoken. Speciaal voor Lotte heb ik Om wraak te nemen, heb ik stiekem een kauwgum in Lottes een pisbloem geplukt, ha. haar geplakt tijdens de turnles. De juf heeft die uit haar haar Lotte is twee dagen later naar mij toegekomen. Ze kwam moeten knippen. Dat had je moeten zien: een hele hap uit een briefje afgeven en ze heeft mij daarbij een kusje op de haar lange haar. De juf was wel erg boos op iedereen. We wang gegeven. Toen heeft ze zich omgedraaid en is ze met hebben de speelplaats moeten opruimen, ná de schooluren. haar vriendinnetjes giechelend weggelopen. Dat kusje heb Lotte heeft natuurlijk niet moeten helpen, zij mocht naar de ik natuurlijk direct van mijn wang geveegd. Stel je voor dat kapper. mijn vrienden denken dat ik dat leuk vond of zo! De volgende dag kwam Lotte naar school met kort haar. ‘s Morgens stonden alle meisjes in een kringeDie brief heb ik maar tje rond haar om haar te vertellen hoe mooi gauw weggestoken. Ik Liefste Jens briefje. Ik vind het hier ook tjes je le el or sp vo t ke u nk a le e ed el B haar nieuwe kapsel wel was. heb hem die nacht stiee hebben al h e leuk op bivak. Wren hadden we jongensdag. W kem met mijn zaklamp gemaakt in het eld. Giste p pe m es ka g n ee en ld In de Chiro heb ik haar al een paar keer ‘per in mijn slaapzak geleoetba hebben toen gev os. Dat was cool. k ongeluk’ laten struikelen. Eén keer is ze midzen en daarna tussen I nb . ne donkere den l blij met die paardenbloem n a ra ee a h a den in een plas vol modder gevallen. Haar mijn lievelingsstrip Ik was ook n paarden. Leuk dat je d va el ve l perfect gewassen en gestreken uniform was gestoken. ee h hou t. eb h t ch a helemaal vies. Maar Lotte had natuurlijk reserged een beetje. Dat was het zo vekleren bij! Tien minuten later liep ze er weer Kusjes netjes bij. Alleen in haar korte haar hingen nog
Lotte xxx
12
] dubbelpunt april 2007 [
Pesten in jouw Chirogroep?
“Als mijn aspi’s nog pesten, dan zou ik er echt geen respect meer voor hebben.” Aangezien Chiromensen altijd in zijn voor net dat extra beetje scholing, vonden er de voorbije krokusvakantie opnieuw de nodige SB’s plaats. Wij gingen ons licht opsteken bij enkele afgevaardigden van SB Kempen en SB Mechelen. Tijdens een boeiende babbel voelden we hen aan de tand over hun ervaringen met pesten.
Dubbelpunt: “Zijn jullie in de Chiro al geconfronteerd met pesten, als lid of als leiding?” Elina: “Wij hebben de kwiks en je merkt wel dat er daar wat wrijving is tussen de twee leeftijdsgroepen. Die van het zesde leerjaar willen dan vaak niet bij die van het vijfde wanneer er groepjes gemaakt moeten worden.” Sanne:”Ja, dat is ook bij de tippers het geval. Daar heb je ook zo’n scheiding tussen de ouderen en de jongeren. Soms zeggen ze in het geniep dan dingen over elkaar, maar wel zo dat de anderen het toch per ongeluk gehoord hebben.” Bram: “Ik sta bij de rakkers en zeker bij de jongste rakkers denk ik dat het normaal is dat ze elkaar een beetje pesten. Dat is gewoon eigen aan hun leeftijd. Maar je kunt dat best tot een minimum beperken en eigenlijk gaat het eerder over plagen dan pesten. Dresse: “Het probleem is vooral dat wij als leiding maar een paar uurtjes per week bij die kinderen zijn. Vaak zitten ze samen op school en weet je niet wat er tijdens de week gebeurd is. Ze komen dan ‘s zondags in de Chiro en zitten elkaar soms kwetsende steken te geven die je misschien niet altijd doorhebt. Het is dan ook moeilijk om te reageren omdat je de achtergrond niet kent.” Nele: “Ja, juist reageren is echt niet makkelijk. Soms gaat het tussen twee vriendinnen die problemen hebben en dan denk ik niet dat je daar als leidster moet tussenkomen.” David: “Pesten kan soms heel moeilijk zijn om aan te pakken. Het pesten kan
beginnen op school, maar voortgezet worden in de Chiro. Waar ligt het probleem dan, ligt dat op school of in de Chiro? Hoe moet je dat aanpakken en wie is dan uiteindelijk de grote pester? Dat weet je vaak niet. Sanne: “In de Chiro ben je drie uur aan één stuk intensief met elkaar bezig. Het gebeurt dan wel eens dat er kleine irritaties ontstaan. Sommige leden kunnen die dan opblazen tot iets groots. Als die irritatie een hele week blijft verder broeien en de volgende zondag wordt dat weer opgerakeld, dan kan dat wel eens leiden tot pesten.” Bram: “Het zijn toch vooral plagerijen in de Chiro en niet zozeer pesten, denk ik. Meestal gaat het toch over niet al te grote groepen die je gedurende drie uurtjes wel goed in het oog kunt houden. Echt pesten in de Chiro heb ik toch nog niet meegemaakt.” David: “Het kan toch bijna niet anders of er wordt ook in de Chiro gepest? Volgens mij kun je het gewoon niet altijd zien als leiding. Je houdt wel toezicht, maar achter je rug gebeurt er zoveel dat je niet weet en daar zit het probleem.” Astrid: “Maar als het echt pesten wordt, komen de leden dat wel vertellen, hoor. Ofwel zeggen ze het uiteindelijk tegen hun ouders, ofwel tegen de leiding.” Nele:”Bij de aspi’s wordt ook nog gepest en het helpt heel weinig als je daar als leiding iets van zegt.” Bram: “Als je bij aspi’s met een pestprobleem zit, is het inderdaad heel moeilijk om dat nog opgelost te krijgen. Waarschijnlijk gaat het dan om één grote groep tegen een enkeling. Ik denk zelfs
dat je dan op een punt komt waarbij je moet kiezen of het nog de moeite loont om eindeloos veel pogingen te ondernemen om hem of haar er nog bij te betrekken. Dat kan ook niet leuk zijn voor die persoon in kwestie.” Silke: “Ik vind wel niet dat je dat als leiding zomaar mag goedkeuren, ook al valt er misschien niet veel meer aan te doen. Je mag nooit laten blijken dat je dat zomaar laat begaan. Ik vind dat je altijd moet blijven proberen om dat lid erbij te betrekken.” Astrid: “Soms zijn mensen gewoon zo stil dat het moeilijk is om hen te integreren in de groep. In de Chiro leer je met elkaar omgaan en als je naar de Chiro komt, dan verwacht je toch dat je zult moeten samenwerken. Je moet ervoor openstaan om deel te zijn van de groep.” Roebe: “Dat aspi’s nog gepest worden, dat ligt volgens mij voor een groot deel aan hoe de leiding daarmee omgaat. Als je van kleins af aan ervoor zorgt dat iedereen hun kwaliteiten kan ontwikkelen en dat er niemand uit de boot valt, dan heb je dat probleem niet meer bij de aspi’s. Als aspi ben je toch ook oud genoeg om te beseffen dat je iemand moet accepteren zoals hij of zij is. Als mijn aspi’s nog zouden pesten, dan had ik er echt geen respect meer voor.” Sanne: “Maar over het algemeen denk ik dat het al bij al nog wel meevalt met het pesten in de Chiro. Op een bepaald moment kun je niet anders dan samenwerken en dan maak je gewoon vrienden.” Dubbelpunt: “Dankjewel” ] dubbelpunt april 2007 [
13
Het is zondag, 14 uur. De moeder van ribbel Gianni komt met haar zoon naar de Chiro. Maar Gianni wil mee terug naar huis en zet dan ook de boel op stelten wanneer het fluitsignaal het begin van de werking inluidt. Gianni wil en zal niet naar de Chiro gaan en begint luidkeels te schreien. Hij klampt zich vast aan zijn moeder, die wil vertrekken. Pas na enkele minuten kan leider Jan hem overtuigen om toch mee te spelen. Wanneer hij echter even niet kijkt, ziet leidster Kim hoe Bart en Paul Gianni schoppen en in de modder duwen. Klinkt dat je bekend in de oren? Dan heb jij te maken met pesters in je ribbelafdeling. Hoe ga je ermee om? Dat kan wel eens een zware dobber zijn want “die ribbels zijn toch zo schattig”! En “ze hebben toch nog geen besef van wat ze doen en wat de gevolgen zijn”! Zelfs als je geen pesters in je ribbelgroep hebt, is het belangrijk dat je voorbereid bent op een toekomstig pestprobleem. Er kan altijd een pester in je Chirogroep opduiken. In grote afdelingen kun je zeker ook niet alles zien en pesterijen gebeuren daardoor vaak ongemerkt onder je neus.
Bied ook voldoende tijdsstructuur aan in je programma: een vast tijdstip voor het vieruurtje, vaste plasmomenten, een evaluatiemomentje, een momentje voor de jarige(n) van de week en “vrij begeleid spel”.
[foto: chiro de schakel dadizele]
14
Eén van de belangrijkste oorzaken van pesten is een onveiligheids- en onzekerheidsgevoel. Pesters voelen zich vaak onzeker en proberen die onzekerheid in te vullen met de gevoelens van macht die je door pesten krijgt. Zorg er dan ook voor dat je lokaal een veilige plaats is waar je ribbels zich thuisvoelen. Laat hen bijvoorbeeld een hoekje maken waar ze allemaal een persoonlijk voorwerp kwijt kunnen op een speciaal eigen plekje. Maak met een bol wol een groot spinnenweb waar je elke week een voorwerp voor die namiddag in bevestigt. Zorg dat alle ribbels hun eigen plekje hebben aan de kapstok en in de kast met de vieruurtjes. Structuur aanbieden verkleint de onzekerheid. Als je dus kunt kiezen voor een duidelijke indeling van het lokaal voelen je ribbels zich al veel zekerder. Zet bijvoorbeeld in de ene hoek alle persoonlijke voorwerpen van de ribbels, in de andere hoek de poppenkast waar de ribbels niet achter mogen, aan de muur de kapstokken en op het prikbord komt de tekening van de week.
] dubbelpunt april 2007 [
Op ribbelleeftijd komen kinderen voor het eerst in contact met de buitenwereld. Ze gaan voor het eerst naar school en worden daar ingedeeld in groepen. Ook in de Chiro komen ze terecht in een afdeling met allemaal leeftijdsgenootjes. Dat zijn belangrijke leerplekken waar onze ribbels nieuw gedrag kunnen uittesten en gedrag van anderen kunnen kopiëren. Ze leren ook met vallen en opstaan hoe ze met anderen moeten omgaan! Om dat na-aapgedrag aan te snijden, kun je beginnen met een spelletje.
Dirigentje:
Zet alle ribbels in een kring. Eén speler staat in het midden. Voor die erbij komt, kies je een dirigent uit de andere kinderen. Die dirigent doet een beweging voor. Alle kinderen in de kring moeten hem of haar nadoen. De dirigent mag van handeling veranderen. Degene in het midden van de kring moet zo snel mogelijk raden wie de dirigent is.
Hoe los je een pestprobleem in je afdeling op? Probeer eerst duidelijk te maken dat je de pestende ribbel(s) zeker nog steunt. Laat hen zelf het probleem beschrijven. Pas als de pester zelf het probleem erkent, kan er iets aan gedaan worden. Gebruik voldoende voorbeelden
ribbels RAKWI
en zoek naar eenvoudige oplossingen. Maar pas op, ribbels hebben nog niet het inlevingsvermogen dat je van oudere kinderen kunt verwachten, dus hou het luchtig. Je kunt op vele manieren kinderen duidelijk maken dat iedereen anders is. Een paar voorbeeldjes? x Tikkertje handicap: Als je getikt word, word je zelf tikker, maar je krijgt een handicap. Je moet je ene hand namelijk op de plaats houden waar je getikt werd. x Zwoel zwartje: Maak één ribbel in het gezicht helemaal zwart met een verbrande kurk. De anderen staan aan de achterlijn. Wanneer de leiding fluit, moet iedereen naar de overkant lopen. Het zwoele zwartje in het midden moet proberen zoveel mogelijk ribbels een zwarte zoen te geven. Wie gekust is of zwart aan zijn of haar lijf heeft, wordt ook zwart gemaakt. x Schipper mag ik overvaren: Eén ribbel staat in het midden, de anderen staan allemaal achter een streep aan de ene kant van het terrein. Degene in het midden roept telkens een voorwaarde om vrij naar de overkant te mogen lopen, beurtelings een uiterlijk kenmerk en een opdracht. Voorbeelden: “Al wie een bril op heeft, mag over” of “Al wie kan handenlopen, mag over!”. Op die manier zet je de verschillen
tussen de ribbels eens in een positief daglicht en laat je de eigenschappen die anders ‘pestkenmerken’ kunnen zijn (bv. een bril dragen) een voordeel zijn voor die ribbels. Wanneer je door die spelen het onderwerp pesten hebt kunnen aansnijden bij je ribbels kun je de pester en de gepeste apart nemen en beiden hun hart laten luchten. Probeer hen door enkele voorbeeldjes elkaars situatie te laten begrijpen en zo het probleem op te lossen. Zorg dat je de gepeste niet te veel in bescherming neemt tegen de pesters. Dat is op korte termijn misschien een oplossing, maar achteraf is dat alleen een extra reden tot pesten! Op die manier vergroot je ook niet de weerbaarheid van de gepeste. Als je echter de gepeste meer zelfvertrouwen geeft, zal hij of zij op de duur zelf de pesters aankunnen! Zorg bijvoorbeeld dat de gepeste ook meedoet aan het vrij spel van de andere ribbels. Opvliegende ribbels die door de pesters kwaad gemaakt worden, kun je aansporen om hen te negeren en kalm te blijven. Laat ze eerst naar jou stappen in plaats van onmiddellijk te reageren. Tot slot nog een echt ‘pestspelletje’, om alle ribbels eens op een speelse manier te laten aanvoelen dat pesten niet leuk is.
De Joepla is er weer! Trek eens aan de mouw van je groepsleider en -leidster. Zij krijgen begin april de Joepla in de bus. Met dat spel neemt Mazzel je mee op avonturentocht. Speel dit spel in de Chiro. Geef ook elke ribbel en speelclubber een exemplaartje mee naar huis. We willen eens kritisch stilstaan bij de Joepla. Hebben leden meer nood aan zulke spelletjes, of juist niet? Of hebben ze liever iets anders? Om dat allemaal te weten te komen, doen we een onderzoekje bij 150 willekeurige groepen. Tegelijk stellen we ook wat vragen over de Ribbel- en Mazzelfoon. Als jij de brief ontvangt, vul hem dan samen met je leden in.
zotteke: Een speler staat in het midden van de kring. Hij of zij moet proberen de bal aan te raken die de spelers in de kring naar elkaar gooien. Wanneer hij of zij de bal aangeraakt heeft, moet degene die hem het laatst vast had in het midden gaan staan. Wanneer je dat spel afsluit, zorg dan dat iedereen in het midden heeft gestaan en maak dan ook duidelijk dat pesten niet leuk is! ] dubbelpunt april 2007 [
15
nken dat op te vatten. We de er ed br at w n’ te es het thema ‘p wel begint. g voor het goed en groep, besloten wij no iro Ch en n ud ee ho n op va en en eg pesten te do er kinderrechten kr manier kan zijn om e ed go n Toen wij een spel ov ee n te ch aken van hun re kinderen bewust m Jullie zijn kinderrechtenactivisten en jullie leren de speelclub op een ludieke manier hun kinderrechten kennen. Probeer elk recht uit te leggen op maat van de speelclub en probeer voor elk spel een eigen mening van je speelclubbers los te krijgen. In hoeverre zijn ze met dat bepaalde recht bezig?
[foto’s: Charlotte Jacobs]
16
Als inleiding leg je je leden kort uit wat kinderrechten precies zijn, waar ze vandaan komen en waarom ze er zijn. “De rechten van het kind zijn allemaal regels over wat je als kind wel en niet mag. Die regels zijn nodig om ervoor te zorgen dat alle kinderen over de hele wereld veilig kunnen opgroeien en spelen. Voor jou zijn sommige rechten misschien heel normaal, maar dat is niet in alle landen zo. In het Verdrag voor de Rechten van het Kind staan allemaal afspraken over hoe landen met hun kinderen moeten omgaan. In dat verdrag staat ook waar ouders voor moeten zorgen en wat de regering moet doen. Alle landen die het verdrag ondertekend ] dubbelpunt april 2007 [
hebben, vinden bijvoorbeeld dat elk kind het recht heeft om te spelen en om gratis naar school te gaan.” De belangrijkste rechten zijn in vier groepen verdeeld, om een overzicht te krijgen. Er zijn ‘zorg voor mij’-rechten, ‘blijf van me af’-rechten, de ‘eigen mening’rechten en ‘extra zorg’-rechten. Bij elke groep geven jullie eerst wat uitleg en vervolgens spelen jullie samen een spelletje over dat bepaalde recht. Na elk spelletje kun je je speelclubbers vragen of ze zelf voorbeelden kunnen geven van wat dat recht inhoudt. Eerst en vooral wordt er een kreet verzonnen die te pas en te onpas geschreeuwd kan worden door de speelclub! (bv. “Kinderrechten, daar willen we voor vechten!”)
‘Zorg voor mij’rechten x Je hebt recht op genoeg en gezond eten: dat wil niet zeggen alleen maar lekker eten! Bij ons is voldoende eten zelden een probleem, maar zoals je op het nieuws kunt zien, zijn er overal nog kinderen met honger! Spel: Je maakt samen met de speelclub fruitsla die je als vieruurtje kunt opeten of zelfs uitdelen aan de andere afdelingen. x Je hebt het recht om naar school te mogen gaan. Soms
lijkt het meer een plicht dan een recht, maar toch mag je heel blij zijn dat je naar school mag gaan! Door goed te leren, kun je later immers leuk werk vinden en voor jezelf zorgen! Spel: Galgje. Iemand kiest een woord en zet evenveel stipjes op een groot blad als er letters in het woord zijn. Iedereen mag om beurten een letter raden (of het hele woord proberen te raden). Wanneer er fout wordt geraden, wordt er een lijntje bijgetekend, tot er een volledige ‘galg’ staat (11 kansen). x Je hebt recht op verzorging als je ziek bent of pijn hebt. Spel: De speelclubbers moeten iemand volledig inpakken zodat de leiding die persoon niet meer herkent. Gebruik wc-papier of kassarolletjes als inpakmateriaal! x Je hebt het recht om te spelen. Jullie mogen misschien wel zoveel spelen als jullie willen, maar sommige kinderen moeten al heel jong gaan werken en hebben geen tijd meer om te spelen. Niet overal is er Chiro! Spel: De speelclub mag haar lievelings-Chirospel kiezen en spelen. Je kunt dat op een echte democratische manier laten beslissen, met een stemming en argumenten voor en tegen van iedereen!
‘Blijf van me af’rechten x Je mag niet gedwongen
speelclub RAKWI
worden om te hard te werken, je mag niet mishandeld of uitgebuit worden en je mag niet het slachtoffer worden van oorlog en geweld! Ook dat lijkt misschien heel logisch, maar soms moeten kinderen al gaan vechten als kindsoldaten! Om duidelijk te maken dat dat niet echt leuk is, spelen we een legerdrill. De leiding doet soldatenkledij aan en laat de speelclub een parcours afleggen: onder koorden kruipen, over obstakels klimmen, door autobanden lopen, enz. Je kunt ze ook in ploegen tegen elkaar een estafette laten lopen. Een ander ‘gewelddadig’ spelletje is Adam en Eva: één speler is Eva, een andere Adam, zij staan allebei in de kring die alle andere spelers samen vormen. Eva is geblinddoekt en heeft een krantenknuppel. Wanneer zij roept ‘Adam, waar ben je?’ moet Adam antwoorden ‘Hier ben ik!’. Wanneer Eva Adam kan raken met de knuppel, moet Adam Eva worden.
‘Eigen mening’rechten x Je hebt recht op je eigen mening, en je mag je mening zeggen over dingen die belangrijk zijn voor jou. Je moet niet zomaar geloven wat mensen je vertellen. Dat betekent niet dat je niet meer moet luisteren naar je ouders, je leerkracht of je leid(st)er! Maar zij moeten ook naar jou luisteren. Spel: Je kunt van dit moment gebruik maken om het spel
zelf, de afgelopen weken of zelfs het hele jaar eens te evalueren. Gebruik hiervoor een leuke techniek zoals de gele stoel (Elke speelclubber mag om beurten op de gele stoel zitten. Wie op de stoel zit, heeft als enige het woord.) of laat iedereen een tekening of schilderij maken over de activiteiten en vertellen wat hij of zij getekend of geschilderd heeft.
‘Extra zorg’-rechten x Gehandicapte kinderen verdienen meer aandacht. Misschien heb je wel een vriendje of vriendinnetje dat een handicap heeft? Vind je dat hij of zij alle extra aandacht verdient? Of vind je dat er nog meer gedaan mag worden? Spel: We spelen een rolstoelenrace. Als je geen rolstoelen hebt, kun je draagberries maken met lakens. Laat de speelclubbers met de rolstoel of met de draagberrie een parcours afleggen. Als je ergens rolstoelen op de kop kunt tikken, kun je ook enkele bekende sporten in rolstoelvorm spelen (bv. voetbal of hockey). x Kinderen zonder ouders verdienen extra zorg. Kun jij je een leven voorstellen zonder je mama en je papa? Je ouders zorgen heel goed voor jou. Als je geen ouders had, zou je dus wel wat extra zorg kunnen gebruiken! Spel: Schilder verschillende logo’s op de handjes van je speelclubbers en verkleed hen als kinderen en ou-
ders. Ze moeten zoeken wie hetzelfde logo op hun hand heeft en met hen vormen ze om het eerste een volledig gezin. x Kinderen die problemen hebben met de politie verdienen extra zorg. Spel:‘Schipper, mag ik over varen’ wordt ‘Politie, word ik vrijgesproken’. De leiding verkleedt zich als politie.
Materiaallijstje Fruit voor de fruitsla x Messen en een kom voor de fruitsla x je te Groot wit blad en een stift om galg x spelen Een rol wc-papier x x Legerkledij voor de leiding en x Materiaal om een parcours te mak (banden, koord, buis, kegels) penselen x Papier en kleurpotloden of verf en
x Verkleedkoffer geïmprovix Rolstoelen of materiaal voor een seerde draagberrie x Politiepet
De Joepla is er weer! Trek eens aan de mouw van je groepsleider en -leidster. Zij krijgen begin april de Joepla in de bus. Met dat spel neemt Mazzel je mee op avonturentocht. Speel dit spel in de Chiro. Geef ook elke ribbel en speelclubber een exemplaartje mee naar huis. We willen eens kritisch stilstaan bij de Joepla. Hebben leden meer nood aan zulke spelletjes, of juist niet? Of hebben ze liever iets anders? Om dat allemaal te weten te komen, doen we een onderzoekje bij 150 willekeurige groepen. Tegelijk stellen we ook wat vragen over de Ribbel- en Mazzelfoon. Als jij de brief ontvangt, vul hem dan samen met je leden in.
] dubbelpunt april 2007 [
17
a bdc f e
e t s k ge
ter wereld
rakwi
Sommigen willen de grootste, de beste of zelfs de slimste zijn. In dit geksentrieke Chirojaar wil iedereen natuurlijk de gekste zijn! Gek worden lijkt niet voor iedereen weggelegd, maar in dit spel is alles mogelijk. Door een normaal leventje te leiden, verdien je genoeg geko’s om je eigen portie gekheid te kopen. Kortom: wie rijk is, is gek!
Je doel is zo gek mogelijk te worden. Dat doen de rakwi’s door zo hoog mogelijk op te klimmen op de statusladder. Om een statusverhoging te bemachtigen, moeten de rakwi’s telkens drie zaken doen: een cursus volgen, geld verdienen en het juiste vervoermiddel
kopen. Iedereen kiest zelf in welke volgorde hij of zij dat doet. Als iemand de drie zaken verzameld heeft, wordt zijn of haar status aangepast.
Statusladder x Fiets – ongeschoold: arbeid(st)er x Busabonnement – cursus 1: werfleid(st)er (1stempel) x Tweedehands auto – cursus 2: secretaris (2stempels) x Nieuwe auto – cursus 2: directeur (3stempels) x Jacht (boot) – cursus 3: manager (4stempels) x Helikopter – cursus 3: minister (5stempels) x Privévliegtuig – cursus 4: miljonair (6stempels) x Privévliegtuig + vliegdekschip – cursus 4: rijkentist (7stempels)
Hoe begin je? Elke rakwi begint als ongeschoolde arbeid(st)er, met een startkapitaal van 20 geko. Ze kunnen zich enkel verplaatsen met de fiets en ze dragen een wit etiket op hun borst. VDAB-kantoor: hier volgen rakwi’s cursussen en kunnen ze een diploma verdienen. Interimkantoor: hier krijgen ze een job en worden ze uitbetaald. De overzichtstafel: hier kopen ze vervoersmid18
] dubbelpunt april 2007 [
delen en wordt hun status aangepast. De kantoren begeleiden jullie. Tip! Heb je een kleine groep en/ of sta je maar met z’n tweeën in leiding, laat dan het interimkantoor weg. De VDAB kan dan de geko’s uitbetalen in plaats van de diploma’s uit te reiken zodra een cursus afgewerkt is.
Hoe gaat het verder? 1. Cursus volgen: Het VDABkantoor geeft een opdracht. Als de opdracht goed uitgevoerd is, krijgen de rakwi’s een bewijs dat ze de cursus voltooid hebben. Dat bewijs is een kaartje met “cursus 1, 2, 3 of 4”.
2. Geld verdienen: Het interimkantoor geeft de rakwi’s een individuele opdracht als job. Naargelang hun status (stempeltjes op etiket) krijgen ze meer geld per job. x Een arbeid(st)er krijgt 10 geko x Een werfleid(st)er 50 geko x Een secretaris 100 geko x Een directeur 300 geko x Een manager 500 geko x Een minister 1000 geko x Een miljonair 5000 geko x Een rijkentist 10000 geko
3. Vervoersmiddel kopen: Je kunt die kopen aan de overzichtstafel, aan verschillende prijzen. x Busabonnement – 20 geko x 2de hands auto – 70 geko x Nieuwe auto – 200 geko x Jacht – 500 geko
RAKWI RAKWI
x Helikopter – 1000 geko x Privé vliegtuig – 2000 geko x Vliegdekschip – 6000 geko Vervolgens gaan je rakwi’s naar de overzichtstafel. Als rakwi’s een diploma van de juiste cursus en het juiste vervoermiddel kunnen voorleggen, dan krijgen ze een stempel op hun etiket. Zo gaat de wedloop naar gekheid door. Op het einde van het spel wordt er gekeken naar je status en het geld dat je nog in handen hebt. Wie kan de meeste gekheid kopen?
Extra’s Trouwen Trouwen kunnen ze pas zodra ze secretaris zijn. Twee rakwi’s met dezelfde status (en voor gemengde groepen: van het andere geslacht) kunnen een trouwopdracht doen. Als ze in die opdracht slagen, krijgen ze een rode stip op hun etiket. Vanaf dat moment doen ze hun opdrachten samen en verdienen ze bij elke opdracht dubbel zoveel geld. Wie getrouwd is, wordt sneller gek. Dat is bewezen!
Gekke Swa Dat is een figuur die de rakwi’s op een sluwe manier aanspreekt. Als ze bereid zijn een opdracht voor hem te doen, kunnen ze diploma’s of een smak geko’s krijgen. Gekke Swa helpt u een handje naar de gekheid.
Cursussen 1. De werfleid(st)er heeft technisch inzicht. x Bouw een legoconstructie na. x Bouw een Chinees tuintje met takjes, gras en materiaal van de natuur. x Blaas een bellentoren van een meter hoog. x Maak op de grond een groot Chiroteken met verzamelde schoenen. x Bouw een stoelenpiramide. 2. De secretaris is slim, kan goed schrijven en rekenen. x Los droedels op. x Los rekensommetjes op. x Kruis een volledig ruitjesblad vol. x Schrijf een woordenketting binnen een bepaald thema (dieren, voornamen, groenten en fruit, geksentrieke dingen). x Maak een rijmend gedichtje van minstens 10 regels over de leiding. 3. Een manager is een heer in kostuum of een chique dame die een bedrijf leidt. x Schmink je zoals een chique dame. x Loop een parcours op hoge hakken zonder te vallen. x Laat een werfleid(st)er of secretaris een kleine opdracht uitvoeren. 4. Een minister is een meneer/ mevrouw die goede speeches kan geven. x Lees 5 minuten heel expres-
sief voor uit een boek. x Zeg 10 keer snel na elkaar ‘de kat krabt de krollen van de trap’. 5. Een miljonair moet ‘creatief’ met geld kunnen omgaan. x Gooi zo snel mogelijk alle centjes in een beker. x Ontwerp een eigen Chirogeldbiljet. x Zoek verschillende voorwerpen waarvan de beginletters samen het woord ‘miljonair’ vormen.
Jobs Je rakwi’s krijgen allerlei individuele opdrachten. x Zuig erwten op met rietje en verplaats ze van potje naar potje. x Interview een rakwi of iemand van de leiding vijf minuten lang. x Haal 15 knopen uit een touw. x Schrijf een rapliedje en draag het voor. x Verzin voor elke letter van het alfabet een troetelnaam. x Hou een bal 20 slagen in de lucht. x Knip een stuk gras van 1 m² kort. x Maak een zo lang mogelijke schil van een appel. x Zoek voor elke maand een geksentriek woord dat rijmt. ] dubbelpunt april 2007 [
19
Groene din Aswoensdag, Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag, Paaszondag en Paasmaandag klinken je vast bekend in de oren. Maar is het jou ook al opgevallen dat er een dag te weinig is om aan een week te komen? Er is niets op dinsdag. Om aan dat enorme mankement iets te doen, is er besloten om van die dinsdag een dag te maken speciaal voor de rakwi’s: Groene Dinsdag. Op die dag komen alle rakwi’s samen om zich volledig uit te leven. Trommel al je rakwi’s op voor die dinsdag, ze hebben immers vakantie. Omdat Groene Dinsdag zo’n speciale dag is, hebben we ervoor gezorgd dat jullie naast het rakwiartikel nog eens 2 extra pagina’s krijgen om er een onvergetelijke dag van te maken.
Aan het lokaal wachten een ijsbeer en een pinguïn de rakwi’s op. Door de extreem warme winter en de opwarming van de aarde dreigen hun ijsschotsen te ontdooien. Ze vragen zich af of de rakwi’s hen kunnen helpen. Normaal bouwen ze sneeuwbruggen die de ijsschotsen met elkaar verbinden. Maar ondertussen is het al april en hebben we een warme winter achter de rug. Geen sneeuw dus. Geen probleem, toch niet voor de rakwi’s!
Verdeel je rakwi’s in 2 ploegen. De ijsbeer begeleidt de ene ploeg, zij vertegenwoordigen samen de Noordpool. De pinguïn begeleidt de andere ploeg, zij vertegenwoordigen – inderdaad! – de Zuidpool. Als rode draad – of was het een groene? – krijgen de rakwi’s per ploeg een ijsblokje. Dat ijsblokje stelt hun continent voor. Wanneer ze opdrachten tot een goed einde brengen, krijgen de rakwi’s materiaal of voordelen waarmee ze hun ijsblokje langer kunnen bewaren. De ploeg wiens ijsblokje het langste overleeft, wint het spel. Iemand van de ploeg moet het ijsblokje altijd meedragen.
Opdracht 1 Elke ploeg krijgt 10 ballonnen, plakband, een tijdschrift en enkele blaaspijpen. Beide ploegen kiezen een plek op het terrein waar ze met de ballonnen een sneeuwman maken door ze aan elkaar te plakken. Geef de rakwi’s ook een steen waaraan ze de sneeuwman kunnen verankeren. Het doel van die opdracht is het vernietigen van de sneeuwman van de andere ploeg. Dat doe je door de ballonnen van de andere ploeg kapot te schieten. Natuurlijk moeten de rakwi’s hun eigen sneeuwman verdedigen. Als een rakwi aangeschoten wordt, moet die terug naar het eigen kamp. x De ploeg die als eerste de andere ploeg weet uit te schakelen, wint een glas waarin ze het ijsblokje kunnen steken (dan moet je het niet meer vasthouden).
Opdracht 2 Op de polen is het glad, en dat zullen de rakwi’s geweten hebben. Ze moeten zo snel moge-
20
] dubbelpunt april 2007 [
dinsdag lijk een parcours afleggen op een zeil met groene zeep. x De ploeg die de laagste gezamenlijke tijd neerzet, wint voor de duur van het volgende spel de diepvriezer (of het vriesvak van de frigo), waarin ze hun ijsblokje kunnen bewaren.
Opdracht 3 Die opdracht vereist wat voorbereiding. Steek enkele kleine voorwerpen (een knikker, een kurk, een rietje, enz.) in een petfles, vul de fles met water en leg ze in de diepvriezer (maak voor beide ploegen zo’n fles en steek er evenveel voorwerpen in). Doe dat best een dag op voorhand zodanig dat de fles volledig bevroren is. Beide ploegen krijgen een fles en moeten zo snel mogelijk de voorwerpen bemachtigen die in de fles zitten. Dat kan door met de fles te gooien, ze op te warmen of wat dan ook. De ploeg die hier als eerste in slaagt, mag gedurende een halve minuut met een haardroger op het ijsblokje van de andere ploeg blazen. Geef wel duidelijke richtlijnen: op welke stand je de haardroger zet, op welke afstand ze hem moeten houden, enz. Elke haardroger verschilt in sterkte, dus je test het beste even op voorhand uit wat het effect is. Bij onze test was een halve minuut op 10 cm afstand en op stand 2 goed voor een zichtbaar effect.
Opdracht 4
Zoals de rakwi’s waarschijnlijk al gemerkt hebben, komt er smeltwater van hun ijsblokje. Aangezien dat zuiver water is, wil je dat natuurlijk bijhouden. Elke ploeg krijgt een fles met water in. In de fles zitten verschillende gaatjes (gemaakt met een speld). De rakwi’s moeten door een kauwgomballenquiz hun kostbaar water in de fles houden. Er wordt een korte quiz gehouden (ongeveer 9 vragen). De ploeg met het juiste antwoord krijgt telkens een kauwgombal. Die mag op één gaatje geplakt worden. Enkele quizvraagjes: x Welk dier leeft er op de Zuidpool maar niet op de Noordpool? pinguïn x Welke honden redden mensen die een sneeuwongeluk hebben gehad ? sint-bernhardshond x Welk van de 2 polen is een continent? de Zuidpool x Op welke datum begint de winter? 21 december x Op welke datum eindigt de winter? 21 maart x Stel: je gooit een ijsblokje in een glas en vult het glas tot de rand. Wat gebeurt er als het ijsblokje smelt? A) Het glas loopt over. B) Het waterniveau blijft gelijk. C) Het waterniveau daalt. Antwoord B
De ploeg die de opdracht tot een goed einde brengt, mag het ijsblokje van de andere ploeg 30 seconden met een aansteker laten bewerken door iemand van de leiding.
De ploeg met het grootst overblijvend ijsblokje wint. Maar natuurlijk zullen we er samen voor zorgen dat de ijsbeer en de pinguïn nog lang op hun ijsschotsen kunnen blijven wonen. Dat gaat natuurlijk alleen maar als we allemaal samen rekening houden met onze aardbol. Dit is een ideaal moment om het samen met je rakwi’s te hebben over wat zij kunnen doen tegen de opwarming van de aarde. Voorbeelden: het licht uitdoen in het lokaal als ze er niet zijn, de ramen niet openen als de verwarming opstaat, met de fiets of te voet naar de Chiro komen. Als iedereen een klein steentje bijdraagt, kunnen we nog een heel eind verder met die mooie planeet.
] dubbelpunt april 2007 [
21
De Chiro is niet altijd spel en ontspanning, maa r soms ook bloedserieuze wetenschap. Tito’s en hun leiding willen altijd maar dingen bijleren en nieuwe zaken ontdekken. Daarom brac hten we een bezoekje aan professor doctor Ross Freckleface. Dubbelpunt: “Professor, u bent expert in de teasologie. Wat houdt die term juist in?” Ross Freckleface: “In de teasologie bestuderen we groepsgebonden ziektes. Een universeel ziektebeeld is nog niet voorhanden. Een typisch symptoom is wel dat een subgroep zich superieur opstelt ten opzichte van één of meerdere individuen, ten koste van de waardigheid van het slachtoffer. In de volksmond duidt men dat fenomeen aan met de term ‘pesten’.”
Dubbelpunt: “Kunt u ons even vertellen hoe uw onderzoek naar die nare ziekte vordert?” Ross Freckleface: “Ik ontwikkel momenteel een serum tegen teasologische ziektes. Dat zal de ziekte binnen de kortste keren uitroeien. Spijtig genoeg staat dat nog niet helemaal op punt, maar gelukkig heb ik al enkele technieken ontwikkeld om de ziekte in te dijken of te voorkomen. Ik praktiseer die voornamelijk op zondag; dan zijn er namelijk veel proefkonijnen voorhanden. Een eerste techniek focust op het voorkomen van de ziekte an sich.”
Beter voorkomen dan genezen
Probeer er in Voorbeeld 1: Olympische Spelen: en dat iedercompetitieve spelletjes voor te zorg je door een een evenveel kansen heeft. Dat doe brengen. Zo grote geluksfactor in je spelen aan te kste die autois het niet altijd de snelste of de ster tigt. matisch de gouden medaille bemach gballetje x Speel tafelvoetbal met een pingpon eren het en een rietje. De tito’s moeten prob eler te balletje in het doel van hun tegensp blazen.
22
] dubbelpunt april 2007 [
ploeg een laken heeft. Ze x Speel eens volleybal, waarbij elke hun laken en zo terug over moeten de bal samen opvangen in het net katapulteren. met 5 dobbelstenen een x Gooi in zo weinig mogelijk worpen hetzelfde cijfer naar yahtzee (de 5 dobbelstenen liggen met boven). en. Voorbeeld 2: Varieer in vaardighed nten en vaardigheden Las in je spel onderdelen in die de tale van elk individu aanspreken. rest van de groep moet x Laat je tito’s een liedje neuriën. De
het raden. raadsel. x Geef eens een rekenoefening of Geef elkaar je rechterhand x Speel per twee duimworstelen. de duim. Met je duim en haak je vingers in elkaar, behalve nstander vast te knelmoet je proberen de duim van je tege len op de andere vingers.
Ross Freckleface: “U kunt de
stip op de neus, de twee de een gele, de derde opnie ziekte ook vermijden door uw een rode enzovoort. Op niet voortdurend dezelfde het einde heb je twee ploeg technieken aan te wenden om en. x Iedereen krijgt een wil kleine groepjes te verdelen. De lekeurige speelkaart. Je kunt ieman patiënten zelf ploegen laten d met een hogere kaart uit kiezen, wakkert de ziekte alleen dagen voor een proef, zoals: om maar aan.” het snelst een beker water uit drinverdeel (en heers) ken, zo lang mogelijk de adem Uittreksel inhouden, zo lang moge lijk in x Speel paard en ruiter. Op het handstand staan. De win naar einde van het spel worde n krijgt de hoogste kaart. Zo alle paarden één ploeg, speel je een kleine ladde rcomterwijl de ruiters de ande re petitie. Na 10 minuten sto p je ploeg vormen. Let op da t de het spel. Wie op dat mome nt spelletjes daarna niet en kel een zwarte kaart heeft, zit in de op kracht gebaseerd zijn , ene ploeg, wie een rode kaart want anders zijn de ploeg en heeft in de andere. niet evenwichtig. x Speel grassprietje-trek! Alle x Iedereen legt hun rechte rtito’s nemen een grassprie tje, schoen op een hoop. De ze gaan per twee tegenov er helft van de ploeg is gebli ndelkaar staan en haken hu n grasdoekt en moet op aanwij sprietje in elkaar. Trekke n maar! zingen van de anderen hu n De tito’s wiens grassprietje schoen vinden, aandoen en breekt, vormen één groep en terugkeren. De eerste die de winnaars de andere! terugkeert, krijgt een rod e
[foto: Chiro De Branding Nieuwpoort]
TITO
Ross Freckleface: “Soms voer ik ook campagne bij lokale groepen om op de gevaren van de ziekte te wijzen en hen te sensibiliseren.”
Bewust wordingsacties
x Stigmatisatiespelle tjes: Speel verschillende ee nvoudige spelletjes, wa arbij je één of meerdere tito’s een apart T-shirt aandoe t. Zij worden door de rest van de tito’s geviseerd en zoveel mogelijk uitgeslo ten. Als leiding weet je zelf het beste hoever je hierin kunt gaan. Let er ook op wie je ‘uitsluit’, want we willen natuurlijk geen problemen creëren! On derbreek ook gerust ee n spel als je merkt dat het uit de hand loopt. x Kraak de code: Twee tito’s verlaten ev en het lokaal. Intussen spreken de andere tito’s een code af die complee t moet zijn voor ze een co nversatie kunnen begin nen: bv. één schoen uitdo en of elke zin beginnen met “Weet je wat?”. Van de twee die buiten staan , komt er één weer binne n. De anderen staan on dertussen per twee in de juiste code te praten. De buitenstaander moet nu proberen te achterhalen wat de code is. Pas als de volledige code geraden is en ook toepast wordt , zullen de anderen hem of haar niet meer negeren .
Pesten in ’t centrum (van de belangstelling) Leidsters Hanne, Evelien en Ruth van Chiro Heist-Centrum kregen de moeilijke opdracht om een programma in elkaar te boksen met de technieken en spelletjes uit dit artikel. Ze maakten er een wedstrijd strafvermindering van. Alle tippers zijn gevaarlijke gangsters die in de gevangenis zitten. Ze kunnen in dat spel maanden strafvermindering verzamelen en wie uiteindelijk het minst lang moet brommen, wint. Leidster Evelien: “We hebben geprobeerd zoveel mogelijk geluksfactoren te laten meespelen. Niet iedereen heeft dezelfde misdaad begaan en moet dus niet even lang in de gevangenis zit-
Ross Freckleface: “Die laatste
ten. De winnaars van elk spel mogen een kaartje trekken
methode heeft wél opvolging nodig. Durf te bespreken in je groep hoe het aanvoelde om uitgesloten te worden in het spel. Die stap is uiterst belangrijk! Er bestaat echter geen wondermiddel tegen pesten. Mijn ervaring heeft me wel geleerd dat het stimuleren van positief gedrag werkt. Bevestig elke tito in wie hij of zij is en wat hij of zij goed kan.”
met daarop het aantal maanden strafvermindering dat ze verdiend hebben. Je kunt twee maanden strafvermindering trekken, maar ook vijftien maanden. Die strafvermindering mogen ze wegstrepen op hun kaartje. Soms win je ook iets anders: penitentiair verlof of zo, daar geraak je in dat spel niet mee vooruit.” En vonden de tippers dat nu een eerlijk spel? Jawel hoor! Dievegge Elise was met zeven overblijvende maanden gevangenisstraf een terechte winnaar volgens de tippers. Alleen Loes twijfelde nog aan de eerlijkheid van het spel: “Ze hebben iets tegen mij. Ik heb twee keer niet mogen
Dubbelpunt: “Dank u wel, professor, voor dit verhelderende en leerrijke interview!”
meedoen omdat ik schoenmaat 38 heb en bruine ogen. Daar kan ik toch niets aan doen?!”
] dubbelpunt april 2007 [ [foto: gewest Zilato]
23
Groepsbevorderend Op tocht met je keti’s? Natúúrlijk is dat meer dan gewoon maar wandelen. Op een echte Chirotocht kom je allerlei leuke plekjes tegen die je fantasie prikkelen voor een boeiend spel. Hier vind je enkele tochttechnieken, vertrouwens- en samenwerkingsspelen die je zelf kunt gebruiken als ingrediënten voor een groepsbevorderende tocht op maat van jouw ketigroep.
Tochttechnieken Dobbeltocht
]foto: chiro de schakel[
Je vertrekt op tocht en telkens als je aan een kruispunt komt, gooit er iemand met de dobbelsteen. Als je 1 gooit, ga je rechtdoor, bij 2 linksaf en bij 3 rechtsaf. Bij 4 keer je terug tot
24
] dubbelpunt april 2007 [
het vorige kruispunt. Als je 5 gooit, speel je een vertrouwensspel en bij 6 een samenwerkingsspel.
Knopentocht Met die tochttechniek moet je als leid(st)er op voorhand een route uitstippelen. Als je die route hebt, moet je een sjortouw nemen en er knopen in maken. 1 knoop is rechts, 2 knopen na elkaar links, 3 knopen rechtdoor en 4 knopen zijn een opdracht. Laat wel voldoende plaats tussen een koppel knopen zodat er geen verwarring ontstaat.
Vertrouwensspelen Siamees geblinddoekt Je moet een parcours afleggen per 2, met een hand, middel en enkel aan elkaar gebonden. Een van de twee mensen is bovendien geblinddoekt.
Armenloop Laat de groep in 2 rijen staan, met de gezichten naar elkaar. Wanneer je keti’s hun armen op ooghoogte gestrekt voor zich houden, raken hun vingertoppen die van hun overbuur. Om beurten lopen ze dan tussen de
KETI
op tocht twee rijen door, best met een aanloopje. Net voor de loper hen raakt, moeten degenen in de rij hun armen omlaag doen. Omlaag is beter dan omhoog: als er toch iemand te laat is, krijgt de loper geen slag in het gezicht.
Klepel De 2 rijen die recht tegenover elkaar staan, strekken hun armen gekruist en houden hun overbuur heel stevig vast. De klepel is iemand die op de gestrekte armen gaat liggen. Hij of zij houdt de armen in het midden van de rij stevig vast en laat niet los. De klepelketi wordt dan door de dragers opgeworpen, maar doordat zijn of haar armen vasthangen, slaat hij of zij telkens over als een klepel.
Ladderstappen De groep houdt de ladder heel stevig vast. Iemand met veel lef en een goede levensverzekering kan dan de ladder beklimmen tot helemaal boven, dan over de bovenste trede naar de andere kant klimmen en langs die kant weer naar beneden komen.
Samenwerkingsspelen Elektrische muur Span een touw tussen 2 bomen op ongeveer 1,7 m hoogte. Hang aan het touw een doek dat tot op de grond komt. Leg enkele zware voorwerpen op het doek, zodat het niet wappert in de wind. De groep neemt plaats aan de ene kant van die muur en moet aan de
andere kant geraken. Als hulpmiddel krijgt de groep een balk van 3 m. Noch de balk, noch de spelers mogen het doek of het touw raken. Op het einde van de opdracht moet ook de balk zich aan de andere kant bevinden. De groep mag geen gebruik maken van de bomen of andere hulpmiddelen. De deelnemers moeten óver de muur, er onderdoor kruipen is niet toegestaan. Wie over de muur is, mag niet meer terug.
Stappen in de lucht Alle spelers staan bij elkaar. 1 speler zet een stap in de lucht. Iemand anders speelt daarop in en gaat op handen en knieën onder die voet zitten. Zo kan de eerste speler van hieruit weer een andere stap in de lucht zetten. De anderen moeten ervoor zorgen dat hij of zij in eender welke richting stappen kan blijven zetten. Ze zullen de ‘stapper’ af en toe moeten ondersteunen door een hand te geven.
Je hoort erbij Baken een klein stukje terrein af (bv. 1 m² voor 15 personen). Iedereen staat op 2 m daarvandaan. Bij het signaal probeert iedereen een plaatsje te vinden op het kleine terrein. Niemand mag de grond buiten het terrein raken. Hoe lang duurt het voor de groep tot het inzicht komt dat samenwerken tot betere resultaten leidt? Variant: Misschien lukt dat zelfs op een nog kleinere oppervlakte. Probeer het ook eens tussen 2 bomen, op een stevige tak of op een stevige tafel.
Stoelzitten Behalve 1 persoon staan alle deelnemers in een kring. Zij verbinden hun linkervoet met de rechtervoet van hun linkerbuur en hun rechtervoet met de linkervoet van hun rechterbuur. Op een afstand van ongeveer 5 m van de groep wordt een stoel geplaatst. De aaneengebonden kring krijgt het doek. De vrije persoon gaat in het midden van de kring op dat doek staan. De groep moet ervoor zorgen dat die ene (vrije) persoon op de stoel geraakt, maar persoon noch doek mogen hierbij de grond raken.
Zebra Maak 2 groepen. Eén groep krijgt blinddoeken om, de andere groep vormt een levend zebrapad. De geblinddoekte groep moet via hen de weg oversteken. Het levend zebrapad is ervoor verantwoordelijk dat de blinde spelers veilig en wel de overkant bereiken. De geblinddoekte spelers mogen de straat niet raken, ze móéten over het levend tapijt lopen. De zebrapadspelers mogen zich wel verplaatsen.
pdrachten vind je in de Meer samenwerkingso n binnen en buiten + sabundel spelfiches “Spele nier n”. Die vind je in De Ba menwerkingsopdrachte voor 3,55 euro. ] dubbelpunt april 2007 [
25
het
Aspiparlement lijk wel. We kunnen ze er dan pe Ho n? ge or m n va ng di lei de , Jouw aspi’s uit in het aspiparlement en je ef Le . en id re be or vo op t wa ook maar beter sie gaan over een leius sc di in r aa elk et m js wi er nd laat je aspi’s zo spele en engagementen. jn -zi ng di lei , a’s em )th ro hi (C g, dingsploe
Het Oranje Parlement krijg vorm Partijvorming Verdeel je groep in vier (of drie) ploegjes door elke aspi een envelop met daarin de foto van een partijkopstuk en een zwembril of grote elastiek te geven. Voorbeelden van foto’s van partijkopstukken vind je op www.chiro.be/kopstukken Prik gaatjes in de foto en zet hem met behulp van het elastiek of de zwembril op je hoofd.
Propaganda Elke partij... x bedenkt een partijnaam en een ‘catchy’ partijslogan; x stelt een partijprogramma samen: minstens vijf actiepunten die betrekking hebben op de Chiro, bv. gratis lidmaatschap of geen vieruurtjes in aparte verpakkingen; x ontwerpt reclameborden, flyers, stickers en spandoeken.
Als de partijen gevormd zijn, krijgen de aspi’s een situatie (zie kader op de volgende pagina) van een fictieve leidingsploeg waar het behoorlijk fout loopt. De verschillende partijen moeten nadenken over hoe ze die scheve situatie kunnen rechttrekken en welke standpunten ze innemen.
26
] dubbelpunt april 2007 [
Het aspiparlement Jij bent de voorzitter van het parlement. Om de beurt stelt elke partij haar programma voor. Daarna bespreken de partijen hun mogelijke oplossingen voor de situatie. De partijen proberen elkaar warm te maken voor hun oplossing en zo tot een overeenkomst te komen over mogelijke uitwegen. root blad op Hang een g anvaarde waar je de a opschrijft. oplossingen eel nog een Hou eventu emming anonieme st we preom de nieu sleid(st)er te mier/groep kiezen.
aspI g Situatieschets Leidingsploeogro 6000 ep uit een typisch Vlaams dorpje met
Villa Politica Zoals het tv-programma terugblikt op een politieke week doen we dat ook met dit spel. Na het spelen kun je het verloop van het spel nog eens kort evalueren. Jij leidt die nabespreking door een aantal gerichte vragen te stellen aan de aspi’s: x Wie nam er de leiding/het initiatief in de gesprekken? Waren er mensen die helemaal geen inbreng hadden? Hoe komt dat? Werd er naar iedereen geluisterd? x Op welke manier werden de beslissingen genomen? Zou dat in de Chiro ook op die manier kunnen? x Zijn de aspi’s tevreden over de gekozen aanpak? Hoe zouden ze het anders doen? Waarom werd die aanpak gekozen? x Hoe zie jij een leidingsploeg functioneren? Wat verwacht je ervan?
Chir Chiro Regenindrop, een gemengde in zicht. ter de rug en er lijkt geen beterschap inwoners, heeft net een slecht jaar ach rschijnlijk ligt de gezakt van 120 leden naar 70. Waa Het ledenaantal is het voorbije jaar een programma ing die nog nauwelijks zin hadden om oorzaak bij de ongemotiveerde leid erlinge comgrotere activiteiten. Maar ook de ond te maken of om zich in te zetten bij 18 leid(st)ers 14 heeft als pijnlijk gevolg dat er van de municatie liep behoorlijk fout. Dat beslissen om te stoppen. de 10 aspi’s ongemotiveerde aspiploeg achter: van Na het voorbije jaar bleef er ook een leidingstekort. et om leiding te worden. Resultaat: hebben er maar 2 effectief de stap gez ssingen. Er werd niet echt gezocht naar oplo de speelclub worlingen samensmelten: de ribbels en Waarschijnlijk zullen er enkele afde heeft als gevolg i’s worden één groep. Die oplossing den één groep en de keti’s en de asp aan geven. dat nog enkele keti’s en aspi’s er de brui ze te kampen met ploeg vol moed, maar al vlug krijgen Niettemin begint de nieuwe leidings n van twee jaar onbetaalde factuur op van het eetfestij nog meer tegenslagen. Er duikt een achtergelaten en t ook het bivak heeft een kleine put geleden. Dat is een kleine ramp, wan facturen eraan. binnenkort komen de eerste energie er Klaas en leidMurphy: een tijdje geleden zetten leid Niemand ontsnapt aan de wet van ar. Ook dat relatie. Ze gaan in grote ruzie uit elka ster Lore na 5 jaar een punt achter hun het belang van er Klaas vorige week besloten om in weegt op de groep. Daarom heeft leid we en frisse o te stappen. Er is nood aan een nieu de sfeer in de leidingsploeg uit de Chir wind.
Tips x Nodig een naburige aspigroep uit om samen het spel te spelen. x Bij kleinere aspigroepen kun je het aantal partijen en/of partijleden verminderen.
Materiaal x Papier x Karton (grote en kleine platen) x Stiften x Verf x Scharen x Lijm x Enveloppen x Zwembril of groot elastiek (per deelnemer) x Foto’s van kopstukken download je op www.chiro. be/kopstukken
] dubbelpunt april 2007 [
27
Het deint over grenzen heen...
doo t h c o t n e e : n e f f e r t t f ran zwitserse spiele RANFTTREFFEN omst Ranfttreffen is dé jaarlijkse bijeenk ste van de Jubla, telkens tijdens het laat de is la weekend voor Kerstmis. De Jub se teJungwacht & Blauring, de Zwitser genhanger van de Chiro. Ranfttreffen is niet zomaar een bijr wel eenkomst, het is een moment waa in het n 3000 Zwitserse jongeren bezinne dedonker. Ze maken in groep een wan een r naa ling door de vallei van de Ranft, berg, idyllisch kapelletje boven op een afsluit. waar een viering het Ranfttreffen lende Onderweg kunnen ze aan verschil de bij workshops deelnemen: stilstaan de Zwitserse versie van het meisje met , oke kara zwavelstokjes, muurklimmen, ze ook djembé, enz. Tussendoor krijgen en e the koffie en cake, warme kruiden soep met brood. g de Ranfttreffen geeft aan Chiroleidin roek rob unieke ervaring om in korte Chi n te of -rok ‘s nachts door bergen en dale de in stappen. De flakkerende kaarsen r een sneeuw naast de weg zorgen voo euw is sne feeëriek schouwspel. Met die k ook een sneeuwballengevecht natuurlij de op klap moeilijk te vermijden. En als ken een vuurpijl krijgt iedereen als aanden fttrefRan leuke Ranfttreffenkaars en een fen-luciferdoosje mee naar huis... Afspraak op 15 en 16 december
28
] dubbelpunt april 2007 [
2007!
Doen die Zwitsers iets anders dan door de sneeuw wandelen in de bergen? Ja hoor! Op hun website staan een aantal spelletjes. Hieronder vind je een kleine selectie. Zoek je er nog? www.jubla.ch. Onder Angebot > Scharleben vind je een databank met activiteiten van de Jubla. Een beetje kennis van het Zwitsers of Duits kan je goed van pas komen!
Sockenkampf
fahnenspiel
Baken een speelveldje af. Alle spelers staan op het speelveld, zonder schoenen aan. Op het startsignaal proberen de spelers elkaars sokken af te nemen en uit het speelveld te gooien. Wie twee sokken kwijt is, moet aan de kant gaan staan. Wie als laatste met sokken overblijft, heeft gewonnen. Variant: De spelers die hun twee sokken kwijt zijn, mogen hun sokken gaan halen buiten het speelveld en weer meedoen. Wie het minste sokken is kwijtgespeeld, heeft gewonnen. Opmerking: zorg voor duidelijke regels over wat mag en wat niet mag. Anders kan het wel eens een krachtmeting worden.
Verdeel je afdeling in twee ploegen. De twee ploegen kiezen een kamp, ergens op het terrein. Elke ploeg krijgt 5 stokken met wimpels die ze op een rij ongeveer 1 meter uit elkaar in de grond planten. Elke groep moet nu proberen de wimpels van de andere ploeg te stelen. Je kunt je wimpels ook verdedigen. In een cirkel van 2 tot 5 meter rond je wimpels probeer je de tegenstanders op hun rug te leggen. Als dat lukt, moeten zij eerst terug naar hun eigen kamp voor ze opnieuw mogen proberen. Het spel eindigt als een groep alle wimpels van de andere ploeg heeft bemachtigd. Materiaal: 10 wimpels met stok Auteur: Remo Husner
door het donker chaosspiel! Teken een speelbord met getallen van 1 tot 30. Verstop dan in het hele gebouw en in de omgeving papiertjes met die getallen op. Op de achterkant van die papiertjes staan woorden. Kies je woorden zo dat je leden er niet mee kunnen valsspelen. Al je leden mogen nu om beurten met de dobbelstenen werpen. Als ze bijvoorbeeld 15 gooien, mogen ze het papiertje met nummer 15 zoeken. Ze lezen het woord dat erop staat en komen dat vertellen aan de leiding. Als het juist is, krijgen ze een vraag. Bijvoorbeeld: “Wie is er groepsleiding?”, of “Hoeveel kost een cola in de supermarkt?”. Is dat antwoord juist, dan mogen ze opnieuw met de dobbelstenen gooien en weer gaan zoeken. Materiaal: Spelbord, papiertjes met nummers en woorden, vragen
punkte-spiel Voor je activiteit begint, maak je met de leiding een lijst van alle dingen die je leden moeten brengen. Daarop staat bijvoorbeeld: x Een vrouw, ouder dan 60 jaar x Iemand met een hond x Een sportschoen maat 46 x Een appel uit de Aldi x Een kapotte paraplu x Enz. Je mag je fantasie de vrije loop laten.
Nadien verdeel je de afdeling in ploegjes. Zij moeten alle voorwerpen (of personen) naar de leiding brengen. Elk voorwerp (of elke persoon) heeft een bepaalde puntenwaarde. Als ze een voorwerp gebracht hebben, mogen ze er een nieuw gaan zoeken. Wie na een uur de meeste punten heeft, heeft gewonnen. Opmerking: Het spel is extra leuk als je totaal geksentrieke voorwerpen opgeeft. Je kunt het spel ook gebruiken om nieuwe leden te werven. Ze gewoon op je lijst: “iemand die bij de Chiro wil komen”. Auteur: Ramon Ackermann
] dubbelpunt april 2007 [
29
het verhaal
geef hem nog een kans! President dt Jo Frankrijk bieactie asiel aan na Chiro
en en honderden Chiroled Afgelopen zondag voerd Die n. me ne weer in dienst te actie om Jo de pinguïn ten ch ks minder gelukte opdra was ontslagen na een ree r. van zijn hoofdredacteu aspi’s mbeek verhuurden 15 In Neder-Onder-Tolle slofop en ed als superheld zich aan de buren, verkle rde zant,” vertelde de bejaa fen. “Ik vind dat zeer ple g no er urt groep. “Zo gebe buurvrouw van de Chiro eens iets.”
Jo wandelt zijn bureau binnen. Hij zet zijn thermos op tafel en opent zijn boekentas. “Hèhè, hier ben ik weer!” glimlacht hij. “Eindelijk weer cijfers en beurskoersen! Jippie!” Hij laat zich zelfvoldaan in zijn gemakkelijke stoel zakken. Dan knalt de deur open. Jo schrikt zich een hoedje! In het deurgat staat de Walrus, zijn hoofdredacteur. Hij is zo kwaad dat hij helemaal opgezwollen is. Zo breed is hij, dat hij amper door de deur kan. Hij mept een grote bruine envelop op Jo z’n bureau en stuift weer weg. Hij heeft niets gezegd, maar het trillen van zijn snorharen spreekt boekdelen. Verbluft kijkt Jo naar de envelop. Zou hij nu wéér op pad moeten? Hij opent de envelop en jawel: een adres. 30
] dubbelpunt april 2007 [
J.Vermeulen Troepstraat 13 1324 Rommelgem Jo springt recht en glijdt bliksemsnel de trap af. Op zijn buik, zoals pinguïns dat doen. Hij start zijn brommertje en scheurt weg. Die Walrus zal hem geen tweede keer ontslaan! Jo is vastbesloten om deze keer een fantastisch artikel te maken. Een kwartier later draait Jo op volle snelheid de Troepstraat in. ROETSJ... BENG! Versuft kruipt Jo recht. Zijn brommertje ligt twee meter verder, naast de rolschaats waarover hij geslipt is. “Potverdikke, welke idioot laat hier rolschaatsen op straat slingeren?” roept Jo kwaad.
“Ik,” klinkt het stilletjes. “Sorry.” Jo fronst zijn wenkbrauwen. Voor hem staat iemand met een rosse pluimstaart, een onderbroek op zijn hoofd, gummilaarzen aan zijn voeten en met een bowlingbal in zijn handen. “Wie ben jij?” vraagt Jo. “En wat ben jij?” “Ik ben Jos. Jos Vermeulen. Maar iedereen noemt mij Jos de Sloddervos. Dat is namelijk wat ik ben: een sloddervos.” Een sloddervos? Dat is nieuw voor Jo. Een hele gekke diersoort, dat is het alvast. Zie hem daar nu staan met zijn onderbroek! Belachelijk. Hier kan hij zeker een artikel over schrijven waarmee de hoofdredacteur tevreden is! Hij neemt zijn brommertje, stapt op en valt weer om.
Zijn hele voorwiel is stuk. Wat nu? “Ik heb zo nog wel een wiel,” zegt de sloddervos. “Ergens in mijn huis ligt er zo nog eentje. Kom maar mee.” Jo gaat het huis van de sloddervos binnen en hij weet niet wat hij ziet. Overal liggen stapeltjes, hoopjes, verzamelingen, volle lades, kasten die volgepropt zitten. Overal ligt wel iets. De sloddervos ziet hoe Jo rondkijkt. “Sorry,” zegt hij verlegen, “het lijkt wat wanordelijk. Maar ik weet wel alles liggen, hoor.” Dat vindt Jo een uitdaging. “Even testen: waar ligt je keukenwekker?” vraagt Jo. De sloddervos loopt naar een stapeltje boeken en Playmobil en haalt er de wekker tussenuit. “En waar ligt de zaklamp?” De sloddervos loopt naar de kast, gooit een paar truien opzij en hop: daar is de zaklamp.
“De huissleutel?” Tien seconden laten tovert Jos die uit een vaas. “De zonnebril? De tuinschaar? De broodrooster?” Jos de sloddervos vindt het allemaal onmiddellijk. Jo is onder de indruk. “En een wiel voor een Vespabrommertje?” vraagt Jo uiteindelijk. De sloddervos loopt naar de keuken, rommelt wat tussen de pannen en tovert met een glimlach een wiel tevoorschijn. “Alsjeblieft,” zegt hij en hij geeft het wiel aan Jo. Jo bedankt de sloddervos, monteert zijn nieuwe wiel en rijdt naar huis. Of hij de sloddervos nog altijd belachelijk vindt, dat weet hij niet meer zo goed. Zelf vindt hij zijn spulletjes veel minder snel terug. En hij is zelf in élk geval niét belachelijk!
Jo de pinguïn op je arm, buik of nóg ergens anders? Ideaal voor op bivak! Een tatoeage van Jo de pinguïn? Het kan! Er zijn verschillende manieren, maar de eenvoudigste manier loopt via De Banier. Je haalt daar een pak tatoeagepapier voor 9,95 euro. Je stopt dat in je printer en je print er allemaal Jo de pinguïns op. Dan knip je die Jo’s uit en je kunt tatoeëren zoveel je wilt. Na een paar dagen is de tattoo weer van je arm af. Afbeeldingen van Jo de Pinguïn vind je op www.chiro.be/geksentriek.
] dubbelpunt april 2007 [
31
30 JAAR DUBBELPUN 30 jaar geleden startte Dubbelpunt. Dit jaar ontdekken we elke maand spelen uit de oude jaargangen. We zitten nu in de periode van 1997 tot 2000. De jaarthema’s “Met liefs”, “Ik ren dus ik ben” en “Kukelekunst” bepalen de ideeën en de spelletjes.
xx
trekken, probeer je de spelers binnen het terrein te raken.
individueel rugby
1997-1998 met liefs “Niet enkel de seks telt.” Zo kon je op de cover van Dubbelpunt september ‘97 lezen. Flo de postbode was toen de voorloopster van Jo de pinguïn, die ons alles moest leren over gevoelens, relaties en seksualiteit. Dubbelpunt interviewde Bert Anciaux, vroeg zich af of sportschoenen wel eerlijk geproduceerd werden en we verkozen toen de “Flo van het jaar”. Er stonden toen ook spelletjes in Dubbelpunt. Onder andere over gevoelens.
zacht tikkertje Je speelt gewoon tikkertje – wie getikt is, wordt de tikker – maar met een op voorhand afgesproken ‘zachte aanraking’. Bijvoorbeeld: x Aai over het hoofd x Kriebel achter het oor x Kneepje in de schouder x Neuzeneuze x Knieholte strelen
kermiszakslinger Een spel op basis van een oud volksspel. Vul een juten zak met vodden en doeken en hang die met een touw aan een overhangende tak van een boom. Als je aan het touw trekt, gaat de zak op en neer. Onder de zak baken je een klein terrein af waarin een deel van de spelers gaat staan. Door te zwieren met de zak en hem op en neer te
xx 32
] dubbelpunt april 2007 [
Alle spelers krijgen een emmer. Die plaatsen ze aan de rand van het terrein. Alle spelers staan bij hun eigen emmer. In het midden van het terrein liggen er vijf ballen. Op het startsein lopen de spelers naar de ballen en proberen ze een bal in de emmer van een tegenspeler te krijgen. Iedereen speelt alleen.
korte verkeersopdrachtjes nodig? In 1997 verzonnen ze deze opdrachtjes. Banden plakken: Elk ploegje krijgt een stukje tuinslang of fietsband met een aantal gaatjes in. Ze krijgen ook een aantal kauwgomballen, evenveel als er gaatjes zijn. Ze moeten om het eerst de gaatjes dichtplakken met de kauwgom. De opdracht is afgewerkt als ze kunnen aantonen dat er geen water meer uit de gaatjes komt. Verkeersovertredingen: Schrijf per ploeg zo snel mogelijk 12 verkeersovertredingen op: 4 voor fietsers, 4 voor automobilisten en 4 voor voetgangers/skeelers. De veilige fiets: Ontdoe een fiets van een aantal belangrijke onderdelen: lichten, reflectoren, remmen, bel, enz. Je leden moeten de fiets weer veilig maken.
NT 1998-1999 ik ren, dus ik ben
te raken. Zijn of haar groep moet roepen en zo die persoon helpen. Ondertussen probeert de andere groep dat te beletten door ‘stoorzender’ te zijn. De spelers die niet geblinddoekt zijn, bevinden zich in een vierkant rond de voorwerpen. En nu maar kijken welke ploeg de meeste spelers aan de overkant krijgt!
In dat jaar gebeurde er van alles. Zo werd onder andere het verkeer ‘gesmied’. ‘Smie’ was een onthaastingsfactor. Dubbelpunt had het daarnaast ook over armoede, over school en vrije tijd.
tactische voetbal prinses bevrijden Prinsessen bevrijden is niet gemakkelijk. Diep in het woud zit zij immers gevangen, vastgebonden aan een boom. Twee of meer ploegen proberen zo snel mogelijk de prinses te bevrijden. Beide ploegen hebben een kamp en vanuit elk kamp vertrekt een touw (“het pad”) naar de boom waar de arme koningsdochter gevangen wordt gehouden. Tussen beide kampen en de boom mag een behoorlijke afstand liggen. Aan de beide touwen hangen hier en daar voorwerpen vast: bv. een emmer, een slot, een pollepel, enz. Bij de voorwerpen (voor elke ploeg dezelfde) horen opdrachten. De ploeg haalt het voorwerp van het touw en gaat ermee naar de leid(st)er die in het bos verstopt zit. Daar krijgen ze een opdracht die aansluit bij het voorwerp en bij de inkleding van het spel: de slotgracht leegscheppen met de emmer, de juiste sleutel vinden voor het slot of het bolletje vergif (knikker) uit de soep scheppen. Wanneer een opdracht gelukt is, komt de ploeg een stap dichter bij de prinses. Ze krijgen dan een lint dat ze op de plaats van het voorwerp hangen en ze mogen verder. Wie het eerst bij de prinses is, wint het spel.
prince of persia Een computerspel, maar dan in het écht. Op een terrein liggen verschillende voorwerpen. De rakwi’s worden in twee ploegen ingedeeld. Eén geblinddoekte rakwi moet aan de overkant geraken zonder een voorwerp
xx
Dat spel lijkt op voetbal, maar het is toch compleet anders. Je hebt vooral een groot terrein nodig. Echt groot, niet zomaar een voetbalveld. Je zou toch al minstens tien minuten moeten wandelen om het terrein over te lopen. Bovendien zijn er evenveel ballen in het spel als er ploegen zijn. Elke ploeg krijgt in het begin een bal mee. Er kunnen trouwens meer dan twee ploegen zijn. Je doelen zijn verplaatsbaar en er mag langs twee kanten in gescoord worden. Begin: Alle deelnemers en de doelen staan bij de middenstip. Bij het startsignaal lopen alle deelnemers in ploeg een andere richting uit. Elke ploeg neemt een doel mee. Tijdens de eerste tien minuten van het spel mag er niet gescoord worden. Die eerste tien minuten zijn namelijk bedoeld om je goal te verstoppen en het terrein te verkennen. Het doel: Je mag het doel niet toedekken of tegen een muur plaatsen. Het moet altijd mogelijk zijn om langs beide kanten te scoren, en het moet rechtop staan! Start: Na de eerste tien minuten klinkt een tweede fluitsignaal. Vanaf dan mag je beginnen scoren. Scoren: Een bal die tussen de palen van een doel gaat, is een doelpunt. Het is toegelaten het doel op te heffen, maar dan wordt het doel groter, want je moet de palen denkbeeldig doortrekken tot op de grond. Na een doelpunt wordt de bal waarmee gescoord er werd, teruggenomen naar het kamp van de ploeg die gescoord heeft. De regels van voetbal blijven echter van toepassing (niet met de handen aanraken!). ] dubbelpunt april 2007 [
33
Na een doelpunt wordt de bal waarmee gescoord er werd, teruggenomen naar het kamp van de ploeg die gescoord heeft. De regels van voetbal blijven echter van toepassing (niet met de handen aanraken!).
1999-2000 kukelekunst Wat is kunst? Hoe past kunst in de Chiro? Kunst dook in alle vormen op in Dubbelpunt in 1999-2000. Van grafitti tot Jommeke, alles kwam toen aan bod. Ook spelen.
een massaschilderij Laat je leden een groot schilderij maken op karton. Je moet ervoor zorgen dat elke rakwi een plaatsje heeft in het schilderij (bv. in een bloem of de kop van een dier). Als het schilderij af is, worden die plaatsen uitgesneden. Nu kunnen je leden elk hun plaats innemen door hun hoofd door de gaten de steken. Et voilà: een prachtig groepsportret!
fietsbandenduik Een iets heviger spel van op de ketipagina’s! Alle spelers gaan op een lange rij staan, naast elkaar. Op het terrein ligt één fietsband. Op het startsignaal moeten alle spelers om het snelst naar de fietsband lopen en één voor één maar om het snelst van kop tot teen door de fietsband kruipen. Ben je door de fietsband, dan loop je verder naar de eindstreep. Wie als laatste door de fietsband kruipt, valt af. De speler die als laatste overblijft, is de winnaar.
spinnenhanden Om je speelclubbers te laten wennen aan spinnen gaan we ermee spelen. Je speelclubbers tekenen op iedere vuist een dikke vette spin. Je maakt best zelf een voorbeeldje. De speelclubbers gaan in een kring staan met hun vuisten tegen elkaar.
xx 34
] dubbelpunt april 2007 [
xx Eén speelclubbersvuist is de gevaarlijke spin. De speelclubbers zingen dan het aftelrijmpje: “Er was eens een spinnetje, dat zocht een vriendinnetje, het liep naar hier, het liep naar daar, dan liep het weg – ik weet niet… waar.” Bij “waar” trekt iedereen hun vuist weg en probeert de grote gevaarlijke spin een andere vuist te tikken. Wie getikt is, valt uit. Variant: je speelclubbers weten niet op voorhand wie de gevaarlijke spin is.
berlijnsebollenfeest Een stukje uit het Joeplaspel: een estafette. Je leden staan in twee ploegen opgesteld. Voor elke ploeg is er één bakkersmuts, gemaakt van dik papier en crêpepapier. Elke ploeg heeft ook een stapeltje ‘Berlijnse bollen’ klaarliggen: tennisballen of denappels, bijvoorbeeld. De eerste zet de muts op en mag er zoveel bollen op leggen als hij of zij wil. Daarna mag hij of zij de muts niet meer aanraken. Bollen die er afvallen, moeten blijven liggen. Zo mag iedereen om beurten eens lopen.
Over drie maanden zit je daar weer: op je bivak-wc. 10 dagen lang moet je je vertrouwde pot omruilen voor een wankel ding in een bivakhuis. Of moet je het stellen met een balk boven een geurende put? Met de boeken op deze bladzijde kun je al eens oefenen. Koop de boeken, neem ze thuis mee naar je toiletpot en beeld je in dat er buiten 10 enthousiaste leden staan te wachten! Het Bivakboek Het Bivakboek helpt je om het bivak voor te bereiden. Ook al zit dat nu al volledig in elkaar, het Bivakboek levert je vast nog een reeks nieuwe ideeën op. Sjorren, bezoekdagen, of nieuwe recepten voor de keukenploeg? Of zoek je iets over verkeersreglementen voor grote groepen? Eén antwoord: het Bivakboek. Je vindt het in De Banier voor 6,50 euro.
Afdelingsboeken De onmisbare hulp om je bivak te overleven! Hoe ga je om met heimwee bij de speelclubbers? En wat zijn de leukste activiteiten voor aspi’s? Zou je een nachttocht doen met je rakwi’s, of toch maar niet? De afdelingsboeken vind je in De Banier. Het Speelclubboek (€ 11,80) Het Rakwiboek (€ 12,55) Het Titoboek (€ 13,30) Het Ketiboek (€ 14,45) Het Aspiboek (€ 12)
Spelfiches Je bivak is voorbereid, je kent je leden door en door. Maar toch ontbreekt er nog iets. Activiteiten! In de spelfiches vind je alle mogelijke soorten spelen. Er zijn spelfiches voor grote groepen, voor kleine groepen, voor oude
leden, voor jonge leden, voor slimme leden en voor minder slimme leden. Elk spel staat op een aparte kleine fiche. Zo kun je ze zelfs in je hemd stoppen voor op dagtocht. x Spelen buiten in 1 ploeg € 3,55 x Spelen buiten in 2 ploegen € 3,55 x Spelen binnen, rustig € 3,55 x Spelen buiten in ploegjes € 3,55 x Spelen binnen, hevig € 3,55 x Spelen binnen+buiten + samenwerkingsopdrachten € 3,55 x Sportspelen en varianten € 3,55 x Spelen met andere materialen € 3,55 x Speel met spel 1 € 3,55 x Reflectieactiviteiten € 3,55 x Knutselfiches deel 1 € 3,55 x Knutselfiches deel 2 € 3,55
] dubbelpunt april 2007 [
35
Vinden jullie dat nieuwe, onbekende dingen je Chirowerking vaak dat ietsje meer kunnen bieden? Houden jullie met de leidingsploeg van een uitdaging? Willen jullie iets nieuws proberen en de oude sleur doorbreken? Dan is het dit jaar misschien wel tijd voor een nieuw project: het organiseren van een open bivak.
Nieuwkomers op bivak: een pittig extraatje “Een open bivak? Wat is dat?”
Zoals de naam het zegt, zet je je bivakdeuren wijd open, ook voor kinderen die het afgelopen jaar niet naar je activiteiten zijn gekomen. Die nieuwe leden kunnen vriendjes of familieleden van je eigen leden zijn, maar ook vluchtelingen of maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. De laatste jaren kreeg je al heel wat materiaal over vluchtelingenkinderen op bivak. Meer informatie vind je dan ook in het Stappenplan ‘Vluchtelingen op bivak’*. Niet alleen vluchtelingenkinderen moeten onze geweldige bivakken missen. Ook kinderen uit kansarme milieus vinden moeilijk de weg naar de Chiro of andere jeugdbewegingen. Zonder dat je het beseft, zijn er heel wat drempels in een Chirogroep die ervoor zorgen dat bepaalde kinderen minder gemakkelijk binnen geraken. Welke drempels dat zijn en hoe je er iets aan kunt veranderen, vind je uitgebreid terug in onze brochure ‘Komkommerin’.* Maatschappelijk kwetsbare kinderen hebben vaak niet de
36
] dubbelpunt april 2007 [
kans om te genieten van een vakantie met het hele gezin. Ze sluiten zich ook moeilijker aan bij organisaties die hun vrije tijd zinvol kunnen invullen. In de Chiro kunnen we hen wel zoiets geven: een open bivak kan daarvoor de gedroomde start zijn. Ook jij kunt het met je Chirogroep mee waar maken.
Allemaal goed en wel, we hebben er zin in en we gaan ervoor, maar hoe pak je dat dan aan? Als zij de weg naar jouw Chirogroep niet vinden, dan moet je ze zelf gaan halen én de ouders overtuigen. Leg contact met het OCMW, Welzijnsschakels of een andere organisatie in jouw buurt die contact heeft met de gezinnen die je wilt bereiken. Zij kunnen je helpen om contact te leggen met gezinnen en om de Chiro aan hen voor te stellen. Informeer de ouders voldoende: leg uit wie jullie zijn, wat je doet en hoe zo’n bivak eruitziet. Een huisbezoek zal iets meer tijd en energie kosten dan bij je andere leden: die ouders kennen de Chiro immers niet. Ook
voor de kinderen is het belangrijk dat ze zo goed mogelijk geïnformeerd zijn over wat er gaat gebeuren. Een voorspelbare omgeving geeft kinderen een veilig gevoel! Hou ook de prijs van je bivak in het oog. Misschien kun je de prijs verminderen voor die kinderen? Of laat je hen in schijven betalen? Ook het OCMW kan soms een stuk terugbetalen. Informeer je zeker eens bij hen. In de brochure Komkommerin vind je nog veel meer tips, voorbeelden en ideeën waarmee je aan de slag kunt.*
En wat zit er voor jullie in? Een geslaagd en deugddoend bivak. Een paar extra gezichtjes die glimmen van plezier en spijt hebben dat het na tien dagen afgelopen is. En wie weet, misschien een paar nieuwe leden.
* Een telefoontje naar het nationaal secretariaat (03-231 07 95) of een mail naar
[email protected] zorgen ervoor dat deze informatie zo in je bus belandt!
vraag & antwoord
Beste Miek
een er dit jaar t a d n e om oet worden. Ik heb vern m n e v e r h sc lan ge de jeugdbeleidsp stond een oproep om via te o.be lan mee vorm ze sp id Op www.chir le e b d g u on an het je emeente. In g e d stuurgroep v in id le r et jeugdbe s gehoord ove t ie n geven aan h og n jk b ik eigenli splan. Is het id le e b d g gemeente he u je t dat p of over he hrijven aan sc e t e die stuurgroe e m voor mij om nog mogelijk unnen doen? k t a d ik ou z plan en hoe i! Alvast merc Allemanneke ‘t o ir h C s, Drie
Dag Dries 2007 is inderdaad het jaar waarin elke gemeente een nieuw jeugdbeleidsplan moet schrijven. In dat plan neemt een gemeente alle acties op die ze de komende drie jaar voor kinderen, jongeren en het jeugdwerk wil realiseren. Het gemeentebestuur – in de praktijk meestal de jeugdconsulent – stelt de stuurgroep van het jeugdbeleidsplan samen. De stuurgroep krijgt de verantwoordelijkheid om eerst de kinderen, jongeren en het jeugdwerk te bevragen over hun behoeften en verwachtingen ten aanzien van de gemeente. Daarna schrijft de stuurgroep o.a. op basis van die bevraging het jeugdbeleidsplan. Die hele oefening vraagt wel wat tijd. In de meeste gemeenten zal de stuurgroep dus al samengesteld zijn. Toch kunnen ze altijd nog gemotiveerde jongeren gebruiken. Wacht dus niet te lang om lid te worden van de stuurgroep. Het jeugdbeleidsplan is het belangrijkste plan binnen de gemeente voor alles wat met jongeren te maken heeft. Dat is hét moment om eens aan te kaarten dat die subsidie voor het ledenblaadje echt niet meer nodig is, maar dat jullie veel liever een subsidie willen voor jullie nieuwe site. Of om te benadrukken dat er echt meer geld moet vrijkomen voor lokalen, want dat daar nog wel wat werk aan is. Of om eens duidelijk
Maandeli jks geven wij hier h die we via et antwo jeugdbele ord op ee id@chiro doen we n vraag .be binne dat? Om n k d ri a jg t e d n. Waaro ie vraag bruikbaa ook voor m r kan zijn jou intere . En miss wel licht ssant én chien we op een p rpen we robleem op die m Laat ond waar je a anier ertussen l la ng mee w de vrage orstelt. n maar k omen!
<< Jeugdbeleidsplan 2008-2010 te maken dat de speelterreintjes in je gemeente zwaar verwaarloosd worden en dat daaraan iets moet gebeuren. Voor al die dingen en nog veel meer bestaat er een jeugdbeleidsplan en jij kunt mee bepalen wat daar juist in komt. Breng dat thema op je leidingskring en bespreek wat jullie in de toekomst in je gemeente veranderd willen zien. Die suggesties kun je meenemen naar de stuurgroep van het jeugdbeleidsplan. Als lid van de stuurgroep kun je samen met anderen (beleidsmakers, deskundigen, jongeren en jeugdwerkers) van gedachten wisselen over hoe het nieuwe plan eruit moet zien. Zo kun jij mee bepalen op welke manier de gemeente het jeugdwerk (nog) beter kan ondersteunen. Je neemt best contact op met de jeugddienst of jeugdraad als je wilt meewerken aan de opmaak van het jeugdbeleidsplan. Ze zullen je zeker met open armen ontvangen! Als je geen tijd hebt om in de stuurgroep te stappen, vraag dan zeker eens na via de jeugdraad hoe het staat met de opmaak van het plan. Veel succes!
Groetjes! Miek
Meer informatie vind je op www.chiro.be/jeugdbeleid en op www.steunpuntjeugd.be/lokaal. ] dubbelpunt april 2007 [
37
38
] dubbelpunt april 2007 [
CHIROGAZET
Gezocht Chiro Schulen is dringend op zoek naar patrouilletenten voor hun bivak van 10 tot 22 juli. Heeft jouw Chirogroep nog tenten over? Laat het hen dan weten via kathleen.
[email protected].
Aangeboden Bivakplaats Pexhof in Opoeteren heeft nog plaatsen vrij voor de zomer van 2007. Pexhof 1 is nog vrij van 10 tot 20 augustus, Pexhof 2 van 10 tot 20 en van 20 tot 30 augustus. Beide plaatsen hebben een keuken en een eetzaal, sanitair en ruime speelweides met plaats voor tenten. Pexhof 1 heeft plaats voor 85 personen, Pexhof 2 kan er 65 ontvangen. Van 10 tot 20 augustus kun je ze ook samen huren. Informatie krijg je van Jozef Pex,
Neeroeterenstraat 32, 3680 Maaseik. Je kunt hem bellen op 011-86 41 07. Er is een bivakplaats vrij in Noord-Frankrijk, net over de grens. Ze is gelegen op een ommuurd kasteeldomein van 17 hectare, omringd door bos en weides. Er zijn douches en sanitaire voorzieningen en de plaats is geschikt voor groepen tot 120 personen. Het domein is nog vrij van 1 tot 11 juli 2007, van 21 tot 31 juli 2007 en van 1 juli tot 31 augustus 2008. Alle informatie kun je krijgen op het telefoonnummer 0478988 765 (of 03-236 11 24, maandag tot woensdag). Ben je nog dringend op zoek naar een bivakplaats met veel speelruimte, centraal en rustig gelegen? Chiro
Sint-Theresia Turnhout verhuurt vanaf deze zomer met trots haar nieuwe lokalen. Voorlopig zijn ze de hele zomerperiode nog vrij. Voor verdere vrijblijvende informatie: contacteer Kitty op 0499-36 71 36 of via
[email protected]. Chiro Tremelo heeft een bivakplaats over voor de periode van 11 tot 21 juli 2008. Het bivakhuis is gelegen in Martilly en biedt plaats aan 80 personen. Er hoort een weide van 1 ha bij met een riviertje. Meer informatie:
[email protected] Chiro Werchter ken je van camping C3 op Rock Werchter. Elk jaar organiseren zij die camping voor 6000 mensen. Omdat het na 3 jaar te veel werk is geworden, zijn ze op zoek naar een Chirogroep die de camping eventueel wil overnemen. Het is wat werk, maar je kunt er een mooie euro mee verdienen. Interesse? Neem dan contact op met Joeri Geens, Hoogland 41, 3118 Werchter. Je kunt hem ook bellen op 0477-22 69 09 of mailen via joeri.geens@ telenet.be.
Feest!
vrijdagavond is er een spetterende quiz, op zaterdagavond hebben we een schitterend oldiesbal en op zondag zijn er heel de dag leuke dingen te doen in de dorpskern van Achter-Olen!
Familienieuws Trouwen? Ja! Op 24 februari 2007 vertrokken Riet Van de Walle (oud-leidster Chiro Alpaidis uit Hoegaarden, oud-medewerkster gewest Suikerspin, oud-medewerkster verbond Leuven, oud-medewerkster Dubbelpuntredactie, educatief medewerkster Chirojeugd Vlaanderen) en Wim Billet (oud-leider Chiro Vlierbeek, oud-medewerker gewest Meerdaal, oud-medewerker verbond Leuven, oud-lid van de werkgroep Toegankelijkheid en lid van de commissie Diversiteit) en route vers l’ aventure.
Zij breiden uit! Op 3 maart 2007 kwam Rayan op de wereld, met tien vingertjes en tien teentjes. Farida (medewerkster De Banier), Abdelhafid (medewerker Chirojeugd Vlaanderen) en Hannan weten het zeker: dat is de mooiste baby van de wereld!
Op 20, 21 en 22 april zijn er in Achter-Olen (Onze-LieveVrouw-Olen) Chirofeesten! Iedereen is welkom. Op ] dubbelpunt april 2007 [
39
CHIROGAZET
de CHIROGAZET Componist Jaarthemalied verkocht voor 142,50 euro
Chiro Hofstade had dringend nieuwe lokalen nodig, maar zo’n lokaal zet je niet gratis, natuurlijk. Ze begonnen zoals iedereen die wil bouwen: ze richtten een bouwcomité op. In dat comité zitten oudgedienden van Chiro Hofstade, recent gestopte leiding en ook mensen van de leiding zelf. Met hun dynamische ploeg zijn ze op verschillende ideeën gekomen om geld in het laatje te brengen. Bijvoorbeeld: een veiling. “Het idee kwam op een avond op café, met wat mensen van het bouwcomité. We vroegen ons af hoe we de eerste steen zouden verkopen. (nvdr. Dat is een andere actie:
stenen verkopen.) Het idee was om een echte veiling te houden met belangrijke mensen in de zaal en zo. Toen stelde iemand voor om het via eBay te doen, en iemand anders stelde voor om ook andere dingen te veilen. Zo is dat gegroeid.” Geert van het bouwcomité kan nog veel meer vertellen over bouwen en promotie. Bijvoorbeeld over Marcel, die ze op sponsortocht ‘gestuurd’ hebben naar Santiago de Compostella. Marcel was sowieso al wat van plan na zijn pensioen en heeft dat met plezier aan de Chiro gekoppeld. Het heeft Chiro Hostade redelijk wat persaandacht bezorgd. Wat heeft Chiro Hofstade tot hiertoe allemaal gedaan? - Een benefietavond met de Ketnetband
- Een bakstenenverkoop (bekijk het filmpje van de eerste steenlegging op www. chirohofstade.be) - Een eBay-veiling van - Een ontbijt met Grietje Vanderheyden (64,50 euro) - Een optreden van Pieter Smout, de schrijver van het Geksentrieklied (142,50 euro) - Een Valentijnsetentje van 3 Chirokoks bij je thuis (135 euro) “Het is wel zonde dat iedereen die bouwt zo onder hun kerktoren blijft denken,” wist Geert te melden. “We hebben contact proberen te zoeken met andere organisaties en Chirogroepen die bouwen, maar ze lijken niet bereid om samen te werken. Daar is meer nood aan: aan een goede samenwerking en uitwisseling tussen Chirogroepen en bouwcomités.” Iedereen die wil weten
Even gaan schaatsen Chiro Loenhout ging schaatsen. Omdat het een gemengde activiteit is, gingen de jongens en de meisjes 40
] dubbelpunt april 2007 [
wat het recept is voor een dynamisch bouwcomité, die ideeën heeft voor acties of die gewoon uitwisseling wil,
samen. Op zich is dat niet zo’n groot nieuws, maar wél een grote gebeurtenis. Om naar de schaatsbaan te rijden, waren maar liefst 5 autobussen nodig. De meisjes zijn namelijk met 198 leden. Doe daar nog een hoop
mag contact opnemen met Geert. Je kunt hem bereiken via
[email protected] of www.chirohofstade.be.
jongens bij, en je komt aan 250 leden die gaan schaatsen. Wil je eens kijken hoe dat eruitziet, 250 Chiroleden op een schaatsbaan? Surf dan naar www.chiroloenhout.be en bekijk het filmpje dat bij de foto’s staat.
CHIROGAZET
Lokalen Chiro Koraal (SintAgatha-Berchem) vatten vuur
Toen de leiders van de Chirojongens van Berchem op zaterdagnacht 10 maart langs de lokalen fietsten, ontdekten ze tot hun stomme verbazing dat hun lokalen in brand stonden! De brandweer kon voorkomen dat het vuur oversloeg naar het tweede deel van de lokalen, maar het leidingslokaal (met splinternieuwe muziekinstallatie en computer) was niet meer te redden. Ook
de aspi’s zagen hun lokaal in vlammen opgaan. Experts stelden op zondag vast dat zeer waarschijnlijk een kortsluiting aan de basis lag van de brand.
De Chirojongens zitten dus met de handen in het haar. Wil je hen graag steunen met een centje voor een nieuw gebouw, dan kan dat op 001-1898837-41.
Met je foto in het Ketiboek! We zijn bezig met de laatste hand te leggen aan een nieuw Ketiboek, maar voor de afwerking hebben we nog foto’s
nodig! Stuur je ketifoto’s door naar jan.
[email protected] met de vermelding “foto Ketiboek”.
Zorg ervoor dat de foto voldoende hoge kwaliteit heeft en wie weet kleur je met je keti’s het nieuwe boek in.
D.A.N.K.U. !!! Geen nieuwe Duitse technohit, maar een welgemeende dankjewel van Chiro Steenbrugge. Twee maanden geleden stonden ze in Dubbelpunt omdat hun lokaal afgebrand was. Stoute mensen hadden hun nieuwe en oude lokalen in brand gestoken.
Chiro Steenbrugge werd door vrienden, familie, buren en massa’s andere mensen gesteund met giften in geld en natura. Daarvoor willen ze graag iedereen bedanken die hen geholpen heeft. Dankjewel!
gzt. zkt. nws.
Bedankt voor jullie reacties. We hebben meteen een aantal verhalen gekregen. Blijf vooral je verhalen, weetjes, avonturen, opmerkingen, uitvindingen, bivakverhalen, eigen liedjes, filmpjes, foto’s en alles wat je hebt, opsturen naar de redactie. Je verhaal moet niet spectaculair zijn of extreem. Gewoon jullie leukste gebeurtenis, iets dat je hebt meegemaakt of een verdubbeling van je ledenaantal in 2 weken tijd. Laat het ons weten!
[email protected], 03-231 07 95 (Merijn Gouweloose) of Dubbelpunt, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen.
] dubbelpunt april 2007 [
41
Gesprokkeld
Berichten uit de buitenwereld
groeispurt Groeispurt is een educatief spel om met kinderen en jongeren van 10 tot 13 jaar te praten en te spelen over wat er allemaal verandert voor en tijdens de puberteit. Lichamelijke veranderingen, vriendschap, dromen, verliefd zijn en toekomst zijn thema’s die bespreekbaar worden gemaakt op een speelse, luchtige manier. Je kunt ook aan de wedstrijd van Jeugd en Seksualiteit meedoen en het spel winnen. De informatie daarover vind je op www.jeugdenseksualteit.be, bij het stuk voor begeleiding. Praktisch x Je kunt Groeispurt bestellen bij Jeugd en Seksualiteit vzw, Koningin Astridlaan 106 bus 002, 2800 Mechelen. Je kunt hen ook bellen op het nummer 015-20 69 68 of mailen naar
[email protected]. x Je kunt Groeispurt ook bestellen via www.jeugdenseksualiteit.be. x Het spel kost 17 euro.
illegale praat in je chirogroep? Drugsklap Drugs worden gebruikt, ook in de Chiro. Maar hoe ga je ermee om? Op de studiedag Drugsklap ontdek je wat een drugbeleid kan doen voor je Chirogroep. Je krijgt er ook de resultaten geserveerd van het onderzoek in Antwerpen. Altox ging daar na of Chirogroepen en andere jeugdbewegingen een eigen drugbeleid hebben en waarom ze dat wel of niet hebben. Je ziet er preventiewerkers en hoort hoe zij kunnen helpen als je er zelf even niet uit geraakt. Hoe je ook over drugs denkt, interessant zal het sowieso zijn. Inschrijven? Mail je naam, adres en telefoonnummer naar
[email protected]. Vermeld ook of je leiding bent en bij welke Chirogroep. Als je niet kunt komen, kun je toch het verslag van het onderzoek aanvragen, ook bij Heidi.
42
] dubbelpunt april 2007 [
duurzaam lokalen bouwen met een ecologisch feestje Op zondag 22 april organiseert Kamp C de milieuhappening ecoFEESTival. Je maakt er kennis met alle aspecten van o.a. duurzaam bouwen op een biobeurs, een bouwbeurs, rondleidingen in het ecologisch gebouwde bedrijvencentrum en workshops. Verschillende bedrijven zoals Biohome, Ecohome en Solarteam stellen de nieuwste snufjes voor. Allemaal volledig gratis! Voor het “FEEST”-plezier zullen bekende artiesten zorgen. Er zijn optredens voorzien van Axl Peleman en zijn band, van Yevgueni en de Fixkes met o.a. hun Vlaamse superhit ‘Kvraagetaan’. Praktisch: Zondag 22 april van 11 uur tot 21 uur. Optredens: 16 uur de Fixkes, 17.45 uur Axl Peleman, 19.30 uur Yevgueni. Kamp C, Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen, Britselaan 20, 2260 Westerlo Informatie krijg je op het nummer 014-27 96 50, via
[email protected] of op www.kampc.be.
op zoek naar een ander (kot)leven in leuven? Oikonde Leuven biedt verschillende mogelijkheden aan: ... als bewoner van het doorstromingshuis In dat huis woon je samen met 2 andere studenten/werkenden en met 3 (jong)volwassenen met een (verstandelijke) handicap. Wonen in een gemeenschapshuis, alleen en toch in groep, helpt die mensen op weg naar meer zelfstandigheid. ... als bezoeker Je brengt één keer per week of per veertien dagen een bezoekje aan het doorstromingshuis of aan een volwassene met een handicap die zelfstandig woont. Stilaan word je een vertrouwde figuur, een ‘vriend-aan-huis’ die langskomt om mee te eten, een maaltijd te bereiden, tv te kijken of een boek te lezen. ... als bewoner van het themahuis Hier wonen 5 studenten of pas werkenden samen binnen het thema ‘zorgzame samenleving’. Zoeken hoe met het huis een brug gebouwd kan worden tussen de studentenwereld en het welzijnswerk, is hun opdracht. Dat kan via het organiseren van een filmvoorstelling, een debat, een toneelstuk of een ludieke actie. Wil je hierover graag meer informatie? x Bel of e-mail naar Oikonde Leuven vzw: 016-22 96 13 of
[email protected] x www.oikondeleuven.be
melipark? spelipark! Spelipark is een gratis vorming van het Centrum Informatieve Spelen vzw (CIS). Begeleid(st)ers uit het jeugdwerk zijn van harte welkom. Gedurende drie uur maak je kennis met verschillende informatieve spelen die in je jeugdbeweging gebruikt kunnen worden. Een groot gamma spelen, waarin jij je volledig kunt uitleven! Je kunt kiezen uit verschillende thema’s: interculturele diversiteit, sociale vaardigheden, het milieu, democratie, de Noord-Zuidkloof, enz. Allemaal volledig gratis! En alsof dat nog niet genoeg is, worden er elke dag informatieve spelen en spelenboeken verloot. Spelipark bouwt in verschillende steden zijn attracties op: Woensdag 25 april in Gent – Smidsestraat 130 Woensdag 2 mei in Leuven – Naamsesteenweg 130 Woensdag 9 mei in Hasselt – Vaartstraat 14 Spelipark opent zijn deuren van 19 uur tot 22 uur. Bestel je (gratis) inkomticket vóór vrijdag 20 april 2007 bij Marijke op 016-29 74 58 of
[email protected]. Heb je nog vragen? Marijke staat voor je klaar! Of kijk op www.spelinfo.be. ] dubbelpunt april 2007 [
43
VORMing techniekendag Op de Techniekendag leer je welke technieken je in de natuur kunt gebruiken: vuurtjes maken, noodbivakkeren, sjorconstructies, tochttechnieken, een laag touwenparcours opbouwen, enz. Zowel voor beginners als voor gevorderden is er op beide Techniekendagen een ruim aanbod van workshops voor leiding die het graag eens avontuurlijk aanpakt. De ideale voorbereiding voor een avontuurlijk Chirojaar of het bivak! Meer informatie vind je op www.chiro.be/techniekendag.
rsussen en u c r e v o n e g Al je vra sturen naar je n u k g in vorm .BE. HIRO C @ G De kleine letters VORMIN voor een n e v ij r h c s e t Wanneer? Om je in 5 mei 2007 en naar il a m je g a m cursus Waar? .BE, en als HIRO C @ De Hoge Rielen, Kasterlee CURSUS e attesten, d r e v o t b Prijs? e h je vragen € 10 e je graag via w n e lp e h n a d HIRO.BE.
C
@ ATTESTEN
tochtenbivak Sluit je ogen en probeer je voor de geest te halen: De geur van ... tenten; ... een bos na een regenbui; ... een idyllisch riviertje; ... sjorhout; ... eten die uit de bivakkeuken ontsnapt. Het geluid van ... de stilte; ... ruisende bomen; ... een kabbelend beekje; ... je slapende buur; ... mensen die plezier maken; ... de vogeltjes.
44
] dubbelpunt april 2007 [
Het gevoel van ... tijdloosheid; ... verbondenheid; ... hechte vriendschap; ... spanning; ... zalige vermoeidheid; ... gezelligheid; ... warmte van het kampvuur; ... erbij te horen; ... jezelf te verrijken; ... nat gras; ... de zon op je huid. De aanblik van ... een prachtig landschap; ... een nieuwe vriend; ... mensen die zich amuseren; ... de zonsopgang;
... de zonsondergang; ... de schemering. De smaak van ... zelfbereid eten; ... een tussendoortje na een inspanning; ... water bij grote dorst. De smaak te pakken? Zin om al je zintuigen de kost te geven? NOG GEEN PLANNEN VAN 7 TOT 14 JULI? GA MEE OP TOCHTENBIVAK! Ben je nieuwsgierig? www.chiro.be/tochtenbivak
hoofdanimatorweekend Een spiksplinternieuw weekend waar je dieper ingaat op het hoe en waarom binnen de Chiro, maar vooral op je eigen Chirogroep en leidingsploeg. Je hebt het over je engagement en dat van je medeleiding. Hoe vergaderen we het best, en hoe doen andere Chirogroepen dat? Zijn die ‘Chiromethoden’ holle woorden of zit daar werkelijk iets achter? Workshops over een leidingsploeg motiveren, omgaan met conflicten, en feedback geven. Al eens nagedacht over de PR van je Chirogroep, of dacht je dat dat enkel voor bedrijven en managers was? Je merkt het: er valt heel wat op te steken tijdens dat weekend!
De kleine letters Wanneer? 20-22 april 2007 Waar? Heibrand, Westmalle
Wie mag mee? Iedereen die 18 jaar is of wordt in het lopende kalenderjaar én IK en SB volgde. Ging je nog niet mee op IK en SB, dan moet je minstens 19 jaar zijn of het dit jaar worden.
HA-WEEKEND + AFDELINGSBI VA K of GROEPSLEIDI NGSWEEKEND of TOCHTENBIVA K = at test hoo fdanimator Dit jaar ging de hernieuwde ho ofdanimatorvo Dat wil zeggen rming in. dat je – voor he t be Hoofdanimator halen van het at in het Jeugdwer test van k – het Hoofdan imatorweekend samen met een volgt, themacursus na ar keuze.
Prijs? € 36
Voor alle Chirocursussen geldt
De kleine letters Wanneer? 7-14 juli 2007 Waar? Ergens in de Ardennen Prijs? € 109 Wie mag mee? Iedereen die IK en SB heeft gevolgd en 18 jaar is of wordt in 2007. Wie nog geen IK en SB volgde, moet 19 jaar zijn of worden. Attest van Hoofdanimator? Tochtenbivak leidt samen met het Hoofdanimatorweekend en 30 uur stage tot het attest van Hoofdanimator in het Jeugdwerk.
Inschrijven Per e-mail: je naam en voornaam, adres, telefoonnummer, mailadres, de naam en periode en plaats van de cursus, naar
[email protected]. Met de post: dezelfde gegevens, naar Kipdorp 30, 2000 Antwerpen. Betalen Als je inschrijving aangekomen is, sturen wij je een factuur. Respecteer de uiterste inschrijvingsdatum (veertien dagen voor de cursus). Wie te laat inschrijft, betaalt € 7,50 extra voor een weekend of vijfdaagse. Op cursus krijgt iedereen een attest van deelname. Als je dat indient bij je gemeente (meestal via de jeugddienst), betaalt die waarschijnlijk de inschrijvingsprijs geheel of gedeeltelijk terug. We vragen alle deelnemers de cursus volledig mee te maken.
] dubbelpunt april 2007 [
45
Een aantal van deze groetj es zijn al wat ouder. Jo zij n bureau kon de toestroom na melijk niet aan. Daarom publiceert hij ze nu. Blijven stu ren, die groetjes! Hé, was je mee op SB? Het was dik oké! Hoera voor leefgroep 2. Marieke & Jan
Begeleid(st)ers van verbond Mechelen: goed georganise erd, gasten! Groetjes van Chiro B’Dijk, O’Berg en A’laar vanop SB.
n SB2 Mechelen: Aan alle mensen va ! Bouzz & Dolfke merci, ’t was vetgeil
Klaasje en Chiro Groetjes aan Chiro B’dijk van op SB. You The Boys from Brazil... Dikke SBGroetjes aan mijn superz groetjes van uw drie medemaatjes alige, zotte en af en toe rare begeleid Sofie, Astrid, Isha. ing van SB. . n “Fu aa g ck” Ast te rid r u *ki ss* n weten dat er, nog 68 u len even late il w e , Al 30 uur plezi W st em Z weest is hiro niet mee ge o Hulshout, C Groetjes Chir iedereen die len heel ond Meche rb e s. v tu t e er b m Li B o Chir op S Groetjes van op SB groetjes van aan iedereen op ’t heeft. Veel wat gemist wc. Evy & Dries abel! Margo en Is Heeey Don en Anne, ’t is wel tof op SB. Aan alle anderen die nog niet op SB, SB, SB SB zijn geweest: zeker doen! re v t ie Da valt hier supergoe mee. akken , n Blijven h ge! lf e e z id . s Nathalie en Lien .. tk Lin iva K jaar op b & g van it J e d s , lo je p n s s e u g k idin zwak ! Haha, K aan de le emakken je liefste g n Groeten a te v , k a le Wij doen de groetjes aan al onze a u m e uit He kfuif! to s k e L Chiro Stin . . .S B . P Chirobuddies van op SB2 Mechelen! op S y op SB1 leider Jod Kusjes Joke & Liesbeth . op r aa m je ed m ho Zet uw aluminiu Dag kindjes van LG 6! Veel groetjes en van op SB. Dolf n te Tv is ok! Groe van op SB! (Dat is de voortzetting Helloow, hier zijn Nick en Lotte, en de Eline van het messageboard!) en niet verregen staat al in onze botten, maar we geten... Er wordt niet gepakt! We are zitten op SB en ’t valt hier supergoed Vele groetjes vanop SB! Een the winning/funny team! We ♥ me. mee. speciale ode aan leefgroep 6 Een dikke groet, pluim en lofbetui(tito’s): Wij zijn de beste! Kusje, ging voor iedereen SB is gedaan, onze briefrelatie is van de SpeelclubAnneleen commissie die zich vergaan. De mooie tijden zijn voorbij, dit jaar al actief heeft ingezet voor de want jullie zijn niet meer bij mij. Ik Speelclubcommissie! De Joepla is zal jullie niet snel vergeten, en ik laat prachtig geworden, al de artikels zij zeker nog iets weten. Door Ballenn op tijd binnen Vele prebivakgroetjes van de leien ons Ribbelimplem jongen entatieonderdingsploeg van Chiro Heije & Castrum zoek staat ook tijdig op punt! Kester! dikke proficiat Koen, Maarten, Lieve Bij dezen wil ik een , Maaike, Natnieuwe VB’s van halie, Sarah, Nathali wensen aan de twee e en de nieuwe Mark en Rein, fijn garde: Ellen, Ruben, Chiro Ekeren-Donk! Tim en Sam: hebben! Wij hogoed gedaan, bana jullie bij het team te an! luchtig blijven Vanwege Jeroen pen dat de LK’s even weest zijn met als ze tot nu toe al ge duif. jullie erbij! Mijn mama is een r. ke el ivenm Puik werk! Mijn papa is een du Roeland Doe zo voort! Groetjes van op SB sploeg Jeroen & De leiding Cherrio, Sander 46
] dubbelpunt april 2007 [
We winden er géén doekjes om! Zakdoek Chiro Snottebellied 30x30 cm Handdoek Chiro 50x100 cm rood Badhanddoek Chiro 70x140 cm blauw Washandje Chiro 15x21 cm rood of blauw Keukenhanddoek Chiro Afwaslied
€ 2,00 € 7,31 € 14,75 € 1,36 € 4,50
We gaan eens goed van katoen geven! Kookschort ‘Bikke bikke bik... ‘ rood Linnenzak ‘100% Chiro’ 50x40 cm Slabbetje ‘Wacht maar tot ik bij...’
€12,50 € 7,95 € 5,95
Aalst, Molenstraat 65, tel. 053-70 13 80 | Antwerpen, Kipdorp 30, tel. 03-202 24 71 | Brugge, Ezelstraat 69, tel. 050-33 86 51 | Brussel, Kolenmarkt 85, tel. 02-511 44 31 | Gent, Hoefslagstraatje 1, tel. 09-233 87 87 | Hasselt, Vaartstraat 14, tel. 011-23 14 89 | Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, tel. 016-29 97 84 | Mechelen, O.L. Vrouwstraat 34, tel. 015-41 02 34 | Roeselare, Delaerestraat 16, tel. 051-24 35 11 | St.-Niklaas, Nieuwstraat 13, tel. 03-766 07 66 | Turnhout, Warandestraat 97, tel. 014-42 15 13
Met je lidkaart krijg je op alle Creamix-artikelen 20% korting!
] dubbelpunt april 2007 [
47
c u r t jn i verdw it zouden Pieter-Jan en Gerr n. elk hun ploeg kieze beslist Dat hadden ze zelf steerde. en niemand prote Het mocht zelfs van de leiding. m, Pieter-Jan koos To Gerrit Els, Pieter-Jan Ilse, Gerri Rudolf, enz. Pieter-Jan Adam,
“Jurgen”, “Tony”, “Isabel”, “Kenny”. r ’t toilet mocht. a a n ze f o g e ro v e Z Dan was ze laatst, ger terug was. e ro v t ie n ze t a d m o ek]
[Uit: het Baggerbo
[foto: chiro lippelo] st-jan gent]
benen, Ze beefde op haar wou verdwijnen, in rook opgaan . of hard weglopen