Doctoraatsonderzoek naar verbanden tussen woonvoorkeuren, leefmilieus en ruimtelijke planning in Vlaanderen

Doctoraatsonderzoek naar verbanden tussen woonvoorkeuren, leefmilieus en ruimtelijke planning in Vlaanderen Ann Pisman HA / UGent 28/11/2007

Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

1

Hoeveel mensen in Vlaanderen willen in de stad wonen? Heeft het ruimtelijk beleid impact op deze keuze?


2

Opbouw toelichting • • • • •

RSV als aanleiding Stilstaan bij de diversiteit van de Vlaming Stilstaan bij de diversiteit van woonmilieus Onderzoekshypothese Voorbeelden van leefstijlonderzoek

• Woonwensen bij de Vlaamse jongeren Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

3

RASTERSTAD VLAANDEREN


4

RSV (1997)

60% van alle bijkomende woningen (19972007) IN de stedelijke gebieden Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

5

2007 →47% buitengebied /53% stedelijke gebieden !!!!


6

Wat denkt dé Vlaming over wonen?


7

Eerste bedenking: DE Vlaming bestaat niet. Vooral de diversiteit is belangrijk. Tweede bedenking: Tijden en ‘zeden’ veranderen. ‘De Vlaming heeft een baksteen in de maag?’ ‘Gezinnen met kinderen willen een woning met tuin, liefst buiten de stad?’ Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

8

Diversiteit van de Vlaming benoemen? Marketing → SEGMENTATIEONDERZOEK • • • •

Geografische segmentatie Demografische segmentatie → WONEN Psychografische segmentatie Gedragsmatige segmentatie


9

Prentje huishoudens amsterdam


10

Diversiteit van de Vlaming benoemen? Marketing → SEGMENTATIEONDERZOEK • • • •

Geografische segmentatie Demografische segmentatie Psychografische segmentatie Gedragsmatige segmentatie


WONEN

11

• sociodemografische of harde variabelen (huishoudensamenstelling, koopkracht, leeftijd)

→ woninggrootte en woningtypologie

• psychografische variabelen → architectuur, woonmilieu, woonsfeer


12

Diversiteit van de Vlaming benoemen? Ahv ‘LEEFSTIJLEN’ leefstijl = een persoonlijke manier van leven (Van Daele)

leefstijlen correleren met gedrag, attitude, normen en waarden (Van der Knaap, 2002) Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

13

Diversiteit van de woonomgevingen benoemen? Dé Vlaming denkt over woonmilieus Woonmilieus = Samenhangende gehelen van ruimtelijke, sociale, economische en culturele factoren rondom wonen


14

Onderzoek naar waarderingsaspecten voor de woonomgeving • • • •

Fysieke woningkenmerken Fysieke omgevingskenmerken Sociale omgevingskenmerken Functionele omgevingskenmerken


15

Onderzoek naar waarderingsaspecten voor de woonomgeving • Fysieke woning

→ 50% prijs

• Fysieke omgeving • Sociale omgeving • Functionele omgeving

→ 50% prijs

• Sociale en functionele belangrijker in de stad. Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

16

Onderscheidende elementen woonmilieus? • Homogeniteit/heterogeniteit van de – Bewoners – Functies – Architectuur

• Ander publiek domein – Ontmoetingsruimte, speelruimte – Veilig, geen overlast

• … Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

17

Onderzoekshypothese LEEFSTIJLTYPOLOGIE


WOONOMGEVINGSTYPOLOGIE

18

Bewonerspotentie? analyseren ahv leefstijlen Stedelijke leefstijlen? Landelijke leefstijlen? Landstedelijke leefstijlen?

Leefstijlen onderscheiden op basis van gedrag, demografie, normen & waarden Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

19

Relatie met beleid, media, ontwikkelaars, …


20

Eigen onderzoek - Consumers • Survey – Gedragspatronen (verplaatsing, vrije tijd, …) – Waardepatronen (familie/vrienden, diversiteit, …) ÖLeefstijlgroepen

• GIS-oefening ÖWoonomgevingstypes

• Statistische verbanden zoeken tussen leefstijlgroepen en woonomgevingstypes Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

21

Eigen onderzoek - encoders • Onderzoek van beleidsteksten (RO / wonen) • Onderzoek van promotiemateriaal van ontwikkelaars, …


22

Praktijkvoorbeelden leefstijlen woonmilieus Nederland – Commerciële bureaus – Nederlandse overheid (nationaal, gemeentelijk) – Academische wereld


23

LEEFSTIJLBENADERING • BASIS = survey-onderzoek • tienduizenden respondenten worden bevraagd over bijvoorbeeld hun waardepatroon • bestanden worden jaarlijks aangevuld. • Indeling van de bevolking in een aantal groepen dmv statistische analyses • Grafische voorstelling van deze groepen • Onderkennen van trends van waardepatronen en gedrag Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

24

Motivaction

NFO Trendbox

SmartAgent

NIPO

Traditionele burgerij

Doelgericht avontuurlijk

Dynamisch individualisten

Behoudenden



Geëngageerden

 Gemaksgeoriënteerden

Sober Filosoferen Moderne burgerij

Ongebondenen 

Spiritueel altruïsten

Genieters Stille Luxe

Nieuwe conservatieven

Luxezoekers Orde en Fatsoen

Samenlevers

Kosmopolieten

Ruimdenkers Het Centrum

Verankerden

Opwaarts mobielen Postmaterialisten

Zakelijken Ongecompliceerde levensgenieters

Postmoderne hedonisten

Terugtreders 

Zorgzamen Evenwichtigen

Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast" De leefstijlsegmenten van Motivaction, NFO-Trendbox, SmartAgent en NIPO

25


The smartAgent Company

26

Dynamische diversiteit Tonen dat je anders bent

Ik ben anders

Harmoniëren met anderen

Sociale verbondenheid

Individuele vrijheid

Afzonderen van anderen

ons Soort mensen

Rituele omgang met anderen

Statische homogeniteit Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"


27

“Vrijheid, flexibiliteit, onafhankelijkheid. Hoog opgeleid Actieve manier van leven, culturele ontwikkeling en reizen belangrijk.” Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"


28

“ambitie en controle. Presteren, carrière, status. Hoog opgeleid .” Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"


29

“betrokkenheid en harmonie. Groepsgeoriënteerd, open instelling, gezin centraal.” Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"


30

“geborgenheid en zekerheid, groepsgericht. Minder open, kleinere wereld. Lager opgeleid.” Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"


31

Smart Agent • Van leefwerelden naar woonmilieus: – De rode wereld wil levendig stedelijk en hoogwaardig wonen – Blauw zoekt vooral ruim opgezette woonmilieus, maar ook (hoogwaardige) stedelijke locaties, statusrijke gebieden – Geel en groen houden van multifunctionaliteit op buurtniveau (bijvoorbeeld wonen bij een winkelcentrum) – Groen kan experimentele architectuur absoluut niet waarderen. Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

32

The Scene Samen leven

de Buurt

de Broedplaats Dorps Solitair wonen Woonwijk De Privé wijk


33

De Buurt • ‘omgeving waar meerdere families wonen’ • ‘het is gezellig. We hebben goede contacten met de buren’ • ‘mijn huis is privédomein. Hier kan ik mij terugtrekken’ • ‘iedere normale mens mag hier wonen’ Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

34

Dorps • ‘net een samenleving in het klein. We komen mekaar geregeld tegen bij de bakker, … ’ • ‘iedereen voelt zich betrokken, verantwoordelijk’ • ‘mensen hebben een band met mekaar, familiaal of via het verenigingsleven’ • ‘je moet je een beetje aanpassen als je hier komt wonen’ Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

35

De Privé wijk • ‘iedereen die hier woont zit in dezelfde situatie, maar toch wonen we hier betrekkelijk anoniem’ • ‘onze buurt is verschillend van de andere buurten’ • ‘veiligheid en netheid vinden we belangrijk’ • ‘het uitzicht van onze woning is belangrijk’ Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

36

Solitair wonen • ‘letterlijk alleen wonen’ • ‘weids uitzicht vanuit de woning is belangrijk’ • ‘vrijheid – anonimiteit - controle’


37

De Broedplaats The Scene • • • • •

‘plek waar iets kan’ ‘creatieve energie’ ‘niet enkel wonen’ ‘levendigheid’ ‘heel veel verschillende soorten mensen’ Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

38

Wat is de bewonerspotentie van onze steden? (Wat willen de jongeren?)


39

Wat willen jongeren? ‘Jongeren en wonen in Vlaanderen. Woonsituatie, woonwensen en woonbehoeften’ – Studie van UA, iov Kind en Samenleving – Schriftelijke enquête bij meer dan 4000 jongeren (12- en 18-jarigen) – Combinatie met bestaande data uit socioeconomische enquête Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

40

Waar wil je in de toekomst wonen? • Landelijke woonomgeving? – Dit wil ik graag – Dit wil ik liever niet

40% 13%

• Stadscentrum? – Dit wil ik graag – Dit wil ik liever niet

11% 60%

• Centrum dorp? – Dit wil ik graag – Dit wil ik liever niet Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

11% 46% 41

Huidige woonplaats versus toekomst? Stadscentrum

→ + stadscentrum → → ? 19de eeuwse wijken → + stad → → ? Landelijk wonen → + stad → → ? Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

18% 47% 35% 24% 37% 39% 6% 70% 24% 42

Verklaringen? Woonwensen jongeren – – – – – – – – – – –

Dicht bij diensten en voorzieningen (37%) Dicht bij winkels (45%) Dicht bij werk (47%) Openbaar vervoer (48%) Parkeergelegenheid (48%) Eengezinswoning (66%) Voldoende grote woning (73%) Tuin (75%) Groene omgeving (75%) Rustig wonen (84%) Propere omgeving (85%) Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

43

Verklaringen? Woonwensen stadsjongeren niet echt anders!! – Dicht bij werk, winkels, diensten en voorzieningen iets belangrijker – Eensgezinswoning iets minder belangrijk (66% → 60%) – Tuin iets minder belangrijk (75% → 69%) – Rustig wonen iets minder belangrijk (84% → 76%) – Groene omgeving iets minder belangrijk (75% → 70%)

Stadscentrum niet geassocieerd met rustig, groen, proper wonen, in een huis met tuin… Symposium "Mooi bedacht, goed toegepast"

44

Hoeveel mensen in Vlaanderen willen in de stad wonen? Kunnen we aan de hand van leefstijlen de diversiteit van de Vlamingen én hun woonwensen bespreekbaar maken?


45

Doctoraatsonderzoek naar verbanden tussen woonvoorkeuren, leefmilieus en ruimtelijke planning in Vlaanderen

Recommend Documents