Ruwe DIAMANT
REIZEN ROEMENIË
REIZEN ROEMENIË
TOEREN
56 september 2013
ROEMENIË REIZEN
Dracula, Ceausescu en Dacia, dat moeten zowat de bekendste en beruchtste namen zijn die we spontaan associëren met Roemenië. De twee heerschappen uit dat lijstje waren ronduit ruwe individuen en het automerk staat vooral bekend als goedkoop. Dat zijn twee eigenschappen die ook gelden voor Roemenië als land, maar dan in een meer positieve zin. Leven en reizen in Roemenië blijft naar onze normen heel goedkoop, en de wegen, het landschap en de bevolking zijn, althans buiten de steden, nog aan de ruwe kant. Onbelangrijke frivoliteiten zijn er niet aan de orde en velen moeten duidelijk nog knokken voor hun bestaan. Het jongste lid van de EU blijft dus nog een ruwe diamant, maar voor de avontuurlijke motorrijder is dat net een zegen. Geschreven door Tom Vander Sande
Foto’s Tom Vander Sande
september 2013 57
TOEREN
De typische houten kerktorens in het noorden ogen sober en verrassend modern.
REIZEN ROEMENIË
ROEMENIË REIZEN
De rauwkost is heerlijk in dit warme landklimaat.
Gezellig nakeuvelen over de avonturen van de dag.
H
et is de derde keer dat nen. De KTM heeft net als de tweeëntwin- kleine spulletjes, fruit, groenten of kippen. De ik in Roemenië ben, tig andere motoren de reis per vrachtwagen kleinhandel is hier dus nog echt kleinschalig en het land gaat er in perfect doorstaan, en nadat ze vakkundig op en hoe meer je naar het noorden gaat, hoe elk geval met rasse het asfalt zijn gezet, kunnen we er eindelijk minder echte winkels er zijn. Het contrast schreden op vooruit. echt aan beginnen. In zeven rijdagen zullen tussen de stad en het platteland is echter in De eerste maal was we een dikke tweeduizend kilometer afmalen, noord en zuid levensgroot. Sommige dorpbijna twintig jaar geleden tijdens een trein- al zijn er in de groep ook die daar nog eens jes zien er zelfs nog ronduit middeleeuws reis door Oost-Europa. Hoewel Ceau escu al vijfhonderd kilometer bij doen door wat extra uit. Als ik locaties voor een historisch filmepos zou moeten zoeken, weet ik dadelijk vijf jaar voordien van het toneel verwijderd omwegen te maken. Al dan niet gepland. waar ik terechtkan. Hele dorpspleinen zijn was, drukte zijn deprimerende stempel toch nog loodzwaar op het land. Boekarest was De buitenwijken van Boekarest zullen nooit overdekt met een enkelhoge laag modder en een grauwe verzameling beton en ook in een een schoonheidsprijs krijgen, maar toch krijg kinderen in verfomfaaide kleren lopen er wat parel als Brasov was er van een heropstanding ik al van die eerste kilometers een beeld van verdwaald in rond. Een halfvergane ezelkar ligt plompverloren nog niet veel sprake. tegen een gevel, en In Poiana Brasov, een “De kinderen lopen ons op hun blote voeten enkele ganzen staan skigebied een stukje tegemoet. De modder spat alle kanten op als driftig te snateren buiten de stad, hing toen één verroeste ze het universele gebaar voor gas geven maken onder de bouwvallige, kerktoren. De skilift, terwijl het er en ons uitbundig toeroepen. De RT voor mij kan houten drie BMW’s die voor nu allemaal behoorhet niet laten en het achterwiel gaat me uit rijden zijn een lijk modern uitziet. anachronisme om U Mijn tweede bezoek vrolijk schuiven over het dorpsplein.” tegen te zeggen. Zeker dateert van een goed jaar geleden. Toen mochten we op Harley’s de dagelijkse realiteit van veel Roemenen. het mecano-achtige chassis van de GS steekt van Boekarest naar Sofia rijden, en zagen Het leven lijkt zich te concentreren langs de af tegen het schijnbaar eeuwenoude decor. we enkel het oninteressante stukje snelweg grote verbindingswegen die door de uitge- Maar van jaloezie geen sprake bij de plaattussen de hoofdstad en de zuidelijke grens rekte dorpskernen lopen. Qua lintbebouwing selijke bevolking. De mannen die op een met Bulgarije. Onder een grauw wolkendek moeten de Roemenen dus niet onderdoen bankje aan hun sigaretje trekken zwaaien in de gietende regen was dat niet echt van een voor de Vlamingen, al is dat in dit uitgestrekte wat vermoeid, maar de kinderen lopen ons aard om mijn visie op Roemenië bij te stel- land minder storend dan in onze dicht- op hun blote voeten tegemoet. De modder len. Derde keer goede keer dus, en nu land ik bevolkte regio. Zijstraten zij er toch haast spat alle kanten op als ze het universele in Boekarest met het vooruitzicht een week niet, dus daar moet je al niet voor opletten. gebaar voor gas geven maken en ons uitbunlang door het mooiste stuk van het land Waar je wel voor moet opletten zijn loslo- dig toeroepen. De RT voor mij kan het niet te trekken, gewapend met een Oostenrijks pend kleinvee en huisdieren, die kwansuis laten en het achterwiel gaat vrolijk schuiven scheurijzer dat pokdalig asfalt rauw lust. Mijn de weg op rennen. Langs de weg zitten overal over het dorpsplein. Het is een scène verwachtingen zijn dan ook erg hooggespan- mensen voor hun huisjes en ze verkopen wat die zich meermaals zal herhalen.
>>
TOEREN
58 september 2013
september 2013 59
TOEREN
REIZEN ROEMENIË
ROEMENIË REIZEN
Benny Geens, de begeleider van Clubmot, gaf zijn Tiger de hele week lekker de sporen.
het noorden en laten de communistische onze omzwervingen wordt het uiteindelijk Onze slaapplaats de eerste avond biedt dan invloed gaandeweg achter ons. De grotere reppen om voor het donker het hotel te ook een schril contrast met wat we de dagen agglomeraties werden tot nu toe ontsierd vinden, maar het lukt net. Een wijs iemand erna nog zullen ontdekken. Ons hotelletje door cementen blokkendozen uit die grauwe zei onlangs dat verdwalen een van de mooiligt midden in een skigebied en van op het periode, maar de stadsontwikkelaars met ste dingen is die je kan doen, en een dag als terras kijken we uit op een nagelnieuwe Sovjetsympathieën zijn gelukkig niet tot in deze is daar een sprekend bewijs voor. We Doppelmayr, de Rolls-Royce onder de skilifde verste uithoeken van het land doorgeworden die nacht trouwens verwend, want ten. Met een lokaal biertje in de hand gaan drongen. Daardoor zijn de prachtige houten we slapen in de luxe van de Tulip Inn in Cluj de eerste wilde verhalen driftig in het rond kerken en typische houten toegangspoorNapoca, de grootste stad van Transsylvaen met behulp van kaarten en gps-toestellen ten in de regio Maramures goed bewaard nië. Een mooi hotel van een bekende keten, wordt een manier gezocht om de dag nadien gebleven. In de middeleeuwen mochten de maar de keuken is zoals op de meeste plaatde Transalpina toch te bedwingen, want naar Roemeense orthodoxen van de overheersen in Roemenië erg bescheiden. Een maalverluidt is die door sneeuw nog steeds niet sende Hongaarse katholieken geen stenen tijd begint steevast met een lekkere soep, helemaal open voor verkeer. Deze pas van bouwwerken optrekken, en zij specialimaar voor het hoofdgerecht, dat bijna altijd 136 kilometer lang werd gebouwd op bevel seerden zich dan maar noodgedwongen bestaat uit een gebakken lapje vlees, opgevan Koning Carol II en gaat op z’n hoogste in het bouwen met hout. De sobere, spitse legde groenten en aardappelen, moet je geluk punt over 2.145 meter. Sinds 2007 zijn er kerktorens doen nu volop werken aan de gang zelfs nog verrassend om er een moderne weg “Stukken nieuw asfalt worden onderbroken modern aan en passen van te maken, maar de helemaal in de hedenvolgende dag blijkt dat die door gravelstroken en vervaarlijke putten. daagse voorliefde voor werken nog niet heel erg De KTM laat het zich echter welgevallen en Scandinavisch design. zijn opgeschoten. Stukken nieuw asfalt worden al snel knal ik sportief over de volledig verlaten De bouwwerken zijn een prachtig voorbeeld onderbroken door gravelweg. Afgezien van enkele roofvogels die hoog van hoe beperkingen stroken en vervaarlijke boven mijn hoofd cirkelen, kom ik geen de creativiteit kunnen putten. De KTM laat het stimuleren. Hoogtezich echter welgevallen en levende ziel tegen.” punten zijn de kerk al snel knal ik sportief over en het kerkhof van de volledig verlaten weg. Sapanta, tegen de grens met Oekraïne. Een hebben met de kok. De Slavische keuken is Afgezien van een aantal van onze medereilokale kunstenaar begon daar in de jaren nog niet echt een hoogvlieger, ook al hebben zigers en enkele roofvogels die hoog boven dertig van de vorige eeuw de grafzerken ze duidelijk kwaliteitsproducten ter beschikmijn hoofd cirkelen, kom ik gedurende tiente voorzien van gepersonaliseerde houten king. Hetzelfde geldt voor de Roemeense tallen kilometers geen levende ziel tegen. kruisbeelden. In een beperkt aantal kleuren wijn. Die wordt dankzij moderne technieken Door de vele wegenwerken en het ontbremet als hoofdtoon blauw, beeldde hij het stilaan beter, maar er is nog een hele weg af ken van wegwijzers, is het wel niet helemaal leven van de gestorvene uit in een aantal te leggen. Het bier is echter uitstekend, en in duidelijk waar de echte top van de pas zich naïef getekende fragmenten. Een familielid de meeste gevallen is dat dus de beste keuze. juist bevindt. Met z’n vijven spenderen we heeft die traditie tot op heden verder gezet Cluj Napoca ligt in het hartje van de Transeen halve dag aan het over en weer raggen en ondertussen staan er achthonderd van sylvaanse hoogvlakte, omsloten door de over de DN67C om uiteindelijk toch ons die kleurige kruisen. Het is zonder twijfel het Karpaten die er als een hoefijzer rond liggen. doel te bereiken. Er ligt nog een pak sneeuw, vrolijkste kerkhof dat ik ooit gezien heb. Wij trekken kriskras door die vlakte naar maar de weg is toch begaanbaar. Door
Kerkhof van Sapanta.
TOEREN
60 september 2013
Nog 19 kilometer.
Nattigheid hoort er bij.
Het noordelijke deel van de Roemeense Karpaten is een aaneenschakeling van Nationale Parken en uitgestorven gebieden. Ondanks een dagje met heel wat regen, is de omgeving betoverend. Misschien niet zo dramatisch als rond de Transalpina, maar de groene alpenweides, met opvallend grote en rijkelijk uitziende boerderijen, worden mooi afgewisseld door nauwe kloven en gletsjermeren. Het Rodnagebergte en het gelijknamige Nationale Park zijn niet toevallig sinds 1979 opgenomen op de UNESCO lijst van werelderfgoed. Het
lijkt wel een onontgonnen kruising tussen de Zwitserse Alpen en de Vogezen. Maar dan zonder bebouwing, verkeer of andere spelbrekers. Het asfalt is ook hier niet optimaal, maar daar heeft de KTM alvast geen problemen mee. Ik hoor collega’s op minder hoogpotig materiaal trouwens ook niet klagen. Het geeft zelfs net een avontuurlijk kantje aan onze tocht. Je hebt het gevoel dat je hier nog eens echt zou kunnen stranden en met twee platte banden aan de kant moet. Het advies om zeker een reparatiekitje mee te nemen was dan ook
niet overbodig, al zullen we het uiteindelijk maar één keertje moeten bovenhalen. Maar het feit dat de omstandigheden iets uitdagender zijn, creëert een avontuurlijke vibe. ’s Avonds in het hotel hebben we alle luxe en zit iedereen probleemloos aan de wifi, maar de verhalen bij het eerste biertje zijn toch net wat spannender dan tijdens de zoveelste tocht door het Zwarte Woud. De indrukken die je opdoet, zijn ook minder gepolijst. Soms zelfs ronduit schrijnend. In Roemenië leven naar schatting nog zo’n miljoen zigeuners.
>>
september 2013 61
TOEREN
REIZEN ROEMENIË
ROEMENIË REIZEN
“Brasov is zonder meer een prachtige stad geworden sinds ik hier de laatste keer was in 1995. De stad is gebouwd tegen een bergflank en ademt een mediterrane sfeer uit die wat doet denken aan Aix-en-Provence. De brede straten worden afgebakend door stijlvolle huizen in kleurrijke tinten, van terracotta tot fel blauw.”
Lekker stuiven over de Transylvaanse hoogvlakte.
File.
Recht uit de middeleeuwen.
TOEREN
62 september 2013
Hop met de beentjes.
Een authentieke Dacia.
En die rijden niet rond met een dikke slee en caravans met toeters en bellen, maar nog echt met paard en huifkar. Meermaals zie ik door de opwaaiende zeildoeken een roedel haveloze kinderen zitten. Ze zwaaien uitbundig, maar een strenge blik van één van de volwassen mannen is meestal genoeg om dat enthousiasme te temperen. Ik wil één keer een foto nemen van een colonne huifkarren, maar de dreigende oogopslag en getormenteerde gezichten brengen mij op andere ideeën. Roemenië is zeker geen rijk land, maar zelfs dan kan er nog een enorme kloof gapen tussen arm en totaal verpauperd. Een stad die zich duidelijk aan die armoede wil onttrekken, is Brasov. Het is zonder meer een prachtige stad geworden sinds ik hier de laatste keer was in 1995. De stad is gebouwd tegen een bergflank en ademt een mediterrane sfeer uit die wat doet denken aan Aix-en-Provence. De brede straten worden afgebakend door stijlvolle huizen in kleurrijke tinten, van terracotta tot fel blauw. Stijlvolle bloembakken vol groen sieren de stoepen en het verkeer is er gemoedelijk. Net boven de stad begint een waanzinnig, natuurlijk racetrack. De recent heraangelegde DJ101H kronkelt duizelingwekkend naar Poiana, de satellietstad van Brasov en zoals gezegd getransformeerd tot een mondain skicentrum. Ik ga samen met een paar reisgenoten zo enthousiast tekeer dat we voorbij een geparkeerde politiewagen knallen en even verder met z’n drieën een afslag missen. In ons enthousiasme hebben we even niet op de gps gelet. Met hangende pootjes moeten we terug voorbij de patrouillewagen, maar ze laten ons met een glimlach passeren. De volgende dag is het anders. Een wagen met blauwe streep op het dak kruist ons, zet zijn sirenes aan en maakt
een spectaculaire u-bocht. Ik zie de leider van ons groepje even achteromkijken, alsof hij twijfelt om ervandoor te gaan, maar dat is niet het beste plan. De agent haalt ons in, zet de eerste aan de kant en maant de rest aan de plaat te poetsen. Hij durft het blijkbaar niet aan om met vijf motards tegelijk in discussie te gaan. We zetten ons wat verder aan de kant en wachten. Na een halfuurtje komt onze gezel opnieuw opdagen. Door vriendelijk onderhandelen heeft hij een torenhoge boete en het dreigement om zijn motorfiets kwijt te spelen kunnen omtoveren in een PV van toch nog 120 euro. We reden meer dan honderd, waar blijkbaar maar vijftig mag en de wegpolitie beschikt hier over een toestelletje dat ook de snelheid van aankomend
Clubmot Deze reis naar Roemenië werd georganiseerd door Clubmot, een vzw opgericht door motorrijders voor motorrijders. Hun activiteiten bestaan uit opleidingen, circuitdagen en reizen. Voor die reizen werken ze samen met Jowi reizen, maar de mensen van Clubmot zorgen zelf voor de begeleiding. Per jaar zoeken zij een drietal bestemmingen die voor de doorsnee motorrijder iets minder voor de hand liggen, zoals Roemenië. BrusselBoekarest is namelijk 2.200
verkeer kan meten. Met die wetenschap letten we vanaf dan iets meer op de snelheid en opkomende pakkemannen. Onder het motto ‘hou het beste voor het laatste’, staat op de terugweg naar Boekarest nog de Transfagarasan op het programma. Een fenomenale bergpas door de Karpaten die even indrukwekkend als nutteloos is, want de Transalpina brengt je bijna even snel op de bestemming. Maar zoals dat gaat bij dictators, willen zij altijd de grootste hebben. En omdat Carol II zijn pronkstuk had, moest Ceau escu een eigen pas hebben die nog spectaculairder was. Uiteindelijk ligt de top met 2.042 meter iets lager dan die van de Transalpina, maar de weg naar die top is wel nog een stuk extremer.
>>
kilometer en je moet al heel gemotiveerd zijn om dat hele stuk zelfte rijden. Daarom zorgt Clubmot voor professioneel vervoer met een vrachtwagen en vliegen de deelnemers naar de start van de bestemming. De motorfiets moet je een vijftal dagen voordien in Gent afzetten, en drie dagen na thuiskomst mag je hem alweer oppikken. De filosofie van Clubmot is ‘vrijheid blijheid’. Zij geven de nodige tips en ondersteuning, en als je wil kan je in groep meerijden, maar ieder mag rijden hoe hij of zij wil. Er wordt zelfs hemel en aarde bewogen om echte laatkomers ’s avonds nog te eten te geven op de plaats van afspraak. Dat heb ik meermaals kunnen vaststellen.
De grootste kracht van Clubmot is dat ze dankzij hun formule bestemmingen ontsluiten die anders voor motorrijders wat te hoog gegrepen zijn. Zo stonden in 2013 naast Roemenië ook nog Turkije en Noorwegen op het programma, evenmin de eerste keuze van de meeste motortoeristen. Voor 2014 kan je zelfs nog mee stemmen om de bestemmingen te bepalen. Heel democratisch dus, en dat geldt ook voor de prijzen, die ongezien laag zijn. Deze reis naar Roemenië kostte € 1.099 per motorrijder, met daarbij inbegrepen de vlucht, vervoer van de motor en dagelijks hotels met halfpension. Dat is echt geen geld. Kijk op www.clubmot. be voor meer info.
september 2013 63
TOEREN
REIZEN ROEMENIË
De Karpaten vormen een ROEMENIË REIZEN volbloed hooggebergte met toppen ver boven de 2.000 meter.
Boven op de Transfagarasan rijden we ons vast op een muur van sneeuw.
Voor de bouw van de weg was 6.000 ton dynamiet nodig en veertig soldaten lieten er het leven. In tientallen haarspelden kruipt het zwarte lint tegen de steile helling naar boven. Het asfalt is op heel wat plaatsen door erosie weggesleten en af en toe moet je uitwijken voor een rotsblok dat naar beneden is getuimeld, maar dat hoort bij de ruwe kant van Roemenië waar ik na zes dagen in het zadel van mijn KTM echt van ben gaan houden. Nog één maal Roemenië ten voeten uit. De top van de Transfagarasan ligt vlakbij de hoogste piek van Roemenië, de Moldoveanu (2.544 meter), maar zo ver geraken we niet. We lopen vast op een muur van sneeuw. Het lijkt wel alsof de sneeuwruimer er plots geen zin meer in had of zijn bulldozer de geest heeft gegeven, maar achteraf
TOEREN
64 september 2013
horen we dat het een bewust plannetje is. Er gaat immers ook een kabelbaan naar de top, en als ze de weg helemaal vrij zouden maken, dan kan die geen ticketjes meer verkopen. Wij laten het niet aan ons hart komen en genieten even van een echt ‘einde van de wereld’-gevoel voor we rechtsomkeer maken en koers zetten naar Boekarest. Nicolaj heeft zijn land hopeloos in de miserie gestort en de meeste Roemenen vechten dagelijks nog steeds tegen die droeve erfenis, maar zijn meest waanzinnige en nutteloze plan is wel een godsgeschenk voor motorrijders. Ik heb al heel wat bergpassen op en af gereden op twee wielen, maar deze half vervallen buitenissigheid is echt één van de allermooiste en maakt een reis naar Roemenië op zich al de moeite waard.
ALLES OVER ROEMENIE Hoofdstad: Boekarest Bevolking: 21.790.479 (2013) Oppervlakte: 238.391 km2 (7x België) Staatsvorm: Republiek, sinds 2007 lid van de EU Munteenheid: Roemeense leu (RON) 1 RON = 0.23 EUR Religie: Orthodox 87%, overige Katholiek en Protestants UTC: GMT +2 Benzine: er zijn overal benzinestations te vinden Bancontact: overvloedig aanwezig Papieren: Europese identiteitskaart en EU Rijbewijs Gastronomie: typisch Slavische keuken met de nadruk op vlees Nationale drank: Palinka (pruimenjenever, meestal huisgestookt) Wegen: geen perfect asfalt, maar ontelbare bochten Kosten: slapen, eten en drinken zijn heel goedkoop in Roemenië (buiten Boekarest)
september 2013 65
TOEREN
