Debreczeni József
A FIDESZES R ABLÓGAZDASÁG
Miskolc, 2013
TARTALOM 117 | Az olvasóhoz 119 | A politika fertője 115 | A feketegazdaság utódpárti modellje 122 | A fideszes feketegazdaság megalapozása (1992–94) 141 | Viktor és Lajos 153 | Négy szűk esztendő? (1994–98) 163 | A „szerveze felvilág” működése (1998–2002) 181 | Az Orbán-família meggazdagodása 191 | Nyolc szűk esztendő?(2002–2010) 107 | Az új rablógazdasági rend kialakítása 121 | Közgéptársaság 135 | Közpénzfaló médiabirodalom 149 | Lenyúlások, leosztások, lerablások 163 | Az állam mint rablógazdasági célszerszám 177 | Nemzeti dohány 189 | Föld! Föld! 199 | Az Orbán-rezsim és az oligarchák 209 | Simicska és Orbán 223 | A felcsúti uradalom 243 | Zárszó 245 | Névmutató
|5
AZ OLVASÓHOZ Két éve – 2011 őszén – jelent meg A politika fertője című könyvem, amelyben a magyar pártfinanszírozás törvénytelen működését mutattam be. A részleteket és az egészet. Számba vettem a pártok által – más-más mértékben és módon, de „intézményesen” – használt illegális anyagi forrásokat és eszközöket, leírtam a politikai feketegazdaság üzemszerű működését. A politika fertője csak egy fejezet erejéig (Az új feketegazdasági rend körvonalai) foglalkozo a most regnáló Orbán-rezsim ez irányú tevékenységével. Ebben a könyvben, amely A fideszes rablógazdaság címet viseli, megfordulnak az arányok: az előző húsz évet summázó első fejezetek után az összes többi a 2010-es fordulatot követő világot igyekszik bemutatni. A múltidézésre azért van szükség, mert bár 2010-től új világ következe a politika feketegazdaságában (is), ez nem a semmiből állo elő. A kilencvenes évek első felére nyúlnak vissza azok az előzmények, amelyek újbóli felidézése nélkül nem lehet megérteni az Orbán–Simicska-féle hatalmi rablógazdaság valódi természetét és működésének karakterét. Erre a könyvre is igaz, ami az előzőre: nem áll mögö e saját kutatás. Ez sem tartalmaz új szenzációkat, nagy leleplezéseket. Ennek is olyan híradások, riportok, interjúk, oknyomozó írások adják a tényanyagát, amelyek korábban külön-külön már megjelentek. Olyan kiváló újságírók jóvoltából, mint Ferenczi Krisztina, Bodoky Tamás, Mong A ila, Rádi Antónia, Rényi Pál Dániel, Pethő András és még sokan mások. A könyvben szereplő lábjegyzetek leggyakrabban a Népszabadságot, a HVG-t, az Élet és Irodalmat, a Magyar Narancsot, a Figyelőt, az Átlátszót, az Origót, az Indexet jelölik meg a közölt adatok forrásaként. Noha a magyar tényföltáró újságírók napról napra bemutatják az országot uraló hatalmi konzorcium anyagi visszaéléseit, az állami erőforrások iparszerű eltulajdonítását, aminek 2010 óta immár a mások magántulajdona és egzisztenciája is tömegesen áldozatául esik, a mozaikdarabokból i kirajzolódó összkép mégis megdöbbentő. Megdöbbentőek a roppant méretek. Megdöbbentő a hatalmi eszközök gátlástalan, |7
összehangolt, célirányos működtetése. Az Orbán–Simicska-rezsim esetében már nem a politika hagyományos „gazdasági hátországáról” kell beszélnünk, melynek az a dolga, hogy előteremtse a hatalomért folyó pártküzdelem – főként törvénytelen – anyagi forrásait. Mert a roppant gazdasági fölhalmozás i nemcsak extrém módon összekapcsolódik a hatalomfölhalmozással, de legalább annyira öncél, mint az utóbbi. Mi több: mintha a gazdasági javak fölhalmozása volna a lényeg, a hatalom pedig csak ennek eszköze. A magam részéről biztos vagyok benne, hogy a jelenlegihez hasonló karakterű szerveze érdekcsoport még sosem uralta ezt az országot: mindenekelő abból a célból, hogy a maga javára aknázza ki annak erőforrásait. Ennek a – Magyar Bálint örökbecsű kifejezésével – „szerveze felvilág”-nak a kialakulásáról és működéséről szól ez a könyv.
8|
A FELCSÚTI URADALOM Ahogy az előző fejezetben rögzíte ük, a szerveze felvilág politikai vezetője maga is kiveszi a részét a fideszes rablógazdaság tevékenységéből. Ennek eredményeit nem lehet pontosan számba venni (talán soha), hisz a magánvagyon-fölhalmozás jórészt fede technikák révén zajlik és szétválaszthatatlanul összefonódik a közhatalom-gyakorlással. Annyi azonban így is kijelenthető, hogy ahhoz fogható – földbirtokokból, hotelekből, lakóingatlanokból, ipari, kereskedelmi és agrárvállalkozásokból, trafikokból, fociakadémiából, stadionból, iskolából, arborétumból, kisvasútból és a jó ég tudja, még mi mindenből épülő – magánuradalom, ami a miniszterelnök környezetében jórészt közhatalomból és közpénzből létesül, egyetlen demokratikus ország kormányfője körül sem épülhetne föl. A századrésze sem. (Kénytelen vagyok megjegyezni: ez nemcsak a szóban forgó miniszterelnököt, de a szóban forgó országot is minősíti.) De ne siessünk a minősítéssel, próbáljuk meg előbb (amennyire lehet) számba venni, mit is minősítünk. Először vissza kell utalnunk Orbán első ciklusának privát vagyonban mért eredményeire. Mint láttuk, 1998 és 2002 közö a tizenegy és félszeresére nő a szűken ve család földvagyona és értékben a tizenháromszorosára a lakóingatlan-vagyona. Apja cégeinek a nyeresége megtízszereződö . Ezek a könyvelt adatok. Amelyeket a 75 millióért vásárolt és több tízmillióért átépíte svábhegyi villa esetében biztosan valótlannak tarthatunk. Az Orbán vagyoni ügyeit (a kívülállók közül) mindenki másnál jobban ismerő Ferenczi Krisztina szerint az ingatlan kapcsán az országgyűlési vagyonbevallásban immár kilencedik éve közönséges „parasztvakítás” folyik. „A tíz éve vásárolt két társasházi lakás annak ellenére két lakásként szerepel… hogy azokat közvetlenül a vétel után önálló családi házzá épí e ék át, s így jóval meghaladja a… nyilvántartásban máig szereplő eredeti méretet, ami mindössze 82 és 101 négyzetméterről szól. A tízszobás luxusvilla a valóságban kilenc éve közel 300 négyzetméteres, azt 120 négyzetméternyi építménnyel toldo ák meg: ez szintén lemaradt | 223
a tulajdoni lapról… a támfalgarázs-tároló 72, a borospince 30, a nyári konyha 20 négyzetméter. A hasznos terület… 420 négyzetméter.”330 Az elsumákolt kétszázvalahány négyzetméternél persze nagyobb jelentősége van annak, hogy a kormányfő ezek szerint permanensen hazudik a saját lakóhelyéről. Ez önmagában irracionális lenne, hisz egy miniszterelnök megítélésekor nem oszt, nem szoroz, hogy kétszáz vagy négyszáz négyzetméteren lakik. De akkor miért? Konkrétan bizonyára az egykori villavásárlás és -átépítés költségei, illetve az akkor kimutatható legális jövedelem közti meg nem felelés okán. (A Népszabadság százmillióra taksálta a különbséget. 331) Amúgy meg azért, mert a szóban forgó inkoherencia minden jel szerint általában is fönnáll, méghozzá folyamatosan. Az ilyen típusú hazudozás ezért Orbán természetévé válhato . (A 2013. január 31-én te legújabb vagyonnyilatkozata is ezt támasztja alá: i már – noha építésnek nyoma sincs az előző évben – egyben vall be egy 233 m2-es lakást a korábbi 101 + 82 m2-es helye , továbbá egy 21m2-es pincét.)332 A képviselőknek a törvény szerint a saját vagyonbevallásukon túl a feleségükét is le kell adniuk (az utóbbi jövedelemszerzésére ez nem vonatkozik). Orbán Viktor és Lévai Anikó 2010-es papírja föllelhető az Országgyűlés honlapján. Az előbbié megvan a következő évekből is, az utóbbiról viszont nincs újabb nyilvános adat. Az első, amit konstatálhatunk, hogy Orbánnak a felerészben tulajdonolt Cinege utcai villán kívül mindössze 5 felcsúti ingatlan van a nevén, a feleségéén viszont majd’ nyolcszor annyi: 38 darab. (Ő a százszázalékos tulajdonosa Orbán elhíresült felcsúti házának is). Mindez könnyen átlátható, gyermeteg trükközésnek tűnhet, pedig hatását tekintve nagyon is átgondolt. Mert a tömegmédia legföljebb a kormányfő vagyonnyilatkozatát ismerteti, ennél tovább csak a politikával behatóbban foglalkozó orgánumok mennek: Orbánhoz az emberek nagy többsége ezért csak kisszámú ingatlant társít, a felesége nevén szereplőket már nem. Az Orbán tulajdonában lévők összterülete alig haladja meg a fél hektárt, de ezek egy helyen találhatók, bent a faluban. A pártelnök vásárlással szerezte őket, mind az ötöt egyetlen napon: 2006. december 30-án. A vételre a fociakadémia projekt részeként kerülhete sor. Az alapítványt közvetlenül elő e gründolta Orbán, és mind az öt ingatlanhoz ez van bejegyezve: „50 évre ingyenes használatra átengedve 330
h p://nol.hu/belfold/20120416-az__eltitkolt__svabhegyi_villa
331
h p://nol.hu/archivum/archiv-387786
332
h p://allplan.blog.hu/2010/12/20/es_a_tobbi_kulonleges_karakter
224 |
a Felcsúti Utánpótlás Neveléséért Alapítványnak”.333 A legújabb hír, hogy az öt telket egy helyrajzi számra vonták össze Orbán apjának szomszédos telkeivel (az összterület így meghaladja az egy hektárt), mert VIP-parkolót terveznek a stadionhoz.334 A kormányfő ezután még egy házat ve a meglévő és az apja által korábban vásárolt mellé, ahol talán sporthotel épül.335 Hogy mi a helyzet valójában, arra csak Orbán tudna válaszolni, ő azonban lakonikusan csak ennyit mondo : „a családnak szüksége van rá.”336 Ami persze valóságos eposz ahhoz képest, hogy a vagyonát érintő kérdésekre általában semmit sem válaszol, sőt nem is ad rá módot, hogy ilyen kérdésekkel szembesítsék. A Lévai Anikó tulajdonát képező 38 ingatlanból 14 Szolnokon, egy pedig Parádon található (ezekhez öröklés útján juto ). 18 fekszik Felcsút, 2 a szomszédos Bicske határában, jórészt termőföldek: szántók, rétek, legelők. Egy részüket férje első kormányzása idején ve e, a többit később. Lévai Anikó mindig leszögezi: a művelés után járó állami és uniós támogatásokat nem ő veszi föl, hanem akik a földjeit művelik. Ám hogy ők kik, azt sose árulja el. Pedig – mint Ferenczi Krisztina megállapítja – ez törvényes kötelessége volna: „Lévai Anikó bicskei és felcsúti – összesen közel 80 hektár – földje egyikére sincs bejegyezve, ki a földhasználó, holo ennek feltüntetése előírás. ’A tulajdoni lap III. része az ingatlanhoz kapcsolódó következő jogokat, illetve azok jogosultját tartalmazza: földhasználati jog, haszonélvezeti jog és használat joga.’ Ugyanez volt a helyzet korábban a sárazsadányi földekkel is. Mivel a politikusok vagyonnyilatkozatának nem kell tartalmaznia házastársuk jövedelmét, nem tudni, földbérletből vagy a gazdálkodás által megtermelt javakból milyen nagyságrendben keletkezik bevétele a miniszterelnök őstermelő-bankjogász feleségének.”337 Hogy ki műveli a Lévai Anikó nevén lévő földeket, azt a falu lakói elől persze nem lehet eltitkolni. Ők úgy tudják: a Flier-család. Ferenczi Krisztina a következőket deríte e ki: „Flier állandó ügyfele a miniszterelnök feleségének: adnak-vesznek, cserélnek évek óta… Volt, hogy 333
h p://www.miniszterelnok.hu/kozlemeny/orban_viktor_vagyonnyilatkozata_2013._ januar_31._
334
h p://nol.hu/belfold/20130720-csaladi_focibiznisz
335
h p://nol.hu/velemeny/20131005-a_felcsuti_ingatlanszendvics?ref=sso
336
h p://www.nepszava.hu/articles/article.php?id=682024
337
http://atlatszo.hu/2012/05/18/talpalatnyi-fold-iii-levai-tulajdonostarsa-nyerte-a-legtobbet/ | 225
Lévai öt napig volt tulajdonosa egy alcsútdobozi zártkertnek és gazdasági épületnek, hogy azután elcserélje Flier bicskei földjére. Lévai Flier testvérével, Flier Tamással is cserélt földet, de olyan is előfordult, hogy oda-vissza ment a csencselés: Lévai elcserélte 7 hektáros szántóját Flier Jánossal, majd két évre rá megvásárolta tőle. A helyiek szerint Flier műveli Lévai földjeit. Az atlatszo.hu megkérdezte Flier Jánost… ám ő megtagadta a válaszadást, mondván: semmi közünk hozzá.”338 Tehát nemcsak Orbánék titkolják a viszonyt. De mit tudunk a Flier-családról? A politikai pedigréjük rendben van: Flierné a Fidesz helyi elnöke, annak idején polgári kört szerveze , 2010-ben polgármester-jelölt volt. Nem nyert, de a nyertest pár hónap múlva kigolyózták – nem is akárhogyan! Az Országgyűlés módosíto a az önkormányzati törvényt, miszerint ha egy polgármesternek köztartozása van, el kell távolítani hivatalából. És a Fidesz ellen nyerő felcsúti polgármesternek épp volt némi adótartozása, a helyi testület így simán elcsapha a.339 Az időközi választáson már biztosra mentek: a fociakadémia elnökét, a miniszterelnök fő bizalmasát választa ák meg polgármesternek. De térjünk vissza Flierékhez. A családfő rendes foglalkozása autószerelő. Ennek alapján aligha gondolhatjuk, hogy szakmai alapon ülte ék be 1999-ben a herceghalmi állami gazdaság igazgatótanácsába. Nyilván bizalmi alapon ülte e be az állam, amelynek fejét akkor is Orbán Viktornak hívták. A bizalom azért volt fontos szempont akkor és o , mert – mint tudjuk – herceghalmi is egyike volt a „piszkos tizenkettő” néven elhíresült, magánkézbe ju ato állami gazdaságoknak. A Lévai Anikó birtokait művelő, vele földeket csereberélő, sőt egy bicskei szántót közösen birtokló340 Flier János családtagjaival együ 377 hektárt nyert az állami földbérlet-pályázaton. (Nyert ő, a felesége, a testvére és a lányuk, aki a Vidékfejlesztési Minisztérium alkalmazo ja.) Flierék az országos átlag tízszeresét kapták, bekerültek a tíz legnagyobb nyertes közé. (Náluk többet a környéken – s az országban is – Mészáros Lőrinc, a felcsúti polgármester nyert.) Flier veje kapta a Felcsúton nyíló egyetlen trafik üzemeltetési jogát.341 338
Uo.
339
h p://www.origo.hu/i hon/20110302-koztartozasara-hivatkozva-meneszte ekfelcsut-polgarmesteret.html
340
http://atlatszo.hu/2012/05/18/talpalatnyi-fold-iii-levai-tulajdonostarsa-nyerte-a-legtobbet/
341
h p://nol.hu/gazdasag/20130513-a_flier_csalad_ujra_gyozo
226 |
Ezek alapján gyanítható, hogy a Flier-család Orbánék (egyik) strómanja Felcsúton. * A másik alighanem Mészáros Lőrinc. Az ő becsületes foglalkozása gázszerelő. (A régi nagyurak legmegbízhatóbb, legszolgálatkészebb emberei is azok közül kerültek ki, akiket ők te ek egyszerű béresből gazdag hűbéressé.) Mészáros a kilencvenes évek elején zajló állami gázprogram révén kapta az első esélyt a fölemelkedésre. Ezt még nem hűbéresként kapta: a falvakba vezete gáz tömeges bekötési munkát biztosíto neki, a vállalkozássá fejleszte iparos tevékenység egy idő után kiterjedt a környező települések nagyobb beruházásaira is. „A kétezres évek közepén azonban beütö a krach, a cég egyre kevesebb megrendelést kapo , megjelentek a megyében és a faluban is a konkurens gázosok. Mészárosék majdnem csődbe mentek: 2007-ben alig volt bevételük, a cég veszteséges le .”342 Ám a történet i vesz nem várt fordulatot. Mészáros „ekkortájt kezde … foglalkozni a focival... folyamatosan szponzorálta a hazai csapatot. Kijárt a meccsekre, tagja volt az egyesületnek, o került kapcsolatba az edzésekre járó Viktorral” – emlékeze egy ismerőse.343 És addig-addig járt a meccsekre, és barátkozo a még csak miniszterelnök várományos Orbán Viktorral, míg egy szép napon ő le a Felcsúti Utánpótlás Neveléséért Alapítvány elnöke. És láss csodát: „Mészáros cégügyei is rendbe jö ek: a korábbi gázszerelő vállalkozást építőipari kivitelezővé fejleszte e, 2008-ban már százmilliós bevétele volt, ami félmilliárdra, majd a kormányváltás után milliárdos nagyságrendűre kúszo fel.” A Mészáros és Mészáros Kft. a 2010. évi 835 millióról 2011-ben több mint 2,2 milliárdra növelte ne ó árbevételét, 2012-ben pedig elérte a 4,6 milliárdot, ami a kormányváltás óta ötszörös növekedés.344 Mindez nemcsak az állami pályázatokon nyert milliárdos munkáknak volt köszönhető. A felcsúti családi vállalkozást olyan önkormányzati tenderek is hizlalják, mint a fővárosi csatorna-beruházás, ahol hárommilliárdos megbízáshoz juto az ilyesmit addig soha nem végző cég.345 342
http://www.origo.hu/itthon/20130529-portre-meszaros-lorinc-felcsuti-polgarmesterrol-a-puskas-akademia-elnokerol.html
343
Uo.
344
h p://nol.hu/belfold/meszaros_lorinc_800_millios_osztaleka?ref=sso
345
h p://nol.hu/belfold/orban_felcsuti_embere_epit_csatornat_a_fovarosban?ref=sso# | 227
És Mészáros saját magától se rest munkát elfogadni: a focialapítvány elnökeként (amely megbízatásért, mint maga hangsúlyozta, egy fillér tiszteletdíjat se vesz föl) egymilliárdos megbízást ado saját cégének a stadionépítés során.346 Csoda-e, ha ekkora szorgalom melle nemcsak a bevétel, de a nyereség is szépen alakul? 2010-ben ez még csak 250 millió körül volt, 2011ben már meghaladta a 850 milliót, 2012-ben pedig jócskán az egy és egynegyed milliárdot (1,264). Ám a Mészáros házaspár gondol a cég jövőjére is: a hasonló csodamalomként működő vállalkozásoknál dívó szokással ellentétben nem ve ék ki osztalékként az összes pénzt. Megelégedtek szerény 800 millióval – ennyit szavaztak meg maguknak a taggyűlési jegyzőkönyv szerint. Amely a feleség különös szerénységéről is tanúskodik: „Mészárosné Kelemen Beatrix a saját döntése alapján a mai nappal lemond a 2012. évi osztalékról Mészáros Lőrinc javára”.347 Az utóbbi tehát egymaga dönthet arról, hová is tegye ezt az – átlagember számára fölfoghatatlanul nagy – összeget… De nézzük meg a volt felcsúti gázszerelő másik vállalkozását, amely még távolabb esik az ő eredeti foglalkozásától, és teljesen új keletű is. Olyannyira, hogy csak 2011-ben alakult meg, pont az állami földbérlet-pályázat meghirdetése elő . Véletlen lehete , hogy Mészáros már ekkor megérezte: a nagy bérletek elnyerésének előföltétele a nagytestű állatok nagy volumenű tenyésztése lesz, ezért szarvasmarha-tartásba fogo . Ezek után pedig már csak egy kis szerencse kelle ahhoz, hogy az ország összes pályázója közt az ő cége, a Búzakalász 66 Felcsút Mezőgazdasági Kft. nyerje el a második legtöbb birtokot. A családtagokéval együ a törvényszabta 1200-as határnál egy picivel többet: 1374 hektárt. A Föld! Föld! című fejezetben lá uk mindezt, de nem lá uk az alábbi térképet, amelyet – Ferenczi Krisztina jóvoltából – most közelebbről is szemügyre vehetünk: Elég csak ránézni, hogy azonnal a szemünkbe tűnjön, hogy ölelik körbe szinte hézagmentesen az „Orbán Győző majorként” kékkel jelölt területet a Mészáros-féle cég hatalmas birtoktestei, a Flier-család szintén újonnan elnyert földjei és Lévai Anikó korábban megszerze szántói. Az elsőként említe – 13 hektáron fekvő, öt műemléképület együ eséből álló – major valaha József főhercegé volt. Ma a miniszterelnök apjáé (sic transit gloria mundi) – legalábbis az ő cége szerepel tulajdonosként. 2012 májusában komoly építkezés zajlo i , amelyet Ferenczi Krisztina értesülései szerint Orbán Viktor felesége irányíto . 346
h p://nol.hu/belfold/meszaros_egymilliardos_megbizasa_onmaganak
347
h p://nol.hu/belfold/meszaros_lorinc_800_millios_osztaleka?ref=sso
228 |
Mészáros viszont azt mondta neki, hogy a látszat ellenére nem építkezés, csak állagmegóvás folyik, a területet pedig ő bérli Orbán apjától, és csak telephelynek használja a gépei számára. Akkor viszont e minőségében szerepelnie kellene a saját cégnyilvántartásában, ám ennek semmi nyoma.348 (Az újságcikk után az építkezés leállt.) A volt főhercegi majorság körüli földek, amelyek a fenti térképen látszanak, csak egy részét képezik azoknak a birtoktesteknek, amelyek Lévai Anikó és az Orbánékhoz ezer szállal kötődő két család, illetve cégeik nevén vannak. Ferenczi Krisztina számos további térképet, konkrét történeteket, esetleírást, interjút, továbbá a helyiek által elmondo ismereteket közöl cikkeiben, amelyekből arra lehet következtetni, hogy Felcsút környékén nem másé, hanem Orbán uradalma épül, illetve működik máris. * És nemcsak az agráriumban. Hisz ki tudja például, hogy Mészárosék sokmilliárdos állami és önkormányzati megrendelésekkel fölhizlalt családi cégéből hová kerül végül a több százmilliós osztalék? Vagy hogy 348
h p://atlatszo.hu/2012/05/10/talpalatnyi-fold-i-alcsut-es-bicske-kozo -terjeszkedik-az-orban-uradalom/ | 229
végső soron kiket és milyen arányban gazdagít majd az a 26 trafikkoncesszió, amit az Orbánhoz Felcsút környékén á ételesen kapcsolódó emberek nyertek el az ország igen frekventált pontjain. Öt luxus trafikjogot nyert Mészáros Lőrinc fivére, aki Felcsútról látja el a budakalászi, a budaörsi, a lágymányosi, a kecskeméti és a (210 kilométerre lévő) szegedi Auchan hipermarketek árusítóhelyeit dohánnyal, itallal, édességgel, újsággal és a többivel. És hogy a szerencse mennyire a tenyerén hordozza Felcsútot, azt mi sem igazolhatná jobban, mint hogy már a csömöri, a fóti, a törökbálinti, a dunakeszi és a (230 kilométerre lévő) miskolci Auchanok trafikjainak jókora forgalmából képződő haszon is ide csorog vissza: a koncessziók nyertese Mészáros alpolgármesterének 25 éves fia. De tudjuk azt is, hogy a Mészáros Lőrinc állandó alvállalkozóiként ismert Jére-testvérek is jó helyeken kapták meg a maguk (?) tíz trafikját: Budapest két kerületében, Debrecenben, Szolnokon, Miskolcon, Székesfehérváron, Győrben, Maglódon, Szigetszentmiklóson és Solymáron. A Nemzeti dohány című fejezetből tudhatnak erről az olvasók, de ez a tény is ebben a kontextusban nyeri el a maga jelentőségét. (Ehhez a húsz tagból álló, nagy profi ermelő nemzeti dohánybolt-hálózathoz képest csak afféle személyes ju atásnak tűnik a Flier-családnak ado egyetlen felcsúti trafikjog.) Hogy az Orbán vejének volt üzle ársa által elnyert öt pécsi trafikból konkrétan kinek lesz majd haszna, az végképp nem tudható. Nem kell rosszra gondolni, hisz életszerű az is, hogy a dohánykereskedelemmel azelő sose foglalkozó volt üzle árs csak fülest kapo , mielő – a pályázatok elbírálását megelőzve – e célra gründolt vállalkozást.349 És ki tudhatná, hogy a fülest puszta szívességből adták, vagy későbbi ellenszolgáltatás fejében… * Az Orbán-család új tagjának tüneményes karrierjéről képet kaptunk az előző fejezetben. Lá uk, hogy bánt el alvállalkozójával a kormányfő veje, akit az utóbbi „remek embernek” neveze . Ehhez lehet további adalék a Csabdi-Tükörpusztán lévő Tiborcz Lovasklub (a lagzi helyszíne) körül lezajlo tömeges fakitermelés ügye, amiről így ado hírt a Népszabadság: „Gépek segítségével, szisztematikusan folyik az engedély nélküli fakivágás a csabdi Tiborcz Lovas Klub melle . Ezt az erdőt 157 hektárnyi szántó övezi, ami tavaly a Nemzeti Földalapkezelő… pályázatán kelt el húsz évre. A nyertes Tiborcz Eszter… A hetek óta folyó 349
h p://m.hir24.hu/hirek/belfold/Trafikos-le -Orban-Rahel-ferjenek-uzle arsa-is
230 |
gépi irtás során nagy mennyiségű akácot vágtak ki, rönkfával megrako tíztonnás pótkocsis szállítmányok hagyták el Csabdit… Megkerestük a Pest Megyei Kormányhivatalt, hogy kért-e bárki engedélyt a fakivágásra az erdészeti igazgatóságtól a 0600-ás helyrajzi számon nyilvántarto erdőre. A válasz: nem. A helyszínen hetek óta dolgozó munkások kérdésünkre azt közölték, hogy Tiborczék bízták meg őket a fakivágással – a helyszínen lévő, tízmilliós értékű munkagépeket is ők bocsáto ák a rendelkezésükre. Az 1,6 hektáros erdő nem a Tiborcz-család tulajdona, és nem is állami terület – a tulajdoni lap tanúsága szerint közel két évtizede ve ék meg más magánszemélyek. A tulajdoni lapon az erdőművelési ágon felül ez áll: Natura 2000, európai közösségi jelentőségű természetvédelmi rendeltetésű terület… A munkagépek tulajdonlására és a fakitermelésre vonatkozó kérdéseinket több módon is megpróbáltuk elju atni a családhoz… de senki nem reagált.”350 „Az új földesuraknak mindent szabad?” – kérdi a cikk címe. A kérdés jogos: ha a szegény biciklis cigány fatolvajokat üldözik a hatóságok, akkor mit tesznek a munkagépekkel és tíztonnás pótkocsis traktorokkal fölszerelt úri rablókkal? „Lapunk Csabdi-Tükörpusztán február 6-án riportot készíte , s az o rögzíte fotókat továbbíto a a megyei kapitányság sajtóosztályára. A felvételeken rajta van a jogosulatlan fakitermeléshez használt Massey Ferguson traktor, és jól látszik a rendszáma (MEL 639). Ez a gép látható az Orbán Viktor miniszterelnök lánya… és Tiborcz István esküvőjéről közzéte fényképek egyikén. A traktor a férj többségi tulajdonában lévő gazdasági vállalkozás, az ES Hungary Kft. birtokában van.”351 Miután Ferenczi Krisztina jóvoltából a nyilvánosság fókuszába került a törvénytelen fairtás, azt abbahagyták, s a kivágo , letisztíto rönkök nagy része a helyszínen maradt. Az illetékes erdészeti hatóság 50– 100 köbméterre becsüli a kiirto fa mennyiségét. Egy köbméter akácfa kb. 5,5 mázsa. Egy mázsa ára a piacon 2000–2500 forint. A kivágo fa értéke tehát minimum 550 ezer és maximum 1millió 375 ezer forintra becsülhető. Az ügynek persze nem az összeg mia van jelentősége (bár megjegyezzük, hogy az 5 ezer forint fölö i lopás már bűncselekmény: elzárás járhat érte), hanem a valószínű elkövetők mia . A napnál világosabb tényállás és az egyértelmű bizonyítékok ellenére azonban a nyomozás nemigen haladt előre. Az ügyet a Fejér Megyei Rendőr-főkapitányság Bűnügyi Igazgatóság Gazdaságvédelmi Osztályáról 350
h p://nol.hu/belfold/20130219-tiborczra_panaszkodnak
351
h p://nol.hu/belfold/20131018-ujratelepitesre_koteleze _tulajdonosok?ref=sso | 231
előbb a Bicskei Rendőrkapitányságra helyezték át, ahonnan egy meglepő fordula al az ORFK Nemzeti Nyomozó Iroda kiemelt ügyek osztályára került. Közben tanúkihallgatásra idézést kapo Ferenczi Krisztina, a lap riportere is, ám a bűnüldöző szerv valami okból mégse hallga a ki. Neveze erre Polt Péter legfőbb ügyésznél te panaszt, aki annak kivizsgálásával a Fejér Megyei Főügyészséget bízta meg: erről érkeze tájékoztatás a Legfőbb Ügyészség Kiemelt és Katonai Ügyek Főosztályáról.352 Egy dologban volt gyors a hatóság: a terület tulajdonosait a kiirto fák pótlására kötelezte. Nem az elkövetőket, hanem a kárvallo akat… Ha már szóba került a kormányfő lányának lagzija, említsük meg a kátyúzás ügyét. Mert megmutatja, hogy a hatóságok – ha a megfelelő helyről kapják az ukázt –, gyorsan is tudnak dolgozni. Pár nappal a nevezetes esküvő elő az illetékes állami cég rapid munkával rendbe te e azt a harmadrendű, kátyús utat, amely a lakodalom színhelyéül szolgáló Tiborcz tanya felé vezete . Az atlatszo.hu kikérte a művelet dokumentációját, amelyből az alábbiak derültek ki. „Bár a történet sokszereplős, mégis néhány nap ala lezavartak mindent. Csabdi augusztus 26-án kérte az út javítását, a Közlekedésfejlesztési Koordinációs Központ pedig még aznap érdemben reagált, és nyomban felve e a kapcsolatot a Magyar Közút Zrt.-vel, kérve, hogy mérjék fel a szükséges javítási munkálatokat. A Magyar Közút Zrt. a megkeresést követő második napon készen állt az állapotfelméréssel, augusztus 28-án pedig már a költségkalkulációt is elvégezték (2 millió 79 ezer forint), és a Közlekedésfejlesztési Koordinációs Központ sürgős válaszát kérték az ügyben. Ami nem is várato magára sokáig: a Központ augusztus 30-án küldte a megrendelést a Magyar Közút Zrt.-nek, szeptember 5-én pedig már javában zajlo a munka a 650 m-es útszakaszon. Nemcsak ezzel voltak meg villámgyorsan, hanem a képviselőtestületi döntés meghozatalával is, melyben vállalták, hogy az érinte ingatlant az önkormányzat tulajdonába, illetőleg a kezelésébe veszi.”353 Csabdi augusztus 26-án kérte az útjavítást, az esküvő szeptember 7-én volt: az egész procedúra tehát 13 nap ala lezajlo . Nyilvánvalóan a kormányfő lányának a lakodalma mia . Ne legyen kétsége senkinek: egy demokráciában nem így intéződnek a dolgok. Hogy ezzel az érinte ek is tisztában voltak, azt jelzi, hogy mikor a lapok fényképes tudósításokkal számoltak be az útjavításról, a kormányszóvivő egyszerűen 352
h p://nol.hu/belfold/20131018-ujratelepitesre_koteleze _tulajdonosok?ref=sso
353
http://www.hir24.hu/belfold/2013/10/17/katyuzas-az-orban-lagzi-elott-szelsebes-ugymenet-zajlo -le/~~fokusz
232 |
letagadta azt. „Havasi Bertalan leszögezte: folytatódik a miniszterelnök és családja elleni politikai lejárató kampány. Egyes sajtóorgánumok már egy bensőségesnek szánt családi esemény, a miniszterelnök lányának esküvője kapcsán sem tartózkodnak újabb és újabb valótlan állítások terjesztésétől. A tények: a násznép az ország egyik legkátyúsabb útján fogja megközelíteni a lakodalom helyszínét. A közvetlenül az érinte tanyához vezető úton semmiféle kátyúzás, állagjavítás nem történt.”354 De hogy lehet ekkorát hazudni?! Megmondom. Orbán szóvivőjének a közleménye olyan értelemben igaz, hogy a Tiborcz uradalomhoz vezető közvetlen bekötőúton – a násznép által megte út utolsó párszáz méteren – tényleg nem volt kátyúzás. Csak az odavezető hosszabb úton, amit a szóvivő a fenti sunyi trükközéssel próbált nem létezőnek beállítani… * Térjünk át a felcsúti Orbán-uradalom legbizarrabb és legkevésbé átlátható projektjére, a futballvállalkozásra. Mielő azonban közelebbről megnéznénk a felcsúti Disneylandet, vessünk egy pillantást úgy általában a miniszterelnök focimániájának költségvetési vonzatára. Nem sorolom föl egyenként a sokmilliárdos stadion beruházások adatait a ferencvárositól a debreceniig, nézzük csupán a fő számokat. A 2012-es állami költségvetésből 7,8 milliárdot fordíto ak a labdarúgásra, a 2013-asból már 15,9-et, a 2014-esben pedig 35,5 milliárdot terveznek.355 Arra a sportágra, amelyben 1986 óta – 27 éve – egyetlen világ- vagy Európa-bajnokságra se tudtunk kijutni… De nézzük, mi történik Felcsúton. Kezdjük a pénzzel. A sajátjával Orbán mindig fukarul bánt, a szíve csücskének számító futballra is csak 150 ezer forintot ado : ekkora összeggel alapíto a meg 2006-ban a Felcsúti Utánpótlás Neveléséért Alapítványt. 150 ezer forintból persze ping-pong szakosztályt se lehete volna indítani, nemhogy fociakadémiát – ahhoz mások pénzére volt szükség, nem is kevésre. Ez jóval a 2010es választások elő elkezde csordogálni, mikor már biztosra lehete venni, hogy Orbán nyerni fog. Ám ahhoz, hogy komoly pénzfolyamok induljanak meg Felcsút felé, ezú al is a közhatalom célirányos fölhasználására volt szükség. És a miniszterelnök most sem hezitált: törvényt hozato a parlamen el, hogy a magánadományok levonhatók legyenek az adóból. „A látványcsapat-sportágak támogatója a ju atás adóévében és az azt követő három adóévben – a támogatási igazolás birtokában – a 354
h p://www.nepszava.hu/articles/article.php?id=675119&referer_id=friss
355
h p://www.mfor.hu/cikkek/Duplaannyit_koltenek_jovore_Orbanek_focira__ mint_iden.html | 233
fizetendő társasági adó 70 százalékáig terjedő adókedvezményt érvényesíthet, valamint a támogatás, ju atás értéke elszámolható az adózás elő i eredmény terhére is.” 356 Ezek után már szemrebbenés nélkül lehet hazudni, hogy a profi labdarúgásra az állam nem ad költségvetési pénzt. Csakhogy ez nem igaz. Mert egyrészt, ha a klubok működésére nem is, stadionépítésre annál többet ad; másrészt, mert az az összeg, ami a spor ámogatásra szánt pénzekért igénybe ve adókedvezmény mia a költségvetésből kiesik, évi 15-20 milliárd forintra rúg.357 Az adományok jelentős része a felcsúti fociakadémiához kerül. „A Felcsúti Utánpótlás Neveléséért Alapítványt találták a legvonzóbb támogatási célnak azok a vállalkozások, amelyek a társasági adókedvezményt kihasználva támogatják a látványsportágakat. A felcsúti együ es a labdarúgócsapatokhoz befolyt összes támogatás közel ötödét kapta meg, azaz 2,8 milliárd forintot. A Felcsútéhoz képest elenyésző az egyes élvonalbeli labdarúgó-csapatokhoz beérkeze pénzek nagysága.” Íme:
356
ht t p://vallalkozoi.neg yed.hu/v neg yed/20120809-1520 -milliardjaba-kerult-az-adofizetoknek-a-latvanysportok-felfu atasa.html
357
Uo.
234 |
Az atlatszo.hu alaposabban is utánajárt a Puskás Akadémia pénzeinek. Kideríte e, hogy a valódi civil felajánlások – az szja egy százalékából jövő adományok – mértéke elenyészően csekély: 2012-ben mindössze ötvenöt személy rendelkeze úgy az egész országban, hogy ezt a felcsúti akadémiának adja. Az így befolyt összeg csupán 223 ezer forint. „Ez annál is különösebb, mivel az alapítvány… tevékenységéből részesülők létszáma 530 fő – vagyis ennyi általános- és középiskolás korú gyerek focistává válását segíti… az alapítvány. Ha feltesszük, hogy mind az 55 felajánló valamelyik támogato gyerek hozzátartozója volt, akkor is csak minden tízedik érinte család adta adója egy százalékát Orbán Viktor alapítványának.” Bezzeg az állami és a céges támogatások révén ömlik a pénz. „Az állami támogatások a 2011. évi 512 millióról tavaly 2 milliárd 127 millióra nő ek, és az adományozók is jobban teljesíte ek: a 2011-es 658 millió helye 2012-ben 850 millióval támoga ák a Felcsúti Utánpótlás Alapítványt. Meg is van a látszatja: a 2011-es 370 milliós „nyereség” közel ötszöröse: 1,7 milliárd le 2012-ben a tárgyévi eredmény… A Felcsúti Utánpótlás Neveléséért Alapítvány alig támaszkodik civil erőforrásokra, sokkal inkább egy állami forrásokból finanszírozo szervezet képét mutatja. És ezt mintha mind az alapító, mind a résztvevők így tartanák rendjén valónak: nincs önkéntes munka, adózói felajánlás, és az alapító sem költ a saját vagyonából az alapítvány céljaira. A 850 millió forintnyi adomány se helye esíti ezt az aktivitást, különösen, ha az adományozók, mint például a MOL, maguk is részben állami tulajdonban vannak. De nem semleges az állammal való kapcsolata az olyan bőkezű mecénásoknak sem, mint a Közgép, az OTP vagy a CBA.”358 Az összehasonlítás kedvéért: a Felcsút kis híján 3 milliárdos bevételéhez képest a Magyar Futball Akadémia (Honvéd) 201 millióból gazdálkodhato , a Sándor Károly Akadémia (MTK) pedig 184 millióból. S a mennyiségin kívül van egy minőségi különbség is. Mint Aczél Endre megjegyzi: ezek a futballiskolák zömmel a tulajdonosok, Várszegi Gábor, illetve George Hemingway pénzéből üzemelnek, Orbáné pedig a magyar államéból.359 De nézzük, mi minden épül és működik ebből a temérdek pénzből. A legközvetlenebb forrást, a Puskás Akadémia hivatalos honlapját idézem: „Az egykor varrodának használt kúria épületét… Makovecz Imre tervei alapján teljesen átépíte ék, egy emele el bővült, jelenleg mintegy ötven-hatvan akadémista bentlakását biztosítja két-háromágyas szobáival. 358
h p://atlatszo.hu/2013/07/09/orban-fociakademiaja-a-legegyenlobb-civil-szervezet-tavaly-3-milliardos-bevetele-volt/
359
h p://www.es.hu/aczel_endre;valasz_perecz_karolynak;2013-08-28.html | 235
Ezzel az épüle el egy időben szentelték fel a Szakmai és Orvosi Központot 2009-ben. 2010-ben elkészült az é eremnek, a konyhának, a kommunikációs osztálynak, a FourFourTwo futballmagazin magyar szerkesztőségének és az impozáns körtárgyalónak o hont adó új épületszárny, ugyancsak lenyűgöző, Makovecz-látványvilággal. Az építkezések azonban i sem álltak meg, elkészült a kollégium új épülete a Fő utca túloldalán: a végzős növendékek számára harminc férőhelyet biztosító appartmanház. A futballpályák száma is folyamatosan növekszik. Az egykori falusi pálya, a mai centerpálya melle ma már a Mezey György szabadalmán alapuló gyakorlópálya-rendszer, a már kész két műfüves és öt füves nagypálya található, s az első felcsúti műfüves pálya jelenleg az egyetlen kétcsillagos FIFA-minősítésű játéktér az országban… A fede műfüves csarnok… az úgyneveze tesztpálya… egy sajátos szoftver, és különleges felszereltsége révén számos, a futballban fontos adatot képes mérni, rögzíteni a futballisták fizikai, technikai, éle ani felmérésekor. Ezt a csarnokot a 2012-ben kezdődő stadionépítés mia elköltöztetik Székesfehérvárra, ahol a Sóstói Stadion tőszomszédságában ugyancsak jelentős fejlesztésekbe kezde a Puskás Akadémia… 2012-ben elkészült az új, közel háromezer négyzetméteres iskolaépületünk… a Letenyey Lajos Szakközépiskola számára, elkezdődik a háromezer-ötszáz férőhelyes új mini stadion építése is a régi centerpálya helyén, és a tervek közö szerepel egy fede nagypálya építése is a téli edzésekhez. És o van még a saját múzeumunk és archívumunk, a Puskás Intézet leendő új épülete is… Az Akadémia… alapítványa 2007-ben vásárolta meg és a felújítás óta működteti Alcsútdobozon az immár háromcsillagos Puskás Akadémia Sport Hotelt, és… a Duna-Ipoly Nemzeti Park Igazgatósággal kötö megállapodás értelmében az Alcsúti Arborétum üzemeltetését is a futballnevelő központ alapítványa végzi… Az Akadémiát működtető alapítvány vásárolta meg a régóta nem üzemelő Bicske-Székesfehérvár vasúti szárnyvonal ezen szakaszát, beleértve az állomásépületeket is, hogy kisvasutat működtessen rajta… Az alcsút-felcsúti állomásépület vendégházként újult meg, visszanyerve gyönyörű, eredeti formáját… A távlati tervek közö a második világháborúban csaknem teljesen elpusztult alcsúti Habsburg-kastély újjáépítése is szerepel.”360 Tehát: hét nagy futballpálya, egy épülő stadion, plusz egy fede nagypálya, két központi épület, kollégium, szakközépiskola, tangazda360
h p://www.pfla.hu/?q=static/magunkrol
236 |
ság, múzeum, archívum, szálloda, arborétum, kisvasút, vendégház-állomásépület, Habsburg-kastély… És mindezek központja a stadionnal: a kormányfő házától karnyújtásnyira – részben az ő földjein. Ilyen a világon sincs!
Az épülő stadion reprezentatív lesz: hatalmas, fából készült, „életfaerdőt” formázó tetőze el a lelátók fölö , ahogy Makovecz mester megálmodta. A stadion befogadóképessége 3500 fős: Felcsút teljes lakossága kétszer elférne benne. Terveze költsége: 3,8 milliárd forint. A cink.hu szerint: „a felcsúti Puskás Ferenc Labdarúgó Akadémia csapatának drágábban építenek stadiont mindannyiunk pénzéből, mint amennyiből a Juventus fantasztikus stadionját Torinóban kihozták.” A portál szerint Felcsúton egy ülőhelyre eső építési költség 1 085 000 Ft; Torinóban: 885 000 Ft. Felcsút lakossága 2010-ben 1 789 fő, a stadion befogadóképessé| 237
ge 3 500 fő. Torino lakossága 2011-ben 907 108 fő; a stadion befogadóképessége: 41 000 fő.361 Az atlatszo.hu szere e volna megismerni a beruházás pontos terveit, de elutasíto ák… Az akadémia fiataljai nemcsak focizni tanulnak. „Mi i elsősorban embereket nevelünk” – mondta maga az alapító; ennek jegyében épül a Letenyey Lajos Szakközépiskola és Szakiskola. „Ami a beruházás anyagi részét illeti, Szöllősi György, a Puskás Akadémia kommunikációs igazgatója elmondta: nem állami vagy önkormányzati projektről van szó, az új iskolát az Orbán Viktor által alapíto … Felcsúti Utánpótlás Neveléséért Alapítvány építi fel, és az is fogja üzemeltetni. A létesítmény mintegy 400 millió forintba kerül, a projekthez azonban állami vagy uniós támogatást nem használnak fel. Az alapítvány nemcsak az építkezésnek, hanem az iskola működtetésének is a teljes költségét állja.”362 Hozzá kell tennünk, hogy az akadémia honlapján mások melle a Közgép és a Pro-Aurum (Simicska), a TriGránit (Demján) és a CBA (Lázár-fivérek) is a szponzorok közö szerepelnek, akik közbeszerzések és célirányos kedvezmények révén a sokszorosát kapják vissza a „jótékony célra” fordíto pénzeiknek. Ám ez nem minden. A szóvivő 2012. február 13-án büszkélkede el a sajtónak azzal, hogy az iskola költségeit teljes egészében Orbán Viktor magánalapítványa állja. Ehhez képest mit olvasha unk 2013. október 24-én? „Félmilliárdot kapo a felcsúti akadémia iskolája.” 363 Ez százmillióval több, mint a szóvivő által mondo teljes bekerülési költség! Az iskola közvetlenül az Emberi Erőforrások Minisztériumától kapta a pénzt. A minisztérium által közzéte első félévi támogatások jegyzékén „rögtön a táblázat harmadik sorában találjuk… a Felcsúti Utánpótlás Neveléséért Alapítványt… A Letenyey Lajos Szakközépiskola és Szakmunkásképző felépítéséhez az EMMI 500 millió forint támogatást nyújto . Néhány más közoktatási intézmény is kapo különböző jogcímeken támogatást, igaz, eggyel kisebb nagyságrendben. A közoktatást érintő második legnagyobb támogatás 98 millió forint…”364 Kiderült, hogy az Orbán Viktor által létrehozo alapítvány a vasúti szárnyvonal újraindítására is jókora állami pénzben részesült. Pontosan 361
h p://cink.hu/magyarorszag-legdragabb-szobra-epul-felcsuton-3-8-milli-498543383
362
h p://nol.hu/belfold/20120213-kepmutato-e_a_felcsuti_modell_?ref=sso
363
http://www.vg.hu/kozelet/felmilliardot-kapott-a-felcsuti-akademia-iskolaja-411102
364
h p://atlatszo.blog.hu/2013/09/04/szeret_nem_szeret_251
238 |
600 milliót kapo . És pontosan az Orbán Viktor veze e kormánytól – amit tessék szó szerint érteni: „A kormány felhívja a Miniszterelnökséget vezető államtitkárt, hogy a Nemzeti Fejlesztési Ügynökség útján tegye kiemelt projek é a felcsúti kisvasút fejlesztését, 600 millió forint közkiadási keretösszeggel. Az erről szóló határozat a legutóbbi Magyar Közlönyben jelent meg.”365 És mi a helyzet az Alcsúti Arborétummal, amelynek üzemeltetését a Duna-Ipoly Nemzeti Parkkal kötö megállapodás értelmében szintén Orbán alapítványa végzi? „Az Alcsúti Arborétumot több mint 200 millió forint állami-, és EU-támogatásból újíto ák fel az elmúlt két év során. Az arborétum növényrekonstrukcióját és dísztó rehabilitációját megcélozva a Duna-Ipoly Nemzeti Park Igazgatóság pályázatot nyújto be… A támogatási szerződést a DINPI és a Nemzeti Fejlesztési Ügynökség Közreműködő Szervezete 2010. július 15-én kötö e meg.”366 Szóval ide is jókora közpénz érkeze . Ehhez képest mi történt? „Szere ük volna megismerni az üzemeltetés feltételeit, ezért megkerestük a hotel és az arborétum igazgatóját, Hamar Ildikót, aki telefonos megkeresésünkre azt válaszolta, hogy nem kíván válaszolni semmilyen kérdésünkre. Sajnos az arborétum vagyonkezelője, a Duna-Ipoly Nemzeti Park Igazgatóság sem válaszolt az arborétum üzemeltetési feltételeit firtató, írásban többször is felte kérdéseinkre, és a nemzeti park weboldalán sem találtunk erre vonatkozó információt. Amikor pedig a közhasznú alapítvány székhelyén… próbáltunk a törvény adta lehetőséggel betekintést nyerni az éves beszámolóba, a Puskás Akadémia sajtósa munkatársainkat kidobta az akadémia területéről, arra hivatkozva, hogy az atlatszo.hu ’igaztalan, etikátlan’ dolgokat írt az intézményről. Hívta a biztonsági személyzetet… A Puskás Akadémiát ezután írásban is megkerestük, de a levelünkre sem érkeze válasz.”367 * A közpénzből táplált közhasznú alapítványra vonatkozó legfontosabb ismeretek tehát gondosan el vannak rejtve a közvélemény elől. Ferenczi Krisztina deríte fényt arra is, hogy 2012 májusában hat hektár 365
h p://nol.hu/gazdasag/hatszazmillios_allami_fejlesztes_a_felcsuti_kisvasutnak
366
http://atlatszo.hu/2012/10/25/eu-tamogatasbol-szepul-az-alcsuti-arboretum-az-orban-alapitvanynak/
367
Uo. | 239
földet vásároltak részben a felcsúti önkormányza ól, részben (a földpályázaton nyertes) Flier Tamástól, részben ismeretlen eladótól. Az előbbi területeket korábban 50 évre ingyenes használatba kapta az alapítvány – valamely okból most mégis megve e őket. Az nyomon követhető, hogy 1,5 hektárért 150 millió forintot fize ek ki az önkormányzatnak, a többi azonban homályba vész. „A földhivatali adatokból nem derül ki, mennyit fizete az alapítvány Flier földjéért, miként az sem, hogy mennyit költö a további 2 hektár megszerzésére, s azt kiktől szerezte meg. A dokumentumokból ugyanis csak az látható, hogy májusra összesen 6 hektárra növekede a miniszterelnök által létrehozo alapítvány birtokában lévő földterületek nagysága. A tavasszal megszerze ingatlanokat… egy helyrajzi szám ala összevonták, a tulajdoni lapjukról pedig ezzel a lépéssel eltűnt a múltjuk… Ha azonban… a másfél hektáros spor elepért kifizete 150 millió forintos vételárat vesszük alapul, akár 600 millió forintot is költhete az alapítvány a 6 hektár megvásárlására.”368 Szintén Ferenczi Krisztina deríte e ki, hogy az említe 600 millióval megegyező összegű hitelkeretet biztosíto az alapítványnak a Duna Takarékszövetkezet, méghozzá épp azon a tavaszon, mikor a 6 hektárt megvásárolták.369Az pedig közismert, hogy a Duna Takarékszövetkezet volt az országban az egyetlen, amelyik megúszta az államosítást: úgy szövegezték meg a törvényt, hogy (a folyamatban lévő bankká alakulási kérelme okán) rá ne vonatkozzon! A Duna Takarékszövetkezet elnökét Garancsi Istvánnak hívják. Ő a Videoton focicsapatának tulajdonosa, rendre o köpködi a szotyolát Orbán melle a díszpáholyban. És most jön a java: Garancsi ve e meg azt a 66 négyzetméteres lakást a Gellérthegy oldalában, amelyik szomszédos a Lévai Anikó tulajdonában lévő 91 négyzetméteres lakással. És az egyik lakásban Orbán Ráhel lakik (legalább is o lako az esküvője elő ), a másikban – a Garancsiéban – pedig Orbán Gáspár! Garancsi azt mondja, piaci alapon ve e a lakást, véletlen, hogy épp Lévai Anikó szomszédságában, az Orbán gyerek pedig bérlőként lakik benne. A bérleti szerződés meg két ember magánügye, másra nem tartozik.370 Én meg azt mondom, vesszek meg, ha Garancsi nem a harmadik stróman ebben a hihetetlen történetben. Nekem ez a magánvéleményem. Amit valószínűsít az a (HVG által kideríte , Ferenczi Krisztina által szóvá te ) véletlen is, hogy Garancsi 2012 júliusában 75 százalékos tulajdonos 368
h p://atlatszo.hu/2012/07/31/talpalatnyi-fold-vii-egesz-palyas-bevasarlas-felcsuton/
369
h p://nol.hu/belfold/20130816-garancsinal_lakik_orban_gaspar#
370
Uo.
240 |
le Kékessy Dezső 2000 hektáron gazdálkodó tiszaigari agrárcégében. (Kékessy volt Orbánék egyik üzle ársa Sárazsadányban, ő ve e meg aranyáron a korábbi lakásukat, majd a tokaji szőleiket is. 1998 és 2002 közö párizsi nagykövet volt.) De még nem vagyunk a végén! Dobogókőn, 2013 júliusában megállapodást írt alá a kormány és a Magyar Természetjáró Szövetség az elhanyagolt turistaházak felújítására és hasznosítására. A kormány nevében Orbán Viktor miniszterelnök, az MTSZ nevében Garancsi István elnök lá a el kézjegyével a dokumentumot. „A miniszterelnök biztosíto a az elnököt, hogy ha megnevezi, megtalálja az elhanyagolt állami ingatlanokat, akkor a magyar állam azokat rendelkezésre bocsátja, és állja a felújítás költségeit, amit 2–3milliárdra taksáltak. A felújítást a Magyar Természetjáró Szövetség végeztetheti el.” Erre mondja még a higgadt tényföltáró újságíró is: „A jóisten se szálazza szét Orbán Viktor barátai, barátai üzletfelei és a magyar állam üzleteit.” 371 * Noha jelenleg valóban átláthatatlanok a felcsúti futball-projekt ügyei, egy dologban biztosak lehetünk: Orbán régóta üzletet lát a fociban, jó befektetésnek tekinti a labdarúgásba invesztált pénzt. Annak tekinte e már tizenkét évvel ezelő is. 2001. január 9-én a következőket mondta a Kossuth Rádióban: „A kormány számos helyen próbál magyar vállalkozókat ahhoz hozzásegíteni, hogy egy-egy üzletágat magyar kézben tudjanak tartani… Mi nyito ak vagyunk minden olyan területre, amelyen magyar vállalkozók dolgozni akarnak, fantáziát látnak, és jó terveket állítanak elő. Nem kétséges, hogy az elmúlt egy évben, miután a profi liga kézbe ve e a magyar hivatásos labdarúgás ügyeit, a magyar futball egy rendkívül vonzó befektetési célpon á vált. Ez lehet, hogy ma még nem látszik, de akinek van szeme részben a játékhoz, részben annak az üzleti há eréhez, az láthatja, hogy ez a pillanat elérkeze … Nagyon sok emberrel beszéltem erről a kérdésről… A profi liga vezetőivel tárgyaltam, sok üzletemberrel tárgyaltam, a profi klubok tulajdonosainak egy részét jól ismerem, az ő véleményüket is meghallgatha am, mindenki azt mondja, a magyar futballban van jövő. Ha nem figyelünk oda, könnyen előfordulhat, hogy azok a klubok, amelyek a leginkább képesek lesznek majd arra, hogy megerősödjenek, és üzletileg is kifizetődő vállalkozásokká váljanak, azok nagyon könnyen külföldi kézbe kerülhetnek. Ezt mindenképpen meg kell akadályozni… 371
h p://nol.hu/specialis/rss_valogatas/20130706-a_messzelato# | 241
Amiről most beszélünk, csak a profi világra, a pénzből futballt, futballból pénzt csinálók világára tartozik…”372 Az „üzleti terv” tehát régóta megvolt – csak a pénz hiányzo hozzá. Az újabb kormányzati hatalom azonban meghozta azt is. A modell ugyanaz, mint a tokaji szőlőknél: magánvállalkozás közpénzből. A forma most alapítványi, de nyilván vannak megfelelő technikák… Akkor a nemzetközi borpiacon eladható palackok képezték a reménybeli végterméket az állami szőlőtelepítési támogatások hozadékaként – most a nemzetközi futballpiacon eladható fiatal játékosok. Veszíteni nem lehet rajta. Mert vannak ugyan, akik szerint a futballakadémiák nem nyereséges vállalkozások – no de ha az ember nem a saját pénzét, hanem az országét fekteti be… Akkor nem kockáztat semmit, így nem is bukhat rajta. Meglátjuk. Előbb-utóbb minden kiderül. Eljön a bukás is, bár még nem tudjuk, mikor és hogyan.
372
h p://2001-2006.orbanviktor.hu/hir.php?aktmenu=3_4&id=883
242 |
ZÁRSZÓ Ebből a könyvből az derül ki, hogy az Orbán Viktor és Simicska Lajos által vezete Fidesz valójában rablóbandaként működik. Noha a leírtakban bőséges alátámasztást nyer mindez, az állítás talán még azokat is meghökkenti, akik elolvasták a szöveget – és egyébként is a mai rezsim távozását szeretnék. Pedig az állam rablóbandaként való működéséről bő másfélezer éve megfogalmazta már a maga súlyos tételét Aurelius Augustinus, akit a kereszténység Szent Ágostonként tisztel. Augustinus nemcsak a késő római, kora keresztény filozófia meghatározó alakja, de az egyetemes politikai gondolkodás egyik óriása is. Bibó István őt tekinti a modern nyugat-európai demokratikus államfejlődés elméleti megalapozójának. Ezt írja róla: „Valami egészen döntő változás kezdődik a keresztény, éspedig a nyugati keresztény államelmélet kezdetével. Szent Ágostonnak a De Civitate Dei, az Isten városáról, az Isten államáról szóló műve jelzi ezt a fordulatot… Mai szekularizált szóval ezt a tételt úgy fejezhetnénk ki… a hatalom igazolásra szorul, a hatalomgyakorlás csak valamilyen morális célja révén kaphat igazolást, nyerhet felmentést… Szent Ágoston államelméletétől... az európai politikai fejlődés a hatalom szüntelen önigazolásának és moralizálódásának a története... A hatalmi helyzet tényleges állapotból szereppé, funkcióvá válik, ami azzal a fontos következménnyel jár, hogy a gonoszság, az igazságtalanság immár nem merő rosszalló jelző egy-egy uralkodó neve melle , hanem olyan körülmény, mely a szerepet, a társadalmi funkciót… is semmivé teszi.” 373 (Kiemelések tőlem – D. J.) Esszenciális tömörséggel fejezi ki mindezt a De Civitate Dei híres mondata: „Igazságosság hiányában mi egyebek a királyságok, mint nagy rablóbandák?” Lendvai L. Ferenc e mondat értelmezése kapcsán idézi Christoph Hornt, a bonni egyetem filozófiaprofesszorát: „Mert a rablóbanda is mi egyéb, mint parányi birodalom? Ez is emberekből álló csapat. A vezér paran373
Bibó István: Az államhatalmak elválasztása egykor és most. In.: Válogato tanulmányok. Magvető Kiadó, Budapest, 1986. II. kötet 371. és 374. o. | 243
csolata kormányozza, a közösségi egyezség fűzi össze, és a megállapodás szerint osztozkodnak a zsákmányon. Ha egy ilyen gonosz banda az elvetemült emberek csatlakozása által annyira megnövekszik, hogy már bizonyos vidéket a kezébe keríte , akkor letelepszik, városokat foglal el, népeket igáz le, és felveszi a királyság többet mondó elnevezését… nem mintha megszűnt volna kapzsisága, de most már nem lehet emia megtorolni.”374 (Kiemelés tőlem – D. J.) Augustinus korában, a római birodalom IV–V. századi fölbomlása idején létező államalakulatok a maguk barbár mivoltukban csakugyan morális és jogi korlátok nélküli rablóbandákként működtek. És a másfél évezredes nyugati fejlődés eredményeképpen váltak az uralkodó elit önkényes hatalmi és anyagi céljait szolgáló erőszakszervezetekből a társadalom javát elősegíteni hivato , szolgáló állammá. Ezen az úton a magyar társadalmi és politikai fejlődés is előrehaladt ezeréves története során, hogy (a XX. század re enetes önkényuralmi kitérőit követően) a rendszerváltozással elérkezzen a nyugati demokratikus államfejlődés korszakába. Ám két évtized múltán súlyos válságba juto , s a 2010-es fordula al – modern körülmények közö – visszazuhanni látszik az Augustinus korabeli barbárság világába. A magyar állam ma rablóbandaként működik. Hogy jogállami keretek közt „lehet-e még emia megtorolni”, azt a jövő dönti el.
374
h p://www.galamuscsoport.hu/tartalom/cikk/17653
244 |
NÉVMUTATÓ Aczél Endre 235 Áder János 28, 35, 36, 76, 93, 214, 215 Alexa Noémi 126 Andrássy Gyula 81 Andrejszki Judit 129 Ángyán József 189, 190, 192, 193 Antall József 46, 56, 72 Baán László 48 Babus Endre 15, 16, 18 Baji Csaba 99, 112, 166 Bakó A ila 112 Bakos Erika 36, 171 Bakos István 33 Balogh József 181 Balogh Kálmán 129 Balogh Zsolt 107 Bánfi László 166 Bárándy Péter 93 Baranyay László 92, 111, 174 Bártfai Márton 112 Bartha E. Gyula 112 Ba yány István 181 Bauer Tamás 10 Bayer Zsolt 46 Becker András 111 Berezovszkij, Borisz 207 Bethlen István 81 Bibó István 243 Bienerth Gusztáv 157 Bíró Márk 155
Bodoky Tamás 7, 111 Bodrogi Tibor 187 Bogárdi Ferenc 193 Bognár Sándor 75, 86, 87, 190 Bokor Pál 64 Bokros Lajos 201 Boldvai László 19, 21 Borkai Zsolt 174 Borókai Gábor 101 Boross Péter 45, 56, Bossányi Katalin 21, 22 Bozóki András 23 Böröcz Barnabás Bence 180 Böröcz István 123, 125 Böröcz László 180 Brecht, Bertold 78 Brecskáné Nagy Mária 20 Brüchner Gergely 200 Budai György 19 Budai Gyula 193 Búza Éva 112 Csányi Sándor 75, 106, 200, 201, 202, 203, 204, 207 Csepi Lajos 56 Csetényi Csaba 151, 181 Csiba Anna Eszter 181 Csiba Gábor 181 Csurka István 93 Czervány György 197
Daher Pierre 197 Dávid Ferenc 205 Dávid Ibolya 93 Demeter Péter 193 Demján Sándor 106, 201, 202, 203, 204, 207, 238 Demszky Gábor 45, 99 Deutsch Tamás 69, 92, 158, 207 Ekler Gergely 154 Elek István 100 Eörsi Mátyás 38 Esterházy Péter 189 F. Havas Gábor 31 Fabriczky András 18, 19 Fábry Sándor 129 Fajszi Lajos 183 Farkas Sándor 197 Fazekas Csaba 112, 123 Fazekas Sándor 113 Fazekas Szabolcs 197 Fejti György 17 Fekete Gy. A ila 68 Fellegi Tamás 69, 102, 103, 113, 121, 217, 218, 219 Ferenczi Krisztina 7, 84, 86, 87, 88, 89, 161, 182, 225, 228, 229, 231, 232, 239, 240 Flier János 194, 195, 225, 226 | 245
Flier Tamás 226, 240 Fodor Gábor 42, 43, 45 Fonyó Károly 132, 136, 145, 146, 170 Földi László (DEFEND) 76 Földi László (képviselő) 197 Frajna Imre 49 Fráter Olivér 160 Gadó Gábor 174 Gajdos Róbert 112, 123 Gál András Levente 170 Gansperger Gyula 23, 24, 33, 35, 36, 64, 72, 78 Garancsi István 240, 241 Geszti László 222 Giró-Szász András 153 Gopcsa Péer 112 Gömbös Gyula 81 Grácsmann Tibor 33 Grezsánszki Lajos 193 Guszinszkij, Vlagyimir 207 Gyekiczki András 46 György Bence 96, 97 Györgyi Kálmán 35, 91, 93 Dr. Győriné dr. Maurer Amália 112 Győri Tibor 33, 36, 43, 112, 153, 154 Gyulay Zsolt 179, 181 Gyurcsány Ferenc 13, 20, 202 Habony Árpád 129, 153, 219 Habsburg József főherceg 228 Hadházy Ákos 183 246 |
Hagyacki József 193 Hagyó Miklós 107 Halasi Tibor 170 Hamar Ildikó 239 Hamingway, George 235 Hankisss Ágnes 48 Hanó Miklós 197 Hantosi Ferenc 73 Haraszti Miklós 91 Havasi Bertalan 233 Hediger, Walter 142 Hegedűs István 45 Hegmanné Nemes Sára 113 Herczeg József 180 Hermann Róbert 41 Hernádi Zsolt 165 Herter Róbert 26, 45 i . Héjja István 197 Hídvégi Bence 180 Hodorkovszkij, Mihail 207 Hollós János 101 Holoda A ila 167, 168 Homolya Róbert 152 Horn Gyula 20, 56, 57, 59, 97 Horn, Christoph 243 Horthy Miklós 81 Horváth Gergely 112, 222 Horváth Gergely Domonkos 111 Horváth István 183 Horváth Katalin 33, 35 Horváth Lajos 112 Horváth László 181 Horváth Péter 112, 167 Horváth Sándor Péter 170 Ibrahim, Kaya 34, 35, 64, 112, 152, 212
Ilenczefalvi-Szász Gábor 112 Illés Zoltán 173 Iványi György 58 Jáksó László 129 Járai Zsigmond 64, 174, 175 Jére A ila 182, 230 Jére Csaba 182, 230 József A ila 41, 219 Kádár János 81 Káel Csaba 65, 66, 67 Kajdi József 63 Kalmár István 111 Kanyok A ila 193 Karácsony Gergely 133 Katona Tamás 189 Kékessy Dezső 83, 241 Keller László 35, 67 Dr. Kende Péter 24, 36, 37, 38, 43, 64 Kerék-Bárczy Szabolcs 11 Kéri László 27, 43, 44 Király György 64 Klebelsberg Kunó 118 Kocsis István 202 Kollár K. A ila 19, 29, 31, 36, 49, 51, 112 Kondor Katalin 101 Korányi G. Tamás 102 Kósa Lajos 119, 216 Kotán A ila 112 Kovács Ákos (KÖZGÉP) 112 Kovács Ákos (zenész) 129 Kovács Árpád 175 Kovács László 21 Kovács Pál 113 Kölcsei Norbert 180
Kövér László 24, 39, 43, 45, 49, 50, 51, 76, 152, 171 Kövér Szilárd 33, 36, 43, 51, 81, 171 Kövesdi Zoltán 112 Kriza Ákos 155 Kun Zoltán 98 Kuncze Gábor 59 Kurtán Sándor 27 L. Simon László 175 Láng Zsolt 171 Lasztovica Jenő 180 Lázár András 205 Lázár János 178, 179, 181, 184, 212, 219, 222 Lázár Vilmos 118, 127, 180, 238 Lázár Zoltán 118, 127, 180, 238 Lechner Ödön 164 Leisztinger Tamás 202, 203 Lekeny György 180 Lendvai Ildikó 21, 94 Lendvai L. Ferenc 243 Lepés Gábor 130 Lévai Anikó 83, 86, 87, 88, 194, 224, 225, 226, 228, 229, 240 Lezsák Sándor 57 Liszkay Gábor 56, 57, 101, 136, 145 Madarász László 83 Mádl Ferenc 66 Magossy Julianna 171 Magyar Bálint 8, 73, 76, 113 Majoros János 94 Majoros Katalin 94
Majtényi László 10, 78 Makovecz Imre 235, 236, 237 Mártha Imre 166 Máté László 19, 26, 28, 34 Matolcsy György 117, 178, 217 Matyi Dezső 202 Maurer József 36 Medgyessy Péter 20, 70, 94 Medveczky Balázs 101 Meggyes Tamás 126, 171 Mengyi Roland 193 Merkel, Angela 158 Mesterházy A ila 20 Mesterházy Ernő 201 Mészáros Lőrinc 182, 194, 195, 198, 226, 227, 228, 229, 230 Mészárosné Kelemen Beatrix 228 Mezey György 236 Mihályi Máté 112 Mihályi Péter 200, 201 Mihancsik Zsófia 31 Molnár Péter 45 Mong A ila 7, 96, 97 Nagy Elek 98 Navracsics Tibor 152, 215 Németh Lászlóné 111, 113, 121, 186, 217 Németh Miklós 99, 100 Németh Szilárd 168 Nobilis Kristóf 102 Nyerges A ila 113 Nyerges Zsolt 75, 95, 100, 103, 112, 113,
121, 132, 142, 196, 220
123, 133, 145, 197,
130, 136, 161, 216,
131, 137, 190, 218,
Orbán Gáspár 240 Orbán Győző 50, 88, 89, 99 Orbán Ráhel 210, 240 Orbán Viktor csaknem minden oldalon Orosz Ferenc 112 Ószabó A ila 28, 32, 35, 37, 50, 51, 57, 58 Örvendi László 197 Pacsika István 152 Palcsó Tamás 181 Patonai Péter 140 Pejtsik Péter 129 Pethő András 7, 28, 217 Pető Iván 78, 91 Petőcz György 39, 45 Petőfi Sándor 108 Petykó Zoltán 111, 222 Pintér Sándor 86, 113, 202, 217 Pokol Béla 26 Pokorni Zoltán 215 Polonyi Gábor 27 Polt Péter 35, 67, 91, 92, 93, 134, 232 Pozsgay Imre 59 Pre l János 193 Princz Gábor 36, 53, 57, 58, 59, 60, 63, 64, 83 Puch József 182 Puch László 19, 20, 21, 22, 96, 97, 99, 102, 104, 105, 182 Pusztai Zsuzsanna 33, 35, 36, 43 | 247
Putyin, Vlagyimir 207 Pünkösti Árpád 40, 42 Rádai Eszter 113 Rádi Antónia 7, 21 Rajnai A ila 82 Rákosi Mátyás 81, 184 Rényi Pál Dániel 7, 216, 220, 221, 222 Ripp Zoltán 78 Rogán Antal 148, 151, 180, 181, 184, 215, 219, 222 Rudi Zoltán 101 Sallay András 157 Sándor László 27 Sándor Zsuzsanna 66 Sánta János 179 Schlecht Csaba 33, 34, 35, 36, 76, 92 Schmi Pál 175 Schváb Zoltán 113 Selmeczi Gabriella 116 Sepsey Tamás 61 Dr. Seszták Miklós 156 Sík Zoltán 69 Simicska József 161 Simicska Lajos csaknem minden oldalon Simicska Tibor 161 Simor András 174 Schmidt mária 214 Sólyom László 174, 175 Spéder Zoltán 102 Steindl-Arató Vera 171 Stumpf András 85 Stumpf István 36, 61, 65, 66, 68, 69, 70, 76, 82, 85, 103, 152, 153 Stumpf János 36, 37, 43 Stumpf Miklós 85
248 |
Such György 37, 38, 39, 44, 46, 48, 101 Surányi György 63 Szabó Tamás 30 Szabó Zoltán 83, 86, 87, 88 Szadai Károly 33 Szálasi Ferenc 81 Szapáry György 174 Szarvas Ferenc 112 Szász István A ila 82, 83 Szász Jenő 160 Szász Károly 60, 174 Széles Gábor 104 Szent Ágoston 243 Szentpétery Kálmán 143 Szíjjártó Péter 219 Dr. Szócska Miklós 181 Szöllősi György 238 Takács István 171 Tállai András 193 Tamás Gábor 118 Tarafás Imre 60 Tarlós István 164 Tiborcz Eszter 230 Tiborcz István 113, 194, 210, 211, 212 Tiborcz Péter 113 Tisza István 81, 231 Tisza Kálmán 81 Tocsik Márta 63 Torgyán József 189 Tot, Joszip 34, 35, 36, 53, 64 Tóth Béla 36, 38, 45, 46, 76, 132 Tóthné Farkas Zsuzsa 36
Tőkés László 160 Töröcskei István 53, 75, 111, 112, 122, 131, 132, 175, 218 Ungár Klára 39, 44, 45, 48, 49, 218 Vajda Éva 28, 32, 35, 37, 50, 51, 57, 58 Várady György 111 Varga Mihály 34 Varga Sándor 33 Varga Tamás 29, 31, 34, 39, 41, 44, 45, 46, 51, 76, 81, 130, 152 Várhegyi A ila 54, 76, 129 Várszegi Gábor 235 Vass László 27 Velez Árpád 21 Vér Iván 112 Vida Ildikó 64, 111, 122, 174 Világosi Gábor 92 Viszkei András 132, 141, 142 Viszkei Márton 132, 141, 142 Vitézy Tamás 104, 203 Vitézy Zsófia 104 Vízkelety Mariann 219 Vizoviczki László 169 Voszka Éva 200 Vouszka Péter 112 Vukovicz Gabriella 112 Wermer András 65, 66, 76, 99 Zele Sándor 180 Zsidai Péter 104