WAAR BEN JE VOL VAN ? Miniconferentie in de Evangelische Gemeente Enschede 6–8 september 2013
Literatuur: David PAWSON – Woord & Geest: het Woord, de ervaring, de balans (Putten, Opwekkingslectuur 2000). Over de verschillen tussen charismatisch, reformatorisch en evangelisch. Enkele theologische verschillen nader bekeken (of je christen kunt zijn zonder de Geest te hebben, over profetie, over spreken in tongen, over geestesgaven in de samenkomst). David PAWSON – Jezus doopt in één Heilige Geest: Hoe? Wanneer? Waarom? (Putten, Opwekkingslectuur 2002). Helder overzicht van de verschillende manieren waarop het NT erover spreekt: in de Evangeliën de aankondiging, in Handelingen ontvangen mensen de Geest, in de Brieven gaat het over het leven van gelovigen die de Geest ontvangen hebben. Evert VAN DE POLL – Dopen en laten Dopen: een Bijbelse opdracht in de praktijk (Hoornaar, Gideon 1995, laatste druk). Een pleidooi voor de Bijbelse doop zonder een streep door heel de traditie van kinderdoop te halen. Ook een hoofdstuk over waterdoop en Geestesdoop. Evert VAN DE POLL – Samen in de Naam van Jezus: evangelische liturgie en muziek (Zoetermeer, Boekencentrum, 2009). Gaat onder andere in op de veranderingen in de samenkomst als gevolg van de charismatische beweging (aanbidding, muziek, manifestaties van de Geest).
1. De drie-enige God is werkzaam aanwezig Vrijdagavond
Getuigenis De uitnodiging via Herman van Bruggen. Waarom? Ik had het gevoel dat dit op mijn weg lag. Persoonlijke pelgrimage. Kwam tot bekering in baptistengemeente Ging ook wel naar pinkstergemeente – ‘eerste golf’ Marinus de Jong – profetie Jeugdgroep Oldebroek, gebed om de Geest te mogen ontvangen. Handoplegging. Spreken in andere, onbekende taal Bijbelschool en daarna Reveil: Charismatische vernieuwing – ‘tweede golf’ Paul Aalders – profetie
Reveil in de hervormd-gereformeerde kerk In Frankrijk: niet kiezen voor of tegen charismatische expressie. En nu? Moeite met derde golf? Factor Geest van God Leuven – onderwijs – verdediging proefschrift. Waarom groeien pinkstergroepen sneller dan baptisten? Mijn boek Door de Wereld gaat het woord – hoofdstuk pentekostalisme. De factor Geest van God.
Overstap naar het thema Lezen Johannes 14:15-17 De Geest al bij u zijn, en in u zijn.
Vragen 1. Zijn er de afgelopen week in uw leven of in uw omgeving dingen gebeurd of gezegd, waarvan u zei: dat was het werk van Gods Geest? 2. Laat u zich bewust leiden door de Geest? Zo ja, hoe doet u dat dan precies? 3. Bidt u direct tot de Geest van God? Zo ja, wat zegt u dan? Eerst individueel. Uitwisseling in groepjes, en formuleren van vragen aan mij, c.q. voor de hele groep.
Werk en persoon van de Geest Als ik zou moeten samenvatten wie de Geest van God is en wat Hij doet, dan zou ik zeggen: God is aanwezig en werkzaam onder ons, in mijn leven Geest = roeach (Hebr.), pneuma (Grieks) – krachtige wind (van God) In het OT werkt de Geest vooral in termen van kracht, inspiratie, aanvuring Roeach betekent krachtige wind, geest (dat wat levende wezens beweegt) Roeach Kakodesj – geest van de Heilige, geest van God.
Gods uitvoerende kracht in de schepping – Genesis 1, Psalm 33, Psalm 104 Gods aanwezigheid in het leven van de gelovige – Psalm 51 Gods inspiratie – Numeri 11, Joël 2.
In het nieuwe verbond, door Jezus Christus, komt daar bij: namelijk de inwoning van de Geest – Johannes 14 (de vervulling van de belofte in het OT, Jeremia 31, Ezechiël 36) We mogen het werk van de Geest in onze geloofservaring niet los zien van de persoon van de Geest.
God in drievoud – de Vader zendt de Zoon, de Zoon zendt de Geest En we mogen de persoon van de Geest niet los zien van God Zelf, het mysterie van zijn wezen. We mogen het werk van de Geest niet verzelfstandigen omdat de Geest niet op Zichzelf staat, maar deel uit maakt van de drie-enige God. Daarom wil ik beginnen met onze aandacht en vooral onze harten te openen voor het wezen van God, zoals Hij dat aan ons mensen heeft geopenbaard. (Uit onszelf zouden wij mensen dat nooit hadden kunnen bedenken, dit is geen projectie van menselijke godsbeelden.) Lezen Johannes 14.18-21. Jezus spreekt over God in drievoud: de Vader, de Zoon en de Geest der waarheid. Deze Geest is de ‘andere’ Helper (Grieks allos, anders van dezelfde soort, in tegenstelling tot heteros, anders van ander soort). De Geest is evenals Jezus een Helper, een Trooster, een Advocaat. Vader, Zoon en Geest werken samen voor het heil van de mensheid. De drie-eenheid van God – de leer en de contemplatie De leer van de drie-eenheid verenigt het overgrote deel van de christenheid. Toch is zij niet gemakkelijk te begrijpen. De Kerk heeft er eeuwen over gedaan om te komen tot een beschrijving die voldoende recht doet aan een realiteit dit ten diepste een mysterie blijft, zonder te ver in details te treden die discussies veroorzaken die tot scheuring leiden; In de vroegchristelijke geloofsbelijdenissen is zij als volgt geformuleerd: God is één in wezen, bestaande in drie ‘personen’, Vader, Zoon en Geest. Dit is niet alleen een dogma, dat op het terrein ligt van de redeneringen die door theologen zijn ontwikkeld en waarvoor je als leek wel enige studie moet doen om het te begrijpen. Dit is een verwoording in menselijke, en dus gelimiteerde termen van een waarheid die fundament is voor het geloof en het leven van christenen. Dit is een leer die ons wil brengen tot overdenking van wie God is en van de volheid van zijn wezen. En de overdenking dient ons te brengen tot de contemplatie. De beschouwing brengt ons tot de aanschouwing. Het mysterie van de volheid in de eenheid Er is één God die alles geschapen heeft, zonder dat Hij Zelf geschapen is. Hij onderhoudt het heelal, openbaart zich aan mensen en zet Zich in om hen te verlossen uit hun huidige ‘condition humaine’, getekend door zonde, gebrokenheid, kwaad, dood. Adonai echad – de Heer is onze God, de Heer is Eén, aldus de belijdenis van het oude en het nieuwe verbond (Deut. 6.4, Marcus 12.20, 1 Kor. 8.4). Deze eenheid blijkt echter een volheid te zijn. Hetzelfde woord ‘één’ (echad) wordt ook gebruikt voor de eenheid van man en vrouw in het huwelijk, voor de eenheid van
Joden en heidenen in de Kerk van Christus. De partners in de eenheid blijven wie ze zijn. Dit is eenheid in volheid. God is Vader, Zoon en Geest. Deze drie zijn met elkaar verboden in een volmaakte liefde. Er is een waarachtige gemeenschap van liefde tussen deze drie ‘personen’ in God. God is liefde. Welnu, liefde is relationeel. Liefde ontstaat en wordt pas mogelijk wanneer er meerderen zijn. In de volheid van God is er gevende, opofferende liefde, en ontvangende liefde Het mysterie van de Zoon God werd mens, een mens die zijn leven opgaf en zich ter dood liet kruisigen. Tegelijkertijd bleef God de Zichzelf, de levende God in de hemel. Dat mysterie heet God de Zoon. Jezus Christus is geen tweede god, geen goddelijk persoon op zich God Zelf, de eeuwige Zoon, God in zijn zelfopenbaring, God in zijn zelfopoffering. Het mysterie van de Geest De transcendente God is immanent. Hij die een ontoegankelijk licht bewoont, is en toegankelijk voor mensen op aarde. De God die hoogverheven boven het universum is, is tegelijkertijd aanwezig bij ieder mens op planeet aarde die nederig van hart is. Hij die in de hemel troont, is tegelijkertijd en alomtegenwoordig op aarde. Hij hoort onze gebeden overal op hetzelfde moment. Dat mysterie heet Geest van God. De zegen van de drie-eenheid Wat een zegen is de drie-eenheid van God. Als Hij niet de Vader was, wie anders had de wereld zoals deze is hebben kunnen scheppen, wie anders zou voor de schepping kunnen blijven zorgen, wie anders zou ons dag aan dag het leven schenken, ons het vermogen geven te handelen en te denken en te geloven? Als Hij niet de Zoon was, wie anders had mens zonder zonde kunnen zijn die ons de weg de waarheid en het leven toont, wie anders had die volmaakte mens kunnen zijn om de straf voor onze zonden te dragen en ons met God te verzoenen, en ons toegang te verlenen tot het eeuwige Koninkrijk? Als Hij niet de Geest was, wie anders zou de onoverbrugbare afstand tussen het goddelijke wezen en de menselijke wezens kunnen overbruggen, waardoor wij kunnen leven in zijn aanwezigheid en voor zijn aangezicht?
Drie-eenheid in het leven van de gelovige De Vader is de bron, zijn Woord is de rivier, de Geest is de stroming van de rivier Gregorius van Nazianza, 4e eeuw
VADER – God boven ons ZOON – God vóór ons en met ons GEEST – God bij ons en in ons
Hoe ‘gaan wij om’ met de drie-eenheid van God? Hierbij enkele structurerende teksten, die aangeven hoe wij de Bijbelse gegevens kunnen samenvatten. Deze teksten vinden we terug in de gebeden en het onderwijs van de Kerk vanaf de vroegste tijd Wij loven en aanbidden de Vader En de verheerlijkte Zoon, op de hemelse troon Door de heilige Geest Wij leven en handelen vanuit de wil van de Vader Naar het voorbeeld van de mens geworden Zoon Door de kracht van de heilige Geest Wij bidden tot de Vader In de Naam van de Zoon, Jezus Christus Met de hulp van de heilige Geest Wij ontvangen de vrede en de menigvuldige genade van God de Vader En van de verheerlijkte Zoon In de gemeenschap van de heilige Geest De Geest van God kun je ook noemen God werkzaam aanwezig bij en in de gelovigen. Hij inspireert onze lofprijzing en aanbidding, helpt ons te bidden, stelt ons in staat Gods gaven te ontvangen, Gods wil in praktijk te brengen. Dit is wonderlijk en heerlijk. Wij hebben niet van doen met een ontoegankelijke God, ver weg, maar met een God die aanspreekbaar en dicht bij ons is door zijn Geest. Gebed van David Toen David onderkende hoe erg hij gezondigd had – overspel met Batséba en de moor op diens echtgenoot Uria – was hij bang, echt bang. Wat hij het meest vreesde, was dat de Heer zijn zachte aanwezigheid van hem zou wegnemen. Daarom bad hij uit de grond van zijn hart: ‘Heer, neem uw Geest niet van mij weg’ (Psalm 51).
