De presentatie die op de denkdag getoond werd, is terug te vinden op de website:

Verslag Titel vergadering Datum en uur Plaats

Denkdag Spoor Oost 14 juni 2014 | 10 uur Trix, Noordersingel

1. Aanwezigen Kitty Haine Ellen Lamberts Frans Teuchies Karolien Van Dyck Piet Van Laecke Hanne Bastiaensen Pieter De Wilde Koen Pyls Elke Van de Mosselaer

| Projectteam | Projectteam | Stedelijk wijkoverleg, inleiding | Stedelijk wijkoverleg, werkgroep 1 | Stedelijk wijkoverleg, werkgroep 2 | Stedelijk wijkoverleg, werkgroep 3 | Stedelijk wijkoverleg, werkgroep 4 | Stedelijk wijkoverleg, werkgroep 5 | Stedelijk wijkoverleg, werkgroep 6

2. Inleiding Op 14 juni 2014 vond een denkdag plaats over de site van Spoor Oost. De bedoeling van deze dag was de wijkbewoners informeren over de plannen van het stadsbestuur op korte en lange termijn voor deze site. Daarbij werd de mening gevraagd aan de wijkbewoners voor de mogelijke toekomstige invulling van de site op korte en lange termijn. De ideeën op korte termijn worden gebruikt voor het opmaken van het ontwerpplan voor een ‘eventpark – ing’. De inbreng voor lange termijn wordt gebruikt voor de definitieve bestemming van de terreinen in functie van de onderhandelingen tussen de Stad Antwerpen en de NMBS. De presentatie die op de denkdag getoond werd, is terug te vinden op de website: http://www.stadindialoog.be/spoor-oost/denkdag In het totaal namen er 60 mensen deel aan deze denkdag en er reageerden 17 mensen op het online forum. De deelnemers van de denkdag werd gevraagd om voor de invulling op lange termijn hun ideeën en dromen op te schrijven op een postkaart. Voor de invulling op korte termijn werd gevraagd om ideeën te geven voor zes onderzoeksvragen van het ontwerpteam:

1) Een plek met open ruimte - parkfunctie De ruimte is overwegend verhard. Dit zal de eerste tijd zo blijven, omwille van beperkt budget en de noodzakelijke saneringen. Hoe ziet u de inrichting van een park of beter gezegd een open ruimte op deze verharde ruimte? Wat voor soort activiteiten wilt u hier kunnen doen? Welk type van voorzieningen is noodzakelijk, volgens u?

1 / 12

Moorkensplein 1, 2140 Borgerhout [email protected]

2) Een plek voor evenementen – evenementenfunctie Welke evenementen kunnen dit zijn? Hoe ziet u de organisatie van evenementen? Welke voorwaarden zouden er aan moeten gekoppeld worden? Wat is de beste plek op de site? 3) Een plek voor gemeenschapsvoorzieningen – conciërgefunctie Het terrein ligt afgelegen. Er is nu geen passage en ook geen toezicht of sociale controle vanuit de aangrenzende huizen. Een soort van conciërge die 12 of24/24u op het terrein gehuisvest is, zou de controle verhogen. Welke organisatie zou dit kunnen doen? Het moet wel passen onder de vlag ‘gemeenschapsvoorzieningen’. 4) Een plek voor een evenementenparking - parkeerfunctie Er kan ook op bepaalde dagen geparkeerd worden op het terrein. Dit hangt samen met de programmatie van het Sportpaleis / Lotto-arena. Waar moet de stad op letten bij de organisatie van het parkeren? 5) Een plek met nieuwe verbindingen - mobiliteit/verbindingen Zou u gebruik maken van een verbindingsweg over het terrein, te voet of per fiets, naar Spoor Noord of omgekeerd naar Trix en verder? Langs welke weg zou u het terrein betreden? Hoe zou u naar Spoor Oost komen: te voet, per fiets, met tram, auto, …? 6) Een wervende naam voor dit project Geef dit project een wervende naam die toch nog de multifunctionele lading van de korte termijn invulling dekt. Voorstellen voor een betere werktitel in de plaats van ‘Event-Park-Ing’ Voor het beantwoorden van deze zes vragen werden de deelnemers ingedeeld in werkgroepen waar ze zelf het plan voor het terrein vorm gaven. Achteraf werd het plan per groep toegelicht in een filmpje. Deze zijn te bekijken op de website: ….. Dezelfde vragen voor korte en lange termijn werden gesteld op het online forum.

3. Verslag korte termijn invulling per werkgroep Werkgroep 1 Park Overdekte ruimte: loods, afgesloten atelierruimte (500m² - voor het bouwen van nieuwe reuzen voor de Reuzenstoet) Water: riviertjes, dam Groen: heuvel (genaamd Bishorn), serre voor stadslandbouw, stadsboerderij

2 / 12


Sport: voetbal, basketbal, bobslee, BMX park Spelen: (groene) speeltuin voor peuters en kleuters, (groene) speeltuin voor grotere kinderen Andere: toren als landmark, strand, feestpoort met vlaggen aan de ingang van de Singel, voldoende banken vooral rond de speeltuin

Evenementen Conciërgefunctie/beheer Bar met fietsherstelplaats Studentenhuisvesting Ecokot Reuzen vzw met atelier voor het bouwen van nieuwe reuzen

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: parkeerplaatsen op het spoor bijvoorbeeld in treinwagons Mobiliteit: Ringland, in gebruik nemen van metrotunnel aan donkere poort Verbindingen: Terloplein (Oud Borgerhout) verbinden met telecabines, fietsbrug naar PSN, fietspad door het park langs de sporen

Andere werktitel ‘Bishorn’ naar de berg die ligt tussen de Matterhorn en de Zermatt (in Zwitserland). Matterhorn is ook een cultureel bedrijvencentrum in de nabijgelegen Albrecht Rodenbachstraat en Zermatt is ook de naam van het pleinhuis op het Terloplein. Het idee in deze groep was om een echte berg/heuvel op het terrein te maken.

Werkgroep 2 Park Overdekte ruimte: sporten speelcontainers, loods Water: fontein zoals op PSN, drinkwaterfonteintjes Groen: bomen als buffer voor de singel, stadshoeve, stadsboerderij, samen tuin (met dieren), zandbergen Sport: cricket, baseball, basketbal (te combineren op 1 veld), bike polo Spelen: kleine subtiele speelelementen verspreid over het terrein, blote voetenveld, graffiti terrein, natuurspeeltuin, speel- en knutselterrein

3 / 12


Andere: kunstenaar Guillaume Byl betrekken, open ruimte die mensen zelf kunnen invullen, WC, gele kranen behouden, BBQ, stilte plaats, eieren van de waterzuivering verlichten, voldoende vuilbakken Opmerkingen: een stuk van het terrein permanent vrijhouden voor de buurt en dus niet als parkeer- of evenemententerrein gebruiken.

Evenementen Festivalterrein (te combineren met voetbalveld)

Conciërgefunctie/beheer = noodzakelijke voorwaarde bar samenwerking bijv. ruimte voor opleiding schrijnwerkers + ecokot

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: een stuk van het terrein permanent vrijhouden voor de buurt en dus niet als parkeer- of evenemententerrein gebruiken, bezorgd over parkeerproblemen als er evenementen zijn in Trix en Sportpaleis Mobiliteit vélo standplaatsen Verbindingen: aantrekkelijke toegangen tot het terrein, verbinding met Oud Borgerhout, fietsbrug naar PSN langs de sporen met aansluiting op het ringfietspad, fietsbruggen over de sporen met spiraal om hoogte te halen

Andere werktitel /

Werkgroep 3 Park Overdekte ruimte: / Water: waterpunten verspreid over het terrein (spuiterkes, fonteintjes, …), waterbassin Groen: gemeenschapstuin, groene corridor naar PSN, groene geluidswal, bomen, groepjes bomen Sport: algemene sportterreinen, skateramp, mini-voetbal Spelen: / Andere: geluidafscheiding Opmerkingen: een stuk van het terrein permanent vrijhouden voor de buurt en dus niet als parking gebruiken aan de kant van Hof ter Lo.

4 / 12


Evenementen Enkel kleinschalige evenementen Een zone zonder evenementen aan de kant van Hof ter lo

Conciërgefunctie/beheer Lokalen voor verenigingen bijv. in containers Zomerbar

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: een stuk permanent vrijhouden voor de buurt en dus niet als parking gebruiken aan de kant van Hof ter Lo, een parkeerzone inrichten aan Schijnpoort omdat dit het dichtst bij Sportpaleis is. Mobiliteit: overkapping van de Ring verbinding: groene verbinding met PSN, verbinding met Oud Borgerhout, verbinding met Antwerpen Noord, verbinding met het Rivierenhof

Andere werktitel /

Werkgroep 4 Park Overdekte ruimte: / Water: zwemvijver Groen: speelbos, open grasvlakte, botanische tuin, volkstuintjes Spelen: speelbos, zandbak Sport: voetbalveld, skatepark Andere: EHBO, voldoende vuilbakken, (gratis) WC, geluidsafscheiding Opmerkingen: De groep gaat niet akkoord met het basis uitgangspunt van de event-park-ing en wil een stuk permanent vrijhouden voor de buurt en dus niet als parking gebruiken.

Evenementen Enkel kleinschalige, stille evenementen met een strikt einduur zoals in het Rivierenhof maar dan in een tijdelijke vorm.

5 / 12


Conciërgefunctie/beheer Een beheerstructuur uitbouwen waarbij het park beheerd wordt door de NMBS, de Stad en de omwonenden die vrijwillig een rol opnemen. We beseffen dat vrijwilligheid meestal niet werkt op lange termijn, maar wel als er een financiële constructie komt waarbij er een verantwoordelijkheid is om gelden te verzamelen en in te zetten voor het beheer van de site. In een verder stadium kunnen er inkomsten gegenereerd worden én investeringen gedaan worden zoals sociale tewerkstelling. Sociaal innovatie lab met Ecokot, transitie BO, repaircafé en stadslab 2050 Zomerbar Volxkeuken Open stadsloket Bewoning, scholen & crèches maar voorafgaand moet er wel een goede studie komen over fijn stof.

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: geen parking voor auto’s, bakfietsparking Mobiliteit: promotie openbaar vervoer en bijgevolg een heronderhandeling van het contract met het Sportpaleis over de parkeerplaatsen, park & ride op afstand van sportpaleis Verbinding: brug of tunnel over of onder de sporen vanuit den Dam als toegang tot het park, verbinding PSN, verbinding Rivierenhof

Andere werktitel /

Werkgroep 5 Park Overdekte ruimte: / Water: / Groen: groene buffer aan de randen, volkstuintjes in bakken, veel groene open ruimte aan de koppen Sport: interessant want eenvoudig te combineren, skatepark, algemene sportterreinen Spelen: scoutsterreinen Andere: kranen en andere spoorwegelementen behouden, Park Spoor Noord als voorbeeld, terras

Evenementen Liever geen evenementen want de slaapkamers van Hof ter Lo liggen aan de zijde van Spoor Oost.

6 / 12


Open lucht cinema Theater Zomer van Antwerpen Geen openlucht evenementen Rommelmarkt

Conciërgefunctie/beheer Scoutslokalen Oude wagons gebruiken voor horeca Lange Termijn: behuizing voor senioren, kinderopvang Functies voor verschillende doelgroepen (allochtonen, etc.)

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: Beter openbaar vervoer voorzien voor Sportpaleis zodat mensen niet met de auto moeten komen, parkeren in de winter is geen probleem indien dit het gebruik op andere momenten niet hindert, park & ride op andere locatie, parkeertoren aan Schijnpoort Mobiliteit: ringtram/S-Bahn/ringtrein, Verbindingen: toegangen aan kant Hof ter lo en Singel enkel voor voetgangers en fietsers, brug of tunnel voor verbinding Spoor Oost en Oud Borgerhout/Antwerpen Noord, fietspad over het terrein naar PSN, Ringtram met halten in het begin – midden en einde.

Andere werktitel /

Werkgroep 6 Park Overdekte ruimte: regenluifels, overdekte plaats voor regenactiviteiten Water: zwemvijver, plonsbad, schaatsplas Groen: stukje met dicht bos zoals het stadspark, boomgaard, bomen rond parking, kinderboerderij Sport: minigolf, basketbalveld, open ruimte voor diverse sporten (vliegeren, voetbal, badminton, …) 2x groot voetbalveld (-18 jaar en +18jaar), skatepark, schaatsen Spelen: bouwkamp Andere: ruimte waar stilte heerst bijvoorbeeld begraafplaats, wc, ligterras

7 / 12


Evenementen Conciërgefunctie/beheer Boomgaard met sociale tewerkstelling Jeugdcentrum TRIX Kinderboerderij

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: parking met bomen op de twee koppen (geen consensus over bomen voor de parking), reeds bestaande parking onder TRIX ter beschikking stellen bij evenementen Mobiliteit: groene overkapping van de Ring (Indonesische bamboestructuren - Mark Depreeuw) Verbindingen: groene aansluiting PSN, fietspad parallel met Buurtspoorweglei

Andere werktitel /

5. Verslag online forum Evenementen (bio)markt, rommelmarkt Rustige activiteiten op zomeravonden Geen Geen massaevenementen Geen sinksenfoor Tribune voor kleine evenementen Scheveningen plage: tavernes, bars, … Kortdurende en lokale evenementen Grootschalig stadsfestival bijv.: Sziget (Boedapest) en Primavera Sound (Barcelona) Outdoor festivalpodium

Park Overdekte ruimte: afdak, loods (II), uitschuifbare daken Spelen: speeltuin, veld om te kubben, avontuurlijke speelelementen, glijbaan, mini kinderland attractie, zandbak in oude wagon, klimwand op de kranen

8 / 12


Groen: grasvelden om te picknicken, groene buffer voor de singel (II), insectentuin (II), moestuinen, stadslandbouw (III), bos, zandwegen, samen tuin (III), groene dijk die kan samengaan met tribune – skatepark - glijbaan, minimum de helft van het terrein onverhard, bomen Sport: voetballen (II), basketbal, volleybal, omnisport, jogparcours, klimmuur, openlucht fitness, skatepark, BMX park, stuntstep park, skipiste, ijsschaatsbaan Water: fontein(II), waterbassin, waterpartij, waterelement, ondiepe waterplas (schaatsen of verfrissing), vijver voor broedvogels Andere: oude spoorelementen behouden (III), BBQ, zitbanken, wandelpaden, openbare WC, spoorlijnen terug in gebruik nemen, PSN = PSO Opmerkingen: veel verkeerslawaai en luchtvervuiling + woningen beschermen van evenementen: geluidswal (II), beginnen met park en niet met parking/Sinksenfoor

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: geen, fietsenstallingen, ondergrondse parking (II), parkeertoren, parkeergelegenheid voorzien voor Trix en PSO langs de kant van de Buurtspoorweglei en parking voor het Sportpaleis voorzien aan kant van Schijnpoort, parking in verdiepen, betalend, mooi aangekleed en passend in de omgeving bijv. omringd door bermen die kunnen dienen als tribune. Mobiliteit: velostation, , Ringland Verbindingen: voetgangerstunnel onder de sporenbundel naar Antwerpen Noord en Oud Borgerhout (niet gewenst bij Sinksenfoor), geen toegang via Buurtspoorweglei maar via de Singel (voor de bewoners van Hof ter Lo)

Conciërgefunctie/beheer Openlucht werkplek/kantoor Eetgelegenheden en horeca Zomerbar

Andere werktitel /

6. Verslag lange termijn invulling (postkaarten) Evenementen Kleine evenementen overdag Festivals Cinema Theater Rommelmarkt

9 / 12


Markt Evenementen door en voor de buurt Evenemententerrein met goede ontsluiting Sinksenfoor tussen bomen rijen

Park Overdekte ruimte: afdak voor sport en spel, hangar, opslagruimte, verplaatsbare luifel, loods Water: fontein, zwemvijver, rivier, waterval, waterpartijen over bergen, ondiepe fontein Groen: zoveel mogelijk groen, zuivere lucht, natuur, bioboer, zand, volkstuinen, groenstroken, bergen, veel bomen, open ruimte, volkstuintjes in niveaus, botanische tuin, wandelpaden tussen leibomen, ecologisch functioneel, gras, fruitbomen, eetbaar groen, boombuffer naast de singel, stadslandbouw, bomenrijen waartussen de sinksenfoor staat Sport: voetbal, minigolf, basketbal, cricket, bike polo, ruimte voor nichesporten, Finse piste, volleybal, zwemmen, schaatsen, skiën, skatepark, avonturenpark, baseball, joggen Spelen: speeltuin, grote speeltuin in verschillende stijlen, bandenglijbaan, binnenspeeltuin Andere: rustplaats, invulling voor jongeren, vrije stroken om zelf in te vullen, BBQ, oude spoorwegelementen en kranen behouden, WC, vuilbakken, veilige afsluiting langs de singel en het spoor, bouwplaats voor nieuwe reuzen, tentoonstellingsruimte, terras Opmerkingen: geen sinksenfoor, geen KMO zone, spoorwegbundel verleggen zodat park ingesloten ligt in de wijk, veilig park met sociale controle

Parking/mobiliteit/verbindingen Parking: geen, ondergronds, sociaal tarief voor bewoners, parkeergelegenheid om naar het park te kunnen komen Mobiliteit: Ringland, verbinding met openbaar vervoer, station Antwerpen Oost voor evenementen Sportpaleis, promotie openbaar vervoer en fiets, goede ontsluiting Verbindingen: veilige en kindvriendelijke doorsteek van den Dam naar Spoor Oost, fietspad over het terrein, wandel- en fietspaden, verbinding spoor noord, verbinding Rivierenhof, verbinding Oud Borgerhout via brug of tunnel, gemakkelijke toegangen

Conciërgefunctie/beheer Functies waarbij gedeeld gebruik mogelijk is Repaircafé Zomerbar Wagons voor verenigingen Velo-bar om te eten en te drinken met fietsparking en winkeltje voor fietsspullen Muziekkiosk met zitgelegenheid Kleuter- en lagere scholen Kindercrèche

10 / 12


Horecazaken in verschillende stijlen Bejaardenhuisvesting gecombineerd met een kinderboerderij en crèche Studio’s voor kunstenaars en ambachtslieden

Andere werktitel Park Spoor Oost

7. Samenvatting en analyse van de resultaten De deelnemers maakten weinig of geen onderscheid tussen lange of korte termijn. Daarbij zijn ook de reacties van de werkgroepen gelijkaardig aan die op het online forum. In alle reacties komt de vraag naar groen, water, open ruimte en sportfuncties boven. De evenementenfunctie wordt vooral ingevuld als ruimte voor kleinschalige evenementen voor de buurt. Voor de conciërgefunctie wordt verwezen naar een zomerbar zoals op PSN. De parkeerfunctie krijgt weinig of geen plaats al werden voor de lange termijn hiervoor wel een paar oplossingen geboden in de vorm van een ondergrondse parking en parkeertoren. In de resultaten van de werkgroepen komt de verbinding tussen Spoor Oost en Park Spoor Noord steeds terug net zoals de verbinding tussen de Spoor Oost en Oud Borgerhout/Antwerpen Noord. De zoektocht naar een nieuwe werktitel leverde slechts twee resultaten op Park Spoor Oost en Bishorn. Een plek met open ruimte – parkfunctie De drang naar open ruimte is groot in Oud Borgerhout en Antwerpen 2060. Dit blijkt ook uit de reacties en ideeën van de deelnemers. Een groen invulling van het terrein kwam in alle reacties terug. Het groen moet zowel een buffer vormen met het spoor en de singel als ademruimte geven aan de buurt. Daarnaast komen verschillende vormen van stadslandbouw regelmatig terug: samen tuin, gemeenschapstuin, volkstuintjes, eetbaar park, kinderboerderij, serre, permacultuur, … . In bijna alle reacties komt ook water terug in verschillende uitvoeringen: van fonteinen, waterpartijen, waterbassins, … tot meer natuurlijke vormen zoals een (zwem)vijver of riviertje. De meeste deelnemers denken ook aan stuk overdekte publieke ruimte in de vorm van een afdak of loods voor sport en spel. De open ruimte krijgt vaak een sportieve invulling. De sport die hierbij het meeste aan bod komt is voetbal. Dit stemt overeen met de input van andere inspraakmomenten (bijv. Terloplein en Vinçotteplein). Daarnaast worden bijna alle balsporten vernoemd en vaak een skate of BMX park maar ook niche sporten zoals bike polo. Af en toe kwam de vraag voor wintersporten zoals skiën en ijsschaatsen terug. Spel krijgt ook een plaats op het terrein alleen worden hierbij minder concrete voorbeelden gegeven maar wordt vooral gekeken naar speeltuinen voor verschillende leeftijden. Talrijke reacties vragen om de spoorwegelementen te behouden en te integreren in het ontwerp. Zo werden diverse invullingen gegeven voor spoorwegwagons bijvoorbeeld studios voor kunstenaars of knutselateliers.

11 / 12


In twee van de zes werkgroepen kwam ook de vraag naar een stille ruimte naar voren. Een plek voor evenementen – evenementenfunctie Bijna alle deelnemers zien de Sinksenfoor niet graag komen maar staan wel open voor kleinschalige buurtgerichte evenementen op dit terrein: (rommel)markt, theater, zomer van Antwerpen, cinema, … Een plek voor gemeenschapsvoorzieningen – conciërgefunctie De ideeën voor de conciërgefunctie zijn zeer uiteenlopend maar een aantal ideeën komen regelmatig terug: een zomerbar met sanitair en een samenwerking met het Ecokot. Op lange termijn werd er ook gekeken naar scholen, crèches, studenten- en seniorenhuisvesting. Een plek voor een evenementenparking - parkeerfunctie De meeste deelnemers vinden dat de parkeerfunctie daar geen plaats mag krijgen op korte en lange termijn. Sommige werkgroepen besloten dan ook om niet verder te denken in de richting en zich verder te richten op de parkfunctie. Dit bleek ook uit de online reacties. Op lange termijn werden wel een aantal oplossingen naar voren geschoven zoals een ondergrondse parking of parkeertoren. Een plek met nieuwe verbindingen - mobiliteit/verbindingen In alle groepen en op het online forum komen de verbindingen terug voor voetgangers en fietsers tussen 1) Spoor Oost en Oud Borgerhout/Antwerpen 2060 en 2) Spoor Oost en Park Spoor Noord. Daarnaast maken verschillende groepen wel de suggestie om het openbaar vervoer en de fiets meer te promoten om het sportpaleis en - in de toekomst - Spoor Oost te bezoeken. Een wervende naam voor dit project Weinig deelnemers gingen in op deze vraag. Diegenen die reageerden vonden Park Spoor Oost een ideale titel voor dit project. Een ander voorstel dat werd gedaan was ‘Bishorn’ naar de berg die tussen de Matterhorn en de Zermatt ligt omdat twee belangrijk sociale initiatieven uit de buurt naar voorgaande bergen zijn vernoemd.

8. Hoe verder? Tot eind juni 2014 werd input verzameld. De voorstellen voor de korte termijn invulling worden door het ontwerpteam verwerkt in een eerste schetsontwerp voor een ‘event-park-ing’. In de loop van het najaar 2014 wordt dit schets ontwerp voorgelegd aan de buurtbewoners, actiegroepen en specifieke doelgroepen zoals jongerenorganisaties, sportclubs, cultuurhuizen en andere maatschappelijke organisaties. De voor invulling op lange termijn worden een nota opgesteld en meegegeven aan de onderhandelaars van Stad Antwerpen voor de opmaak van een projectdefinitie voor het gebied in overleg met de eigenaar (NMBS).

12 / 12


De presentatie die op de denkdag getoond werd, is terug te vinden op de website:

Recommend Documents