De nieuwe drank – en horecawet De Drank- en Horecawet stamt uit 1964. De wet regelt een verantwoorde distributie van alcohol in de samenleving en bevat speciale regels voor alcoholverstrekkers en overheden. Sinds 1964 is de wet vier keer gewijzigd. De eerste wijziging had betrekking op de regels voor het paracommercialisme. De tweede wijziging zorgde voor vereenvoudiging van de vestigingseisen voor de horeca en de slijters. De derde wijziging regelde onder andere de leeftijdsgrenzencontrole en het alcoholverkoopverbod op diverse locaties. De vierde wijziging betrof de introductie van de bestuurlijke boete. Met de nieuwe Drank- en Horecawet beoogt het kabinet het tegengaan van het schadelijk alcoholgebruik onder jongeren en het terugdringen van de administratieve lasten voor ondernemers. Belangrijkste wijzigingen nieuwe Drank- en Horecawet (www.handhavingdhw.nl) Decentralisatie van het toezicht op de naleving van de DHW Het toezicht op de Drank- en Horecawet wordt overgedragen aan gemeenten. Het toezicht op de Drank- en Horecawet moet worden verscherpt. Jongeren onder de 161 kunnen nu nog veel te makkelijk aan drank komen. Het uitgangspunt van de decentralisatie is dat gemeenten het toezicht efficiënter in kunnen zetten en vaker toezicht kunnen uitoefenen. De burgemeester kan gemeentelijke toezichthouders aanwijzen voor het lokale toezicht. Sanctie detailhandel De nieuwe Drank- en Horecawet introduceert een nieuwe sanctie voor supermarkten en andere detailhandelaren die de wet overtreden. Als een winkelier drie maal in één jaar alcohol verkoopt aan jongeren onder de 16 kan de burgemeester deze winkelier voor een bepaalde periode verbieden alcohol te verkopen. Het betreft een periode van minimaal 1 week tot maximaal 12 weken. Strafbaarstelling jongeren Vanaf 1 januari 2013 zijn jongeren onder de 16 jaar - in het bezit van alcoholhoudende drank op de openbare weg en in horecagelegenheden - strafbaar. Enerzijds is dit het een ordemaatregel: overlastgevende jongeren op straat kunnen worden aangepakt. Anderzijds is het een beschermingsmaatregel: alcoholmisbruik onder jongeren wordt tegengegaan. Nieuwe rol burgemeester De burgemeester wordt in plaats van het college van B&W in medebewind belast met de uitvoering van de Drank- en Horecawet. 1
De Tweede Kamer heeft ingestemd met verhoging van de leeftijdsgrens van 16 naar 18 jaar. De Tweede kamer wil deze wet het liefst 1 juli 2013 al in laten gaan. Indien dat niet haalbaar is, wordt dit 1 januari 2014, tegelijk met de wijziging van de minimumleeftijd voor tabak. Zodra deze wet in werking treedt moet waar in deze notitie 16 jaar staat worden vervangen door 18 jaar.
Nieuwe verordenende bevoegdheden gemeenteraden Nieuwe verordenende bevoegdheden: • Toegangsleeftijden koppelen aan sluitingstijden in de horeca. • Prijsacties in de vorm van happy hours of stuntprijzen reguleren. Vereenvoudiging vergunningstelsel Het vergunningenstelsel wordt vereenvoudigd: • Er komt een mogelijkheid om de Drank- en Horecawetvergunning te schorsen. • Er is geen nieuwe vergunning nodig als er een nieuwe leidinggevende is. Deze moet alleen worden gemeld. • Er komt een landelijk formulier voor het melden van nieuwe leidinggevenden. • Bepaalde niet operationele leidinggevenden hoeven geen SVH - verklaring sociale hygiëne te hebben. • Er komt een database van personen met een SVH-verklaring sociale hygiëne. • Voor jaarlijks terugkerende feesten is 1 ontheffing art 35 voldoende. Nieuwe regels paracommerciële horeca De regels voor de paracommerciële horecabedrijven, zoals sportverenigingen, cluben buurthuizen, kerkgenootschappen en studentenverenigingen wijzigen. Gemeenten worden verplicht het paracommercialisme via een verordening te reguleren. De verordening bepaalt onder meer op welke dagen en tijdstippen deze verenigingen alcohol mogen verkopen. De regels mogen naar de aard van de rechtspersoon verschillen. Overige wijzigingen • De huidige wet verbiedt het proeven van drank in slijterijen. Dit verbod wordt ingetrokken om bezoekers van een slijterij toch de mogelijkheid te bieden om drank te proeven alvorens te kopen. • Voor het verkrijgen van een ontheffing voor het verstrekken van zwakalcoholhoudende drank tijdens evenementen (art. 35-ontheffing) hoeft niet meer te worden voldaan aan de eis dat de leidinggevende in het bezit van een Verklaring Sociale Hygiëne moet zijn. Indien de burgemeester dit noodzakelijk acht, kan hij bepalen dat hij de SVH-verklaring noodzakelijk acht. Wat moet de gemeente gaan regelen De wijziging van de DHW brengt één verplichting met zich mee: het binnen één jaar na het inwerkingtreden van de wet opstellen van een verordening paracommercie. In deze verordening worden de dagen en tijden opgenomen waarop in paracommerciële inrichtingen alcohol mag worden verstrekt. Wat kan de gemeente gaan regelen Voorts heeft de gemeente de bevoegdheid nog de volgende punten te regelen via verordeningen, maar is niet verplicht: De verstrekking van alcoholhoudende drank in horeca/slijterij (artikel 25a) • Verstrekkingsverbod of beperkingen aan verstrekking van alcoholhoudende drank (bijvoorbeeld alleen zwak-alcoholhoudende drank): - voor alle horeca/slijterij of voor horeca/slijterij van bepaalde aard
- in hele gemeente of in bepaald deel van de gemeente - permanent of gedurende bepaalde tijdstippen • Voorschriften door burgemeester aan vergunning horeca/slijterij • Burgemeester kan vergunning horeca/slijterij beperken tot zwakalcoholhoudende drank Toelatingsleeftijden tot horecalokaliteiten/terrassen (maximaal 21 jaar) (artikel 25b) • Voor alle horeca of horeca van bepaalde aard • In hele gemeente of in bepaald deel van de gemeente • Permanent of gedurende bepaalde tijdstippen Tijdelijk verstrekkingsverbod of tijdelijke beperkingen aan verstrekking van zwakalcoholhoudende drank in detailhandel zonder vergunning, zoals supermarkten, snackbars, bierkoeriers, etcetera (artikel 25c) • In hele gemeente of in bepaald deel van de gemeente Verbod extreme prijsacties in de horeca (bijvoorbeeld happy hours) en in de detailhandel(bijvoorbeeld stuntprijzen) (artikel 25d) • Eventueel beperkt tot acties van bepaalde aard • In hele gemeente of in bepaald deel van de gemeente Bevoegdheden burgemeester Vanaf 1 januari 2013 is de burgemeester verantwoordelijk voor het toezicht en de handhaving van de Drank- en Horecawet. De burgemeester is dan ook bevoegd om gemeentelijk toezichthouders aan te wijzen. Op grond van de huidige Drank- en Horecawet zijn B&W belast met de uitvoering van de wet, terwijl de Voedsel- en Warenautoriteit bij uitsluiting zorgdraagt voor toezicht. In aansluiting op de bevoegdheidsverdeling in de Gemeentewet (toezicht op openbare samenkomsten en vermakelijkheden en voor het publiek openstaande gebouwen) wordt nu de burgemeester met de uitvoering van de Drank- en Horecawet belast. Dit betekent dus dat de bevoegdheid maar ook de bestuurlijke en politieke verantwoordelijkheid voor naleving van de Drank- en Horecawet volledig bij de burgemeester komt te liggen. Wat kan een gemeente nu al doen, voorafgaand aan de inwerkingtreding? Op orde brengen van het vergunningenbestand In publicaties over de wijzigingen in de DHW-wet wordt vaak vermeld dat gemeenten zich al voor kunnen bereiden op de wijziging door het op orde brengen van het vergunningenbestand. Dit omdat het zonder correct vergunningenbestand niet mogelijk wordt om adequaat toezicht uit te oefenen en efficiënt te kunnen handhaven. Gemeenten kunnen ervoor kiezen om alvast van de zogenaamde ‘hotspots’ de vergunningen in orde te brengen. Dit zijn bijvoorbeeld de plaatsen waar veel jongeren komen en alcohol gedronken wordt. NB. Voor actualisatie van het vergunningenbestand moet in het kader van lastenverlichting een belangrijk deel van de verantwoordelijkheid voor informatieverstrekking liggen bij de ondernemers zelf. Zij kunnen checken of de vergunning actueel is en actie ondernemen als dit niet zo is.
‘Waar hebben we het precies over in onze gemeente?’ Daarnaast zal de gemeente in beeld moeten hebben waar alcohol verkocht wordt. Bij de meeste gemeenten zijn de horeca-inrichtingen en slijterijen wel bekend. Maar met de nieuwe DHW komt er ook een toezichtstaak voor de detailhandel bij: controle leeftijdsgrenzen bij verkoop van zwak-alcoholische drank bij levensmiddelen-, voor consumptiegerede etenswaren en tabaksverstrekkers. Maar ook.. De aanwezigheid van paracommerciële bedrijven in Borger-Odoorn zorgt mede voor leefbaarheid in krimpgebieden. Voor vele mensen is het paracommerciële bedrijf een sociale ontmoetingsplaats, denk hierbij aan het dorpshuis of sportkantine. Daarnaast vervult het paracommerciële bedrijf een ondersteunende rol voor activiteiten zoals winkelen en diverse evenementen. Paracommercie is een belangrijke factor in het economisch en sociaal functioneren van het dorp. Deze positieve bijdrage betekent niet dat er geen grenzen behoeven te worden getrokken ten aanzien van de ontwikkelingsmogelijkheden van het paracommerciële bedrijf. Immers de exploitatie van paracommerciële bedrijven kan leiden tot oneerlijke mededinging. Tevens geven het Drents alcoholmatigingsbeleid, het gezondheidsbeleid en lokaal veiligheidsplan grenzen aan. Met name kan dan worden gedacht aan de verkoop van alcohol aan jongeren die nog niet de wettelijke leeftijd van respectievelijk 16 en 18 jaar hebben bereikt. Dit vraagt met name om een integrale benadering tussen partners en gemeente. Evenementenbeleid In onze gemeente worden vele evenementen georganiseerd. Hiervoor gelden specifieke aandachtspunten en vraagt een aanpak op maat. Momenteel wordt een nieuw evenementenbeleid opgesteld. Voorbereiding op toezicht op de Drank- en Horecawet De gemeente moet zich gaan voorbereiden op de nieuwe toezichtstaak. Zo zal er een keuze gemaakt worden in de handhavingintensiteit en – prioriteit, zal het sanctiebeleid aangepast moeten worden en zullen terzake deskundige Buitengewoon Opsporingsambtenaren aangesteld moeten worden. Afhankelijk van de handhavingintensiteit en –prioriteit zal er een formatie-uitbreiding en werving opgestart moeten worden. Gezien de omvang dient het als aanbeveling om dit regionaal of zelfs provinciaal op te pakken.
Bijlage Nieuwe Drank- en horecawet 2013 Wat wijzigt er: Reguliere horeca-inrichtingen Mogelijkheden in oude situatie • Verbinden van voorschriften/beperkingen aan vergunningen • Alcoholverkoop (tijdelijk) stilleggen • Minimum toegangsleeftijd bepalen (< 21) • Intrekken van vergunning bij vrijwel alle overtredingen • Bij intrekken i.v.m. gevaar openbare orde: gedurende max. 5 jaar geen nieuwe vergunning voor het pand.
Extra mogelijkheden nieuwe wet • Toelatingsleeftijden horeca koppelen aan sluitingsuren • Exorbitante prijsacties (korting 40% of meer) verbieden • Toezicht houden (burgemeester wijst Bijzondere Opsporingsambtenaren aan) • Overtreders bestuurlijke boetes opleggen (opbrengst gemeente) • Schorsen van de vergunning bij alle overtredingen • Handhaven verbod 16-minners om alcohol bij zich te hebben
Paracommerciële inrichtingen Mogelijkheden in oude situatie • Verbinden van voorschriften/beperkingen aan vergunningen • Toetsen onwenselijke mededinging. Daarna verbinden van voorschriften/beperkingen aan de vergunning, zoals bruiloften en partijen (incl. reclame) en schenktijden • Beperken tot schenken zwakalcoholische dranken • Toetsen bestuursreglement • Verlenen van ontheffing van voorschriften/beperkingen bij evenementen Slijterijen Mogelijkheden in oude situatie • Verbinden van voorschriften/beperkingen aan vergunningen • Alcoholverkoop (tijdelijk) stilleggen
Extra mogelijkheden nieuwe wet • Verbinden van voorschriften/beperkingen aan vergunningen • In plaats van huidige toets onwenselijke mededinging: verplicht verordening maken met regels t.a.v. Bruiloften en partijen Bijeenkomsten van derden Schenktijden • Onderscheid mogelijk naar aard van de paracommerciële rechtspersoon
Extra mogelijkheden nieuwe wet • Exorbitante prijsacties (korting 30% of meer) verbieden • Toezicht houden (burgemeester wijst Bijzondere Opsporingsambtenaren aan)
Intrekken van vergunning bij vrijwel alle overtredingen • Bij intrekken i.v.m. gevaar openbare orde: gedurende max. 5 jaar geen nieuwe vergunning voor het pand Supermarkten Mogelijkheden in oude situatie • Alcoholverkoop (tijdelijk) stilleggen •
• •
Overtreders bestuurlijke boetes opleggen (opbrengst gemeente) Schorsen van de vergunning bij alle overtredingen
Extra mogelijkheden nieuwe wet • Alcoholverkoop tijdelijk beperkingen opleggen • Exorbitante prijsacties (korting 30% of meer) verbieden • Toezicht houden (burgemeester wijst ambtenaren aan) • Overtreders bestuurlijke boetes opleggen (opbrengst gemeente) • Bij recidive: tijdelijk verbod om alcohol te verkopen (“Threestrikes-out-bepaling”)
Openbare ruimten Mogelijkheden in oude situatie Extra mogelijkheden nieuwe wet • Op straat: nu geen lokale • Op straat”handhaven van bevoegdheden o.g.v. DHW verbod 16-minners op het bij zich hebben van alcohol (Boa • Bij evenementen: ontheffing en politie) verlenen van vergunningseis t.b.v. het schenken van zwak• Overtreders boete maximaal € alcoholhoudende dranken 380 • Bij evenementen voorschriften • Bij evenementen: één aan de ontheffing verbinden, ontheffing voor jaarlijks bijv.: terugkerende identieke Uitsluitend schenken van evenementen (indien onder “evenementbier” dezelfde verstrekker) Max. aantal tappunten, verbod • Bij evenementen: toezicht mobiele tappunten houden op ontheffing Gebruik plastic bekers (burgemeester wijst Gebruik van goed ambtenaren aan) leeftijdscontrole systeem • Bij evenementen: overtreders bestuurlijke boetes opleggen (opbrengst gemeente)
