De helm van de zaligheid Ds. C.G. Vreugdenhil – Efeze 6:17a
Zingen: Lezen: Zingen: Zingen: Zingen: Zingen:
Psalm 100: 1, 2 Efeze 6: 10-20 Psalm 66: 3, 5, 8 Psalm 91: 1, 7 Psalm 130: 3, 4 Psalm 42: 7
Gemeente, de tekstwoorden kunt u vinden in het schriftgedeelte dat we gelezen hebben uit Efeze 6. Het gaat daar over de geestelijke wapenrusting, of liever gezegd: de wapenrusting van God. We letten in deze dienst op vers 17a. Daar schrijft de apostel: En neemt de helm der zaligheid. Het thema van de preek is: De helm van de zaligheid. We letten op drie aandachtspunten: 1. De bescherming van je hoofd 2. De aanvallen op je gedachteleven 3. De hoop op de zaligheid 1. De bescherming van je hoofd Jongens en meisjes, waar heb je nu eigenlijk een helm voor nodig? Natuurlijk zien jullie wel eens mensen die een helm dragen. Wie doen dat? En waarom doen ze dat? Bijvoorbeeld een motorrijder, die draagt een helm, want als je met een motor valt, dan heeft je hoofd bescherming nodig. In de bouw wordt ook wel een helm gedragen. Een heibaas of de politie heeft ook een helm op. Soldaten ook, als ze vechten op de Veluwe. En ze doen wat hei en gras in een netje op hun helm, om zich te camoufleren. Maar die helm dragen ze niet voor niets. Die helm draagt iemand om zijn hoofd te beschermen. Daar is een helm voor. Wat zit er nu in je hoofd? Daar zitten je hersens in. Je denken, je verstand, je brein met alle functies die dat heeft. Als je hoofd verwond raakt en als je hersens beschadigd raken, dan zijn de gevolgen niet te overzien. Je spraak kan uitvallen, je kunt verlamd worden, je kunt in een rolstoel terechtkomen. Er kan heel veel gebeuren. Een helm is dus erg belangrijk. Misschien heeft iemand wel eens tegen u gezegd: ‘Het zit bij jou tussen de oren’, als je pijnverschijnselen hebt of psychische aandoeningen. Je kunt bijvoorbeeld een angstige gedachte hebben, die helemaal niet realistisch is. Maar ja, die gedachte overheerst je dan. Het zit tussen je oren! Het gebeurt toch dat mensen dat tegen ons zeggen? Eén ervaring kan maken dat je jarenlang in angst leeft. Of als je tijdens je vakantie een www.prekenweb.nl
1/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
ongeluk hebt gehad, dan kun je iedere keer als je weer op vakantie hoopt te gaan terneergedrukt zijn en angstig zijn. Als je een keer een slechte tandarts getroffen hebt, dan kun je de rest van je leven de grootste zenuwen hebben als je naar de tandarts moet. Zoiets is gewoon een ervaring die angst nalaat. Ook los van een ervaring kun je wel verlammende gedachten hebben. Er zijn mensen die ervan overtuigd zijn dat ze niet oud worden en je praat het ze niet uit hun hoofd. Of iemand kan op een speciale manier naar je gekeken hebben. Je bent er vast van overtuigd: Hij moet me gewoon niet. Er is geen woord gezegd, maar dat is jouw conclusie. En je voelt je misschien heel onzeker als je bij die persoon in de buurt bent. Het aantal voorbeelden kan moeiteloos uitgebreid worden. Dit is in ieder geval duidelijk: het is niet om het even wat wij tussen de oren hebben zitten. Een verkeerde gedachte kan leiden tot verkeerde conclusies en die kunnen weer leiden tot verkeerde reacties. Wat ik hier nu over het gewone leven zeg, dat is in het geestelijk leven ook zo. Ik denk aan Abraham. Hij was op weg naar Egypte vanwege hongersnood. Daar ging hij, samen met Sara. Opeens werd hij overvallen door een klemmende gedachte. Hij dacht: Die vrouw van mij is een mooie vrouw en dat kan de farao ook wel eens zien. Misschien wil hij haar dan wel in zijn harem hebben en dan zal hij mij willen doden. Dat werd een obsessie voor Abraham en hij begon erover tegen Sara. Hij zei: “Als we daar in Egypte aankomen, dan moet je maar zeggen dat je mijn zus bent.’ Zo zijn er in de Bijbel wel meer voorbeelden te noemen. Wat verkeerde gedachten allemaal kunnen uitwerken! En omdat een verkeerde gedachte zoveel kwaad kan uitwerken, probeert de satan juist om ons daarmee te treffen. Hij probeert dat vooral met verkeerde gedachten over de afloop van de geestelijke strijd, als we bij de Heere horen. Om die reden heeft ook ons hoofd bescherming nodig in de strijd en de aanvallen van de vorst der duisternis. Daarom gebruikt Paulus, als beeld in de wapenrusting van de Romeinse soldaat, ook de helm. Als die soldaat naar het slagveld ging en zich opmaakte voor de confrontatie met de vijand, dan moest hij omgord zijn. Hij moest zijn soldatenkoppel om hebben. Hij moest een pantser dragen. Hij moest geschoeid zijn met soldatenlaarzen. Een schild en een zwaard moest hij bij zich hebben. Maar hij moest ook zijn helm opzetten. Deze beelden gebruikt Paulus in verband met de geestelijke strijd. Vandaar dat Paulus aan de christenen in Efeze schrijft: En neemt de helm van de zaligheid. Het staat er niet, maar hij bedoelt natuurlijk: en zet die op je hoofd. Neem hem aan, draag hem. Bij geen enkel onderdeel van de wapenrusting staat zo duidelijk vermeld: ‘Die moet je nemen.’ Of misschien nog beter vertaald: aannemen. Die moet je ontvangen uit de hand van God. Want het gaat over de wapenrusting van God. In ons Bijbeltje staat boven dit tekstgedeelte: De geestelijke wapenrusting. Een betere titel zou zijn: de wapenrusting van God, want zo wordt deze genoemd hier in dit gedeelte. Die wapenrusting van God moet je aannemen, die moet je gebruiken, die moet je opzetten. Een soldaat draagt zijn pantser en een enorm schild voor zich, maar zijn hoofd is zo kwetsbaar dat hij een helm daarbij niet kan missen. Dat snapt iedereen, want je hoofd is een heel vitaal onderdeel van je lichaam. Met je hoofd denk je. Met je hoofd coördineer www.prekenweb.nl
2/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
je. Je hoofd bestuurt als het ware heel je lichaam. Daarom is het van fundamenteel belang dat je denkvermogen goed functioneert. Dat je de situaties op de juiste wijze inschat. Dat je de juiste beslissingen neemt. Omdat je hoofd zo belangrijk is, richt de boze zijn aanvallen vooral op je hoofd. Want als je hersens niet meer goed werken, heb je aan al die andere wapens ook niks meer. En nu probeert satan het denkvermogen van Gods strijders zo te beschadigen, zo te infiltreren, dat ze in verwarring raken. Dat ze de dingen niet meer in de juiste proporties zien. Dat hun geest wordt beneveld of verdoofd, zodat ze niet meer de juiste beslissingen nemen en een gemakkelijke prooi zijn van de vijand. Weet je hoe je je geest verwarren kunt, jongelui, ouderen? Door de sociale media bijvoorbeeld. Daar kun je veel goede dingen mee doen. Maar je kunt er wel een slaaf van worden. Facebook en Twitter, je hebt je e-mails, je hebt je Iphone. Je bent altijd online. En als je je daardoor nu teveel laat beheersen, dan verandert zelfs je brein daardoor. Dat vindt de duivel wel goed! Je stompt daardoor zelfs af. De helm die de Romeinse soldaat droeg was van prima kwaliteit, vervaardigd uit het hardste koper. Dus geen echt koper eigenlijk, dat is zacht, maar een legering, brons was het. Die bestond uit één stuk. Die kon niet halverwege in stukken breken, als een ander er een zwaard op liet vallen. Maar, gemeente, de helm die God Zijn kinderen aanreikt, is duizendmaal beter dan de helm van de Romeinse soldaat. Want die helm is van eeuwigheidkwaliteit. Paulus zegt: 'dat is de helm van de zaligheid'. Letterlijk: de helm van de Verlossende. En dan wordt natuurlijk bedoeld de helm van de verlossende God, de helm die de verlossende God ons aanreikt. Die wat opvallende woordkeus maakt in ieder geval duidelijk dat het niet gaat om een verlossende helm, maar dat het gaat om de redding door God die als een helm is voor de gelovige. Voelt u het verschil? Een christen hoeft niet zelf zijn hoofd te redden. God zal hem sparen voor de toekomst. Het gaat hier om een helm die van binnen en van buiten gevormd wordt door de verlossing die uit God is. Met die helm moet het hoofd van de christenstrijder helemaal beschermd zijn. Met die diepe geloofswetenschap: Alleen de Heere verlost. Dat heeft Hij gedaan in het verleden, daar zorgt Hij ook voor in het heden en dat zal Hij ook doen in de toekomst. Of zoals Paulus het ook op een andere plaats zegt: Die ons uit zo grote dood verlost heeft, en nog verlost (dat is het heden); op Welken wij hopen, dat Hij ons ook nog verlossen zal (2 Kor.1:10). Vandaar dat die helm ook wel wordt aangeduid als de helm van de zaligheid. Wat bedoelt Paulus nu met die helm? Bij het zwaard staat er: het zwaard van het Woord. Maar wat bedoelt hij hier met die helm, met die bescherming van je hoofd? Dat staat er eigenlijk niet. Maar we zullen toch in de eerste plaats moeten denken aan het gedachteleven van de mens. Dus hoe je je beschermt tegen de aanvallen van de duivel op je denken. Op je verstand. Op je geestelijke en psychische leven. Hij vindt het natuurlijk prachtig als we wandelen zoals de heidenen wandelen in de ijdelheid van hun denken, verduisterd van verstand, zonder de kennis van God. Want er is een wereld van verschil tussen een christen en een ongelovige. Niet alleen in de dingen die je doet, maar ook in de dingen die je denkt.
www.prekenweb.nl
3/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
Reken maar dat er in die Griekse wereld van Paulus heel wat denkers waren. Knappe koppen, zou je zeggen. Toch noemt Paulus dat: ijdel denken. Een verduisterd verstand. Waar leidt dat allemaal toe? Alleen maar om een knappe kop te hebben? Wat heb je eraan om allemaal negens en tienen te halen, als je de Heere niet kent en vreest? Dan heb je niets anders dan te leven voor je werk en je hoge positie in de maatschappij. Mensen zeggen wel: ‘Geniet van het leven, want het duurt maar even.’ IJdel denken, noemt Paulus dat. Verduisterd van verstand… Ik hoop dat u niet denkt dat dat allemaal heel ver weg is bij ons. Wij kunnen beter allemaal onszelf daarop onderzoeken, of we in ons denken niet zo leeg en hol zijn als de wereld, bij al het succes en de welvaart die wij hebben. Maar de duivel hoeft niet te vechten tegen je denken als je al in zijn macht bent, als je de wereld dient, als het je gaat om naam, carrière, geld en macht. Het werkelijke gevecht gaat natuurlijk over de vraag of de satan Gods kinderen nog te pakken kan krijgen. En juist als u echt met de Heere leeft, dan hebt u die wapenrusting van God dubbel en dwars nodig. Want dan richt de duivel zijn aanslagen op u. Dan hebt u al die wapens nodig, ook de helm om je hoofd te beschermen. In het Grieks staat voor het woordje ‘helm’ letterlijk: een op-je-hoofd-ding. Het is dus om te beschermen wat er in je hoofd omgaat. Dat hoef ik niet uit te leggen. Als je zit te tobben, dan krijg je er zelfs hoofdpijn van. En als je met je hoofd in de wolken loopt, dan denk je alleen maar aan iets waar je heel blij over bent. Je hoofd is het belangrijkste lichaamsdeel. Je verstand, je denken, je geheugencentrum waar je beslissingen neemt, je voorkeur, je afkeur. Noem het allemaal maar op. Dus dat is wel de moeite waard om goed beschermd te worden. Dat was ons eerste aandachtspunt: de bescherming van je hoofd. We gaan over die bescherming die de Heere biedt, eerst zingen uit Psalm 91 vers 1 en 7: Hij, die op Gods bescherming wacht, Wordt door de hoogste Koning Beveiligd in de duist’re nacht, Beschaduwd in Gods woning. Dies noem ik God, zo goed als groot Voor hen, die op Hem bouwen, Mijn burcht, mijn toevlucht in de nood, De God van mijn betrouwen. ‘Dewijl zijn ziel Mij teêr bemint’ (Dus laat God Zelf Zich horen), ‘Heb Ik voor hem, als voor Mijn vrind, Een heilrijk lot beschoren; Omdat hij Mijnen naam erkent, Zal hem Mijn gunst verzellen; Ik zal hem redden uit d’ ellend’, En op een hoogte stellen.’ www.prekenweb.nl
4/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
2. De aanvallen op je gedachteleven En neemt de helm der zaligheid. Ons hoofd moet beveiligd worden. Waarom? Omdat er zoveel aanvallen gedaan worden op ons gedachteleven. Want, gemeente, satan richt vooral zijn aanvallen op ons hoofd. Je zou kunnen zeggen: op onze gedachten, op het geestelijk inzicht dat we van God mogen ontvangen. Dat probeert hij te verwarren en daar krassen doorheen te halen. Van daaruit doet hij ook zijn aanvallen op onze wil. Als hij daar zijn aanvallen zo duidelijk op richt, dan kon dat wel eens een goed teken zijn, want op een leeg schip komt hij niet af. Het bewijst dat ook ons gedachteleven vernieuwd is, geheiligd door de Heilige Geest. Het gaat om christenen, kinderen van God, die de wapens in handen krijgen om te strijden voor de heiliging van het leven en voor de uitbreiding van Gods koninkrijk. Als de Heere ons tot bekering brengt, is dat niet alleen maar een zaak van ons hart. Ook van ons hoofd. Beginnen de Dordtse Leerregels daar niet mee, als het gaat over de wedergeboorte? Dat is het eerste wat ze zeggen. Je verstand wordt verlicht. Je krijgt andere gedachten over God. Je krijgt andere gedachten over jezelf. Je krijgt andere gedachten over de Heere Jezus. Je krijgt andere gedachten over de leiding van God in je leven. Alles wordt anders. Je krijgt andere gedachten over je roeping in deze wereld. Over de eeuwige bestemming waarheen je op weg bent. Heel je gedachtewereld wordt herschapen door Gods Geest, als we een nieuw hart krijgen. Gods Geest draagt er zorg voor dat onze gedachten worden afgestemd op het gezaghebbende Woord van God. Er komt een geheiligde kennis. Levende kennis van onze zonde en ellende en van wie we zijn voor de Heere. Dat we Hem diep verdriet doen als we ongehoorzaam zijn aan Zijn geboden. Maar ook een levende kennis van de Heere Jezus; dat Hij dierbaar wordt en beminnelijk en noodzakelijk. En een geestelijk inzicht in het Woord, in de weg van de Heere, in de dienst van de Heere. Maar juist daarop richt satan zijn aanvallen. Aanvallen op uw hoofd, aanvallen op het geestelijke inzicht dat de Heere u schonk. Hij probeert er op in te hakken. Met uiterst gemene zwaardslagen probeert hij uw denken te verwarren. Hij probeert u het zicht te ontnemen op God. Hij probeert u zoveel letsel toe te brengen dat uw denken niet meer overeenstemt met het Woord van God. Dat u verward raakt, verstrikt soms in allerlei menselijke inzichten, systemen en vragen en noem maar op. Dan verdwijnt het vreugdevolle, kinderlijke leven uit het Woord van God, ook al weet u daarvan in uw eigen leven. En aan de andere kant, uiterst subtiel bestookt satan ons met vragen, ook onze jongelui. Zo van: ‘Ja, maar wat zie ik daar nu eigenlijk van, dat God er is? Wat zie je daar nu van om je heen? Wat hebben tweeduizend jaar christendom nu eigenlijk opgeleverd? Is er niet ontzaglijk veel leed en moeite in deze wereld?’ Jazeker! Maar is dan de vraag niet terecht: ‘Waar is God dan?’ Is de dienst van God niet één grote luchtspiegeling? Of nog weer een andere invalshoek. Hij richt zijn aanvallen op uw persoonlijk aandeel aan Christus. Hij zegt: ‘Jij bent toch een christen, hè? En jij bent toch aan het Avondmaal geweest? Toen heb je toch beleden dat je het eigendom van Hem bent en dat je bij Hem hoort en dat je Hem niet kunt missen? Maar hoe was het afgelopen week nu eigenlijk in jouw leven? Ben je er wel zeker van? Kom nou, kijk eens naar wat je gedaan hebt en wat www.prekenweb.nl
5/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
je gezegd hebt!’ En als je kijkt naar jezelf, ja, dan is er nog niet zoveel reden om te geloven dat je een vruchtbaar kind van God bent, want we brengen het er altijd slecht af. In plaats van dat we onze toevlucht nemen tot de Heere en vluchten tot Hem en bij onszelf de dood vinden, maar bij Hem het leven zoeken, en in plaats dat we onze ogen slaan op dat dierbare kruis van Golgotha, gaan we kijken naar onszelf en zeggen: ‘Nou ja, de duivel heeft eigenlijk wel gelijk. Ik heb het allemaal verbeurd en verzondigd. Misschien is het helemaal niet waar geweest in mijn leven.’ Daarom zegt Paulus: ‘Neem de helm der zaligheid, om je verstand en je gedachteleven te beschermen.’ Aan het begin van de preek noemde ik die bekende uitspraak: ‘Het zit allemaal tussen je oren.’ Dat klinkt toch eigenlijk een beetje van: ‘Maar het is toch eigenlijk niet echt. Je stelt je aan.’ Dat bedoelen de mensen dan vaak. Je verbeeldt het je maar. Bijvoorbeeld: je hebt last van je rug en je gaat naar de dokter en die stuurt je naar een chiropractor of een manuele therapeut en eventueel naar een specialist. Maar er komt eigenlijk niets uit en je komt uiteindelijk iemand tegen die tegen je zegt: ‘Het zit tussen je oren.’ En dan moet je het daar maar mee doen, met de pijn in je rug. Het kan ook fout gaan in de opvoeding van de kinderen of in je huwelijk. De vrede is iedere keer verstoord. En het loopt spaak op je werk. ‘Ja, maar het zit tussen je oren.’ Nu zit daar wel veel tussen, moet ik zeggen: wat je denkt, hoe je denkt, over jezelf, over een ander, hoe je in elkaar steekt qua karakter, je problemen… Alleen, als ze tegen je zeggen: ‘Het zit tussen je oren’, dan klinkt het alsof ze bedoelen: het is eigenlijk niet echt, je stelt je aan. Maar je voelt het wél echt! Je kunt er niets aan doen en je staat er onmachtig in. Als je thuis zit met een gebroken been, dan is het voor iedereen duidelijk dat je niet naar je werk kunt gaan. Als je tenminste lopend werk hebt. Maar als je niet verder kunt omdat het spookt in je hoofd, dat ziet een ander niet. Of als je denkt dat je niets anders doet dan falen. Dat is zo’n lastig ding hè, faalangst. In het gewone leven, ja, maar dat is er ook in het geestelijk leven. ‘Ik heb gefaald. Ik heb niet op Christus vertrouwd. Ik faal altijd! Het wordt toch nooit wat met mij.’ En dat is nog waar ook. Maar dan ontbreekt de troost van: ‘Ondanks dat ben ik aangenomen tot Zijn kind.’ Nu het vandaag gaat over hoe je je hoofd moet beschermen met die helm van de zaligheid, betekent dat wel dat je moet accepteren dat er heel reële dingen gebeuren in je hoofd. Dus ook wat er allemaal mis kan zitten tussen je oren. Anders hoef je er niet eens over te praten. In de tweede plaats moet je begrijpen hoe de duivel juist op dit terrein strijd voert en zijn aanvallen richt. Vandaar die helm. Natuurlijk is niet elke aanvechting werk van de duivel. Je hebt ook psychische problemen, die net zo werkelijk zijn als lichamelijke kwalen. Maar juist door die zwakke invalspoorten komt de duivel, om je daar te gaan verwarren. De oorzaak aanwijzen van een depressie is nog niet zo gemakkelijk. Maar soms lukt dat bij een maagkwaal ook niet. Soms komen ze er achter wat de oorzaak is. Soms komen ze er niet achter. Vaak heb je wel iets aan wat de dokter erover zegt. En soms slaat die man ook de plank finaal mis. U voelt wel hoe belangrijk het is dat we de duivel herkennen, hoe hij werkt. Maar ook dat we hem er niet bij fantaseren. Je kunt ziek zijn in je maag. Je kunt ook ziek zijn in je
www.prekenweb.nl
6/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
hoofd. Dat komt bij alle mensen voor. Vandaag hij en morgen ik. En bovendien: je kunt kerngezond zijn en toch van alles in je hoofd halen. Dat komt ook bij alle mensen voor. Maar nu kom ik op de basisregel terug, als het gaat over de strijd met de geestelijke wapenrusting van God. Het is de methode van de duivel om ons te pakken op onze zwakke plekken, met de bedoeling om een wig te drijven tussen God en ons. Dat is de bedoeling van die aanvallen. Er zijn veel mensen die zich minderwaardig vinden en die het gevoel hebben: ik ben ook niks waard. Dat is een heel ellendig gevoel. Maar weet je wat de duivel altijd weer zegt? Die wil je laten geloven: ik ben niks waard voor God. Kijk, en dat is heel iets anders: ‘God vindt mij niks waard.’ Dat probeert de duivel je wijs te maken. En als je dat gaat geloven, dan heeft de duivel zijn overwinning behaald in je leven. Dan lig je daar, kreunend op de grond. Andere mensen zijn voortdurend depressief. Soms door iets wat ze hebben meegemaakt in hun leven. Een trauma. Soms door een fout in de stofwisseling. Soms weet niemand waarom. Maar als alles duister voor je geworden is, dan komt de vorst der duisternis proberen om je wijs te maken: ‘Ja, maar jij hóórt ook in het donker! Jouw depressie betekent dat het licht van God voor jou niet bestemd is.’ Gemeente, jongeren en ouderen, zul je het goed onthouden? Ik zeg nu iets heel belangrijks: zul je goed onthouden dat die allerdonkerste gedachten in je leven, die ik nu niet eens durf uit te spreken, niet van jezelf komen? En die komen ook niet van God. Die komen van de duivel. Want hij is de mensenmoorder van de beginne, de verwoester. Het zijn de brandende pijlen van satan. Daar heb je het schild van het geloof voor nodig. ‘Maar’, zegt Paulus, ‘neem bovendien de helm van de zaligheid en laat je hoofd, je gedachten, beschermen door dat wapen dat God geeft.’ Die bescherming om je hoofd, die God geeft. Dat is de helm van de hoop op de zaligheid. De hoofdlijn in heel de geestelijke wapenrusting is: het is niet míjn geestelijke bewapening, waarmee ik mijzelf moet overeind houden. Maar steeds staat er: het is de wapenrusting van God Zelf. Het is de wapenrusting die Hij in Christus voor mij klaarlegt. Van deze helm kun je dit ook letterlijk nalezen in de Bijbel, in Jesaja 59 vers 17. Wat is daar te lezen? Daar wordt God beschreven in Zijn eigen wapenrusting, waarmee Hij de zonde in Zijn eigen volk en de vijanden van buiten allebei gaat bestrijden. Dan staat er: De helm van het heil zette Hij op Zijn hoofd. God doet dat dus ook! Het woordje ‘heil’ is een ander woord voor de redding en de bevrijding die God in Zijn liefde en majesteit bewerkt. De helm van het heil op het hoofd van God, is de helm van Zijn overwinning op de machten, op het kwaad. Hij geeft die aan Zijn kinderen. En wat is nu diezelfde helm van God, maar dan op mijn hoofd? Wat betekent dat nu, als Gods heil de bescherming mag zijn voor mijn hoofd, voor mijn denken en wat er allemaal rondspookt in dat hoofd van mij? Wat is dat heil? Dat wil ik samenvatten in drie woorden: Verzoening, verlossing en hoop. Verzoening met God. Vrede met God. Verlossing. Dan moet u denken aan de bewaring van God in dit leven, Zijn leiding in ons leven. Hoe wij onze weg moeten gaan te midden van al de gevolgen van de zondeval. Uitreddingen, waar Psalm 66 over schrijft, zoals we daarover gezongen hebben. Maar www.prekenweb.nl
7/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
ook de zegeningen die je van God mag genieten in je leven. Verzoening met God, vergeving, verlossing, de hulp van God in dit leven en de hoop. Zonder verzoening met God hebben we geen hoop. En de hoop plaatst alles, heel ons leven, in het juiste perspectief. De hoop richt zich op de toekomst, op de belofte, op de vervulling. De toekomst die komt als Christus komt. De hoop strekt zich uit naar de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Daarover ga ik nog meer zeggen in onze derde gedachte: de hoop op de zaligheid. Maar we zingen eerst over die hoop, uit Psalm 130 vers 3 en 4: Ik blijf de HEER’ verwachten; Mijn ziel wacht ongestoord; Ik hoop, in al mijn klachten, Op Zijn onfeilbaar woord; Mijn ziel, vol angst en zorgen, Wacht sterker op de HEER’, Dan wachters op de morgen; De morgen, ach, wanneer? Hoopt op de HEER’, gij vromen; Is Israël in nood, Er zal verlossing komen; Zijn goedheid is zeer groot. Hij maakt, op hun gebeden, Gans Israël eens vrij Van ongerechtigheden; Zo doe Hij ook aan mij. Gemeente, het gaat over de helm der zaligheid. We hebben gelet op de bescherming van je hoofd. Dat is nodig omdat je hoofd een heel belangrijk onderdeel van je lichaam is. We hebben gelet op de aanvallen op je gedachteleven, hoe de satan probeert overal tussen te komen, juist op je zwakke momenten. En nu nog iets over: 3. De hoop op de zaligheid De helm van de zaligheid, staat er. De helm van het heil; dat is precies hetzelfde. We zijn zo geneigd om bij dat woord ‘zaligheid’ alleen maar te denken aan de vergeving van zonden. Dat is natuurlijk wel een heel belangrijk onderdeel van het heil van God. Dat heil is niet anders dan het kruis en de opstanding van de Heere Jezus. Maar de betekenis van de liefde van God in Christus Jezus, de betekenis van Zijn kostbaar bloed, is veel breder dan alleen dat je zonden vergeven zijn. Ik zei: ‘Je moet eerst denken aan de verzoening met God, dat is het belangrijkste.’ Kent u dat trouwens, gemeente, jongelui? Ben jij met God verzoend? Verzoening is nodig tussen partijen die uit elkaar liggen. Heb je geleerd dat je een verloren zondaar bent voor God, dat Hij verdriet heeft over je leven, dat je het verzondigd hebt en dat de Heere recht zou doen als Hij je voor eeuwig voorbij zou gaan? Want alleen verloren zondaren komen aan de voet van het www.prekenweb.nl
8/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
kruis. Heeft dat heerlijkheid gekregen in uw leven, toen u mocht opzien tot die gekruisigde Zaligmaker, tot die doorboorde handen, tot die biddende lippen voor Zijn beulen, tot dat hart vol offerende liefde van de Heere Jezus? Wat een liefde in Zijn hart, om daar te hangen aan dat vloekhout van het kruis en dat voor mensen die Hem verdriet hebben gedaan, die God hebben beledigd door hun zonden. Ellendekennis is nodig, maar ook kennis van de verlossing. Hebt u ruimte in het bloed van Christus mogen zien? Als de Heere dat toepast door Zijn Geest in je hart, dan valt er een last van je af. Toen Christen uit Bunyans Pelgrimsreis door die enge poort was en bij dat kruis stond, rolde het pak van zijn rug af in het geopende graf. En gemeente, dat komt nooit meer terug! Wel onze dagelijkse zonden. Wel ons hart, onze zondige aard. We verspelen het iedere dag voor de Heere. Dat wel. Ellendekennis blijft nodig. Kennis van de verlossing blijft ook nodig; telkens opnieuw de reinigende kracht van het bloed van de Heere Jezus. En de dankbaarheid ook. Dat grote wonder, dat God je gered heeft door het bloed van Christus aan het kruis, dat Hij daar reddend vergoot. Wat een ruimte als je dat mag zien en wat een heerlijke genade als je dat bloed van Christus mag toe-eigenen en als de Heilige Geest dat geloof in je hart ontsteekt om de Zaligmaker te omhelzen. Wat een genade, om te mogen leven voor de Heere! Wat een liefde, wat een uitgangen van je hart, wat een honger naar het Woord, om Hem daar telkens weer te vinden. Want het glipt ons uit de handen. Onze gevoelens raken we kwijt. Maar één ding blijft zeker: die in de doorboorde handen van Christus vastgehouden wordt, die is voor eeuwig veilig. Het blijft waar dat er geen heil bestaat zonder dat belangrijke punt dat God onze zonden en overtredingen kwijtscheldt om het bloed van Christus en dat je dat toe-eigent door het geloof. Dat blijft waar, daar komt het ook altijd weer op aan. Maar is het niet de rijkdom en de breedte van het heil van God, dat Hij ook antwoord heeft op al onze noden en zorgen in dit leven? Er is méér dan alleen de vergeving van zonden. Als God nu voor ons Zijn Zoon niet gespaard heeft, zou Hij ons dan ook niet met Hem alle dingen schenken? Voelt u? Het aangenomen heil, het opzetten van de helm, is dat u die oneindige liefde van God aanvaardt voor uw persoonlijk leven. Want God zorgt voor Zijn kinderen. De Heere is zo goed, hebben we gezongen. Dat betekent voor die overbelaste mensen dat ze rust mogen vinden bij God. Komt herwaarts tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven. Neemt Mijn juk op u (Matth.11:28-29). Het betekent voor die vrouw die zich een vod voelt, omdat haar man zoveel narcistische trekken heeft: geef je maar over in de handen van de Heere. Hij wil voor je zorgen. God vond het de moeite waard om Zijn Zoon over te geven voor verloren mensen. Ook voor dat kind dat niet gewaardeerd werd. Jouw leven is waardevol voor God! Het betekent voor iemand die zich door zijn vader en moeder verlaten voelt: er is er Eén, Die van je houdt. Hij zal je niet begeven en niet verlaten. Het betekent voor u die ziek bent, lichamelijk, geestelijk of psychisch, dat God niet tegenover u staat als Degene die u verlaten heeft, maar dat Hij naast u staat, midden in uw verdriet. ‘Als je zult gaan door het water, Ik zal bij je zijn; door het vuur, het zal je niet verbranden.’ Dan mag je zeggen: ‘Als ik moet gaan door het dal van de schaduw van de dood, Gij zijt met mij!’ www.prekenweb.nl
9/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
Het heil van God. Het is alles wat je de Heere Jezus ziet doen in Zijn omwandeling op aarde. Hoe Hij met ontferming bewogen was naar mensen in nood en in de goot. Dus het komt allemaal goed? Nou ja, het komt goed, maar op de manier van God. Niet zoals wij het soms denken. God heeft niet beloofd: het wordt steeds beter in je leven en je zult geen aanvechting meer hebben. Dat heeft God nergens beloofd. Hij heeft ook nergens beloofd dat Hij ons van al onze ziekten genezen zal. Nu nog niet. Maar we mogen weten dat alles goed komt, als we maar het eigendom mogen zijn van de Heere Jezus, want dat is belangrijk. Neem die vraag mee naar huis. Ben ik het eigendom van Jezus? Heb ik een levende relatie met God? Daarom heet die helm van de zaligheid in een andere brief van Paulus ‘de helm van de hoop op de zaligheid’ (1 Thessalonicenzen 5). Daar zit de toekomst in. Hoop op de zaligheid. Dan kijk je uit naar de dag van Gods heil, dat Hij Zijn heil ten volle zal openbaren. De helm van het heil gaat over Gods heil in verleden, heden en toekomst. Als je daar aan denkt, kun je daar je gedachten mee beveiligen. En ook hier geldt het: je moet niet alleen maar praten over je helm. Je moet hem drágen. Je moet hem aandoen! En als de vijand komt, moet je zeggen: ‘Weg, satan!’ Dat zei Luther toch ook: ‘Weg, duivel, je hebt geen recht op mij!’ ‘God is mijn Heil, mijn Licht, wie zou ik vrezen? De Heere zorgt voor mij!’ Hij heeft gezegd: ’Werp al uw bekommernis op Mij, Ik zorg voor jou.’ De eeuwige heerlijkheid wacht. Alles kan me gestolen worden, behalve mijn nieuwe hart. Dat kan niemand meer stelen. Hoe draag je nu die helm? We hebben Psalm 66 gezongen. Daar zegt de dichter: We moeten niet vergeten wat God gedaan heeft. Dat helpt om het vertrouwen in je hart op Hem levend te houden. De herinneringen aan de uitreddingen die de Heere gaf, zoveel eeuwen terug aan Zijn volk, maar nu ook vandaag in ons eigen leven. Denkt u daar eens aan: de uitreddingen die God u gaf, de hulp die de Heere gegeven heeft. Als het geloof beproefd wordt, dan leer je toch hoe langer hoe meer om jezelf aan Hem toe te vertrouwen en over te geven? Daar wordt het geloof toch sterker van? Dat is toch louterend? Psalm 66 noemt Gods daden. Er wordt daar genoemd de doortocht door de Rode Zee en dat Hij hun voeten bewaarde om te wankelen. Israël is door het vuur gegaan en door het water. Zit u misschien in een diep dal en weet u niet meer hoe het verder moet? De Heere zegt: ‘Ik ben met u, ook ondersteun Ik u met de rechterhand van Mijn gerechtigheid.’ Die God die altijd uit- en doorgeholpen heeft, is nog Dezelfde. Kunt u daar niet van getuigen in uw eigen leven, hoe God uitreddingen stuurde in uw leven, dat Hij als een Vader voor u zorgde, dat Hij in de grootste nood geholpen heeft en dat u Hem vertrouwt, zelfs bij alles wat er nog komen kan? En dat is heel wat. Vertel het aan je kinderen, ouders, wie God voor je geweest is. Vertel hun dat je op de Heere kunt vertrouwen en dat Hij je niet beschaamd laat worden. De dichter van Psalm 66 zegt: ’Ik zal vertellen wat God aan mijn ziel gedaan heeft.’ We hebben gezongen: ‘Wat Hij gedaan heeft aan mijn geest.’ Alleen moet je wel even oppassen dat je dat niet vergeestelijkt. Want de dichter denkt hier niet aan bijzondere zielservaringen. Voor ‘mijn www.prekenweb.nl
10/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
ziel’ staat in het Hebreeuws gewoon een woord voor je eigen persoonlijkheid. Je ziel, dat ben je zelf. Dus de dichter bedoelt heel gewoon de uitreddingen van God in dit leven. Maar dat is dezelfde God Die hem gered heeft van de eeuwige dood. Gods bewarende hand, Gods voorzienige leiding, daar is hij dankbaar voor. Dat wil hij vertellen en dat doet hij ook in Psalm 66. Gemeente, christenstrijders in ons midden, de strijd zal niet altijd duren! De verdrukkingen houden een keer op. Als de hoop levend is en onze aandacht gericht mag zijn op de Heere Jezus en Zijn toekomst, dan is je carrière niet meer zo belangrijk. Dan is rijkdom en eer niet meer zo belangrijk. Dan zie je alles in het juiste licht. Ons leven hier en nu is maar een stipje in het licht van de eeuwigheid. En dan mag de hoop ook dienen om het verdriet wat je hebt, te relativeren. Het is moeilijk om als weduwe of als weduwnaar door het leven te gaan. Geen aanspraak, geen gemeenschap, geen maatje, geen overleg… Die stem is er niet meer, die stoel is leeg… Wat een pijn! Of als gescheiden man of vrouw. Dat is meestal nog moeilijker, want een weduwe heeft nog positieve herinneringen aan haar man. Iedere morgen is het verdriet daar weer. Hoeveel jaar zal dat nog duren? Dan mag ik u zeggen vanuit onze tekst: Neem de helm van de zaligheid! Er komt een einde aan! God wil u de kracht geven om verder te kunnen. Mét Hem! En zo kan de hoop ook beschermen tegen de gemene verwondingen van dit leven. Waar satan ons zoveel afbreuk kan doen. Straks zal er de volkomen verlossing zijn. Dan is het gebroken leven voorbij. Dan is het levensverdriet en het stervensverdriet voorbij. Voorbij, al de aanvallen van de vorst der duisternis. Voorbij, die zonden waar ik zo tegen te strijden heb en die zondige aard die mij heel mijn leven parten speelt. Voorbij, alle lichamelijke, psychische en verstandelijke gebreken. God deelt Zijn heerlijkheid mee aan al Zijn kinderen. Wat is het rijk om een kind van God te zijn. Christus’ heerlijkheid zal schitteren voor allen die Hem hebben lief gekregen. Nooit zal God Zijn eigen werk vast laten lopen in de modder van de zonde of in de modder van het ongeloof. Hij is de grote Verlosser, Die instaat voor Zijn eigen werk. Hij is de Heiland, Die volkomen zalig maakt degenen die door Hem tot God gaan. Hij zal al Zijn strijders doen delen in het volle heil. Hij doet geen half werk. Het hangt niet af van u, vermoeide strijder. Maar u moet wel de helm dragen en middenin de strijd met de dichter meezingen, zoals zo straks in Psalm 130: Israël hope op de HEERE; want bij de HEERE is goedertierenheid, en bij Hem is veel verlossing (Ps.130:7). Dat is de helm opzetten. Ermee werken. Nu en met het oog op straks, zodat de duivel je niet gaat wijs maken: ‘Voor jou is het niet.’ Dat is ook een list van de duivel. Ik kom wel eens bij bejaarde mensen en dan zeg ik: ‘Hoe is het?’ ‘Dominee, het zal voor mij wel niet weggelegd zijn.’ Nou, dat is rechtstreekse taal van de duivel. Dat heeft niks met de Bijbel te maken. Dat heeft niks met Gods eeuwig welbehagen te maken. ‘Het zal voor mij wel niet weggelegd zijn.’ Met andere woorden: ‘Ik wil het wel, maar God wil het niet.’ Lieve mensen, de Bijbel zegt dat Abram al vijfenzeventig jaar oud was toen God hem riep. De Bijbel zegt: Ouden zullen dromen dromen in het laatste der dagen. En daar leven www.prekenweb.nl
11/12
Ds. C.G. Vreugdenhil – De helm van de zaligheid
we nog in. Werp je maar op God en zeg maar: ‘Heere, hier is mijn oude leven en ik geef het in Uw handen, want U bent een God van volkomen zaligheid!’ Gemeente, als ik alles van heel deze dienst samenvat, kan dat in één zin. Die komt uit de pen van Paulus in Filippenzen 4 vers 7. En dat is deze zin: De vrede van God, die alle verstand te boven gaat, zal uw harten en uw gedachten bewaren in Christus Jezus. Amen.
Slotzang: Psalm 42:7 O mijn ziel, wat buigt g’ u neder? Waartoe zijt g’ in mij ontrust? Voed het oud vertrouwen weder; Zoek in ‘s Hoogsten lof uw lust; Menigwerf heeft Hij uw druk Doen verand’ren in geluk; Hoop op Hem, sla ‘t oog naar boven; Ik zal God, mijn God, nog loven.
www.prekenweb.nl
12/12