Lesmap
DE MAAN
Credits
(dit zijn de mensen en organisaties die meegeholpen hebben aan de voorstelling) van DE MAAN tekst en regie Mokhallad Rasem creatie en spel Jessa Wildemeersch en Lore Uyttendaele scenografie en ontwerp figuren Paul Contryn muziek Saad Ibraheem uitwerking figuren Paul Contryn en Lieve Van Luyck Stage techniek en figuren Jannis Arfeuille Stage productie en educatie Kaatje De Geest DE MAAN Minderbroedersgang 1 & 3 2800 Mechelen W www.DEMAAN.be E
[email protected] T 015 200 200 Contactpersoon lesmateriaal: Tom Schiepers -
[email protected] - 015 200 200
Inhoudstafel 1. Voor het theaterbezoek
Enkele vraagjes en theatercodes
Eerste kennismaking met DJINNY Affiche en promotekst Algemene vragen en opdrachten voor het theaterbezoek
2. Na het theaterbezoek
Inleidend: enkele vraagjes en knutselopdrachten
Verdiepend: Uitwerking basisthema’s uit de voorstelling Wereldse verjaardagen Arabisch Fotografie Oorlog
Over de makers
Over de spelers
1. Voor het theaterbezoek Enkele vraagjes * Welke theatervoorstellingen heb je al bezocht? * Ga je graag naar theater? * Wat vind je er leuk/niet leuk aan? * Heb je zelf al eens toneel gespeeld? * Wat zie je allemaal tijdens theatervoorstellingen? * Wie werkt allemaal mee aan een theatervoorstelling? * Wat verwacht je van deze voorstelling?
Theatercodes Naar theater gaan is op heel wat vlakken anders dan bijvoorbeeld naar de bioscoop gaan. De acteurs staan voor jou op een podium en kunnen jou ook zien en horen, net zoals jij hen ziet en hoort. Achterin de zaal staat een technicus, die het licht en het geluid bedient. Alles gebeurt live op de scène en dat vergt opperste concentratie. Om die redenen zijn er dan ook andere regels dan in de bioscoop: * Babbelen tijdens een voorstelling kan storend zijn, voor je medetoeschouwers, maar ook voor de acteurs, * absolute stilte is dan ook weer niet de bedoeling; reageren op het toneelstuk en lachen met de voorstelling is gezond, * eten/drinken is niet toegelaten tijdens een voorstelling, * eens de lichten uitgegaan zijn, is alle aandacht gericht op het podium, * elke keer opnieuw spelen de acteurs de hele voorstelling met volle inzet en dat verdient een applaus op het einde, * gsm’s worden steeds uitgeschakeld, * er mogen geen opnames (foto’s of video-opnames) gemaakt worden tijdens de voorstelling. Maar het allerbelangrijkste is natuurlijk dat je geniet van de voorstelling!
Eerste kennismaking met DJINNY Affiche
0 80 ,2
M
h ec
en el
@ DEMA
AN.be - w
ww . DE
MA AN .b e
rs ga n
br oe de
ten s, Mi nd er rt Me r
| v.u . Ba Mech elen rovincie Antwerpen en heid, de p d e s ta d
DE
AN MA
w
kt er
ts me
t
de van eun
m Vlaa
er se ov
200
DJINNY
00
vanaf 8 jaar
2 15 -0
g
1
en
3
co
ct nta
Promotekst Als een man op een dag plots vertrekt, laat hij aan zijn drie kinderen een bitterzoete brief na: over reizen maar ook over misschien nooit meer terugkomen. Eén troost, bij die brief zit een cadeau: een geest, de Djinny! Samen met de Djinny reizen de kinderen naar spannende plekken en beleven ze de meest fantastische avonturen. De geest brengt hun vader misschien niet naar huis, hij doet hem wel vergeten. Of toch bijna, want echt vergeten doen de kinderen natuurlijk nooit.
Wat zie je op de affiche?
Waaraan denk je bij het zien van de affiche?
Uit welke taal komt het woord dat op de affiche staat?
We zien een landschap. Denk je dat het er warm of koud is? En waarom denk je dat?
Zou je er op reis willen gaan?
Niet enkel de affiche en de promotekst maken de voorstelling zichtbaar. Ook programmablaadjes, onze website, onze Facebook- en Twitterpagina maken DJINNY kenbaar bij het grote publiek. Surf naar www.DEMAAN.be en vind daar meer uitleg over DJINNY. Ga daarna op jouw Facebookprofiel op zoek naar DE MAAN op Facebook. Word fan en bekijk foto’s en tekstjes van DJINNY en veel andere MAANvoorstellingen online!
Algemene vragen en opdrachten voor het theaterbezoek
Lees: alf laila wa-laila. Vertaling: duizend-en-één-nacht De taal die je hierboven ziet, is het Arabisch. Deze taal wordt door wel 280 miljoen mensen over heel de wereld gesproken! Het Nederlands wordt maar door 23 miljoen mensen gesproken. En weet je wat een beetje gek is aan het Arabisch? Het wordt van rechts naar links geschreven! Dat is dus in de omgekeerde richting dan het Nederlands.
Ken je het verhaal van Aladdin? Waarschijnlijk heb je de Disney-film wel al eens gezien. Aladdin komt eigenlijk uit een heel grote verhalenbundel: de verhalen van duizend-en-één-nacht. Ken je nog verhalen uit duizend-en-één-nacht? Zo ja, welke? Zo neen, kent een klasgenootje er één?
Ga in groepjes op zoek op het internet naar verschillende personages uit de verhalen van duizend-en-één-nacht. Wat vind je bijvoorbeeld over: 1) Ali Baba
2) Sjahrazad
3) Djinny
Kan jij het verhaal van Aladdin en de wonderlamp in de juiste volgorde zetten? Rangschik de tien zinnen zodat het verhaal klopt. 1. Aladdin blijft alleen in de grot achter met de olielamp. Hij wil de lamp opblinken want die zit helemaal onder het stof. 2. Op een dag spreekt een vreemde man hem aan, die zegt dat hij zijn oom is. Hij is een tovenaar en hij wil dat Aladdin meegaat naar een grot in de woestijn. 3. Aladdin is verliefd op de dochter van de sultan, de prinses. Hij wenst dat hij zo rijk als een prins wordt en dat hij in een prachtig paleis zal wonen. Dan zal de prinses zeker snel verliefd op hem worden. 4. Aladdin is een straatjongen die af en toe eten moet stelen om te overleven. 5. Wanneer hij over de olielamp wrijft, komt er plots een djinny te voorschijn! De geest geeft Aladdin drie wensen. 6. De tovenaar beveelt Aladdin de grot te betreden en op zoek te gaan naar een olielamp. Hij mag in de grot niets anders aanraken dan de lamp. 7. De boze tovenaar wil echter nog steeds wraak nemen op Aladdin en hij steelt de toverlamp. De tovenaar tovert het paleis van Aladdin naar de woestijn.
8. Aladdin reist naar zijn paleis in de woestijn. Daar moet hij het opnemen tegen de tovenaar. Hij verslaat hem en Aladdin en de prinses leven nog lang en gelukkig! 9. Aan de ingang van de grot wordt de tovenaar heel ongeduldig. Hij is kwaad op Aladdin en sluit de wondergrot, zodat Aladdin opgesloten zit. 10. De grot is een wondergrot boordevol goud, juwelen en sieraden. Aladdin steekt zoveel moois als hij kan in zijn broekzakken en blijft heel lang weg. Jouw volgorde: 1:
2:
3:
4:
5:
6:
7:
8:
9:
10:
2. Na het theaterbezoek a. Inleidend: Enkele vraagjes en knutselopdrachten (uit de theatertekst) DJINNY Sjoebijk Loebijk Abdek Ben Idek! Salaam! Ik ben Djinny! Ik ben een paraplu wanneer het regent. Een hotdog als je honger hebt. Ik ben een warme wollen sjaal als je het koud hebt. En een zwembad als het warm is. Ik ben een bal om mee te spelen. Een lampje wanneer je bang bent in het donker. Jouw bed om in in te slapen als je moe bent. Ik kan alles worden en al je wensen vervullen. Ik ben de geest uit de lamp. Djinny is dus een geest! En niet zomaar eentje. Hij kan al je wensen in vervulling laten gaan.
Geloof jij in geesten, trollen, elfjes of kobolden? Waarom wel/niet?
Wat zou jij wensen als Djinny bij jou verscheen?
Djinny ziet er in verschillende vertellingen steeds anders uit. Zo kan je hem zien als rook of als een vlam die uit een olielamp verschijnt. Toch zijn er ook veel gelijkenissen in de verschillende verhalen. Zo wordt Djinny meestal voorgesteld als een man zonder benen, maar met een gespierd bovenlijf. Soms wordt hij afgebeeld met een stoere oorbel en een ringbaardje. Af en toe draagt hij een tulband. En hij draagt kleren met de felste kleuren! Van blauw tot oranje en groen. Kan jij de Djinny tekenen die uit de lamp tevoorschijn komt?
Djinny verschijnt als kado voor Ari, Sara en Laïla. Hij is wat versuft als hij uit de grote olielamp tevoorschijn komt. Hij zat dan ook al eeuwen in zijn lamp! Om de tijd door te brengen had hij van zijn lamp een echte thuis gemaakt. Wat zat er dan wel niet nog allemaal in de lamp? Een mooi tapijt, een grote zetel, een gigantische kleerkast... Collage-opdracht benodigdheden: tijdschriften, kranten, schaar en lijm Welke spulletjes zou jij zeker willen hebben als je vastzat in een lamp? Verzamel verschillende foto’s uit tijdschriften en kranten en richt jouw lamp in!
b. Verdiepend: uitwerking basisthema’s uit de voorstelling Wereldse verjaardagen De voorstelling start met een verjaardagsfeest want Ari is jarig! Zijn zusjes organiseren een verrassingsfeest voor al zijn vriendjes. Er komt een grote taart met kaarsjes op tafel, die Ari mag uitbla-zen. Maar niet overal ter wereld krijgen jarige kinderen een verjaardagstaart voorgeschoteld. In China krijgt de jarige een kom extra lange noedels. Deze symboliseren een lang leven. De bedoeling is de slierten zo ver mogelijk op te slurpen voor je begint te kauwen. Ook familie en vrienden die niet aanwezig kunnen zijn op het feest eten thuis de lange noedels ter ere van de jarige. In Mexico wordt een papieren dier in allerlei felle kleurtjes opgehangen aan een boom. Deze dierenpop heet een piñata (spreek uit: pinjata). Hierin zitten allerlei snoepjes en confetti. Om deze eruit te halen mogen de kinderen op het verjaardagsfeestje de piñata stukslaan met een knuppel of een stok. Zo vallen alle snoepjes uiteindelijk op de grond. Ook in Nederland moet de jarige zich uitsloven om zijn verjaardagslekkernij te pakken te krijgen. Er wordt een touw op hoofdhoogte gespannen waaraan ontbijtkoeken worden opgehangen. Dit is een soort peperkoek. De genodigden moeten dan springen en naar de koek happen. Deze activiteit wordt dan ook koekhappen genoemd! Soms wordt de koek vervangen door een appel ingesmeerd met stroop. Wie jarig is in Ghana krijgt een bijzonder ontbijt. De gelukkige krijgt een hartige puree van zoete aardappel, ui en palmolie. Er worden ook gekookte eieren bij geserveerd. Wanneer je 21 wordt in Zuid-Afrika krijg je van je ouders een sleutel. Dit symboliseert het feit dat je nu volwassen bent en de deur naar de toekomst kan openen. De sleutel komt in verschillende soorten en maten: soms is het een siersleutel met iets in gegraveerd, soms een hele grote sleutel uit karton. In veel Aziatische landen krijg je een rode enveloppe met geld in. De enveloppe heet hongbao. De rode kleur brengt geluk en weert kwade geesten af. In Ierland krijg je ter ere van je verjaardag wel een heel rare beloning. Je vrienden pakken je bij je benen en armen vast en laten dan zachtjes je achterwerk de grond raken. Het aantal tikken die je verdient komt overeen met je leeftijd. In Hongarije wordt er dan weer stevig aan je oorlellen getrokken. “Hopelijk mag je zolang leven dat je oorlellen tot aan je enkels komen!” wensen ze de jarige toe.
Wat eet jij het liefst op je verjaardag?
Ken je nog andere speciale hapjes en drankjes die mensen eten en drinken bij feestelijkheden? Heb je de tekst hierboven aandachtig gelezen? Dan kan je dit zeker oplossen! Verbind het juiste verjaardagseten met het juiste land! Gebruik een meetlat.
Lange noedels Mexico Peperkoek Ghana Piñata China
Zoete aardappelpuree Nederland
Kan jij alle landen vinden die in de woordzoekers verstopt zitten? België - Italië - China - Ierland - Hongarije - Ghana - Nederland - Mexico - Zuid-Afrika
Arabisch Het Nederlands wordt, zoals de meeste talen, van links naar rechts gelezen. Het Arabische geschrift lees je echter van rechts naar links. De letters zien er ook helemaal anders uit dan de onze. Nog enkele kenmerken van het Arabisch: Wist je dat... ... het Arabisch maar 3 klinkers bevat? a, u en i. ... het Arabisch geen hoofdletters kent? ... de letters ‘p’ en ‘v’ niet bestaan in het Arabisch? ... we in het Nederlands wel een aantal leenwoorden uit het Arabisch hebben? Abrikoos, cijfer, gitaar, giraf, limoen, matras en suiker zijn er enkele van. ... onze cijfertekens afgeleid zijn van de Arabische cijfers? Veel slimme wetenschappers, filosofen en wiskundigen uit de geschiedenis spraken dan ook Arabisch en zij hebben ons hun cijferkennis doorgegeven.
Dit is het Arabisch alfabet. Kan jij de tekens overtekenen?
Hier zie je enkele woorden uit de voorstelling in het Arabisch:
Ben je benieuwd hoe de Arabische woorden klinken? Ga dan naar de website translate.google.be en typ een van de Nederlandse woorden, vertaal naar Arabisch en klik op het luidsprekertje. Let wel, de woorden worden uitgesproken door een computer. Ze klinken soms een beetje robotachtig.
Fotografie Kan jij je een dag voorstellen zonder foto’s? We nemen foto’s van onszelf, onze familie en vrienden om leuke herinneringen te bewaren. We zien foto’s in kranten en op het internet. Kijk maar eens rond in de klas! Je zal zeker wat foto’s zien.
Oefenen met een fototoestel Benodigdheden -per groepje een fototoestel -papier -schaar -plakband We delen de klas op in kleinere groepjes. Zoek per groepje een voorwerp uit de klas. Heeft elke groep een fototoestel? Klaar? Start! 1 . Zet het voorwerp op de grond en neem een foto van bovenaf. Dit noemen ze vogelperspectief, want het lijkt wel alsof je van hoog in de lucht naar beneden kijkt, net als een vogel. 2. Zet het voorwerp op een tafel of stoel. Ga gehurkt op de grond zitten en neem een foto. Dit noemen ze kikkerperspectief. Het lijkt wel alsof je door de ogen van een kikker kijkt! 3. Elke camera heeft een zoom. Zelf kan je ook inzoomen door dichter bij het voorwerp te gaan staan. Neem een foto van heel dichtbij. Zo zie je misschien details die je nog niet eerder zag. 4. Je kan natuurlijk ook weer uitzoomen, door ver van het voorwerp te staan. Doe enkele stappen weg van het voorwerp en trek nu een foto (zonder in te zoomen met je camera). 5. Je kan het beeld ook vervormen, met behulp van papier en plakband. Knip een piepklein rondje (vierkantje, driehoekje...) in een blad en kleef dit met plakband voor de cameralens. Neem nu enkele foto’s. 6. Je kan ook een foto nemen zonder eerst te kijken wat je trekt. Kleef het schermpje van de camera af (bij een digitale camera) en schiet in het wilde weg enkele foto’s!
Oorlog In de voorstelling is de vader van Ari, Laïla en Sara zelf een professioneel fotograaf! Maar niet zomaar een fotograaf... Hij is oorlogsfotograaf. Hij gaat dus voor zijn werk naar oorlogsgebieden om er foto’s te nemen. Zo kunnen mensen die zelf niet in aanraking komen met oorlog toch beelden zien van hoe het er aan toegaat. Dat is belangrijk, anders zouden we haast vergeten dat er oorlog is. Om deze foto’s te maken, begeven oorlogsfotografen zich vaak in gevaarlijk gebied. Ze dragen dan een kogelvrij vest en een helm. Zo zien ze er wel een beetje uit als een soldaat. In plaats van een geweer dragen ze dan wel een camera. Herken je de beelden?
Over de makers Mokhallad Rasem - regie Mokhallad Rasem (°1981) is een Iraakse regisseur en acteur. In Bagdad volgde hij een regie- en acteursopleiding aan het Conservatorium en haalde vervolgens zijn diploma voor theaterregisseur aan de Academie voor Schone Kunsten. Hij maakte er ook zijn eerste producties bij het Nationaal Theater van Bagdad. Sinds zeven jaar woont en werkt Mokhallad in België. Hij vond zijn weg naar de Monty in Antwerpen waar hij in april 2010 Irakese copyright: Frieke Janssens Geesten maakte. Deze voorstelling werd geselecteerd voor het Theaterfestival van het Kaaitheater, en behaalde op Theater aan Zee de Jongtheaterprijs. Momenteel resideert Mokhallad in het Toneelhuis, waar hij de komende vier jaar klassiekers uit het Europese repertoire naar zijn hand zal zetten. In augustus 2013 won hij met zijn eerste bewerking, Romeo & Julia, de Young Directors Award op de Salzburger Festspiele.
Paul Contryn - scenografie, figuren en spel
copyright: Rudy Gadeyne
Paul Contryn (°1961) is de huisscenograaf en poppenmaker van DE MAAN. Met zijn jarenlange expertise in figurentheater maakte hij bij veel MAANproducties prachtige figuren. Steeds met een eigen touch weet Paul diverse figuren een subtiele vorm van leven mee te geven. Dit kwam ondermeer tot uiting in de producties Nimmermeer, Gek van liefde, Peter en de wolf, De jongen... Met de productie RAM wordt Paul uitgedaagd om figuren te creëren die in staat zijn om de diverse wereld van televisie, internet, film... weer te geven.
Paul maakt niet enkel de figuren voor RAM. Hij acteert ook in de productie. Paul was als acteur ondermeer al te zien in de MAANproducties De sneeuwkoningin, Peter en de wolf, De piano... Paul weet als geen ander hoe hij figuren kan manipuleren en welke technieken hierbij komen kijken. Saad Ibraheem - muziek en video Saad Ibraheem is een Iraakse filmmaker. Hij studeerde aan de universiteit van Bagdad en week daarna uit naar Duitsland. Hier behaalde hij in 2011 de Master Beeldende Kunst aan de Johannes Gutenberg Universiteit in Mainz. Zijn oeuvre is bijzonder gevarieerd, gaande van documentaires en fictiefilms tot video-installaties. Voor de Duitse tevelivisiezenders ZDF en SWR maakte hij reportages over Irak. Daarnaast werkte hij al eerder samen met Mokhallad en deed video en geluid voor Mijn Paradijs, Caligula en Romeo & Julia. Onlangs maakten Saad en Mokhallad de Vranckx-documentaire ‘Tussen Schelde en Tigris’.
Over de spelers Jessa Wildemeersch - spel Jessa Wildemeersch (°1978) werkt als actrice en theatermaakster in België en de Verenigde Staten. Ze studeerde aan Studio Herman Teirlinck (2000) en viel op haar achttiende al in de prijzen op Theater Aan Zee met de monoloog München in regie van Don Verboven. In 2003 behaalde ze een master’s degree aan The Actors Studio Drama School, waarna ze in 2005 Lifetime Membership verkreeg bij de gerennomeerde Actors Studio in New York. Wildemeersch toerde in België en Noord-Amerika met de monoloog Margaret’s Awakening over de landvoogdes Margaretha van Oostenrijk. Met deze voorstelling werd ze ook uitgenodigd op het Gulmakhak Festival in Iraaks Koerdistan. Jessa werkte voor het eerst samen met Mokhallad Rasem bij de New Yorkse productie W.M.D (just the low points) en Long Days, Short Stories, twee creaties die mede tot stand kwamen door haar vzw les yeux bleus. Daarna volgde nog samenwerkingen bij Caligula, Wachten en Monde. com. Deze laatste, een coproductie van Kunstenfestivaldesarts en Monty, was ook te zien in Théatre des Bouffes du Nord in Parijs. Lore Uyttendaele - spel Lore Uyttendaele (°1987) begon haar toneelcarrière met een opleiding aan het Stedelijk Conservatorium van Mechelen. Ze trad met het straattheatergezelschap CALLARTE op voor Unicef en Centro Cultural de España in Costa Rica en Nicaragua. In 2012 presenteerde ze voor de derde keer op rij het Latijns Amerikaans Filmfestival in Antwerpen. Daarnaast speelde ze in de voorstelling Club Ah!med, een samenwerking tussen Union Suspecte, HETPALEIS en Nieuwpoorttheater Gent in een regie van Chokri Ben Chikha. Lore werkte samen met regisseur Renée Goethijn voor DARK TOURISM (MayDay Festival 2011, Cultuurmarkt Antwerpen 2011), KIER (KIPfestival Gent 2012) en To get properly confused you have to put your head under water. Dat laatste stuk werd geselecteerd voor Theater Aan Zee 2013. Met Mokhallad Rasem kwamen talloze voorstellingen tot stand zoals (Mijn Paradijs) Ritueel. Droom. (op uitnodiging van Théâtre national de Belgique), Monde. com, Caligula, Mijn Paradijs en Wachten, een collaboratie tussen Moussem en het Belgrade International Theatre Festival 2013.