Correct isoleren van een hellend dak
MilieuAdviesWinkel 04/03/2009 Peter Herman
MilieuAdviesWinkel Gratis infoloket voor vragen over duurzaam wonen en leven Project van het Gents MilieuFront MilieuAdviesWinkel Koningin Maria Hendrikaplein 5-6 9000 Gent 09 242 87 59
[email protected] www.milieuadvieswinkel.be
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
Gratis bouwadvies voor… inwoners van Gent, Sint-Niklaas, Destelbergen, Merelbeke, Wachtebeke, Nazareth, Oosterzele, De Pinte, Zelzate, Oudenaarde, Deinze, Aalst, Stekene, Beveren, Zottegem, Oudenaarde en Evergem.
Deel I
Isoleren: principes
Voldoende dik
Koudebrugvrij
Winddicht
Luchtdicht
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
ISOLEREN: principe
1. Voldoende dik isoleren: λ -waarde van materialen λ -waarde = warmtegeleidingscoëfficient [W/mK] Tbuiten = materiaaleigenschap A(m²)
de hoeveelheid warmte die per tijdseenheid door een vlak van 1 m2 met een dikte van 1 m wordt geleid bij een temperatuursverschil van 1 °C (1K). Tbinnen P Hoe lager λ (lambda), hoe beter het materiaal isoleert, We spreken van “isolatiematerialen” indien λ < 0,065 W/mK
Bron: NBN B 62-002; www.butgb.be
ISOLEREN: principe
Voldoende dik isoleren: U-waarde van een wand U-waarde = warmtedoorgangscoëfficiënt U [W/m²K] Geeft aan hoeveel warmte per tijdseenheid door een constructie van 1 m² gaat bij een temperatuursverschil van 1°C (1K). (oude benaming: ‘k’) Hoe lager U, hoe beter de wand isoleert.
U=λ/d voorbeeld : λ = 0,04 (rotswol) - isolatiedikte = 12 cm = 0,12 m U = λ / d = 0,04 / 0,12 = +/- 0,3 W/m²K Opmerking: R-waarde = warmteweerstand R [m²K/W] = 1 / U Geeft aan hoe goed een materiaal de warmte tegenhoudt. Vermits de wand samengesteld is uit verschillende materialen met verschillende dikten moet voor elk materiaal de R-waarde berekend en samengeteld worden. Hoe groter R, hoe meer weerstand tegen geleiding, hoe beter de isolatie. Bron: NBN B 62-002
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
Voldoende dik isoleren: van wettelijke eis tot laag energie woning samenvatting diverse woningtypes
EPB basiswaarden U max min cm
Wandelement Vloeren op volle grond Vloeren boven kelder Vloeren boven buitenomgeving Muren niet in contact met de grond Gemene muren Ramen : totaal (Uf) glas alleen (Ug) Deuren en poorten Hellende daken Platte daken Plafonds
0,4 0,4 0,6 0,6 1 2,5 1,6 2,9 0,4 0,4 0,4
3 8 5 4 2 Alu
(PVC/hout)
0 10 9 10
BOUWTEAM K30 U cm
K45 U
cm
0,35 - 0,4 5-3 0,4 8 0,4 - 0,6 8-5 0,4 - 0,6 7-4 zie opmerking 1,65 - 2,5 PVC/hout - Alu 1,1 - 1,6 1,15 - 2,9 6 PU - 0 0,35 - 0,4 12 - 10 0,35 - 0,4 11 - 9 0,35 - 0,4 12 - 10
0,2 - 0,3 12 - 7 0,3 - 0,4 10 - 8 0,3 - 0,4 10 - 8 0,25 - 0,4 14 - 7 zie opmerking 1,65 PVC/hout 1,1 1,15 6 PU 0,2 - 0,3 OD + 20 - 14 0,2 - 0,3 18 - 12 0,2 - 0,3 22 - 16
Randvoorwaarden:
gebaseerd op 2 verschillende woningen rijwoning: compactheid 2.3, glasaandeel 10 % vloeroppervlak vijstaande woning: compactheid 1.4, glasaandeel 16 % koudebruggentoeslag: 10 %
Opmerkingen:
isolatiedikte in cm isolatie met een lambda waarde van 0,04 W/mK OD = isolerend onderdak van 2 tot 2,5 cm gemene muren: hebben een Umax, maar worden niet meegerekend in K wel extra isoleren als buurruimten niet verwarmd worden U-waarden van de vloer: speciale berekening die rekening houdt met de isolerende werking van de aarde
Bron: zie ook www.energiesparen.be
ISOLEREN: principe
2. Koudebrug-VRIJ isoleren Koudebrug = onderbreking in de isolatieschil ter hoogte van de aansluiting van twee geïsoleerde bouwdelen onderbroken isolatielaag van één (vb dakisolatie tussen kepers of spanten)
Gevolgen: • extra warmteverliezen • condensatie- en schimmelproblemen
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
ISOLEREN: principe
3. Wind- en luchtdichte constructies realiseren Isoleren = droge lucht vasthouden Isolatie waardoor en waarrond lucht vrij kan circuleren isoleert minder goed isolatie opsluiten tussen een winddichte laag aan de buitenzijde en een luchtdichte laag aan de binnenzijde grote aandacht voor aansluitingen
ISOLEREN: principe
Winddicht bouwen Basisprincipe: stilstaande lucht = beste isolator
Dikke trui: een dikke laag luchtbelletjes
Windjak: zorgt ervoor dat de warme lucht niet wordt weggeblazen
Isolatie = dikke laag van kleine pakketjes winddicht verpakte lucht
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
ISOLEREN: principe
Slechte luchtdichtheid: condensatierisico Te veel vocht in de woning en te weinig ventilatie kan resulteren in condensatie in de constructie: door gebrekkige luchtdichtheid door verkeerd geplaatste damprem
Overisoleren kan niet: correct isoleren én ventileren is de boodschap Foto: P. Van den Bossche
ISOLEREN: principe
Condensatie in de constructie Natte isolatie isoleert niet meer Damptransport (diffusie) van binnen naar buiten Damptransport voorkomen: ononderbroken luchtscherm: het meeste vocht komt mee met de vochtige lucht binnen dampdichtere materialen dan buiten: vocht moet makkelijker uit de isolatie verdwijnen dan er in komen
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
Binnen : meestal meer vocht (damp) dan buiten
ISOLEREN: principe
Dampscherm als luchtdichtheid Transport van vocht en lucht is groter via lekken dan door diffusie Het dampscherm moet vooral een luchtscherm zijn
luchtscherm Bron: Pro Clima
ISOLEREN: bouwdelen
A. Hellend dak Pannen, leien,...
Energie : 3 belangrijke elementen
Panlat Tengellat (stoflat) Onderdak
Isolatie tussen kepers Dampscherm Gordingen
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
1.
onderdak > winddichtheid
2.
isolatie > voldoende dik
3.
dampscherm > luchtdichtheid
ISOLEREN: bouwdelen
1. Het onderdak 1. 2. 3. 4. 5.
Functies van het onderdak: regenbescherming bouwfase occasionele lekken, stuifsneeuw waterdicht en winddicht afschermen van isolatie damptransport vanuit isolatie toelaten (dampopen) eventueel: isoleren en koudebrug door spanten opvangen
Keper Onderdak (dampopen) Tengellat Panlat Dakpan
Bron: Gutex, Dialoog
Voorbereidingen aan het onderdak Soorten onderdak: Ecologisch: Celit, Gutex, Pavatex Niet ecologische materialen: Biplex, eternit-platen, tyvek
Het onderdak winddicht maken. Met een speciaal doorvoor voorziene tape moet je alle spleten en gaten dicht maken. De aansluitingen met de muur of de muurbalk kan je afdichten met de daarvoor voorziene aansluitingen. Meestal stopt het onderdak voor de nok van het dak en sluiten de 2 helften niet winddicht op elkaar aan. Hiervoor kunnen we ook de gepaste tape gaan gebruiken.
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
ISOLEREN: bouwdelen
Het onderdak (winddicht uit te voeren) Types onderdak cementvezelplaat (‘menuiserite’,...) dampopen of microgeperforeerde folies (Tyvek, Biplex, Corovin,...) houtvezelplaten (Gutex, Celit 4D,...)
onderdak vezelcementplaat
Onderdak houtvezelplaat (met of zonder bitumen) 65% duurder
Met de tand naar boven ! Bron : Menuiserite, Gutex, Celit 4D, Steico
ISOLEREN: bouwdelen
2. Isolatie met rotswol (bij dak met gordingen en kepers) Eerste laag isolatie: passend aanbrengen tussen de kepers Onderdak (dampopen) Panlat Tengellat Keper
Gording 8x23 cm
Illustraties: Rockwool
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
ISOLEREN: bouwdelen
Isolatie (bij dak met gordingen en kepers) Tweede laag isolatie: onder de kepers door Integrale isolatielaag (niet onderbroken door kepers) Hulpkeper Hoekijzer (kozijnanker)
Derde laag isolatie: tussen de hulpkepers
Bron: foto ISOVER
3. Damprem of dampscherm (luchtdicht uitvoeren en vrijwaren van doorboringen) Steeds langs de warme zijde! Naden en randen afkleven
Dampscherm (lucht(luchten dampdamp-dicht) dicht) perfect te plaatsen Leidingspouw (optie) voor het wegwerken van kabels en spots Binnenafwerking
Geen mechanische spanning aan het dampscherm! Bron: Pro Clima
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007
ISOLEREN: bouwdelen
Dakisolatie: soorten en materialen Platen: halfharde platen genieten de voorkeur: ze kunnen goed aansluitend tegen het houtwerk geplaatst worden vb. minerale wol, vlas, cellulose, houtvezel Flensdekens: minerale wol isolatiedekens op rol met dampscherm (enkel bij spantendak !) Naden en randen afkleven! Vlokken: ingeblazen cellulose (papiervlokken)
Illustraties : Isover - IsoFloc
Dialoog vzw - Na-isoleren najaar 2007