College van 9 oktober 2015 Integraal waterplan moet stad beschermen bij hevige neerslag (SW A188 nr. 08408) .................... 2 Stad investeert in brede leeromgeving via acht pilootprojecten (CS A107 nr. 08114) .................... 5 Bijlage: acht pilootprojecten brede leeromgeving ............................................................................ 7 Stad verfijnt beleid voor markeringen aan garages (SW A190 nr. 08410) .................................... 10
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
1 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
Integraal waterplan moet stad beschermen bij hevige neerslag (SW A188 nr. 08408) Met de ondertekening van het burgemeestersconvenant ‘Mayors Adapt’ verbond de stad Antwerpen zich tot het uitwerken van een stedelijke adaptatiestrategie om het hoofd te bieden aan het veranderende klimaat. De stad liet de lokale effecten van deze veranderingen in kaart brengen. Een eerste model gaf meer inzicht in het stedelijk hitte-eilandeffect dankzij een hittestudie die door VITO werd uitgevoerd. Een tweede model werd op vraag van de stad opgesteld door Prof. Willems van de KU Leuven. Hij nam het huidige en toekomstige lokale neerslagklimaat onder de loep. Het college nam kennis van zijn studie en gaat aan de slag met de beleidsaanbevelingen en vervolgacties. Het lokale neerslagklimaat in Antwerpen Uit de studie blijkt dat de extreme neerslagintensiteiten in Antwerpen, die meestal verantwoordelijk zijn voor de lokale riolerings- en waterloopoverstromingen, veelal gelijklopen met de rest van Vlaanderen. Toch is er een verschil te meten in verschillende Antwerpse regio’s. Dit betekent dat stortregens gemiddeld heviger zijn op sommige locaties dan op andere. Deze studie brengt ook de verandering van het lokale neerslagklimaat ten gevolge van de klimaatverandering op langere termijn in kaart. Volgens de onderzoekers kan de stad zich verwachten aan een gemiddelde daling van de totale jaarlijkse neerslag, hoofdzakelijk in de zomer. De wintermaanden kunnen vergelijkbaar zijn aan de huidige winters of iets natter zijn. Tijdens de zomerse regenbuien kunnen echter de neerslagintensiteiten dan weer veel heviger zijn. Een ‘klimaatverzekering’ voor Antwerpen De studie brengt nieuwe inzichten over het lokale klimaat in Antwerpen. Toch benadrukt de KU Leuven dat deze resultaten niet als ‘exact’ mogen worden beschouwd. De Antwerpse gegevens waarop het onderzoek zich baseert, zijn in duur nog vrij kort. De universiteit pleit echter voor het voorzorgsprincipe. Net zoals gebouweigenaars een brandverzekering nemen voor hun huis, waar de kans op een ongeluk misschien wel klein is, maar de schade erg groot; zo zou de stad door een
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
2 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
hele set van adaptatiemaatregelen een ‘klimaatverzekering’ kunnen nemen voor wateroverlast op haar grondgebied. Wat doen stad en rioolbeheerder? De bestaande openbare rioleringen zijn in het verleden ontworpen om het regenwater te verwerken van extreme buien die statistisch gezien eens om de vijf jaar voorkomen. De tendens naar die ‘extremere buien’ is de laatste jaren echter reeds zichtbaar geworden. Bovendien zorgt de toenemende verharding in de stedelijke omgeving voor een bijkomende druk op de riolering. De stad en rioolbeheerder rio-link nemen daarom nu al hun verantwoordelijkheid. Nieuwe rioolstelsels hebben een hogere capaciteit. In stadsontwikkelingsprojecten wordt verharding zoveel mogelijk vermeden en wordt, waar mogelijk, het regenwater opgevangen en ruimtelijk geïntegreerd in de aanleg van straten en parken. Bufferen en infiltreren is een maatregel die consequent in stadsontwikkeling en openbaar domein zal doorgevoerd worden. In de ontwikkelingen van Nieuw Zuid en Neerland, bijvoorbeeld, wordt het regenwater van daken en straten opgevangen in grachten en lager gelegen delen van het park. Daar kan het insijpelen in de bodem waardoor het rioolsysteem wordt ontlast. Ten slotte werkt rio-link in opdracht van de stad aan een ‘hemelwaterplan’. De bedoeling is om voor elke wijk in Antwerpen maatregelen te definiëren om riooloverstromingen vandaag en in de toekomst te vermijden. In een stedelijk ‘waterplan’ zal de stad vervolgens de ruimtelijke integratie van water in de stad verder uitdiepen. Wat kan de Antwerpenaar doen? Hoe minder regenwater er naar de riolering stroomt, hoe lager het risico op wateroverlast op straat én in de eigen woning is. Het is daarom aangewezen om regenwater zoveel als mogelijk plaatselijk te hergebruiken, vast te houden en vertraagd af te voeren of – nog beter – te laten insijpelen in de bodem. Dit kan door te kiezen voor waterdoorlatende materialen en door groendaken en regenwaterputten aan te leggen. Antwerpenaars kunnen al langer op professioneel advies en financiële steun van het EcoHuis rekenen om dit soort van investeringen uit te voeren.
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
3 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
Op deze webpagina van het EcoHuis vinden ze hierover informatie. Ook rio-link ondersteunt bewoners zowel praktisch als financieel om hun eigen regenwater af te koppelen bij de aanleg van een gescheiden riolering. Bij
nieuwbouw
en
grondige
verbouwing
zijn
deze
ingrepen
via
de
gewestelijke
stedenbouwkundige verordening ‘hemelwater’ en de Antwerpse bouwcode reeds verplicht. In de vernieuwde bouwcode zijn groendaken verplicht op platte daken, mogen tuinen niet volledig worden verhard en moeten parkeerplaatsen aangelegd worden in waterdoorlatende materialen. Om regen- en afvalwater in laaggelegen ruimtes te vermijden, mogen ondergrondse ruimtes enkel via een pomp worden aangesloten op het rioolstelsel. Eigenaars kunnen zich bovendien beveiligen door het plaatsen van een terugslagklep. Meer info over maatregelen die inwoners kunnen nemen om zich te beschermen tegen overtollig regenwater zijn te vinden op: http://www.riolink.be/_uploads/rio-link.water-link.be/brochures/brochure%20M1.129%20-%20regenwater.pdf. Een uitgekiende mix aan maatregelen die door alle actoren in de stad ondersteund wordt, zowel de particuliere huiseigenaars, bedrijven als openbare instellingen, zal er voor zorgen dat Antwerpen op termijn een klimaatrobuuste stad wordt, die een antwoord kan bieden op extreme neerslag.
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
4 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
Stad investeert in brede leeromgeving via acht pilootprojecten (CS A107 nr. 08114) De grootstedelijke context brengt heel wat uitdagingen met zich mee, ook voor kinderen en jongeren. De stad wil hun ontwikkelingskansen actief vergroten, hun ervaringswereld uitbreiden en hen laten opgroeien tot competente, actieve burgers. De brede leeromgeving biedt hierop een antwoord. Via een subsidie ondersteunt de stad acht pilootprojecten. De projectwerking moet een opstart zijn naar een meer uitgebreide en structurele samenwerking tussen onderwijs, jeugd, cultuur, sport,… Er zijn in de stad vele organisaties die een bijdrage leveren aan de brede ontwikkeling van kinderen en jongeren. De stad wil hen verenigen in brede leeromgevingen. Dit zijn buurtgerichte samenwerkingsverbanden waarin scholen samenwerken met andere partners zoals andere scholen, jeugdwerkorganisaties,
sportverenigingen,
bibliotheken,
culturele
centra,
socio-culturele
verenigingen, buurt- en welzijnsorganisaties,… Om dit te stimuleren voorziet de stad in totaal 38 000 euro aan subsidies voor verschillende pilootprojecten. “Deze projectsubsidies zijn een experiment om te bepalen welke projectformules effectief kunnen uitgroeien tot een brede leeromgeving”, zegt Claude Marinower, schepen voor onderwijs, “De partners worden via de subsidieregeling aangespoord om meer vraaggericht te werken waardoor het aanbod beter afgestemd wordt op de noden van de kinderen. Bovendien laat deze aanpak toe om efficiënter om te springen met de schaarse ruimte binnen de stad.” Met de brede leeromgeving legt de stad nu de nadruk op inhoudelijke samenwerking tussen meerdere scholen en een brede waaier aan lokale partners, die al dan niet infrastructuur delen. Die samenwerking zal buurtgericht en op termijn duurzaam zijn. De brede leeromgeving draagt bovendien bij aan het terugdringen van de ongekwalificeerde uitstroom door het verhogen van het welbevinden en de leermotivatie van kinderen en jongeren. Daarnaast krijgen kinderen en
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
5 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
jongeren toegang tot een gevarieerd aanbod dat zowel hun binnen- als buitenschoolse participatie verhoogt en hun interesseveld verbreedt. “Door de toegang tot een gevarieerd vrijetijdsaanbod te verhogen zet dit stadsbestuur maximaal in op het creëren van ontwikkelingskansen voor álle kinderen en jongeren”, stelt schepen voor jeugd Nabilla Ait Daoud. Schepen voor sport, Ludo Van Campenhout, vult aan: “Sport is een ideaal instrument voor maatschappelijke integratie. Met Sporting A en de ondersteuning van onze sportverenigingen bouwen we mee aan een brede leeromgeving, zodat we vanuit de interessewereld van jongeren hen betere ontwikkelingskansen bieden.” “Het is belangrijk dat jongeren zo vroeg mogelijk vertrouwd raken met kunst, cultuur en literatuur. Via de bibliotheken bereiken we al meer dan 90% van alle basisscholen in Antwerpen. Met deze initiatieven verbreden we het culturele blikveld en zetten we extra in op een kunst- en cultuurbeleving voor nog meer schoolgaande jongeren”, besluit schepen voor cultuur Philip Heylen. Het college besliste vandaag om acht pilootprojecten, die toewerken naar een brede leeromgeving, financieel te ondersteunen. Een project kan maximaal drie jaar duren. Daarna dient de samenwerking tussen de partners structureel ingebed te worden. In de bijlage worden de pilootprojecten toegelicht. Als bijlage een overzicht van de acht pilootprojecten.
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
6 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
Bijlage: acht pilootprojecten brede leeromgeving Deurne-Zuid / Tiptop Via een brede leeromgeving wordt een actieve buurtwerking opgezet in nauwe samenwerking met de school. Een jeugdfeest geeft de brede leeromgeving een officiële start met alle partners die er deel van zullen uitmaken (andere scholen in de buurt, het webpunt, de bib, Opsinjoren, lokale fotoclub, JES, Buurtsport en andere lokale verenigingen). Aansluitend wordt er een woensdagnamiddagaanbod uitgewerkt waardoor jongeren meer zicht krijgen op de mogelijkheden in hun wijk en zo hun ontwikkelingskansen vergroten. Sint-Andries/ De Zotterikskes Het
Museum
Plantin-Moretus
start
met
het
project
de
'Zotterikskes'.
Vanuit
een
samenwerkingsverband tussen Museum Plantin-Moretus, het ModeMuseum, verschillende scholen, lokale verenigingen en de bibliotheek wordt een woensdagnamiddagaanbod uitgewerkt voor telkens 36 kinderen. Het betreft onder andere een workshop 'boekendiefjes' waarbij kinderen hun eigen verhaal leren drukken en inbinden. Dit woensdagnamiddagaanbod is een proefproject om aansluitingsmogelijkheden op de schooluren uit te testen en zo een innovatieve vorm van naschoolse opvang te bieden. Brederode / Room 13 Room 13 is een concept afkomstig uit Schotland, gestart door een kunstenaar, waarbij de ruimte functioneert als een atelier waar kinderen steeds kunnen binnenwandelen, kijken en ook zelf werk maken zonder enige verplichting of opdracht. Dit project start experimenteel op in basisschool De Zonnebloem en zal van daaruit de basis zijn voor een brede leeromgeving in de buurt. Door een samenwerking met de buurt, andere lokale scholen, het initiatief buitenschoolse kinderopvang Dobbelido,...wordt uitgetest of dit concept maatschappelijk kwetsbare jongeren beter kan betrekken in de wijk en de jongeren kan enthousiasmeren.
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
7 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
Deurne Kronenburg/Merksem Dokske Deze wijken, die fysiek van elkaar gescheiden zijn door het Albertkanaal, hebben soortgelijke problematieken. Door in elke wijk projecten op te starten en over te brengen naar de overkant, kunnen de wijken en jongeren van elkaar leren en kennis uitwisselen. Er zijn verschillende spelers die betrokken zullen worden in de brede leeromgeving, zoals JES, Kras, Studio Start voor jonge kunstenaars, het ontmoetingscentrum in Merksem, de buurtbewoners,… Berchem Groenenhoek / De Vertellerij De Vertellerij is een belevenisbibliotheek voor kinderen. De bibliotheek wil door de opstart van een participatieproject nog meer evolueren naar een brede leeromgeving en zowel de buurt als verschillende partners betrekken. Het participatieproject en hieraan gekoppeld het eindproduct moeten de drempel naar de bibliotheek verder verlagen en de samenwerking van de buurt met de bibliotheek symboliseren. Berendrecht-Zandvliet-Lillo Binnen het district Berendrecht-Zandvliet-Lillo zullen een aantal basisscholen in samenwerking met de jeugddienst, de cultuurantenne en de sportdienst een brede buurt/brede school op districtsniveau uitwerken. Het initiatief start vanuit de Berenschool en omvat onder andere volgende delen:
Leerlingen uit de Berenschool brengen hun leer- en leefomgeving digitaal in beeld om zo zicht te krijgen op de leerkansen in de buurt en de mogelijke partners en infrastructuur.
De Berenschool start met een peterschap over het poldermuseum in Lillo. Leerlingen gaan in samenwerking met de cultuurantenne na welke activiteiten ze kunnen bedenken voor het museum en hoe ze het aantrekkelijker kunnen maken voor kinderen.
Linkeroever / City Pirates De Merksemse sportclub City Pirates wil haar sociale buurtsportwerking na Luchtbal graag uitbreiden naar Linkeroever. Samen met verschillende partners willen de City Pirates vanuit de begeestering die sport oproept en de structuur die een semi-professionele sportclub biedt, maatschappelijk kwetsbare jongeren helpen ontplooien en er in samenwerking met verschillende
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
8 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
partners een brede leeromgeving opzetten. In een eerste fase zal voornamelijk de stedelijke jeugddienst het opzetten van een netwerk trekken. Linkeroever /huistaakondersteuning Op Linkeroever is er veel schooluitval en schoolachterstand. Al in de basisschool lopen jongeren van Europark veel meer schoolse vertraging op dan het Antwerpse gemiddelde, wat kan leiden tot meer ongekwalificeerde uitstroom. Jeugdwerkpartner Formaat, die al aanwezig is in de wijk, vangt naschools deze kinderen op terwijl ze hun huiswerk maken. Kinderen krijgen in groep (20 tot 25 kinderen) naschools een plek aangeboden waar ze hun huiswerk kunnen maken en waar ze ook ondersteund worden. De jeugddienst van het district Antwerpen ondersteunt dit project om zo vrijwilligers te betrekken en op die manier de kwaliteit en het bereik van dit initiatief te verhogen. Kinderen met een lees- of rekenachterstand kunnen op dit moment echter nog onvoldoende ondersteund worden. Bedoeling is door een samenwerking met de lerarenopleiding van de Karel de Grote-Hogeschool en de Boekenkaravaan, een lees- en taalbevorderingsinitiatief, kinderen uit het 1ste en 2de leerjaar een intensieve ondersteuning aan te bieden, zodat zij al van bij de start van hun schoolcarrière geen schoolse vertraging oplopen. Dit zal in overleg gebeuren met de SESleerkrachten (socio-economische status) van de scholen op Linkeroever. De stad wil de twee hogervermelde projecten op Linkeroever (City Pirates en de huistaakondersteuning) laten samengroeien tot één brede leeromgeving op Linkeroever.
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
9 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
Stad verfijnt beleid voor markeringen aan garages (SW A190 nr. 08410) De stad Antwerpen krijgt regelmatig de vraag van inwoners om de inrit voor hun garage af te bakenen. Het college heeft vandaag het beleid rond het markeren van parkinginritten verder verfijnd. Zo wordt het ongemak voor bewoners beperkt. Schepen Koen Kennis legt uit: “Wanneer automobilisten te dicht tegen de inrit van garages parkeren, kunnen bewoners vaak hun garage niet meer in of uit. Daarom heeft de stad de beleidslijn ‘hinderlijk parkeren aan inritten’ uitgewerkt. Die laat gebruikers van een garage toe om een aanvraag in te dienen om hun inrit te markeren.” Na een positieve evaluatie worden er in de betreffende straat parkeervakken aangebracht waarbinnen geparkeerd dient te worden. In smalle straten is het aanbrengen van parkeervakken echter niet mogelijk. De stad heeft voor deze straten ‘verdrijvingsvlakken’ toegevoegd aan de beleidslijn. Zo wordt er in smalle straten rechts en links van de inrit een driehoek van ongeveer 1 meter breed op 1,5 meter lang aangebracht. Op deze vlakken mag niet geparkeerd worden. De markeringen laten politiediensten toe efficiënter op te treden bij foutparkeren. Burgemeester De Wever: “We verduidelijken waar automobilisten wettig kunnen parkeren en geven een sterk signaal. Wordt er buiten het parkeervak of op het verdrijvingsvlak geparkeerd, dan begaat men een overtreding.” De stad heeft al 27 ingediende dossiers positief beoordeeld in 22 straten. Eind 2015 starten de eerste schilderwerken, na het informeren van alle bewoners in de betrokken straten. In het district Antwerpen komen de Cobdenstraat, de Provinciestraat, de Zandvlietstraat, de Balansstraat en de Maaldersstraat in aanmerking. In Berchem gaat het om de Walemstraat, de Jan Breydelstraat, de Wapenhaghestraat, de Klauwaardstraat en de Helderstraat. Voor Borgerhout zijn
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
10 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen
het de Borsbeekstraat en de Kortrijksestraat. In Deurne worden markeringen aangebracht in de Van Hallestraat, de Van Cortbeemdelei, de Van Nevelestraat en de Van Weselestraat. In Ekeren gaat het om de Leopoldlei, in Hoboken om de Notelaarstraat en in Merksem om de Kwadeveldenstraat. In Wilrijk ten slotte zijn het de Polostraat, de Ullenstraat en de Uitspanningstraat. Bewoners kunnen een aanvraag indienen via www.antwerpen.be onder ‘maatregelen garage’. Klik hier voor de rechtstreekse link naar de webpagina met meer info.
Voorbeeld van verdrijvingsvlakken
Persbriefing college 9 oktober 2015
Ondernemen en stadsmarketing
11 / 11 Grote Markt 1 – 2000 Antwerpen