Adviesraad Dierenwelzijn Antwerpen – februari 2015 Brief aan het College betreft het OFFERFEEST 2014 en AANBEVELINGEN voor 2015
In zijn vergadering van 18.11.2014 heeft de Adviesraad Dierenwelzijn Antwerpen (ADA) besloten naar aanleiding van het Offerfeest een advies voor 2015 neer te schrijven. Hierbij steunen wij op
de verschillende verslagen van het Offerfeest 2014 de Europese verordening 1009/2009 (Europese VO) die onder andere zegt dat rituele onverdoofde slachtingen enkel in een erkend slachthuis mogen uitgevoerd worden de beleidsnota van minister Weyts, die o.m. instaat voor het geregionaliseerde welzijnsbeleid voor dieren, waarin deze verklaart zich aan de Europese VO te houden.
In conclusie van deze voorgaande punten meent ADA 1. dat de stad Antwerpen in staat is een tijdelijke slachtvloer te organiseren met vlot verloop. 2. dat verdoofde rituele slachtingen op een tijdelijke slachtvloer mits strikte regels zouden kunnen georganiseerd worden. 3. dat onverdoofde rituele slachtingen enkel in een erkend slachthuis kunnen uitgevoerd worden.
In geval in 2015 onverdoofde rituele slachtingen enkel in een erkend slachthuis worden uitgevoerd, argumenteert en adviseert ADA het volgende: 1. De in 2014 op de tijdelijke slachtvloer betrokken moslims in 2015 actief en individueel informeren over de vigerende wetgeving en reglementen voor dierenwelzijn, volksgezondheid en openbare orde: òòk in het belang van de gezondheid van hun eigen families. 2. In 2014 werd geen enkele thuisslachting gerapporteerd. Dit zou op een positieve evolutie kunnen wijzen. Mogelijks was er een tekort aan officiële - en sociale controle. Er kan een meldpunt geïnstalleerd worden voor opgemerkte sluikslachting. Duidelijke sancties op vastgestelde overtredingen dienen voorzien en vooraf bekend gemaakt te worden. 3. De (beperkte) capaciteit van de erkende slachthuizen dient tijdig bekend gemaakt te worden opdat de moslims in spreiding in tijd voor het aanbieden van hun dieren voor slachting in een erkend slachthuis zouden voorzien en vooral alternatieven zouden gebruiken. 4. ADA raadt aan om de schapen vanaf de moskee(s) te distribueren, in samenwerking met het FAVV, zodat slachthuizen zich op hun kerntaken kunnen toespitsen. (cfr Nederland) 5. ADA raadt aan om op de dag van het Offerfeest enkel schapen toe te laten in het slachthuis indien zij voor die dag reeds bij de verkoper of de aanvoerder in de volledige nekstreek geschoren werden. Ook zo kan het slachthuis zich op zijn kerntaak toespitsen. (cfr Nederland) Het scheren van de nek spaart de fysieke belasting van de offeraar en komt het welzijn van de dieren ten goede.
1
In geval in 2015 of daarna verdoofde rituele slachtingen op tijdelijke slachtvloeren zouden worden georganiseerd argumenteert en adviseert ADA het volgende: Mits verdere inzet op dierenwelzijn en bijkomende aandacht voor volksgezondheid kan Antwerpen tijdelijke slachtvloeren organiseren op hetzelfde elan. 1. Opstalling praktisch Enkel dieren van gelijke leeftijd -vóór doorbraak definitieve tanden- en gelijke gewichtsklasse dienen toegelaten te worden. Dieren met elektronische oormerken dienen de voorkeur te genieten, omdat deze bij het aflezen vanop afstand het ethologisch rustgevende kuddegevoel helpen respecteren. Gehoornde dieren dienen omwille van de verdoving geweigerd te worden. Enkel dieren met vooraf geschoren nek worden toegelaten. Deze maatregelen kunnen, zeker op een tijdelijke vloer, de administratieve en praktische handelingen vergemakkelijken en het dierenwelzijn bevorderen. Drank- en voedervoorziening zijn zonder uitzondering voor alle dieren te voorzien. Voldoende strooisel en ventilatie te voorzien om ook bij extreem variabele weersomstandigheden het welzijn van de dieren te verzekeren.
2 Elektronische oormerken hebben het voordeel dat deze twee letters en negen cijfers, ter identificatie van het dier iets vlotter afleesbaar zijn met een scanner op een lange arm, zodat dieren niet door de fysieke mens wordt opgejaagd. De chip zit in het rechteroor.
2. Aanvoer en drijven schapen Moslims behoren, net als andere Antwerpenaren en bij extensie ook de Vlamingen of de Belgen, tot de meer verstedelijkte bevolking. In die zin hebben de moslims of de gemiddelde Belg weinig of geen kennis of vaardigheid in de omgang met schapen als ‘huisdier’. Schapen zijn kuddedieren. Zij verplaatsen zich gemakkelijker als ze naast elkaar en in een kleine groep zijn. ADA adviseert de lange drijfgangen voor individuele dieren af te schaffen en te beperken tot een zeer korte drijfgang voor individuele fixatie. ADA stelt voor de dieren in groep, per lot of per stalhok te laten drijven door vaardig personeel met kennis van zaken. Dit houdt in dat de individuele eigenaar of begeleider ter zijde en in groep de dieren kan begeleiden vanuit de stal tot bij de offeraar, maar dat zij zelf de dieren niet langer manipuleren. Dit houdt ook in dat de eigenaars of begeleiders hun beurt afwachten naargelang de volgorde van de te slachten loten (bv. via loting) en niet volgens hun persoonlijke voorkeur.
Dit houdt in dat dieren al bij de verkoper geïdentificeerd zijn. Dit zou binnen gecompliceerde BE nummers per lot al bij de verkoper kunnen vereenvoudigd worden met extra en eenvoudige herbruikbare halsbandnummers. (geen bijkomende oormerknummers) 3. Fixatie Goede fixatie bij verdoofde of onverdoofde slachting is noodzakelijk en dient zo kort mogelijk te duren, zowel voor de veiligheid van het personeel als om de spanning en het lijden van het dier te beperken. Zeker in geval van verdoofde rituele slachting dient men te voorzien in een mechanische fixatie die niet door het personeel wordt uitgevoerd. Bij elektrische bedwelming dient men uit veiligheidsoverwegingen een restrainer te gebruiken. De onstabiele hoge burry’s, een soort kuip op (te)hoge poten waar de schapen op hun rug in worden gelegd, met kleine wielen die moeten voortgeduwd worden op een oneffen ondergrond en waar de schapen vervolgens uittuimelen of spartelen, dienen dus afgevoerd te worden.
Restrainer: een fixatietoestel voor dieren, bestaande uit twee rollende banden die het dier zijdelings vast drukken en vooruitstuwen tot bij de bedwelming en kelingsplaats.
3 4. Bedwelming/verdoving Gezien -en zoals in verschillende andere moslimculturen aanvaard- een bedwelming omkeerbaar dient te zijn voor de moslims, kan enkel een elektrische bedwelming -uitsluitend op de kop- gebruikt worden. Het brengt het dier naar een korte periode van pijnverlies en bewusteloosheid. Er dient controle op afstelling van het toestel volgens de gewichtsklasse van de schapen en op het gebruik zelf te zijn. Er dient een back-up bedwelmingsmethode bij falen op een tijdelijke slachtvloer aanwezig te zijn.
elektrische bedwelming
5. Doden Het doden van het dier met een keelsnede dient snel en vaardig met vlijmscherp gepast materiaal te gebeuren. De vaardigheid en het materiaal van de officiële slachters voldeden op eerdere Offerfeesten niet altijd . ADA adviseert dat de offeraars met succes een praktische en onafhankelijke gestandaardiseerde opleiding doorlopen, gekoppeld aan een externe controle en een examen om toegelaten te worden op een tijdelijke slachtvloer. Zo meent ADA dat de offeraar vakbekwaamheid moet hebben voor wat betreft het bedwelmen en de effectiviteit ervan alsook voor wat betreft het monitoren van de tekenen van afwezigheid van leven evenals kennis en vakbekwaamheid van back-up bedwelmingsmethoden. Wij willen hier verwijzen naar bijlage IV van VO1099/2009. Wij menen dat voldoende rustpauzes voor de offeraars moeten voorzien worden en de nek van de schapen op voorhand dient geschoren te zijn om het werk te verlichten. De slachtcapaciteit per slachtplaats dient beperkt te worden per tijdseenheid en per offeraar (bepaald door de tijdsduur van bedwelming tot dood van het dier) ofwel dienen de taken gelijktijdig over meerdere offeraars per slachtplaats verdeeld te worden om zo bedwelming en dood per dier op te volgen. 6.
Controle
Het functioneren van de dierenartsen en/of hun briefing voor wat betreft hun taak op eerdere Offerfeesten wordt in vraag gesteld. Een degelijke controle met autoriteit moet duidelijker aanwezig zijn. Het aanstellen van voldoende dierenartsen die specifieke kennis van de wetgeving en de reglementering terzake hebben is nodig. Zij dienen op alle kritieke welzijnspunten aanwezig te zijn. Laat de politie zowel bij de aanvoer van de dieren als op de slachtplaats autoriteit en bijstand verlenen zowel aan de ambtenaren van het FAVV als aan de dierenartsen. De werksituatie is redelijk bedreigend: iedereen, behalve de controle, heeft een mes bij de hand. De uitvoering van de taak van de politie tijdens het offerfeest zou er baat bij hebben als de ingezette politiebeambten vooraf een aangepaste basisopleiding zouden krijgen. 7. Volksgezondheid Gezien de tijdelijke slachtvloeren steeds succes kenden bij een groot deel van de moslimbevolking, heeft de hygiëne op de tijdelijke slachtvloer grote invloed op de gezondheid van een grote groep mensen. Extra informatieborden over voedselveiligheid en risicohoudend materiaal zijn daarom aangewezen. Extra mankracht voor onafgebroken opruimen of een systeem met een beloning (cfr winkelkarretje terugzetten en muntstuk terugkrijgen) bij opruimen van de slachtvloer lijkt
4
een must. Ook hier is extra (dierenarts) controle te voorzien. Het gaat om de volksgezondheid van de moslims en bij extensie van de volledige Antwerpse bevolking.
In het belang van zowel dierenwelzijn als volksgezondheid hoopt ADA dat de Stad deze evaluatie en geargumenteerde aanbevelingen ten nutte zal maken bij de (eventuele) organisatie van rituele slachtingen ter gelegenheid van het moslim-offerfeest.
5
