BOUWEN & RENOVEREN WONEN. Een warme winter. Laat je verwarmen door een MazoutExpert. Een goede cv-regeling is geld waard

BOUWEN & RENOVEREN Het Nieuwsblad De Gentenaar De Standaard

Laat je verwarmen door een MazoutExpert Een goede cv-regeling is geld waard FOTO: LEVIS

FOTO: DANFOSS

Een warme winter

>>

WONEN

GRATIS BIJLAGE

BIJ DE KRANT VAN 12 NOVEMBER 2009

Commerciële bijlage, valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie.

LEVIS

>02

             

Goed begonnen is half gewonnen Een van de geheimen van onberispelijk schilderwerk is een goede voorbereiding en het gebruik van een primer. Dit is een soort grondverf die zal dienen als basis voor je verf en die er voornamelijk voor zorgt dat de verf beter hecht.

Ongeschilderde plafonds Welke voorbereiding? Eventuele oneffenheden wrijf je weg met een houten blokje. Putten, barsten en spleten vul je op met een plamuurmes en plamuur. In combinatie met Levis verf geven de vulmiddelen van Polyfilla een perfect eindresultaat. Laat het vulmiddel uitharden, en schuur het daarna vlak met een stuk fijn schuurpapier. Stof goed af.

>>

Welke primer? Nieuwe, ongeschilderde plafonds strijk je in met 1 laag Levis Primer Mur & Plafond. Deze primer is de ideale grondlaag voor plafonds die een eindlaag krijgen met Levis Plafond of Levis Plafond Expert. Primer Mur & Plafond voedt en versterkt de ondergrond, is zeer dekkend en reukarm. Wanneer de ondergrond verpoedert, dan moet hij worden gefixeerd met Isoprim. Dit is een isolerende primer op solventbasis die de coherentie van de ondergrond verbetert. Verpoedering kan je vaststellen door met je handpalm over het plafond te wrijven. Hangt er poeder aan je hand, breng dan met een muurrol een laag Isoprim aan. Laat 24 uren drogen, schuur op met schuurpapier P180, ontstof en breng één of twee lagen Levis Plafond of Levis Plafond Expert aan.

Reeds geschilderde plafonds Welke voorbereiding? Was het plafond af met water en 10% ammoniak. Gaten en barsten vul je op met een geschikt vulmiddel uit het Polyfilla assortiment. Laat drogen, schuur op, en ontstof.

Met medewerking van Levis & Polyfilla Gratis nummer 0800 24 111 www.levis.info Gratis nummer: 0800 32 000 www.polyfilla.be  je     nieuwsblad.be/wonen

Welke primer? In principe is er geen primer nodig als het plafond nog in goede staat is. Indien er moet bijgeplamuurd worden, of bij sterk vervuilde plafonds, met roet-, nicotinevlekken of vochtkringen, gebruik je Isoprim. 24 uur na een laag Isoprim kan een plafond worden overschilderd met een watergedragen verf . Ook plafonds die vroeger werden geverfd met een synthetische lakverf kunnen na een goede voorbereiding en 1 laag Isoprim heel eenvoudig worden afgewerkt met een gewone plafondverf. Laat de primer 24 uren drogen, schuur op met schuurpapier P 180 en ontstof. Werk af met één of twee lagen Levis Plafond of Levis Plafond Expert. Levis Plafond is een extra matte, drogende acrylaatverf die niet vergeelt en onregelmatigheden van de ondergrond maskeert. Levis Plafond Expert is eveneens zeer mat, en is bij uitstek geschikt voor het isoleren van vochtkringen en nicotinevlekken.

Beide soorten plafondverf breng je aan met een rol. De kanten werk je af met een borstel.

Gebruik het juiste gereedschap

Naast de juiste voorbereiding en de juiste primer is voor een geslaagd eindresultaat ook het juiste gereedschap van essentieel belang. Voor het plamuren is het belangrijk dat de rand van het mes onbeschadigd is. Anders krijg je geen glad, effen oppervlak. Voor het schilderen van plafonds is een polyamide rol met kortharige vezels van 10 à 12 mm het meest geschikt. Je herkent ze meestal aan de blauwe of gele streep in de stof. De meeste plafondverven zijn op waterbasis. Het meest geschikt voor deze verven zijn borstels met synthetische haren, polyester of een mengeling van polyester en varkenshaar.



BOUWEN & RENOVEREN

Een

EEN WARME WINTER

03<

warme winter

N

a een heerlijk lange warme zomer zijn de dagen weer korter en kouder geworden. Tijd om ons voor te bereiden op een warme winter. Dat kunnen we door onze woning goed te isoleren en voldoende te verwarmen. Maar ook door onze verwarmingsinstallatie goed te regelen. We willen uiteraard een verwarmingsketel van goede kwaliteit, maar de regeling ervan kiezen we vaak willekeurig. Terwijl net die verantwoordelijk is voor ons comfortgevoel. Een goede regeling garandeert een constante temperatuur, hoe sterk het buitenklimaat ook mag schommelen. Een goed geregelde cv-installatie kan je ook veel energie, en dus geld, besparen. Zij verhindert dat er té warm water door de leidingen stroomt, laat de ketel afkoelen wanneer er geen vraag naar warmte meer is, of doet de circulatiepomp stilvallen van zodra het water afkoelt. Een goed regelsysteem is dus heel belangrijk. Verder gaan we in deze Bouwspotter in op kachels, haarden en thuissauna’s. Kachels en haarden zorgen voor extra sfeer en soms ook voor veel extra warmte, sauna’s geven je naast veel warmte ook een gezondheidsboost. Met de eerste berichten over CO-vergiftiging nog vers in het geheugen, willen we je echter ook waarschuwen: laat je verwarmings- en warm­ watertoestellen regelmatig onderhouden en ventileer voldoende, zodat de winters nog lang warm mogen zijn. FOTO: HARRIE LEENDERS HAARDKACHELS

Verder in dit nummer P 02 Goed begonnen is half gewonnen Levis P 04 Na-isolatie voor optimaal thermisch en akoestisch comfort Rockwool P 07 Stormpannen kennen een blijvend succes Koramic P 08 Doucheplezier voor iedereen Grohe P 11 Condensatiegaswandketels leveren nu ook uitzonderlijk warmwatercomfort Bulex

P 15 Laat je verwarmen door een MazoutExpert Informazout P 16 Energiebesparend wonen begint met Harol voorzetrolluiken Harol P 18 Met Teppan Yaki zit je gebakken Atag P 21 De 10 beste recepten voor gebruiksvriendelijk koken Dovy P 23 Warm en veilig met aluminium de winter in Reynaers

C O L O F O N Concept en realisatie: Corelio Classifieds, Manou Van der Brempt Samenstelling en redactie: Violette Goethals Commercialisering: Corelio Classifieds, Frans De Boeck

De inhoud van de publireportages valt niet onder de verantwoordelijkheid van de krantenredacties en wordt aangereikt door de betrokken commerciële partners.

ROCKWOOL

>04

             

Na-isolatie voor optimaal thermisch en akoestisch comfort Woningen van vóór de energiecrisis hebben vaak veel sfeer en ook veel ruimte onder de overwegend schuine daken. Jammer genoeg hebben ze geen of weinig isolatie, en bijgevolg hoge stookkosten. Ook de bescherming tegen de toenemende geluidsoverlast laat te wensen over. Met rotswol isolatie vang je twee vliegen in klap: dankzij de unieke structuur heeft rotswol zowel uitstekende thermische als akoestische eigenschappen. Bovendien is rotswol onbrandbaar

>>

Na-isoleren begint bij voorkeur bij het dak. Warmte stijgt immers, waardoor een groot deel van de energie via het dak verloren gaat. Door een hellend dak zorgvuldig na te isoleren met Rockwool rotswol, kan je minder stoken voor een aangename temperatuur. Dat scheelt per jaar tot circa 30% op de stookkosten. Bovendien verhoogt je wooncomfort, want een goed geïsoleerd huis blijft langer warm in de winter en koel in de zomer. Daarnaast creëer je op relatief eenvoudige wijze snel een extra woonruimte in huis. Deze extra ruimte kan, mits goed geïsoleerd, als volwaardige slaapkamer of hobbyruimte worden gebruikt. Rockwool isolatieproducten hebben eveneens goede akoestische eigenschappen: ze verbeteren de geluidsisolatie, de contactgeluidsdemping of de geluidabsorptie van bouwdelen. De geluidsgolven dringen het materiaal binnen en worden gedempt in de vezelstructuur. Dit vergroot het wooncomfort, en vermindert de geluidsoverlast. Rotswol heeft nog een extra belangrijk voordeel: van

Klantendienst: Tel: 02 715 68 05 www.rockwool.be       nieuwsblad.be/wonen

alle gangbare isolatiematerialen heeft rotswol veruit de beste brandwerende eigenschappen. Zo levert rotswol een zeer belangrijke bijdrage aan de brandveiligheid van een dakconstructie.

Thermisch, akoestisch en brandveilig Rockwool producten die uitstekend geschikt zijn voor het isoleren van hellende daken zijn onder andere Rockflex 214, de DeltaPlaat 212 en de ­ SpijkerflensDekens 118-123. Rockflex 214 is een lichte, veerkrachtige en onbeklede rotswolplaat die op rol geleverd wordt en specifiek bedoeld is voor toepassing tussen de kepers van hellende daken De plaat is samengesteld uit recycleerbare rotswolvezels en gemakkelijk op maat te snijden. De DeltaPlaat 212 is een halfharde rotswolplaat die diagonaal in twee gelijke driehoeken gesneden wordt. Door beide helften ten opzichte van elkaar te verschuiven verandert de plaatbreedte. Er is ­bijgevolg geen ingewikkeld meetwerk nodig, en ook het materiaalverlies is minimaal. De SpijkerflensDekens 118 en 123 hebben aan één zijde een alu-laminaat en worden toegepast voor isolatie tussen de kepers van hellende daken. De dekens worden vastgeniet. Ze hebben geen verdere ondersteuning nodig en kunnen door hun grote ­flexibiliteit perfect aansluitend geplaatst worden.

Extra akoestisch Voor specifieke akoestische toepassingen in hellende daken, vloeren en voorzetwanden ontwikkelde Rockwool het Soundmaxx Akoestisch Isolatiesysteem.

Dit systeem bestaat uit de Soundmaxx AP1 en AP2 isolatieplaten, de lichte metalen Soundmaxx C- en U-profielen en de gepatenteerde akoestische Soundmaxx veerbeugels. De combinatie van de diverse componenten zorgt voor een bijkomende verhoging van de geluidswerende prestaties van Rockwool ­isolatie. Het systeem kan eenvoudig worden ­verwerkt en zorgt voor een perfect geïsoleerde schil met duurzaam hoge prestaties. Ook is het systeem volkomen brandveilig: het heeft een brandwerendheid tot meer dan 60 minuten. Uitgebreidere informatie over de thermische, akoestische en brandveilige toepassingen van rotswol vind je op de vernieuwde website www.rockwool.be­ Daarop wordt per bouwdeel een overzichtelijke weergave gegeven van de mogelijke rotswoltoe­passingen.

Uiteraard kan je voor meer info ook contact ­opnemen met de klantendienst.



Nieuwe Isolatiepremiewijzer Er zijn in België diverse (overheids)instanties die premies uitkeren om rationeel energieverbruik te stimuleren. Daaronder valt ook het isoleren van woningen. De nieuwe Isolatiepremiewijzer van Rockwool bevat een overzicht dat in één oogopslag duidelijk maakt op welke premies je aanspraak maakt als je je woning (na)isoleert.

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

05<

Kachels blijven in trek Steeds meer soorten en een hoog rendement

N

iets zo gezellig dezer dagen als de warmte van een haard of kachel. De geliefde en een fles rode wijn erbij, een boek in de hand, en de avond kan niet meer stuk. Haarden en kachels zorgen voor extra sfeer in een kamer, en sommige types geven ook veel extra warmte. Vooraleer je op zoek gaat naar je ideale haard of kachel, ken je best wel het verschil tussen de verschillende soorten.

Open haarden Het meest traditionele type haard is een opening in de muur, bekleed met vuurvast materiaal, en aangesloten op een schoorsteen. Zo’n open haard geeft flink wat sfeer, maar zijn populariteit is de laatste ­jaren wel wat gedaald, vooral door het lage rendement van maar 10 à 20 %. Zo’n 80 tot 90 % van de warmte verdwijnt dus onbenut in de schoorsteen.

FOTO: DUTRY & CO

circulatiekast een ventilator is aangesloten, wordt de warme lucht verder de woning ingeblazen en kan ook een aangrenzende ruimte worden verwarmd. Tegenwoordig bestaan er inbouwhaarden met twee of vier extra uitgangen, zodat ook andere vertrekken kunnen worden verwarmd. Een andere ­ innovatie is een besturingssysteem dat de verbranding ­elektronisch regelt. Het enige wat je moet doen is het hout in de haard leggen, het vuur aanmaken en nu en dan houtblokken bijvullen. Sensoren houden de verbranding in de stookruimte zorgvuldig in de gaten, waardoor de toevoer van verbrandingslucht heel nauwkeurig wordt geregeld. Daardoor verhoogt het rendement.

Voorzet- en voorhanghaarden worden niet in een muur of schouw geplaatst. Een voorzethaard staat tegen de muur, terwijl een voorhanghaard aan de muur wordt gehangen, los van de grond. Beide ­worden compleet met schouw gemaakt en geleverd, en ook het rookkanaal maakt deel uit van het ­toestel. In principe hoeft de haard alleen aangesloten te ­worden op de luchtaanvoer en het rookkanaal.

Liftdeurhaarden Een liftdeurhaard heeft een glazen deur die je volledig naar boven kan schuiven, om het effect van een open haard te creëren. Wanneer je de liftdeur naar

Vermogen en rendement

Inbouwhaarden Inbouwhaarden, ook inzethaarden genoemd, zijn voorgefabriceerde cassettes van gietijzer of staal. Ze kunnen zonder al te veel hak- en breekwerk in het gat van de open haard worden geplaatst, om zo het rendement te verhogen. Inbouwhaarden kunnen zowel open worden gestookt, louter voor de sfeer; als dicht, voor sfeer én verwarming. Ze hebben een dubbele wand waarin de lucht uit de ruimte terecht komt. Daarna wordt de lucht verwarmd en wordt hij in de ruimte verspreid. Het hoogste rendement halen inbouwhaarden met een naverbrandingskamer. Dat is een kamer waarin een extra verbranding van de rookgassen plaatsvindt. De naverbranding zorgt er tevens voor dat er minder rookgassen en dus ook minder schadelijke stoffen in het milieu terecht komen. Inbouwhaarden zijn dikwijls voorzien van een luchtconvectiekast die verse lucht van buiten aanvoert en de opgewarmde lucht vervolgens door speciale luchtroosters de kamer inblaast. Als onder de lucht-

Voorzet –en voorhanghaarden

Het vermogen van een kachel of haard is niet hetzelfde als het rendement. Het rendement van een verwarmingstoestel is de verhouding tussen de hoeveelheid warmte die potentieel in de brandstof aanwezig is en de hoeveelheid warmte die het verwarmingstoestel produceert. Hoe hoger het rendement, des te meer warmte het toestel geeft, en hoe minder brandstof je daarvoor nodig hebt. Een open haard haalt een gemiddeld rendement van 15%. Een speksteenkachel haalt een rendement van 90% en meer. 

Het vermogen is de capaciteit, de hoeveelheid warmte die de haard of kachel kan produceren. Dit wordt uitgedrukt in kilowatt (kW). Het vermogen is belangrijk om de haard of kachel te kiezen die het best geschikt is voor de ruimte die je wil verwarmen. Bij een te laag vermogen zal de ruimte nooit voldoende warm worden. Als het vermogen te groot, zal de ruimte dermate sterk worden verwarmd, dat het toestel nooit op volle kracht kan branden. Dit leidt tot onvolledige, milieuonvriendelijke verbranding, en te veel rookvorming. 

Hoe groot het vermogen moet zijn, hangt af van tal van factoren: de vorm en de grootte van de ruimte die moet worden verwarmd, de oriëntatie van je woning, en de mate van isolatie. Een rijwoning die goed is geïsoleerd komt toe met 15 procent minder. Als je alleen voor de sfeer stookt, volstaat een toestel met een klein vermogen van maximaal 4-6 kW. Laat je hierover adviseren door een specialist. 

>06

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

beneden doet, verhoogt het rendement van de haard, en behoud je toch een groot zicht op het vlammenspel doordat er geen kader in de haard verwerkt is.

Nog meer soorten

Kachels Een kachel kan eender waar los in de ruimte worden geplaatst, zolang hij maar verbonden kan worden met een schoorsteenkanaal. Het belangrijkste voordeel van een kachel is dat hij een groter rendement heeft dan eender welk haard. Hij verwarmt immers rechtstreeks de ruimte, en dit via al zijn zijden. De nieuwste kachels zijn uitgerust met een verbeterd verbrandingssysteem: een secundaire luchttoevoer laat toe gedeeltelijk de warmte van de rookgassen te recupereren en de verbranding te verbeteren. Dergelijke kachels bereiken een rendement van 70 of 80%, en zelfs meer. Dankzij een betere verbranding zijn de rookgassen veel schoner, en wordt de schoorsteen minder snel vervuild. Fabrikanten hebben de laatste jaren ook veel energie gestoken in het verfraaien van het kachelvuur. De nieuwste kachels hebben grotere ruiten, zodat het vuur nog beter te zien is. Om het zicht op het ­vlammenspel zo optimaal mogelijk te houden, hebben sommige fabrikanten een systeem ontworpen dat de ruit tijdens het branden schoonhoudt. Elke fabrikant heeft wel een eigen naam voor zijn ­‘unieke’ methode, maar meestal komt het hierop neer dat langs de binnenkant van de deur een wind de roetdeeltjes van de deur blaast. Kachels zijn gemaakt van gietijzer of plaatstaal. Gietijzer is wel iets dikker dan staal en houdt de warmte dan ook iets langer vast. Gietijzer heeft ook een wat ruwere uitstraling en past daardoor beter in een rustiek interieur.

Tegelkachels Tegelkachels bestaan in twee varianten: als massieve tegelkachel en als convectietegelkachel. De oudste variant, de massieve tegelkachel, bestaat volledig uit keramisch materiaal en een vuurvaste steen, ‘chamotte’ genoemd. Deze steen ­‘accumuleert’ de warmte die tijdens het stoken geproduceerd wordt en geeft de warmte nadien geleidelijk af, eerst aan de buitenbetegeling en vervolgens aan de ­omgeving. Een massieve tegelkachel haalt een rendement van ongeveer 85% en is door zijn goede verbranding ook opvallend milieuvriendelijk. Het nadeel is dat het zo lang duurt vooraleer hij op temperatuur is.

Naast de klassieke frontmodellen (met alleen aan de voorzijde een opening) bestaan er ook:  hoekhaarden (met aan twee zijden zicht op het vuur)  driezijdige haarden (met aan drie kanten zicht op het vuur)  doorkijkhaarden (doorheen het glas is het vuur van zowel de voor- als achterzijde zichtbaar)  schilderijhaarden (smalle haarden van slechts een paar cm dik die aan de muur zijn bevestigd. Doordat ze bijna geen ruimte innemen, kunnen ze als een schilderij tegen de muur hangen)  panoramahaarden (een kruising tussen een fronthaard en een driezijdige haard: panoramahaarden hebben alleen een achterwand en zijn rondom helemaal open)  hanghaarden (hangen aan de wand of aan het plafond; ook wel centrale haarden genoemd) FOTO: DRU VERWARMING

Afhankelijk van de dikte van de vuurvaste steen en van de betegeling varieert de opwarmingstijd tussen 1 en 3 uur. Nadien geeft hij zijn warmte af gedurende 12 tot 18 uur. De tweede variant, de convectietegelkachel, bestaat uit een gietijzeren inbouwkachel en een stalen of gietijzeren recuperator. Zoals de naam het laat vermoeden, geeft deze tegelkachel vooral convectiewarmte af, het percentage stralingswarmte bedraagt slechts 30%. Anderzijds duurt het niet langer dan een kwartier vooraleer een convectietegelkachel warmte ­begint af te geven. Dat komt doordat hij een gietijzeren brander heeft. Een convectietegelkachel is ook beter regelbaar dan een massieve tegelkachel.

Nog geen extra premie voor gevelisolatie Vlaanderen telt ongeveer 1 miljoen woningen met volle gevels zonder spouw en nog eens ongeveer een miljoen woningen met gevels met een spouw maar zonder isolatie. Voor het na-isoleren van gevels bestaan in Vlaanderen op dit ogenblik enkel premies die worden gegeven door de distributiebeheerders. Die premies bedragen niet méér dan 4 euro per m² als met een geregistreerde aannemer wordt gewerkt, en 2 euro per m² bij doe-het-zelfwerk. De VCB en de Confederatie Bouw hebben aan de Vlaamse overheid gevraagd hogere premies voor de na-isolatie van gevels in te voeren, naar analogie met het Waalse en het Brusselse Gewest. Tot nu toe zonder succes. Voor de na-isolatie van woningen heeft de Vlaamse regering ondertussen wel al een belangrijke hinderpaal op het vlak van ruimtelijke ordening weggenomen. Voortaan kan een stedenbouwkundige vergunning ook worden verleend indien die na-isolatie van de gevel de rooi- of bouwlijn overschrijdt.

Speksteenkachels

Speksteenkachels zijn niet gemaakt van chamotte,­ maar van speksteen, een miljoenen jaren oude natuursteensoort bestaande uit talk en magnesium. Speksteenkachels bestaan in drie soorten. Vooreerst zijn er de kachels die met speksteen zijn bekleed. Deze halen niet het rendement of de rookgas­kwaliteit van een echte speksteenkachel. De speksteenbekleding heeft in de eerste plaats een decoratieve functie. Een tweede soort zijn kachels waarvan de wanden zijn opgebouwd uit speksteen, ondersteund door een gietijzeren raamwerk. Ze wegen minder dan een ‘echte’ speksteenkachel en komen ook iets ­sneller op temperatuur, maar ze blijven minder lang nastralen, ze hebben een minder volledige en dus meer vervuilende verbranding, en ze geven minder stralingswarmte dan een massieve speksteenkachel. Ze moeten ook verscheidene keren per dag worden bij gestookt. Een ‘echte’, massieve speksteenkachel is ­opgebouwd uit 60 tot 150 mm dikke platen speksteen die worden verlijmd met een mengsel van onder andere speksteenmeel. Speksteen bezit de eigenschap de geproduceerde warmte heel snel te ‘accumuleren’ (op te hopen) en die nadien heel geleidelijk af te geven. Om een ruimte 24 uren lang te verwarmen, moet een gemiddelde massieve speksteenkachel slechts 2 uren per dag worden gestookt. Reeds na 15 tot 30 minuten is hij op temperatuur. Ook inzake milieuvriendelijkheid bijten speksteenkachels de spits af. Speksteenkachels halen een zeer hoog rendement (90% en méér) en produceren dankzij een optimale verbranding heel weinig zwavel- en koolmonoxide. Een klassieke houtkachel produceert 4 tot 17,6% koolmonoxide, een speksteenkachel gemiddeld slechts 0,1 tot 0,3%.

■

KORAMIC

07<

             

Stormpannen kennen een blijvend succes Het meest voorkomende model van kleidakpannen in ons land is ongetwijfeld de Stormpan. Deze vlakke pan met zachte golving past door haar middelgroot formaat, haar groot kleurenaanbod en de uitgebreide reeks hulpstukken in iedere architecturale vormgeving. Het handig formaat maakt het voor de dakdekker gemakkelijk om bestaande daken te renoveren. Nieuwe uitvoeringen zijn de Stormpan 44 Oud Latem Rood, de Stormpan 44 Oud Latem blauw gesmoord, en de Stormpan 44 Cottage.

>>

Stormpannen hebben sluitingen, een plat ­waterafvoerend vlak en een ‘wel’ (een bolle rand) die over de aangrenzende pan komt te liggen. Daardoor heeft de pan een zacht ­golvend ­ uitzicht, en onderscheidt een dak zich door een rustig lijnenspel. Stormpannen zijn echte Belgische ­k lassiekers. Van dit panmodel kan met zekerheid ­gezegd worden dat het sinds jaar en dag het meest voorkomende model van ons land is. In ­tegenstelling tot vele andere pantypes ­kunnen stormpannen worden aangewend voor de meest verscheiden stijlen van huizen, gaande van het strak hellende tot het ronde ­gebogen dak. Door haar handig formaat, platte vorm en groot aantal hulpstukken past de Stormpan ook op de meest ingewikkelde dakconstructies.

Stormpan 44 Oud Latem Architect Vervaet Lochristi

Gegarandeerde duurzaamheid

Stormpan 44 Oud Latem blauw gesmoord

Ook voor renovatie Stormpannen zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie. Van oude gebouwen die zich hebben ‘gezet’ zijn de daken vaak niet meer volledig recht. Stormpannen zijn in dat geval een prima oplossing. Het handig formaat en de vele hulpstukken maken het voor de dakdekker gemakkelijk om bestaande daken zonder problemen te renoveren.

Groot kleurenaanbod

Kapel ter Bede 86 - 8500 Kortrijk Tel. 056 249 638 Fax. 056 204 760 www.koramic.com Meer info in onze toonzalen te: Kortrijk, Kapel ter Bede 86 Londerzeel, Veurtstraat 135 Wanlin, Rue de la Briqueterie 28       nieuwsblad.be/wonen

Koramic heeft stormpannen in een groot kleurenaanbod en in 2 modellen: de Stormpan 993 en de Stormpan 44. De Stormpan 993 heeft een meer uitgesproken ronding aan de overlap, de Stormpan 44 geeft een stevigere indruk. Liefhebbers van een typische patina van eeuwenoude dakpannen vallen beslist voor de Pottelberg Stormpan 44 Oud Latem, de Stormpan 44 Oud ­ Latem blauw gesmoord, en de Pottelberg Stormpan 44 ­Cottage. Hun authentieke look verkrijgen de ­pannen door een speciale bewerking van de ongebakken pannen. Bij het blauw smoren van kleidakpannen, ook ‘reducerend bakken’ genoemd, wordt tijdens het bakproces zuurstof aan de natuurrode pannen ­onttrokken. Hierdoor krijgen de rode pannen een ­t ypische, in de massa gekleurde, blauwgrijze tint.

De stormpannen zijn natuurlijk zuiver, onbrandbaar, vorstbestendig, recycleerbaar en onderhoudsarm. Tevens verzoenen ze de drang naar nostalgie met de huidige strenge kwaliteitseisen: anders dan recuperatiepannen, die meestal door geen enkele waarborg zijn gedekt, zijn de nieuwe stormpannen gegarandeerd 30 jaar vorstbestendig. Verder zijn ze perfect maat- en vormvast, en doordat ze beschikken over een ophangneus en een nagelgat, ­kunnen ze veel gemakkelijker worden geplaatst dan ­recuperatiepannen. Met de kwaliteitszekerheid, de maat- en vormvastheid, de 30-jarige waarborg en de beschikbaarheid van hulpstukken bieden de Stormpan 44 Oud ­Latem en de Stormpan 44 Cottage een volwaardig en ­budgetvriendelijk alternatief voor het hergebruik van vaak gebrekkige oude pannen.



Stormpan 44 Cottage

GROHE

>08

             

Doucheplezier voor iedereen Wil je een verkwikkende harde of juist een ontspannend zachte straal? Breed of smal? Met een volledig sproeivolume, of met een lager waterverbruik? Het ultieme douche­plezier was nog nooit zo bereikbaar. De nieuwe douches bedienen ieder mens op zijn of haar wensen. Ze richten zich op al je zintuigen en geven zowel lichaam als geest een flinke boost.

Het summum van genot is misschien wel de regendouche. Regendouches zijn meer dan lichaamsverzorging, ze zijn ontspannend en verkwikkend tegelijkertijd. Doe je ogen dicht, voel de druppels over je huid glijden, en ervaar de sensatie van een verfrissende lentebuitje of een stevige stortregen. De nieuwe Rainshower® F bestaat uit een reeks hoofddouches en zijdouches. Voor de perfecte regendouche-ervaring is er een ingebouwde hoofddouche van 50 op 50 centimeter. De draaibare hoofddouche is half zo groot, de aan de muur gemonteerde hoofddouche meet 12,5 op 12,5 centimeter. De zijdouches zijn draaibaar in alle richtingen. De F in de Rainshower® F staat voor ‘freedom’ (vrijheid) en voor ‘flat’ (vlak). Uniek aan het design is dat de hoofddouche en de zijdouches volledig tegen respectievelijk het plafond en de muren hangen, zodat ze als het ware opgaan in hun omgeving.

Minder water, evenveel comfort Ook heel aantrekkelijk van vorm zijn de drie nieuwe Rainshower® Next Generation­ ­regendouches. Met hun frisgroene sproeikop­ en hun maanwitte greep zijn ze een ­ toonbeeld van originaliteit. Alle sproeigaatjes zijn zo ingesteld dat ze de perfecte regendouche garanderen. De nieuwe handdouches trekken eveneens de aandacht qua milieubewustzijn. Een

Diependaalweg 4a B-3020 Winksele Gratis nummer (24 u/dag) 0800 960 60 [email protected] - www.grohe.be       nieuwsblad.be/wonen

>>

ecologische spaartoets, centraal op de douchegreep, biedt de mogelijkheid om het waterverbruik te verminderen met 40%. De spaartoets sluit geen sproeigaatjes af, maar behoudt het volledige sproeioppervlak, wat maximaal douchecomfort verzekert. Elk van de douches is bovendien uitgerust met DreamSpray, een technologie die garant staat voor een gelijke verdeling van het water over de sproeigaatjes, en bijgevolg voor perfecte straalpatronen.

Slechts twee straalpatronen Ook Euphoria levert een unieke watersensatie op de huid. De handdouche is beschikbaar als gewone regendouche of als regendouche met een bijkomende straal naar keuze: een stimulerende massagestraal, een bruisende champagnestraal, of een natuurlijke straal. Volgens een onderzoek van GfK, een toonaangevende Duitse firma in consumenten­onderzoek, gebruikt 75 procent van de respondenten in de douche alleen het straal­ patroon ‘regen’ of ‘normaal’, terwijl de overige 25% hooguit één bijkomend straalpatroon gebruikt. Daarom heeft de 110 mm brede handdouche slechts twee straalpatronen en een sproeioppervlak dat uiterst overzichtelijk is. Euphoria legt de lat ook hoger op het gebied van waterefficiëntie. Het is de eerste douche die uitgerust is met SprayDimmer, een schuifknopje dat met één vinger bediend kan ­ worden en dat wordt geactiveerd door de douchekop te draaien. Zo kan het waterverbruik stapsgewijs worden verminderd door het volledige sproei­volume te verminderen in plaats van afzonderlijke sproei­ gaatjes af te sluiten en daardoor afbreuk te doen aan de volheid van het straalpatroon.



BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

09<

Voor ieders smaak en budget

Sauna’s

zijn hot

FOTO: KNEIPP

T

huissauna’s bestaan in een steeds groter aanbod. Van de kleine ­eenpersoonscabine tot een grote gezinssauna, kant-en-klaar of als ­bouwpakket voor handige doe-het-zelvers, standaard of op maat gemaakt voor bijvoorbeeld onder een schuin zolderdak. Ook in materialen, uitvoeringen en prijzen is er nogal wat verschil. Zo is er een sauna voor iedereen. Een saunabeurt vermindert de spierspanning en doet stress verdwijnen. Maar een sauna is vooral ook ­ gezond. Het lichaam verliest veel vocht met ­afvalstoffen, de vochthuishouding wordt geoptimaliseerd, de huid gezuiverd, en de bloeddruk daalt. Wie eenmaal per week een sauna neemt, blijft langer vrij van verkoudheid, griep en andere infectieziekten. Door de afkoeling na het saunabad worden bovendien ademhaling en bloedsomloop gestimuleerd.

Welk type? Sauna’s bestaan in twee types : er zijn Finse en ­Turkse sauna’s. Wat wij gewoonlijk een sauna noemen, is een Finse sauna. Dit Scandinavische land blijft koploper op saunagebeid. Bijna ieder Fins gezin heeft een eigen saunacabine. Een Finse sauna, ook Romeinse of droge sauna genoemd, combineert een hoge temperatuur (zo’n 50°C op de vloer tot 100°C aan het plafond) met een lage vochtigheidsgraad (10 tot 15%).

Als we het in dit artikel over sauna’s hebben, bedoelen we dit type sauna. De Turkse (of Russische, of vochtige) sauna maakt gebruik van stoom en wordt daarom ook stoom­sauna, stoomcabine of hammam genoemd. De luchtvochtigheid in een hamman bedraagt 100 %, de temperatuur schommelt tussen de 45 en 60°C.

tenminste controleren door een erkend elektricien. Erg handig is dat de sauna zich in de buurt van een douche of bad bevindt, zodat het afkoelen onder de douche of in het bad kan gebeuren. Als relaxruimte, om tussen de saunarondes door even bij te komen, kan eventueel de slaapkamer worden gebruikt.

Waar installeren?

Er bestaan sauna’s uit massief hout zonder isolatie, en sauna’s die zijn opgebouwd uit sandwich­panelen met daartussen een isolatielaag en een dampscherm. Fervente saunagangers hebben dikwijls een voorkeur voor massief hout omwille van de rijke geur van het hout. Bijkomend voordeel van een massieve sauna is dat hij de warmte opslaat en die weer langzaam aan de ruimte afgeeft. Het nadeel is dat een massieve sauna zwaarder is, meer ruimte in beslag neemt en meer tijd nodig heeft om op te warmen. Panelensauna’s komen sneller op temperatuur, zijn

Een sauna kan op veel plaatsen worden geïnstalleerd: in de badkamer, in een ongebruikte slaapkamer, in de kelder, op zolder, of in een aparte wellnessruimte. Er bestaan al kleine zitmodellen van ongeveer 80 bij 130 cm. Maar het leukst is toch een sauna waarin je languit kunnen neerliggen, dus een model waarvan één van de zijden twee meter lang is. Een waterafvoer heeft een sauna niet nodig. Elektriciteit wél. Voor de elektrische kachel is gewoonlijk een afzonderlijk circuit naar de meterkast vereist. Die aansluiting laat je uitvoeren door een vakman, of

Massieve planken of panelen?

>10

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

snel op te bouwen en zijn ook compacter. De meest gebruikte houtsoorten voor sauna’s zijn Noords vurenhout, hemlock, cederhout en abachi. Abachi wordt ook veel gebruikt voor de banken. Het heeft een geringe thermische geleidbaarheid, waardoor de temperatuur van het hout nooit hoog oploopt en je zit- of ligplaats dus nooit te warm wordt.

Offertes vergelijken Bij het vergelijken van offertes let je vooral op de dikte van de massieve planken of de isolatielaag (hoe dikker, hoe beter). De meeste sauna’s worden verwarmd met een

Chromotherapie

Bij een sauna zijn allerlei accessoires verkrijgbaar. De meest bekende zijn een houten emmer en een lepel om water op de hete stenen te gieten, hoofdsteunen, speciale lampschermen voor diffuus licht, een zandloper, en een thermo- en hygrometer voor de aanduiding van de temperatuur en luchtvochtigheid. In de handel vind je ook opgietconcentraten, om je saunabad te verrijken met aromatherapie. Veel gebruikte concentraten zijn eucalyptus, lavendel en limoen. Sommige nieuwe sauna’s bieden chromo- of kleurentherapie als geïntegreerde functie, en ook in een ­bestaande sauna kan deze techniek gemakkelijk worden toegevoegd. Met een speciale lichtbak kan je een gekozen kleur voor een bepaalde tijd laten inwerken. Kleur in de sauna geeft een fascinerende sfeer, en zou ook inwerken op lichaam en geest. Rood licht werkt stimulerend, geel maakt opgewekt, groen zorgt voor balans en rust, en blauw werkt verkoelend en ontspannend. e­ lektrische kachel. Een belangrijk criterium is het vermogen van de kachel: hij moet in staat zijn de cabine geruime tijd constant op de gewenste temperatuur te houden. In functie van de grootte van de cabine is 6 à 8 kW nodig. Ronde, massieve stenen koelen het traagst af. Als ze ijzer of chroom bevatten, lopen ze bovendien geen gevaar te barsten wanneer je er water over giet. Let er zeker op dat de hoeveelheid stenen voldoende is, zodat er geen rechtstreeks water op de elektrische weerstand van de kachel kan komen. Een natte weerstand koelt heel snel af.

Infrarood

Ook de infraroodsauna wint snel terrein. In de ­gewone sauna’s wordt gebruikt gemaakt van hete lucht en stoom om het lichaam te verwarmen. De ­ infraroodsauna maakt gebruik van infrarood kwartslampen of keramische lampen. De tempe­ra­ tuur in een infraroodcabine is lager, de opwarmingstijd ­bedraagt maar enkele minuten, en het energieverbruik is lager. Door de lagere temperatuur (30º - 80ºC) is de infraroodsauna ook beter geschikt voor ouderen en kinderen.

■

FOTO: VAN MARCKE

BULEX

11<

             

Condensatiegaswandketels leveren nu ook uitzonderlijk warmwatercomfort Condensatieketels beantwoorden probleemloos aan het KB van 18/09/2009 dat de NOXen de CO2-uitstoot van centrale verwarmingsketels, branders en warmeluchtgeneratoren wil verminderen. Dankzij de condensatietechnologie halen condensatieketels maximale rendementen, en verbruiken ze tot 25% minder gas dan een klassieke ketel. Bovendien zijn ze compact, hebben ze een aantrekkelijk design, en zijn ze superveilig. De nieuwste condensatiegaswandketels onderscheiden zich nu ook door hun uitzonderlijk warmwatercomfort.

Vanaf 2010 verstrengt het E-peil – het berekende energiepeil van een woning – van E100 naar E80. Een van de meest evidente maatregelen om in de buurt van E80 te geraken, is het plaatsen van een condensatieketel. Oude verwarmingsketels die nu nog in gebruik zijn, halen een rendement van slechts 88 procent. Bij de nieuwste condensatieketels loopt het rendement op tot 109 procent. Dat komt doordat een condensatieketel ook de warmte benut die aanwezig is in de verbrandingsgassen. Bij klassieke verwarmingketels gaat die warmte verloren door de schoorsteen.

Milieuvriendelijk Omwille van het hoge rendement en de extreem lage uitstoot van NOx en CO scoren condensatiegaswandketels ook zeer goed op ecologisch vlak. Bij condensatieketels ligt de uitstoot van CO (koolstofmonoxide) en NOx (stikstofoxide) tot tien keer lager dan bij een klassieke verwarmingsketel. De huidige condensatieketels voldoen ruimschoots aan het nieuwe Koninklijk Besluit tot regeling van de NOx- en CO- emissieniveaus. Daarbij gaat het om toestellen die op olie, gas en LPG gestookt worden

en die een nominaal thermisch vermogen hebben boven 4 kW en lager of gelijk aan 400 kW. Bijna alle verbrandingstoestellen vallen onder dit KB, behalve de toestellen op hout en steenkool waarvoor een specifieke wetgeving zal worden opgesteld. Het respecteren van de uitstootnormen van het KB moet op termijn leiden tot de vervanging van 37% van de toestellen die momenteel op de markt zijn.

Modern design Zowel door hun compacte volume als door hun design kunnen condensatiegaswandketels in gelijk welke ruimte worden geplaatst. Anders dan de oudere ketels herbergen ze een complete stookplaats (pomp, expansievat, vulset en regelingen) in één omkasting. Bovendien hebben de moderne gaswandketels een heel aantrekkelijk design. Daardoor kunnen ze gemakkelijk in de keuken of de badkamer worden geïntegreerd, dus dicht bij de aftappunten van warm water. Zo gaat maar een minimum aan warmte verloren.

Veilig Bergensesteenweg 1425 1070 Brussel Tel: 02 555 13 13 www.bulex.be [email protected]       nieuwsblad.be/wonen

De geïntegreerde ventilator zorgt ervoor dat verse buitenlucht rechtstreeks wordt aangezogen, en dat de rookgassen naar buiten worden gestuwd. De ketel staat dus niet in contact met de lucht in de de ruimte. Dit ‘gesloten’ systeem garandeert dus een optimale veiligheid. Uiteraard is er wel een verbinding met de buitenlucht nodig, maar de afstand van de condensatieketel tot de buitenmuur of het dak mag 15 à 20 meter bedragen. Een condensatieketel kan je bijgevolg eender waar installeren: in de kelder, in de garage of op zolder.

Ook voor warm water

Gaswandketels kunnen ook instaan voor de productie van warm water. Daarvoor zijn ze voorzien van een doorstroomwisselaar of van een ingebouwde boiler. Op toestellen enkel verwarming kan een externe boiler aangesloten worden voor warmwater­ bereiding. Wil je je condensatieketel extra zuinig maken, dan kan je hem combineren met zonne­panelen; Bulex lanceerde recent een doorstroomketel met een uitzonderlijk warmwatercomfort: de Themacondens F 37/50. Deze condenserende wandketel heeft een vermogen in verwarming van 37,5 kW en kan oppervlaktes tot 300 m2 verwarmen. Daarnaast heeft de ketel een uitzonderlijk warmwatercomfort. Met een vermogen voor het warm water van 52 kW kan de Themacondens F 37/50 in continu maar liefst 30 liter warm water per minuut produceren. Voor een doorstroomketel is dat uniek. Zo heb je altijd voldoende warm water voor douche, bad en keuken tegelijk.



>12

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

Een goede cv-regeling is geld waard Niet te warm, niet te koud

FOTO: VASCO

O

p het eerste gezicht lijkt de regeling van een cv-installatie niet zo’n interessant onderwerp. Geen wonder dus dat we er bitter weinig over weten. Behalve de keuze van de radiatoren laten we alles wat met cv en regeling te maken heeft, over aan een gespecialiseerde vakman. De basisprincipes van een goed geregeld verwarmingssysteem zijn nochtans niet zo ingewikkeld als ze lijken. In het kader van een zuinige maar comfortabele verwarming zijn ze ook zeker het weten waard.

Hoe nauwkeuriger de temperatuur van het cv-water en de temperatuur in elke kamer geregeld kunnen worden, hoe minder energie we verspillen, en hoe hoger ons comfortgevoel. Een goede regeling laat niet alleen de temperatuur van het vertrek zo goed mogelijk overeen komen met de ingestelde temperatuur. Ze zal tegelijkertijd de installatie ­ minder energie laten verbruiken. Zij verhindert dat té warm ­water door de leidingen stroomt, laat de ketel ­afkoelen wanneer er geen vraag naar warmte meer is, of doet de circulatiepomp stilvallen van zodra het ­water afkoelt. Een goed regelsysteem bestaat uit vier elementen: - de aquastaat - de kamerthermostaat - thermostaatkranen - een buitensonde

Ketelthermostaat Standaard is elke verwarmingsketel uitgerust met een ketelthermostaat, ook aquastaat genoemd. Deze doet de brander aanslaan wanneer het cv-water ­onder de ingestelde waarde zakt, en schakelt hem weer uit van zodra het water de gewenste tempera­ tuur heeft bereikt. Oude hoogtemperatuurketels werken met een constante keteltemperatuur van 70 tot 90°C. Bij moderne laagtemperatuurketels ­schommelt de ­temperatuur tussen 25 en 55°C. Tips: - Als de temperatuur van het ketelwater continu hoog is, zijn de verliezen groot. Bij oude ketels kan je besparingen doen door de temperatuur aan te passen volgens de seizoenen. Baseer je hiervoor op de volgende instellingen: 50°C van november tot oktober, 70°C van december tot februari, 60°C van maart tot april, 50°C van mei tot juni.

- Bij moderne cv-installaties die functioneren met een ketel op lage temperatuur of met een condensatieketel is het nuttig de regeling aan te vullen met een buitensonde (zie verder). De temperatuur van het ketelwater wordt dan automatisch aangepast volgens de buitentemperatuur. Vooral in de tussenseizoenen levert dat een fikse besparing op.

Kamerthermostaat

Een aquastaat houdt geen rekening met de kamertemperatuur. Daarvoor dient een kamerthermostaat. Deze regelt de verwarmingsketel in functie van de temperatuur van de kamer waarin hij zich bevindt. Als de kamertemperatuur de waarde heeft bereikt waarop de kamerthermostaat staat ingesteld, legt

FOTO: BTICINO

BOUWEN & RENOVEREN

hij de ketel stil. Als de temperatuur zakt onder de ingestelde waarde, laat de kamerthermostaat de ketel opstarten. Tegenwoordig zijn de meeste kamerthermostaten gekoppeld aan een klok, waardoor je bijvoorbeeld overdag en ’s nachts een andere temperatuur kan instellen. De thermostaat schakelt dan bijvoorbeeld een half uur vooraleer je opstaat over op ‘comforttemperatuur’, en een uur vooraleer je gaat slapen op ‘economietemperatuur’ (15°C). Voor tijdens het weekend - als je later opstaat en wat later gaat slapen - kan je een andere in- en uitschakeltijd bepalen. Het nadeel: aangezien de meeste mensen de neiging hebben ’s winters het comforttijdstip te vroeg te programmeren en te laat overschakelen op economietemperatuur, gaat bij dit type thermostaten nogal wat energie verloren. Heb je een modulerende ketel, kies dan een modulerende kamerthermostaat. Die kan de branderhoogte van de ketel op verschillende standen laten branden, en zorgt ervoor dat de branderactiviteit precies is afgestemd om de warmtebehoefte. Zo haal je een maximaal rendement uit een laag vermogen van stoken. In optie kan de kamerthermostaat worden uitgerust met een buitenvoeler, voor een weersafhankelijke regeling: In dit geval wordt niet meer de kamertemperatuur gemeten: een voeler meet de buitentemperatuur en op basis daarvan wordt de aanvoertemperatuur van het water bepaald. Op die manier krijgen alle kamers in de gegeven weersomstandigheden net zoveel warmte als nodig is. Een weersafhankelijke regeling is een heel nauwkeurige regelmethode die elke verspilling uitsluit en alleen warmte vraagt wanneer die strikt nodig is. Tips: - Een kamerthermostaat moet altijd gemonteerd worden: op een plaats waar de temperatuur representatief is voor de hele woonkamer. Dat betekent: niet achter deuren, gordijnen of kasten, niet in de nabijheid van een venster of een verwarmings­ element, en niet op een plek die volop zon krijgt. De ideale hoogte is 1,50 meter. - Een thermostaat is een warmtevoeler. Daarom moet hij loodrecht hangen. Als hij scheef aan de muur hangt, kan er een afwijking ontstaan, en dan stook je minder zuinig. - Zet de thermostaat een graadje lager. Eén graad minder bespaart je ongeveer 6% brandstof. - Wordt het in een kamer te warm, zet dan geen raam open, maar zet de thermostaat lager. - Verlaag de temperatuur een uur vooraleer je gaat slapen naar 15 of 16°C. Zet de verwarming ’s avonds nooit helemaal uit. Je huis koelt dan te veel af, waardoor de cv-installatie ’s ochtends extra veel energie nodig heeft om het weer op temperatuur te krijgen. - Een kamerthermostaat heeft geen zin als je niet weet hoe je hem moet gebruiken. De regeling moet begrijpbaar en makkelijk te programmeren zijn,

EEN WARME WINTER

FOTO: DANFOSS

zodat je niet bij het minste probleem een dure vakman moet laten langskomen. - Tegenwoordig bestaan er ook draadloze ­thermostaten. Het voordeel hiervan is dat je niet verplicht bent om ze op te hangen waar er draden uit de muur komen: je kan ze overal neerzetten of ­ophangen. Ook kan je de thermostaat verplaatsen wanneer bijvoorbeeld de zon erop schijnt.

13<

temperatuur die een ruimte verlangt. Een badkamer heeft nochtans een heel ander verwarmingspatroon dan een inkomhal of een slaapkamer. En een kamer die aan drie kanten aan andere verwarmde kamers grenst, heeft minder warmte nodig dan een kamer met drie buitenmuren. Dit probleem kan je oplossen door op alle radiatoren in huis, behalve op de radiatoren waarin zich de ­kamerthermostaat bevindt, een thermostatische kraan te plaatsen. Thermostaatkranen zijn uitgerust met een warmtegevoelige sensor die de luchttemperatuur vergelijkt met de ingestelde temperatuur. Wanneer beide niet gelijk zijn, laat de kraan meer of minder water in de radiator stromen. Anders dan bij een kamerthermostaat, die ervoor zorgt dat de ketel bij het bereiken van de gewenste temperatuur aan- of afspringt, stuurt een thermostatische radiatorkraan enkel één radiator. Zo kan je de gewenste temperatuur instellen per vertrek, bijvoorbeeld 20°C in de leefruimte, 17°C in de slaapkamers, 15°C in de hal. Thermostatische kranen bestaan in verschillende typen. Naast eenvoudige handkranen bestaan er ook programmeerbare thermostaatkranen. Daarmee kunnen verschillende temperatuurniveaus voor verschillende tijdstippen worden ingesteld.

Thermostatische kranen

Tips: Een kamerthermostaat regelt de verwarming van - Gebruik thermostatische kranen op de juiste manier. In een goed geïsoleerde woning je hele huis op basis van de temperatuur is 20°C in de woonkamer meestal van de woonkamer, zonder rekening voldoende. Voor slaapkamers, te houden met specifieke gangen, trappen en toiletten wensen van de andere volstaat 15°C. In de badkamer kamers. In praktijk betemag het 22 tot 24° warm zijn, kent dat vaak dat het in maar dan alleen op momenten andere kamers te warm dat je de badkamer gebruikt. of niet warm genoeg is. L L - Thermostatische kranen hebben In een woonkamer in het E Y WE : HON FOTO alleen zin als de cv-installatie naar zuiden zal het snel warm ­behoren werkt. Grote installatiefouten, zoals zijn, met het gevolg dat de sterk overgedimensioneerde radiatoren of radia­ thermostaat de installatie uitschakelt, en het in andere vertrekken te koud is. Hangt de thermostaat toren die onvoldoende debiet krijgen, kunnen er niet op een plaats waar het tocht, dan zal de brander mee worden gecompenseerd. De beste radiatorther­ blijven functioneren tot de ingestelde temperatuur mostaat is eveneens nutteloos als de buitenvoeler van in de woonkamer bereikt is, en kan het in de ­andere de weersafhankelijke regeling slecht functioneert. kamers te warm worden. Bovendien houdt een - In de ruimte waarin de kamerthermostaat hangt, kamerthermostaat geen rekening met de specifieke plaats je geen thermostaatkranen. Een kamerther-

Zoneregeling:

alleen warmte waar nodig is Zeker als je thuis werkt, maar ook als je een hobbykamer of een aparte speelkamer hebt, is zoneregeling de investering waard. Hiermee kan elke kamer apart worden verwarmd, los van de overige kamers. Wanneer je bijvoorbeeld een hobbykamer beter wil verwarmen, hoef je de kamerthermostaat niet hoger in te stellen en bijgevolg ook niet andere kamers ongewenst mee verwarmen. Bij zoneregeling wordt je woning verdeeld in één of meer zones. Dat kan een verschillende verdieping van een woning zijn, maar ook een individuele kamer zoals een hobbykamer. Elke zone heeft een eigen thermostaat en een klep die opent en sluit op basis van de warmtevraag in de betreffende kamer. Zo verwarmt het verwarmingssysteem enkel waar en wanneer je dat wenst. Wil je bijvoorbeeld ’s morgens de badkamer apart opwarmen, dan stel je de badkamerthermostaat naar temperatuur en tijdstip in, en de ketel zal opdracht krijgen om op dat moment enkel en alleen voor dit gedeelte verwarmd water te leveren. Het resultaat: comfort op maat zonder overtollige warmte in vertrekken waar je dat niet wenst. Voor zoneregeling bestaan eveneens draadloze oplossingen. Deze zijn vooral interessant wanneer de installateur niet gemakkelijk bij de leidingen kan komen om de zonekleppen in aan te brengen, of wanneer je geen hak- en breekwerk wil.

FOTO: COMAP

>14

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

mostaat en een thermostaatkraan kunnen elkaar tegenwerken en je energieverbruik doen stijgen. Wanneer aan thermostaatkranen een lagere temperatuur wordt gevraagd dan op de kamerthermostaat staat ingesteld, dan zal de thermostaat de keteltemperatuur opdrijven en zo zorgen voor meerverbruik. - Door de kraan op de hoogste stand (nummer 5) te zetten verwarmt de radiator niet vlugger, maar verwarm je je ruimte tot 25°C, en verbruik je dus duidelijk meer. Zet de kraan alleen op stand 5 tijdens de zomer, wanneer de ketel afstaat. Zo kan je voorkomen dat deze in de zomerse hitte blokkeert.

FOTO: VAN MARCKE

je vaststelt dat je radiatoren dikwijls te warm of te koud zijn.

Nog meer spaartips - Maak geen gebruik van bijkomende verwarmingsradiatoren als de centrale verwarming reeds op 20°C is afgesteld. Trek liever een warme trui aan. Gebruik toestellen voor bijverwarming uitsluitend in het tussenseizoen, en alleen ter vervanging van de hoofdverwarming.

Buitensonde Bij veel condensatieketels is standaard een buiten­sonde voorzien. Een buitensonde regelt de temperatuur van de verwarmingsketel in functie van de buitentemperatuur. Daarvoor wordt aan de buitenkant van een woning - uit de wind en zoveel mogelijk noordelijk - een sonde geplaatst die de buitentemperatuur registreert. Die buitensonde stuurt dan een signaal naar een elektronisch regelpaneel dat controleert of de ketelwatertemperatuur hoog genoeg is om de gewenste binnentemperatuur te bekomen. Wanneer dat niet het geval is, zet het regelsysteem de brander in werking tot de gewenste temperatuur bereikt is. Het voordeel hiervan is dat de voeler bij een daling van de buitentemperatuur sneller een signaal naar de ketel kan zenden, ook als het binnen nog warm is. De ketel zal geleidelijk en op een lager vermogen tot de gewenste temperatuur komen, en dus zuiniger verwarmen. Tip: Bij de installatie van een buitensonde zal je verwarmingstechnicus een standaard verwarmingscurve programmeren. Deze hangt af van de gewenste comforttemperatuur, het isolatieniveau van je woning, en van de grootte van de verwarmingslichamen. Aarzel niet om de curve te laten aanpassen wanneer

FOTO: VAN MARCKE

- Verwarm alleen die kamers die bewoond en ­gebruikt worden. Logeerkamers of de kamers van kinderen die op internaat of op kot zitten, hoeven niet verwarmd te worden. Draai de verwarming uit en sluit de deuren. Bevinden de kamers zich niet aan de zonnekant van uw woning, sluit dan ook overdag luiken, blinden en gordijnen van de ramen. - Sluit in de woonkamer gordijnen en overgordijnen van zodra de avond valt. - Geef radiatoren en convectoren vrij spel. Warmte moet namelijk onbelemmerd kunnen circuleren. Plaats op de radiatoren dus geen stapels boeken, hang er geen wasgoed op te drogen, en verberg ze niet achter dikke overgordijnen. Zet er ook geen kast of bankstel voor. - Verstop radiatoren nooit helemaal achter decoratieve sierkappen, want die houden een flink stuk van de stralingswarmte tegen. Aan de onderkant moet er altijd een opening overblijven waardoor aanvoer van koude kamerlucht mogelijk is. Aan de bovenzijde moet er een afvoermogelijkheid zijn voor de warme lucht. - Maak optimaal gebruik van de zon, het kook­ fornuis, de aanwezigheid van personen... Die doen de temperatuur in de kamer gratis stijgen. Gooi dan uiteraard niet de ramen open, maar draai de thermostaatkraan enkele graden lager. - Stof radiatoren regelmatig af en ontlucht ze van zodra je in de radiatoren geborrel of geruis hoort. Radiatoren kunnen alleen hun warmte volledig afstaan als ze volledig met water zijn gevuld. - Zorg dat de stookplaats proper is. Stof vermindert de luchttoevoer voor de brander, en dat heeft zowel invloed op de verbranding als op het verbruik. Maak van de stookruimte ook geen knutselhoek en hang er evenmin was te drogen. - Laat de brander geregeld onderhouden en de schoorsteen elk jaar reinigen.

■

INFORMAZOUT

15<

             

Laat je verwarmen door een MazoutExpert Wanneer je een vakman aanstelt, verwacht je daadwerkelijk vakmanschap. Wanneer je voor een stookolie-installatie kiest, kan je vertrouwen op een MazoutExpert. De MazoutExpert met specialisatie ketel/brander zorgt voor een optimaal rendement van je verwarmingsinstallatie op stookolie. De MazoutExpert met specialisatie reservoir geeft je vakkundig advies over de reglementering inzake de opslag van stookolie, en verzorgt de installatie van je nieuwe tank.

Het MazoutExpert label duidt kwalitatief geschoolde mazouttechnici aan, zowel inzake ketel/branders als inzake reservoirs. Zo krijg je als consument extra garanties voor een optimale installatie, afstelling en onderhoud van je verwarmingsinstallatie op mazout, of voor de plaatsing en het nazicht van je tank.

Specialisatie ketel/brander Twijfel je of je huidige installatie wel piekfijn is afgesteld? Ben je op zoek naar iemand voor onderhoud of reparatie? Of wil je een nieuwe ketel installeren? Wend je dan tot een MazoutExpert met specialisatie ketel/brander. Hij garandeert je dat de controle, het onderhoud of de herstelling van je stookolie-installatie vakkundig wordt uitgevoerd. Bij een onderhoudsbeurt reinigt de MazoutExpert de schoorsteen en de ketel, hij controleert de brander en checkt of de rookgassen aan

>> de normen voldoen. Hij zorgt er ook voor dat de ketel en brander perfect zijn afgesteld en bekijkt wat je kan besparen door de installatie van een nieuwe ketel met een Optimaz of Optimaz-elite label. Daarmee kan je brandstoffactuur dalen met 30 tot zelfs 40%.

Specialisatie reservoir Heb je vragen over het nazicht van je tank? Is je tank aan vervanging toe? Wil je advies over plaatsing, grootte of wetgeving? Of zoek je iemand voor een vakkundige tankcontrole? Wend je dan tot een MazoutExpert met specialisatie ‘reservoirs’. Als tankexpert kan hij je advies geven omtrent de regelgeving inzake de opslag van stookolie, het onderhoud en het plaatsen van nieuwe tank, en over het Optitank-kwaliteitslabel.

Vakmanschap gegarandeerd

Dauwstraat 12 1070 Brussel tel: 078 152 150 - fax: 02 523 97 88 [email protected] www.informazout.be       nieuwsblad.be/wonen

Verwarmingstechnici krijgen het label van MazoutExpert niet zomaar. MazoutExperts die erkend willen worden, moeten in een erkend opleidingscentrum een aantal wettelijk verplichte opleidingen hebben gevolgd. Nadien wordt hun competentie op het terrein steekproefsgewijs gecontroleerd door een onafhankelijk controleorganisme. Van een MazoutExpert wordt ook verwacht dat hij je vooraf prijzen en objectieve informatie over verwarmingssystemen doorgeeft, zodat je nooit voor onaangename verrassingen komt te staan. Elk bedrijf met het MazoutExpert label voldoet bovendien aan de criteria van een geregistreerd aannemer. Zo kan hij je als je aan de voorwaarden voldoet factureren met het verminderde btw-tarief (6% in plaats

van 21%). En mocht je bijkomende vragen hebben, of een opmerking willen formuleren, dan kan je je via Informazout wenden tot een commissie die je opmerkingen onderzoekt. Een MazoutExpert herken je aan zijn legitimatiekaart met uniek nummer en geldigheidsdatum. Wil je het adres van een MazoutExpert in je buurt? Surf dan naar www.informazout.be/mazoutexpert



Goed onderhoud Niet alleen toestellen op stookolie moeten verplicht regelmatig worden onderhouden. Ook toestellen op vaste brandstof (hout, houtpellets, steenkool) evenals toestellen op gasvormige brandstoffen (aardgas, propaan, butaan) moeten regelmatig een verplichte controle/ onderhoudsbeurt krijgen. Dit besluit is in het Vlaamse Gewest reeds van toepassing sinds 1/6/2007, in het Waals Gewest sinds 29/5/2009. Voor het Brussels Gewest is het besluit in voorbereiding. Een goed onderhoud van je verwarmingsinstallatie verlaagt je verbruik en verlengt de levensduur van je ketel en brander. Bovendien is je onderhoudsfactuur voor 40% fiscaal aftrekbaar.

HAROL

>16

             

Energiebesparend wonen begint met Harol voorzetrolluiken. In vijf jaar tijd steeg in Vlaanderen onze energiefactuur met gemiddeld 700 euro. Een reden temeer om je huis goed te isoleren. Voorzetrolluiken kunnen je daarbij zeker een handje helpen, ze verhogen immers de isolatiewaarde van je woning. In de winter houden ze de kostbare warmte binnen en ’s zomers houden ze de warmte buiten waardoor een klimaatregeling overbodig is. Wanneer een rolluik op een correcte manier gemonteerd wordt, ontstaat er een stilstaande luchtbuffer die beschermt tegen kou én warmte. Het resultaat: een beter wooncomfort, en een serieuze besparing op je energiefactuur.

Nog meer voordelen? Harol voorzetrolluiken vormen een fraaie oplossing voor zowel klassieke als moderne woningen. Ze zijn uitgerust met een ingebouwd veersysteem dat ervoor zorgt dat de onderlat bijna volledig in de kast verdwijnt. Ze kunnen ook gemakkelijk in een bestaande woning worden geplaatst, zonder grote kap- en breekwerken. Voorzetrolluiken bieden nog andere belangrijke voordelen. Ze beschermen je ramen tegen weer en wind, waardoor je schrijnwerk minder onderhoud nodig heeft. Bovendien hebben ze een afgeschuind bodemprofiel dat water geleidt, waardoor het rolluikblad het minder hard te verduren krijgt. Voorzetrolluiken vormen ook een extra barrière tegen ongewenste blikken, en tegen geluidsoverlast. Harol heeft 4 types voorzetrolluiken: de VR080, de VR130, de VR140 en de VR200. De VR080 is een instapmodel. Daarmee haal je voor een bijzonder scherpe prijs de befaamde Harol-kwaliteit in huis, inclusief de vijfjarige garantie.

Industrieterrein 1/3 I.Z. Webbekom 1025 - B-3290 Diest Gratis nummer: 0800 96 500 [email protected] www.harol.be       nieuwsblad.be/wonen

>>

Het type VR130 blinkt uit door zijn afgeschuinde kast, die zorgt voor een nog betere lichtinval. Met zijn compact en afgerond design geeft het je huis een moderne, eigentijdse look. De VR140 legt de nadruk op gecertificeerde veiligheid. Dit type oefent niet alleen een afschrikkend effect uit op ongewenste bezoekers, maar werkt ook inbraakvertragend. De VR200 is dan weer uiterst geschikt voor grote ramen. Daarmee kan je maar liefst tot 5 meter breed en 3,5 meter hoog gaan.

Verlaagd btw-tarief Bovenop al deze voordelen heb je voor het plaatsen van voorzetrolluiken recht op een verlaagd btw-tarief. Wanneer eigenaars of huurders bij de renovatie

van een woning van minstens 5 jaar oud voorzetrolluiken laten plaatsen, betalen ze maar 6% in plaats van 21% btw.

Voorwaarden: - de woning moet hetzij uitsluitend hetzij hoofdzakelijk als privéwoning worden gebruikt - de werken moeten worden uitgevoerd door een geregistreerde aannemer - de factuur voor de werken moet rechtstreeks aan de klant gefactureerd worden - de werken moeten betrekking hebben op de woning zelf De aannemer zal je een verklaring voorleggen die bovenstaande voorwaarden bevestigt. Bij ondertekening zal hij je 6% in plaats van 21% btw aanrekenen. Meer info: http://minfin.fgov.be (‘Publicaties’)



BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

17<

Geef CO-vergiftiging geen kans

E

lk jaar opnieuw sterven er in ons land zo’n 100 personen tengevolge van vergiftiging door koolstofmonoxide (CO), en moeten er bijna 2.000 in een ziekenhuis worden opgenomen. CO-vergiftiging kan je voorkomen door een goede installatie en een regelmatig onderhoud van je verwarmings- en warmwatertoestellen, en door voldoende luchtverversing. Met uitzondering van elektrische apparaten kunnen alle verwarmings- en warmwatertoestellen CO-gas verspreiden. CO is een bijzonder verraderlijk gas. Niet in het minst doordat het reuk-, kleur- en smaakloos is, waardoor je het niet opmerkt. Reeds in heel kleine hoeveelheden bemoeilijkt CO het transport­ van zuurstof naar de hersenen, waardoor je hoofdpijn krijgt en je je duizelig en vermoeid voelt. Na verloop van tijd word je ook misselijk. Daarna kan je het bewustzijn verliezen en in een diepe coma ­vallen, soms met de dood tot gevolg. Om onheil te voorkomen, kan je maar beter eenvoudige veiligheidsmaatregelen in acht nemen.

Zorg voor voldoende verse lucht Wanneer de ruimte waarin een verwarmings- of warmwatertoestel staat opgesteld onvoldoende wordt geventileerd, verloopt de verbranding niet goed en wordt er CO geproduceerd. Zorg daarom voor voldoende verluchting. Zo zorg je voor de aanvoer van zuurstof en de afvoer van verbrandingsgassen. Daartoe plaats je een ventilatierooster aan de onderkant van de deur, zodat voldoende verse lucht voor een goede verbranding toegevoerd kan worden. Breng ook een rooster aan op een hoge plaats, zodat de verbrandingsgassen via dit rooster kunnen ontsnappen.

Vergeet de schoorsteen niet Verbrandingsgassen die niet via de schoorsteen weg kunnen, brengen CO in de kamer. Laat de trekkwaliteit van je schoorsteen daarom regelmatig controleren, en laat de schoorsteen elk jaar vegen door een ernstig, ervaren schoorsteenveger. Deze gebruikt naast een stofzuiger ook een ragebol waarmee hij neerwaartse en opwaartse bewegingen maakt en zo de schoorsteen over de hele lengte schoonmaakt. Een vakkundig schoorsteenveger gaat ook na of het schoorsteenkanaal geen defecten vertoont, en ­controleert de toestand van de schoorsteenkap.

Koop toestellen met muurdoorvoer Toestellen met muurdoorvoer, ook gesloten toestellen genoemd, hebben geen schoorsteen nodig. Ze ­halen de nodige zuurstof niet uit de ruimte, maar wél van buiten. Bij dergelijke toestellen is het risico van CO in de ruimte waar het verwarmingstoestel staat opgesteld, theoretisch uitgesloten. Het is wel belangrijk dat de rookgassen buiten blijven. Daarom­ mogen rookgassystemen nooit uitmonden in de ­omgeving van vensters, dakvensters of deuren.

Laat kachels nooit op de laagste stand staan

Veel CO-vergiftigingen komen voor in de lente of de herfst. Doordat dan het klimaat milder is, ­zetten mensen hun kolenkachel op een lagere stand. De verbrandingsgassen zijn dan minder warm. In ­ combinatie met een hoge buitentemperatuur ­vermindert dit de trek van de schoorsteen, waardoor de verbrandingsgassen in de kamer kunnen komen.

Laat je verwarmingstoestellen regelmatig onderhouden Bij aardgas kan je aan de kleur van de vlam zien of er een goede verbranding is. In geval van goede verbranding heeft de vlam een blauwe kleur. Gele of oranje vlammen wijzen op een gebrek aan zuurstof. In het laatste geval laat je het toestel zo snel mogelijk nakijken en reinigen.

Let op de weersomstandigheden Ventileer extra bij mistig, windstil of zacht weer, want dan trekt de schoorsteen minder goed. In het weerbericht hoor je dan een waarschuwing.

Let op de signalen Als je je misselijk voelt en vermoedt dat er CO-gas is vrijgekomen, verlaat dan onmiddellijk de ruimte en bel de 100.

■

Koop altijd goedgekeurde toestellen Goedgekeurde toestellen hebben een beveiliging die het toestel uitschakelt van zodra er te weinig zuurstof in de lucht, is, of als de schoorsteen niet goed trekt. Goedgekeurde toestellen dragen het CElabel en de vermelding CAT.I 2E+. Wees op je hoede voor goedkope tweedehands toestellen. Laat de goedgekeurde toestellen installeren door een vakman, en laat een vakman regelmatig controleren of de toestellen nog in goede staat verkeren. De hitte kan scheurtjes in de toestellen veroorzaken.

Gebruik toestellen waarvoor ze dienen Een 5-liter/minuut-warmwatertoestel op gas mag uitsluitend worden gebruikt voor een gootsteen of een wastafel. Het mag niet worden aangesloten op een bad of douche. Voor een douche heb je een ­geiser van minstens 10 liter/minuut nodig, en voor een bad een badgeiser van minimaal 13 liter/minuut. Gebruik mobiele verwarmingstoestellen niet als hoofdverwarming en zeker nooit in een slaap­kamer. Verplaatsbare verwarmingstoestellen op petroleum,­ kerosine of gas zijn immers niet aangesloten op een schoorsteen. Ze verbruiken de zuurstof uit de kamer, waarna hun verbrandingsgassen in dezelfde kamer terechtkomen. Laat deze toestellen maximaal 1 uur aan één stuk door branden, en laat een deur of een venster op een kier.

FOTO: RENSON

ATAG

>18

             

Met Teppan Yaki zit je gebakken

>>

In de zomer is grillen bijna evident. Je steekt de barbecue aan, glaasje rosé erbij, en de zon doet de rest. Nu de winter nadert lijkt het heel wat minder eenvoudig. Fout nochtans. Je kan het hele jaar door grillen: op een elektrische inbouwgrill, in een grillpan, of – het neusje van de zalm – op een teppan yaki.

Inbouwgrill Een elektrische inbouwgrill is opgebouwd uit geribbeld keramisch glas, en heeft verschillende standen. Op de glasplaat kan je rechtstreeks fijn en mager vlees, kip, vis en brood leggen. De plaat is ook prima geschikt als warmhoudplaat voor pannen en schalen. Voor gemarineerd vlees en erg vetrijke gerechten is hij minder aan te raden, want die spatten te veel.

Grillpan Een tweede mogelijkheid is grillen met een pan die je op de kookplaat plaatst. Het beste resultaat behaal je op een inductiekookplaat. Een keramische

Keerstraat 1 9420 ERPE-MERE Tel 053 80 62 08 Fax 053 80 60 57 www.atag.be       nieuwsblad.be/wonen

kookplaat is soms onvoldoende krachtig, zeker als je grote hoeveelheden vlees wil grillen, en is bovendien moeilijker doseerbaar. In vergelijking met een elektrische inbouwgrill heeft grillen op een kookplaat wel het voordeel dat je geen ruimte in je werkblad verliest.

en kan later als saus worden gebruikt. Op een teppan yaki kan je eveneens ‘verstomen’: leg een visfilet op de grillplaat, giet er wijn over en dek af met een stolp. Het resultaat is een licht verteerbare maaltijd die door de verdampende wijn een heel aparte smaak heeft gekregen.

Twee temperatuurzones

Lekker gezond

Een teppan yaki, ook Japanse grillplaat genoemd, is een roestvrij stalen plaat die in het keukenwerkblad kan worden ingebouwd. De plaat heeft twee zones - één vooraan en één achteraan - die worden verhit door twee elektrische verwarmingselementen die door middel van twee regelknoppen afzonderlijk regelbaar zijn van 50 tot 250°C. Dat is heel handig. Op de ene temperatuurzone kan je bijvoorbeeld vlees of gevogelte bakken, en op de andere groenten klaarmaken. Of je kan op de ene zone een steak snel dichtschroeien en het op de tweede zone laten doorgaren. Op een Japanse grillplaat kan je niet alleen vis, vlees, gevogelte en groente klaarmaken, je kan er ook lekkere room-, wijn- of groentesausen op bereiden. Begiet het gerecht met bier of wijn, en het vocht loopt naar het gootje rondom de plaat

Bakken op een teppan yaki is niet alleen heel veelzijdig. Het is ook gezond. Een klein beetje olie volstaat. Doordat het voedsel voortdurend wordt gedraaid, brandt het niet aan en blijft het knapperig. Deze ­manier van voedsel bereiden past dan ook uitstekend in een caloriearm dieet. Naast gezond betekent teppan yaki ook heel lekker. Doordat de verse, klein gesneden ingrediënten in zeer weinig olie worden gebakken, blijven alle ­natuurlijke smaakstoffen en vitamines behouden. Nog een voordeel is dat je de gerechten in alle rust kan voorbereiden. Alle ingrediënten kan je van ­tevoren wegen, wassen en snijden. Als de gasten ­arriveren, tover je in enkele minuten de heerlijkste gerechten op tafel. Ook het schoonmaken van de plaat kan in een handomdraai. Kort na gebruik, als de plaat nog lauwwarm is, wrijf je er citroensap overheen, of begiet je het oppervlak met een koolzuurhoudende frisdrank zoals water. Het vocht begint te borrelen en alle resten komen los. ­Grover vuil schraap je best eerst naar een uitneembaar bakje dat zich vooraan de plaat ­bevindt.



BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

19<

Laat je beschermen door de wet-Breyne Toen eind september het West-Vlaamse bouwbedrijf Terco failliet ging, bleek dat sommige klanten een voorschot van 75.000 tot 125.000 euro hadden betaald voor een woning die nog moest worden gebouwd. Dat geld zijn ze waarschijnlijk definitief kwijt. Zo’n ramp kan je als bouwheer nochtans voorkomen door na te gaan of het bouwbedrijf wel degelijk de woningwet, ook de wet-Breyne genoemd, respecteert. Volgens deze wet mag het voorschot dat een aannemer vraagt, maximum 5% van de totale prijs bedragen. Ook belangrijk: bouwbedrijven zijn wettelijk verplicht een borg te storten waarop je in geval van faillissement kan terugvallen. In praktijk blijkt dat de helft van de niet-erkende bedrijven deze verplichting met voeten treedt, en ofwel geen enkele bankgarantie opent, ofwel een bankgarantie opent ter waarde van slechts 5% in plaats van 100%. Wees dus op je hoede. Bij twijfel kan het advies van een notaris of een advocaat je veel leed besparen.

Ieder bouwbedrijf wordt verondersteld de wetBreyne te kennen én toe te passen. In de realiteit­ is dat niet het geval: er worden nogal wat achterpoortjes gebruikt om de wet te omzeilen. Voor elke kandidaat-bouwer of -koper van een sleutelop-de-deurwoning is de wet-Breyne nochtans­ een wezenlijke beveiliging. Het is dan ook van het allergrootste belang dat je het contract ­grondig analyseert en bekijkt of het volledig in orde is met de wet-Breyne. Indien dat niet het geval is, laat dan het contract aanpassen of eis – op papier! - andere waarborgen. De wet-Breyne (genoemd naar de indiener ­ervan), ook de woningbouwwet genoemd, dateert al van 9 juli 1971 en werd in het leven geroepen om de bouwer van een huis en de koper van een te ­bouwen of in aanbouw zijnde woning (huis of ­appartement) te beschermen. In mei 1993 werd de wet aangepast om misbruiken nog beter te kunnen tegengaan.

Wanneer is de wet van toepassing? Opdat de wet-Breyne van toepassing zou zijn moet aan alle volgende voorwaarden voldaan zijn: - Het gebouw moet bestemd zijn voor huisvesting (een winkel of vakantiewoning komt dus niet in aanmerking) of voor gemengd gebruik ­( beroepsdoeleinden en huisvesting). Bij gemengd­ gebruik moet de verhouding ongeveer 50/50 zijn. Een schoonheidsspecialiste bijvoorbeeld die een gebouw laat optrekken waarin voor 80% ­praktijkruimte en 20% woongedeelte wordt voorzien, kan niet terugvallen op de wet-Breyne. - De verkoper, promotor of aannemer verbindt zich ertoe om een dergelijk gebouw te ‘bouwen’, te ‘laten bouwen’ of te ‘verschaffen’. Concreet gaat het dus om ‘sleutel-op-de-deurbouwen’ en ‘kopen op plan’.

- De koper of opdrachtgever is verplicht één of meer stortingen te doen alvorens het gebouw is voltooid. De wet is dus niet van toepassing ­wanneer de aankoop- of aannemingsom pas na de voltooiing wordt betaald. - Het moet gaan om het bouwen of laten bouwen door één aannemer of promotor. Van zodra ­bepaalde aspecten van de bouw worden uitgegeven of toevertrouwd aan andere aannemers is de wet dus niet meer van toepassing. Een truc die sommige projectontwikkelaars gebruiken om de wet te omzeilen, is het inschakelen van tussenpersonen en het opsplitsen van contracten. Ingeval van verbouwing komen daar nog twee voorwaarden bij: - De verbintenis om verbouwings- of uitbreidingswerken uit te voeren. - De totale kostprijs van de verbouwingen moet minstens 80% van de aankoopprijs bedragen en minstens 18.600 euro bedragen.

>20

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

Wat zegt de wet-Breyne over de betaling? De verkoper of aannemer mag geen enkele betaling eisen (of aanvaarden) vooraleer de overeenkomst gesloten is. Doet hij dat wél, dan riskeert hij te worden gestraft met een gevangenisstraf en/of geldboete. Verder bepaalt de wet het volgende: - Het voorschot dat bij het sluiten van de overeenkomst wordt gevraagd, mag niet méér bedragen dan 5% van de totale prijs. Het saldo mag uitsluitend worden opgeëist in gedeelten die niet hoger liggen dan de prijs van de werken die reeds zijn uitgevoerd. - Als een bouwbedrijf ook de bouwgrond verkoopt, mag het de betaling daarvan pas vragen bij het verlijden van de authentieke akte voor de notaris. Van de te betalen som wordt het reeds betaalde voorschot of handgeld dan afgetrokken. - Wanneer een belofte van overeenkomst niet wordt gevolgd door een definitieve overeenkomst, dan mag de vergoeding die de koper of opdrachtgever moet betalen niet hoger zijn dan 5% van de totale prijs. Dit percentage kan evenwel vermeerderd of verminderd worden indien vaststaat dat het lager of hoger is dan de werkelijk geleden schade.

Wat zijn de andere basisprincipes? Prijsherziening: Een prijsherziening is slechts mogelijk wanneer dit contractueel werd vastgelegd. De herziening moet bovendien beantwoorden aan een aantal voorwaarden. De prijs voor het gebouw of de uitbreidingsof verbouwingswerk is bijvoorbeeld maar voor maximum 80% vatbaar voor herziening. Risico- en eigendomsoverdracht: De eigendomsoverdracht gebeurt naarmate de bouwmaterialen worden verwerkt. Het risico (diefstal, vandalisme, brand, enz.) daarentegen wordt pas overgedragen op het ogenblik van de voorlopige oplevering van de werken. Oplevering: De oplevering gebeurt in twee fasen: een voorlopige en een definitieve. Tussen de twee moet minstens één jaar liggen. Tienjarige aansprakelijkheid: Aannemer en verkoper zijn tien jaar aansprakelijk voor gemaakte fouten.

Wat moet verplicht in het contract vermeld staan? Op straf van nietigheid moet de overeenkomst een aantal vermeldingen bevatten: - de identiteit van de eigenaar van de grond. - ofwel de datum van uitgifte van de stedenbouwkundige vergunning ofwel de vermelding dat de overeenkomst is afgesloten onder de opschortende voorwaarde van het verkrijgen van deze vergunning. - de vermelding of de overeenkomst al dan niet is afgesloten op de opschortende voorwaarde van het bekomen van een financiering. Indien ja, dan moet daarnaast het minimumbedrag staan dat de bouwheer wil krijgen, en ook de voorwaarden waartegen hij deze financiering wil krijgen (bijvoorbeeld de afbetalingstermijn van de financiering, de rentevoet). Deze opschortende voorwaarde is maximum drie maanden geldig, te rekenen vanaf de datum van afsluiting van de overeenkomst. - de totale prijs van de woning en de manier van betaling. De ‘totale prijs van het huis’ moet alle

FOTO: ENTRO

werken dekken die nodig zijn om het gebouw bewoonbaar te maken. - de aanvangsdatum van de werken, de uitvoerings­ termijn en de schadevergoedingen in geval van ­ vertraging in de uitvoering. Deze schade­ vergoedingen moeten op zijn minst overeenkomen met de normale huurprijs van de afgewerkte woning. - de bevestiging dat de aannemer de bouwheer op de hoogte heeft gebracht van de overheidstegemoetkomingen inzake huisvesting, en van de basisvoorwaarden hiervoor. - de manier waarop de oplevering gebeurt. - een vermelding dat je als bouwheer gedurende vijftien dagen kennis hebt kunnen nemen van de hierboven vermelde gegevens en stukken - in een afzonderlijk lid, en in andere en vette lettertekens, moet vermeld staan dat de bouwheer bij niet-nakoming van de bepalingen van de artikels 7 en 12 het recht heeft de nietigheid in te roepen hetzij van de hele overeenkomst, hetzij van de clausule die strijdig is met de wet.

Welke documenten moeten verplicht bij de overeenkomst worden gevoegd? De overeenkomst moet verplicht vergezeld gaan van volgende documenten: - de integrale tekst van de artikels 7 en 12 van de wet-Breyne - de precieze plannen en gedetailleerde bestekken, de wijze waarop en de materialen waarmee de werken uitgevoerd zullen worden, plus de voorwaarden waarop hiervan eventueel kan worden afgeweken. De plannen en bestekken moeten ondertekend zijn door een architect.

tiekas een waarborg storten die overeenkomt met 5 % van ‘de prijs van het gebouw’. Daaronder wordt verstaan: de totale prijs van het huis of het appartement, verminderd met de eventuele kostprijs van de bouwgrond, btw niet inbegrepen. Deze borgtocht wordt vrijgemaakt per helften: de eerste helft bij de voorlopige oplevering, de tweede bij de eind­­aflevering. Bij vertraging of bij volledige of gedeel­ telijke niet-uitvoering die te wijten is aan de verkoper of aan de aannemer, mag je van de borgtocht de sommen aftrekken die overeenkomen met het nadeel dat je hebt geleden. Als de aannemer of bouwpromotor niet is erkend, dan moet hij via een financiële instelling een garantie afsluiten die de totale waarde van de bouwwerken garandeert, dus een waarborg van 100% van de totale waarde van je woning. Gaat de aannemer of promotor daarna failliet, dan zal de bank die zich financieel borg heeft gesteld de nodige fondsen ter beschikking stellen om je woning door een andere aannemer te laten voltooien (‘voltooiingswaarborg’), ofwel zal de bank je de bedragen terugstorten van de werkzaam­heden die je reeds hebt betaald maar die nog niet zijn uitgevoerd (‘terugbetalingswaarborg’). Als bouwheer staat het je vrij te kiezen welke van de twee waarborgen je wil.

■

Welke financiële waarborg moet de aannemer verstrekken? Volgens artikel 12 van de wet-Breyne is een aannemer verplicht een waarborg te verstrekken. De aannemer moet je het bewijs van deze waarborg leveren binnen de 30 dagen na het ondertekenen van het aannemingscontract. De verplichte waarborg verschilt naargelang de aannemer al dan niet is erkend. De erkenning van een aannemer houdt in dat een officiële instantie, de Erkenningscommissie, zijn financiële draagkracht en technische capaciteiten heeft onderzocht en dat hij mag inschrijven op openbare aanbestedingen. Erkende aannemers en promotoren moeten bij de Deposito- en Consigna-

FOTO: DURABRIK

DOVY

LENTEKRIEBELS

             

21<

De 10 beste recepten voor gebruiksvriendelijk koken Natuurlijk mogen de materialen en de vormgeving aantrekkelijk zijn. Maar een keuken moet ook gebruiksvriendelijk zijn. Dat betekent: een maximum aan opbergruimte bieden. En koken plezierig maken, zonder rugpijn, nutteloos geloop, of lichaamsonvriendelijke handelingen om bij etenswaren te geraken. In gebruiksvriendelijkheid investeren is allesbehalve overbodige luxe: de merkbare voordelen ervaar je elke dag opnieuw.

>>

1. Logische groepering Berg keukengerei op in de zone waar je het nodig hebt: de potten en pannen in de buurt van de kookplaat, onderhoudsproducten onder de spoelbak, kruiden in de voorbereidingszone. Let er op dat diverse zones in een logische volgorde zijn gerangschikt. Zo kan je het heen- en weergeloop met 25% verminderen, en dagelijks tot 20 minuten tijd besparen.Voor rechtshandigen ziet een L-vormige keuken er (van links naar rechts) idealiter uit als volgt: voorraad opslaan, opbergen, spoelen en afval sorteren, voorbereiden, koken en bakken. Voor linkshandigen is de volgorde van de vijf zones precies omgekeerd. Linkshandigen moeten de ijskast naar rechts kunnen opendraaien, om met hun linkerhand de inhoud eruit te kunnen nemen.

2. Het werkblad op de juiste hoogte Sta je elke dag een half uur te kokkerellen aan een werkblad dat 10 cm te hoog -of wat vaker voorkomt-

Dovy-vestigingen: Roeselare - Waregem - Zuienkerke Oostakker - Grimbergen Mechelen - Schoten Sint-Genesius-Rode - Sint-Niklaas Herent - Aalst - Ieper Vind de volledige adresgegevens op www.dovy.be - [email protected] 051 26 04 10       nieuwsblad.be/wonen

te laag is, dan krijg je last van je rug of verkrampte spieren. Zorg er daarom voor dat de hoogte van het werkblad kan worden aangepast aan de lichaamslengte van degene die het werkblad het meest gebruikt. De afstand tussen je elleboog en het werkblad moet 10 à 15 cm bedragen.

3. Voldoende werkruimte Om voldoende plaats te hebben voor het snijden en voorbereiden van de maaltijd, en om hete borden en pannen te kunnen neerzetten, is het werkblad tussen de spoelzone en het fornuis liefst minstens 60 cm breed zijn.

4. Laden in plaats van kasten Bij onderkasten met draaideuren moet je bukken of je in onmogelijke bochten wringen om de achterste potten uit de kast te nemen. Laden zijn een veel betere oplossing. Wanneer je een lade opentrekt, rolt de inhoud je tegemoet en krijg je een volledig overzicht zonder dat je je moet rekken of op je knieën gaan zitten. Met volledig uittrekbare laden heb je bovendien een perfect zicht tot in het achterste donkere uithoekje van de kast. Zo voorkom je dat je brikken of blikken moet weggooien omdat ze te lang achteraan in de kast hebben gestaan. Neusje van de zalm zijn lades die elektrisch worden gestuurd. Het volstaat om lichtjes tegen het ladefront te duwen, en de lade opent als vanzelf.

5. Veilige bovenkasten Open deuren van bovenkasten hebben al heel wat hoofdpijn veroorzaakt. Het best is om naast elkaar geplaatste deuren afwisselend naar links en rechts te laten openen. Zo hangen ze minder in de weg. Ook vouw-liftdeuren helpen hoofdpijn voorkomen.

6. Verhoogd ingebouwde apparaten Laat de oven verhoogd inbouwen. De voordelen worden niet alleen duidelijk wanneer je er iets inzet of uithaalt, maar ook als je het bakproces controleert. Ook de microgolfoven plaats je het best op armhoogte. Hetzelfde geldt voor het apparaat dat in de keuken het meest wordt geopend: de vaatwasser. Het in- en uitladen van de vaatwasmachine kan heel wat gemakkelijker gebeuren, en je hebt een beter overzicht van de lading.

7. Hoekoplossing Met uitzwenkbare draaiplateaus verandert de traditionele ‘verloren hoek’ in een gebruiksvriendelijke extra opbergruimte.

8. Verlaagde kookzone Door de kookzone te verlagen krijg je een beter overzicht over het kookgebeuren. Ook in de potten roeren gaat gemakkelijker.

9. Handig afvalsysteem Heel handig als je met vuile handen iets in de afvalbak wil gooien, is een afvalsysteem met een pedaal. Een druk op de pedaal, en het afvalsysteem gaat open.

10. Gerichte werkverlichting

Een algemene verlichting is niet voldoende, hoe helder die ook mag zijn. Boven het aanrecht, de spoelbak en de kooktoestellen moet gerichte werkplekverlichting worden voorzien. Denk daarvoor aan (voldoende) in- en opbouwspots, tl-buizen, of een railsysteem met halogeenlampjes onderaan de bovenkasten.



>22

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

Nieuwe regeling

van de renovatiepremie

S

Hoe wordt de premie berekend? inds 29 oktober is de renovatiepremie aangepast. In de nieuwe regeling komen niet ­langer tien maar acht categorieën van werken in aanmerking, en voor de premieberekening worden Gezinnen met een laag inkomen krijgen een tegemoetkoming van 30%, voor de kapitaalkrachtige vanaf die datum twee percentages gehanteerd. Daardoor zullen minder verbouwers in gezinnen is het terugbetalingstarief 20%. Voor de premieberekening worden er dus twee ­aanmerking komen voor de premie, en voor de meesten zal het premiebedrag lager liggen. Dit is percentages gehanteerd. Voor eigenaars die hun een gevolg van het feit dat de Vlaamse regering zwaar moet snoeien in haar uitgaven. gerenoveerde woning ter beschikking stellen aan Sinds 2 maart 2007 kunnen eigenaars voor werken die de fundamentele toestand van hun woning ver­ beteren, een beroep doen op de renovatiepremie. De premie bedraagt 30% van de totale kostprijs van de renovatiewerken met een maximum van 10.000 euro. De renovatiepremie is een succes. Tot augustus 2009 werden er 54.575 aanvragen geregistreerd. Het voor­ ziene budget – 36 miljoen euro in 2010 – zal even­ wel niet volstaan om de premie in zijn huidige vorm ­betaalbaar te houden. Daarom werd beslist een ­hervorming van de renovatiepremie door te voeren. De maximale inkomensgrens van 53.350 euro ­(inkomen 2006 – aanvraag 2009) blijft ongewij­ zigd. Ook het bestaande maximum voor het premie­ bedrag (10.000 euro) en het bestaande minimum voor de aanvaarde facturen (10.000 euro exclusief btw) ­blijven gehandhaafd. Wat verandert er dan wel? Het aantal werken dat in aanmerking komt, en de ­berekening van de premie.

Voor welke werken? De lijst met categorieën van werken is herleid naar acht. Voor elke categorie is er een maximaal bedrag waarvoor er facturen aanvaard kunnen worden.

1. Funderingen en muren: facturen voor maximum 15.000 euro 2. Draagvloeren: facturen voor maximum 15.000 euro 3. Daken: facturen voor maximum 15.000 euro 4. Buitenschrijnwerk: facturen voor maximum 15.000 euro 5. Centrale verwarming: facturen voor maximum 7.500 euro 6. Elektriciteit: facturen voor maximum 3.750 euro 7. Sanitair: facturen voor maximum 3.750 euro 8. Vervanging van een binnentrap: facturen voor maximum 3.750 euro Komen niet meer in aanmerking: werken die te maken hebben met - isolatie (die worden al gesubsidieerd via andere kanalen) - afwerking (gevelbekleding en –bepleistering, dekvloeren, wandtegels, binnendeuren, tweede badkamer of toilet) Aangezien een aantal werken niet meer in aanmer­ king komt voor de premieberekening, zal het moei­ lijker worden om het vereiste minimumbedrag aan facturen (10.000 euro exclusief btw) te halen.

een sociaal verhuurkantoor blijft het berekenings­ percentage dat op de aanvaarde facturen wordt toegepast, gehandhaafd op 30 %. Hetzelfde geldt voor de premieaanvragers die hun gerenoveerde woning zelf bewonen en die een gezamenlijk belast­ baar inkomen (van het derde jaar voor de aanvraag) hebben dat niet meer bedraagt dan 26.680 euro, te verhogen met 1.390 euro per persoon ten laste. Voor eigenaars waarvan het inkomen groter is dan dat bedrag, wordt het premiepercentage beperkt tot 20% van de aanvaarde facturen.

Al aanvraag ingediend?

De nieuwe regeling geldt vanaf 29 oktober 2009. Er verandert niets voor wie al een aanvraag, inclusief een kopie van de facturen, voor die datum heeft ingediend. Als aanvraagdatum geldt de datum van de poststempel.

■

REYNAERS

23<

             

Warm en veilig met aluminium de winter in De wintermaanden staan voor de deur. De dagen worden korter, de nachten langer, donker en koud. Tijd om de woning optimaal voor te bereiden op een warme en veilige winter. Hierbij spelen ramen en deuren een grotere rol dan men vermoedt.

>>

Inbraakveilig Tijdens de wintermaanden en zeker de periode rond de feestdagen wordt er beduidend meer ingebroken. Het is langer donker waardoor het makkelijker is om na te gaan of mensen al dan niet thuis zijn en of er waardevolle spullen in de woning staan. Bovendien bieden de korte dagen en lange avonden en nachten de inbrekers meer tijd en bescherming. Het komt er dus op aan inbrekers het leven zo lastig mogelijk te maken en hen te ontraden. Zorg voor een goede bescherming van uw woning door extra buitenverlichting, een alarmsysteem, berg waardevolle zaken goed op, laat geen ladders of ander tuinmateriaal onbeheerd in de tuin liggen. Verwittig de buren wanneer u voor langere tijd afwezig bent. Laat in de woning altijd licht branden wanneer u weg bent en zet de radio aan. Dit geeft een bewoonde indruk. De zwakste plek in de woning zijn natuurlijk de ­ramen en deuren. Sluit deze altijd goed af, ook als u maar even weggaat. Laat geen sleutels aan de ­binnenkant van de deur zitten en zorg voor een ­goede beveiliging van uw ramen, glas en deuren. Uit de praktijk blijkt dat aluminium ramen en deuren zeer inbraakveilig zijn. Het metaal aluminium is extreem hard en sterk en is hierdoor bestand tegen vervormingen. Bovendien wordt door toepassing van inbraakvertragend glas, inbraakvertragend raambeslag, inbraakvertragend deurbeslag en het gebruik van veiligheidscilinders de weerstand van de ramen en deuren aanzienlijk verhoogd. Reynaers Aluminium rust zijn ramen en deuren standaard uit met inbraakvertragend beslag en beschikt over een zeer breed gamma aan extra beveiligingsmogelijkheden.

Oude Liersebaan 266 2570 Duffel - België Tel: 015 308 810 - Fax: 015 308 880 www.reynaers.be - [email protected] www.nieuweramen.be       nieuwsblad.be/wonen

CO2 vergiftiging Jaarlijks sterven mensen door koolmonoxidevergiftiging. In de winter zijn er het meeste slachtoffers, omdat dan de kachels hoger worden gezet en er minder geventileerd wordt. Met uitzondering van elektrische apparaten, kunnen alle verwarmingsen warmwatertoestellen CO-gas verspreiden. CO is een reukloos, kleurloos en smaakloos gas dat zich vermengt in de lucht. Wanneer de lucht in huis een kleine hoeveelheid CO bevat, zijn onze cellen niet meer in staat om de beschikbare zuurstof te gebruiken. Hierdoor ontstaat een CO vergiftiging die dodelijk kan zijn. De enige remedie tegen CO-gas, is een goede verwarmingsinstallatie, een regelmatig onderhoud van verwarmingstoestellen en van de schoorsteen en een goede ventilatie van de woning. CO is immers niet bestand tegen luchtcirculatie en toevoer van verse buitenlucht. Daarom ontwikkelde Reynaers Aluminium het ventilatiesysteem Ventalis voor ramen en deuren. Deze nieuwste generatie ventilatieroosters beschikt over een zelfregelende klep die het ventilatiedebiet continu afstemt op wind- en temperatuurverschillen zodat een correcte toevoer van verse lucht gegarandeerd is. Ventalis is een volledig geïntegreerd zelfregulerend ventilatiesysteem dat ramen en deuren niet langer ontsiert met een ventilatierooster. Een efficiënte verluchting van de woonruimtes gaat voortaan samen met het behoud van de esthetiek van de aluminium raam- en deuroplossingen die op hun beurt perfect architectonisch integreerbaar zijn in het gebouw. Het voldoet perfect aan de EPB-wetgeving en rekent op een efficiënte en discrete manier af met schadelijke stoffen zoals CO en vocht.

Brandveiligheid Tijdens de wintermaanden is er een verhoogd risico op brand. Er wordt meer vuur gemaakt in de woning voor de haard en de kachel of met kaarsen.

Rookdetectors en brandblussers in de woning kunnen veel onheil voorkomen. Ook ramen en deuren bieden een extra beveiliging tegen het verspreiden van brand in de woning. Zo ontwikkelde Reynaers Aluminium ramen en deuren die tot 60 minuten brandwerend zijn. Dit aanbod wordt aangevuld met een automatische rook- en warmte evacuatie- en ventilatiesysteem: de SE lijn. Dit SE systeem van automatische rookdetectie en –controle bevat rookdetectors, een alarmknop, temperatuursensoren en een ventilatieknop. Het systeem wordt geactiveerd wanneer het alarm afgaat, zodat rook en warmte gereduceerd worden. Dit leidt tot betere vluchtroutes en dus tot het redden van meer mensenlevens.

Energiezuinig verwarmen

Een gezellige warme woning is in de winter een ‘must’. Om de warmte in huis te houden en niet ­nodeloos meer energie dan nodig te verbruiken, moet de woning optimaal geïsoleerd zijn. In deze tijden van dure energie en milieubewustzijn is ­aluminium een bijzonder energiezuinige oplossing omdat de ­ isolatiewaarden ervan zeer goed zijn. De buiten­kamer en de binnenkamer van aluminium raamprofielen zijn verbonden met sterk isolerende­ strips. Deze zorgen voor de thermische onder­ breking. Daarbij komt dat hoe breder de strip, hoe hoger de isolatiefactor is. Om aan te geven in welke mate profielen thermisch isoleren, gebruikt men in de bouwsector het begrip U-waarde. Het is belangrijk dat de warmtedoorgangscoëfficiënt of U-waarde tussen het raamprofiel en de beglazing optimaal op elkaar afgesteld zijn. Hoe lager deze U-waarde, hoe hoger de warmteweerstand van het raam. Reynaers ­A luminium beschikt over een breed gamma aan hoog isolerende raam- en deurprofielen. Deze houden tijdens gure winterdagen niet alleen de warmte in huis maar zorgen ook voor een superieure geluidsisolatie en een optimale water- en winddichtheid.

>24

BOUWEN & RENOVEREN

EEN WARME WINTER

Ontvang GRATIS deze brochures bij u thuis! 1

3

2 Het gratis Levis magazine zegt duidelijk waar het op staat: met zijn frisse, makkelijk uit te voeren ideeën en praktisch advies zet het iedereen aan tot schilderen. Zo toont het bijvoorbeeld hoe je op één dag tijd en met een beperkt budget een kamer kunt transformeren aan de hand van reportages voor/na.

4

U vindt alle informatie over Rockwool en brandveilige isolatie-oplossingen op www.rockwool.be. Hier kunt u ook gratis de handige isolatiepremiewijzer downloaden. Beschikt u niet over internet, dan kunt u de brochure aanvragen door onderstaande bon in te vullen.

6

5 Technologie, comfort en een zalige warmte ...


  van volgende bedrijven GRATIS en VRIJBLIJVEND informatie te ontvangen 1. 2. 3.

 ALLE BEDRIJVEN  LEVIS  ROCKWOOL  KORAMIC

Stookolie helpt u te besparen, is comfortabel, veilig en biedt tal van toekomstmogelijkheden op het gebied van nieuwe technologieën en milieu. Lees er alles over in de brochure ‘Energiezuinig verwarmen? Ik geef al mijn geheimen prijs’

In de brochure “gaswandketels” die wij u graag toesturen zal u zelf alle voordelen van de condensatieketels van Bulex ontdekken. Voor meer info : www.bulex.be Tel: 02 555 13 13

4.  GROHE 5.  BULEX 6.  INFORMAZOUT



Kranen, douches en installatiesystemen. In de gratis brochures van GROHE vindt u alles over douches, thermostaten, badkamerkranen, keukenkranen, installatiesystemen en accessoires. Bel gratis 0800 960 60 (24 uur/dag) of surf naar www.grohe.be.

In de kleidakpannengids van Koramic vindt u een uitgebreid overzicht van het volledige gamma kleidakpannen. Vraag de brochure gratis aan via deze bon of www.koramic.com

7.  HAROL 8.  ATAG 9.  DOVY 10;  REYNAERS

7 Wenst u de 3 productfolders (zonwering, rolluiken en sectionale poorten) van Harol gratis bij uw thuis te ontvangen? Vraag deze brochures aan met onderstaande bon. U kunt ons ook contacteren via het gratis nummer 0800 96 500, via e-mail: [email protected] of onze website: www.harol.be

8

Hoofdletters gebruiken A.U.B. rla de Ne

Naam: ...............................................................................................................................

s

nd

Collectie inbouw keukenapparatuur 2009 - 2010

Straat: ............................................................................................................................... Nr: ............................. Bus: ................................... Postnummer: ................................ Gemeente: ........................................................................................................................

Collectie inbouw keukenapparatuur 2009 - 2010

Voornaam: ........................................................................................................................

QVSF
LFVLFOLVOTU

Inbouw keukenapparatuur In de brochure die wij u gratis toesturen vindt u alle toestellen om uw keuken uit te rusten volgens “uw” kookwensen. Van eenvoudig functionele toestellen tot volledig automatische. Is de spanning te groot dan kan u online op onze website in onze brochure bladeren.

9

Telefoon: ........................ Email: ...................................................................................... Meer informatie over Dovy Keukens vindt u in deze Smaakmaker. Vraag hem aan met onderstaande bon. U kunt ook een kijkje nemen op www.dovy.be

Wij gaan: Bouwen / Verbouwen* Verwachte aanvangsdatum:  2010

 2011

 2012

 later

 Ik wens de informatie via post te ontvangen  Ik wens de informatie via email te ontvangen (indien beschikbaar)

Stuur deze bon naar Bouwen & Renoveren, p/a Omnilevel PB93, 9230 Wetteren of fax naar 09/365 64 40

U kan de bon ook invullen op www.nieuwsblad.be/wonen * schrappen wat niet past Uw gegevens kunnen worden opgenomen in het bestand van de aangekruiste firma’s. Wenst u dit niet, kruis dan dit vakje aan: ❍ (wet op de privacy van 8 december 1992)

10 8I@GJE@ G@I8K@FE I<EFM8K@
4()`ejg`i\i\e[\

Vraag snel de nieuwe Reynaers brochure aan! Welke stijl past het best bij u en bij uw huis? Welke kleuren zijn er mogelijk? Voor alle antwoorden op uw vragen over aluminium ramen en deuren hebben wij voor u een brochure klaarliggen die u helpt in uw keuze. Vraag de brochure aan met onderstaande bon of surf naar www.reynaers.be