FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Bouw uw eigen beleggingsportefeuille Joost van Leenders, oktober 2013
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Agenda
● Strategisch versus tactisch beleggingsbeleid ● Spreiding, waarom ook alweer? ● Verwacht rendement, een belangrijke bouwsteen ● De optimale portefeuille
2
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Tactische en strategische asset allocatie
TAA Smart Benchmark allocatie Strategische asset allocatie Beleggingshorizon
Bron: BNPP IP
● Asset allocatie is afhankelijk van de beleggingshorizon ● Smart Benchmark zit tussen zeer lange termijn en tactische asset allocatie (TAA) ● Beleggingshorizon voor Smart Benchmark is 5-7 jaar, met periodieke wijzigingen
3
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Spreiding, hoe zat het ook alweer? Rendementreeks asset 1 20%
TAA
Asset 1: gemiddeld rendement: 4,0% standaardeviatie: 8,8% 15%
Smart Benchmark allocatie 10%
5%
asset 1
0% 1
-5%
-10%
2
3
4
5
6
4
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Spreiding, hoe zat het ook alweer? Rendementsreeks asset 1 en asset 2 20%
Asset 1: gemiddeld rendement: 4,0% standaardeviatie: 8,8%
Asset 2: TAA gemiddeld rendement: 4,0% standaardeviatie: 8,8%
15%
Smart Benchmark allocatie 10%
asset 1 asset 2
5%
0% 1
-5%
-10%
2
3
4
5
6
5
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Spreiding, hoe zat het ook alweer? 20%
Asset 1: gemiddeld rendement: 4,0% standaardeviatie: 8,8%
Asset 2: gemiddeld rendement: 4,0% standaardeviatie: 8,8%
TAA
15%
Smart Benchmark allocatie
10%
Rendement
Combinatie (50%/50%): gemiddeld rendement: 4,0% standaardeviatie: 0,9%
asset 1 asset 2 50/50
5%
0% 1
2
3
4
-5%
-10% Periode
5
6
6
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Begrippenlijst
TAA
● Rendement: opbrengst (waardeverandering, dividend, couponrente) ● Volatiliteit: beweeglijkheid,
Smart Benchmark standaarddeviatie, allocatie
risico
● Correlatie: samenhang (positief, negatief of nul)
7
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Diversificatie van een aandelenportefeuille Diversification of equity portfolio 25.0%
TAA
24.5%
risk as volatility (st dev)
24.0%
Smart Benchmark allocatie
23.5%
Volatiliteit elk individueel aandeel: 25%
23.0%
Correlatie tussen de aandelen: 65% Volatiliteit van portefeuille met 50
22.5%
aandelen daalt tot ongeveer 20%
22.0% 21.5% 21.0% 20.5% 20.0% 1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
number of stocks
8
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
… maar werkt diversificatie in de praktijk?
9
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 10
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Smart Benchmark concept Kenmerken
● Gespreide beleggingsportefeuille met 5-7 jaars horizon – Aandelen (VS, Europa, Japan, opkomende markten) – Obligaties (staats- en bedrijfsobligaties, inflation-linked, opkomende markten) – Vastgoed (VS, Europa, Azie) – Converteerbare obligaties – Grondstoffen ● Aandelen van de verschillende beleggingscategorieën op basis van: – Verwacht rendement – Beweeglijkheid (risico) – Onderlinge samenhang (correlaties)
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 11
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Smart Benchmark concept Waardering als belangrijke bouwsteen voor rendement
Conversie naar het gemiddelde
Historische waardering (bijv. risico-opslag)
Verwacht verloop Bron: BNPP IP Alleen ter illustratie
We hebben een dynamische aanpak die uitgaat van “koop goedkoop en verkoop duur”
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 12
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Smart Benchmark concept Verwachte rendementen
● Staatsobligaties: rente sterk bepaald door macro-economische ontwikkelingen ● Bedrijfsobligaties: rente, defaults en ratings ● Aandelen: lang-termijn waardering als basis
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 13
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Obligaties: prijs, coupon en rendement
● Nominale waarde: meestal aangeduid als 100 ● Koers (marktprijs): percentage van de nominale waarde ● Coupon: vaste rentevergoeding als percentage van de nominale waarde ● Yield: coupon als percentage van de marktwaarde ● Rendement: yield + prijsverandering ● Duration: rentegevoeligheid
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 14
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Obligaties: prijs en yield
Obligatie 1:
Obligatie 2:
-
Nominale waarde = 100
-
Nominale waarde = 100
-
Coupon = 4%
-
Coupon = 8%
-
Looptijd = 10 jaar
-
Looptijd = 10 jaar
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 15
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Obligaties: prijs en yield
Obligatie 1:
Obligatie 2:
-
Nominale waarde = 100
-
Nominale waarde = 100
-
Coupon = 4%
-
Coupon = 8%
-
Looptijd = 10 jaar
-
Looptijd = 10 jaar
=> Koers bij een marktrente van 6%?
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 16
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Obligaties: prijs en yield Obligatie 1:
Obligatie 2:
-
Nominale waarde = 100
-
Nominale waarde = 100
-
Coupon = 4%
-
Coupon = 8%
-
Looptijd = 10 jaar
-
Looptijd = 10 jaar
Koers: -
Marktrente 6%
-
Obligatie 1: 85,3%
-
Obligatie 2: 114,7%
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 17
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Obligaties: duration ● Koers van een obligatie is afhankelijk van 3 factoren: looptijd, coupon, aflossing en marktrente ● Duration een maatstaf voor de rentegevoeligheid van een obligatie ● Langere looptijd, lagere coupon en lagere marktrente geeft hogere duration ● Koersverandering = duration * renteverandering – Een obligatie met een duration van 4,5 levert bij 1% rentestijging een koersverlies op van 4,5% – Een obligatie met een duration van 8,7 levert bij 1% rentedaling een koerswinst op van 8,7%
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 18
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Samenhang rente en groei
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 19
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement staatsobligaties VS BBP & 10-jaars rente
Groei, inflatie eurozone
(1950-2012) BBP (% JoJ) > 10%
Verwachte rente
Huidige marktrente
6% - 8%
4% - 6%
Prijsverandering +
2% - 4%
Coupon yield 0% - 2%
+ Roll yield =
<0
10-jaars rente (%) 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Bron: Robert Shiller, BEA en BNP Paribas IP
Rendement
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 20
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement staatsobligaties Trend: 1½ & 2%
Groei, inflatie eurozone BBP (% JoJ) > 10%
Verwachte rente
Huidige marktrente
3½ %
6% - 8%
Duration: 9 Rentestijging: 0,5% Prijsdaling: < 4,5%
4% - 6%
2% - 4%
3,0% 0% - 2%
3.0% Prijsverandering + Coupon yield +
<0
+1%
Roll yield =
3%
Rendement
10-jaars rente (%) 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Bron: Robert Shiller, BEA en BNP Paribas IP
Volatiliteit: 4,3% Correlatie met aandelen: -0,15 tot -0,31
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 21
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement bedrijfsobligaties
Yield staatsobligaties + Risico-opslag
Yield bedrijfsobligaties
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 22
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement bedrijfsobligaties
Yield staatsobligaties Duitsland: 1,8%
+ Risico-opslag Investment-grade : 1,4% High-yield: 4,3%
Yield bedrijfsobligaties 3,2 tot 6,1%
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 23
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement bedrijfsobligaties
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 24
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement bedrijfsobligaties Credit rating migration matrix 1920-2011
Verwacht rendement bestaat uit: •
Verwachte verandering yield staatsobligaties
•
Verwachte verandering risico-opslag
•
Kans op default en verwachte recovery rate
Verwacht rendement:
Aaa
Aa
A
Baa
HY
DEF
Aaa
90.40%
8.53%
0.87%
0.17%
0.04%
0.00%
Aa
1.27%
89.83%
7.81%
0.79%
0.23%
0.07%
A
0.08%
3.06%
89.93%
5.92%
0.91%
0.10%
Baa
0.04%
0.30%
4.75%
88.26%
6.35%
0.30%
HY
0.01%
0.07%
0.38%
4.40%
91.72%
3.42%
DEF
0.00%
0.00%
0.00%
0.00%
0.00%
100.00%
Aaa
Aa
A
Aaa
82.11%
17.17%
0.62%
0.00%
0.00%
0.00%
Aa
0.05%
89.85%
9.56%
0.38%
0.00%
0.00%
A
0.04%
1.10%
92.39%
6.07%
0.28%
0.00%
Baa
0.00%
0.23%
3.28%
92.76%
3.72%
0.11%
HY
0.00%
0.07%
0.10%
4.70%
93.71%
1.31%
DEF
0.00%
0.00%
0.00%
0.00%
0.00%
100.00%
One-year ahead*
Investment-grade: 3 - 3½%
Volatiliteit: 4½ - 14½%
High-yield: 5½ - 6¼%
Correlatie met aandelen: 0,1 – 0,8
Baa
HY
DEF
Bron: Moody’s
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 25
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement aandelen VS Shiller P/E & aandelenrendement Shiller P/E
Average excess equity return (4.6%)
> 30 25-30 20-25 15-20 10-15 < 10 -2
0
2
4 6 8 10 12 Annualised return over 7 year horizon (%)
* US equity excess returns over cash (1871-2010) Bron: Robert Shiller, BNP Paribas Investment Partners In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst.
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 26
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement aandelen Shiller P/E 45 40
World CAPE
US CAPE
35 30 25 20 15 10 5 0
79
81
83
85
87
89
91
93
95
97
99
01
03
05
07
09
11
13
Bron: Robert Shiller, BNP Paribas Investment Partners
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 27
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Rendement aandelen EQUITY VALUATION Shiller PE
Quartile Average since 1980 * What does this mean?
SC
Verwacht rendement:
WORLD
18.6
2
21.5
"DEVELOPED NEUTRAL"
=
Opkomende markten 9½
USA
20.4
3
20.1
"US NEUTRAL vs Europe & Japan"
=
Europa: 7¼%
EUROPE
15.8
2
18.2
"EUROPE CHEAP versus Japan & US"
+
Japan 5½%
JAPAN
22.8
1
43.8
"JAPAN NEUTRAL vs US & Europe"
=
EM
17.4
2
20.2
"EM Cheap vs DEVELOPED Neutral"
+
UK
12.5
2
15.3
"UK NEUTRAL vs EUROPE"
=
SWITSERLAND
20.7
3
21.7
"SWISS RICHevs EUROPE"
-
* For EM we have data starting since 2003 for the average
Bron: Robert Shiller, BNP Paribas Investment Partners
VS 5% Volatiliteit: 17,6 tot 26,9
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 28
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Source: BNPP IP
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 29
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Geschiedenis Smart Benchmark* 2002 – 2013
Verbeteringen Smart Benchmark II oktober 2005
Smart Benchmark III juni 2009
- Bear market na internet zeepbel met lage rendementen
- Lage rentes. - Profiteren van expertise op nieuwe beleggingscategorieën
- Profiteren van lage waardering van beleggingscategorieën
- Toevoeging van small caps, vastgoed, bedrijfsobligaties en converteerbare obligaties
- Toevoeging van grondstoffen, aandelen opkomende markten, hoogrentende bedrijfsobligaties, obligaties opkomende markten en absolute return
Smart Benchmark I november 2002
- Hoger gewicht bedrijfsobligaties en aandelen opkomende markten
Smart Benchmark IV Juni 2011 - Risico-opslagen dichter bij langjarig gemiddelde: lager totaal risico - Rente gaat oplopen: lagere duration - Groei komt terug: hoger gewicht aandelen opkomende markten
*Zoals toegepast in onze flagship fund range. Bron: BNPP IP
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 30
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 31
FOR PROFESSIONAL INVESTORS
Disclaimer Dit document dient enkel ter informatie en is 1) geen voorstel of aanbod tot het aankopen of verhandelen van de financiële instrumenten hierin beschreven en 2) geen beleggingsadvies. Voordat u investeert in enig product van BNP Paribas Investment Partners* dient u zich te informeren over de (financiële) risico's die verbonden zijn aan een belegging in dit product en mogelijke restricties die u en uw beleggingsactiviteiten als gevolg van de op u van toepassing zijnde wet- en regelgeving ondervinden. Indien u na het lezen van deze presentatie een belegging in dit product overweegt, wordt u dan ook geadviseerd om een zodanige belegging te bespreken met uw relatiebeheerder of persoonlijke adviseur en na te gaan of dit product gezien de daarmee verbonden risico's - past binnen uw beleggingsactiviteiten. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. De mogelijkheid bestaat dat uw belegging in waarde stijgt; het is echter ook mogelijk dat uw belegging weinig tot geen inkomsten zal genereren en dat uw inleg bij een ongunstig koersverloop geheel of ten dele verloren gaat. BNP Paribas Investment Partners* heeft alle redelijkerwijs mogelijke zorg besteed aan de betrouwbaarheid van dit materiaal, echter aanvaardt geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. De in dit document opgenomen informatie en opinies kunnen worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht. BNP Paribas Investment Partners is niet verplicht de hierin opgenomen informatie en opinies te actualiseren of te wijzigen. BNP Paribas Investment Partners” is de wereldwijde merknaam van de vermogensbeheerdiensten van BNP Paribas Groep. Dit document is uitgegeven door BNP Paribas Investment Partners Netherlands N.V. adres: Burgerweeshuispad Tripolis building 200, P.O Box 71770 dat deel uitmaakt van de BNP Paribas groep.