leesbevorderingsproject R I D D E R K E R K
Boekentip 41 november 2011
Onderbouw: - Nacht in het poppenhuis - Anna Woltz - Kleine Hugo - Marjolein Varekamp
Middenbouw: - Winterdieren - Bibi Dumon Tak - De ogen van Sitting Bull - Mireille Geus
Bovenbouw: - Dagboek van een Muts - Rachel Renee Russell - Flits – De nieuwsjagers - Mirjam Oldenhave - School sport eten en slapen - Maarten Hogenstijn
Door Marianne van Gink
leesbevorderingsproject
Boekentip 41 - november 2011
RIDDERKERK
Onderbouw Nacht in het poppenhuis Auteur: Anna Woltz Uitgeverij: Leopold (€ 13,95) Een reuzin tussen de miniatuurmensjes Na het populaire Muizenhuis alweer een boek over miniatuurhuizen. Anna Woltz schreef een spannend verhaal in het kader van een tentoonstelling en Thé Tjong-Khing maakte de levendige poppentekeningen. Nacht in het poppenhuis is alweer het vijfde boek dat voorkomt uit de samenwerking tussen het Haags Gemeentemuseum en uitgeverij Leopold. Begin volgend jaar verschijnt zelfs al het zesde boek: De draad van Alexander van Sieb Posthuma over de Amerikaanse beeldhouwer Alexander Calder. Kunst- en museumboeken voor kinderen staan niet zelden stijf van de belerendheid en saaiheid maar dat is in deze reeks anders. De kunstenaars krijgen de vrije hand om een verhaal bij een thema te maken. In het geval van de tentoonstelling over poppenhuizen (die op 12 november wordt geopend) bedacht Anna Woltz een eenvoudig verhaal over het meisje Willemina dat uit logeren gaat bij haar welgestelde tante. Ze is meteen in de ban van het poppenhuis: ‘Zo voelt het om te groeien! In één zucht is Willemina een reuzin geworden’. Ze breekt per ongeluk de staart het porseleinen mini-hondje af. Als ze dat ‘s nachts wil repareren komt ze als door een wonder in het miniatuurhuis terecht waar ze niet al te vriendelijk wordt ontvangen. Er volgt een heerlijk feel-good verhaaltje waarin Willemina zich ontpopt tot heldin. Woltz plaatst het verhaal in een historische context waardoor Tjong-Khing zich zonder schroom kan uitleven op baljurken, kant en pruiken. Wat is die man toch veelzijdig en wat is hij nog productief op zijn 78e. Het zijn de tekeningen die dit boek dragen, vooral die waarop de poppen te zien zijn die heel subtiel de houterige bewegingen hebben. Heel knap gedaan, net als het spel met de verhoudingen. Heerlijk boek!
Onderbouw Kleine Hugo Auteur: Marjolein Varekamp Uitgeverij: Van Goor (€ 14,99) Kleine Hugo woont met zijn papa en mama en broertjes en zusjes in een gezellig muizenhol. Elke dag staat de hele familie op, wast zich, eet en drinkt en maakt dan een leuk uitstapje. Maar vandaag gaat er iets mis! Kleine Hugo verliest zijn bril en ziet daardoor niet waar iedereen naartoe gaat. Helemaal alleen dwaalt hij rond bij de boerderij. Gelukkig zijn er veel aardige dieren die Hugo wel willen helpen zijn familie terug te vinden.
leesbevorderingsproject
Boekentip 41 - november 2011
RIDDERKERK
Middenbouw Winterdieren Auteur: Bibi Dumon Tak Uitgeverij: Querido (€ 14,95) Na het lezen van Winterdieren van Bibi Dumon Tak weet je dat de noordse stern het enige dier is dat zowel op de Noordpool als de Zuidpool leeft. Hij verkast ieder half jaar en legt zo een fraaie verbinding tussen beide polen, of zoals Dumon Tak het formuleert: “Hij brengt dan weer de vader, dan weer de moeder van de wereld een bezoekje”. De inleiding over de overeenkomsten en verschillen tussen de Noord- en Zuidpool is meteen interessant . De vader en de moeder van de aarde staan aan het hoofdeind en het voeteneind van de wereld. Zonder hen maken we een vrije val de ruimte in. Het is er ijskoud, het record is -89, 2 graden Celcius op de Zuidpool. Dumon Tak beschrijft aan de hand van 23 dieren het leven onder deze bizarre omstandigheden. Op haar bekende lichtvoetige manier geeft ze een schat aan informatie over de narwal, het rendier, de reuzenalbatros en de muskusos maar ook over krill. Krill zorgt ervoor dat de wereld in leven blijft, het is de brandstof van Antarctica. Driehonderd biljoen garnaalachtige beestjes waarvoor we stuk voor stuk een buiging zouden moeten maken. Fascinerend is ook het verhaal over de kolossale inktvis die de grootte van een caravan heeft en waar maar heel weinig over bekend is. In 2007 is er bij toeval voor het eerst één gevangen die in korte tijd van 10 naar 4 meter verschrompelde. Het enthousiasme spat van de bladzijdes en is de sterke troef van Dumon Tak. ‘Krill is gaaf’ of over het rendier: ‘Zoveel vernuft in één dier: daar kan Ikea nog wat van leren’. Ze geniet zichtbaar van wat ze heeft ontdekt en brengt dat over. De toon is speels en en de verhaaltjes zijn heel toegankelijk voor kinderen vanaf een jaar of 6. Niet te kinderachtig, zoals in veel non-fictie. Winterdieren biedt een schat aan informatie en is ook gewoon een lekker leesboek. Het boek is gelukkig niet ‘over- geïllustreerd’ maar de mooie tekeningen van Martijn van der Linden worden goed gedoseerd en krijgen de ruimte. Zo’n plaatje van de Arctische grondeekhoorn die heerlijk ligt te slapen, daar zou je zo naast gaan liggen.
leesbevorderingsproject
Boekentip 41 - november 2011
RIDDERKERK
Middenbouw De ogen van Sitting Bull Auteur: Mireille Geus Uitgeverij: Lemniscaat (€ 14,95) Valentijn en oma vormen samen een indianenstam Valentijn heeft beloofd de aanvraagformulieren voor het verpleeghuis op de bus te doen. Hij verzuimt dat en begraaft de papieren onder een steen. Niet zo gek, meent hij, want dat doen de indianen al jaren. Met deze actie hoopt hij te voorkomen dat zijn oma bij hen thuis weg moet. In eerste instantie is hij helemaal niet blij met de komst van zijn grootmoeder, hij moet zijn eigen slaapkamer uit, maar dat verandert al snel. Ze is dan wel vergeetachtig en soms erg in de war maar ook heel lief en grappig en een tikje ondeugend. De eerste nacht is hij alleen met oma in huis en dat is de basis voor hun sterke band. Hij verplaatst zijn matras terug naar zijn slaapkamer en samen kijken ze zo naar het geschilderde indianenhoofd op de muur. Valentijn is in de ban van indianen en met name van opperhoofd Sitting Bull, van wie zijn moeder voor zijn verjaardag een schildering op zijn slaapkamer heeft laten maken. Oma staat wel open voor het verhaal van de indianen. Ze heeft vrijwel iedere nacht angstige dromen over pesterijen door schoolvriendinnen. Valentijn is zelf ook voor van alles bang, bijvoorbeeld voor het komende schoolreisje. Het scharnierpunt in het boek is de droomsessie met oma in de tipi, die Geus heel subtiel aankondigt met: ‘Op dat moment wist ik niet dat ik over vijf minuten het vreemdste ging doen dat ik ooit gedaan had in mijn hele leven’. Het lukt ze om korte metten te maken met het verleden door de pestkoppen stuk voor stuk uit te gummen. Mireille Geus heeft haar verhaal heel precies opgeschreven, zonder poespas maar vaak raak. Haar taal is genieten! Oma komt als personage geloofwaardiger over dan haar kleinzoon. Haar dwarsigheid en verwardheid kloppen, en ze is verreweg het grappigst. Als vader komt kijken wat ze uitspoken in de indianentent en vraagt van welke stam ze zijn, antwoordt oma: ‘Gewoon onze eigen stam’. Waar na ze luid en duidelijk zegt: ‘Ugh’. De slothoofdstukken waren nodig om Valentijn te laten inzien dat oma echt niet meer thuis kan blijven wonen waardoor het verhaal rond is, maar het had misschien anders gekund. Kortom: veel om over na te denken.
leesbevorderingsproject
Boekentip 41 - november 2011
RIDDERKERK
Bovenbouw Dagboek van een Muts Auteur: Rachel Renee Russell Uitgeverij: De Fontein (€ 13,95) Een nieuwe school, nieuwe aartsvijanden. En ook een nieuw dagboek, zodat Nikki al haar ellende kwijt kan. Wanneer haar vader, ongediertebestrijder, een contract sluit met een poepiesjieke eliteschool, krijgt Nikki een beurs. Maar hoe word je populair zonder coole smartphone of hippe outfit? DUH. Niet dus! De populaire meiden negeren Nikki, hottie Brandon merkt haar alleen op wanneer ze weer eens een ENORME blunder begaat en zelfs haar echte vrienden zien haar niet meer staan als Mackenzie ze uitnodigt voor een feest. Ellendiger kan het niet. Toch? De humoristische scènes doen sterk denken aan Het leven van een Loser
Bovenbouw Flits – De nieuwsjagers Auteur: Mirjam Oldenhave Uitgeverij: Ploegsma (€ 12,95) Lotte en Daan maken op school iedere maand een schoolkrant, waarin ze niet schrijven over de echte dingen die er spelen, zoals het gepest van de bende van Boelie of de behoefte aan een voetbalveldje. Wanneer Toni bij de schoolkrantclub komt, bedenken ze naast de schoolkrant de website Flits. Daar komt al dit nieuws wel op, met foto’s van Daan. Dan ontdekken ze ook wat de bende van Boelie met de gestolen spullen doet. Daardoor wordt het steeds spannender om Flits stiekem te blijven maken. Een vlot geschreven verhaal met veel dialogen. De hoofdstukken zijn kort en overzichtelijk. Het is een herkenbaar verhaal, waarin met alle hoofdpersonen mee te leven is. De vele tekeningen in zwart-wit, ingekleurd met grijstinten, geven een mooie aanvulling op het verhaal en afwisseling in de bladspiegel. Ook geschikt voor moeilijk lezende kinderen. Eerste deel van een nieuwe reeks die zich, net als de succesvolle serie over Mees Kees, op school afspeelt. Een spannend en humoristisch boek voor kinderen vanaf ca. 9 jaar.
leesbevorderingsproject
Boekentip 41 - november 2011
RIDDERKERK
Bovenbouw School sport eten en slapen Auteur: Maarten Hogenstijn Uitgeverij: Moon (€ 13,95) Er wordt een interessant kijkje gegeven in het leven van twaalf aankomende Nederlandse topsporters. Kinderen en jongeren die dromen van de absolute wereldtop. Maar om daar te komen moet ze veel doen en veel laten. De jonge sporters uit verschillende sportdisciplines vertellen over hun ambities, trainingen, prestaties en idolen. Zo maken we kennis met onder andere Ferron Touw (judo), Max Engelen (motorcross), Megan Laseur (paardensport) en Nick Romein (voetbal). De kleurrijke en overzichtelijke vormgeving en de vele illustraties en foto’s maken het boek aantrekkelijk. Geschreven door een journalist van de kinderkranten Kidsweek en 7-Days, leest het boek als een trein. Dat komt ook door de korte hoofdstukken met kaders, dagschema’s en tips en weetjes van bijvoorbeeld Olympische sporthelden. Want een ding is duidelijk, Olympisch Goud win je niet zomaar, daar moet hard voor getraind worden. Achterin staan webadressen over de sporters en hun sport. Vanaf ca. 10 t/m 13 jaar.