Appendix 20. Effectmerkers kind en moeder - analyse van covariabelen.doc
Biomerkers van effect Analyse van covariabelen
De analyse van confounders heeft tot doel om de gebieden te vergelijken na correctie voor confounders én covariabelen.
Selectie van covariabelen In het analyseplan zijn voor iedere effectmerker alle mogelijke covariabelen aangeduid. Deze worden eerst getest in een univariate analyse (met blootstellingsmerker als afhankelijke variabele en covariabele als onafhankelijke variabele). Indien het significantieniveau kleiner is dan 0,10 wordt de covariabele weerhouden. Alle geselecteerde covariabelen worden samen getest in een stepwise multipele regressieanalyse waarbij het significantieniveau voor behoud in het model staat op 0,05. De vaste confounders van iedere effectmerker worden in het model geforceerd, onafhankelijk van hun significantie-niveau.
Gebiedsvergelijking met confounders en covariabelen In appendix H1 en H2 worden de effectmerkers vergeleken tussen de 8 gebieden, na correctie voor vaste confounders. De gebiedsvergelijking wordt nu nogmaals herhaald, maar met correctie voor de vaste confounders, samen met de covariabelen die geselecteerd werden in de stepwise regressie-analyse. In de tabellen wordt een overzicht gegeven van 3 analyses: 1. gebiedsvergelijking van ruwe gegevens; 2. gebiedsvergelijking van gegevens na correctie voor vaste confounders; 3. gebiedsvergelijking van gegevens na correctie voor vaste confounders en significante covariabelen.
1
Appendix 20. Effectmerkers kind en moeder - analyse van covariabelen.doc
EFFECTMERKERS KIND Lengte baby bij geboorte (cm)
RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Geslacht kind Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Lengte moeder Lengte vader Pariteit Zwangerschapsduur
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Geslacht kind Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Lengte moeder Lengte vader Pariteit Zwangerschapsduur
P-waarde voor gebied
0,46
0,71
0,71
Gewicht baby bij geboorte (gram)
RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Geslacht kind Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Gewicht moeder Pariteit Zwangerschapsduur Meerlingzwangerschap
P-waarde voor gebied
0,06
0,07
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Geslacht kind Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Gewicht moeder Pariteit Zwangerschapsduur Meerlingzwangerschap Pakjaren 0,05
Hoofdomtrek baby bij geboorte (cm)
RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Geslacht kind Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Pariteit Zwangerschapsduur Meerlingzwangerschap
P-waarde voor gebied
0,38
0,63
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Geslacht kind Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Pariteit Zwangerschapsduur Meerlingzwangerschap Vaginale bevalling 0,47
2
Appendix 20. Effectmerkers kind en moeder - analyse van covariabelen.doc
Duur van de zwangerschap (weken) – enkel bij moeders die spontaan bevallen
RUW Variabelen in model
Gebied
P-waarde voor gebied
0,02
CONFOUNDERS
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Gebied Roken in zwangerschap Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Leeftijd moeder Complicatie zwangersch, Complicatie zwangersch, Meerlingenzwangerschap Meerlingenzwangerschap Pariteit Pariteit Werken in houtindustrie 0,04
0,07
Percentage vroeggeboorte (zwangerschapsduur < 37 weken) – enkel bij moeders die spontaan bevallen
RUW Variabelen in model
Gebied
P-waarde voor gebied
0,02
CONFOUNDERS
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Gebied Roken in zwangerschap Roken in zwangerschap Leeftijd moeder Leeftijd moeder Complicatie zwangersch, Complicatie zwangersch, Meerlingenzwangerschap Meerlingenzwangerschap Pariteit Pariteit Werken in houtindustrie 0,06
0,06
Apgar score 10 minuten na de bevalling
RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Small for gestational age Meerlingzwangerschap Aard bevalling
P-waarde voor gebied
0,008
0,002
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Small for gestational age Meerlingzwangerschap Aard bevalling Opleiding 0,01
3
Appendix 20. Effectmerkers kind en moeder - analyse van covariabelen.doc
Percentage baby’s met apgar score van 10 (op 10 minuten na bevalling) RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Small for gestational age Meerlingzwangerschap Aard bevalling
P-waarde voor gebied
0,0007
0,0009
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Small for gestational age Meerlingzwangerschap Aard bevalling Lengte moeder 0,003
Thyroid Stimulerend Hormoon in navelstrengbloed (mIU/L) RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Small for gestational age Zwangerschapsduur Aard bevalling
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Small for gestational age Meerlingzwangerschap Aard bevalling
P-waarde voor gebied
0,03
0,18
0,18
4
Appendix 20. Effectmerkers kind en moeder - analyse van covariabelen.doc
EFFECTMERKERS MOEDER Huidig astma volgens vragenlijst ECHRS (% moeders) RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Familiaal astma Pakjaren
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Familiaal astma Pakjaren Schimmels, muizen of ongedierte in huis
P-waarde voor gebied
0,08
0,18
0,28
‘Doctor
diagnosed’ astma (% moeders)
RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Familiaal astma Pakjaren
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Familiaal astma Pakjaren
P-waarde voor gebied
0,002
0,05
0,05
‘Ooit’
RUW
astma (% moeders) CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Familiaal astma Pakjaren
P-waarde voor gebied
0,003
0,0107
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Familiaal astma Pakjaren Schimmels, muizen of ongedierte in huis Passief roken ooit 0,05
Hooikoorts (% moeders) RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Pakjaren
P-waarde voor gebied
0,05
0,06
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Pakjaren Passief roken ooit 0,17
5
Appendix 20. Effectmerkers kind en moeder - analyse van covariabelen.doc
Huidallergie (% moeders) RUW Variabelen in model P-waarde voor gebied
CONFOUNDERS
Gebied
Gebied
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied
0,64
0,64
0,64
Voedselallergie (% moeders) RUW Variabelen in model P-waarde voor gebied
CONFOUNDERS
Gebied
Gebied
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied
0,42
0,42
0,42
Dierenallergie (% moeders) RUW Variabelen in model P-waarde voor gebied
CONFOUNDERS
Gebied
Gebied
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied
0,01
0,01
0,01
Luchtweginfecties tijdens laatste 12 maanden (% moeders) RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Pakjaren
P-waarde voor gebied
0,10
0,20
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Pakjaren Seizoen Verkeer op minder dan 50m Passief roken ooit 0,83
6
Appendix 20. Effectmerkers kind en moeder - analyse van covariabelen.doc
Tijd om zwanger te worden (maanden) – enkel bij moeders met zwangerschap van eerste kindje RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Leeftijd moeder Pakjaren
P-waarde voor gebied
0,38
0,62
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Leeftijd moeder Pakjaren Duur pilgebruik 0,49
Ooit fertiliteitsbehandeling ondergaan (% moeders) RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Leeftijd moeder Pakjaren
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Leeftijd moeder Pakjaren Inkomen Pesticiden op werk
P-waarde voor gebied
0,72
0,63
0,52
Ooit miskraam gehad (% moeders) RUW
CONFOUNDERS
Variabelen in model
Gebied
Gebied Leeftijd moeder Pakjaren Pariteit
CONFOUNDERS + COVARIABELEN Gebied Leeftijd moeder Pakjaren Pariteit
P-waarde voor gebied
0,17
0,29
0,29
7