Beweeg, beleef en ontmoet in De Haamen!

Beweeg, beleef en ontmoet in De Haamen!

Sportlandgoed De Haamen in de gemeente Beek, heeft een bijzondere functie binnen Sportzone Limburg. Naast de mogelijkheden voor de reguliere sporters en recreanten gaat hier speciale aandacht uit naar ouderen, mensen met een chronische ziekte en mensen met een beperking. Zij krijgen in Beek een voorzieningenaanbod dat nergens anders in de regio voorhanden is. Recreatief bewegen, sporten in competitieverband, bewegen voor ouderen of (top)sport voor mensen met een beperking: dat kan hier allemaal. Aangepaste accommodaties en hulpmiddelen (zoals sport­ rolstoelen), een breed beweegaanbod en professionele begeleiding zijn volledig geïntegreerd in het totale aanbod op het sportlandgoed. In De Haamen krijgt ook talent­ontwikkeling voor aangepaste sporten een plek. Dit alles wordt aangeboden door een bijzondere samenwerking van onder meer sportverenigingen, gehandicaptenorganisaties en de zorg. De ligging van De Haamen is uniek, gelegen aan de voet van het adembenemende landschap van het Heuvelland. Bovendien is de bereikbaarheid uitstekend, met onder meer de A2 en de A76 vlakbij en ruim voldoende gratis parkeer­ plaatsen. Met de open parkachtige opzet haalt De Haamen het maximale uit de omgeving die er al is: niet voor niets starten hier nu al veel Nordic Walking-, wandel- en fietsroutes. Ook is De Haamen uitvalsbasis voor een netwerk van mountainbike- en paardmenroutes. 03

Filosofie Vanuit de gedachte ‘een leven lang sporten’ geeft de gemeente Beek invulling aan een sportprogramma dat voor iedereen geschikt is. Voor jong en oud, voor mensen met en zonder beperking, in verenigingsverband of ongebonden en voor recreant en top­ sporter. Omdat sporten gezond is, omdat het mensen bindt en omdat sporten plezier geeft. Sport beweegt iedereen! Vanwege de (nieuwe) gemeentelijke taken in het kader van de Wmo en de jeugdzorg ligt er een uitdaging om met minder financiële middelen toch te zorgen voor

04

voldoende sociale participatie, zelfredzaam­ heid en bevordering van gezondheid en welzijn. Sportlandgoed De Haamen speelt hierop in door een innovatief aanbod rondom het thema bewegen en sporten te realiseren. Daarbij is de insteek om sport- en beweeg­mogelijk­heden voor alle mensen zo dicht mogelijk in de eigen sociale omgeving te organiseren. Daar waar bijzondere doelgroepen echter niet in de eigen omgeving terecht kunnen, zijn ze welkom in De Haamen. Hier zijn de bijzondere faciliteiten en begeleiding aanwezig.

“In ben in 1994 gevlucht uit Angola. Ik voel me Nederlander. Ik heb een universitaire kunstopleiding gevolgd. Met mijn gezondheid heb ik gewoon pech gehad. Er is een hersentumor bij me verwijderd. Daarna ben ik nagenoeg blind geworden. Maar ik praat liever niet over die tegenslagen. Het leven ligt immers altijd voor je. En in dat leven speelt De Haamen een grote rol. In 2010 kreeg ik de gelegenheid om dagelijks te gaan zwemmen in het aangepaste zwembad van De Haamen. Dat heeft mijn leven in alle opzich­ ten een positieve wending gegeven. Door het zwemmen en de bewegings­ oefeningen is mijn suikerziekte verdwenen. En misschien nog belang­ rijker; ik heb hier in Beek heel veel vrienden gemaakt. De Haamen is toch ook een ontmoetingsplaats. Ik woon in Heerlen. En als ik niet in De Haamen ben, zit ik meestal alleen. Ik heb gelukkig wel een vaste hulp. Het aanvankelijke dagelijkse verblijf in De Haamen is teruggebracht naar twee keer in de week. Ik hoop met heel mijn hart dat daar niet ook nog op bezuinigd wordt. Mijn wensen in het leven? Ik hoop vooral op nieuwe medische technieken, zodat ik op een dag weer kan zien.”

De Haamen is een deel van mijn leven Rogerio uit Angola

05

06

Doelgroepen De Haamen is van oudsher thuisbasis voor diverse sportverenigingen. De reguliere sporter vindt zijn weg meestal wel in het aanbod. Andere doelgroepen hebben daarbij begeleiding nodig. Omdat men bijvoorbeeld niet weet welke mogelijkheden er allemaal zijn om te sporten en bewegen. Of omdat men niet weet welke activiteit het beste past bij de wensen en mogelijkheden. Daarbij is er soms ook hulp nodig bij het bewegen zelf of moet er een hulpmiddel geregeld worden. Voor al deze doelgroepen is extra aandacht. De jeugd kan via het sport- en cultuur­ stimuleringsproject NJOY (njoy-beek.nl) kennismaken met allerhande sportactivi­ teiten. Deze activiteiten worden verzorgd door verenigingen en docenten uit de gemeente Beek of de directe omgeving. Ook wordt veel aandacht besteed aan een goede kwaliteit van het bewegingsonderwijs op basisscholen. De scholenconsulent van NJOY heeft hiervoor een lesmethode ge­ maakt en begeleidt de leerkrachten bij het geven van de gymlessen.

In samenwerking met SG Groenewald zijn aparte MRT-lessen ontwikkeld voor jeugd met motorische achterstanden. Voor kinderen in het Speciaal Onderwijs worden sportadviezen op maat gegeven en vindt aansluiting plaats bij de sport­ vereniging naar keuze. De GGD ondersteunt leefstijlprogramma’s op de basisscholen met o.a. aandacht voor gezonde voeding en sociale weerbaarheid. Ouderen worden gestimuleerd om deel te nemen door kennismaking met de reguliere verenigingssporten, recreatiemogelijkheden en bijzonder aanbod. Speciale aandacht gaat uit naar ouderen in een isolement of ouderen met lichamelijke of psychische problematiek. Gezond oud worden staat voorop bij programma’s die zich richten op gezond bewegen en valpreventie. Via o.a. huisartsen en fysiotherapeuten worden zij geattendeerd op deze mogelijkheden. Voor chronisch zieken, mensen met een beperking of mensen die gezonder willen leven zijn er sportzorgprogramma’s.

07

Sportzorgprogramma’s Uit onderzoek blijkt dat regelmatig voldoende bewegen het risico verlaagt op o.a. hart- en vaatziekten, diabetes type 2, valongelukken, dementie en depressie. Verder heeft bewegen een positieve invloed op o.a. lichaamsgewicht, conditie, bloeddruk, cholesterolwaarde, spijsvertering en botdichtheid. Bewegen is daarmee een belangrijke leefstijl­ factor en kan meerdere ziekten en aandoeningen voorkómen of verminderen. Naast gezondheidseffecten heeft beweging ook een belang­ rijke sociale waarde. Doel van de sportzorgprogramma’s is om de mensen die nu nog niet (voldoende) bewegen in actie te krijgen en (meer) te laten deelnemen binnen de samen­ leving.

08

De sportzorgprogramma’s zien er als volgt uit

Gezond sporten

Dit zijn programma’s voor mensen met gezondheidsproblemen (denk aan diabetes of hart- en vaatziekten) die (weer) willen gaan sporten na een ziekte of een reva­ lidatietraject. Ook kan het gaan om mensen met een ongezonde leefstijl. Voor beide groepen is de drempel naar regulier sporten te groot. Onder begeleiding van o.a. een fysiotherapeut wordt een beweeg- en/of fitnessprogramma op maat gegeven.

Aangepast sporten

Dit betreft sportprogramma’s voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke en/of psychische beperking. Het gaat om aan­ gepaste vormen van sport en bewegen waarbij integratie van doelgroepen daar waar mogelijk wordt toegepast. Ook worden combinaties gemaakt met culturele en dagbestedingactiviteiten. Deze programma’s worden ingevuld door de zorgaanbieders in samenwerking met sportverenigingen en vrijwilligers.

Samen sporten

Het gaat hier om het meedoen van specifieke doelgroepen aan de reguliere sport en beweegactiviteiten van vereni­ gingen. Dit kan door integratie in de bestaande activiteiten of door deelname aan een specifieke groep (bijv. G-team). Maar ook het meedoen bij een evenement of het verrichten van werkzaamheden binnen de vereniging hoort hierbij. De kennis en innovaties die via de sport­ zorgprogramma’s tot stand komen zijn overdraagbaar naar de hele regio. Hiermee ontwikkelt De Haamen zich tot expertisecentrum op het gebied van sport­zorg.

We doen dit samen met:

Therapie Centrum Beek

09

Sportzone Limburg Sportlandgoed De Haamen maakt deel uit van Sportzone Limburg op de schaal van de Westelijke Mijnstreek. De excellerende (sport-)omgeving van Sportzone Limburg biedt iedereen de kans om het beste uit zichzelf te halen op het gebied van sport, bewegen en gezondheid. Onder de noemer van ‘Go for Gold’ wordt een inspirerende, innovatieve ambiance gecreëerd waar top­ pers, talenten en recreanten gebruikmaken van de optimale faciliteiten. In Sportzone Limburg (sportzonelimburg.nl) worden sporten, studeren en werken optimaal op elkaar afgestemd. Dat biedt maatwerk voor mensen die sportieve ambities willen combineren met hun studie of maatschap­ pelijke carrière. Maar ook sportieve ambities van mensen met een beperking en beweeg­

mogelijkheden voor andere bijzondere doel­groepen worden gefaciliteerd. Dit gebeurt o.a. door het realiseren van geschikte accommodaties, sporten beweegpro­gramma’s, ontwikkeling van expertise, het bieden van de juiste begeleiding en het organiseren van evene­menten. Dit alles is het resultaat van de krachtenbundeling van sport, onderwijs, zorg, ondernemer­schap en overheid. Zij ontwikkelen gezamen­lijk de voorwaarden voor de talentencentra, sportaccommo­da­ ties, ondersteuningsstructuren en de daaruit voortkomende kansen voor vrije­tijds­­eco­nomie, kennisdeling en innovatie. Huis voor de Sport en Topsport Limburg faciliteren hierbij.

IKS Speerpunten zijn onder meer: Vanuit de regiogemeenten Beek, Schinnen, Sittard-Geleen en Stein is het project Ieder­ een Kan Sporten: IKS (iks-wm.nl) gestart. Doelstellingen van IKS zijn een verhoging van het aantal sportende mensen met een beperking én het verhogen van het sport­ aanbod voor de doelgroep. Het zwaartepunt van de kennisontwikkeling binnen het project ligt in De Haamen.

• het

realiseren van een gevarieerd sport- en beweegaanbod in de hele regio • communicatie over dit aanbod met de doelgroepen en verwijzers (zoals scholen en fysiotherapeuten) • het werven, begeleiden en opleiden van verenigingskader • het regelen van randvoorwaarden zoals vervoer op maat van en naar de sport­activiteiten

Accommodaties De toegankelijkheid en inrichting van de accommodaties in Sportlandgoed De Haamen is afgestemd op bijzondere doel­ groepen zoals rolstoelgebruikers. Zo heeft het sportlandgoed een volledig aangepast zwembad met hellingbaan zodat mensen met een ‘waterrolstoel’ het water in gereden kunnen worden. Naast de 2 sporthallen die geschikt zijn voor gehan­ dicapten­sport (zowel rolstoel- als zitsporten) zijn ook goed toeganke­lijke was- en kleedruimtes en aparte verzorgings­units aanwezig voor mensen met een beperking. In het activiteiten­ centrum zijn welness activiteiten als gezichts­verzorging en massages mogelijk. De fysio- / fitnessvoorziening (met o.a. fysiotherapie, ergotherapie, podotherapie en diëtetiek) gaat een centrale functie vervullen in een aantal van de sportzorg­ programma’s die in De Haamen worden gerealiseerd. Naast de fitnessruimte met speciale toestellen voor mensen met een beperking is ook een multifunctionele beweegruimte aanwezig. Hier kunnen activiteiten als dans en yoga plaatsvinden. De fysio- / fitnessvoorziening komt in de loop van 2014 beschikbaar.

12

De komende jaren worden ook deze buitensportaccommodaties geschikt gemaakt voor gehandicaptensport: • de

atletiekbaan, o.a. geschikt voor mensen met een been- / voetprothese en rolstoelgebruikers • een tennisbaan (hardcourt) geschikt voor rolstoeltennis • recreatieve voorzieningen geschikt voor diverse doelgroepen zoals een multi­ functioneel trapveld, jeu de boules, rolstoeltoegankelijke wandelpaden en een skate- / skeelerbaan (ook geschikt voor rolstoelgebruik en voor handbiken)

Sportmogelijkheden Sport- en beweeg­moge­lijkheden voor bijzondere doelgroepen die al op Sportlandgoed De Haamen aanwezig zijn: • G-voetbal,

voetbal voor mensen met een verstandelijke beperking • Tennis voor mensen met een lichamelijke beperking • Atletiek voor alle doelgroepen • Honk- en softbal voor alle doelgroepen • Wandelen onder begeleiding voor alle doelgroepen • Handboogschieten voor mensen met een lichamelijke beperking • Aquajoggen voor diverse doelgroepen • Fit en Vitaal (zwemactiviteiten voor ouderen, fibromyalgie- en hart- en vaatpatiënten) • Handbal voor volwassenen met een verstandelijke beperking • Karate en zelfstandigheidstraining voor alle doelgroepen

• Sta-, rolstoel en zitbadminton • Beweeg mee! (bewegen voor

iedereen onder begeleiding van een fysiotherapeut) • Sport / spel voor ouderen • Boccia (SGL) • Electrisch rolstoelhockey Kijk voor een actueel overzicht van de sportmogelijkheden bij verenigingen en de evenementen op dehaamen.nl. Hier is ook informatie te vinden over: • Het vinden van een beweegmaatje • Sporthulpmiddelen • Sport- en spelmateriaal • Financiële

regelingen voor mensen met een laag inkomen • Vervoer • Verhuur van de accommodaties

Contact Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen of wilt u meer informatie, dan staan wij voor u klaar:

De contactgegevens van de sport­ verenigingen en de adresgegevens van de accommodaties zijn te vinden op dehaamen.nl. Meer informatie over Sportzone Limburg leest u op sportzonelimburg.nl.

v.l.n.r. Margoo Timmermans, Giselle Smeets, Tom Eijkelenberg, Vivian Dijkstra

Margoo Timmermans scholenconsulent [email protected] Giselle Smeets programmacoördinator Sportlandgoed De Haamen [email protected] Tom Eijkelenberg verenigingsconsulent voor subsidies, sponsoring, vrijwilligersbeleid en evenementen [email protected] Vivian Dijkstra verenigingsconsulent sport, aanspreekpunt voor verwijzers en geïnteresseerden [email protected]

COLOFON Uitgave gemeente Beek Redactie Giselle Smeets Fotografie Philip Driessen, Bart Velthuis Vormgeving studioZebravink mei 2013

15

De Haamen 1 • 6191 HV Beek • T 046 436 01 80 [email protected] • www.dehaamen.nl