Beste Arie, Maartje en overige bewoners van de Weteringbuurt, Naar aanleiding van het gestuurde PVE en de gesprekken van de afgelopen tijd, doen we bij deze een voorstel voor een maatwerk oplossing voor Wetering Duurzaam. Onze interpretatie van de opdracht is dat het enerzijds gaat om vraag naar meer diepgaande informatie over de (on-)mogelijkheden van duurzame renovatie in de buurt, en anderzijds een vraag naar juist algemene en met name eenvoudig toegankelijke en praktische informatie over het verduurzamen van panden. Een goed maatwerkadvies biedt een combinatie van beide, maar onze ervaring is dat standaard EPA / Label adviezen echter op een aantal punten niet voldoen: -
de huizen moeten eigenlijk diepgaander geanalyseerd worden dan nodig is voor een label. Dit kost meer tijd en vereist meer specifieke kennis van de persoon die de opnames doet;
-
de software voor label calculaties is niet geschikt voor energie neutraal berekeningen, en is daarmee niet goed in staat het energieverbruik te voorspellen van ingrepen die verder gaan dan standaard;
-
de kosten waarmee deze software rekent zijn gemiddelde en niet geschikt voor energieneutraal, noch voor monumenten. De kostenvoorspellingen worden daarmee te onnauwkeurig;
-
de standaard rapportages zijn slecht leesbaar en de aangeboden informatie is slechts deels toepasbaar op de situatie in de Weteringbuurt.
Kortom, de geschetste opgave vereist minder standaard oplossingen en diepgaander onderzoek. In ons bijgevoegd plan van aanpak hebben we een oplossing om dit toch betaalbaar en bereikbaar te maken voor een grote groep bewoners. Met vriendelijke groet, Anton Brunt Bijlagen:
Projectplan maatwerkadvies Weteringbuurt Voorstel indeling en inhoud rapportage Beantwoording vragen PVE Voorbeeldrapportage en voorbeeldmagazine
Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774
Projectplan maatwerkadvies Weteringbuurt. Aanpak We stellen voor om een diepgaande analyse te maken van 3 referentie panden. Van de overige woningen maken we geen totaal nieuwe analyse, maar alleen een analyse van de verschillen met de referentiepanden. Op deze manier kunnen we voldoende diepgang aanbieden, maar kunnen de totale kosten toch laag blijven. Alhoewel er qua uiterlijk en bouwperiode veel verschillende panden zijn in de Weteringbuurt, zijn er vanuit energetisch en bouwtechnisch oogpunt juist veel overeenkomsten, het zijn vrijwel allemaal tussenwoningen met vergelijkbare indeling, minimaal beschermd stadgezicht, enkel-steens, vergelijkbare hoogte, etc. Vanuit het energetisch rekenmodel gezien denken we dat we daarom toe kunnen met 3 referenties. Stappen Allereerst moet bepaald worden welke 3 archetypische panden er geanalyseerd gaan worden. We stellen ons voor dat we de bewoners hierbij actief betrekken. Wij zullen een vragenlijst maken, die verspreid kan worden onder geïnteresseerde bewoners. Deze lijsten, eventueel aangevuld met foto’s en/of plattegronden vormen dan de basis van de keus. Van de 3 panden wordt vervolgens een uitgebreide opname gedaan, door een renovatie architect. Hierin worden naast algemene gegevens met name gekeken naar bouwfysische aspecten. Dit resulteert uiteindelijk in een lijst met ingrepen in 2 scenario’s en een aantal tekeningen. De renovatie architect heeft zich uiteraard ingelezen in de welstandeisen en BMA randvoorwaarden, en zal na de opname van de eerste drie panden ook eerst met BMA overleggen, voordat er scenario’s worden gemaakt. Het eerste scenario heeft als uitgangspunt het minimaliseren van de energievraag door isolatie en kierdichting, (waar mogelijk, wenselijk en betaalbaar), en vervolgens de restantvraag duurzaam opwekken. Dit scenario gaat uit passief huis principes, een zogenaamde dampdichte oplossing. Het tweede scenario gaat uit van een dampopen benadering, waarbij het minder belangrijk is om volledige dure kierdichting te realiseren en lagere isolatie waardes worden bereikt. Dit is met name geschikt voor oudere panden. Er is dan meer wel nodig is aan de opwekking en installatie kant.
Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774
De scenario’s worden vervolgens qua energieverbruik doorgerekend volgens de PHPP methodiek. De PHPP methode is speciaal ontwikkeld voor (vrijwel-) energie neutrale panden en geldt tot nu als enige echte betrouwbare voorspeller voor dit soort situaties. Het rekent bijvoorbeeld ook de inkomende energie van de zon mee, wat bij goed geïsoleerde panden een belangrijke factor is. Resultaten worden vervolgens door een bouwkosten deskundige doorgerekend op financiële aspecten. Bouwkosten deskundigen worden ingeschakeld voor de beoordeling van offertes van aannemers en baseren hun gedetailleerde adviezen op zeer actuele prijzen uit de praktijk. Daarnaast heeft een bouwkosten deskundige goed inzicht in de complexiteit van een ingreep, zoals bijvoorbeeld een kierdichting. Dit in tegenstelling tot EPA software, die rekent met theoretische, globale en gemiddelde prijzen. De adviezen en berekeningen worden vervolgens kort en bondig samengevat in een aantrekkelijk full color magazine (dubbel gevouwen met nietje in midden), van ongeveer 18 pagina’s. De resultaten worden eerst persoonlijk aan de bewoners toegelicht, zodat er voldoende gelegenheid is voor het stellen van vragen en/of het aanvullen van informatie. Aanvullende meer gedetailleerde informatie, zoals de feitelijk berekeningen, kunnen op aanvraag geleverd worden. Er wordt niet alleen een overzicht gegeven van totale kosten/opbrengsten van de scenario’s, maar ook van de deel maatregelen. Daarnaast wordt een advies gegeven in de vorm van een stappenplan om op geleidelijk naar energieneutraal toe te gaan. Naast de maatwerkinfo wordt er in het advies dieper ingegaan in de verschillende opties voor isolatie, ventilatie en kozijnen, met inzicht in kosten en praktische consequenties. Als laatste wordt uitgelegd hoe een renovatie traject er uit komt te zien. Hoe lopen de procedures, met wie heb je te maken en wat kan je eigenlijk met een maatwerkadvies? Vanuit onze praktische ervaring als renovatie architecten kunnen we vanuit de praktijk putten om dit uit te leggen. Het opleveren van de drie adviezen in magazinevorm lijkt ons een goed moment de conclusies in een bewonersavond te presenteren en toe te lichten. Ook kan er op die avond commentaar gegeven worden op de magazines en de daarin aangeboden informatie. Deze opmerkingen zullen mee genomen en waar nodig doorgevoerd worden in aanpassingen aan de adviezen van de overige panden.
Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774
De adviezen bewoners van de andere 17 panden krijgen een rapportage waarin duidelijk wordt gemaakt wat de belangrijkste verschillen zijn met een van de referentie panden zijn en wat die verschillen betekenen op praktisch en financieel gebied. Team Upfrnt is geen buro met vaste medewerkers, maar werkt volgens een coöperatief model. Dit betekent dat we per opgave een team samenstellen van de beste specialisten voor die klus. Voor uw maatwerkadvies zijn dat de volgende mensen: > opname, scenario’s en maatregelen: Andries Laane, renovatie architect van Upfront/VillaNova, gespecialiseerd in duurzame renovatie. Ervaring met het upgraden van monumenten tot passiefhuis nivo. www.villanova-architecten.nl > PHPP berekeningen: Clarence Rose van Azimut Bouwburo, gespecialiseerd in het doorrekenen met de PHPP methode. www.azimutbouwbureau.nl > kosten berekeningen: Tim de Jonge van Winket BV. Zeer ervaren kosten calculator met actuele prijzen uit de praktijk. www.winket.nl Het rapport zal geschreven en ontworpen worden door Anton Brunt en Linda Buijsman van Upfront. Prijs en planning Prijs voor de eerste drie volledige panden bedraagt € 14.500,- incl. BTW (€ 12.185 excl. BTW). Deze prijs is onafhankelijk van de hoeveelheid appartementen in het pand. Doorlooptijd voor de eerste drie panden is, gezien de diepgang van het onderzoek, en het benodigd overleg met BMA, in totaal 5 weken, vanaf moment dat de drie panden zijn gekozen. Het individueel advies van de overige woningen wordt aangeboden voor een prijs van €750,- incl. BTW (€ 630 excl. BTW). Deze prijs is onafhankelijk van de omvang van de woning. Doorlooptijd individueel advies: vanaf dag opname twee weken, met uitloop naar drie weken als het om een erg afwijkende of complexe situatie gaat.
NB: de referentie panden zijn complete panden, het kan dus ook zijn dat er meerdere woningen in zitten. Dit maakt voor de prijs niet uit. In dat geval wordt het advies opgesplitst in een gedeelte met informatie voor de VVE, en een individueel gedeelte per bewoner. Uitgaande van 6 woningen in de eerste panden bedragen de totale kosten voor 20 woningen €25.000,-, dus €1.250 per pand (=1.050 exc.l BTW) Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774
Indeling en inhoud rapportage 1. Introductie Uitleg duurzaam verbouwen algemeen. Wat kan je eigenlijk doen en hoe hang dat samen? > Onderwerpen: Isoleren, kozijnen, kierdichten, installaties, ventilatie, overig verbruik verminderen. Uitleg scenario’s (mede in licht van trias energetica) : waarom hebben we verschillende scenario’s gemaakt, op basis van welke uitgangspunten of strategie en waar zitten die verschillen concreet in? Uitleg proces: wat heeft u aan dit rapport, hoe zien de vervolgstappen er uit als u besluit iets te gaan doen, hoe zeker zijn de berekeningen, wat moet er hierna nog gebeuren?
Optioneel: Monumentenstatus en wat betekent dat voor u? 2. Pand analyse Beschrijving algemene aspecten pand en wensen bewoners. Specifieke bouwfysische eigenschappen en de betekenis daarvan Kwaliteitsanalyse pand op aspecten: temperatuur, luchtvochtigheid, ventilatie, geluid (buren / buiten /installatie) , fijnstof en CO2. Deze analyse wordt op grafische wijze gepresenteerd: rood/oranje/groen. Analyse duurzame bewoning: op welke punten behoeft het pand aanpassingen om ook op lange termijn aantrekkelijk te blijven voor bewoning. 3. Scenario A: maximaal isoleren (stap Omschrijving benodigde ingrepen (gevel/vloer/kozijnen/dak) voor energie neutraal Kosten/baten totaal: wat kost alles, wat levert het op? Stappenplan: hoe kan je de ingrepen over te tijd uitspreiden, wat is logische volgorde, waarom? Kosten/baten stappen: wat kost elke stap, wat levert het op. Kosten baten losse ingrepen: wat kost bv. dakisolatie, wat levert het op? Resterende energievraag: hoeveel heb je nog nodig en wanneer in het jaar? Welke oplossingen zijn er om die vraag in te vullen, zowel duurzaam als niet duurzaam opgewekt. Wat zijn de kosten en andere implicaties (verbouwing, ruimtegebruik, etc) van de voorgestelde oplossingen en ingrepen? 4. Scenario B: kosten optimaal isoleren, restant (duurzaam) opwekken Inhoud: idem als scenario A Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774
5: Kwaliteitsverbetering Uitleg wat het effect is van renovatie/verbouwing op aspecten temperatuur, luchtvochtigheid, ventilatie, geluid (buren / buiten /installatie) , fijnstof en CO2. Advies duurzame bewoning: welke maatregelen zijn handig om te combineren met het energiezuiniger maken? 6. Overig verbruik Adviezen voor verminderen rest verbruik en inzicht in consequenties (kosten). Onderwerpen: hot fill apparatuur, LED verlichting, stand-by killers, etc. 7. Algemene informatie: Isolatie welke types isolatie zijn er voor daken/vloeren/wanden toelichting in verschillen in diktes, kosten, duurzaamheid en praktische impact wat mag er wel/niet in monumentale/beschermd stadsgezicht panden? foto’s met relevante voorbeelden, hoe ziet dat er dan uit? 8. Algemene informatie: ruiten/kozijnen welke mogelijkheden zijn er om iets aan het enkel glas te doen: dubbelglas, tripel glas, voorzetglas, folie en monumenten glas toelichting in impact op gebied van kosten, werkzaamheden, afmetingen en visuele aspecten wat mag er wel/niet in monumentale/beschermd stadsgezicht panden? foto’s met relevante voorbeelden, hoe ziet dat er dan uit? 9. Algemene informatie: ventilatie Omschrijving verschillen balansventilatie en natuurlijke ventilatie Toelichting impact op gebied van kosten, werkzaamheden, comfort, luchtkwaliteit wat mag er wel/niet in monumentale/beschermd stadsgezicht panden? foto’s met relevante voorbeelden, hoe ziet dat er dan uit? 10. Toelichting rekenwerk Uitleg hoe gerekend wordt met investeringen en afschrijvingen, netto contante waarde, aannames m.b.t. rente, inflatie en kosten energie.
Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774
Beantwoording overige vragen PVE Maatwerkadvies 1.
Bent u gecertificeerd volgens BRL 9500-02?
Nee, we denken dat deze opgave een dieper nivo van werken vereist dan wat middels deze norm is vastgelegd. Dit wordt al aangetoond door het feit dat energie neutrale woningen niet binnen de schaal en systematiek van de BRL 9500. Ook op diepgang van bouwfysische aspecten (bv koudebruggen) schiet BRL 9500 tekort voor deze specifieke opdracht.
2. Heeft u reeds eerder maatwerkadviezen uitgebracht die uitgaan boven het niveau van de BRL en aansluiten bij het gevraagde advies voor de Weteringbuurt? Ja, maar niet op nivo van pand van bewoner-eigenaar. Meegestuurd is een magazine en een advies. Het door ons geleverde advies zal met sterk afwijken van bijgevoegd adviesrapport op omvang, complexiteit, vorm en presentatie. Het advies wordt meer gericht op leesbaarheid voor bewoners, geen gedetailleerde berekeningen maar focus op conclusies en praktische impact. Qua vorm willen we het advies prettiger presenteren zoals het bijgevoegde magazine. Ons advies zal uiteraard geen foto’s van “gelukkige mensen” bevatten, maar de vorm, overzichtelijkheid en compactheid zijn wel vergelijkbaar. De pagina’s 14-15 (proces) 20-21 (duurzame systemen), 32-34 (vraag en antwoord) van het magazine geven een goed beeld wat we grafisch voor ogen hebben en hoe bondig we willen omschrijven.
3. Welke methodiek hanteert u bij de berekeningen? Wij rekenen met de PHPP methode, een programma wat zich puur en alleen richt op het juist voorspellen van energiebehoefte. Andere programma zijn vaak minder gedetailleerd op energie gebied, maar bevatten weer info over andere duurzaamheids aspecten of richt prijzen. Onze prijzen worden weer berekend op basis van de actuele database die door de firma Winket wordt beheerd. We gebruiken dus twee gespecialiseerde reken-tools in plaats van 1 algemene.
4. Heeft u ervaring met geavanceerde oplossingen als warmtepompen, warmte/koudeopslag, PV cellen, collectieve systemen? We hebben, in tegenstelling tot reguliere EPA adviseurs, hier zowel in theorie (berekeningen) als in praktijk (duurzame renovatie, energieneutrale nieuwbouw) ervaring mee.
Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774
5. Heeft u uitgaande van het Programma van Eisen voorstellen voor de opbouw van het advies? Zie voorstel indeling advies op vorige pagina.
6. Is uw maatwerkadvies inclusief de berekening t.b.v. het energielabel? Nee, we kunnen wel een uitspraak doen over het huidige label, maar dat is dan niet gecertificeerd. Een gecertificeerde labelberekening kan echter weer geen energie neutraliteit aan, dat valt buiten het bereik van deze methode.
7. Hoe is uw bureau samengesteld en wat is de doorlooptijd van een advies? Zie projectaanpak
8. Bent u bereid deel te nemen aan bespreking de resultaten met de bewonersgroep Wetering Duurzaam en met vertegenwoordigers van andere steden uit het SEVprogramma Lokaal alle lichten op groen? Wij beschouwen het gevraagde advies, niet alleen als een (kostprijs-) technisch opgave, maar juist als een opgave om relatief complexe thematiek op een begrijpelijke manier te presenteren. Daarnaast zien wij groeiende markt voor energieneutrale maatwerkadviezen en worden we graag in de gelegenheid gesteld onze kennis en kunde voor een groter publiek toe te lichten, graag zelfs! Daarnaast stellen we voor om een excursie te organiseren naar het monumentale pand wat onze renovatie architect in Rotterdam tot passiefhuis nivo heeft weten te renoveren. Dan kunnen bewoners direct zelf de mogelijkheden op gebied van kwaliteit ervaren (comfort, geluid, ventilatie) en zien hoe bijvoorbeeld een voorzet wand voor een monumentale raampartij er in de praktijk uit ziet.
Upfrnt Hamerstraat 3, 1021 JT Amsterdam, The Netherlands | tel +31(0)202600145 |
[email protected] | KvK 53213300 | Triodos bank 198567774