Behandeling van
Veneus Ulcus Cruris
Prevalentie van veneus ulcus cruris Ulcus cruris vormt wereldwijd een grote uitdaging. Men onderscheidt twee belangrijke types: namelijk een arterieel en veneus ulcus cruris. 60-80% van alle ulcus cruris is veneus ulcus cruris1: è ze komen voor bij 1 tot 2 % van de bevolking1 è 30 % van de patiënten ontwikkelt het ulcus voor de leeftijd van 50 jaar1 è 10 tot 30 % zijn arteriële ulcera2 è ongeveer 10% zijn necrotische angiodermatitis2
Prevalentie in Europa3
70%
±
van alle been ulcera1 zijn veneuze ulcera
• Alle types ulcus cruris: tussen 490.000 en 1.300.000 • Veneus ulcus cruris: 980.000
Behandelduur Gemiddeld 50% van de veneuze ulcera geneest binnen de 12 weken, maar ongeveer 8% zijn nog steeds niet genezen na 5 jaar. 4,5,6
Behandelkosten Veneuze ulcera creëren een enorme financiële last op het gezondheidszorgbudget. è Gemiddelde Europese jaarlijkse kosten (alleen veneus ulcus cruris):
6,5 miljard €3
Oorzaken van ulcus cruris Een ulcus cruris is een chronische wond die ontstaat ten gevolge van interne oorzaken en niet spontaan geneest, gelegen tussen de knie en de voet. Het vergt een langdurige genezing en de kans op recidief is hoog. Voor een adequate behandeling is het belangrijk om vast te stellen of het om een arterieel of een veneus ulcus gaat. Een arterieel ulcus wordt veroorzaakt door een vernauwing van het lumen van de slagaders (arteriën) waardoor de perifere circulatie wordt belemmerd. Het gevolg is een verstoorde toevoer van zuurstof en voedingstoffen naar de organen en de weefsels en dit resulteert in: è Ischemie è Afsterven van weefsel
Een veneus ulcus wordt veroorzaakt door een verstoorde terugvoer van het bloed met afvalstoffen van de onderste extremiteiten naar het hart. Veneuze insufficiëntie veroorzaakt door: è slechtwerkende kleppen of è een trombose of è een verminderde spierwerking en leidt tot een ambulante hypertensie in de aders. Door een verspreiding van vloeistoffen ontstaat er oedeem. De cellen worden necrotisch in de diepte en een wond ontstaat aan de oppervlakte.
Normale en verstoorde bloedcirculatie Werking kleppen
Normaal
Slechtwerkende kleppen
Bloedstroom
Normaal
Spierpomp
Trombose
Holistische benadering Het is essentieel dat de onderliggende oorzaak wordt vastgesteld alvorens het veneus ulcus cruris te behandelen en een arteriële aandoening uit te sluiten. Dit kan gebeuren door een combinatie van holistische beoordeling en eenvoudige onderzoeken:
• Anamnese patiënt • Beoordeling van symptomen • Onderzoeken - Enkel/Arm Index (EAI) - Duplexonderzoek7 - Volledig bloedonderzoek
Normaal Terugvloei van bloed
Anamnese
Herbeoordeling
Beoordeling
Compressie
Onderzoek Voorbereiden en behandelen
Behandeling van veneus ulcus cruris Daar veneuze insufficiëntie de oorzaak is van het veneus ulcus, is de belangrijkste factor van genezing het herstellen van de bloedstroom en het terugdringen van oedeem door middel van compressietherapie.
Compressie (alleen op voorschrift van arts) BEHANDELING Een juiste keuze van compressietherapie is essentieel voor de behandeling van het veneus ulcus en is afhankelijk van verschillende factoren zoals o.a. de mobiliteit van de patiënt. Om drukletsels op beenderige uitsteeksels te voorkomen kan er extra opvulling gebruikt worden alvorens compressieverbanden aan te brengen.
PREVENTIE VAN RECIDIEF
WAARSCHUWING Compressietherapie is een “risicovolle handeling”. • Een incorrecte compressiebehandeling kan ernstige gevolgen hebben.
Na heling van het veneus ulcus is het verder toepassen van preventieve compressietherapie door middel van steunkousen een blijvende noodzaak.
• In het ergste geval kan dit leiden tot amputatie veroorzaakt door het verkeerd zwachtelen.
Omliggende huid
• Bij enig vermoeden van arteriële of gemengde etiologie is het beter de compressie uit te stellen tot de arteriële insufficiëntie werd vastgesteld.
1. Men ziet vaak dat er huidirritaties zijn. Een manier om dit te kunnen verhelpen, is het gebruik van een verzachtende en vochtinbrengende crème (bv. Epaderm Crème). Een bezoek aan de dermatoloog is zeker aan te raden. 2. LET OP: bij het opstarten van compressietherapie zal het ulcus veel vocht produceren waardoor het risico op kleine letsels t.g.v. een verweekte wondomgeving zeer groot is. 3. Het is belangrijk om huidirritaties en letsels te voorkomen zodat de huid niet beschadigd wordt en infectie wordt voorkomen. Het is belangrijk om: • de wondranden te beschermen om maceratie te voorkomen • de droge huid te hydrateren om irritatieverschijnselen te voorkomen
Levensstijl Om het risico op recidief te minimaliseren, is het belangrijk om de levensstijl van de patiënt aan te passen door middel van: • stoppen met roken • het hoger leggen van de ledematen in rust • meer beweging • het dragen van steunkousen enz... • evenwichtige voeding
Wondverband Naast al deze maatregelen is ook een juiste verbandkeuze belangrijk.
Verbanden met Safetac technologie hebben het grote voordeel dat zij: • trauma en pijn minimaliseren tijdens de wondzorg • voor een optimaal wondmilieu zorgen • lekkage en maceratie voorkomen
• Zwachtel altijd van teen naar knie!
Onze oplossingen voor veneus ulcus cruris VEEL EXSUDAAT
EVALUATIE:
MATIG EXSUDAAT
1. Evalueer en diagnosticeer het type ulcus; evalueer de conditie van de huid 2. Bepaal de behandeldoelen 3. Bereid het het wondbed en de omgevende huid voor. Overweeg eventueel een debridement van niet-levensvatbaar weefsel 4. Reinig wond en volledig been. Indien geen infectie: reinigen en droogdeppen. In geval van infectie: reinigen en ontsmetten
VERBETER DE HUIDCONDITIE: Hydrateren en verzachten van de huid
EXSUDAATMANAGEMENT:
Indien cavitaire of diepe wonde
Onder compressieverbanden
verbandkeuze
*
In geval van INFECTIE BELANGRIJK: Het verband elke dag wisselen
Indien cavitaire of diepe wonde
Onder compressiekousen
Onder compressieverbanden
Onder compressiekousen
FIXATIE Gebruik een dubbele lengte Tubifast - 1ste lengte: om het verband ter plaatse te houden en de huid te beschermen - 2de lengte: na compressietherapie 2de lengte terugvouwen om verbanden ter plaatse te houden (niet knippen in de dubbele lengte)
COMPRESSIETHERAPIE
Compressietherapie moet geïnitieerd en aangebracht worden door een professionele zorgverlener voor een optimale behandeling van het veneus ulcus cruris.
Huidverzorging
Verbanden met Safetac® technologie
WEINIG EXSUDAAT Absorberend schuimverband
Verzachtende crème voor eczeem, psoriasis en droge huidaandoeningen
Fixatiemiddel Zelfklevend absorberend schuimverband
Bewegingsvrijheid voor patiënt. Radiale - en lengtestretch voor veilige fixatie overal op het lichaam. Dun absorberend schuimverband
Dun zelfklevend absorberend schuimverband
Epaderm Crème
Onder compressieverbanden
Onder compressiekousen
Zilververbanden met Safetac® technologie
Idem Mepilex®. Met antimicrobiële werking
Mepilex
Onder compressieverbanden
Onder compressiekousen
Idem Mepilex® Border. Met antimicrobiële werking, hemostatisch
Alginaatverbanden Mepilex Ag
Zeer absorberend alginaatverband
Tubifast 2Way Stretch
Compressie mag enkel toegepast worden bij veneuze been ulcera. Bij enig vermoeden van arteriële of gemengde etiologie is het beter de compressie uit te stellen tot de arteriële insufficiëntie werd vastgesteld.
Antimicrobieel, hemostatisch alginaatverband met zilver
Absorberende verbanden
Compressietherapie
Een superabsorberend, niet verklevend, steriel, meerlaags wondverband
Preventie van recidief Veneuze insufficiëntie wordt een chronisch probleem indien de onderliggende oorzaak niet behandeld kan worden. De recidiefkans na genezing is hoog. Daarom is het belangrijk voor patiënten om altijd hun compressietherapie te onderhouden (o.a. door het dragen van therapeutische steunkousen).
Onderstaande informatie is van toepassing bij patiënten waar de onderliggende oorzaak niet kan behandeld worden OF bij patiënten die tijdens hun compressietherapie op lange termijn onvoldoende therapietrouw zijn.
1
2 op 3 ulcera recidiveert
2
1 op 5 patiënten hervalt meer dan 6 keer
3
70% hervalt binnen de eerste 6 maanden indien men geen steunkousen draagt
4
verminderd tot minder dan 26% bij gebruik van steunkousen
8
8
De recidiefkans wordt
8
8
Betere levenskwaliteit De sociale, psychologische en financiële kosten van een veneus ulcus cruris voor de patiënt mag nooit onderschat worden. Het heeft zijn weerslag op de levenskwaliteit van de patiënt.
In tegenstelling tot wat vele mensen denken, zijn ook veneuze ulcera vaak pijnlijk en is het een onderschat probleem. Een studie van Hofman et al (1997)9 bevestigt dat patiënten met veneus ulcus cruris ernstige pijn ervaren.
Pijnmanagement is van uiterst belang voor het welzijn van uw patiënt
Deze pijnbeleving heeft invloed op o.a. - werk - mobiliteit - sociale omgeving - slaap
Bovendien zorgt dit vaak voor gevoelens als: - angst - depressie - boosheid
Safetac® Technologie: minder pijn, trauma en stress
Waarom kiezen voor verbanden met Safetac® technologie bij de behandeling van veneuze ulcera? Safetac® technologie is de enige adhesietechnologie waarvan overtuigend is aangetoond dat het pijn, die tot stress kan leiden en het genezingsproces verhindert of vertraagt, minimaliseert.
1 2 3
Minder weefseltrauma bij verwijdering10 • Hecht zich zacht aan de droge omliggende huid • Beschermt het nieuw gevormde weefsel in het wondbed • Geen stripping van huidcellen
Traditionele kleeflagen
Safetac® kleeflaag
Minder pijn bij verwijdering11-12 • Een soepele Safetac® adhesielaag op basis van zachte siliconen • Vormt zich naar de huidporiën • Zachte en selectieve adhesie
Traditionele kleeflagen
Safetac® kleeflaag
Traditionele kleeflagen
Safetac® kleeflaag
Voorkomt maceratie13-14 • Optimaal exsudaatmanagement door verticale vochtopname • Geen maceratie door goede aansluiting aan de wondranden • Behoudt een vochtig wondmilieu
Pijn veroorzaakt stress15,16,17. Stress vertraagt de genezing11,12,15-21. Chronische stress kan leiden tot constant verhoogde cortisolwaarden in het bloed en onderdrukt bijgevolg langdurig het immuunsysteem. Dit vertraagt de snelheid en doeltreffendheid van wondgenezing.4-7 OORZAAK Chronische wondpijn Wondpijn bij verbandwissel
EFFECT
Angst
S T R E S S
Vertraagde genezing
Verminderde levenskwaliteit
Assortiment
Verpakkingen (steriel) Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
287110 287210 287310 287410 287510
10x10 10x20 15x15 20x20 20x50
15259714 15259722 15259730 15259749 15471551
5 5 5 5 2
70 45 25 20 12
Verpakkingen (steriel) Art. nr
Inhoud
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
99400823 99400824
50g 500g
15640698 15640701
12 6
12 6
Verpakkingen (steriel) Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
395200 395300 395400 395600 395800 395700 395900
7,5x7,5 10x10 15x15 15x20 10x20 10x25 10x30
15603539 15603547 15603555 15603636 15603563 15641228 15603571
5 5 5 5 5 5 5
70 50 50 45 35 35 25
Verpakkingen (steriel) Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
294015 294150 294250 294350 294450 294500
5x5 10x12 12x20 15x17 20x22 20x50
15811336 15739848 15739856 15739864 15739872 15739880
5 5 5 5 5 2
40 50 50 25 20 12
Verpakkingen (steriel) Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
256050 256100 256150 256600
5x5 10x10 15x15 3x44 (streng)
15740016 15740024 15740032 15470008
10 10 10 10
100 100 100 100
Verpakkingen (steriel)
Verpakkingen (steriel) Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
295200 295300 295000 295410 295800 295850 295900 295400 295600
7,5x7,5 10x10 12,5x12,5 17,5x17,5 10x20 10x25 10x30 15x15 15x20
15744027 15744035 15785866 15785874 15744043 15744051 15744078 15744086 15744094
5 5 5 5 5 5 5 5 5
70 50 50 25 25 35 25 50 50
252000 252200 252500 253500
5x5 10x10 10x20 3x45 (streng)
15928888 15929183 15929191 15929205
10 10 10 5
100 100 100 50
Verpakkingen (steriel) Verpakkingen (steriel) Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
284000 284100 284300 284500
6 x 8,5 10 x 10 15 x 15 20 x 50
15743985 15743993 15744000 15903990
5 5 5 4
70 50 50 24
+
Verpakkingen (steriel) Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
281000 281100 281200 281300 281500
4x5 5 x 12,5 7,5 x 7,5 10 x 10 15 x 15
15085953 15085961 15085988 15085996 15086003
10 5 5 5 5
70 65 70 50 50
ROOD GAMMA GROEN GAMMA BLAUW GAMMA GEEL GAMMA PAARS GAMMA
Exsudaatniveau
Knippen kan
Douchebestendig
Antimicrobiële barrière
Art. nr
Afm. (cm)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
610000 610100 610200 610300 610400 610500
10 x 10 10 x 15 10 x 20 15 x 20 20 x 25 20 x 30
15774929 15774937 15774945 15774953 15774961 15774988
10 10 10 10 10 10
50 40 90 40 40 50
Art. nr
B x L (cm x m)
Z-indexnr.
Stuks/ doos
Stuks/ TRP
2480 2434 2481 2436 2482 2438 2483 2440 2479 2444
3,5x1 3,5x10 5x1 5x10 7,5x1 7,5x10 10,75x1 10,75x10 20x1 20x10
15414507 15383393 15414485 15383407 15414469 15383423 15414477 15383431 15414493 15383458
12 1 12 1 12 1 12 1 12 1
36 20 36 24 36 30 36 12 48 15
Antimicrobieel verband
Fixatie nodig
Secundair verband nodig
Referenties:
1.
Baker SR, Stacey MC, Singh G, Hoskin SE, Thompson PJ. Aetiology of chronic leg ulcers. Eur J Vasc Surg 1992;6(3):24551.3. Callam MJ, Ruckley CV, Harper DR, Dale JJ. Chronic ulceration
2.
Senet P. Ulcères de jambe. EMC 2002
3.
Posnett J, Gottrup F, Lundgren H, Saal G. The resource impact of wounds on health-care providers in Europe. JWC, 2009; 18(4): 154-161
4.
Nicolaides AN, Cardiovascular Disease E, Research T, European Society of Vascular , Organization TIASAC, International Union of A, et al. Investigation of chronic venous insufficiency: A consensus statement (France, March 5-9, 1997). Circulation 2000;102(20):E126-63.
5.
Moffatt CJ, Doherty DC, Smithdale R, Franks PJ. Clinical predictors of leg ulcer healing. Br J Dermatol 2010;162(1):51-8.
6.
Callam MJ, Harper DR, Dale JJ, Ruckley CV. Chronic ulcer of the leg: clinical history. Br Med J (Clin Res Ed) 1987;294(6584):1389-91.
7.
Richtlijn Veneuze pathologie, Varices, Diep veneuze ziekte,Ulcus cruris, compressietherapie, © 2014, Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV)
8.
E Dinn & M Henry 1995 Compression Hosiery - The leg ulcer forum
9.
Hofman D et al (1997) Pain in venous leg ulcers, Journal of Wound C are 6; 5, 222-224.
10. White R. Evidence for atraumatic soft silicone wound dressing use. wounds UK 2005. 11. White R. A Multinational survey of the assessment of pain when removing dressings. Wounds UK 2008; Vol 4, No 1. 12. Upton D et al. Pain and stress as contributors to delayed wound healing. Wound Practice and Research, 2010. 13. Wiberg AB et al. Preventing maceration with a soft silicone dressing: in-vitro evaluations. Poster gepresenteerd tijdens het 3econgres van de WUWHS, Toronto, Canada, 2008. 14. Meaume S et al. A study to compare a new self adherent soft silicone dressing with a self adherent polymer dressing in stage II pressure ulcers. Ostomy Wound Management, 2003. 15. Price P et al. Dressing-related pain in patients with chronic wounds: an international patient perspective. International Wound Journal, 2008. 16. Soon K et al. Pain-induced stress: a barrier to wound healing. Wounds UK, 2006. 17. Upton D. et al. The Impact of Atraumatic vs Conventional Dressings on Pain and Stress in Patients with Chronic Wounds. Journal of Wound Care, 2012. 18. Marucha P.T et al. Mucosal wound healing is impaired by examination stress. Psychosomatic Medicine, 1998.
20. Solowiej K et al. Review of the relationship between stress and wound healing:part 1. Journal of Wound Care, 2009. 21. Broadbent E et al. The psychology of wound healing. Current Opinion in Psychiatry, 2012.
Meer informatie op www.molnlycke.nl Mölnlycke Health Care BV, Postbus 3196, 4800 DD - Breda, Nederland. Tel +31 (0)76 521 96 63 - Fax +31 (0)76 522 17 82 Mölnlycke Health Care, Epaderm® Crème, Mepilex®, Mepilex®Border, Mepilex®Lite, Mepilex®Border Lite, Mepilex®Ag, Mepilex®Border Ag, Melgisorb®Ag, Melgisorb®Plus, Mextra®Superabsorbent en Tubifast® zijn wereldwijd geregistreerde handelsmerken en logo’s van Mölnlycke Health Care. © 2014 Mölnlycke Health Care AB. Alle rechten voorbehouden.
181972
19. Ebrecht M et al. Perceived stress and cortisol levels predict speed of wound healing in healthy male adults. Psychoneuroendocrinology