N EU - SBA review 2014 A MH/JC/AS 725-2014
Brussel, 25 november 2014
ADVIES over DE RAADPLEGING VAN DE EUROPESE COMMISSIE OVER DE HERZIENING VAN DE SMALL BUSINESS ACT
Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO WTC III (17e verd.) - Simon Bolivarlaan 30 - 1000 Brussel Tel.: 02 277 90 15 - Fax: 02 277 90 28
[email protected] - www.hrzkmo.fgov.be
Situering van de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO
De Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO is een Belgische federale adviesraad opgericht bij de wetten betreffende de organisatie van de Middenstand, gecoördineerd op 28 mei 1979. Hij groepeert meer dan 170 door de Belgische overheid erkende nationale interprofessionele en beroepsfederaties die de belangen van de zelfstandigen en de kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) verdedigen. De Hoge Raad bestaat in zijn huidige vorm reeds meer dan 50 jaar. Hij kan beschouwd worden als het sociaal en economisch "parlement" van de zelfstandigen en de kmo’s. De Hoge Raad treedt op als spreekbuis van de Belgische zelfstandigen, vrije beroepen en kmo’s. Volgens de Belgische definitie zijn kmo’s die ondernemingen die in het kader van de Europese KMO-definitie worden aangeduid als micro- en kleine ondernemingen. De Hoge Raad vervult die rol onder meer door het geven van formele adviezen en dit in de eerste plaats aan de betrokken Ministers van de Belgische federale regering maar ook aan het Belgische Parlement en aan de Europese instanties. De adviezen van de Hoge Raad bestrijken alle mogelijke facetten van het beroepsleven van zelfstandigen en kmo’s: het algemeen KMO-beleid, de beroepsreglementeringen, de handelspraktijken, de problematiek van de betalingsachterstand, administratieve vereenvoudiging, enz. De Hoge Raad heeft ook een vertegenwoordigende bevoegdheid in die zin dat hij vertegenwoordigers afvaardigt naar beheers- of raadgevende organen van diverse socioeconomische instanties. Aldus duidt de Hoge Raad in een dertigtal officiële instanties de vertegenwoordigers van de zelfstandigen en de kmo’s aan. De Hoge Raad is opgenomen in het gemeenschappelijk transparantieregister van het Europees Parlement en de Europese Commissie onder het registratienummer 5991925348283.
2
De Europese Commissie is op 8 september 2014 een raadpleging gestart met als titel “Een krachtig Europees beleid ter ondersteuning van het midden- en kleinbedrijf (mkb) en ondernemers 2015-2020. Openbare raadpleging over de "Small Business Act" (SBA)” Na een vergadering op 28 oktober 2014 van de Commissie Algemeen KMO-beleid en de vertegenwoordigers van de interprofessionele organisaties, heeft de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO op 25 november 2014 onderstaand advies op eigen initiatief uitgebracht.
CONTEXT De Europese Commissie is bezig met de voorbereiding van de herziening van de Small Business Act (SBA). De SBA werd in 2008 door de Europese Commissie als een mededeling gepubliceerd en de Commissie wilde daarmee uitdrukking geven aan haar erkenning van de centrale rol van kmo’s voor de Europese economie. De SBA moet een kader voor het KMO-beleid bieden en het “denk eerst klein”-principe in het beleid op zowel Europees als lidstaat niveau verankeren. In 2011 heeft de Europese Commissie de SBA door middel van een nieuwe mededeling een eerste keer wat herzien door een aantal nieuwe acties te formuleren en voorstellen te doen om de implementatie van de SBA te bevorderen. Nu wil de Europese Commissie de SBA dus opnieuw herzien en gebruiken als leidraad voor het KMO-beleid voor de periode 2015-2020. Ze heeft daartoe een nota opgesteld met daarin een overzicht van de huidige maatregelen en eventuele nieuwe initiatieven. Die nota houdt rekening met de voorbereidende werkzaamheden van de nationale SME Envoys en met de standpunten die werden ingenomen over het toekomstig KMO-beleid tijdens de Raad Concurrentievermogen van september 2013. Er bestaat een brede consensus om de vier bestaande prioriteiten van de SBA (toegang tot financiering en markten, administratieve lastenverlaging, ondernemerschap) te behouden en daar de aanpak van het tekort aan vakmensen als vijfde prioriteit aan toe te voegen. De Europese Commissie organiseert over deze herziening nu een raadpleging door middel van een vragenlijst. In deze vragenlijst wordt voornamelijk gepolst naar hoe belangrijk welbepaalde acties zijn om de vijf hierboven vermelde prioritaire doelstellingen te bereiken.
3
STANDPUNTEN Voor het overmaken van de standpunten werd gebruik gemaakt van het daarvoor door de Europese Commissie voorziene online antwoordformulier: (Velden aangeduid met een * zijn verplicht in te vullen.) 1. Over u 1.1 In welke hoedanigheid antwoordt u?* Als EU-burger Namens een individueel bedrijf Namens een nationale bedrijfsorganisatie Namens een Europese bedrijfsorganisatie Namens een nationale overheid Namens een regionale overheid In een andere hoedanigheid 1.2 Wat is uw naam of de naam van uw bedrijf of organisatie?* Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO 1.3 Wat is uw e-mailadres?
[email protected] 1.4 Uw land* België 1.5 Hoe wilt u dat wij uw bijdrage op de website van de Europese Commissie publiceren?* Onder de opgegeven naam (Ik ga akkoord met de publicatie van alle informatie in mijn bijdrage en verklaar dat hierop geen auteursrechtelijke beperkingen van toepassing die publicatie in de weg staan) Anoniem (Ik ga akkoord met de publicatie van alle informatie in mijn bijdrage behalve mijn naam / de naam van mijn organisatie en verklaar dat hierop geen auteursrechtelijke beperkingen van toepassing die publicatie in de weg staan) Ik wil niet dat mijn bijdrage gepubliceerd wordt en wens dat deze vertrouwelijk blijft. (Zij wordt dan niet gepubliceerd, maar wel intern binnen de Commissie gebruikt)
4
2. Beperking van de administratieve lasten 2.1 Hoe belangrijk is het dat er een nieuwe EU-verordening over vereenvoudiging van de regelgeving komt, waarmee er in alle landen voor wordt gezorgd dat...
Erg belangrijk
Belangrijk
Minder belangrijk
Helemaal niet belangrijk
het niet meer dan 100 euro en 3 dagen kost om een bedrijf op te richten* het niet langer dan 1 maand duurt om de benodigde vergunningen te krijgen* de "mkb-test” of een soortgelijke toets verplicht wordt* de nationale wet bepaalt dat de schuld van de meeste ondernemers die failliet zijn gegaan, na drie jaar wordt kwijtgescholden* 2.2 Een EU-wijde campagne ter beperking van de administratieve rompslomp voor het mkb is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 2.3 Verkenning van de mogelijkheid om de transactiekosten/-vergoedingen voor industriële en intellectuele eigendom te verlagen, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 2.4 Een betere raadpleging van het mkb (en zijn vertegenwoordigende organisaties) in een vroeg stadium over wetgeving die rompslomp meebrengt, waarbij de nadruk ligt op de toepassing ervan op EU- en nationaal niveau, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig
5
2.5 Het stimuleren van de EU-landen om de belastingheffing voor nieuwe bedrijven in de aanloopfase te vereenvoudigen met het oog op minder administratieve rompslomp en een snellere ontwikkeling, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 2.6 Het opsporen en opruimen van knelpunten in de nationale wetgeving die de groei van het mkb remmen, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 2.7 Heeft u nog andere suggesties of opmerkingen? -
Het only once principe moet effectief toegepast worden; er moet onderzocht worden of dat principe niet in die nieuwe verordening over de vereenvoudiging van de regelgeving kan verankerd worden.
-
Het is belangrijk dat voor nieuwe bedrijven in de aanloopfase de belastingheffing vereenvoudigd wordt zoals we bij vraag 2.5 hebben aangegeven maar er moet wel voor gezorgd worden dat nadien de overgang naar het normale belastingregime de onderneming niet in een moeilijke situatie brengt.
-
Er moet vermeden worden dat onder het mom van administratieve vereenvoudiging goede regelgeving wordt opgeheven. De knelpunten waarvan sprake in vraag 2.6 moeten samen met de representatieve organisaties van zelfstandigen en kmo’s geïdentificeerd worden want zij zijn het best geplaatst om aan te geven wat de daadwerkelijke knelpunten zijn.
-
Bij het opstellen en uitvoeren van beleid moeten de overheden bovenal vertrekken vanuit het ‘denk eerst klein’-principe. In regelgeving een uitzondering voorzien voor kleine ondernemingen is doorgaans echter geen goed idee want dat kan die kleine ondernemingen mogelijk een concurrentienadeel geven ten opzichte van de grote ondernemingen.
3. Financieringsmogelijkheden 3.1 Versterking van de risicokapitaalmarkt in Europa (via wetgeving en andere middelen) om opnieuw particuliere institutionele beleggers aan te trekken, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig
6
3.2 Het gebruik van alle COSME-middelen om de financieringsmogelijkheden voor ten minste 220 000 kleine en middelgrote bedrijven in de EU te verbeteren, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 3.3 Hoe belangrijk zijn de volgende initiatieven voor de ontwikkeling van alternatieve financieringsmogelijkheden?
Erg Belangrijk belangrijk
Minder belangrijk
Helemaal niet belangrijk
Opruimen van de obstakels voor crowdfunding en bewustmaking van de risico’s, voordelen en mogelijkheden hiervan voor het mkb (via voorlichting, evenementen, fora voor belangstellenden, enz.)* Verdere ontwikkeling en popularisering van mezzaninefinanciering (combinatie van lening en aandelentransactie) door beste praktijken uit te wisselen en discussiefora op te zetten* Verspreiding van goede praktijken op het gebied van aanbodketenfinanciering via promotieactiviteiten*
3.4 De EU helpen de securitisatiemarkten door middel van goede regelgeving nieuw leven in te blazen, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig
7
3.5 Meer samenwerking met financiële instellingen om de aandacht te vestigen op EUfinanciering voor het mkb door overeenkomsten te sluiten met EU- en nationale verenigingen, is * erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 3.6 Heeft u nog andere suggesties ofopmerkingen? -
Alternatieve financieringsinstrumenten kunnen zeker een toegevoegde waarde hebben maar de hoofdbron voor kmo-financiering blijven de banken. Het beleid moet er zich dan ook in de eerste plaats op richten dat de banken voldoende kredieten aan kmo’s verstrekken.
-
Bij de in vraag 3.3 vermelde aanbodketenfinanciering is het belangrijk dit soort financiering de gewenste evenwichtige machtsverhouding tussen de grote en kleine ondernemingen in die keten niet negatief beïnvloedt.
4. Bevordering van de markttoegang voor het mkb 4.1 Hoe belangrijk zijn de volgende initiatieven om de toegang tot de interne markt van de EU voor het mkb te verbeteren?
Erg Minder Belangrijk belangrijk belangrijk
Helemaal niet belangrijk
Verbetering van het Enterprise Europe Network door meer samen te werken met plaatselijke kleine en middelgrote bedrijven en door nieuwe diensten aan te bieden* Oprichting van een Europees kenniscentrum voor hulpbronnenefficiëntie dat het mkb kan informeren en adviseren* Twinning tussen geavanceerde clusterorganisaties en een honderdtal minder geavanceerde clusterorganisaties om deze laatste te helpen ondersteunende diensten op maat te ontwikkelen – uiterlijk in 2020*
8
4.2 Ontwikkeling van een geïntegreerde strategie van de Commissie om kleine en middelgrote bedrijven te helpen zaken te doen buiten de EU (zodat 20% van dit soort bedrijven dit tegen 2020 ook doet)* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig
4.2bis Hoe belangrijk is het om de volgende initiatieven op te nemen in de strategie van de Commissie om het mkb te helpen ook buiten de EU zaken te doen?
Erg belangrijk
Belangrijk
Minder belangrijk
Helemaal niet belangrijk
Toegevoegde waarde leveren en nationale en regionale hulp aanvullen door de geografische dekking van de maatregelen duidelijk vast te leggen* Versterking van de banden tussen de verschillende EU-steunprogramma’s en initiatieven (EEN, IPR-helpdesk, EU-mkb-centra, enz.) ** Aandacht vragen voor succesvolle Europese mkb-bedrijven die op de wereldmarkt actief zijn en de EU-subsidiemogelijkheden beter bekend maken bij het mkb* Stimulering van middelgrote en kleine bedrijven buiten de EU via "groeimissies" en samenwerking met internationale bedrijfsclusters* Bevordering van een gunstig internationaal zakenklimaat voor het mkb door te zorgen voor een dialoog met belangrijke handelspartners van de EU*
4.3 Verkenning van beleidsmaatregelen voor middelgrote bedrijven (d.w.z. met meer dan 249 werknemers) om hen te helpen hun internationale activiteiten uit te bouwen, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig
9
4.4 Heeft u nog andere suggesties ofopmerkingen? - We vinden een verbetering van de werking van het EEN zeer belangrijk. Het aanbieden van nieuwe diensten is nu echter geen prioriteit. De EEN moet meer samenwerken met de organisaties die de plaatselijke kmo’s vertegenwoordigen. -
Wat het stimuleren van kmo’s buiten de EU via groeimissies in vraag 4.2bis betreft, moet gestreefd worden naar een goede afstemming van de verschillende initiatieven terzake die uitgaan van de regionale, nationale en Europese overheden.
5. Inzetten op het behoeve van groei
ondernemers-
en
innovatiepotentieel
ten
5.1 Het aantal uitwisselingen in het kader van "Erasmus voor jonge ondernemers" optrekken van 800 naar 10 000 uitwisselingen per jaar tegen 2020 is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 5.2 Een waarschuwingssysteem dat bedrijven in moeilijkheden tijdig deskundige begeleiding biedt om te helpen de crisis te overwinnen, banen te redden en een faillissement te voorkomen, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 5.3 Doelstellingen voor alle EU-landen om ondernemerschap uiterlijk in 2018 als hoofdvak in het lesprogramma van de middelbare school op te nemen, zijn* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 5.4 Ervoor zorgen dat het online platform voor vrouwelijke ondernemers (dat in 2015 van start zal gaan) zich tot een erkend en populair éénloketsysteem ontwikkelt waarbij ook lokale, nationale en EU-stakeholders zijn betrokken, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig
10
5.5 Ondernemers uit heel Europa raadplegen om ideeën te verzamelen voor nieuwe initiatieven ten gunste van ondernemerschap en jonge starters, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 5.6 Ondersteuning van landen en regio's om modellen te ontwikkelen voor starters- en groeicentra en deze te promoten, is* erg nuttig nuttig niet erg nuttig helemaal niet nuttig 5.7 Hoe belangrijk zijn de volgende initiatieven op het gebied van bedrijfsoverdracht?
Erg Minder Belangrijk belangrijk belangrijk
Helemaal niet belangrijk
Er bij de EU-landen op aandringen om nationale actieplannen te ontwikkelen voor bedrijfsoverdrachten en om uiterlijk in 2017 een éénloketsysteem voor bedrijfsoverdrachten op te richten of in bestaande éénloketsystemen op te nemen* Ontwikkeling en verspreiding van kwaliteitsnormen voor online-markten voor bedrijfsoverdrachten en nauwere banden tussen al bestaande matchingplatforms voor bedrijven in verschillende EU-landen* Faciliteren van EU-brede netwerken ter bevordering van uitwisselingen tussen onderzoekers en professionals; oprichting van een Europees mentorennetwerk voor bedrijfsoverdrachten* Ondersteuning van een EU-wijd matchingplatform voor universiteiten en economische hogescholen gespecialiseerd in bedrijfsoverdrachten*
11
5.8 Hoe belangrijk zijn de volgende maatregelen voor de nieuwe clusterstrategie van de Commissie?
Erg Minder Belangrijk belangrijk belangrijk
Helemaal niet belangrijk
Bevordering en ondersteuning van innovatieve managementmodellen, onder meer via initiatieven die gericht zijn op de ontwikkeling van nieuwe managementvaardigheden voor het mkb* Oprichting van een Europese beleidsplatform voor clustergroei waar beleidsmakers ervaringen kunnen uitwisselen en een gezamenlijke aanpak kunnen ontwikkelen* Een periodieke dialoog over opkomende industrieën met de mkb-gemeenschap en professionals op het gebied van bedrijfsondersteuning en bedrijfsclusters
5.9 Heeft u nog andere suggesties of opmerkingen? Bij vraag 5.2 hebben we aangegeven dat een waarschuwingssysteem dat bedrijven in moeilijkheden tijdig deskundige begeleiding biedt helemaal niet nuttig is aangezien in de raadplegingsnota wordt verduidelijkt dat hier een Europees platform bedoeld wordt. We vinden dergelijk systeem wel degelijk zeer belangrijk maar zijn van mening dat dit door de lidstaten moet georganiseerd worden.
6. Ontwikkeling van vaardigheden 6.1 Hoe belangrijk zijn de volgende maatregelen in het kader van een initiatief van de Commissie in de sfeer van werkgelegenheid, onderwijs en ondernemingen om iets te doen aan het tekort aan gekwalificeerd personeel? Erg belangrijk
Belangrijk
Minder
Helemaal niet
belangrijk
belangrijk
Opleidingsregelingen voor geschoold personeel in directe samenwerking met het mkb in de betrokken sector* Een tweeledig systeem van beroepsopleiding* Een beter imago van ambachten en technische beroepen in het mkb*
12
6.2 Heeft u nog andere suggesties ofopmerkingen? - Binnen de SBA en het Europese KMO-beleid moet er tevens aandacht besteed worden aan de ondernemersvaardigheden. -
Een tweeledig systeem voor beroepsopleiding is zeer belangrijk maar moet ingevoerd worden rekening houdend met de kenmerken van het bestaande onderwijssysteem. De onderwijssystemen in de verschillende lidstaten zijn verschillend en het is dan volgens de Hoge Raad ook niet de bedoeling noch noodzakelijk om naar één uniform stelsel inzake de beroepsopleidingen te evolueren.
__________
13