Toegangsregels in de voetgangerszone van de Stad Brussel in het kader van de testfase van het Circulatieplan van de Vijfhoek (in afwachting van een toekomstig reglement) Artikel 1 : Definities van de Wegcode Voetgangerszone Zoals bepaald door artikel 22sexies van het Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg.(de Wegcode) : 22sexies.1. Tot voetgangerszones hebben alleen voetgangers toegang. Evenwel : 1° hebben toegang tot die zones : a) [ ... ] opgeheven (art. 8, KB 13-02-2007, BS 23-02-2007); b) de voertuigen voor toezicht, controle en onderhoud van deze zone en de voertuigen voor het wegruimen van vuilnis; c) de prioritaire voertuigen als bedoeld in artikel 37*, wanneer de aard van hun opdracht het rechtvaardigt; d) de voertuigen van geregelde diensten voor gemeenschappelijk vervoer; e) de bestuurders van voertuigen waarvan de garage binnenin die zones is gelegen en slechts toegankelijk is via die zones; f) in geval van absolute noodzaak, de voertuigen van handelsondernemingen die in die zones gevestigd zijn en slechts via die zones toegankelijk zijn, wanneer deze voertuigen bestemd zijn voor leveringen en indien die leveringen een hoofdactiviteit van deze ondernemingen uitmaken; g) in geval van absolute noodzaak, de voertuigen die dienen voor een werk in die zones. h) bespannen voertuigen, rijwieltaxi's; i) de voertuigen die gebruikt worden in het kader van de uitoefening van een medisch beroep of thuisverzorging. j) [ ... ] opgeheven (art. 8, KB 13-02-2007, BS 23-02-2007). In de gevallen bedoeld onder e) tot i) moeten de begunstigden aan de binnenkant van de voorruit van hun voertuig een vrije doorgangskaart aanbrengen die door de burgemeester of zijn gemachtigde is afgegeven; voor de bespannen voertuigen en de rijwieltaxi's moet de bestuurder in het bezit zijn van de vrije doorgangskaart. 2° tot die zones hebben toegang, indien verkeerstekens het voorschrijven en volgens de beperkingen die daarop vermeld staan : a) de voertuigen die in die zones moeten laden of lossen; b) de taxi’s, die binnen die zones een welbepaalde bestemming hebben om personen te laten in- en uitstappen; c) de fietsers. 22sexies.2. In die zones mogen de voetgangers de volledige breedte van de openbare weg volgen. De bestuurders die er mogen in rijden, moeten stapvoets rijden; ze moeten de doorgang vrij laten voor de voetgangers en zo nodig stoppen. Ze mogen de voetgangers niet in gevaar brengen en niet hinderen. In die zones moeten de fietsers van hun fiets afstappen wanneer de dichtheid van het voetgangersverkeer hun doorgang bemoeilijkt.
Het spelen is toegelaten. Het is verboden te parkeren in die zones. *Prioritaire voertuigen Artikel 37. 37.1. Prioritaire voertuigen zijn uitgerust met één of meerdere blauwe knipperlichten en een speciaal geluidstoestel overeenkomstig de bepalingen van de technische reglementen van de auto's of van de bromfietsen en motorfietsen. 37.2. De blauwe knipperlichten moeten gebruikt worden wanneer het prioritaire voertuig een dringende opdracht uitvoert. Ze mogen gebruikt worden bij de uitvoering van elke andere opdracht. 37.3. Het speciaal geluidstoestel mag slechts gebruikt worden wanneer het prioritaire voertuig een dringende opdracht uitvoert. 37.4. Wanneer het verkeer door verkeerslichten wordt geregeld mag het prioritaire voertuig dat het speciaal geluidstoestel gebruikt, het rood licht voorbijrijden na te hebben gestopt en op voorwaarde dat zulks geen gevaar voor de andere weggebruikers oplevert. Voetganger 2.46. "Voetganger" : een persoon die zich te voet verplaatst. De personen die een kruiwagen, een kinderwagen, een ziekenwagen of enig ander voertuig zonder motor dat geen bredere dan de voor de voetgangers vereiste ruimte nodig heeft, aan de hand leiden en de personen die een fiets of een tweewielige bromfiets aan de hand leiden, worden gelijkgesteld met voetgangers. Fietser 2.15.1. "Rijwiel" : elk voertuig met twee of meer wielen, dat wordt voortbewogen door middel van pedalen of van handgrepen door één of meer van de gebruikers en niet met een motor is uitgerust, zoals een fiets, een driewieler of een vierwieler. De bevestiging van een elektrische hulpmotor met een nominaal continu vermogen van maximaal 0,25 kW, waarvan de aandrijfkracht geleidelijk vermindert en tenslotte wordt onderbroken wanneer het voertuig een snelheid van 25 km/u bereikt, of eerder, indien de bestuurder ophoudt met trappen, brengt geen wijziging in de classificatie als rijwiel. Het niet bereden rijwiel wordt niet als voertuig beschouwd. Een voortbewegingstoestel 2.15.2. Een "Voortbewegingstoestel" is : 1° ofwel een "niet-gemotoriseerd voortbewegingstoestel", dit wil zeggen elk voertuig dat niet beantwoordt aan de definitie van rijwiel, dat door de gebruiker of de gebruikers door middel van spierkracht wordt voortbewogen en niet met een motor is uitgerust (bijvoorbeeld rolschaatsen, step, skateboard, éénwieler, rolstoel,…). 2° ofwel een "gemotoriseerd voortbewegingstoestel", dit wil zeggen elk motorvoertuig met twee of meer wielen dat naar bouw en motorvermogen, op een horizontale weg, niet sneller kan rijden dan 18 km per uur (bijvoorbeeld elektrische step, elektrische rolstoel of elektrische scooter voor personen met beperkte mobiliteit …). Voor de toepassing van dit besluit worden de gemotoriseerde voortbewegingstoestellen niet gelijkgesteld met motorvoertuigen. Het niet bereden voortbewegingstoestel wordt niet als voertuig beschouwd.
De gebruiker van een voortbewegingstoestel, die niet sneller dan stapvoets rijdt, wordt niet gelijkgesteld met een bestuurder. Met andere woorden, indien de gebruikers van een voortbewegingstoestel niet sneller dan stapvoets rijden, moeten zij de regels naleven die van toepassing zijn voor de voetgangers. Indien zij sneller dan stapvoets rijden, dan moeten zij de regels naleven die van toepassing zijn voor de fietsers. Motorvoertuig 2.16. "Motorvoertuig" : elk voertuig uitgerust met een motor, bestemd om op eigen kracht te rijden. Artikel 2 : Toegang tot de voetgangerszone Hoe toegang krijgen tot een voetgangerszone? Het merendeel van de voertuigen die toelating hebben om in de voetgangerszone te rijden , moeten een doorgangsbewijs hebben zoals voorzien in het artikel 22sexies van de wegcode. Daar het merendeel van de voetgangerszones is uitgerust met inschuifbare paaltjes die een controle op de in- en uitgangen van de voetgangerszones toelaten, moeten de voertuigen die er in rijden eveneens over een elektronische badge of een “pincode” beschikken. In functie van de bestemming van de toegelaten personen, wordt de toegang tot de voetgangerszone (in-en uitgang) toegestaan door een toegangs- en een uitgangspaal die vast zijn, bepaald door de dienst die de toegang verleent. Doorgangsbewijs : administratief document dat aan de voorruit moet geplaatst worden en dat afgeleverd is door de Burgemeester of zijn gemachtigde. Elektronische badge : badge die toelaat de paal te activeren (geldig voor een periode van 2 jaar (hernieuwbaar). Pincode : numerieke code die moet ingevoerd worden op het klavier van de controlepaal en die deze activeert gedurende een bepaalde, korte duur. Wie mag rijden in de voetgangerszone? 2.1. Permanente toegang zonder doorgangsbewijs 2.1.1. De voetgangers en de voortbewegingstoestellen die stapvoets rijden, zoals bepaald in artikel 1 van voorliggend document 2.1.2. De voertuigen voor laden en lossen Indien de signalisatie het voorziet, worden de voertuigen die moeten laden of lossen toegelaten tussen 4 u. en 11 u. 2.1.3. De fietsers en de voortbewegingstoestellen die sneller dan stapvoets rijden, zoals bepaald in het artikel 1 van voorliggend document Indien de signalisatie dit toestaat, worden de fietsers toegelaten. 2.1.4. De taxi’s Indien de signalisatie dit toestaat, zijn taxi’s toegelaten indien zij een bepaalde bestemming hebben binnen deze zones voor het ophalen of wegbrengen van personen middels een pincode die om de twee jaar afgeleverd wordt door het Departement Demografie – Strafregister aan de taximaatschappijen
(voor wat betreft de taximaatschappijen die gevestigd zijn op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zal het overmaken van de codes gebeuren via de Gewestelijke directie van de taxi’s). 2.1.5. De prioritaire voertuigen De prioritaire voertuigen zoals bepaald in artikel 37 van de Wegcode, indien de aard van hun opdracht het rechtvaardigt en mits een pincode die afgeleverd wordt door de Politie. 2.1.6. De voertuigen voor toezicht, controle en onderhoud van deze zone en de voertuigen voor het ophalen van afval, indien zij beschikken over een elektronische badge die afgeleverd is door het Departement Wegeniswerken. 2.1.7. De voertuigen van de openbare vervoersmaatschappijen, mits zij beschikken over een elektronische badge afgeleverd door het Departement Wegeniswerken. 2.2. Permanente toegang mits een doorgangsbewijs. 2.2.1. De gebruikers van een parking of een garage voor privé gebruik De bestuurders van de voertuigen waarvan de garage of de reglementaire parkeerplaats voor privé gebruik gesitueerd is binnen deze zones en die slechts toegankelijk is mits het doorrijden van de zones en op voorlegging van een eigendomsbewijs of een bewijs van huur, een doorgangsbewijs en een elektronische badge afgeleverd door het Departement Demografie – Strafregister (maximaal 2 doorgangsbewijzen en badges afgeleverd per parkeerplaats). 2.2.2. De handelsondernemingen waarvan de hoofdactiviteit bestaat uit leveringen In geval van absolute noodzaak, de voertuigen die toebehoren aan handelsverenigingen gevestigd binnen deze zones en die enkel toegankelijk zijn mits het doorrijden van deze zones, indien deze voertuigen leveringen als bestemming hebben en deze leveringen een hoofdactiviteit vormen van deze firma’s, op voorlegging van een attest van de Kruispuntbank dat de hoofdactiviteit specifieert van de onderneming en een document dat de uitbatingszetel van de firma meedeelt en mits een badge en een doorgangsbewijs, afgeleverd door het Departement Demografie – Strafregister. 2.2.3. Koetsen en fietstaxi’s die toegelaten zijn door het College, mits een doorgangsbewijs en een elektronische badge afgeleverd door het Departement Demografie – Strafregister. 2.2.4. De bestuurders van voertuigen die gebruikt worden in het kader van medische- of thuiszorg mits een doorgangsbewijs en een elektronische badge afgeleverd door het Departement Demografie – Strafregister aan de dienstverlener van de medische of paramedische zorg die over een RIZIV code beschikt. Worden beschouwd als paramedische beroepen : -apothekersassistent -audiolo(o)ge -verbanden, orthese en prothese -diëtist(e) -ergotherapeut(e) -laboratorium en biotechnologie, menselijke erfelijkheid -logopedist(e) -orthopedist(e) -podolo(o)g(e)
-medische beeldvorming -ziekenvervoer, met uitsluiting van personen bepaald in het artikel 1 van de wet van 8 juli 1964 betreffende de dringende medische hulp ( KB van 2 juli 2009). 2.2.5. Personen met beperkte mobiliteit , mits voorlegging van een attest van handicap en een bewijs van de plaats van domicilie, en senioren ouder dan 65 jaar, gedomicilieerd binnen de zone, mits een doorgangsbewijs en een badge afgeleverd door het Departement Demografie – Strafregister. 2.2.6. De fruit- en groentetelers en ambulante handelaars die een periodieke of permanente activiteit uitoefenen binnen de zone, die van het Departement Handel van de Stad Brussel een voorafgaandelijk akkoord gekregen hebben voor de bezetting van de openbare ruimte, mits een doorgangsbewijs en een elektronische badge afgeleverd door het Departement Demografie – Strafregister. 2.3. Tijdelijke toegang 2.3.1. Klanten die een parking of een garage gebruiken die toebehoort aan een onderneming De ondernemingen die aan hun klanten een garage of een reglementaire parkeerplaats ter beschikking stellen die binnen deze zones gesitueerd is en die slechts toegankelijk is mits het doorrijden van deze zones, op voorlegging van een doorgangsbewijs en een tijdelijke pincode (duur beperkt tot 24 uur) (via elektronisch loket) afgeleverd door het Departement Demografie – Strafregister aan het onderneming dat de garage of de parking beheert (en dat hiervan zijn klant op de hoogte moet brengen). De toegang gebeurt op basis van een eenvoudige procedure waarbij de doorgang
naar de centrale lanen wordt vermeden en in overleg met de administratie (Cel Mobiliteit, Departement Stedenbouw). 2.3.2. Personen die huwen in het stadhuis, inbegrepen een gespannen voertuig op voorlegging van de huwelijksaankondiging, mits een doorgangsbewijs afgeleverd door het Departement Demografie – Cel Huwelijken. De toegang tot de voetgangerszone wordt geregeld door de Dienst Protocol van het Stadhuis. 2.3.3. Bestuurders van lijkwagens, mits voorlegging van de overlijdensakte en het gebruik van een pincode en een doorgangsbewijs, afgeleverd door het Departement Demografie – Cel Overlijdensaangiften. 2.3.4. Bestuurders van een voertuig in het kader van een evenement dat toegestaan is door het College mits het gebruik van een pincode en een doorgangsbewijs afgeleverd door de Politie. 2.3.5. Bestuurders van verhuiswagens, mits het gebruik van een pincode en een doorgangsbewijs afgeleverd door de Politie – Directie verkeer van het lokaal commissariaat. 2.3.6. Voertuigen voor het uitvoeren van werken binnen deze zones, mits het gebruik van een pincode en een doorgangsbewijs afgeleverd door de Politie - Directie verkeer van het lokaal commissariaat.
2.3.7. Staatsbezoeken, ordediensten, dringende en uitzonderlijke gevallen, mits het gebruik van een pincode afgeleverd door de Politie – Directie verkeer van het lokaal commissariaat of vergezeld van de politie. 2.3.8. Niet-voorziene gevallen die toegang vereisen tot de voetgangerszone moeten door het College van Burgemeester en Schepenen van de Stad goedgekeurd worden. Artikel 3 : Praktische modaliteiten. Geldigheidsduur De geldigheidsduur van een doorgangsbewijs, een elektronische badge en een pincode voor de permanente toegangen (zie punten 2.1, 2.2.) is twee jaar, hernieuwbaar, behalve voor de fruit- en groentetelers en de ambulante handelaars (punt 2.2.6) waarvoor de geldigheidsduur identiek is aan deze voor de bezetting van de openbare ruimte, afgeleverd door het Departement Handel, hernieuwbaar. De geldigheidsduur van de doorgangsbewijzen en de pincodes voor de tijdelijke toegangen (punt 2.3) is variabel in functie van het geval en bepaald door de dienst die ze aflevert. Elk doorgangsbewijs is in de mate van het mogelijke gelinkt aan het kentekennummer van het voertuig. Kostprijs Het doorgangsbewijs is gratis; bij verlies, diefstal, vernietiging of onleesbaarheid, zal een duplicaat 10 EUR kosten. De elektronische badge kan bekomen worden mits een waarborg van 50 EUR die zal terugbetaald worden na teruggave van de badge aan de dienst die hem heeft afgeleverd; de borg zal niet terugbetaald worden in geval van verlies of diefstal. Er wordt geen borg gevraagd aan de overheidssector. Groepsaanvragen De groepsaanvragen van maatschappijen evenals de aanvragen die verbonden zijn aan een parking die toegankelijk is voor het cliënteel moeten gebeuren via het elektronisch loket. Afgifte van het doorgangsbewijs De afgifte van het doorgangsbewijs is afhankelijk van de ondertekening van een document dat de belangrijkste regels voor de toegang tot de voetgangerszone weergeeft. Controles – sancties De toegang tot de voetgangerszone met een elektronische badge of een pincode kan door de administratie gecontroleerd worden. Elk foutief gebruik dat door de bevoegde departementen wordt vastgesteld kan leiden tot de intrekking van de elektronische badge, van het doorgangsbewijs of de uitschakeling van de pincode en een proces-verbaal voor de vaststelling van de inbreuk. Schriftvervalsing is strafbaar door de wet, meer bepaald artikel 196 van het strafwetboek :
“Met (opsluiting van vijf jaar tot tien jaar) worden gestraft de andere personen die in authentieke en openbare geschriften valsheid plegen en alle personen die in handels- of bankgeschriften of in private geschriften valsheid plegen, <W 2003-01-23/42, art. 49, 040; Inwerkingtreding : 13-03-2003> Hetzij door valse handtekeningen, Hetzij door namaking of vervalsing van geschriften of handtekeningen, Hetzij door overeenkomsten, beschikkingen, verbintenissen of schuldbevrijdingen valselijk op te maken of achteraf in de akten in te voegen, Hetzij door toevoeging of vervalsing van bedingen, verklaringen of feiten die deze akten ten doel hadden op te nemen of vast te stellen.”
