In-sight
1
JANUARI 2007
In-sight
1
#
IN DIT NUMMER
|2
MILIEU
grootscheepse sanering in Wallonië
|3
MILIEU
Gisella Frijlink, nieuwe general manager
|4
FOOD
Deense vitamines
|5
FOOD
carbohydrate competence centre
Nieuws en informatie uit de laboratoria van Analytico | januari 2007
| 6 MEDINET Peter Bom, nieuwe general manager
COLUMN Wicher Wichers, CEO Analytico
Blikverruiming Op twee belangrijke plaatsen in onze
Arnold Verbeek blijven beiden actief
ging heeft in Parijs. In Singapore zijn
weinig is gedaan om voldoende
organisatie heeft er een wisseling van
binnen Eurofins. Zij gebruiken hun
we bezig een nieuw lab in bedrijf te
mensen op te leiden voor laboratorium-
de wacht plaatsgevonden. Bij Milieu
Nederlandse ervaring om Eurofins
nemen. Daarmee behoort Eurofins
werk. In samenwerking met
heeft Gisella Frijlink het roer overge-
internationaal nog beter voor de dag te
Pharma nu tot de top-10 van medische
verschillende scholen hebben we de
nomen van Ton Grotens. Bij Medinet
laten komen. Eurofins is van oorsprong
laboratoria wereldwijd.
opleiding van nieuwe werknemers al
is het Peter Bom die leiding gaat
een Food-bedrijf, wat nog altijd de
geven aan ons klinisch en bioanaly-
omvangrijkste divisie is. Bij Analytico
Schaalvergroting is er ook in Nederland.
tisch laboratorium. Beide managers
zijn Ton en Arnold groot geworden in
Analytico Food in Heerenveen is het
H OOGWAARDIG
hebben een brede achtergrond en
Milieu en Farma.
afgelopen jaar druk doende geweest met
De vele veranderingen stellen hoge
enige jaren zelf ter hand genomen.
de integratie van het Katwijkse BCS
eisen aan de organisatie en de
onze blik nog meer te verruimen. Dat
A MERIKA
en het Zwolse C-mark. Nieuwbouw in
mensen. Maar ze zijn nodig om een
is van groot nut nu Analytico binnen
De internationalisering blijft voortgaan.
Heerenveen heeft daar ook fysiek de
bedrijf te blijven dat hoogwaardig
Eurofins steeds groter groeit en steeds
Eurofins Pharma heeft de hand weten
ruimte toe gegeven. Waar we bij onze
specialistisch werk verricht en zich
internationaler operereert.
te leggen op een laboratorium in de
groei wel op stuiten, is dat er in
onderscheidt met professioneel
Hun voorgangers Ton Grotens en
Verenigde Staten, dat een nevenvesti-
Nederland een decennium lang te
advies en service.
ervaring, waarmee zij ons gaan helpen
Naar de Slufter of naar zee: that’s the question De uitgevouwen kaart van het Rotterdamse havengebied bestrijkt met gemak zijn hele bureau. Marco Wensveen, projectleider Baggerdienst bij het Havenbedrijf, kijkt er vrijwel dagelijks op. Het havengebied is over een lengte van veertig kilometer minutieus in kaart gebracht. Aan de hand van verschillende kleuren kan Marco in één oogopslag zien wat de kwaliteit van het slib in een bepaald deel van de haven is.
Sinds drie jaar voert Analytico
Zodat na baggering altijd duidelijk is waar de opgezogen baggerspecie geloosd kan worden: op zee of in de Slufter.
Milieu elk jaar de chemische analyses van het bodemslib in
Wie het Rotterdamse havengebied
Op de achtergrond verraden zwaar
houden”, legt Marco Wensveen uit.
Twee zogenaamde sleepkopperzuigers,
de haven van Rotterdam uit.
binnenrijdt, voelt zich met de minuut
klinkende toeters de aanwezigheid van
“Elke dag varen meetvaartuigen de
van elk tachtig meter lang, zuigen met
Opdrachtgever is de afdeling
kleiner worden. Indrukwekkend hoge
voorbij varend vrachtverkeer.
haven in om de diepgang te peilen.
een uitschuifbare ‘arm’ dagelijks
Mariene Infrastructuur van het
silo’s en olieopslagtanks passeren links
Bedrijvigheid in het groot, hier in de
De stadshavens zijn drie meter diep,
specie van de havenbodem, net zolang
Havenbedrijf Rotterdam, die
en rechts de revue. Aan weerszijden van
Rotterdamse haven. Aan het Havenbedrijf
de bekkens ter hoogte van de
totdat die weer op diepte is.
jaarlijks vijf miljoen kuub
de weg vormen torenhoog gestapelde
de minstens even grote taak om die
Maasvlakte vijfentwintig meter.”
containers een ondoordringbare muur.
bedrijvigheid succesvol te ontwikkelen
MET SLIB
en de vaarwegen voldoende diep
De resultaten van de dagelijks
Zodra de baggerschepen vol zijn, gaan
te houden. Vijftien procent van
uitgevoerde metingen van de bootjes
zij op weg om hun lading baggerspecie
het gebaggerde slib is zo
S LEEPKOPPERZUIGERS
zijn duidelijk te zien op peilkaarten.
verantwoord te lozen. Schoon tot licht
verontreinigd dat opslag nodig
Het Havenbedrijf is ook verantwoorde-
Rode vlekken tonen de plekken waar
verontreinigd slib mag op zee, matig tot
is in het kunstmatig aangelegde
lijk voor de veiligheid en orde op het
de haven te ondiep is. Marco:
zwaar verontreinigde specie ‘verdwijnt’
afvaldepot de Slufter, op de
water. “Voor de Baggerdienst betekent
“Daar wordt dan gebaggerd. Continu.
in het kunstmatig aangelegde afvaldepot
Maasvlakte. De rest mag worden
dit dat wij de havens, vaargeulen en
We baggeren hier 24 uur per dag,
de Slufter, midden op de Maasvlakte.
geloosd op zee.
aanlegplaatsen goed op diepte moeten
7 dagen per week, 52 weken per jaar.”
en te beheren.
De Slufter: voor al uw verontreinigd slib
bodemslib baggert om de haven
P OTJE
vervolg op pagina 3
Shell shops: hoge normen, strenge controles Al tien jaar is het voor benzinestations mogelijk om ook buiten de reguliere winkeltijden ‘niet-weggebonden’ artikelen te verkopen, zoals belegde broodjes, frisdrank en lectuur. Wel moet tenminste vijftig procent van de totale omzet van het benzinestation uit de verkoop van brandstoffen en smeermiddelen komen. Dankzij de relatief hoge winstmarges op de shopartikelen nam de detailhandel bij de tankstations in de afgelopen jaren een hoge vlucht. Shell stond in Nederland aan de basis van de gemakswinkel en breidt het assortiment steeds verder uit. Nederland telt inmiddels zo’n 550 Shell
huisstijl en huisregels van Shell. Bijna
De broodjes worden dagelijks bereid en
tankstations, waarvan er 230 eigendom
elke Shell shop heeft een food corner,
naar de winkels vervoerd. “Ongeveer
zijn van Shell Nederland. De overige
waar de reiziger verse dranken en verse,
zeven jaar geleden is gekozen om de
stations worden beheerd door
vacuüm verpakte broodjes van het eigen
productie van een aantal kritische
zelfstandige ondernemers - conform de
merk ‘Shell Refresh’ kan kopen.
verswaren, zoals de belegde broodjes, binnen het bedrijf te laten plaatsvinden”, zegt Ad van den Hoek, Supply Chain & HACCP Manager bij Shell
www.analytico.com Op de website van Analytico is binnenkort een Engelse versie van deze In-sight te lezen.
vervolg op pagina 5
2
MILIEU
JANUARI 2007
In-sight
DHV en Analytico Milieu: teamwork in het Ierse Cork Cork, de tweede stad van Ierland, kent een oude natuurlijke zeehaven nabij de zuidkust. Het internationale advies- en ingenieursbureau DHV onderzocht de kwaliteit van bodem en grondwater van deze Docklands. De Ierse stad met 120.000 inwoners wil het gebied van 100 hectare nieuw leven inblazen. Het project omvat zesduizend nieuwbouwwoningen, kantoorgebouwen, een universiteit, veel groen en een jachthaven. Over zo’n vier jaar moeten de contouren daarvan zichtbaar zijn. Het gemeentebestuur van Cork zocht een betrouwbare en ervaren
opgehoogd met afval”, vertelt Jan Willem. “In de jaren 1920-1940 is
partner om in de oude haven op korte termijn een contamination
het gebied volop industrieel ontwikkeld. Auto- en rubberindustrie,
study van de bodem en het grondwater uit te voeren. De keuze viel
olieterminals en kunstmestfabrieken hebben sindsdien hun sporen
op het Nederlandse DHV dat in september 2005 startte met het
in de bodem achtergelaten. Het onderzoek is afgesloten met
bodemonderzoek, samen met het Ierse adviesbureau TJ O’Connor
aanbevelingen hoe de ontstane bodemkwaliteit te matchen met
en Analytico Milieu. De klus was in september 2006 geklaard.
toekomstig grondgebruik. Op enkele plaatsen zijn daar slimme saneringsmaatregelen bij nodig.”
A FVAL
DHV: INTERNATIONAAL ACTIEF
EN OLIE
Cork had goede redenen om voor DHV te kiezen, verduidelijkt Jan
N EDERLANDSE
Willem Berendsen, projectleider contamination studies voor de
De aanpak van DHV, waarmee je in korte tijd een groot gebied kan
Docklands. “DHV analyseert het gebied vooraf grondig. Dat levert
onderzoeken, sprak Seamus Coghlan erg aan. Hij is senior
een classificatie naar bedrijfsactiviteiten op, zodat we vervolgens
engineer van de Docklands Development Office in Cork. “DHV
prioriteit kunnen geven aan de locaties die het meest verontreinigd
bleek in staat om samen met Analytico Milieu een dergelijke
zijn. We hebben verder ruime internationale ervaring met bodem-
survey adequaat uit te voeren en de nieuwe ontwikkelingen digitaal
en wateronderzoek en met digitale dataverwerking.”
in kaart te brengen. Een pluspunt is verder dat DHV bij het
RICHTLIJNEN
bodemonderzoek de richtlijnen van de Nederlandse bodemwetgeVanaf de Docklands in Cork gingen de monsters overnight naar het
ving volgt, die in Europees verband voorop lopen. Nederland heeft
lab in Barneveld. De resultaten waren al na een paar dagen met
goed bruikbare normen voor onderzoek van bodem- en waterver-
PAIS, via het internet, op te halen. “Na inpoldering, vanaf
ontreinigingen. En een op risico’s gebaseerde toetsingsmethodiek,
tweehonderdvijftig jaar geleden, is het gebied verschillende keren
die rekening houdt met het toekomstige grondgebruik.”
DHV is een internationaal advies- en ingenieursbureau dat diensten verleent in de markten Bouw en Industrie, Mobiliteit, Luchthavens, Ruimtelijke Inrichting en Milieu, en Water. Ruim 3.800 professionals stellen hun expertise wereldwijd beschikbaar. En dat gaat letterlijk ver. Een voorbeeld: DHV is de komende vijftien jaar verantwoordelijk voor de levering van drinkwater en industriewater aan Kaohsiung, de tweede stad van Taiwan. Zie www.dhv.nl.
Grootschalige sanering van industrieterreinen in Wallonië Een keten van steenbergen en braakliggende terreinen van Bergen tot Luik markeert de teloorgang van de zware industrie in Wallonië. Het gewest telt vele oude kolenmijnen, steengroeven en verlaten staal- en glasfabrieken. De steenbergen zijn in veel gevallen opgenomen door de natuur, rijke bebossing maakt ze soms onherkenbaar. Een aantal industriële complexen, zoals Le Grand-Hornu in de Borinage, is behouden gebleven als industrieel erfgoed. In Blegny, de oude kolenmijn bij Luik, kunnen bezoekers afdalen in een oude mijnschacht onder begeleiding van een ex-kompel. Behalve imposante oude gebouwen
discussies opgeroepen in Wallonië.
voert analyses uit op voormalige
analyses die in verband met deze
de snelle beschikbaarheid van
heeft de industriële revolutie nog een
Sommigen vinden dat de betrokken
industriële locaties in steden als Luik,
projecten worden uitgevoerd.
analyseresultaten – die zijn er al na
andere erfenis achtergelaten. De bodem
ondernemingen zelf de kosten van de
Charleroi en La Louvière.
De milieuverontreiniging is gevarieerd.
vijf werkdagen. Ze zijn bovendien in
is op veel locaties ernstig verontreinigd.
reiniging moeten financieren. Het
Je vindt daar cyanide, zware metalen
staat om spoedanalyses uit te voeren.
Een ander legaat is van economische
Waalse Gewest ziet dit als een
V AN
als kwik, polycyclische aromatische
Het informatiesysteem PAIS vinden
aard. De werkloosheid in Wallonië is de
doodlopende weg vol juridische
De verontreinigde locaties zijn vooral
koolwaterstoffen en concentraties
we heel handig. We kunnen online
hoogste in heel België. Het Marshallplan
obstakels. Daarom heeft het gewest
oude vestigingsplaatsen van zware
minerale oliën. De bedoeling is om
opdrachten uitvoeren en analyseresul-
van het Waals Gewest, gelanceerd in
voor de sanering van de vijftien meest
industrieën als metaalverwerkende
op de gesaneerde locaties de bestaande
taten opvragen. Ze zijn ook binnen
de zomer van 2005, moet de Waalse
vervuilde industrieterreinen in Wallonië
industrieën of glasfabrieken.
bedrijventerreinen uit te breiden en
het gestelde budget gebleven. Een
economie nieuw leven inblazen.
ruim 150 miljoen euro uitgetrokken.
Stéphane Rossay van Analytico somt
nieuwe te scheppen.”
hele prestatie, omdat de begrotingen
Bodemsanering van oude industriële
De Waalse milieumaatschappij Spaque
er enkele op: “Tubize Plastics in
terreinen maakt daar deel van uit.
selecteert milieuadviesbureaus zoals
Tubeke, een teerbedrijf en een smelterij
Christophe Lambert van Royal Haskoning
Zo heeft Haskoning de verontreinigde
Royal Haskoning die uiteindelijk de
te Charleroi, een cokesfabriek in
weet waarom hij voor Analytico heeft
gebieden in Wallonië snel in kaart
bodemsaneringen uitvoeren. Analytico
Flémalle en een oliefabriek in Mons.
gekozen: “Hun sterkste punten zijn de
kunnen brengen.”
Milieu werd bij hun werk betrokken en
Wij zijn verantwoordelijk voor alle
gunstige tarieven van de analyses en
V AN L UIK
TOT
C HARLEROI
De bodemsaneringen hebben politieke
CYANIDE TOT KWIK
voor de Spaque-studies vrij strak zijn.
Wereldwijd aanwezig Analytico Milieu bedient opdrachtgevers die overal ter wereld gevestigd zijn. Monsters bereiken Barneveld en Oosterhout vanuit meer dan veertig verschillende landen.
Vroegere steenkoolwinning tekent het Waalse landschap
3
MILIEU
JANUARI 2007
In-sight
vervolg van pagina 1 Om te weten wat waar te lozen, wordt de kwaliteit
vervolgens snel en eenvoudig kunnen toetsen.”
van het havenslib eens per jaar helemaal doorge-
Dat garandeert betrouwbare uitkomsten, die
meten. En daarbij komt Analytico om de hoek
resulteren in een voorstel voor het jaar daarop:
kijken. “Al dertig jaar voeren wij in de maanden
mogen we het havenslib lozen op zee of verdwijnt
april tot en met juni onze jaarlijkse ‘monstercam-
het in de Slufter? Het onderzoek van Analytico
pagne’ uit”, zegt Marco. “We verzamelen 1.320
wijst het uit …
potten met havenbodemslib, elk jaar via een speciale valbom op exact dezelfde meetpunten.”
Slechts een beperkt aantal laboratoria in Nederland heeft de juiste certificering voor chemische analyse van bodemslib. Analytico is er één van, tot grote tevredenheid van Marco. “Analytico toont zich een betrouwbare partner. In augustus ontvangen we digitaal alle gecontroleerde en gevalideerde analyseresultaten, die we
In the picture: Gisella Frijlink, nieuwe general manager
‘Ik wil Analytico verdere stappen laten maken’ De ongeveer tweehonderd Barneveldse en honderd Oosterhoutse medewerkers van Analytico Milieu hebben sinds oktober 2006 een nieuwe general manager. Gisella Frijlink volgde Ton Grotens op. Een kennismaking.
baan als een middel om in contact te komen met
Wat kunnen we van elkaar leren? In Duitsland
allerlei bedrijven en disciplines. Dan zou ik ont-
bijvoorbeeld zit veel kennis over Tributyltin, dat
dekken hoe ik verder wilde. Maar het gevarieerde
je in havens aantreft. Kunnen we producten uit
commercieel-technische vak boeide me, ik was
het ene land, zoals onze TerrAttesT, in een ander
altijd al multidisciplinair bezig. Mijn vader zegt
land verkopen? Kunnen we adviesbureaus die
wel: je doet niets met je studie! Maar dat is niet
internationaal opereren, overal dezelfde dienst-
waar; veel mensen in de top van bedrijven hebben
verlening garanderen? En naast synergie mogen
een technische achtergrond. Je hebt geleerd
we ook best onderling met elkaar concurreren.
complexe problemen op te lossen. En commerciële
Eurofins stimuleert lokaal ondernemerschap;
Voor Gisella Frijlink (39) is de business-to-busi-
met andere organisaties leren kennen. Dat is
vaardigheden zijn makkelijker aan te leren dan
op het hoofdkantoor in Brussel werken maar
ness-markt en de wereld van laboratoria een
hier niet anders. Wel is in de milieuwereld de
technische.”
zestien mensen.”
bekende. Na in 1991 af te studeren in de Levens-
regulering door de overheid verschillend. Gaan
middelentechnologie in Wageningen, werkte
in België de Groenen uit de regering, dan merk
I NTERNATIONAAL
M ARKTGERICHT
ze in verschillende marketingfuncties binnen
je dat de milieumarkt instort. Dat ken je niet
Gisella heeft internationale ervaring in haar
Wat ziet Gisella voor overeenkomsten en verschil-
de sector. Haar laatste functies waren die van
in de levensmiddelenbranche. Ook zijn daar de
bagage, opgedaan in zowel Europa als de
len met haar voorganger Ton Grotens? Ze lacht.
commercial director bij CSK Food Enrichment en
regels meestal nationaal vastgelegd. Terwijl in
Verenigde Staten en Azië. Ervaring die van nut is
“We zijn beiden open en enthousiaste persoon-
general sales manager bij Rixona, een producent
Nederland gemeentes en semi-overheidsorganisa-
bij Analytico Milieu waar meer dan vijftig procent
lijkheden. Ton heeft natuurlijk veel kennis van
van aardappelpuree. Naast bekende kanten
ties een grote vinger in de pap hebben.”
van de omzet uit het buitenland komt. Inmiddels
milieu en de operationele processen. Ik heb een
heeft ze al drie keer een Milieu Executive Meeting
sterke commerciële achtergrond gekoppeld aan
heeft het werken bij Analytico Milieu haar ook nieuwe aspecten te bieden. Gisella: “Begin je
M ULTIDISCIPLINAIR
van Eurofins meegemaakt. “In zo’n meeting
een grote internationale ervaring. De milieumarkt
bij een nieuw bedrijf, dan moet je de mensen,
Eigenlijk zocht Gisella na haar studie helemaal
bekijken we welke synergie er mogelijk is tussen
is internationaal sterk in ontwikkeling. Ik wil
de processen en de wijze van samenwerken
geen commercieel-technische functie. “Ik zag zo’n
de laboratoria uit de verschillende landen.
Analytico daarin verdere stappen laten maken.”
De komst van AS3000 Voor onderzoek en saneringen van de bodem treedt het SIKB Accreditatie Schema 3000 vanaf juli 2007 in werking. AS3000 is van toepassing op grondmonsters en in een later stadium ook op grondwatermonsters. De milieulaboratoria kennen momenteel grofweg twee systemen van kwaliteitseisen voor hun onderzoek. De eerste is de ISO17025-accreditatie voor de analyses van monsters afkomstig van regulier bodemonderzoek en saneringen. Het tweede kader is het accreditatieprogramma AP04 voor onder andere partijkeuringen. Door de KWALIBO-wetgeving zullen laboratoria de reguliere analyses onder AS3000 moeten gaan uitvoeren. Evenals AP04 stelt AS3000 eenduidige regels aan de prestatiekenmerken van de gekozen analysemethoden en de uitvoering van kwaliteitscontroles. Dat verandert de praktijk van analyses. Het monstermateriaal zal als voorbehandeling standaard cryogeen worden vermalen. Bovendien komen er in het laboratorium regelmatig aanvullende kwaliteitscontroles en toetsingen van de gestelde prestatiekenmerken. Monsters die geanalyseerd zijn volgens AS3000, krijgen op hun analysecertificaat een apart kenmerk.
Analytico ligt op koers om ruimschoots op tijd, dus voor 1 juli 2007, geaccrediteerd te zijn voor AS3000.
4
FOOD
JANUARI 2007
In-sight
Product Check:
Aan welke eisen moet een product voldoen? Analytico Food in Heerenveen is voortdurend bezig met het innoveren
I NTERNATIONAAL
allergenen”, zegt Sandra. “Of naar
Christina binnenkort een internationale
van de eigen producten en diensten. Afgelopen zomer introduceerde
Zo nodig adviseert Analytico de klant
mogelijke verontreinigingen in het
meeting in Heerenveen. Christina:
Analytico iets nieuws: Product Check. Daarmee krijgen opdrachtgevers
om het product te laten onderzoeken
product. Met de onderzoeksresultaten
“In overleg met onze buitenlandse
en testen uit te voeren. Organoleptisch
voor ons beoordelen wij of de klant
collega’s willen we komen tot uniforme
onderzoek bijvoorbeeld. Daarmee stel
het product kan afzetten op de
procedures en een standaard rapporta-
je vast of voedsel zo smaakt, proeft en
Nederlandse markt.”
gevorm. Zodat we de service op het
die er van gebruik maken, gedegen advies over de ingewikkelde weten regelgeving rond voorverpakte voedingsmiddelen.
er uit ziet als bedoeld. “Ook kunnen
Met Product Check adviseert Analytico
E XPERTISE
zijn klanten over de eisen waaraan hun
Sandra en projectcoördinator Christina
product moet voldoen voordat ze het
de Willigen legden Product Check
kunnen verhandelen. Deze eisen vloeien
eerst voor aan de bestaande klanten
voort uit de meest recente wetgeving in
van Analytico Food. “Ze vinden het
Nederland en Europa. De etikettering
een welkome aanvulling op de
van voedingsmiddelen heeft te maken
bestaande dienstverlening”, weet
met steeds strengere voorschriften.
Christina. “Onze expertise en de
Een half jaar na de introductie van
nauwe samenwerking met de interna-
Product Check laat een groeiend aantal
tionale Eurofins laboratoria worden
klanten deze dienst uitvoeren door
gezien als belangrijke pluspunten.
Analytico. Sandra Smale, food safety
Klanten met import- en exportplannen
consultant bij Analytico, legt uit: “De
kloppen regelmatig bij ons aan voor
nationale en Europese regelgeving rond
een Product Check. Bij de export ligt
etikettering is ingewikkeld. In het woud
de focus op Duitsland, Oostenrijk en
van regels raken veel voedselproducen-
de nieuwe EU-landen in Oost-Europa.
ten het spoor bijster. De regelgeving is
De producten zijn divers en variëren
te complex en hun tijd te kostbaar om
van vis- en vleesproducten tot
zelf in de juridische boeken te duiken.
margarine. Voor sommige klanten
Met Product Check krijgen ze een
verzorgt Analytico Food ook de
onafhankelijk advies op maat en dat
verplichte vertaling van het etiket in
bespaart hen veel energie en moeite.”
het Nederlands.”
gebied van etiketbeoordeling en
we aanvullend onderzoek aanbevelen
Met het oog op de stijgende vraag naar
wetgeving voor onze internationale
naar voedingswaarden, vitamines of
Product Check organiseren Sandra en
klanten verder kunnen aanscherpen.”
Sandra Smale en Christina de Willigen speuren naar regels
Vejen: Vitamin Competence Centre in Denemarken Galten, Holstebro, Vallensbæk en Vejen. Dat zijn de melodieuze
G ROENLAND
plaatsnamen van de vier Eurofins-laboratoria in Denemarken. Vejen,
Met de analyses stellen fabrikanten
in het midden van Jutland, is een belangrijk lab voor Analytico Food.
en leveranciers vast hoeveel er precies
Sinds 2001 bevindt zich in Denemarken het Vitamin Competence
van de vitamines in hun producten, grondstoffen of halffabricaten zit. “Die
Centre van Eurofins. Heeft een bedrijf in Nederland een vitamine-
exacte kennis is vaak vereist voor je
analyse nodig, dan belandt het monster via Heerenveen in
het product op de markt mag brengen.
Denemarken. Het afgelopen jaar kende het lab in Vejen een stijging
Het helpt hen de juiste informatie op
van maar liefst veertig procent in het aantal vitamine-analyses.
het etiket te vermelden.” Voor sommige producten, zoals zuigelingenvoeding, is
Net als Analytico in Nederland voeren
Vejen, zijn de vitamine-analyses. Zo’n
de bepaling van het gehalte zelfs cruciaal
de Eurofins-laboratoria in Denemarken
twaalf laboratorium-technici en twee
voor de gezondheid van de baby.
analyses uit van zowel voedsel, grond
vitamin chemists houden zich met
en water als farma. Waarbij Holstebro
niets anders bezig. Maar Vejen kent in
V ERRIJKEN
zoals tabletten met verschillende
Benedicte heeft de afgelopen jaren
bekend staat om zijn melkanalyses en
totaal tweehonderd medewerkers die
Vitamine A, B1, B2, B3, B5, B8, B9
mengsels van vitamines en mineralen.
een aantal originele verzoeken
Galten om zijn analyses van luchtmon-
onder andere werken aan de analyse
en B12, C, D2 en D3, E, K1 en K3 –
Om al deze analyses goed te kunnen
ontvangen. “Vanuit Groenland kwam
sters. Een belangrijk specialisme van
van aminozuren en ‘biogenic amines’
tezamen met bèta-caroteen, choline
verrichten, beschikken we over een
de vraag of hun inwoners, die soms
Denemarkens grootste Eurofins-lab,
en milieuanalyses verrichten.
en inositol. Al deze nutriënten kan het
groot aantal verschillende testen. Van
onder zware omstandigheden leven,
lab in Vejen bepalen. “Niet meer dan
chemische technieken zoals HLPC of,
voldoende vitamines binnen krijgen.
zo’n vijftien procent van onze klanten
voor vitamine D3, LC-MS tot microbio-
Ook hebben wij, om dezelfde reden,
komt uit Denemarken”, legt Benedicte
logische analyses bij monsters waar
het voedsel van senioren in tehuizen
Sandbaek, de business manager van
heel weinig vitamines in zitten.”
onder de loep genomen.”
“Want het is bedrijven in Denemarken
In seminars, via bezoeken en met
De Denen bezitten een afdeling
niet toegestaan producten met
brochures en folders houden de Denen
Research & Development, die garant
vitamines te verrijken. En voor verrijkt
hun Eurofins-collega’s op de hoogte
staat voor de ontwikkeling, evaluatie
voedsel voor mens of dier plegen wij
van de ins en outs van vitamine-
en validatie van hun methoden. De
de meeste analyses. Vitamines worden
analyses. “Maar de lokale Eurofins-
reputatie van Vejen is al zo gestegen
steeds vaker toegevoegd aan voedsel.
laboratoria adviseren zelf hun klanten
dat het Amerikaanse National Institute
Van ontbijtproducten en snoep tot
over de regels waaraan ze zich moeten
of Standards and Technology met hen
groenten en fruitsappen. Ook analyseren
houden in eigen land. Zoals Heerenveen
samenwerkt.
we veel farmaceutische supplementen
dat in Nederland doet.”
het Vitamin Competence Centre uit.
5
FOOD
vervolg van pagina 1
Alle verswaren, de broodjes, zuivel en
dit een analyse van kritische punten
wettelijke normen die de Voedsel en
van een auditor van Eurofins Analytico.
Nederland, op bezoek bij het Shell
fruitsappen, voldoen aan de strenge
waarop je extra goed moet letten. Bij
Waren Autoriteit (VWA) heeft vastge-
Ad: “Deze audits laten we doorgaans
benzinestation Hellevliet, aan de A12
HACCP-norm.”
HACCP wordt het hele productieproces
legd in de Hygiënecode.
kort voor het hoogseizoen uitvoeren,
JANUARI 2007
vlak voor de drukke zomerperiode.”
nagelopen op mogelijke gevaren voor de
bij Harmelen.
In-sight
“We hebben bewust gekozen voor een
G RENZEN
voedselveiligheid. De gevaren worden
Z ELFREGULERING
private label, omdat we onze klanten
HACCP staat voor Hazard Analysis
benoemd; de daaraan verbonden risico’s
Ad: “De VWA is zeer te spreken over
‘I NFORMAL
de hoogste kwaliteit willen bieden.
Critical Control Points. Vrij vertaald is
beheerst. “Door het vaststellen en
deze zelfregulering vanuit de branche
De Shell shops leveren een aanzienlijke
systematisch bewaken van concrete
en acht de jaarlijkse audit zelfs
en noodzakelijke bijdrage aan de omzet
grenzen bij kritische beheerspunten, is de
overbodig. Shell heeft dit vertrouwen
van de tankstations. Ron de Bruin,
voedselveiligheid geborgd”, legt Ad uit.
mede te danken aan de jarenlange,
stationsmanager van Hellevliet,
“We bewaken zaken als tijd, temperatuur,
uitstekende samenwerking met Eurofins
voorspelt zelfs dat de shops in de
vochtgehalte, pH, Aw en beschikbaar
Analytico. De auditors van Analytico
nabije toekomst een nog belangrijker
chloor, maar ook sensorische eigen-
voeren vier keer per jaar een microbio-
rol gaan spelen voor de exploitatie van
schappen zoals uiterlijk en textuur.”
logische controle uit van kritische
de tankstations. “De ervaring leert
producten als sandwiches en snacks.
immers dat klanten in de tankshops
Shell Nederland is lid van de Vereniging
Stuiten ze op ongebruikelijke waarden,
relatief gemakkelijk geld uitgeven aan
Nederlandse Petroleum Industrie (VNPI),
dan trekken we direct aan de bel bij
versproducten, zelfs al liggen de
waarbij een vijftal concurrenten is
onze leveranciers en vindt er een recall
prijzen hoger dan in de supermarkten.
aangesloten. Deze maatschappijen zijn
plaats. Dat laatste komt niet vaak voor,
In sommige Shell shops worden nu al
net als Shell gebonden aan de HACCP-
want alle leveranciers en distributie-
kant-en-klare maaltijden verkocht.
norm bij de verkoop van verswaren in
centra zijn HACCP-gecertificeerd.”
Maar mensen eten ook steeds vaker
BEWAKEN
EATING OUT ’
buiten de deur. Ik kan me voorstellen
hun pompshops. De VNPI hanteert op het vlak van hygiëne en voedselveilig-
De Nederlandse Shell shops krijgen
dat tankstationshops op deze trend van
heid strengere richtlijnen dan de
tenminste één keer per jaar bezoek
‘informal eating out’ zullen inhaken.”
Analytico als Carbohydrate Competence Centre Veel laboratoria binnen Eurofins zijn gespecialiseerd in één of meer onderzoeksgebieden. Naast uitblinken in allround kennis en ervaring beroept ook Analytico Food zich op zijn kernkwaliteiten. Het Heerenveense bedrijf onderzoekt de mogelijkheden om hét Carbohydrate Competence Centre van Eurofins te worden. Eén man is speciaal aangetrokken om
N IEUWE
het nieuwe product, moderne kool-
VOEDINGSVEZELS
ingrediënten als inuline, FOS, polydex-
hydraatanalyse, van de grond te tillen
Kommer doelt op de complexiteit van
trose, T-GOS en resistant maltodextrine.
en succesvol verder te ontwikkelen.
modern koolhydraatonderzoek waarin
Kommer: “Denk aan de nieuwste
Binnen TNO specialiseerde Kommer
Analytico zich nou juist wil specialiseren.
promotiecampagne voor witbrood: wit
Brunt, 56 jaar, zich in de koolhydraat-
“Enkel- en meervoudige koolhydraten
waar bruin in zit. Witbrood en soms
analyse van voedingsmiddelen,
maken samen met voedingsvezels deel
ook beschuit krijgen door toevoeging
gewassen, grondstoffen en halffabrica-
uit van een gezonde voedingsbalans.
van bijvoorbeeld inuline dezelfde
ten. Sinds de zomer van 2006 werkt
Koolhydraten zijn in voeding nodig
voedingsvezelwaarde als bruinbrood.
voedingsvezel-ingrediënten allemaal iets
waarden op hun etiket kunnen zetten.
Kommer Brunt bij Analytico als study
als energiebron, denk aan suikers en
Analytico voert al langer de klassieke
van elkaar verschillen”, legt Kommer
Iedereen is op zoek naar een betrouw-
coordinator food. “Enkele dagen
zetmeelproducten. Daarnaast moet
koolhydraatanalyses uit, maar de
uit. De tot 2005 gehanteerde bepaling
bare analysemethode die alles, in één
Analytico en één dag in de week
voeding ook onverteerbare koolhydraten
moderne voedingsvezels zijn zó
bleek daarom niet meer te voldoen
keer, meet.”Analytico is hard bezig
Europese Commissie”, schetst Kommer
bevatten. Dat zijn de zogenaamde
gecompliceerd samengesteld, dat de
voor deze nieuwe generatie.
met de implementatie van moderne
zijn volle werkweek in een notendop.
voedingsvezels. Die zitten onder andere
klassieke bepaling niet meer voldoet.”
Bij de Europese Commissie ziet hij
in verse groenten en vers fruit, maar
toe op normalisatie van koolhydraat-
helaas eet de mens daar tegenwoordig
U NIVERSELE
analyses in diervoeders. “Mijn hart ligt
veel te weinig van.”
De officiële standaard voedingsvezel-
GENERATIE
generatie voedingsvezel behoren
METHODE
koolhydraat-analysemethoden om Analytico heeft de VWA aangeboden te
daarmee hét Carbohydrate
helpen bij het uittesten van een nieuwe
Competence Centre van Eurofins te
universele analysemethode voor
worden. Kommer zet met twee
bepaling, zowel nationaal als interna-
voedingsvezel. Kommer: “Iedereen wil
medewerkers het nieuwe product
verslavend werk. Steeds op zoek naar
Om dat gemis te ‘compenseren’ stopt de
tionaal, verkeert al anderhalf jaar in een
toch het exacte gehalte aan voedings-
momenteel op de rails. “De eerste
die ene ideale combinatie van reagentia
moderne voedingsmiddelentechnologie
vacuüm. Onze eigen Voedsel en Waren
vezels weten. Leveranciers willen van
methoden draaien al, we zijn nu vooral
en methoden die een zeer gedetailleerde
steeds vaker nieuwe generatie
Autoriteit heeft in 2005 de officiële
een onafhankelijk lab horen dat erin
bezig met valideren en accrediteren.
analyse van voeding mogelijk maakt.”
voedingsvezels in producten die we wél
analysemethode voor de bepaling van
zit wat erin moet zitten, zodat geen
Klanten van Analytico kunnen binnen
nuttigen: jus d’orange, chocola, jam,
voedingsvezel teruggetrokken. “Het
dispuut mogelijk is. Producenten van
twee jaar rekenen op modern,
koek en beschuit. Tot deze nieuwe
probleem is dat de nieuwe generatie
levensmiddelen willen de juiste
gecertificeerd koolhydraatonderzoek.”
bij het analytisch onderzoek. Dat is
Nieuwbouw in Heerenveen Onlangs kwam in Heerenveen de nieuwbouw gereed. Dat gaf de waterconsultants van C-mark de kans van Zwolle naar Heerenveen te gaan om een deel van de nieuwe ruimte te betrekken. Daarmee werd hun integratie ook fysiek een feit.
6
JANUARI 2007
In-sight
In the picture: Peter Bom, nieuwe general manager
‘‘Kwaliteit staat centraal’’ Analytico Medinet in Breda heeft sinds begin september 2006 een nieuwe general manager. Het is Peter Bom. Hij vervangt Arnold Verbeek, nu CEO, die verantwoordelijk is voor de vijf vestigingen wereldwijd van Eurofins Medinet.
Peter Bom (49) is van huis uit geoloog.
Laboratory Practice en de ISO-
En zoals hij zelf zegt, hij weet ‘iets
certificaten niet.”
van gebergtevorming’. Toch belandde hij kort na zijn afstuderen in de
B IOANALYTISCH
milieubusiness. Hij leidde een aantal
Zoals bekend, bestaat Medinet uit
milieuadviesbureaus tot hij als interim-
een bioanalytisch en een klinisch deel.
manager aan de slag ging. Dat gaf hem
In totaal werken in het laboratorium
een inkijk in bedrijven met activiteiten
tegen de tweehonderd mensen.
die uiteenliepen van wegenbouw tot
Peter: “In de bioanalyse draait het om
mestlogistiek. Maar al in 2001
de precieze werking van de medicijnen.
belandde hij in de farmaceutische
Bij het klinisch onderzoek staat de
wereld, als directeur van Pharma Bio-
patiënt centraal. Beiden poten van ons
research, een onderzoekslab in
bezitten een belangrijke plaats in het
Zuidlaren. Peter: “Je ziet daar eenzelfde
laboratorium. Maar de omzet die we met
wijze van werken als bij Medinet.
de klinische trials maken, is zo’n vier
Eén in Herndon, dicht bij Washington,
Een wereldwijd netwerk dus, waarvan
Voor Eurofins Medinet maakt het
Alleen hebben we hier te maken met
keer die van het bioanalytisch werk.”
en één in Parijs. Het overgenomen
het grootste lab nog altijd in Breda
niet uit waar we ons werk verrichten,
bedrijf kent hetzelfde klinisch werk als
zit.” Het belang van vaste grond
de vraag zal zijn wat het meest
EN KLINISCH
klinische trials die wel één tot vijf jaar duren. Dat vraagt consequente
W ASHINGTON
in Breda te zien is. Bij de Amerikanen
onder de voeten in Amerika is niet te
efficiënt en profijtelijk is. Een eerste
aandacht voor de kwaliteit van het
Peter is nu verantwoordelijk voor het
werkten in 2005 ongeveer 115 mensen.
onderschatten. “De Verenigde Staten
stap is dan wel standaardisatie van
projectmatig werken. Elke maand
reilen en zeilen van beide labs. Hij
“Met Focus Bio-Inova erbij bezit
kent een enorme markt van driehonderd
kwaliteitssystemen en wijze van
komt er wel een auditor van een klant
belandde bij Analytico Medinet op een
Eurofins Medinet nu drie vestigingen
miljoen mensen die vooral op zoek
werken. Daar werken we hard aan.
langs die alle laden opentrekt en
fraai tijdstip. Halverwege 2006 kocht
extra. Want we hebben ook nog een
zijn naar kwaliteitsmedicijnen.
Kwaliteit van werken staat voor mij
kijkt of we ons werk goed verrichten.
Eurofins het Amerikaanse bedrijf Focus
gloednieuw laboratorium in Singapore,
Daarom concentreert de farmaceutische
sowieso centraal.”
En vergeet de checks voor Good
Bio-Inova dat twee vestigingen bezit.
dat in 2007 vol in bedrijf gaat.
industrie zich in Amerika.
Eurofins:
Honderd laboratoria in twintig landen Analytico is sinds 2001 één van de onderdelen van Eurofins, een boeiend bedrijf waar de groei nog lang
www.analytico.com
niet uit is. Eurofins Scientific heeft een bijzondere geschiedenis. In 1987 ging de Franse onderneming van start met twaalf medewerkers. Ze concentreerden zich op voedselanalyses. Nu is het bedrijf één van
Analytico heeft een uitgebreide website
de wereldleiders in de bioanalytische dienstverlening voor de farmaceutische, milieu- en voedselindustrie.
waarop het laatste nieuws over Milieu,
Ook het testen van consumentenproducten zoals speelgoed of elektronica hoort bij het pakket.
Food en Medinet te vinden is. Ook kunt u er inloggen op PAIS, het digitale Eurofins is aanwezig op vier continen-
Kijk bijvoorbeeld naar de situatie van
communicatiesysteem van Analytico.
ten. Van Eurofins do Brasil Analise de
eind 2000: 40 Eurofins-laboratoria
De moeite waard dus, surfen naar
Alimentos tot Fasmac in Kanagawa,
met bijna 1.000 werknemers en een
www.analytico.com.
Japans vooraanstaande laboratorium
omzet van zo’n 50 miljoen euro.
voor testen op genetisch gemodificeerde organismen. Van MWG Biotech
Bij Eurofins werken momenteel bijna
in India en vestigingen in Polen en
5.000 mensen in meer dan 100
Tsjechië tot ... Analytico in Breda,
laboratoria in 20 landen. Het bedrijf
Heerenveen, Barneveld en Oosterhout.
bezit een portfolio van ruim 15.000
Bedrijven die internationaal actief
analytische methoden. De omzet
zijn, kunnen dus in vele landen
oversteeg in 2005 de 230 miljoen
aankloppen bij één van de Eurofins
euro. CEO Gilles Martin werd vorig jaar
vestigingen.
in Frankrijk niet voor niets verkozen tot ‘Entrepreneur of the Year 2006’.
E EN
KORTE GESCHIEDENIS
In-sight is het magazine voor klanten en relaties van Eurofins Analytico
REALISATIE
Chapeau Communicatie, Rijswijk FOTOGRAFIE
Robin Britstra, Willem Blaauw,
Na de start in 1987 met 12 mede-
Wilt u meer weten over de
werkers steeg de omzet van Eurofins
‘global player’ Eurofins?
al snel tot anderhalf miljoen euro in
Er is veel achtergrondinformatie te
1991. Dat bleek de start van een
vinden op de internationale website:
onstuimige groei.
www.eurofins.com
Erwan Balança VORMGEVING
Ontwerpwerk, Den Haag DRUK
Den Haag media groep, Rijswijk