Landelijke vereniging Artsen in Dienstverban
Als u arbeidsongeschikt bent Na twee jaar ziekte
Arbeidsongeschiktheid heeft ingrijpende gevolgen. Door ziekte of een handicap kunt u uw vroegere werkzaamheden niet meer, of niet meer volledig uitvoeren. Als u twee jaar lang arbeidsongeschikt bent, wordt het voor uw werkgever gemakkelijker om tot ontslag over te gaan. Maar het kan ook zijn dat u gedeeltelijk blijft werken.
Wat betekent dat voor uw inkomen? Wat zijn uw rechten en plichten als u - volledig of gedeeltelijk - arbeidsongeschikt bent? Welke wettelijke regelingen zijn er en onder welke voorwaarden kunt u een uitkering krijgen? U leest er meer over in deze folder.
De eerste twee ziektejaren Als u werknemer bent en langdurig ziek wordt, blijft u in eerste instantie gewoon uw salaris ontvangen. Het eerste jaar moet uw werkgever (volgens wettelijke afspraken en caoafspraken) 100 procent van uw salaris doorbetalen, het tweede jaar is dat 70 procent. Ook geldt er een opzegverbod: uw werkgever mag u de eerste twee jaren niet ontslaan.
Alles is erop gericht om u zo snel mogelijk weer aan het werk te helpen. In uw oude functie of in een andere functie. Bij dit re-integratieproces hebben de werkgever, de bedrijfsarts én uzelf een sleutelrol. Als er aanpassingen nodig zijn, bijvoorbeeld in het aantal uren dat u werkt, in de inhoud of de zwaarte van uw werk, moet uw werkgever hieraan meewerken.
Tijdens de eerste twee ziektejaren: - geniet u ontslagbescherming; - betaalt uw werkgever uw salaris door; - gaat u samen op zoek naar mogelijkheden om weer aan het werk te gaan.
Wilt u meer weten over uw rechten en plichten tijdens de eerste twee ziektejaren? Lees dan de LAD-folder ‘Ziekte en re-integratie’. Deze folder kunt u opvragen bij de LAD of downloaden via www.lad.nl.
Na twee jaar ziekte Bent u twee jaar of langer ziek? Na twee volledige ziektejaren verandert er iets. Uw werkgever is niet meer verplicht om uw loon door te betalen. Ook vervalt de ontslagbescherming dan. Dat wil niet zeggen dat iedere werknemer die arbeidsongeschikt is ontslagen wordt. Samen met uw
werkgever hebt u in de afgelopen periode gezocht naar werkzaamheden die bij u passen en die u aankunt. Als u nog gedeeltelijk arbeidsgeschikt bent, kunt u in principe blijven werken. Het uitgangspunt is: samen een oplossing zoeken.
Uw arbeidscontract Als u na 1,5 jaar nog volledig arbeidsongeschikt bent, krijgt u van het UWV informatie over de WIA. Na twee jaar
ziekte volgt de ‘poortwachterstoets’, die belangrijk is voor uw eventuele uitkering bij arbeidsongeschiktheid.
De poortwachterstoets Het UWV kijkt allereerst of zowel u als uw werkgever voldoende hebben gedaan om ervoor te zorgen dat u weer aan de slag kon. Daarbij evalueert het UWV het gehele re-integratieproces vanaf uw eerste ziekmelding en bekijkt ook of er zicht is op herstel in de
nabije toekomst. Heeft uw werkgever zich voldoende ingespannen, dan is hij na twee jaar niet langer verplicht uw loon door te betalen. Ook het ontslagverbod tijdens ziekte is dan niet meer geldig.
Loonsanctie: een jaar langer in dienst Normaal gesproken wordt uw salaris bij ziekte twee jaar lang doorbetaald. Er zijn echter uitzonderingen. Blijkt uit de poortwachterstoets dat uw werkgever te weinig actie heeft ondernomen om u te laten re-integreren? Dan kan het UWV hem een loonsanctie opleggen. Hij moet uw salaris dan maximaal een jaar langer doorbetalen en kan u na twee jaar ziekte nog altijd niet ontslaan. Voor u betekent dit dat u langer in dienst blijft en dat het WIA-traject later begint.
De WIA-beoordeling Om vast te stellen in welke mate u arbeidsongeschikt bent, krijgt u een medische keuring en een arbeidskundige beoordeling. Het UWV beoordeelt of u volgens de regels van de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) al dan niet arbeidsongeschikt bent en - zo ja - in welke mate. Die beoordeling bepaalt of u recht hebt op een volledige of een gedeeltelijke
Loondoorbetaling 2 jaar
arbeidsongeschiktheidsuitkering. Er bestaan twee typen uitkeringen: de WGA- en de IVA-uitkering. Bij het bepalen van de mate van arbeidsongeschiktheid kijkt het UWV naar het verschil tussen uw oude salaris en het loon dat u (theoretisch) nog zou kunnen verdienen ondanks uw beperkingen. Dit verschil heet het loonverlies.
Volledig (≥ ≥ 80%) en duurzaam
IVA Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten
35 - 80% en volledig maar niet duurzaam
WGA Werkhervattingsregeling Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten
< 35%
Geen regeling Verantwoordelijkheid werkgever en medewerker
Uw inkomen Om te bepalen of u in aanmerking komt voor een uitkering, beoordeelt het UWV in welke mate u arbeidsongeschikt bent en of dit blijvend of tijdelijk is. Er zijn verschillende regelingen voor mensen die arbeidsonge-
schikt zijn. Als u na twee jaar ziekte meer dan 35 procent arbeidsongeschikt bent, komt u in aanmerking voor een uitkering op grond van de WIA. De WIA is de opvolger van de WAO.
U bent volledig en duurzaam arbeidsongeschikt Als u door ziekte of een ongeval niet meer dan 20 procent van uw oude salaris kunt verdienen, bent u voor 80 tot 100 procent arbeidsongeschikt. Als er bovendien weinig kans op herstel is, hebt u recht op een IVA-uitkering (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten). Eerst wordt getoetst of er bij u inderdaad sprake is
van duurzame arbeidsongeschiktheid. De IVA-uitkering bedraagt 75 procent van het salaris dat u verdiende voordat u ziek werd. U ontvangt de uitkering tot u de pensioengerechtigde leeftijd hebt bereikt. Bij de berekening van de uitkering geldt het maximum dagloon als bovengrens.
U bent gedeeltelijk of tijdelijk arbeidsongeschikt Als u tussen de 35 en 80 procent arbeidsongeschikt bent, krijgt u een WGA-uitkering. WGA staat voor Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten. Deze regeling is bedoeld als een aanvulling op uw salaris. Het uitgangspunt is hier dat u ondanks uw beperkingen zelf nog een inkomen kunt genereren. Hoe meer u werkt, hoe hoger uw inkomen wordt. Als u
niet werkt, ontvangt u 70 procent van uw laatstverdiende loon, waarbij het maximum dagloon als bovengrens geldt. Werkt u wel, dan ontvangt u 70 procent van het verschil tussen uw oude en uw nieuwe salaris. Na een bepaalde periode krijgt u een WGAvervolguitkering, waarvan de hoogte afhankelijk is van het aantal uren dat u werkt.
U bent minder dan 35 procent arbeidsongeschikt Dan valt u niet onder de WIA en ontvangt u geen uitkering. U blijft in dienst van uw werkgever en probeert
zoveel mogelijk te blijven werken. Zo nodig met een aangepast takenpakket of een aangepaste werkplek.
Een aanvulling op uw inkomen via verzekering of pensioenfonds De uitkeringen van het UWV zijn gemaximeerd. Voor veel leden van LAD betekent dit dat zij er in inkomen op achteruit gaan. Als dat ook bij u het geval is, kunt u wellicht in aanmerking komen voor een aanvulling op uw in-
komen via uw pensioenfonds. Ook is het mogelijk om een verzekering af te sluiten die uw inkomen veilig stelt. Wilt u hier meer over weten? Neemt u dan contact op met de juristen van de LAD.
Graag weer aan het werk Werknemers met een WGA-uitkering kunnen en willen vaak nog werken. Een baan biedt houvast. Dat een werknemer ziek is, wil niet altijd zeggen dat hij zijn werk niet goed kan doen. Met aangepaste werktijden,
coaching of voorzieningen op de werkplek is er veel mogelijk. Het UWV maakt het voor werkgevers aantrekkelijk om mensen met een ziekte of handicap in dienst te nemen of te houden (zie ook: www.uwv.nl).
Ontslag Na twee jaar ziekte vervalt het opzegverbod. Uw werkgever kan nu onder bepaalde voorwaarden overgaan tot ontslag. Bent u het met uw werkgever eens over het beëindigen van de arbeidsrelatie? Dan kan het dienstverband eindigen door middel van een vaststellingsovereenkomst. Meewerken aan een vaststellingsovereenkomst kan risico’s met zich meebrengen. Het is dan ook verstandig om contact op te nemen met de juristen van de LAD
voordat u de overeenkomst ondertekent. Als u niet instemt met uw ontslag, volgt een ontslagprocedure. Het UWV toetst dan of u inderdaad arbeidsongeschikt bent, zonder een reële kans op herstel. Ook controleert het UWV of er bij uw werkgever de komende 26 weken geen andere, passende functie beschikbaar komt, eventueel na bijscholing. Alleen als aan deze voorwaarden is voldaan, verstrekt het UWV een ontslagvergunning.
Individuele rechtshulp voor leden van de LAD Een team van juristen, gespecialiseerd in individuele rechtshulp, staat de leden bij en adviseert hen bij allerlei vragen en problemen rond het dienstverband. Dagelijks is er van 9:30 uur tot 12:30 uur een telefonisch spreekuur. Leden roepen de hulp van de LAD in als zij een arbeidsconflict hebben met hun werkgever, bij ziekte en
arbeidsongeschiktheid en bij (dreigend) ontslag. De juristen bemiddelen en zorgen voor een goede regeling als dit mogelijk is. Ook bij een schorsing, bij reorganisaties of vragen over de werktijden kunnen leden bij de LAD terecht. Tot slot krijgen de juristen veel vragen over cao’s en arbeidsovereenkomsten.
De LAD Collectieve belangenbehartiging is één van de pijlers van het werk van de LAD. Daarnaast zijn individuele belangenbehartiging, advies en begeleiding van groepen, ledenraadpleging, lobby, beleidsontwikkeling en kwaliteitsbevordering belangrijk. Thema’s waar de LAD zich sterk voor maakt zijn: professionele zelfstandigheid, positionering, balans tussen werk en privé en een veilige werkomgeving. Dagelijks ondersteunen de bureaume-
dewerkers de leden op het gebied van fusies, reorganisaties, salaris, medezeggenschap, professioneel werken, arbeidsomstandigheden, werktijden en levensfasebewust personeelsbeleid. De LAD beantwoordt vragen van leden over hun arbeidssituatie en ondersteunt hen bij arbeidsconflicten. Ook medezeggenschapsorganen kunnen rekenen op advies en ondersteuning. Leden worden regelmatig geïnformeerd over relevante ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.
Overige LAD-folders Advies bij een faillissement Advies bij ontslag De cao
Sociaal plan Ziekte en re-integratie
Contact met de LAD Hebt u een vraag en/of een opmerking over de LAD? Bel dan (030) 670 27 02 of stuur een e-mail naar
[email protected]. @LADactueel
Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband
Janssoniuslaan 34-36 3528 AJ Utrecht Postbus 20058 3502 LB Utrecht
T 030 670 27 02 F 030 670 27 00 E
[email protected] I www.lad.nl
