Aan het lid van Provinciale Staten mevrouw A.G. van Kleef-Schrör
Nr.: 2006-10.466/27/A.28, CW
Groningen, 6 juli 2006
Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlage
: B.F. Corporaal : (050) 316 4443 : :
Onderwerp
: Schriftelijke vragen over uitschakeling analoge etherzenders met als gevolg dat buitengebieden geen regionale televisie meer kunnen ontvangen
Geachte mevrouw Van Kleef-Schrör, U heeft ons een aantal vragen gesteld naar aanleiding van de voorgenomen switch-off van het analoge TV signaal van de landelijke en regionale publieke omroepen. In deze brief geven wij antwoord op de gestelde vragen en tevens informeren wij u over de laatste stand van zaken. Daarbij herhalen wij eerst de vragen alvorens ons antwoord te geven. Tevens verwijzen wij u naar onze eerdere brief van 13 januari 2005 over dit onderwerp. Klopt het dat vele inwoners van de provincie vanaf 1-11-2006 de regionale tv alleen nog via de kabel kunnen ontvangen? Als de Tweede Kamer instemt met het voornemen van het kabinet, dan is vanaf 30 oktober 2006 het analoge tv-signaal voor de zenders Nederland 1, 2 en 3 en dat van de regionale publieke niet meer met een analoge etherantenne te ontvangen. Op deze datum wordt het analoge ethersignaal vervangen door een digitaal signaal. Het is dus niet zo dat de regionale tv dan alleen nog via de kabel is te ontvangen. Naast de kabel wordt de regionale tv verspreid via een digitaal ethersignaal. Hiervoor moet de consument mogelijk wel een investering doen, middels het aanschaffen van een decoder en eventueel een buitenantenne. Er zal geen sprake zijn van een abonnementsrelatie. Staatssecretaris Van der Laan heeft op 16 juni 2006 aan de Tweede Kamer gegarandeerd dat het digitale signaal op het moment van de switch off landelijk beschikbaar zal zijn: "Wij hebben de absolute garantie gekregen dat de omschakeling eind oktober technisch op hetzelfde niveau zal zijn als nu analogisch het geval is, ook qua ontvangstkwaliteit"1, aldus Van der Laan. In dat kader maken wij ons toch zorgen, aangezien het digitale signaal momenteel nog steeds niet in Noord-Nederland beschikbaar is2 en de deadline van oktober snel nadert. 1 2
Stenogram plenaire vergadering Tweede Kamer 14 juni 2006, wijziging mediawet; p. 20. dekking gecontroleerd via www.kpn.com en www.digitenne.nl
Zo ja, kunt u in kaart brengen welke gevolgen dit heeft voor de betreffende inwoners c.q. de betreffende gebieden in onze regio? Volgens ROOS, de koepelorganisatie van de dertien regionale publieke omroepen in Nederland, zijn er in de provincie Groningen tegen de 15.000 mensen afhankelijk van het analoge signaal. De staatssecretaris gaat daarentegen uit van 28.000 mensen landelijk. Het verschil tussen deze cijfers kunnen wij niet beoordelen. In theorie is er ook na de switch-off sprake van een 100% dekking van de regionale tv in onze provincie. Dit vraagt echter mogelijk een investering van de consument. De Staatssecretaris heeft tijdens de Kamer behandeling op 16 juni een bedrag van € 150,-- genoemd. Deze eenmalige uitgave is voor de aanschaf van een digitale decoder inclusief buitenantenne. In de praktijk zullen met name huishoudens die niet aangesloten zijn op de kabel en reeds daarom een satelliet hebben aangeschaft, minder bereid zijn een dergelijke investering te doen, aangezien dan dubbele kosten gemaakt worden (satelliet en digitaal). Bent u het met CDA eens dat er alles in het werk gesteld moet worden dat een ieder de regionale zenders moet kunnen blijven ontvangen en dat bij wijziging van het beleid de overheid de getroffen inwoners volledig compenseert? Wij onderschrijven een goede ontvangst van de regionale omroep. Wij zien verzending van het tvsignaal voor de publieke en regionale omroepen via de satelliet hiervoor als een goede techniek. Wij vinden echter dat de switch-off pas kan plaatsvinden, als er aansluitend een geschikt en betaalbaar alternatief voor handen is. Bij de huidige beoogde aanpak, waarbij het analoge signaal in één keer verdwijnt, dreigt een achterstelling van bewoners op het platteland wat de toegang tot publieke voorzieningen betreft. Wij zijn van mening dat het Rijk, als bestelverantwoordelijke de extra financiële consequenties moet dragen en deze middelen beschikbaar moet stellen zonder dat dit ten laste komt van de uitgaven voor de regionale omroepen of de cultuur. Mocht het Rijk toch besluiten tot de invoering van het digitale signaal dan staan wij op het standpunt dat het Rijk financiële compensatie moet bieden voor de huishoudens die extra moeten investeren in een dekkend bereik met een signaalontvangst van goede kwaliteit voor de regionale zenders. Bent u bereid om onze zorgen en de gerezen problematiek kenbaar te maken aan het kabinet en zonodig met het kabinet hierover in gesprek te gaan? Reeds in het najaar van 2005 hebben wij in SNN verband reeds aandacht gevraagd voor de dreigende switch off. In dat kader is onder andere contact geweest met de woordvoerders media van de Tweede Kamer. Mede op basis van deze lobby zijn er destijds vragen in de Tweede kamer gesteld, waardoor de switch off tot nadere orde werd uitgesteld. Staatssecretaris Van der Laan heeft toen de Tweede Kamer toegezegd dat de switch off pas zou plaatsvinden als een volledig en betaalbaar alternatief voorhanden zou zijn. Nu de switch off naar oktober 2006 verplaatst is, zou verwacht mogen worden dat onze eerdere bezwaren opgelost zouden zijn. Naar onze mening is dit niet het geval. Daarom vragen wij in SNN verband middels bijgevoegde memo nogmaals aandacht voor onze bezwaren. Aan de hand van deze memo hebben de noordelijke portefeuillehouders media nogmaals contact opgenomen met de mediawoordvoerders cultuur. Daarnaast wordt in IPO verband aandacht gevraagd voor dit onderwerp. De behandeling in de Tweede Kamer van bovengenoemd onderwerp op 16 juni vond plaats in het teken van de bredere discussie over de wijziging van de mediawet. De discussie was van een oriënterende aard. De algemene tendens van de bespreking was dat overgang van analoog naar digitaal ethersignaal goed moet verlopen.
2
De laatste stand van zeken is de volgende: op donderdag 29 juni jl. was een afronding van het kamerdebat voorzien. Er zijn moties ingediend die garantie vragen voor goede dekking en haalbaarheid. Dit detail is uitgesteld tot na het zomerreces. Wij blijven de gang van zaken op de voet volgen. Wij vertrouwen erop u hierbij voldoende geïnformeerd te hebben. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten der provincie Groningen:
, voorzitter.
, secretaris.
3
Plein 20 2511CS DEN HAAG telefoon mobiel: 06 25 020606 telefoon: (050) 292 55 50 telefoon: (070) 427 81 82 fax: (070) 427 81 82 e-mail:
[email protected] website SNN: www.snnonline.nl
position paper Aan
:
de woordvoerders Mediabeleid in de Tweede Kamer
Van
:
de gedeputeerden Mulder (prov. Fryslân), Gerritsen (prov. Groningen) en Weggemans (prov. Drenthe)
Datum :
21 juni 2006
Betreft :
Wijziging Mediawet - Switch-off publieke / regionale zenders
Wij vragen uw aandacht voor het kabinetsbesluit van 28 april jl, waarin het Kabinet voorstelt om vanaf 30 oktober 2006 het tv-signaal voor de zenders Nederland 1, 2 en 3 en dat van de regio-nale publieke omroepen alleen nog digitaal mogelijk te maken. Dit voorgenomen besluit (ook wel bekend als ‘de switch-off’) waarmee uw Kamer naar verwachting volgende week zal instemmen baart ons, zoals al eerder door ons is aangegeven, grote zorgen. U heeft in het najaar van 2005 met het kabinet gesproken over deze switch-off. De noordelijke overheden hebben toen, samen met u, ervoor gepleit dat het analoge ethersignaal pas uit de ether mag verdwijnen indien er een goed en volledig dekkend digitaal alternatief beschikbaar is. Het kabinet is hiermee akkoord gegaan en heeft toegezegd dat de switch-off tot die tijd uitgesteld zou worden. Nu het kabinet een nieuwe datum voor de switch-off voorstelt zou ver-ondersteld mogen worden dat onze eerdere bezwaren opgelost zijn. Dit is niet het geval: 1. Er is er nog steeds geen optimale dekking (en ontvangstkwaliteit) van het digitale tvsignaal van de nationale en regionale publieke omroep in de noordelijke provincies (bevestigd door deskundigen). 2. Voorzover dit voor een deel van de gezinshuishoudens wel mogelijk is (in een groot aantal gevallen is dit niet mogelijk en die gezinnen zullen dus verstoken blijven van het signaal), is er voor de gezinnen die buiten het directe bereik vallen van de zenders onder voorwaarden de mogelijkheid, mits extra (relatief fors) geïnvesteerd wordt, om het digitale signaal ontvangen. Daarmee kan geconcludeerd kan worden dat de bezuinigingen op de rijksbe-groting eenzijdig worden afgewenteld op die
4
3. 4. 5. 6.
gezinshuishoudens die niet onder het directe bereik van het digitenne-signaal vallen. Het begrip gratis is in die situatie dus ver te zoeken. Zodra de regionale omroepen afgeschakeld worden van het analoge ether signaal, zonder dat daarvoor een passend en betaalbaar alternatief beschikbaar is, verliezen deze omroe-pen een stuk van hun marktaandeel. De regionale radio- en televisiezenders vervullen daarnaast een aanvullende rol als het gaat om de rampenfunctie van de regionale omroep. Er dreigt een achterstelling van de bewoners op o.a. het platteland wat de toegang tot pu-blieke voorzieningen betreft, aangezien deze gebieden vaak niet de beschikking hebben over kabeltelevisie. Daarnaast willen wij benadrukken dat de omschakeling van “analoog naar digitaal” een wijziging is in het Rijksbeleid (met het Rijk als bestelverantwoordelijke) waarvan de kosten niet ten laste mogen komen van de middelen van de regionale omroep voor de program-ma’s en/of de provincies.
(Voor een beknopte nadere toelichting van onze bezwaren verwijzen wij naar bijgevoegde bijlage). Gevraagde inzet van de Tweede Kamer Gezien het vorenstaande pleiten wij er nogmaals voor dat de switch-off pas plaatsvindt, als er aansluitend een geschikt en (voor alle gezinshuishoudens) betaalbaar alternatief voor handen is. Wij hebben ernstige twijfels of de landelijke dekking (dus ook in o.a. de buitengebieden, de beboste gebieden en bepaalde stedelijke agglomera-ties) en het kwaliteitsniveau van de signaalontvangst van digitenne per eind oktober a.s. voor 100% gegarandeerd kan worden. Gezien de reële risico’s dat er geen optimale (100%) dekking en voldoende signaalkwaliteit gerealiseerd kan worden, de extra kosten die digitenne met zich meebrengt (ook voor investeringen in zwaardere antennes en andere bekabeling) voor de burger, de aanschaf van “dubbele technieken” voor de bezitters van satellietontvangers en het aspect verplichte “winkelnering” bij KPN, moet naar onze mening gekozen worden voor de gratis verzending van het tv-signaal voor de publieke en regionale omroepen via satelliet. Voor zover aan het vorenstaande extra financiële consequenties (naar schatting €. 2 miljoen structureel per jaar voor de 13 regionale omroepen) verbonden zijn, zijn wij van mening dat het Rijk, als bestelverantwoordelijke, hiervoor de benodigde financiële middelen ter beschikking moet stellen zonder dat dit ten laste komt van de uitgaven voor de regionale omroep of de cultuur. Mocht u toch besluiten tot invoering van het digitenne-signaal, wat nadrukkelijk niet onze inzet is, dan staan wij op het standpunt dat het rijk financiële compensatie biedt voor de gezinshuishoudens die extra moeten investeren in een dekkend bereik met een signaal ontvangst van goede kwaliteit voor o.a. de regionale zenders.
5
Bijlage position paper: Toelichting bezwaren dekking digitenne tv-signaal Recentelijk, net voor de overname van Nozema door KPN, heeft Nozema een presentatie (met diagrammen) gegeven over dekking van het Digitenne systeem na invoering per eind oktober a.s. Er is toen, wat betreft het zenderbereik, ondermeer gesteld dat: a. een groot deel van de zendgebieden (met name de randen van deze gebieden waaronder de Waddeneilanden en het noord-oosten van de provincie Groningen) niet zullen worden gedekt door het digitenne tv-signaal. Dit betekent dat een deel van de inwoners in deze gebieden de regionale omroep niet meer zullen kunnen ontvangen; b. gelet op het karakter van grote stedelijke gebieden het digitenne tv-signaal ook in deze gebieden niet in alle gevallen (o.a door barrières in de signaal doorgifte) daar goed door kan komen; c. Dat er o.a. in dunner bevolkte en beboste gebieden zenders bijgeplaatst moeten worden en dat in vele gevallen ook de door inwoners die buiten een straal van 15 tot 20 km. van de zendmast wonen geïnvesteerd moet worden in goede buitenantennes (richt-antennes op de daken) om het digitenne tv-signaal te kunnen ontvangen; d. Dat er nog een aantal zendmasten geplaatst moeten worden waarvoor door de respec-tievelijke gemeenten nog geen vergunning is afgegeven. ontvangstkwaliteit digitenne tv-signaal Het digitenne tv-signaal kent een aantal technische complicaties. Het systeem doet het of het doet het niet. Zeker in de opstartfase kan dit problemen geven. De ervaring heeft ook geleerd dat er bij meerdere ontvangers van het signaal een andere bekabeling en zwaardere antennes aangelegd moet worden om een kwalitatief goed signaal binnen te krijgen. ervaringen Omrop Fryslân Enkele jaren geleden is er voor Omrop Fryslân een zenderwisseling in combinatie met een frequentie wijziging doorgevoerd. Hierbij is de garantie afgegeven door Nozema voor een 100% bereik (ook in de buiten- en dunbevolkte gebieden) en een goede ontvangst kwaliteit. Na invoering bleek dat Nozema deze garantie waar heeft kunnen maken. In een aantal gebie-den was er in het geheel geen ontvangst en in andere gebieden was de ontvangst slecht. Ook modificaties aan de zender en het zendsysteem waren zonder resultaat. Na lang “touw trekken” en veel irritatie bij de inwoners is de zender- en frequentiewisseling teruggedraaid en heeft het ministerie van Economische Zaken financiële compensatie moeten betalen voor de door de re-gionale omroep gemaakte extra kosten. Deze ervaring geeft niet direct alle vertrouwen naar de toekomst. Zeker niet nu deskundigen aangeven (w.o. Nozema) dat een volledige dekking met een goede signaal kwaliteit per 30 oktober a.s. niet haalbaar is. investeringskosten inwoners In het plenaire debat van afgelopen week is door de staatssecretaris gesteld dat de investerin-gen in een decoder en smart-card gemiddeld €. 170 per huishouden zullen bedragen. Daarbij gaat ze voorbij aan de investeringen in goede antennes, bekabeling en installatiekosten in die gebieden die dat noodzakelijk maken. Deze zullen veelal tussen de €. 250 en €. 400 per aan-sluiting liggen. Voor die (grote) groep gezinnen die al geïnvesteerd hebben in satelliet ont-vangst betekend dit een dubbeling van investeringskosten en extra
6
apparatuur. Los hiervan zal voor vele gezinnen een eenmalig drempelbedrag van € 170 al een erg groot bedrag zijn.
7
