a Aart van der Leeuwlaan 184. Redactie Merenpraet. Hemelvaartsdag mei. Bijeenkomst. April 2002, 25e jaargang nr

April 2002, 25e jaargang nr. 1

p/a Aart van der Leeuwlaan 184 2624 LH Delft NEDERLAND

Redactie Merenpraet

mei 9 2 00 ag 2 t d s t s r lvaa eenkom e m He Bij

36

2

35

ADRESSEN

FÜR UNSERE DEUTSCHE MITGLIEDER W Rincker Auf der Hart 67 64291 Darmstadt 0049 6151 373 050 BEITRAGSÜBERWEISUNG Wolfgang Rincker Postbank Frankfurt Bankleitzahl: 500 100 60 Kontonummer: 498 766 609

LO FO N

MERENPOORT CLUBBLAD Officieel orgaan van de Belangenvereniging van Merenpoorteigenaren 25e jaargang nr. 1 April 2001

VOORZITTER PJL Boegem Vlindermeent 76 1218 CW Hilversum 035 525 22 21 SECRETARIS-LEDENADMINISTRATIE E Spaander Wiekslag 11 3853 BG Ermelo 0341 556 097 PENNINGMEESTER R Leenaars Landkamp 43 6909 CG Babberich 0316 248 007 BESTUURSLEDEN G Spaander-van Oostveen Wiekslag 11 3853 BG Ermelo 0341 556 097 N Leenaars-Baak Landkamp 43 6909 CG Babberich 0316 248 007

CO

REDACTIE CP Haringsma Aart van der Leeuwlaan 184 2624 LH Delft Telefoon: 015 256 67 00 Fax: 015 256 67 01 http://.surf.to/mpclub E-mail: [email protected]

Contributie leden: € 22,50,= per jaar Donateurs: € 12,50,= per jaar BETALINGEN Postgiro nr. 442 00 77 tnv Vereniging van Merenpoorteigenaren Babberich

ADVERTENTIETARIEVEN VOOR COMMERCIËLE DOELEINDEN 1 hele pagina € 72,00 ½ pagina € 36,00 ¼ pagina € 18,00 LEDEN ADVERTEREN GRATIS

mits niet voor commerciële doeleinden

REDACTIONEEL

De winter is voorbij en we gaan ons weer aan het varen wijden. Tenslotte is dat datgene waarom we een Merenpoort hebben. Hoewel we allemaal hopen op een lange warme zomer die niet vroeg genoeg kan beginnen en pas laat in het najaar eindigt kan het haast niet missen of er zitten wel een paar minder mooie dagen bij. Gelukkig is er tijdens die dagen uw lijfblad de Merenpraet. Nu eens wat dikker, dan weer wat dunner maar altijd staan er voor de vereniging belangrijke dingen in. Denk maar eens aan de activiteitenagenda en de adressen en telefoonnummers van de mensen rechts van deze kolom. Pal naast deze tekst staan de gegevens van de redactie. Die heeft u vast altijd over het hoofd gezien want u stuurt de redactie niet veel kopij voor het clubblad. Vanaf nu zal dat vast anders worden. Als u iets wilt faxen geef dan van te voren even een belletje . Dan kan ik de fax aanzetten. Als u zelf niets kan bedenken om te schrijven maar wel heel goed Nederlandse tekst in het Duits kan vertalen laat het dan even weten. Ik zal er graag gebruik van maken. Ook onze Duitse leden zijn natuurlijk van harte uitgenodigd kopij in te sturen. Uw bijdrage maakt het blad voor u en de andere Duitse leden aantrekkelijker. Als er een vertaler onder u is die Nederlandse tekst in het Duits wil vertalen of andersom, graag!

SLUITINGSDATUM KOPIJ: 15-03-2002

De overgebleven letters vormen een wetenswaardigheid ACACIA AYERS ROCK BASS STRAIT BERGLAND BRISBANE BROCKEN HILL BUIDELRAT CANBERRA EMOE EYREMEER FOWLERS BAAI GOANA-HAGEDIS NEIGHBOURS ORGELVOGEL PAPEGAAI PERISHER PERTH QUEENSLAND RODEO STEPPE SUIKER SURFBOAT

GOMBOOM GONDWANALAND GRASBOOM GREY RANGE INXS KALKOEN KANGOEROE KIMBERLEY LONGVIS LOOD MELBOURNE MEL GIBSON SURFEN SYDNEY TROPISCH REGENWOUD VLEES VIJGEN WALLABY WALLOROO ZILVERMIJN ZINK ZINKMIJN

34

3

VAN DE VOORZITTER Beste Merenpoorters,

AUSTRALIË H Y A B R I S B A N E N T T A R L E D I U B

E N B I O T R O P I S C H R E G E N W O U D

K F E A C G E E E B V D E G M N A O E D O R

S A O F L A O T Y E E O O O R L S Y D N E Y

U D L W R L C N E R R R O O S E K N I Z C Y

R I N K L U A A D E E B G N L D Y W O A S W

F Z E P O E S W O W M M E L B O U R N E A N

B G I P L E R G R O A E E P A S B B A L T K

O R G L I E N S G P U N E E E N E R L N I A

A A H E V A G M B Q E R A E R R D O E M G Y

T S B P K E A O B A T R L L R E R K B N S E

De tijd is weer aangebroken dat iedereen kan uitzien naar een avontuurlijk en gezellig vaarseizoen.

S B O P I T R G V H A V I A A O S E R Y I R

X O U E N M N M E L G I B S O N R N E M V S

N O R T E M O E Y P E D Z C H L D H K K G R

I M S S N E G Y V N A G I H E E O I I N N O

T I A R T S S S A B I P R Y I G R L U I O C

T S A S I D E G A H A N A O G I N L S Z L K

Het is heerlijk om bij het uitvoeren van het voorjaarsonderhoud al wat te dagdromen over wind, water en weidse vergezichten. Maar, het is ook de tijd om de veiligheid aan boord niet te vergeten. Zitten de blokken en de verstaging in de top van de mast nog goed vast? Vergeet ook niet om de gasslangen en de brandblusser te controleren. Onze evenementencommissies hebben de afgelopen maand niet stilgezeten. In deze editie wordt een tipje van de sluier opgelicht. Onze Duitse vrienden bijten de spits af met het organiseren van het Hemelvaartweekeinde. (9 mei e.v., red.) De voorjaarsbijeenkomst (29 juni, red.) op de Nieuwkoopse Plassen biedt ook alle mogelijkheden om er met elkaar een succesvolle dag van te maken (zie verder in dit blad). Nu je het zonnetje meer begint te voelen en de regens en stormen wat minder actief worden, krijgt iedereen er weer zin in. Het bestuur hoopt dan ook op een grote opkomst bij de komende MP-evenementen, dan ervaar je hoe gezellig de Merenpoorters eigenlijk zijn.

Piet-Jean

4

33

SLOEPENROL Nieuw lid: K. Kapitein Schroef no.7 8322 AN Urk 0527-685746

Naam schip : Cursa MP nummer : 183 ? 9,30 AK Ligplaats : Urk.

De overgebleven letters vormen een zegswijze

9 MEI 2002 HEMELVAARTSWEEKEINDE Traditiegetrouw onze eerste bijeenkomst van het jaar. Wolfgang Rincker en Martin Behrendt staan garant voor een onvergetelijke start van het komende vaarseizoen. Het is niet verplicht maar, voor de organisatoren van een evenement is het handig om te weten op hoeveel personen en boten er gerekend mag worden. Dus, even bellen, schrijven of e-mailen. Desnoods naar de redactie van uw lijfblad. Dan komt het vanzelf op de goede plaats terecht.

Himmelfahrt 2002 ein besonderes Ereignis?! Für dieses Jahr haben wir uns wieder einen anderen Platz - in alter Umgebung ausgesucht: "Hurricane hole" – bei Gaastmeer. Warum dieser herrliche Platz "Hurricane hole" genannt wird, verrate ich Euch an Himmelfahrt. Vom Heegermeer kommend segelt ihr einfach durch den Inthiema Sloot durch (an Gaastmeer vorbei) in Richtung Workum. Hinter der Inthiema Sloot sofort

rechts abbiegen und dann nur noch gerade aus. Die letzte Einfahrtsmöglichkeit nach links und schon seid ihr da willkommen! Für GPS – Freaks: N 52°58.132' – E 005°31.141' Potluck – wie immer – Bier – wie immer – Campingstuhl – wie immer – (für Martin einen stabilen – wie immer) – Gute Laune – warme Pullover – eigentlich so wie immer! So wird Himmelfahrt wieder zu (Vervolg op pagina 6)

ABERRATIE BEELD BRIL BIJAS DISPERSIE EMISSIE EPISCOOP FLITSEN FOCUS HOOFDAS INFRAROOD KLEUR KIJKER LICHT

LICHTKEGEK LICHTLEER LICHTMETER LOEP LUNET OBJECT OOGBUIS OPTICUS PROJECTIE REFLECTOR REFRACTIE SCHADUW SPIEGEL STRAAT TELESCOOP

De boot is klaar voor het komend vaarseizoen en dus heeft u nu weer wat tijd over. Je valt in een gat zogezegd. Daarom treft u op de volgende pagina nog een puzzel aan.

32

5

Puzzelpagina's Na een lange winter van poetsen, schilderen en verbouwen gaan we straks weer met veel plezier het water op. We krijgen dan weer te maken met het onderwerp van de puzzel op deze pagina. Denk maar eens aan onze noodzakelijke zonnebrillen en verrekijkers.

BRILLEN EN LENZEN L I C H T M E T E R E I T A R R E B A R H E

L I C H T K E G E L P O O C S E L E T I L T

E W L E A B T I A I O D B L P F D A S N I E

G O U R M H Y R T P T E F I N L L K A F C N

E B A D C I E A T C L C S L L E E L D R H U

I J A I A K S I S I A C E O I C E E F A T L

P E L N Y H C S R L O R E J D T B U O R L S

S C T K R U C B I O S P F I O O S R O O E T

H T E A S D I S P E R S I E E R A E H O E E

Y S S I U B C O O S U C O F K N P A N D R I

VRIJ HOUDEN 9 mei 2002 e.v. Hemelvaartsweekeind 29 juni 2002 Voorjaarsbijeenkomst 16—18 augustus 2002 Zomerbijeenkomst 2 november 2002 Algemene LedenVergadering

NIET VERGETEN !! Hemelvaartsw eekeind Voorjaarsbije enkomst

6

31

(Vervolg van pagina 4)

inem besonderen Ereignis – für Dich und für uns! Für mehr Information: Wolfgang Rincker 0049 – 171 – 4436960 E-mail: [email protected] Bis dann Wolfgang Rincker Martin Behrendt.

&

Hemelvaart 2002 – een bijzonder evenement?! Dit jaar hebben we uitgekeken naar een nieuwe locatie, maar in de ons vertrouwde omgeving: "Hurricane Hole", naast het Gaastmeer. Waarom deze heerlijke plaats " Hurricane Hole" genoemd is, zal ik u tijdens hemelvaartbijeenkomst vertellen.

Hoe kom u er: Uit richting Heegermeer door de Inthiemasloot, doorzeilen, Gaastmeer oversteken in richting Workum. Achter de Inthiema sloot rechts af zeilen en dan alsmaar rechtdoor. Dan de laatste mogelijkheid in te varen naar links en u bent er – welkom! Voor GPS – Freaks: N 52°58.132' – E 005°31.141'

Potluck – zoals altijd – bier – zoals altijd – campingstoeltjes – zoals altijd – (voor Martin een extra sterke – zoals altijd) – veel plezier – zoals altijd – warme pullover – zoals altijd! Zo wordt het hemelvaartweekeind weer en bijzonder evenement – voor u en voor ons! Voor meer informatie: Wolfgang Rincker 0049 – 171 – 4436960 E-mail: [email protected] Tot dan. Wolfgang Rincker Martin Behrendt

&

Kleurplaat

30 (Vervolg van pagina 29)

en zij zien Witje Wat voor de tralies staan. "Pas maar op" fluisteren ze tegen het kleine konijntje "straks zien de mensen je en dan wordt jij ook opgesloten, net als wij." Witje luistert naar het verhaal van de konijnen. Ze zijn allemaal gevangen door de mensen en opgesloten in deze kist. Witje denkt heel diep na. er moet toch een manier zijn om de konijnen weer los te laten? Een groot konijn kijkt naar Witje. "Misschien wel" zegt hij maar het is wel gevaarlijk. "Achter in de kist zit een plank en die zit al wat los, misschien kunnen we die eruit krijgen" Witje Wat loopt naar de plank die het grote konijn heeft aangewezen Ja de plank steekt een heel klein stukje voor de andere planken uit. Witje zet zijn tanden in de plank en begint te trekken. Tjonge dat valt helemaal niet mee hoor. Aan de andere kant van het hok duwen de konijnen uit alle macht tegen de plank aan en plotseling ..... schiet de plank los. Witje Wat valt achterover, hij probeert zich nog vast te houden maar hij valt lang uit. De plank ligt nu los van de kist en er zit nu een gat in de kist. De kleinste konijnen kunnen er al uit klimmen maar voor de grotere konijnen is het gat te klein. "Allemaal helpen" zegt Witje Wat en hij zet zijn tanden in de planken. De andere konijnen hel-

7

pen hem en al snel is het gat groter en groter. Nu kunnen de laatste konijnen er ook uit. Je begrijpt dat ze allemaal heel erg blij zijn en ze bedanken het kleine witte konijntje hartelijk. Even later zijn bijna alle konijnen op weg naar huis. Bijna, want er blijft een klein konijntje achter. "Moet jij niet naar huis " vraagt Witje Wat. "Nee" schudt het kleine konijntje " Ik blijf eigenlijk liever bij jou." Witje kijkt even naar het kleine konijntje. "Goed" zegt hij en even later lopen ze samen weg, op weg naar het verre bos Een paar uren later zijn ze in het bos aangekomen en Witje Wat ziet zijn tante al staan wachten. Ze staat even vreemd te kijken als ze niet een maar twee konijntjes ziet aankomen maar als ze het hele verhaal van Witje Wat heeft gehoord slaat ze haar pootje in de lucht. Tjonge wat heeft haar neefje veel meegemaakt zeg. De twee konijntjes hebben een paar hele leuke dagen in het verre bos beleefd. Pas na vier dagen neemt Witje Wat afscheid van zijn tante en samen met zijn nieuwe vriendje loopt hij terug naar zijn huisje. Voor zover ik weet wonen ze daar nog steeds en het zijn de beste vrienden geworden die je je maar kunt bedenken. ♠

DE TRANSPORTBAND VAN DE OCEAAN (Bron: webside KNMI)

Elke winter, in de buurt van IJsland, stuwt een extra zoute massa water omhoog, omdat de winden het oppervlaktewater wegwaaien. Dit water, dat als onderdeel van de warme Golfstroom naar het noorden stroomt, stijgt tussen IJsland en Groenland naar het zeeoppervlak. Blootgesteld aan ijskoude winden, koelt het bliksemsnel af van 10 graden Celsius naar 2 graden. Door de grote hoeveelheid zout die het bevat, is dit water bij 2 graden Celsius zo zwaar geworden dat het weer naar beneden zinkt. Dit keer helemaal naar de bodem van de oceaan. Tijdens de vorming van het zogenaamde Noord Atlantisch Diep Water, geeft de oceaan een enorme hoeveelheid warmte af aan de atmosfeer. Iedere winter in de noordelijke Atlantische Oceaan ontvangt de atmosfeer zo'n dertig procent van de jaarlijkse hoeveelheid zonnestraling in dat gebied aan extra warmte. Deze bonus is verantwoordelijk voor de milde winters van West Europa, als we vergelijken met de kuststrook tussen Alaska en Californie op dezelfde breedte. De hoeveelheid water die naar beneden zinkt is ook immens. Twintig maal de opgetelde hoeveelheid water van alle rivieren in de wereld stroomt in

een diepe zoute "onderwater rivier" van de punt van Groenland naar het zuiden. Bij zuidelijk Afrika buigt die stroming naar het oosten af en vermengt zich met een nog sterkere stroming die rond Antarctica cirkelt. Deze racebaan rond Antarctica wordt ook gevoed door het diepe water dat vanaf de hellingen van het Antarctische continent naar beneden is komen glijden als een "onderwater waterval". Hier worden beide diepe watermassa's gemengd en noordwaartse aftakkingen voeden de diepe Atlantische, Indische en Stille Oceaan. In de Stille en Indische oceanen is de Antarctische racebaan de enige bron voor nieuw diep water. In het noorden is het water in de Stille Oceaan te zoet om naar beneden te kunnen zinken, in de Indische Oceaan te warm. Omdat er steeds weer nieuw diep water naar beneden zinkt wordt op bijna alle andere plekken in de oceaan het oudere diepe water langzaam maar zeker omhoog gestuwd. Aan het oppervlak gekomen, concentreert dit water zich in snelle windgedreven stromingen die schijnbaar chaotisch rondkolken, maar op de lange duur toch systematisch water verplaatsen. (Vervolg op pagina 8)

8 (Vervolg van pagina 7)

Oppervlakte water in het Noordelijke deel van de Stille Oceaan wurmt zich tussen de eilanden van Indonesië door, de Indische Oceaan in. Tezamen met het oppervlakte water van die oceaan vormt het een sterke stroming die langs de oostkust van Afrika naar het zuiden stroomt. Bij Kaapstad houdt Afrika op te bestaan. Deze warme, zoute zeestroom dreigt daar even de Zuid Atlantische Oceaan in te schieten, maar buigt dan plotseling met een hoek van bijna 180 graden terug. Toch ontsnapt er water naar de Atlantische Oceaan. Om de twee maanden snoert er een 500 km grote wervel af die de Zuid Atlantische Oceaan oversteekt, richting Brazilië. Oppervlakte water uit het zuidelijk deel van de Stille Oceaan volgt een andere route. Het verzamelt zich in de racebaan rond Antarctica en stroomt bij Kaap Hoorn de Zuid Atlantische Oceaan in, richting Kaap de Goede Hoop. Ook dit koudere water buigt bij Kaapstad met een scherpe hoek terug. Nu noordwestwaarts stromend, vormt het een onderstroom waarin de wervels van de Indische Oceaan worden meegevoerd naar Brazilië. Deze oppervlakte wateren beginnen langzaamaan te mengen, en bij Brazilië volgen zij de oostkust van Zuid Amerika, verder naar het

29

noorden en het westen. In de tropen verdampt het water aan het oppervlak. De uit het oosten waaiende Moesson brengt de waterdamp snel over het smalle Midden Amerika naar de Stille Oceaan waar de waterdamp weer uitregent. De oppervlakte wateren in de Atlantische Oceaan worden hierdoor zouter, die in de Stille Oceaan zoeter. De oceaan stromingen in de tropen lijken op een paar aan elkaar geschakelde zesbaans snelwegen. Terwijl het langzaam naar het noorden beweegt, schiet het oppervlakte water razend heen en weer tussen Midden Amerika en Afrika. Als het water eindelijk in de Golf van Mexico is aangeland, ontsnapt het aan de invloed van de tropen. Warm, en vooral zout geworden, stroomt het tussen Cuba en Florida de Golf van Mexico weer uit en vormt het begin van de warme Golf Stroom. Het grootste deel van de warme Golf Stroom draait in een grote wervel rond, net als overal in de subtropische oceanen. Hier draait het met de klok mee, tussen de Zuidelijke Verenigde Staten en Noord Afrika. Telkens, na een aantal rondjes om Bermuda, ontsnapt er bij de Azoren een kleinere hoeveelheid water naar het noorden en voert warm, zout water naar de kust van Engeland, Noorwegen, richting IJsland en Groenland. Daarmee is dit verhaal weer rond en is de hele transport-

schoorstenen van het dorp. Hij aarzelt even maar dan loopt hij toch weer door. Hij weet dat als de mensen van het dorp hem zien ze hem zullen proberen te vangen. Voorzichtig sluipt Witje Wat door het dorp heen. Soms verschuilt hij zich even achter een huis en dan sluipt hij weer verder. Plotseling staan zijn oren recht overeind. Hij heeft wat gehoord. Nee, het zijn niet de mensen hij hoort iets anders. Heel voorzichtig sluipt het konijntje door en opeens ........ Hij staat stijf van schrik stil. Voor hem staat een dikke,zwarte poes. De poes blaast tegen hem." Wat kom jij hier doen mormel?" Witje Wat is heel erg bang. "Ik moet naar mijn tante toe, wat." "Nou mooi niet, je gaat helemaal nergens heen" blaast de kat "ik ga je opeten." Witje Wat kijkt de poes aan en opeens neemt hij een enorme sprong, zomaar over de kat heen. Je weet dat konijnen heel goed kunnen springen en ook heel hard kunnen lopen. Hij rent zo hard als hij maar kan en de poes rent achter

hem aan. Opeens ziet Witje Wat een heg met een klein gat erdoorheen. Hij neemt een aanloop en duikt onder de heg door. De Poes springt achter hem aan maar die is te dik. Hij blijft in het gat steken. De stekels prikken hem in zijn huid en de poes begint heel hard te miauwen. Opgelucht haalt het kleine konijntje adem. De poes kan hem nu niet meer achterhalen. Als het konijntje weer op adem is gekomen kijkt hij om zich heen. Hij is in een hele mooie tuin beland. Overal om hem hem bloeien de meest mooie bloemen. Witje Wat snuffelt in het rond en opeens staat hij voor een grote, houten kist. Nieuwsgierig loopt het konijntje om de kist heen. Zoiets heeft hij nog nooit gezien. Aan de voorkant van de kist zit hij allemaal tralies. En daarachter ...... Witje ziet tot zijn verbazing dat er allemaal konijnen in de kist zitten. De meeste liggen te slapen maar een paar konijnen zijn nog wakker (Vervolg op pagina 30)

28

9

Kleuter & Peuterpagina's

Figuur 1

band van de oceaan geschetst. Een simpele weergave van deze transportband vindt u in Figuur 1. ♠

HET KONIJNTJE WITJE WAT Diep onder de grond van het dierenbos woont een heel klein, wit konijntje. Het konijntje heet eigenlijk Witje maar iedereen noemt het Witje Wat. Dit komt omdat het konijntje achter elke zin "Wat" zegt. Het is al weer een poosje geleden. Konijntje Witje Wat zat voor zijn huisje op een bankje in de zon. Hij had net zijn hele huisje schoongemaakt en nu zit hij gezellig achter een kopje worteltjesthee. "Zo hij tegen zichzelf" een mooi schoon huisje wat." Precies op dat moment ziet hij postbode Kraai aankomen. Even kijkt het konijntje op. Zoveel post krijgt hij niet. "Kijk" krast postbode Kraai" ik heb een brief voor jou uit het verre bos." Hij geeft Witje Wat een dikke gele enveloppe en gaat weer verder. Hij moet nog zoveel post rondbrengen. Even later zit Witje Wat de brief te lezen. Het is een brief van zijn tante uit het verre bos en zij vraagt hem of hij zin heeft om een paar dagen bij haar op bezoek te komen. Nou, Witje Wat hoeft niet zo lang na te denken. Een paar dagen vakantie in het verre bos lijkt hem heel erg leuk.

En eigenlijk is hij er ook wel nieuwsgierig naar hoe het met zijn tante gaat. Hij heeft haar al zo lang niet gezien. Dezelfde dag begint Witje Wat aan zijn reis naar het verre bos. Alle dieren die hij tegen komt vertelt hij dat hij op bezoek gaat bij zijn tante. De zon gaat bijna onder en Witje Wat is heel erg moe. Hij heeft al heel lang gelopen en nu ligt hij even uit te rusten achter een dikke boom. Het is donker en Witje Wat kijkt naar de sterren boven zich. Opeens ziet hij een hele grote ster die snel door de lucht schiet. Het is een vallende ster en Witje Wat weet dat hij een wens mag doen. Als je een vallende ster ziet mag je namelijk altijd een wens doen. Even denkt hij na. Wat zal hij wensen? Opeens weet hij het. Hij is vaak heel erg eenzaam en hij wenst dan ook een vriendje! De volgende morgen is de zon nog maar net opgekomen en Witje Wat loopt alweer verder. Hij moet nog een heel eind lopen voor hij in het verre bos is. Het engste is wel dat hij door een mensendorp heen moet sluipen. Witje Wat heeft alweer een poosje gelopen en in de verte ziet hij de

In Figuur 2 ziet u duidelijk de racebaan rond Antarctica. In Figuur 3 ziet u de grote kolken in de subtropische gebieden, waar de Golf Stroom er een van vormt, en de zig-zag stromen in de tropen Figuren 2 en 3 benadrukken de grillige en chaotische aspecten van de transport band in de oceaan. Figuur 2 Figuur 3

10

27

DONDERDAG 9 MEI 2002 E.V. HEMELVAARTSWEEKEINDE De eerste bijeenkomst van dit jaar! Als u bang bent dat u de locatie niet weet te vinden neem dan deze uitgave van de Merenpraet mee want in dit blad wordt de route door Wolfgang en Martin uitgebreid beschreven. Er zelfs een kaartje bijgevoegd! Ziet u op de

Oeps . . , Vergessen? Mitgliedsbeitrag

dan eens niet alleen naar het water. Wolfgang heeft beloofd dat hij de merenpoortclubvlag

Liebe Clubmitglieder, das Frühjahr naht, und die meisten von uns sind wieder kräftig mit den Vorbereitungen für die neue Saison beschäfigt. Das sind natürlich zusätzliche Beschäftigungen mit der Folge, daß das bezahlen des Jahresbeitrages in den Hintergrund gerät.

zou uitsteken. Dus, er is geen reden meer om niet te komen. De locatie kunt u g e -

Als guter Verwalter unserer Clubkasse kann ich es natürlich nicht lassen daran zu erinnern, den Clubbeitrag zu begleichen. Falls dies noch nicht geschehen ist, bitte umgehend regeln. Das kostet zwar euer kostbare Zeit, sorgt aber dafür, daß der Vorstand wieder in die Lage kommt, die von vielen gelobten Aktivitäten auch zu organisieren und finanziell auszustatten.

bedoelde plaats, vanwege het mooie weer uitgevaren boten, de andere merenpoorten niet, kijk

makkelijk vinden en de organisatoren staan garant voor een onvergetelijke happening. Tot ziens op 9 mei.

Leden adverteren Te Koop MP244

(geen foto)

Merenpoort 1080 (Pegasus) Superangebot Urlaubsklar Guter Segler, komplett und gut ausgestattet Bauj.´88 Preis 119.000 HFL Uli Trenkmann, Lüdenbacher Weg 33, 51766 Engelskirchen, Tel.(0049)2263-901302, Handy(0)171-2156814, E-mail: [email protected]

Als kleine Gedächtnisstütze, der Jahresbeitrag beträgt €22.50 und für passive Miglieder €12.50. Für den Fall, daß Ihr unsere Nummer vergessen habt: Für Deutsche Mitglieder ist es auch möglich auf folgendes Konto zu überweisen: Wolfgang Rincker Posbank Frankfurt Bankleitzahl: 500 100 60 Kontonummer: 498 766 609 Also los, schnappt euch den Stift und überweist den Beitrag. Euer Rechner freut sich über jeden noch nicht bezahlten Beitrag der umgehend beglichen wird. Mit freundlichen Grüßen Ron Leenaars Rechner

26

11

Oeps . . , Vergeten? CONTRIBUTIE-DONATIE Beste clubleden, het voorjaar zit weer in de lucht. Velen van ons zijn al weer druk bezig met het treffen van de voorbereidingen voor het nieuwe vaarseizoen. Dit geeft natuurlijk veel drukte en de nodige beslommeringen met als gevolg dat het betalen van uw contributie of donatie naar de achtergrond verdrongen wordt. Als goed beheerder van de clubkas kan ik het niet laten het betalen van de contributie onder uw aandacht te brengen. Voor zover de contributie of donatie nog niet door u is betaald verzoek ik u dit alsnog per omgaande te regelen. Het vraagt maar een ogenblikje van uw kostbare tijd. U maakt het daarmee mogelijk dat het bestuur weer in staat wordt gesteld de door velen bezochte en hoog geprezen activiteiten van onze vereniging te kunnen organiseren en te bekostigen. Even een geheugen steuntje: de contributie bedraagt € 22,50 en voor donateurs is de bijdrage € 12,50. Voor het geval dat u het gironummer van de vereniging zijn vergeten of bent kwijt geraakt dit nog even ter herinnering: Postgiro: 4420077 T.n.v. Vereniging van Merenpoorteigenaren, Babberich. (Zie ook pagina 2) Dus pak die pen en een overschrijf formulier en betaal de contributie. Uw penningmeester zal zeer dankbaar zijn indien de nog niet betaalde contributie en donaties per omgaande worden overgemaakt. Met vriendelijke groeten, Ron Leenaars Penningmeester

DE BOTTER Ja ja, ik weet het, onze Merenpoorten zijn geen botters maar ook een botter is een mooi schip . . . . , toch?? (Bron: Vaartips)

De botter is een scheepstype dat vroeger gebruikt werd voor de visserij op de Zuiderzee. Het scheepstype ontstond geleidelijk aan, steeds vonden aanpass i n g e n plaats. De geringe diepte van de Zuiderzee leidde tot de ontwikkeling van rond- en platbodems. De botter is een platbodem ; er is geen kiel, de zijzwaarden zorgen ervoor dat deze schepen niet "verlijeren", zijwaarts afdrijven. Bij de EB51 (op de foto) zijn de zwaarden wit. Op de Zuiderzee kwamen allerlei verwante scheepstypen voor, waarmee zeilend gevist werd. Kenmerkend voor het tuig van deze

schepen is de meestal ongestaagde mast, met alleen een massief ijzeren voorstag ; het grootzeil hangt aan een gekromde gaffel ; als er niet teveel wind is, kan de kluiver geh e s e n worden aan de naar voren geschoven kluiverboom ; bovendien kan op het achterschip de bezaan (of aap, of bras) gehesen worden. Kenmerkend voor de botter is de fok, die tot ver voorbij de mast reikt. Noodzakelijk om de netten te slepen, maar moeilijk hanteerbaar bij het wenden. Wieringer aken hadden juist een smalle fok,

Oplossing Speurpuzzel Merenpraet 2001-4 Speurpuzzel Zoogdieren. . .: Tijger, olifant, panter, leeuw, neushoorn, zebra, haas.

12 (Vervolg van pagina 11)

om te kunnen laveren in de geulen van de Waddenzee. Verwante schepen zijn o.a. : de Wieringer aak (met een geringe diepgang i.v.m. de droogvallende platen), de Lemsteraak (een rondbodem), de Staverse jol (zonder zijzwaarden), de bons, de pluut, en de schokker (alle drie met een rechte voorsteven), de schouw (met vlakke voor- en achterkant), de kwak (bijna gelijk aan de botter, maar groter). Wat verder weg, in Zeeland, werd

25

vooral gevist met de hoogaars (met sprietzeil) en de hengst. Beide typen hebben een rechte voorsteven en werden overnaads gebouwd (d.w.z. met elkaar iets overlappende huidplanken). Vrijwel al deze schepen hebben een bun : een met het buitenwater in verbinding staand ruim, onderin het schip, waarin de gevangen vis levend bewaard kon worden. Alle genoemde schepen werden op traditionele wijze, vaak in krappe donkere loodsen, vrijwel geheel uit eikenhout gebouwd. Zonder tekening, met mallen, alles met de hand.

werpen is verkregen kan de aangesplitste lus ook eerst om de bootbolder gelegd worden, waarna met het andere uiteinde stevig in de hand de lijn om de sluisbolder geworpen wordt. Beroepsschippers zie je wel de aangesplitste lus om de sluisbolder werpen en de enkele lijn op het schip beleggen, maar met omlaag schutten in een sluis zonder verhaalpotten is het met flink verval erg lastig de lus weer van de hoge sluisbolder af te krijgen. Schutten Als het schutten begint verminder je het aantal slagen tot één en laat bij zakken de lijn onder spanning rustig vieren of haal bij stijgen de lijn in. Trek het schip niet vast tegen de sluiswand. Als tijdens schutten door een moment van onachtzaamheid (kletsen met de sluismeester b.v.) een lijn toch vast loopt raak dan niet in paniek. Meestal is het snel vieren van de andere lijn voldoende om de vastgelopen lijn te lossen. Pas in het uiterste geval moet een scherp mes uitkomst bieden.

Uitvaren Het uitvaren geschiedt in volgorde van binnenkomst tenzij de sluismeester anders aangeeft. Dit kan het geval zijn bij gezamenlijke schutting met beroepsvaart. A l s b . v . wo r d t o m ge r o e p e n "Pleziervaart eerst", is het de bedoeling dat de jachten die naast het voorste grote schip liggen als eerste uitvaren. Daarna het grote schip en dan pas de jachten erachter. Als daar ook weer een groot schip ligt met jachten ernaast, moet hetzelfde gebeuren. Het is dus bij zo'n aanwijzing niet de bedoeling dat ALLE jachten zich als eerste naar buiten wurmen Hoog of laag? Je hoort opvarenden vaak vragen: "Gaan we omhoog of omlaag?". Kijk naar de sluisdeuren. De kant waar de punt van de V-vorm naar toe wijst is de hoge kant. Bij hefdeuren kijk je of de sluiswand nat is, zo ja, dan ga je omhoog. Op waterkaarten kijk je naar de richting van het sluissymbooltje » of «. ♣

Bij sluizen die een verbinding vormen tussen zoet en zout water staat stroom. De stroom loopt van zoet naar zout en het is verstandig als je de stroom mee hebt eerst achter vast te maken, zodat een afzwaaiend voorschip met de motor stationair in vooruit weer bij de wal gebracht kan worden.

24

13

VOOR ONDERWEG Het passeren van sluizen geeft nogal eens moeilijkheden en frustraties. Krachttermen (achteruitbidden) tekenen een slechte schipper. Stuur- en aanlegfouten maak je zelf, geef nooit een ander de schuld. Zorg dat fenders aan beide zijden uithangen en de meerlijnen die gebruikt gaan worden opgeschoten (in lussen) klaar liggen. Gebruik daarvoor lijnen waarbij aan één zijde een grote lus gesplitst is. Als je moet wachten vaar dan zo ver mogelijk aan de wachtsteiger naar voren. Volgens artikel 6.28 van het BPR moet de sluis in volgorde van aankomst worden ingevaren. Als je ergens halfweg aan de steiger ligt vraag je erom dat een andere schipper uit frustratie niet alleen voor je gaat liggen, maar ook eerder naar binnen vaart. Bij erg drukke sluizen is het echter verstandig dat de eerste twee tot drie schepen naast elkaar afmeren, daarachter de volgende enz. Doe je dat niet en de wachtsteiger ligt vol, dan zal het laatst aangekomen schip langszij het voorste schip gaan liggen en (als de schipper het niet netjes doet) als eerste of tweede worden geschut. Vaar in de sluis ook zo ver mogelijk naar voren tenzij de sluismeester anders aangeeft en sluit goed aan op het voor je liggende schip. Vaar de sluis, zeker als een sluisbrug open staat in een vlot tempo binnen. Als de sluis-

meester niet aangeeft aan welke zijde je moet gaan liggen kies dan als volgt: Heeft je boot een rechtsdraaiende schroef, neem dan bakboordzijde en bij een linksdraaiende schroef stuurboordzijde. Je maakt dan gebruik van het wieleffect van je schroef. Staat er veel wind dwars op de sluis, kies dan, zeker bij opschutten, de zijde waar de wind vandaan komt. Het wegvaren van hogerwal is straks een stuk gemakkelijker. Vastleggen In de sluis moet de motor worden afgezet om hinder door uitlaatgassen te voorkomen. Soms kan het in een sluiskolk aardig te keer gaan. Pak met beide handen de uiteinden van de opgeschoten meerlijn stevig tussen duim en wijsvinger. De tussenliggende lussen laat je losjes op de andere vingers van de naar elkaar toegebrachte handen rusten. Nu werp je de gehele bundel met beide handen tot ver achter de sluisbolder. De uiteinden blijven uiteraard stevig tussen duim en wijsvinger van beide handen vast. Met wat oefenen op een stil plekje is de handigheid zo verkregen. De aangesplitste lus leg je om de bootbolder. Het andere eind trek je rustig naar je toe tot de lijn achter de sluisbolder haakt en beleg deze een aantal slagen op de bootbolder. Zet de lijn nooit vast! Als voldoende handigheid in het

Kort na 1900 hield men op met het bouwen van deze schepen ; het zag er steeds meer naar uit, dat er een Afsluitdijk zou komen. De vissers hadden weinig zin om nog te investeren. In 1918 werd het besluit genomen de Zuiderzee af te sluiten en gedeeltelijk droog te leggen ; in 1932 was de Afsluitdijk klaar. Sommigen visten door tot in 1965. Op het hoogtepunt van de Zuiderzeevisserij, rond 1900, werd er met zo'n 1400 schepen gevist. De belangrijkste vissershavens, zoals Enkhuizen, Volendam, Marken, Huizen, Spakenburg, Harderwijk, Elburg, Lemmer telden elk tussen de 100 en 200 schepen. In het zeil en op het boeisel voerden de schepen de nummers van zeker 60 verschillende thuishavens. De Urkers nemen een aparte plaats in, omdat die bijna alleen op de Noordzee visten. Elk visgebied stelde zijn eigen eisen aan de schepen die er voeren ; daarom verschilde de samenstelling van de vissersvloten per plaats. Het meest bekende en succesvolle

schip voor de visserij op de Zuiderzee was de botter. Hoe en waarop gevist werd, hing voornamelijk af van het jaargetijde. In het voorjaar was het haring, in mei ansjovis; zuiderzeebot het hele jaar door, paling vooral in de zomer. Daarnaast werd er gevist op ondermeer garnalen, spiering en mosselen. De vismethoden kunnen we verdelen in twee hoofdgroepen : "gaand want" (de netten worden gesleept) en "staand want" (de netten worden neergezet). Typerend aan een botter is, dat zowel de fok als de kluiver maar één schoot heeft. Op een vissersschip geldt : hoe minder touwwerk aan boord, hoe beter. Vandaar dat ook het grootzeil gehesen wordt met één val. Een ander voorbeeld van de eenvoud in de tuigage is, dat de fok bediend wordt met een enkele schoot. Dus bij het overstag gaan moet de schoot vóór de mast langs overgenomen worden. Alles gebeurt met handkracht, ook het hijsen van de zeilen. ♣

14

23

DE BOOT VERKOCHT EN NOG GEEN ANDERE? Op deze en de volgende pagina's wordt uit de doeken gedaan wat er bij het kopen van een gebruikte boot zoal komt kijken. Na het lezen van dit artikel weet u er alles van. Het artikel gaat wel over het kopen van een tweedehands boot maar aan de hand van wat beschreven wordt kunt u ook de conditie van uw eigen boot eens onder de loop nemen. (Bron: Vaartips)

Staat van onderhoud Algemene indruk bovenwaterschip. -Goed in de verf? Controle op blaasjes, roest en loszittende verf. -Was het schip speciaal voor verkoop geschilderd, wie heeft het uitgevoerd? Als het de eigenaar zelf was laat hem er iets over vertellen om een indruk te krijgen. Als het verhaal enthousiast overkomt is er waarschijnlijk met zorg gewerkt. Het is een ramp als zonder reinigen en schuren alleen voor verkoop een kwastje verf is gegeven. Je kan ook een hechtingscontrole uitvoeren (als de eigenaar dat niet toestaat is het verdacht). Plak stevig aangedrukt sellotape op verschil-

lende plaatsen op het schip. Laat het een minuut of vijf zitten en trek het dan met een ruk weg. Als de verflaag los laat is er onvoldoende hechting. -Ramen in rubber? Rubber nog soepel? Scheurtjes? -Houtwerk niet in diepte verweerd; grijze of nog erger zwarte plekken? -Werken schuifdeuren/luiken en/of scharnieren soepel. -Binnen controle op zichtbare lekkageplekken bij ramen en deuren. Algemene indruk onderwaterschip. Koop (in principe) nooit een schip waarvan je de onderzijde niet hebt gezien. Buitenzijde niet te veel putvorming.

Wij rekenen hierdoor op nog meer deelnemers. In verband met de huur van de boten moeten diegenen die deze unieke tocht mee willen maken zich wel voor 30 april even melden bij: Koos van der Kooi, Telefoon: 0348 691 636, E-mail [email protected] of Wim van den Broek, Telefoon: 0172 493 362, E-mail [email protected]. Hoe kom je in Nieuwkoop? Vanuit Noord, Oost en Zuid Nederland Neem op de A2 Utrecht - Amsterdam de afslag BREUKELEN Ga richting Kockengen op de N401 Rijdt de weg geheel uit tot de rotonde met de afslag Wilnis N212 Op deze weg de eerste weg Links. Nieuwkoop staat dan aangegeven. Restaurant Tijsterman ligt direct in de eerste bocht van de weg in de bebouwde kom van Nieuwkoop. Vanuit West Nederland Neem op de A4 Den Haag-Amsterdam de afslag Leiden / Alphen aan den Rijn Richting Alphen aan den Rijn op de N 11 Na Alphen aan den Rijn richting Ter Aar Bij de eerste rotonde rechts naar Nieuwkoop Daar de richting Noorden aanhouden dan komt u in de bocht van de weg Tijsterman tegen. Wij rekenen op uw komst. Koos en Nienke van der Kooi Corry en Wim van den Broek

22

15

Voorjaarsbijeenkomst Nieuwkoop De voorjaarsbijeenkomst is dit jaar in Nieuwkoop. Weten jullie nog hoe gezellig het was vorig jaar in de Biesbos? Nu dan komt u zeker weer naar onze bijeenkomst die dit keer in Nieuwkoop plaatsvindt. Deze bijeenkomst wordt fantastisch en wij verwachten dat veel leden naar Nieuwkoop zullen komen. Met een lekker zonnetje erbij kan niets meer mis gaan. Wat gaan we die dag doen? Er zijn daar in het Plassengebied, in samenwerking met Natuurmonumenten, een aantal vaarroutes uitgezet. Wij hebben er de leukste voor ons allen uitgezocht. De open spiegelsloepen waarin we gaan varen zijn uitgerust met elektromotoren en hebben 6 zitplaatsen. Routekaarten zijn aanwezig. Het gebied bestaat voor de helft uit open water en voor de andere helft uit weiland, rietoevers en lage bossages. Vanaf 12:00 uur zijn wij als organiserend comité aanwezig op het terras van Tijsterman, Dorpsstraat 118 te Nieuwkoop. Vandaar vertrekken we met de boten. Eventueel kunt u daar, aan het water, lunchen. De tocht duurt zo'n 2,5 a 3 uur en gaat om 14.00 uur van start. Na afloop kunnen we op het terras naborrelen. Proviand voor onderweg moet u zelf meenemen. Wij gaan nog onderzoeken of we daarna in een prettige omgeving iets kunnen eten. Aan het huren van een boot zijn kosten verbonden. Deze bedragen ongeveer 10 Euro per persoon. Het bestuur staat volledig achter onze voorjaarsbijeenkomst en heeft besloten dat het inschrijfgeld slechts 5 Euro per persoon wordt. Wij bedanken het bestuur hiervoor hartelijk.

Hier en daar een roestwaas is niet verontrustend zeker niet als het schip al een tijdje droog staat. Als het onderwaterschip net is behandeld controleer dan op blaasjes. Gerepareerde plekken of dubbeling zijn een minpunt maar hoeven niet te betekenen dat het schip slecht is. Zijn er anodes gemonteerd? Zitten ze er minstens een vaarseizoen op kijk dan naar de mate van invreting. Hoe verder ingevreten hoe beter ze werkten ¹). Niet of nauwelijks ingevreten of misschien zelfs geschilderd? Besteedt dan extra aandacht aan de bodem in de buurt van de schroefas. Controleer de schroefas op speling (ook in lengterichting). Controleer het draaipunt van de roerkoning, speling/slijtage? Als het roer niet hydraulisch wordt aangestuurd mag het niet te veel loos hebben, maar ook niet te stroef gaan. Binnenzijde. Probeer vooral huidplekken te bekijken op niet voor de hand liggende plaatsen. Achterin kastjes, onder een dinette etc. Er mag nauwelijks of geen roest te bekennen zijn. Er mag onderin een stalen schip geen water voorkomen! Spanten zichtbaar? Als de spanten zich aftekenen door de huid hoeft dat niet te betekenen

dat de scheepshuid te dun is. Vooral wat oudere schepen en zeker zelfbouwschepen hebben hier last van. Bij de bouw zijn de huidplaten zonder overmaat gesneden waarbij geen rekening is gehouden met krimp na het lassen. Het euvel is estetisch en in de huidige jachtbouw wordt er rekening mee gehouden, hoewel zelfs gerenommeerde jachtbouwers soms nog veel plamuur gebruiken om e.e.a. te effenen. Proefvaart Persoonlijke mening: Kies voor een schip met dieselmotor. Benzine aan boord is en blijft gevaarlijk. Als je niets van motoren weet is het verstandig iemand mee te nemen met kennis van zaken. Aandachtpunten vooraf. Controleer op olielekkage, probeer te achterhalen waar het vandaan komt. Oudere motoren "zweten" altijd wat olie, dus de motor hoeft niet brandschoon te zijn. Controleer koelslang aansluitingen; ga er met de hand langs; alles droog? Keerkoppeling moet droog zijn. Wordt de voortstuwingskracht van de schroef via een stuwdruklager op het schip overgebracht? Zo ja, dan mag de motor op rubbers staan. Zo nee, dan liever niet op (Vervolg op pagina 16)

16 (Vervolg van pagina 15)

rubbers, want die zijn over het algemeen niet geschikt om voortstuwingskracht op te vangen (axiaalkracht). Er bestaan wel hardere motorsteunen voor dat doel, maar die zijn volgens mij met het blote oog niet te herkennen. Is er gebruik gemaakt van een flexibele, of nog beter een homokinetische aansluiting op de keerkoppeling? Dat is absoluut een pluspunt. Er zullen minder radiale krachten op de keerkoppeling komen. Een flexibele koppeling is te herkennen aan een zware flensverbinding tussen keerkoppeling en schroefas. Tussen de flenzen is rubber geperst. Een afbeelding van een homokineet is bij het trefwoord te vinden. Speling op de schroefas. Voor controle moet het schip droog staan. De speling is vrij eenvoudig te bepalen door de schroef met beide handen vast te pakken en dwars heen en weer te jutteren. Als de zaak goed voor elkaar is mag daar geen beweging in zitten. Je bent dan tevens vrij zeker van een rechte schroefas. Mocht de schroef wel lichtelijk heen en weer bewegen, dan is het achterlager binnenkort aan vernieuwing toe en zou in theorie de schroefas krom kunnen zijn. Met de keerkoppeling in de neutraalstand kan je de as

21

met de hand ronddraaien. Voel of er verandering in weerstand is. Zo ja, dan kan dit wijzen op een kromme as. Een kromme schroefas geeft tijdens varen resonantie en zal binnen de kortste keren zorgen voor slijtage en dus speling op het achterlager, de "achtergland". Met het blote oog is nauwelijks te zien of de as krom is. Een proefvaart moet uitkomst bieden, hoewel het moeilijk is (omdat je het schip niet kent) onderscheid te maken tussen normaal schroefwatergeluid tegen het vlak en de resonantie van een kromme as. Eigenlijk wordt het dan tijd voor een expert... Samenvattend: Geen speling: vrijwel zeker ook geen kromme as. Wel (een beetje) speling: binnenkort achterlager vernieuwen. Veel speling: achterlager vernieuwen en mogelijk een kromme as. Wisselende weerstand bij handmatig ronddraaien: bijna zeker een kromme as. Motorkoeling. De soort koeling is niet echt van belang. Voorkeur verdient een gesloten systeem met koelvloeistof, dat via een wisselaar of buizen onder het schip door het buitenwater gekoeld wordt. Een watergekoeld uitlaatsysteem voorkomt een hete uitlaatleiding door het schip maar vergt 's winters extra aandacht (winterklaar maken). Bij een geslo-

Eere aan die groote mannen die, bezield met heldenmoed zulk een schoone daad verrichtten die nog d'eeuwen spreken doet. Reclame? Och welnee! Herinnering aan een ALV

maken. Bedenk ook dat het lidmaatschap van de Hiswa geen kwaliteitswaarborgen geeft. De Hiswa is een branchevereniging en geen belangenvereniging voor watersporters. Lees de ervaring van een bezoeker met expertise. Aankoop begeleiding Als alle bovenstaande feiten, adviezen en waarschuwingen je de moed ontnemen op eigen houtje zo'n dure aanschaf te doen is er altijd nog de mogelijkheid je bij het gehele aankooptraject deskundig te laten begeleiden. Er zijn immers nog andere problemen bij het zoeken naar een motor- of zeiljacht. Denk eens aan de volgende zaken: - Je wensen zijn bekend, maar welk type? Werfgebouwd? Welke werf? Of je weet dat wel, maar niet waar je de beste deal kunt sluiten. - Of je kunt je vaarwensen wel omschrijven maar welk schip sluit daarbij aan?

Of je weet eigenlijk helemaal niet wat je wilt. In die gevallen kan aankoopbegeleiding een veilige oplossing bieden. Michiel Mol (beëdigd jachtmakelaar en taxateur met 12 jaar internationale ervaring) en Peter van der Heijden (ervaren zeezeiler) van Boatwish International kunnen op basis van "no cure no pay" een zoekopdracht uitvoeren en in nauw overleg inventariseren wat je nu precies zoekt. Zij gaan op zoek, selecteren en inspecteren. Arrangeren bezichtigingen, voeren prijsonderhandelingen en begeleiden alle procedure's zoals koopovereenkomst, expertise door een erkend expert, controle op herstel van geconstateerde gebreken, een officieel taxatierapport t.b.v. verzekering of financiering, het zoeken van een geschikte ligplaats etc. Uiteraard wordt voor dit maatwerk een vergoeding gevraagd, maar het concept voorkomt teleurstelling en onvoorziene hoge extra kosten. ♣

20

17

Vrij uitzicht. Is er vanaf de stuurstand(en) vrij uitzicht naar achteren?

je zelf geen vergunninghouder (zendgemachtigde) bent is dit onmogelijk en dien je het apparaat te verwijderen.

Uitrusting De uitrusting is mede bepalend voor prijsonderhandeling. Over zaken als kommaliewant, kookgelegenheid, verwarming, koelkast, aanrecht, drinkwatervoorziening e. d. kan een ieder zelf oordelen. Als er een gasinstallatie aan boord is, controleer dan de slangen op datum. (niet ouder dan 3 jaar). Gebruikte stukjes slang mogen niet langer zijn dan 60-100cm. De rest van de installatie moet in koper zijn uitgevoerd. Verbruiksapparaten moeten een termische beveiliging hebben. Is er minimaal één gekeurde brandblusser van 2 kilo aan boord? Beter: 6 kilo! Zijn er voldoende fenders en lijnen? Zijn er één of meerdere ankers aan boord? Zit daar (voorloop)ketting aan? Functioneert de ruitenwisser? Maakt de hoorn voldoende geluid etc etc… Als het schip met marifoon is uitgerust en onderdeel van de koop vormt moet de zendmachtiging in samenspraak met de verkoper via de IVW divisie Telecom op jouw naam worden overgeschreven. Als

Verborgen gebreken De verkoper moet instaan voor verborgen gebreken, maar wat is een verborgen gebrek? In feite komt dat alleen voor als zelfs een expert het gebrek niet had kunnen voorzien, garantiebepalingen bij bonafide jachtmakelaars daargelaten. Wanneer b.v. een slechte huidplek achter de betimmering verborgen is, zal de rechter ervan uitgaan dat deze betimmering verwijderd had moeten worden voor nader onderzoek. Toch is het laten uitvoeren van een expertise/keuring een goede zaak. Denk echter aan de valkuilen. Experts zijn ook maar mensen. Als de keuringsopdracht door de verkoper/ makelaar is gegeven heb je naderhand bij een geschil geen been om op te staan. De keuringsinstantie zal je niet als gesprekspartner accepteren want je was geen opdrachtgever. Omdat de expertise toch meestal zelf betaald wordt (al of niet verborgen in de aanschafprijs) is het verstandiger deze in eigen beheer te laten uitvoeren. Je bent dan opdrachtgever en staat juridisch sterker bij geschillen en of klachten. Het is in veel gevallen best mogelijk daar met verkoper/makelaar afspraken over te

(Vervolg van pagina 19)

ten systeem kan je de volgende controle uitvoeren. Een heldere blauw/groene kleur en enigszins zoetige geur duidt op echte koelvloeistof. Een witgrauwe kleur duidt op toevoeging die lekkage aan de (kop)pakkingen moet voorkomen. Als je een peilstok in het expansievat steekt, blijft er een witte drabachtige substantie aan kleven. Motorconditie. Peil de olie en controleer de kleur. Goudbruin: olie is voor verkoop ververst, dat is jammer, want onderstaande controle kan dan niet plaatsvinden. Zwart: olie is niet ververst en als je meer zekerheid wilt hebben kan bij vergevorderde onderhandeling overwogen worden een monster van de smeerolie te laten testen. Uit de samenstelling kan een gespecialiseerd bedrijf tot zekere hoogte de conditie van de motor bepalen. De gebruikte olie bevat een slijtagegeschiedenis van de inwendige onderdelen in de vorm van microscopisch kleine deeltjes, zo klein dat deze niet in het oliefilter worden opgevangen. Na analyse krijg je dan een redelijk inzicht in de motorconditie. (o.a bij http://www.martest.nl/) Proefdraaien. Vraag de eigenaar/verkoper of je

de motor zelf mag starten. Voel vooraf of het motorblok warm is. Het kan zijn dat er net een andere aspirantkoper is geweest. Het kan ook zijn dat de motor problemen geeft bij koude start en de eigenaar/verkoper hem alvast heeft laten draaien. Oudere dieselmotoren kunnen een vrij lange voorgloeitijd hebben, maar langer dan 40/50 seconden geeft te denken. Het zou kunnen dat één of meerdere gloeispiralen dan defect zijn. Luister naar het motorgeluid. Een koude diesel mag wat ratelen. Zie: Motor maakt afwijkend geluid. Let op de kleur van de uitlaatrook. Mag bij koude motor wit/grijs zijn, moet bij warme motor praktisch verdwenen zijn. Proefvaart. Werkt de bedieningshendel direct en soepel? Laat met rustige vaart de motor eerst op temperatuur komen. normaal 80-90 graden. (Er behoort een temperatuurmeter op het dashboard te zijn). Denk eraan dat als de juiste temperatuur bereikt is, dit bij de meeste schepen slechts de koelwatertemperatuur is. De totale motor heeft wat langer nodig. Ga nooit met koude motor volle kracht varen. Dit is zeer slecht voor de motor en onbehoorlijk t.o.v. de eigenaar/verkoper. (Vervolg op pagina 18)

18 (Vervolg van pagina 17)

Rook en snelheid. Geef als de motor redelijk op temperatuur is een flinke dot gas. Dit mag geen rookpluim tot gevolg hebben en het schip moet direct reageren. Als een directe snelheidstoename niet of nauwelijks merkbaar is, is óf het motorvermogen te klein óf de spoed/schroef te klein (verkeerd) bemeten. Bij een te grote spoed/schroef zal de motor zelfs niet op toeren komen. Zwarte rook duidt meestal op slijtage van de motor, blauwe rook op onjuiste afstelling of slechte verstuivers. Zie: Motor rookt overmatig. Vaar een tijdje met flink vermogen, blijf rook, geluid en temperatuur in de gaten houden. Trillen en bijgeluiden. Let op overmatig trillen en motorgeluid van het schip. Trillen kan duiden op een beschadigde schroef, speling op het achterlager, een versleten demperplaat of versleten c.q. verkeerd geplaatste flexibele motorsteunen. Maak een noodstop, kijk of het schip binnen een redelijk afstand stil ligt, één à anderhalve scheepslengte en niet helemaal dwars in het vaarwater is gekomen. Laat de nu warme motor met de keerkoppeling in de vooruitstand stationair draaien. Vaart de boot langzaam genoeg? Een ratelend geluid kan duiden op versle-

19

ten of gebroken veren van de demperplaat. De keerkoppeling kan daar absoluut niet tegen en heeft dan mogelijk al overmatige slijtage. Sommige oudere motoren echter draaien stationair niet mooi (niet eenparig) en kunnen daardoor ook een ratelend geluid van de demperplaat veroorzaken. Daar is (behalve het irritante geluid) niets mis mee. Als het schip je verder goed bevalt en tot koop wordt over gegaan kan je altijd nog besluiten de plaat te (laten) vervangen door een duurder exemplaar met kunststof nokken, ook wel gradenplaat genoemd. Koersvastheid. Uiteraard hangt dit af van de omstandigheden waaronder de proefvaart wordt gehouden. Als je op rustig water en bij rustig weer op rechte koers continue moet corrigeren, terwijl er geen speling op het roer werd geconstateerd, kan je beter naar een ander schip uitkijken. Wieleffect en/of roer. Als het schip bij vooruit varen steeds naar één kant trekt is er iets mis met de plaats of constructie van het roer. Dat is niet goed en op de duur zeer vermoeiend. Als het schip bij achteruitvaren naar één kant trekt is dat jammer maar niet verkeerd. Het wieleffect van de schroef heeft dan de overhand. Er zijn maar weinig motorjachten die koersvast ach-

teruit kunnen varen. Golfbeweging. Let bij kruissnelheid op boeg- en hekgolf. Is dat niet overmatig? Aandachtpunten na afloop. Neem na de proefvaart weer een oliepeiling. Er mogen geen waterbelletjes aan de stok hangen. Het kan n.l. zijn dat die verse olie van daarstraks er niet voor niets in zat en dient om een lekke koppakking te verdoezelen. Stinkt het schip na afloop niet naar dieselolie of geschroeid rubber e.d? Controleer tot slot of de gland waterlekkage vertoont. Electrische installatie Bekijk het dashboard. Tenminste aanwezig: -Koelwatertemperatuurmeter, of beter olietemperatuurmeter. -Toerenteller. -Oliedrukmeter. Aanbevolen: -Voltmeter e.v.t. aangevuld met battery energy gauge. -Ampèremeter ter controle van laadstroom. -Urenteller. Bedrading. Bekijk de bedrading onder het dashboard. Ziet het er verzorgd uit, is het geen warboel van aan elkaar geknoopte

verbindingen? Liever geen kroonsteentjes i.v.m. corrosie, maar rijgklemmen. Is een zekeringkastje aanwezig? Accu's. Tenminste twee accu's aan boord (waarvan één als startaccu)? Zijn de accupolen schoon? Een echt versleten accu is op het oog te herkennen. De cellen bij de + pool zijn dan omhoog gewerkt. Stabiliteit. Hoewel dit zeker met persoonlijke voorkeur te maken heeft is het voor de meeste mensen prettig als het schip niet meteen op z'n kant ligt als iemand over het gangboord loopt. Gangboord Loopt het gangboord gemakkelijk, is het breed genoeg? Een goede breedte is die waar een voet dwars kan staan. Reling. Het klinkt misschien raar en de meningen zijn verdeeld, maar een reling langs het gangboord mag niet te hoog zijn. Het liefst niet boven kniehoogte van een volwassene. Gewoon overboord slaan is minder erg dan overboord slaan met een gebroken been doordat het achter de reling bleef haken. (Vervolg op pagina 20)