2015
7.2 VOORT
NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN BEDENKEN Tristan Moorlag Hilbert Postma Rick Rozema Pieter Tichelaar René Koers Koen van Hal
Datum: 22-6-2015 Docent: Richard Vos Onderwijseenheid: 7.2 Productinnovatie VOORT
Inhoudsopgave Stap 1: Vertrekken ................................................................................................................................... 3 Ideation Team.......................................................................................................................................... 6 VOORT-Plannig ........................................................................................................................................ 7 Investering ............................................................................................................................................... 7 Kansrichtingen en inspiratie bron ........................................................................................................... 8 Stap 2: Ontdekken ................................................................................................................................... 9 De ontdekvoorbereidingsworkshop en kansrichtinggesprekken........................................................ 9 Kansen voor de doelgroep ................................................................................................................ 10 Trends, klantfricties en kansrichtingen. ............................................................................................ 10 Digitalisering ...................................................................................................................................... 11 Competitie/Gaming ........................................................................................................................... 11 Beloningen......................................................................................................................................... 11 Coöperatief ........................................................................................................................................ 11 Licht en geluid ................................................................................................................................... 11 Beste kansrichtingen thema 7 ........................................................................................................... 12 Stap 3: Ontwikkelen .............................................................................................................................. 13 Brainstormen: hoe doe je dat?.......................................................................................................... 13 Ideeën genereren .............................................................................................................................. 15 Ideerichtingen maken/ Geeltjesmuur ............................................................................................... 16 Ideemindmaps Concepten ................................................................................................................ 17 Ideemindmaps ................................................................................................................................... 17 Stap: 4 Reflecteren ................................................................................................................................ 19 Visualisaties aangescherpte concepten ............................................................................................ 27 PVE..................................................................................................................................................... 30 Waardering per concept.................................................................................................................... 34 Stap 5: Terugkeren ................................................................................................................................ 37 Individuele delen………………………………………………………………………………………………………………………………41 Individueel deel – Tristan Moorlag.................................................................................................... 41 Individueel deel – Pieter Tichelaar .................................................................................................... 43 Individueel deel – Koen van Hal ........................................................................................................ 47 Individueel deel – René Koers ........................................................................................................... 48 Individueel deel – Rick Rozema ......................................................................................................... 49 Individueel deel – Hilbert Postma ..................................................................................................... 51
2
Stap 1: Vertrekken Er kan gezegd worden dat een goede voorwaarde is om te beginnen met een proces van innovatie er een goede voorbereiding aangekoppeld zit. Zoals de VOORT-methode beschrijft ‘een goede voorbereiding vergroot de kans op succes van de expeditie’ Om het zetten van de eerste stap in de VOORT-methode zijn er een aantal punten belangrijk om te behandelen. Dit zijn: Innovatieopdracht en beoordelingscriteria Deelnemers ideationteam VOORT-planning Investering Daarnaast wordt er nog bij kansrichtingen en inspiratiebronnen stil gestaan om dat deze ook van grote invloed kunnen zijn op een innovatie ‘expeditie’. De eerder genoemde vier punten zijn ook wel programma punten tijdens een innovatiefocusworkshop. Tijdens zo’n workshop ontstaat er een vertrekdocument. Aangezien de projectgroep een innovatiefocusworkshop heeft bijgewoond is die ervaring meegenomen voor het innovatie project en is dit document het resultaat.
INNOVATIE OPDRACHT Het innovatiecluster Drachten (ICD) organiseert de uitvinderswedstrijd 2015: "technisch ondersteunend lesmateriaal primair onderwijs". Dit is een jaarlijkse wedstrijd waarbij universiteiten en hogescholen een innovatief & probleem oplossend product ontwikkelen. De eisen die verbonden zijn aan deze wedstrijd sluiten sterk aan bij de HT-competenties. Om deze reden is dit project opgezet en zal er gewerkt worden aan een innovatief product.
3
Wat is het doel ? ‘De uitvinding is gericht op de vraag hoe techniek ingezet kan worden om kinderen met concentratieproblemen en hun onderwijzers te ondersteunen.’ – ICD, uitvinderswedstrijd (2015) Het doel is om een technische-oplossing te bedenken ter ondersteuning van bestaande lesstof voor één of meerdere vakken waarmee kinderen met concentratieproblemen de voorgeschreven lesstof beter of makkelijker tot zich kunnen nemen. In dit innovatie project zal er gebruik gemaakt worden van een onderzoek-cyclus zoals een Human Technology engineer die zou uitvoeren. Hierbij kan je denken aan het oriënteren van het onderwerp, onderzoek doen naar de doelgroep en onderwerp en het daadwerkelijk vertalen naar een oplossing. In de oriëntatie- & koersfase wordt er achterhaald wat het daadwerkelijke probleem van de opdrachtgever is. Er wordt verdiept in de relevante literatuur wat de basis is van een zoekveld. Verwacht is dat er gebruik wordt gemaakt van de methoden: experts-interviews, observatie en daarnaast sensitivering in combinatie van een focusgroep. Onderzoek zal zich zelf resulteren in een aantal eisen en wensen en zal het einde zijn van fase één. Alle literatuur en alle besluiten betreft het onderzoek zijn te vinden in het onderzoekvoorstel. Vanuit de VOORT-methode zijn er ook een aantal punten die beantwoord worden om de innovatie opdracht scherp te krijgen. Waarom (aanleiding of doel)? Het doel van deze opdracht is het creëren van een technische-oplossing voor concentratie problemen in het primair onderwijs. Wie (doelgroep)? De doelgroep komt voor uit de aanleiding/doel, er moet een oplossing komen voor kinderen in het primair onderwijs. Dit sluit dus aan bij kinderen die in deze fase bevinden. De projectgroep heeft doormiddel van vooronderzoek gekozen voor de ‘scharnierleeftijd’ op deze leeftijd zijn veel kinderen zich aan het ontwikkelen op basis van schrijven en lezen. Dit is rond de 7 jaar. Naast de scholieren in het primair onderwijs is er nog een secundaire doelgroep. Dit zijn leraren die de kinderen bijna dagelijks meemaken en eventuele ouders. Waar (distributiekanalen, landen, regio’s of continenten)? Om de doelgroep goed te bereiken is er gekozen om de oplossing te creëren voor in het klaslokaal. Hier bevinden de primaire doelgroep (kinderen van de schanierleeftijd) en de secundaire doelgroep (leraren) zich. Wat (evolutionaire of revolutionaire concepten)? De insteek is om met een discontinue product te komen. Oftewel een revolutionair concept. Hier is voor gekozen omdat er veel ruimte is om innovatief te denken. Stel dat er uit het onderzoek (dat uitgevoerd wordt) blijkt dat er beter kan ingespeeld wordt op een bestaand product in het klas lokaal. Dan wordt hier een afweging voor gemaakt en zal er op basis van een programma van eisen gekeken worden welke punten het sterkst moeten vertegenwoordigt worden in het product. Vanaf dat punt wordt er definitief gekozen als het product revolutionair wordt of evolutionair. Welke vorm het product zal aannemen zal door een soort gelijk proces worden bepaald.
4
Wanneer (beoogd introductiejaar)? Dit is niet geheel relevant, maar een realistisch introductiejaar zou rond de zomer van 2016 zijn. Welke (criteria waaraan het nieuwe productconcept moet voldoen)? Criteria aan de opdracht vanuit de opdrachtgever.
Er moet een prototype gepresenteerd worden; De oplossing moet ingevuld zijn met een stuk mechatronica; Er moet doelgroep onderzoek plaatsvinden en de uitvinding moet op deze doelgroep getest zijn; dit onderzoek is onderdeel van de eindpresentatie. De uitvinding moet verkoopbaar zijn.
Verder op basis van de vragen van de VOORT-methode wordt er nog een aantal criteria gesteld aan het product. Het moet spraakmakend zijn voor de doelgroep, het moet dus positief ontvangen worden en het gebruik van het product moet eigenlijk vanzelf vanuit de gebruiker komen. Daarnaast moet het product een soort natuurlijk gevoel krijgen in de klas omgeving. Het kan prima zo zijn dat het revolutionair product is maar zou naar verloop van tijd in het totaal plaatje moeten ‘blenden’
5
Ideation Team Kernteamleden René Koers, Projectleider en voorzitter. Pieter Tichelaar, Secretaris en extern contact persoon. Hilbert Postma, Planning en Beheerder v/d Planning. Koen van Hal, Plant (Monitoren van de kwaliteit) Rick Rozema, Beheerder van documenten. Tristan Moorlag, Planning en Beheerder v/d Planning
Rolbeschrijving Ieder groepslid heeft in het project een rol toegewezen gekregen. Projectleider: De rol van projectleider heeft betrekking op vele aspecten van het projectproces. De groepsleider zorgt ervoor dat het project in goede banen verloopt en dat er op de juiste momenten knopen doorgehakt worden. Daarnaast heeft de projectleider overzicht over het gehele project en is de verbindende persoon tussen alle andere rollen. Secretaris: Een secretaris is in eerste plaats verantwoordelijk voor de documentatie van alle groepsprocessen. Dit zijn zowel notulen van vergaderingen als belangrijke output van (creatieve)sessies die de groep heeft. Wanneer er afspraken gemaakt worden is de secretaris de persoon die deze zwart op wit zet. Planner: Omdat het project valt of staat met het naleven van deadlines is het de taak van de planner om de planning nauwlettend in de gaten te houden. De globale planning die in de eerste week va het project gemaakt is wordt door de planner constant bijgewerkt en gecontroleerd. Tijdens groepsvergaderingen geeft de planner een status quo van de planning en attendeert eventueel groepsleden op zaken die nog open staan. Wanneer er op korte termijn iets fout dreigt te gaan dient de planner hier de projectleider van op de hoogte te stellen. Beheerder kwaliteit: De kwaliteitsbeheerder zorgt ervoor dat alle documenten van het project zoals onderzoeksvoorstellen en –rapporten netjes opgesteld worden. De kwaliteitsbeheerder is verantwoordelijk voor de lay-out en is de eindredacteur. Wanneer een van de groepsleden stukken aangeleverd die onder de maat zijn is het aan de kwaliteitsbeheerder om die gene hier op te attenderen. Outsiders
Maria Prins, Docent Hanzehogeschool & Coach-innovatie proces. Innovatie Cluster Drachten, Opdrachtgever innovatie project.
6
VOORT-Plannig Voor een VOORT planning staat 15 weken gepland, echter heeft het ideationteam niet deze tijd beschikbaar voor het creëren van het eerste concept. Daarnaast is de VOORT methode pas later in het proces geïntrigeerd bij het team. Uit de andere delen zal ook blijken hoe er per VOORT stap gehandeld is. Bij sommige stappen zal dan ook duidelijk worden dat hier wat tijd te kort was of dat het juist wel gelukt is. Wel voldoet het proces dat de planning in een geheel is uitgevoerd. Aan het begin van het project is er een document ontvangen waarin de deadline staat van het project. Gebaseerd op eerdere ervaringen is er een planning gerealiseerd die binnen dit tijdsbestek past. De eindpresentatie waar het product concept gepresenteerd moet worden staat op 16 juni 2015. Dit betekent dat voor deze datum het project afgerond moet zijn. Daarnaast is er op 16 april 2015 een tussen moment. Dit moment is een dragons den en staat bijna gelijk de overgang naar fase 2 van het project (concepting). Op dit punt word de eerste versie van het product concept gepresenteerd. Hiervoor moet het onderzoek al eerder voltooid zijn.
Investering De investering in het innovatieproject bestaat uit tijd en geld. De tijdsbesteding die het innovatieproject van de deelnemers vraagt, hangt samen met de rol die ze vervullen. Aangezien dit innovatie project een school project is voor de Hanzehogeschool wordt de factor geld buiten beschouwing gehouden. De investering in dit project bestaat dus alleen uit tijd. De leden uit het gehele ideationteam, dus de kernleden en de outsiders besteden tijd in het traject. De kernleden investeren hier ongeveer tien weken in, Deze weken zullen niet geheel bezet worden voor het VOORT-project maar zal na deze weken wel klaar zijn. De outsiders binnen het VOORT-traject zijn coaches en ook wel de docenten. Dit zijn geheel de docenten binnen HT.
7
Kansrichtingen en inspiratie bron De kansrichting die van belang is wordt bepaald door de ideationteam, gezamenlijk in een brainstorm. In dit geval heeft de groep dit op meerdere manieren gedaan. Door te bekijken van literatuur over de doelgroep en concentratie problemen. Door te kijken welke ontwikkelingen spelen in het basisonderwijs. Daarna is uiteindelijk de gevonden informatie bij elkaar gelegd om aan te strepen wat echt belangrijk is voor het beginnen aan dit innovatie traject. Naast dat de projectgroep gekeken heeft naar relevante bronnen die in verbinding staan met de gegeven wedstrijd informatie. Is er ook gebrainstormd voor kansrichtingen te genereren voor innovatie. Uit deze brainstorming is gekomen dat een belangrijk aspect van dit onderzoek is welke triggers een rol spelen bij het beïnvloeden van kinderen voor vrijwillige concentratie. Deze triggers houden in : beloning, sociaal, invloed en escapisme. Door te onderzoeken waarom deze triggers een rol spelen wordt er een duidelijk beeld gecreëerd aan welke eisen een technisch ondersteuning moet voldoen. Hiervoor is gekozen omdat het vrij interessant is waarom kinderen zich wel langdurig kunnen concentreren op games, maar niet in de les. De bedoeling is dat de triggers die ervoor zorgen dat er vrijwillig wordt geconcentreerd op games terug gebracht worden in een technische-oplossing in de klas.
Figuur 1
Figuur 2
8
Stap 2: Ontdekken Het ontdekken is de tweede fase van het VOORT-traject. In deze fase openen de onderzoekers zich voor indrukken van buitenaf. Het is in deze fase zaak om te ontdekken wie de doelgroep is en wat deze te zeggen heeft. Waar ondervindt de klant fricties? Waar liggen kansen in de markt qua trends en nieuwe technologie? Welke kansen hebben wij als bedrijf? Een model die deze fase goed weergeeft is het inspiratie kompas. In dit kompas zijn de vier richtingen weergeven waarin het voor een onderzoeksteam interessant kan zijn te oriënteren.
Figuur 3 Inspiratie kompas
De ontdekvoorbereidingsworkshop en kansrichtinggesprekken Deze VOORT-workshop is bedoeld om de onderzoekers te ‘primen’ voor het doen van onderzoek naar kansrichtingen. Het doel van deze oriëntatie is om uiteindelijk kansrichtinggesprekken te kunnen voeren met mensen die nieuwe inzichten geven. Dit kunnen mensen uit de doelgroep zijn, experts enz. De nieuwe inzichten kunnen vervolgens met het hele onderzoeksteam gezamenlijk besproken worden.
Kansrichtinggesprekken Ieder groepslid is bezig geweest met het zoeken naar bepaalde kansen. De hoofdopdracht is het vinden van technisch ondersteunend lesmateriaal voor kinderen in het primair onderwijs. Er is hiervoor gekeken naar trends. Welke producten gebruiken scholen bijvoorbeeld op dit moment? Wat zijn de laatste ontwikkelingen in het onderwijs? Wat is concentratie precies en hoe raakt het verstoord? Alle meest belangrijke gevonden kansen uit de markt en uit de resultaten van het onderzoek onder de doelgroep zijn hieronder samengevat. 9
Kansen voor de doelgroep Er is voor het onderzoek eerst gekeken naar de doelgroep. De opdracht omschreef kinderen uit het primair onderwijs. Echter was deze doelgroep naar onze mening te groot en te breed. Er zit erg veel verschil tussen een kind in groep 1 en groep 8. Een kind groeit (mentaal) erg veel in de jaren die hij op de basisschool doorbrengt. Er is daarom gekozen voor de leeftijd van zeven jaar omdat dit valt onder de scharnierleeftijd. Dit is de leeftijd waar kinderen beginnen rationeel denken en meer te redeneren. Dit zijn kinderen uit groep 4 van de basisschool. Dit is een essentiële ontwikkelingsfase van het kind, het kind leert lezen en schrijven en komt in een nieuwe wereld(werkwijze) terecht. Hiermee ontwikkelt het kind zijn geheugen en leert nieuwe methoden en strategieën toe te passen in het dagelijks leven.
Trends, klantfricties en kansrichtingen. Trends in de markt kunnen interessant zijn voor het onderzoeksteam. Door op opkomende trends in te spelen kan een product een ‘hit’ worden. Trends ontwikkelen zich vaak via een vast stramien. Deze kan verklaard worden door middel van een trendpiramide. Grote gestage ontwikkelingen in de samenleving, de megatrends in het model, zijn ontwikkelingen die spreken over een globaal niveau en jaren nodig hebben om te ontwikkelen. Denk hierbij aan globalisering of individualisering. Maxitrends ontwikkelen zich in een kleinere tijd en hebben vooral betrekking tot consumenten en hun behoeften. Een voorbeeld hiervoor is de opkomt van het internet of mobiele telefonie. Microtrends zijn trends die zich in specifieke markten voordoen. Om bij het voorbeeld te blijven, een bepaald merk nieuwe telefoon die een unieke feature heeft. Er is eerst één telefoon met de feature en binnen een bepaalde tijd heeft elke telefoon deze feature.
Figuur 4 Trendladder
Klantfricties kunnen het beste ontdekt worden door met de doelgroep in gesprek te gaan. Hiervoor kan het verstandig zijn om in het begin van het onderzoek voor kwalitatief onderzoek te doen bij een kleine steekproef en de resultaten hiervan later kwalitatief te toetsen aan een grotere groep. Dit kwalitatieve onderzoek kan bestaan uit interviews, vragenlijsten of enquêtes. Soms is het ook mogelijk de doelgroep (al dan niet onbewust) te observeren om zo fricties te ontdekken.
10
Kansrichtingen, trends en klantfricties voor ongedwongen concentratie uit markt en doelgroep. Voor het project van thema 7 is er een uitgebreide deskresearch uitgevoerd naar welke trends er spelen op zowel maxi- als macroniveau. Daarnaast zijn er interviews gehouden met docenten aangezien zijn eigenlijk ‘expert’ zijn op dit gebied. De meest interessante resultaten zijn hieronder uiteengezet.
Digitalisering Digitalisering een grote trend binnen de onderwijsbranche. Vele scholen stappen af van een traditioneel bord met krijt en schaffen digitale schoolborden aan. Deze wijze van lesgeven geeft veel nieuw mogelijkheden. Zo kunnen er op digitale schoolborden (informatieve) filmpjes of animaties afgespeeld worden.
Competitie/Gaming Kinderen zijn van nature erg competitief ingesteld en streven er vaak naar ergens de beste in te zijn. Wanneer een kind bepaalde opdrachten in een spelvorm voorgelegd krijgt kan dit een positief effect hebben op het concentratievermogen. Bij het spelen van games blijkt een kind er moeiteloos tot in staat te zijn uren intensief achter de computer te zitten. In deze elementen komen de volgende twee punten ook terug (beloningen en coöperatief)
Beloningen Beloningen voor goed afgeleverd werk of het behalen van bepaalde doelen motiveert het kind dit te blijven doen. Een beloning hoeft niet altijd in de vorm van een fysiek project te zijn zoals een sticker of een cadeautje. De kracht van een persoonlijk complimenten of even oogcontact heeft al groot effect of het gevoel van erkenning bij een kind. Het werken naar een vooraf vastgesteld doel spoort het kind aan bezig te gaan. Een trend in het onderwijs is niet fouten bestraffen maar goed werk belonen.
Coöperatief Samenwerking is in veel situaties de sleutel tot succes. Ook bij kinderen is het daarom van belang deze vaardigheden al in een vroeg stadium aan te leren. Door sterke leerlingen aan zwakkere leerlingen te koppelen is het mogelijk om beide leerlingen meer te laten bereiken.
Licht en geluid De omgeving waarin de kinderen werken is van grote invloed op de kwaliteit van hun concentratie. Philips is marktleider op het gebied van innovatieve regelbare lichtsystemen die voor elke verschillende fase van de dag een ander soort licht mogelijk maakt. Rekenwerk vraagt bijvoorbeeld weer om een heel ander soort licht dan creatieve bezigheden. Ook geluid is een techniek waar vele nieuwe ontwikkelingen in zijn. Zo heeft onderzoek uitgewezen dat bepaalde soorten achtergrondmuziek met een BPM (beats per minute) gelijk aan het hartritme ervoor kunnen zorgen dat de concentratieboog met vele minuten verlengt kan worden.
11
Beste kansrichtingen thema 7 -Terugkoppeling De kansrichtingen die op dit moment interessant zijn voor het team zijn in de vorige terugkoppeling beschreven. Een ‘beste kansrichting’ is hier moeilijk uit te filteren. Het is in deze fase van het onderzoek belangrijk breed te blijven kijken naar oplossingen voor het probleem en er eventueel zelfs een combinatie van te maken binnen hetzelfde concept. Concentratieverlies of juist het opwekken van concentratie is een moeilijk psychologisch proces die door iedereen anders ervaren wordt. Mede hierdoor is het lastig ons op een generieke kansrichting vast te pinnen. Beste klantfricties -Terugkoppeling De frictie die optreedt in dit project ligt eigenlijk in de basis van het probleem. Kinderen verliezen gauw hun concentratie in de klas en nemen daarin andere klasgenoten mee. Het resultaat is een drukke klas en kinderen die hun werk niet af krijgen. Ontspanning en inspanning moeten beide mogelijk zijn op een lesdag. Het product moet ervoor zorgen dat beide in balans komen.
12
Stap 3: Ontwikkelen Brainstormen: hoe doe je dat? Om te beginnen is iedereen creatief. Het boek geeft aan dat we tegenwoordig gevormd worden door onze omgeving waarin wij opgroeien. Bijvoorbeeld kinderen zijn erg creatief dit komt doordat alles kan in hun wereld. Echter wordt er in de loop van onze leven heel wat aangeleerd. We leren namelijk om binnen een bepaald context te denken dit gaat ten koste van onze creativiteit. In het hoofdstuk ontwikkelen wordt toegelicht hoe je creatief kan denken. Doormiddel van nieuw product brainstorm kan je creativiteit stimuleren. In 1941 heeft een Amerikaan Alex Osborn samen met zijn collega’s een brainstorm ontwikkeld en dit is steeds verder uitgebreid. Het feit is dat brainstormen moeilijk is. Er zijn eindeloze dingentjes die mis kunnen gaan tijdens een brainstorm. Deze eindeloze dingetjes die fout kunnen gaan, kunnen grote gevolgen hebben op het brainstormen. Zoals in het proefschrift te lezen is van How the group affects the mind: effects of communication in idea generating groups. Daarin staat dat sinds de jaren vijftig bekend is dat mensen, als zij alleen werken, meer en betere ideeën verzinnen dan wanneer zij in een groep werken. Het blijkt dat het denkproces van groepsleden wordt verstoord door communicatie binnen de groep. Deze communicatie heeft echter negatieve effecten en groepsleden kunnen elkaar daarin stimuleren. Het grootste probleem van een brainstorm sessie is dat er maar één persoon tegelijk aan het woord is. Dit betekent dat de andere groepsleden zullen moeten wachten. Tijdens het wachten verstoort dit de gedachtegang van de groepsleden. Hierdoor zijn groepsleden minder in staat om voort te borduren op hun eigen ideeën. Daarnaast moeten de groepsleden zich concentreren op de discussie die gevoerd wordt. Hierdoor hebben zij minder aandacht voor hun eigen productidee. Deze effecten zijn zo sterk dat mensen over het algemeen in groepen minder ideeën genereren dan individueel. Echter is het ook mogelijk om ideeën te genereren doormiddel van briefjes of computers. Deze ideeën kunnen worden uitgewisseld en te gelijke tijd worden geschreven of worden getypt. Het uitwisselen van ideeën heeft onder deze omstandigheden een gering stimulerend effect, doordat deze ideeën tot nieuwe associaties en/of ideeën kunnen leiden. De communicatie heeft ook op een andere manier positief effect op de groep. Doordat de ideeën worden uitgewisseld ontstaat de indruk dat dat er nieuwe ideeën mogelijk zijn, waardoor de groep in staat is om langer door te gaan. Dit zal uiteindelijk leiden tot hogere productiviteit. In het kort zijn er twee manieren om groepssessie effectiever te maken. Ten eerste het zorgen dat ideeën worden uitgewisseld. Ten tweede dient de groep opgesplitst te worden in tweetallen. De groep indelen in tweetallen heeft namelijk een aantal voordelen. De groepsleden hoeven weinig te wachten op elkaar, de toegang tot ideeën van de ander heeft een relatief hoog doorzettingsvermogen. (Bernard Nijstad, 2000) Hoe werkt nou eigenlijk zo’n brainstorm? Na veel experimenteren zijn ze tot het zogenaamde new product brainstorm gekomen. Voor de brainstorm zijn 14 deelnemers nodig.
Kernteam – 8 personen Opstappers – 4 personen Outsiders – 2 personen
De deelnemers aan deze brainstorm krijgen tijdens het genereren van ideeën de ruimte om in stilte na te denken. Zij beschrijven hun ideeën op een post-it. Dus de deelnemers beschrijven elk product idee op een apart geeltje. Het is de bedoeling dat de deelnemers zelf de geeltjes verzamelen. Vervolgens zorgt de facilitator ervoor dat twee deelnemers om en om hun ideeën voor te lezen en op te plakken. 13
Dit zorgt ervoor dat de deelnemers gestimuleerd worden om vooral goed naar elkaar te luisteren en om deze idees verder te ontplooien. Om de brainstorm sessie zo goed mogelijk te laten verlopen is het van belang om dit op de juiste plek uit te voeren. Vaak maken bedrijven de fout om dit in het kantoor te doen. Je loopt namelijk het risico dat de medewerkers de neiging hebben om ertussen uit te gaan. Daarnaast geeft een nieuwe ruimte extra inspiratie en zorgt ervoor dat mensen niet meer vast zitten in het vaste denkpatroon. Ook is het belangrijk dat alle deelnemers in een U vorm zitten zonder tafels dat ervoor zorgt dat de deelnemers makkelijk met elkaar kunnen communiceren. Deze manier van brainstorm zorgt ervoor dat er aan het begin van de idee generatie al honderden ideeën op tafel komen. Om te zorgen dat er een juiste sfeer wordt gecreëerd kan er bijvoorbeeld een cartoonist worden ingehuurd. De cartoonist zorgt ten eerste voor de nodige humor. Ook helpt de cartoonist bij het uitweken van de gebruikssituaties of een verpakking. Muziek is een belangrijk hulpmiddel om het proces te sturen. Leg het proces vast met foto’s en of filmpjes zodat in de volgende VOORT etappes anderen zien wat het ideationteam heeft gedaan om tot concepten te komen. Het programma duurt twee dagen inclusief overnachting. Het is aangeraden om een sfeervolle passende brainstormlocatie uit te kiezen. Het tweedaagse brainstorm verloop in 10 stappen: Als de juiste plek is gevonden ben je klaar om te beginnen. Aan het begin wordt duidelijk gemaakt wat de regels zijn en welke afspraken er worden gemaakt. Inleidend gedeelte:
Privacy naar buiten en open naar binnen Iedereen is gelijk Stel jouw oordeel uit Schrijf/ zeg wat je denkt Luister naar anderen Bouw voort op ideeën van anderen Laat je fantasie de vrije loop Maak het je gemakkelijk Mobiele telefoons uit Roken alleen buiten tijdens de pauzes
Ook is het handig om een zogenaamde parkeerboard te gebruiken, hierop kunnen tussen tijdse ideeën worden opgeschreven zodat het proces niet verstoord hoeft te worden. Vervolgens gaat iedereen zich aan elkaar voorstellen.
14
Ideeën genereren De eerste dag bij het genereren van ideeën, producten, diensten of business modellen wordt vijf uur aan besteed. De inspiratie die op is gedaan in de vorige fase wordt toegepast. Voordat dit wordt toegepast wordt er uitgelegd hoe je brainstormt. Hierbij hoort een oefening om deelnemers te inspireren en creatief te laten denken. Het genereren van nieuwe ideeën start met een zogenaamde innovatieopdracht. Bij deze opdracht worden alle ideeën opgeschreven die te binnen schiet. Dit wordt ook wel een braindump genoemd. Denk er wel aan om de respondenten te herinneren aan het ideeboekje. Nadat de ideeën zijn opgeschreven wordt er een rond gegaan om de kans richtingen als extra inspiratiebron te gebruiken. De deelnemers wordt gevraagd om deze ideeën voor de groep voor te lezen en op het geeltjes muur te plakken. Vervolgens kan er begonnen worden met techniek twee dat gaat over de belangrijkste klantfricties die in de spotlight staan. Met behulp van techniek drie wat zou Apple doen? En techniek vier de trend dance. Door dit toe te passen krijg je steeds meer out of the box ideeën. Aan het eind van de sessie hoop je zo’n 500 tot 750 ideeën te hebben gegenereerd. 1. Educatieve tablet door games te spelen leren. 2. Concentratie scherm dat geluid tegen houdt en zicht. 3. Muziek in de klas met een bepaald bpm zodat de leerlingen tot rust komen. 4. Dobbelsteen waarmee leerlingen kunnen aangeven of ze gestoord willen worden. 5. Tafel met een scherm erin waarmee de leerlingen hun werk op kunnen doen. 6. Pratende tafel die aangeeft wat de opdrachten zijn. Zodat het individueel werken wordt beïnvloedt. 7. Quiz-spel element. 8. Pratende smartboard. 9. Concentratie licht. 10. Buiten les geven. 11. Ergonomische klas lokaal.
15
Ideerichtingen maken/ Geeltjesmuur In de volgende fase, idee richtingen is een convergentiefase. Een idee richting is de gedachte gang achter het concrete idee. Dit is dus een abstracter niveau hoger. Deze ideeën worden op gele briefjes geschreven en op de muur geplakt. Daarna wordt gevraagd of de deelnemers de twee favorieten met de meeste potentie willen uitkiezen. Niet alleen op deze twee wordt ingegaan. Het gaat erom dat de twee beste ideeën als uitgaanspunt worden genomen voor het formuleren van een ideerichting. Deze ideeën kunnen gecombineerd worden zodat er één richting versterkt kan worden. De facilitator gaat gezamenlijk met alle deelnemers een omschrijving realiseren voor het ideerichting. Dit proces zal ongeveer dertig tot veertig ideerichtingen moeten opleveren. De facilitator vraagt de deelnemers hun favorieten zeven ideerichtingen uit te kiezen en te stickeren. Vervolgens krijgen de opdrachtgever en de projectleider een wildcard om de finale te beoordelen. Ook zij informeren de groep welke twaalf ideerichtingen er zijn gekozen om verder uit te werken.
Figuur 5 - geeltjes muur
Idee richtingen.
Computers Gamen Muziek Licht Competitief Coöperatief Vrijwillig
16
Ideemindmaps Concepten De volgende dag kunnen de deelnemers met nieuwe energie beginnen met het maken van ideemindmaps en deze omzetten tot een concreet conceptbeschrijving. Aan het eind van de dag heeft de facilitator in overleg met het ideationteamleider vier groepen gemaakt. Elke van deze groepen gaat drie ideemindmaps omzetten tot concrete ideeën. Elke groep gaat aan een aparte tafel zitten om productconcepten te ontwikkelen. Het is makkelijker om de groepen in één ruimte te laten werken. Dit omdat het voor cartoonist en de facilitator praktischer is en dit zorgt voor een betere werk sfeer. De deelnemers kunne beschikken over een computer met daarop een conceptbeschrijvingsformat, de ideemindmap van het concept en de cartoonist die voor elk nieuwe concepten klantsituatie tekent. Ook zijn alle inspiratiebronnen van de eerste brainstormdag aanwezig. Elke groep krijgt één uur de tijd voor één productconcept. Vervolgens kunnen zij verder met het tweede ideemindmap. Dit wordt vervolgens nog één keer herhaalt. De deelnemers zijn vrij voor hun eigen aanpak voor het beschrijven van hun nieuwe productconcept. Echter ken het conceptbeschrijving wel vier onderdelen: 1. Situatiebeschrijving van de klant, behoeftebeschrijving van de klant en de frictie waar de klant mee worstelt. 2. Een praktische beschrijving van onze oplossing. 3. Redenen waarom dit de juiste oplossing is. 4. Afsluitende reclameslogan.
Ideemindmaps 1. Een concentratie scherm die leerlingen kunnen pakken als ze zich afgeleid voelen. Dit scherm zorgt ervoor dat ze afgesloten worden van de omgeving. De leerlingen kunnen zich hierachter verbergen dus wordt het van een bepaald glas gemaakt waardoor de leraar heen kan kijken. 2. De Educube een dobbelsteen die van kleuren kan veranderen en waarop vragen komen te staan met touchscreen. 3. Een tafel met scherm waarop huiswerk getoond wordt. Deze gaat samen met muziek zodat kinderen zich kunnen concentreren. 4. Lichten aan het plafond zodat leerlingen zich beter kunnen concentreren. Elke kleur staat voor een bepaald vak dat zij doen. 5. Kinderen laten bewegen op muziek zodat ze daarna geconcentreerd aan het werk kunnen.
17
Aangescherpte concepten: De aangescherpte concepten en de conceptverbeterwerkshop ging hand in hand, dit is de reden waarom de aangescherpte concepten naar het volgende hoofdstuk zijn verplaatst. De hieronder aangegeven concepten geef een kleine beschrijven over welke concepten we zijn aan gaan scherpen. Uiteindelijk zijn een aantal van deze concepten geïntegreerd in het huidige concept. Er zal dan ook worden toegelicht waarom dit concept is geïntegreerd. Om te beginnen het concentratie scherm dat leerlingen in de klas kunnen pakken wanneer zij afgeleid zijn. Dit scherm zorgt ervoor dat ze afgesloten worden van de omgeving. Echter heeft dit product wel een nadeel. Het concentratie scherm kan ook door leerlingen worden gebruikt om erachter te kunnen verschuilen. Hier is tijdens het brainstormen een oplossing voor verzonnen. Namelijk om het scherm van glas te maken waar van de binnen kant niet door heen gekeken kan worden, maar wel van buiten naar binnen zodat leraar kan zien wat de leerlingen uitspoken. De Educube een dobbelsteen die van kleuren weergeeft met de kleuren groen, oranje, rood. De kleur rood staat voor zelfstandig werken, de kleur oranje voor alleen vragen stellen wanneer echt nodig en groen staat voor samenwerken. Bij het aanscherpen van het concept is er nagedacht hoe dit product effectiever kan worden gebruikt. Daaruit kwam dat de Educube van scherm wordt gemaakt waarop ook vragen en antwoorden op weergegeven kunnen worden. Dit kan gedaan worden doormiddel van touchscreen. Een tafel met scherm waarop huiswerk getoond wordt. Deze gaat samen met muziek zodat kinderen zich kunnen concentreren. Dit concept is een soort van grote tablet waar bepaalde software ondersteuning biedt om lessenstof te verzorgen voor de leerlingen. Hier kunnen bepaalde oefeningen op gemaakt worden. Dit product zal het reguliere lesmateriaal moeten vervangen. Lichten aan het plafond zodat leerlingen zich beter kunnen concentreren. Elke kleur staat voor een bepaald vak dat zij doen. Dit idee is geinspireerd van de philips light. Het licht zorgt ervoor dat er bepaalde hersendelen worden gestimuleerd dat ervoor zorgt dat leerlingen zich beter kunnen concentreren. Kinderen laten bewegen op muziek zodat ze daarna geconcentreerd aan het werk kunnen. In veel literatuur wordt beschreven dat bewegen de hersenactiviteiten stimuleert en er dus voor zorgt dat er beter geconcentreerd kan worden op bijvoorbeeld leren.
18
Stap: 4 Reflecteren Een gebruikelijke testvorm voor nieuwe concepten is een focusgroep. De focusgroep wordt gedaan met zes tot acht klanten die tegelijk in een onderzoeksruimte aan de slag gaan. De VOORT praktijkervaring blijkt dit uitstekend te werken zowel voor consumenten als voor zakelijke afnemers. Een krachtige onafhankelijke marktonderzoeker of VOORT facilitator en een zeer gestructureerde aanpak zorgt ervoor dat individuele meningen niet worden overscheerd door extroverten. Een groot voordeel is dat de kernteamleden de discussie ter plekken kunnen volgen. Ook kan dit live via een beeldscherm in een andere ruimte bekeken worden. Er is dus een directe confrontatie met bepaalde concepten die kansloos zijn of die drastisch verbeterd kunnen worden. Daarvoor is deze fase opgenomen in de VOORT methode. Een alternatief voor testen onder een bepaalde doelgroep, is het testen van nieuwe concepten in een panel van experts. Vaal wordt het panel dan gevormd door mensen die veel kennis en ervaring hebben met een bepaalde waardenketen, discipline of specialiteit. Als er gezocht wordt naar een testruimte is een marktonderzoeksbureau een heel praktische oplossing. Het is wel belangrijk dat er van te voren wordt gekeken naar wat welllicht voor jouw productcategorie een manier is om de nieuwe concepten met de doelgroep te bespreken waar ze gebruikt zullen worden. Er zijn vier aspecten dat inhoudelijk belangrijk inzicht geeft voor nieuwe concepten: 1. Herkent de doelgroep de frictie? 2. Is het concept duidelijk? 3. Is het concept aantrekkelijk 4. Past het concept bij de afzender?
19
Conceptverbeterworkshop Voor het project van thema zeven heeft de projectgroep een focusgroep sessie gehouden met PABOstage lopers. Deze werden gezien als ervaringsdeskundigen op het gebied van kindergedrag in de klas en waren makkelijk benaderbaar. Vooraf werden zij gevraagd een sensitiveringsboek in te vullen waarbij hun eigen concentratie en die van de klas tot hun aandacht werd gebracht. Vervolgens werd de sessie georganiseerd. Een onderdeel van de sessie was het beoordelen van bestaande producten en/of zelf bedachte producten. Hiervan werden de plus en minpunten besproken en vervolgens de potentie van een desbetreffend aspect in een conceptoplossing. De focusgroep werd in open, ongestructureerde, vorm uitgevoerd. Het beoordelen en verder denken op producten en ideeën is gebaseerd op de conceptverbeterworkshop uit de VOORT methode. Deze is terug te vinden in bijlage X: VOORT > conceptverbeterworkshop. De essentie van de conceptverbeterworkshop is het te beoordelen en verbeteren van bestaande producten/ ideeën. Hieruit moeten vervolgens 3 tot 5 verbeterde concepten komen. Goed, leuk middel om te motiveren en te testen.
Getoetste concepten 1. Comop 2. Muziek 3. Wereable 4. Concentratiescherm 5. Educube 6. Edumat
20
Beschrijving: Verbeterde getoetste concepten Tijdens de conceptaanscherpingsworkshop gaan de deelnemers bezig met reflecteren. Tijdens deze fase worden de nieuwe productconcepten getoetst bij diegene die bepalen of ze echt kansrijk zijn: de beoogde potentiële klanten. Dit betekent dat alle producten zo goed mogelijk worden gepresenteerd. Dit is de reden waarom conceptaanscherpsworkshop opgenomen in VOORT. In vier duo’s werken de deelnemers in drie rondes van 45 minuten aan het aanscherpte conceptbeschrijving met alle deelnemers besproken. Dit zorgt er ook voor dat er een concept afvalt. Dit omdat er een geringe toegevoegde voor de doelgroep is of de praktische haalbaarheid gering is. Vervolgens worden de conceptbeschrijvingen na afloop met de opdrachtgever en met de opstappers gedeeld. Dit levert goede feedback op. En zo behoud het draagvlak voor de aangescherpte concepten die klaar zijn voor stap 4: reflecteren.
Concepten 1 De COMOP bestaat uit een touch-scherm dat verwerkt is in de tafel en een LED-strip op de lange en korte zijde van het blad. Op dit scherm kan de leerling instellen welke vlakken van het stoplicht zij het liefste willen hebben. De LED-strip kleurt hierbij mee. Een groen licht bij leerling die benaderd willen worden. Een rood licht bij kinderen die niet gestoord willen worden en een pulserend licht bij kinderen met een vraag. Wanneer twee tafels naast elkaar worden gezet kunnen de schermen aan elkaar gekoppeld worden zodat een groot scherm ontstaat. Deze functie kan gebruikt worden wanneer de kinderen samen aan een opdracht gaan werken. Er worden dan bijvoorbeeld sommen of vragen op het scherm weergegeven die de kinderen samen op moeten lossen. Alle schermen zijn gekoppeld aan het digibord voor in de klas. Zo kunnen de resultaten van verschillende individuele kinderen of samenwerkende groepen met elkaar vergeleken worden. Er ontstaat zo een competitief element. Als beloning kunnen de leerlingen zelf de kleur van de LED-strip instellen. De schermen en LED-strip worden gevoed door een accu in de tafelpoot. Door middel van Wifi hebben alle schermen contact met elkaar. De functionaliteiten van het scherm worden beperkt zodat het scherm geen afleidende factor wordt en er bijvoorbeeld geen spelletjes op gespeeld kunnen worden. Daarnaast heeft de leraar een ‘masterswitch’ waarmee alle schermen uit gezet kunnen worden.
21
Concept 2 Muziek kan de sfeer in ruimtes, de emoties van mensen en de beleving van momenten beïnvloeden. Maar wat er daadwerkelijk in de hersenen gebeurd, daar zijn de meningen over verdeeld. Verschillende onderzoeken tonen aan dat (barok) muziek van rond de 60 tellen per minuut de luisteraar rust kan bieden en daardoor beter kan concentreren. Daarbij helpt het ook omgevingsgeluid te overstemmen. uit ander deskresearch is gebleken dat de doelgroep een concentratieboog heeft van 15 minuten. Wanneer deze is afgelopen moeten zij even iets anders kunnen doen/ afgeleid worden vervolgens weer productief door te gaan. Deze bronnen zijn terug te vinden in nieuw gevonden inzichten in de discussie van het onderzoeksrapport. Door op bepaalde momenten, bijvoorbeeld aan het eind van de dag en/of week ( focusgroep )rustige muziek af te spelen kunnen de kinderen zich beter concentreren. Wanneer de concentratie afneemt en de leerkracht dit opmerkt, aan het eind van de concentratieboog, kan hij de muziek laten opzwepen (ritme en instrumenten) waardoor de klas in de escape modus komt. Daarin wordt getolereerd dat de kinderen even met elkaar praten of iets anders doen. Wanneer vervolgens de muziek weer langzamer ( BPM ) gaat, zullen de kinderen weer bedaren. Eerst zal dit onder begeleiding van de leraar gaan maar naarmate dit meer in het systeem komt, zullen de kinderen hier uit zichzelf op reageren.
Concept 3 Dit Product concept is speciaal ontworpen die wordt toegepast in de klas. De hoofdfeature van de wereable is gerelateerd aan een aantal resultaten uit het onderzoek en voor onderzoek. Door een wereable te ontwerpen die inspeelt op deze concentratie en spanningsboog. Het kind heeft na 15 minuten een minder sterke concentratie dan daarvoor. Door na die tijd een notificatie te sturen of een waarschuwing door een trilling wordt het kind even bewust afgeleid om even rond te kijken. Als er even afleiding is zorgt dat de concentratie boog weer ‘opgeladen’ wordt. Door dit met mate te doen kan er op individueel niveau een gecontroleerde vorm van escapisme plaats vinden. Daarnaast staat Quantified Self ook als een beweging die zich bezighoudt met het doel informatie te verzamelen over zichzelf en hiervan te leren. Als het kind na een bepaalde tijd nog geconcerteerd bezig is of eerder klaar dan 10-15 minuten kan hij op de knop klikken. De wereable leert hier van en kan zo op klas en persoonlijk niveau tijden aangeven.
22
EXTRA FEATURES
Door een de interface klein en beperkt te houden zorgt het armbandje niet voor te veel prikkels. (3)
Via een overkoepeld systeem waar de wereable contact meemaakt zou via het bandje het kind vertelt worden met welk kind hij/zij in een groep je wordt gekoppeld (4)
Er zou een extra lichtje kunnen toegevoegd worden die zichtbaar is, die dezelfde werking heeft als het stoplicht of de dobbelsteen met kleuren. Dit zou ook uitgebreid kunnen of verandert worden in een knop die aangeeft dat een kind een vraag heeft oid.
Daarnaast kan de wereable op persoonlijke wijze de kinderen aansturen tot taken of het geven van complimenten. (5)
Bewegingen meten waardoor er een omgeving factor moet verandert worden. Zoals het kalmeren door middel van rust gevend licht of kalmerende muziek.
23
Concept 4 Het idee is een verbetering op een bestaand product. Sommige leerlingen hebben moeite om te concentreren en kunnen snel afgeleid worden door hun omgeving. Hierdoor is het voor leerlingen lastig om op te letten in de les en kunnen er leerachterstanden ontstaan. Een concentratiescherm biedt een effectieve oplossing om leerlingen af te schermen van visuele prikkels. Op dit moment is er software in ontwikkeling die aan de hand van een aantal door mensen samengestelde variabelen ter plekke nieuwe muziek kan componeren. Wanneer deze software verder ontwikkeld is kan deze worden toegepast op bijvoorbeeld een applicatie voor een tablet, een computerprogramma of een apart apparaat. Door deze toepassing te gebruiken zal de muziek niet in herhaling vallen, wat kan gebeuren bij een afspeellijst. Bovendien zal de steeds vernieuwende muziek een trigger zijn voor kinderen om dit concept te gebruiken in de klas. Echter heeft dit product een probleem. De leerlingen kunnen achter dit scherm zich verbergen voor de leraar en met andere zaken bezig gaan dan met hun huiswerk. Het product is bedoeld om concentratie verlies te voorkomen terwijl bij het gebruik van de concentratiescherm leerlingen zich verbergen en met andere zaken bezig gaan.
Uitleg Tijdens de les van VOORT heeft een projectgroep een leuke presentatie neergezet waarbij een workshop werd gegeven. Hierbij moesten wij per projectgroep een productidee bedenken. Waarbij ik op het idee kwam op het concentratiescherm te gebruiken. Het idee was om het scherm van glas te maken waar de leerling niet doorheen kan kijken en de leraar wel. Zodat de leerlingen zich niet kunnen schuilen achter deze concentratieschermen. Dit scherm kan aan de zijkant opengeklapt worden zodat leerlingen samen kunnen werken aan opdrachten. Aan de zijkant van het scherm bevindt zich een lamp. Deze lamp kan van kleuren veranderen. De kleur rood staat voor niet storen, groen voor samenwerken en er mogen vragen gesteld worden en de kleur oranje staat voor alleen vragen stellen wanneer echt nodig. Dit is een combinatie van de dobbelsteen die wordt gebruikt in het primaire onderwijs.
Onderbouwing Het concept voldoet aan coöperatief werken. De concentratiescherm kan uitgeklapt worden zodat er met de buurman gewerkt kan worden. Dit is erg handig als twee kinderen het licht op groen hebben staan. Het voldoet aan gelijke kansen omdat ieder kind een concentratiescherm mag pakken. Er is dus rekening gehouden met de stoplicht wat al eerder aangegeven is. Het is individueel te gebruiken en zorgt dat je visueel wordt afgesloten ook houdt het geluid tegen. Dit zorgt dat het kind nergens van afgeleid kan worden. Ook is dit een technologische toepassing.
24
Concept 5 De EduCube is een concept wat lijkt op het systeem wat de kinderen nu gebruiken in de klas, het blokje. Op het blokje van nu staat een vraagteken, en een rood en groen rondje. Hiermee geven de kinderen aan of ze gestoord kunnen worden, in stilte willen werken of een vraag hebben aan de leraar. Met de EduCube wordt er gebruik gemaakt van hetzelfde idee, een blokje met verscheidene schermen. Wanneer het kind niet gestoord wilt worden, houd hij of zij de kant ingedrukt met de rode stip, hierdoor krijgt de kubus lichtjes rode oplichtende ribben. Idem dito voor de groene kant. Echter wanneer het kind het vraagteken gebruikt kunnen er een aantal tips of ondersteunende vragen worden gesteld via het schermpje die het kind helpt bij het zelfstandig oplossen van de vragen. Ondertussen kan de leraar zelf bepalen of hij/zij even langs moet lopen wanneer het kind er alsnog niet uit komt.
Features van het concept: Het is klein en simpel in gebruik, waardoor het bureau van de kinderen niet te druk wordt. Het helpt de kinderen om zelf eventuele moeilijke vragen te beantwoorden, waardoor ze niet andere kinderen storen om het te vragen. De vorm en manier van gebruik is grotendeels als bekend bij de kinderen. Door het niet al te felle LED verlichting is het niet afleidend voor het kind zelf en anderen.
25
Concepten 6 Een overlay (placemat idee) die op bestaande schoolbankjes gelegd kan worden. De overlay heeft de volgend functies:
Kan geheel veranderen van kleur (kleur kan door het kind zelf gekozen worden of worden overruled door de docent) De kleur kan zelf door het kind als dat toegestaan is met een touchwiel instellen.
De kleur die de docent kiest kan invloed hebben op de kinderen door bijvoorbeeld een concentratie bevorderde kleur te kiezen
Vier touchvlakken met verschillende kleuren kunnen digitaal op de overlay worden weergeven om klassikaal op het digibord quizzen te doen.
De dobbelstenen die nu gebruikt worden om aan te geven dat je niet gestoord, wel gestoord of een vraag heb aan de docent wordt nu digitaal in de overlay weergeven op de plek van de quiz knoppen.
Een tril functie kan door de docent geactiveerd worden om aandacht te vragen of aan te geven dat ze klaar zijn met een taak.
Om kosten te besparen en het product minder breekbaar te maken werkt de overlay niet als een echt tv of computer scherm met touch. Alleen de gebieden met de quiz tochvakken en een rond tochtwiel om de kleur mee aan te passen zijn aanraakgevoelig. - De placemats zijn via wifi met het digibord verbonden - In de placemats zit een dunne accu die opgeladen kan worden via een mini USB aansluiting - De instellingen zoals wifi en de naam van het kind kan ook via de kabel ingesteld worden.
26
Visualisaties aangescherpte concepten
Figuur 6 – Comop
Figuur 7 - muziek concept
27
Figuur 8 - Wearable armband
Figuur 9 - Concentratie scherm
28
Figuur 10 - Educube
29
Scoren concepten PVE Naast de conceptverbetering heeft de projectgroep een aantal eisen/ wensen verzameld vanuit de opdracht en het onderzoek ( interview, observatie en focusgroep ) . Die zijn in het PVE weergegeven. Om te kijken of de wensen/ tips uit de focusgroep aansluiten bij die van andere leerkrachten en kinderen zijn deze niet opgenomen in het PVE. Wel bestaan er overeenkomende punten, deze zijn vanuit ander onderzoek gebleken, en waarschijnlijk ook de rede dat deze ter sprake zijn gekomen bij de focusgroep. Ook om een dubbele waardering zijn deze punten niet inbegrepen. Pve
1
behoefte
toelichting
bron
mate van belang
1.1
competitief
focusgroep belangrijk kinderen motiveren door in te spelen op de competitieve behoeften
1.2
coöperatief
focusgroep, observatie
belangrijk
kinderen moeten samenwerken, elkaar helpen koppelen sterkere/ minder sterke vaardigheden bij leerlingen
1.3
Gelijke kansen
interview belangrijk bij vraagstellingen en groepsmomenten elk kind de mogelijkheid bieden om mee te doen.
Introverte kinderen betrekken in de groep
deskresearch
1.4
gelijkheid
interview belangrijk ervoor zorgen dat kinderen zich niet ongemakkelijk of minder waardig voelen in de klas
2
implementatiewe ns stoplicht/ blokje
effect
2.01
focusgroep wenselijk laat kinderen non verbaal aangeven of zei open staan/ gestoord willen worden
30
2.02
afschermscherm
focusgroep
wenselijk
2.03
verminderd omgevingsprikkels simpele eenmanstaak
interview
belangrijk
mogelijkheid tot zelfstandig werken 2.04
spanningsboog
focusgroep belangrijk rekening houdend met een spanningsboog van 30 minuten ( aan een taak werken )
2.05
concentratieboog
deskresearch belangrijk rekening houdend met een concentratieboog van 15 minuten ( volledig gebundelde aandacht op een taak )
2.06
moment van de dag
focusgroep, deskresearch
wenselijk
rekening houdend met een kortere concentratie- en spanningsboog in de loop van de dag en week
2.07
spelenderwijs
focusgroep, deskresearch
wenselijk
Speleffect motiveert de kinderen tot presenteren 2.08
plektoewijzing
focusgroep belangrijk om de redenen genoemd in 3.4 en 3.5 moet een wisselende klasopstelling mogelijk maken, dat houdt in dat er enige vorm van flexibiliteit.
2.09
persoonlijke aandacht
focusgroep
belangrijk
mogelijkheid die de leraar biedt om een leerling individueel complimenten, aandacht of correcties te geven.
2.10
licht
interview, observatie, deskresearch
wenselijk
Lichteffecten van de Philps SchoolVision werken positief op de prestaties van kinderen
31
2.11
geluid
focusgroep, deksresearch
wenselijk
achtergrondmuziek werkt in bepaalde situaties positief op de prestaties van kinderen
3
punten van aandacht
toelichting
3.1
eigen bezigheid
observatie wenselijk wanneer kinderen klaar zijn en niks meer te doen hebben gaan zij, onopvallend voor de docent, bezig met eigen bezigheden. Deze kunnen afleidend zijn voor de klasgenoten
3.2
persoonlijk aangepaste bezigheid
observatie
wenselijk
kinderen die sneller/ minder snel werken krijgen een persoonlijk aangepast programma om punt 3.1 te voorkomen
3.3
algehele bezigheid
observatie
wenselijk
kinderen moeten altijd iets kunnen doen wanneer zij hun taak klaar is 3.4
plekvariatie
focusgroep belangrijk op regelmatige basis, na vakanties, groeps opstellingen en plaatsveranderingen om regelmaat te voorkomen en te kijken wat/ wie beter met elkaar werkt
3.5
plektoewijzing
focusgroep belangrijk kinderen moeten een persoonlijk toegewezen en toegepaste plek kunnen krijgen op basis van hun prestaties en vaardigheden
3.6
prikkels
focusgroep
belangrijk
32
het concept mag geen storende factor zijn, niet te veel prikkels geven, wel onderdrukken
4
extrinsieke motivatie: motivatie door externe factoren
4.1
omgevingsfactor geluid
toelichting
deskresearch
wenselijk
rustgevend: +/- 60 slagen per minuut drukker: 65< slagen per minuut 4.2
omgevingsfactor licht rustgevend: koud, fel licht drukker: warm, gedempt licht afleiding na beëindiging concentratieboog/ spanningsboog
4.3
rust
5
intrinsieke motivatie: motivatie door interne factoren
5.1
vrijwillige concentratie
5.1
plezier in gebruik
deskresearch
wenselijk
deskresearch
belangrijk
deskresearch
wenselijk
beloning
wenselijk
eigen invloed op uitkomst
wenselijk
eisen technologische oplossing
opdracht
belangrijk
opdracht
belangrijk
ICT toepassing Megatronica toepassing 5.2
oplossing voor probleem bevorderd de concentratie
33
Waardering per concept De verschillende concepten zijn getest aan de hand van het programma van eisen. De punten werden toegekend doormiddel de aanwezigheid van een aspect en de weging daarvan ( 1 of 2 ). ID
Totaal:
educube
edumat
comop
wearable
scherm
muziek
1,1
0
2
2
0
0
0
1,2
0
2
2
2
1
0
1,3
0
2
1
0
0
0
1,4
2
2
2
1
1
0
2,1
1
2
2
0
2
0
2,2
0
2
0
0
2
0
2,3
2
1
2
1
2
2
2,4
0
0
0
2
0
2
2,5
2
0
0
2
0
2
2,6
0
0
0
2
0
1
2,7
0
2
2
0
0
1
2,8
0
2
2
1
0
1
2,9
2
0
1
2
0
0
2,1
0
2
2
0
0
2,11
0
0
0
0 0
0
1
3,1
0
0
0
0
0
0
3,2
0
0
0
0
0
0
3,3
0
0
1
1
0
0
3,4
0
2
2
0
0
0
3,5
0
1
1
0
0
0
3,6
2
1
1
1
2
2
4,1
0
0
0
0
0
1
4,2
0
2
1
0
0
0
4,3
0
0
0
1
0
2
5,1
2
2
2
2
0
1
5,2
2
2
2
0
2
2
17
29
12
17
28 18
34
Verbeterd concept Aan de hand van de scores is de projectgroep bijeen gekomen om te brainstormen. Door meerdere sterke punten te combineren is de groep tot een concept gekomen.
De CoMop De CoMop is een interactieve mat, die door middel van omgeving factoren moet inspelen op de motivatie en concentratie van de leerling. Een overlay (placemat idee) die op bestaande schoolbankjes gelegd kan worden. Vier touchvlakken met verschillende kleuren kunnen digitaal op de overlay worden aangegeven. Deze vier touchvlakken/knoppen zijn dynamisch. Dit wil zeggen dat deze knoppen kunnen worden aangepast op de situatie in de klas. Deze situatie(s) worden verklaart in de PGI van de leerlingen en leraar in de klas. Het onderzoek dat hier bij hoort heeft een deelvraag die luidt: Welke technische ondersteuningen sluiten het best aan op de behoefte van de doelgroep? Hier uit komen dat de technische ondersteuning onder andere coöperatieve-, competitieve-, belonings- en omgevingselementen moet bieden. Bijvoorbeeld neem het beloning element, het kind heeft goed gewerkt in de klas, als beloning tegen het eind van de ochtend of dag mag het kind een eigen kleur instellen.
‘Uit onderzoek van het NIZW (2003) blijkt dat kinderen veel plezier beleven aan het spelen van spelletjes op de computer, omdat ze zelf ergens invloed op uit kunnen oefenen.’ Omdat het kind zelf invloed heeft op zijn mat kan er een succes factor liggen om hier mee te werken. Hoe wordt de kleur ingesteld ? Door middel van het led licht dat zich in de mat bevindt en een remote verwerkt in de mat met een draai paneel/oppervlak Daarnaast werkt deze functie dubbel, de kind weet als hij goed werkt een kleur mag instellen op zijn CoMop mat.. Kinderen hebben behoefte aan waardering en beloningen voor hun gedane werk. Wanneer een kind weet dat hij/zij een bepaalde beloning krijgt voor een taak of opdracht vergroot dit de (leer)motivatie en dit zorgt voor een betere concentratie en taakgerichte aanpak. Omgevingen elementen in de CoMop mat zijn de invloed van kleur en geluid. De mat kan van kleur veranderen in zijn geheel of de dynamische knoppen die de mat bevat. Door de scroll wheel die de mat bevat kan dit ingesteld worden of wordt dit gedaan door de docent via een console. Als de docent er voor kiest om de kleur ‘op slot te doen’ kunnen de kinderen ook niet de kleur veranderen.
De unieke functie is dat de CoMop een interactief product is maar geen tablet. De mat werkt als een overlay op de bestaande schoolbanken van kinderen. Alleen de gebieden met de quiz touchvakken en een rond tochtwiel om de kleur mee aan te passen zijn aanraakgevoelig. Deze Touch vakken zijn dynamische knoppen en kunnen daarom ook van functie veranderen aan de hand van de situatie die zich voordoet in de klas. 35
Stel er is een topografie quiz met meerkeuze. Er wordt op het digibord aangegeven welke antwoorden beschikbaar zijn en gelinkt aan de kleuren die op de placemats ook beschikbaar zijn. Iedere leerling krijgt de kans om een antwoord te geven op de vraag. Met deze functie is er ruimte op een spel- element toe te voegen en een competitie.
Daarnaast kan de gehele mat ingesteld worden om 1 kleur te bevatten. Afbeelding 11 - CoMop aan met groene kleur Door deze functie zouden groepjes in de klas kunnen gevormd worden. Groep A wordt toegewezen met een groene kleur, op deze manier is het duidelijk welke kinderen bij elkaar in de groep zitten.
36
Stap 5: Terugkeren Terugkeren is stap 5, en daarmee ook de laatste stap de uit wordt gevoerd binnen de innovatie workshops. Bij deze workshop was het de bedoeling om een concept te bedenken en hierbij een business case te maken, om vervolgens deze te presenteren aan de klas. Het onderwerp van deze business case was het project zelf.
Wat is een business case Met een business case wordt het best gekozen productconcept niet alleen onderbouwd met omzeten winstverwachtingen, maar ook wordt de maakbaarheid ingeschat van het concept. Aan de hand van een business case kan beslist worden of het product waarde zal hebben op de markt en bij de doelgroep. Deze mini business case wordt gemaakt aan de hand van zes stappen die hier beneden worden gepresenteerd. In de mini business case workshops worden de ondernemingsplannen per concept opgesteld. Dit wordt vervolgd door het hoogtepunt van de expeditie: de VOORT eindpresentatie aan de raad van bestuur, directie en het management. Uiteindelijk beslissen zij welke MNBC’s worden opgenomen in het reguliere ontwikkelproces. Daarna vindt de overdracht plaats van kennis en ervaringen aan de teams die het product gaan ontwikkelen. Nieuwe kansrijke concepten voor nieuwe producten, diensten of business modellen zijn niet alleen aantrekkelijk voor klanten maar vooral ook voor de eigen organisatie. Bij het vertrek heb je in de innovatieopdracht de criteria al bepaald waaraan het moet gaan voldoen. Conceptboards en uitgewerkte designs zijn daarbij een goed begin. Het moet natuurlijk ook aantrekkelijk zijn voor de klant. In de directiekamer denk je vaak in business cases. Hierbij wordt regelmatig alleen gedacht aan duidelijke strategische, commerciële, bedrijfsmatige en financiële onderbouwingen.
De 6 stappen van de mini business case bij het “vertrekken”
Figuur 12 Business case
37
Stap 1: Dit is klantfrictie Bij deze stap werd opgehelderd wat de frictie was bij de klanten en gebruikers van het concept. Het werd al snel duidelijk dat de situatie was dat kinderen nu vaak erg snel afgeleid waren en een niet al te hoge concentratieboog hebben. Er is dus behoefte naar een product die de kinderen in het elementair onderwijs helpen om een betere concentratie op te bouwen en vast te houden. De frictie hierbij is dan dat wanneer kinderen afgeleid raken en niet veel concentreren op het werk, ze anderen kinderen aan afleiden en aanspreken. Hierdoor raken kinderen uit concentratie en komt het werkt niet goed af. Ook zijn huidige methoden en hulpmiddelen die hierbij moeten helpen niet altijd optimaal.
Stap 2: Dit is ons nieuwe concept De CoMop is een interactieve mat, die door middel van omgevingsfactoren moet inspelen op de motivatie en concentratie van de leerling. Een overlay (placemat idee) die op bestaande schoolbankjes gelegd kan worden met vier touchvlakken van verschillende kleuren die digitaal op de mat kunnen worden aangegeven. Deze vier touchvlakken/knoppen zijn dynamisch. Dit wil zeggen dat deze knoppen kunnen worden aangepast op de situatie in de klas. Deze situatie(s) worden verklaard in de PGI van de leerlingen en leraar in de klas. De doelgroep beslaat elke groep op de basisschool met extra nadruk op groep 4, aangezien hier de scharnierleeftijd ligt van kinderen. Op deze leeftijd leren de kinderen de meeste van hun communicatieve en cognitieve vaardigheden. Hierdoor is het belangrijk dat de kinderen rond deze leeftijd de belangrijke basis van concentratie aangeleerd worden met behulp van de mat.
Stap 3: Dit is het voordeel voor de klant Het voordeel voor de klant met dit product zorgt voor een beter concentratie bij kinderen. De kinderen kunnen met elkaar communiceren zonder een woord te zeggen en elkaar helpen wanneer dat gewenst is. Ook kunnen de kinderen communiceren met de leraar op een betere en effectievere manier dan hoe dat nu gebeurd met behulp van de LED verlichting in de mat zelf. Daarnaast kan de leerkracht data verzamelen via de CoMop, waardoor de leraar beter kan oordelen over een leerling zijn of haar voortgang in de klas. Kort samengevat: -
Beter communicatie tussen de leerlingen zelf en naar de leraar toe;
-
Verbeterd de concentratie van kinderen door te inspelen op cognitieve factoren;
-
Het vergaren van data zorgt ervoor dat de leraar beter en gemakkelijk kan oordelen over een leerling.
Stap 4: Wij kunnen het maken Het product is zeker maakbaar. Alle onderdelen die gemaakt zullen moeten worden bestaan en kunnen deels gefabriceerd worden met een 3D printer. Daarnaast is er programeer werk nodig om het apparatuur te laten communiceren met het digi-bord en de computer van de leerkracht. Verder is bekend dat dit product niet op de markt bestaat, en zijn er geen octrooien die de ontwikkeling van de CoMop belemmeren.
38
Stap 5: Dit gaat het ons opleveren De kosten om het product zelf te maken zal liggen rond de €20,00. Het zal worden kunnen gekocht per stuk waarbij het ieder product opvouwbaar in een dunne doos kan worden gedaan. Als er 6000 exemplaren worden geproduceerd zal dit 6000 x €20,00 = €120.000 kosten. De distributiekosten voor 6000 exemplaren zal rond de €5000.- liggen. Vervolgens zal het product nog moeten worden gepromote, eventueel kan nog een website gemaakt worden: €6000.-
Dit komt samen neer op een totaal bedrag van: Productie 6000 exemplaren = €120,000 Distributie = €5000 Promotie = €6000 Totaal
= €131,000
Per stuk = 131,000/6000 = €21,83 Om vervolgens winst te maken zullen de CoMoppen worden verkocht voor €34,99 per stuk. Hierdoor zal er een winst per product zijn van €13,16. Dit zal zorgen voor een totale omzet van €78.960
Stap 6: Zo gaan wij verder Waarom gaan we verder? Er zal eerst nog goed een nauwkeurig onderzoek gedaan worden naar de doelgroep. Hierop kan het concept wanneer nodig is aangepast worden, zodat dit past bij de behoeften van de doelgroep en dus verbeterd wordt. Een onzekerheid kan zijn dat de CoMop snel beschadigd kan raken doordat kinderen het product bijvoorbeeld laten vallen. Er wordt daarom ook goed gekeken naar hoe dit probleem opgelost kan worden. Daarnaast zit er een accu in dat aan het eind van elke dag opgeladen moet worden. Het is natuurlijk wel handig om dit op een centrale plek te doen. Dit komt omdat er te veel snoeren moeten worden aangesloten om het product van stroom te voorzien. Er kan eventueel ook nog gedacht worden aan een efficiëntere manier van het opladen van de CoMoppen zonder het gebruik van talloze snoeren.
39
Individuele delen Het volgende hoofdstuk geeft alle individuele delen weer namelijk de reflecties van elk project lid van projectgroep 3. Naam:
Studentennummer
Tristan Moorlag Pieter Tichelaar Koen van Hal René Koers Rick Rozema Hilbert Postma
316448 321966 308703 308421 293709 321665
40
Individueel deel – Tristan Moorlag Wat is VOORT? Tegenwoordig is het essentieel om te innoveren. Het is namelijk van belang om producten en diensten zo actueel passend mogelijk te houden. De VOORT methode kan je binnen grote – en kleine organisaties innovatie stimuleren. Elke letter van VOORT is een stap richting een nieuwe innovatie. Niet alleen is het goed voor de innovatie maar ook persoonlijk leer je er erg veel van. Gedurende aantal dagen worden een aantal stappen doorlopen vertrekken, ontdekken, ontwikkelen, reflecteren, en terugkeren om nieuwe diensten of business modellen te ontwikkelen. Het boek spitst zich niet alleen op het bedenken van nieuwe fysieke producten maar ook over diensten, zoals digitale trainingsconcepten en bijvoorbeeld diensten in de gezondheid. VOORT biedt een praktische aanpak doormiddel van vijf stappen waarmee jouw organisatie zelf aantrekkelijke innoverende producten kan bedenken. Het gaat er dan om voor de markt – en voor jouw organisatie zelf aantrekkelijke nieuwe productideeën waarvoor wel intern draagvlak bestaat en waarmee het innovatieproces kan worden gevuld, om het te ontwikkelen en te brengen tot een succesvolle marktintroductie. Dit zodat jouw organisatie kan groeien in omzet, winst, marktaandeel, klanttevredenheid. Nieuwe producten en diensten zijn schaars, terwijl de behoefte erg groot is. Relevante workshoptechnieken: Deze workshop technieken zijn deels toegepast in het project en zullen zeker in de toekomst worden toegepast in projecten of stage en in de toekomst bij een bedrijf. Ook wil ik zelf gaan ondernemen dit is een leuke methode om tot een innovatie te komen. De technieken zorgen ervoor dat er buiten contexten gedacht wordt. Dit zorgt voor nieuwe inzichten deze kunnen leiden tot nieuwe innovaties. Het moeilijke van innoveren is dat de markt eromheen ook snel handelt en consumenten veranderen snel van behoeften. Het kost bedrijven veel tijd en geld om tot een innoverend product te komen. Soms zijn de concurrenten voor en kan een bedrijf serieuze schade doen. Creativiteit en complexiteit handelen: Door eerst buiten bestaande contexten te denken en te dromen worden er een heleboel out of the box ideeën gegenereerd. Deze ideeën leidden vaak tot nieuwe innovaties. Binnen het project zijn wij dan ook tot een idee gekomen dat anders was dan andere die deelnamen aan de Dragons Den. De VOORT methode is zeer aantrekkelijk om te gebruiken, echter is het niet zo simpel als het lijkt. Om bijvoorbeeld een goede brainstorm sessie te kunnen uitvoeren dient rekening gehouden te worden met een tal van regels waaraan de deelnemers zich moeten houden. Daarnaast is het essentieel dat iedereen zich op zijn gemak voelt. Tijdens deze workshops moet je je constant afvragen of je op de juiste weg bent.
41
Professionalisering: Tijdens de presentatie die wijzelf moesten geven heb ik de workshop verzorgd. Hierbij kom je er achter dat deze methoden goed werken. Wel is het lastig om mensen in een bepaalde zetting te laten nadenken over innovaties. Vaak krijg je vragen zoals wat moeten we verzinnen dan? Veel organisaties besteden weinig geld en tijd aan de voorkant van het innovatieproces. Onderzoek toont aan dat dit wel de moeite waar is. Bedrijven die hier wel aandacht aanbesteden versnellen de ontwikkeltijd van een nieuw product, besteden een groter deel van hun product ontwikkelingsspanningen aan projecten die later succesvolle nieuwe producten opleveren. Daarnaast creëren zij een grote positieve invloed van dit proces op de organisatie en vergroten de kans dat de product ontwikkelprogramma’s de bedrijfsdoelstellingen halen. Methodisch en reflectief denken en handelen: Tijdens de VOORT lessen hebben we veel geleerd over hoe je kunt brainstormen. Brainstorm sessie houden bijvoorbeeld is niet heel eenvoudig. Bij deze brainstrom sessie dien je rekenen te houden met heel wat regels om het zo effectief mogelijk te laten lopen. Daarnaast wil je natuurlijk dat deze ideeën worden omgezet in winst? Het is daarom goed om na te denken of het idee haalbaar is. In de Dragons Den waren de dragons ook erg kritisch op de haalbaarheid van het product. De workshop die de gehele colleges zijn gegeven hebben een goed beeld gevormd om tot leuke creatieve concept ideeën te komen. Om deze ideeën te laten werken is het natuurlijk verstandig om te kijken of er behoefte is naar een bepaald nieuw product idee. In het gastcollege octrooirecht is ons geleerd om in de databanken van de octrooien te kijken of bepaalde technische toepassingen al bestaan. Het is daarom ook essentieel om contant een manier van kijken en denken van bestaande patronen te doorbreken. Kortom dit lijkt mij een hele effectieve methode dat bij bedrijven kan worden toegepast om constant voor te lopen op de concurrenten. Door deze methode goed uit te voeren en het zorgen dat mensen buiten de aangeleerd contexten kan denken je tot mooie nieuwe ideeën kan komen. Een leerzame les wat ik zeker meeneem om later zelf toe te passen. Sociaal communicatieve bekwaamheid: De communicatie tussen de projectleden is essentieel voor de samenwerking. Er is dan ook van te voren vastgesteld welke communicatiemiddelen er worden gebruikt. In dit geval hebben wij gekozen om gebruik te maken van Whatsapp en Googledrive. Aangezien niet iedereen altijd Whatsapp leest is er afgesproken om de afspraken tijdens een vergadering te maken zodat er geen misverstanden ontstaan. Het was de taak van de projectleider om deze aan te maken en alle gegevens te verzamelen. Uiteraard heb ik hierbij geholpen een goed begin is het halve werk. Doordat de communicatie niet altijd vloeiend verliep heb ik soms het voortouw genomen. Dit omdat de projectleider een stil persoon was en niet echt het voortouw nam. De resulteerde goed maar zorgde wel voor wat onduidelijkheid. In thema 8 hebben we een nieuwe projectleider gekozen.
42
Individueel deel – Pieter Tichelaar Wat is VOORT?
Figuur 13 VOORT
VOORT staat voor een innovatie traject/reis of zoals in het boek gezegd wordt: expeditie. De VOORT methode betekent in mijn ogen een methode die gecreëerd is om binnen een aanzienlijke snelle tijd (15 weken staan hier voor) tot een innovatie te komen binnen een bedrijf of groep van enthousiaste en professionele teamleden. Dit team bestaat uit interne mensen van een bedrijf aangevuld met externe ‘experts’. VOORT is dus een afkorting voor Vertrekken, Ontdekken, Ontwikkelen, Reflecteren en Terugkeren. Elke letter staat dus voor één van de vijf stappen die gestapt wordt in het innovatie proces. Door de verschillende ‘stappen’ die gezet worden heb je ook meer het idee dat deze reis met redelijke vaart wordt volbracht. De methode biedt een aantal workshops die eigenlijk van belang zijn deze stappen te maken, maar bieden dan ook echt een uitkomst. Oftewel deze methode geeft een goede indicatie van een gestructureerd en gepland proces voor innovatie.
43
Stap 1: Vertrekken De eerste stap heeft een tijdspan van ongeveer 5 weken, hier wordt hard gewerkt aan een goed uitgewerkte voorbereiding om het innovatieproces goed te doorlopen, daarnaast wordt een ideaal ideationteam samengesteld en gebrainstormd over welke richting het project op gaat. Stap 2: Ontdekken de tweede stap duurt ongeveer 6 weken en neemt deze tijd vooral om de opgedane ervaringen te incuberen. Maar er is vooral aandacht voor kansrichtingen, trends en technische ontwikkelingen. Het team gaat er op uit om de juiste indrukken op te doen. Stap 3: Ontwikkelen De derde stap een kort, intensief proces van twee dagen waarin nieuwe ideeën worden bedacht en uitgewerkt tot productconcepten. Het ontwikkelen van nieuwe productconcepten is het creatieve hoogtepunt van de reis. Het bestaat uit een tweedaagse ‘new product brainstorm’ en een ‘conceptaanscherpingsworkshop’. Stap 4: Reflecteren Nadat er een aantal concepten zijn ontstaan moet er bepaald worden welk concept echt doorslaggevend, aantrekkelijk en innoverend is. In een periode van ongeveer drie werken worden de concepten getest aan de hand van focusgroepen, doelgroep feedback en reflecties. Stap 5: Terugkeren De laatste fase in de VOORT methode neemt vier weken de tijd, na deze stap is het proces voltooid en is er in een redelijke tijd een case opgesteld voor een innovatief product. Bij de stap terugkeren wordt er dan ook de uiteindelijke concepten vertaald naar een mini business case. Mocht een concept gerealiseerd worden, dan is er voldoende informatie beschikbaar in deze case. Hierna is het traject voltooid.
44
Relevante workshoptechnieken: Zoals net benoemt biedt de VOORT methode een aantal workshops die per stap van belang zijn om de stap te kunnen maken. En zijn daarom ook wel in zekere mate allemaal belangrijk voor het ideationteam innovatie project. Hoewel springen er twee workshops meer uit dan de anderen en zijn daarom relevant voor mij om die hier nog eens te benomen. De relevantie wordt bepaald door te kijken hoe relevant deze zijn voor een HT-ingenieur. WORKSHOP REFLECTEREN ( STAP 4) Deze workshop stond in het teken op het terug kijken van een gekozen concept. Is dit concept goed genoeg en wat kan er nog beter. In dit geval werd er gekeken na drie verschillende smartwatches van verschillende fabrikanten. De smartwatches werden getest op verschillende niveaus bijvoorbeeld hoe goed het product bij het bedrijf ’s imago aansluit. Door meerdere stappen te door lopen en deze testen uitvoeren heeft mij dit een beter beeld gegeven hoe ons eigen concept getest zou kunnen worden, zelfs nadat het gepresenteerd is tijdens de Dragons den. DAGDEEL TERUGKEREN ( STAP 5) Tijdens de workshop van terugkeren was het hoofddoel om een eventueel hoofdconcept uit te werken, hiervoor is in de projectgroep niet voor gekozen maar wel voor concept wat eventueel had gekozen kunnen worden. Daarnaast werd er bijvoorbeeld gevraagd hoe het concept zou kunnen toegepast worden buiten het project. Hier hadden we nog niet eerder over na gedacht en is daarom ook als extra punt op het programma van eisen meegenomen. Deze workshop was nog een goede reminder voor wat er met het project moest gebeuren. Creativiteit en complexiteit handelen: Voor het project is er gekeken na een technische oplossing; “Vind een innovatie oplossing voor concentratieproblemen in het primair onderwijs en maak gebruik van mechatronica.” Om aan deze eisen te voldoen, is er een zoekveld gecreëerd. Mijn taak hier binnen was deskresearch doen naar ‘triggers’- een soort stimuli die een leerling vrijwillig ergens toe zet. Ik heb vooral onderzocht hoe bijvoorbeeld deze triggers (die vaak terug komen in games) toegepast zouden kunnen worden in een toepassing in de klas. Door voldoende informatie te vinden over deze triggers heb ik de project groep kunnen overtuigen om deze triggers mee te nemen als onderdeel van het onderzoek dat vooraf werd gedaan. Professionalisering: Als een projectgroep goed kan samenwerken heeft dit meestal ook effect op mij, hierdoor kan ik me goed inzetten. Maar het is daarnaast ook van uiterst belang dat je als individueel ontwikkeld. Binnen dit traject zijn er bijvoorbeeld meerdere malen waar je de kans kan grijpen om dit te doen. Een situatie die zich voordeed tijdens de laatste dagen van het traject, rond de dragons den was het feit dat er een aantal zaken niet op tijd waren afgerond volgens de afspraak. Rapporten moesten nog een laatste check krijgen, er ontbraken nog een aantal belangrijke data en etc. Dit gaf mij de aanleiding om de projectgroep bij elkaar te roepen. Om alle taken te voltooien op tijd, was er dus een strakke planning nodig, met de nodige intervallen op de dag, heb ik de taak genomen om de regie te nemen en om de driekwartier te checken hoe het proces verliep over de dag. Ik was de gehele tijd bereid om te helpen en vragen waar bijvoorbeeld hulp nodig was. Dit resulteerde dat binnen een korte tijd het werk als nog binnen voldoende tijd af was.
45
Methodisch en reflectief denken en handelen: Nu we thema 7 bereikt hebben is er ondertussen wel wat ervaring in het plannen van opdrachten. Het opstellen van PGI’s, het uitvoeren van voor- en doelgroep onderzoek. Dus op basis van voorafgaande project kan er systematische planning gemaakt die realistisch te halen is. Ook door ervaring van vorige projecten zijn we ook , oftewel persoonlijk efficiënter te werk te gaan. Dit resulteerde dat het vooronderzoek relatief snel uitgevoerd is. Er is toch aantal dagen voor uit gestrekt maar kijkende naar voorgaande project is er veel meer behaald. Tijdens de ervaring die opgedaan is uit vorig thema is er nu bijvoorbeeld een heel breed vooronderzoek gedaan, zodat er tijd overbleef om op de kansrichtingen de diepte in te gaan en vervolgens weer de breedte te pakken. Doordat deze ervaring is opgedaan is het vaak makkelijker te beslissen welken taken wel uitgevoerd moeten, welke taken niet en in de juiste volgorde. Sociaal communicatieve bekwaamheid: Goede communicatie is een prioriteit in een projectgroep, wanneer er gewerkt wordt in groepsverband ga ik er vanuit dat dit goed moet verlopen. Omdat er soms een iets te gezellige sfeer kan ontstaan in een projectgroep hebben we als groep een aantal afspraken gemaakt voor het traject die ontwikkeld waren zodat er voldoende vooruitgang was in het gehele project. Nu kwam het wel eens voor dat na een fase (bijvoorbeeld het opleveren van het onderzoeksvoorstel) deze vooruitgang wat stagneerde. Maar door een sociale rol te spelen in de groep was er vaak begrip om vaker bij elkaar te komen om samen een dag lang aan het werk te gaan.
46
Individueel deel – Koen van Hal Wat is VOORT? De VOORT innovatiemethode biedt structuur aan in het innovatieproces. Middels vastgestelde stappen kan men een iteratief, gestructureerd innovatieproces volgen. Een extra voordeel is dat naast de structuur ook de bekende valkuilen worden vermeld. De stappen worden metaforisch beschreven doormiddel van een reis. Deze zijn weergegeven op de kaart hiernaast. (figuur 1 ) De vijf stappen zijn; Vertrekken, Ontdekken, Ontwikkelen, Reflecteren, Terugkeren.
Figuur 1: complete voort innovatiekaart
De vijf stappen zullen hieronder kort worden beschreven. Elke stap maakt gebruik van een stuk kaart en daarbij horende activiteiten, deze zijn voor elke stap weergegeven. De, voor mij, belangrijkste workshoptechnieken staat dikgedrukt weergeven. Hier heb ik het meest van geleerd.
47
Activiteiten/ workshoptechnieken Innovatiefocusworksh op Kernteamkennismakin g Kick-off workshop
Deliverables Innovatieopdracht Teamsamenstelling VOORT planning Vertrekdocument Kansrijke doelgroepen 6-10 Kansrichtingen
In deze stap wordt het vertrekdocument opgeleverd. Activiteiten/ workshoptechnieken Ontdekvoorbereidings workshop Verkennen TRENDS & technologie Klantfricties achterhalen Verkennen kansrichtingen Ontdekworkshops
Deliverables Beste kansrichtingen Beste klantfricties Een 'open mind'
In deze stap worden kansen en fricties worden achterhaald Activiteiten/ workshoptechnie ken New product brainstorm Conceptaanscher pingworkshop
Deliverables
500-750 ideeën 30-40 ideerichtingen 12 concepten 12 aangescherpte concepten Twaalf nieuwe concepten gereed voor marktonderzoek
In deze stap worden nieuwe ideeën gegenereerd en omgezet tot concepten
48
Activiteiten/ workshoptechnieken Concepten toetsen
Deliverables 3-5 aangescherpte getoetste concepten
Conceptverbeterwor kshop In deze stap worden de concepten getest en verbeterd.
Activiteiten/ workshoptechnieken Vier mini new business case workshops VOORT eindpresentatie Concept-overdrachtworkshop
Deliverables 3-5 mini new business cases gereed voor ontwikkeling Een effectief ideation proces Een innovatieve mindset
In de laatste stap word er per case concept een mini business case opgesteld http://www.voort-innovatie.nl/voort-stappen/ geraadpleegt op : 15/04/2015
49
Creativiteit en complexiteit handelen Situatie
De opdracht voor het project in thema zeven luidde: vind een innovatie oplossing voor concentratieproblemen in het primair onderwijs en maak gebruik van mechatronica. Zelf hebben wij invulling gegeven aan innovatief en magatronisch, concentratieproblemen en primair onderwijs.
Taak
Mijn taak was doormiddel van deskresearch verschillende definities van concentratieproblemen op te zoeken.
Actie
Uit deskresearch bleek dat er concentratieproblemen en stoornissen bestonden. Concentratie wordt gedefinieerd als gebundelde aandacht en bestaan gedwongen en ongedwongen. Hieruit is gekomen dat wij als projectgroep de concentratie positief willen benaderen. Ongedwongen.
resultaat
Naast mijn deskresearch deden mijnprojectgenoten ook onderzoek. Naast een breed onderzoek gedaan te hebben zijn er keuzes gemaakt (zoals hierboven) waaruit een zoekveld ontstond. Het volgende stond in het zoekveld: ongedwongen, vrijwillige concentratie bij kinderen in groep 4 ( scharnierleeftijd ) die gebruikmaken van coöperatieve, competitieve en cognitieve elementen.
Professionalisering: Situatie
Na het uitvoeren van het onderzoek startte de Idea generation fase, mijn persoonlijke concept werd gezien als potentie hebbend, maar niet werkend en vermarktbaar.
Taak
Ik zag meer potentie in mijn concept en mijn taak hierin was bewijzen dat het zou werken. Met ondersteunende materialen zou ik mijn projectgenoten kunnen overtuigen.
Actie
Ik ben deskresearch gaan doen over de invloed van geluid en licht op mensen. Hieruit bleek dat dit goed kon werken.
Resultaat
Met mijn nieuw gevonden literatuur en onderbouwing vanuit onze eigen resultaten waren mijn projectgenoten het met mij eens en konden een projectgenoot en ik perfect onze concepten koppelen.
Methodisch en reflectief denken en handelen Situatie
Tijdens het brainstormproces werden er ideeën opgedaan voor concepten.
Taak
Dit moest echter wel gestructureerd gaan, aan de hand van onze resultaten en succesfactoren. 50
Actie
Alle wensen, eisen, aspecten of functionaliteiten werden op (meerdere) post- its geschreven. Vervolgens werd er openlijk gesproken over hoe bepaalde eigenschappen bij elkaar aansloten. Dit werden steeds bredere netwerken die ook weer individueel op andere te koppelen waren.
Resultaat
Uiteindelijk kwamen er verschillende duidelijke groepen uit. Eén daarvan was een beloningsysteem dat inspeelde op de concentratieboog, een andere doormiddel van cognitieve middelen op de natuurlijke concentratieboog in te spelen.
Sociaal communicatieve bekwaamheid Situatie
Bij, onder andere, het brainstormproces hierboven beschreven had ik een leidende rol.
Taak
In de projectgroep had ik geen echt leidende rol maar tijdens werkmomenten en overleg voerde ik vaak het gesprek aan. Ik noemde een onderwerp en lette er specifiek op dat iedereen aan het woord kwam. Dit heb ik geleerd uit eerdere feedback op mij.
Actie
Ik nam aak het initiatief om even de koppen bij elkaar te doen of ideeën en gevonden dingen te noemen of groot op te schrijven ( whiteboard of notities ) om vervolgens samen op een lijn verder te kunnen.
Resultaat
Door deze momenten konden wij vaak weer efficiënt doorwerken doordat iedereen weer op de hoogte was, werden nieuwe inzichten duidelijker en kregen wij nieuwe ideeën.
51
Individueel deel – René Koers VOORT is een samentrekking van vijf verschillende stappen: -
Vertrekken;
-
Ontdekken;
-
Ontwikkelen;
-
Reflecteren;
-
Terugkeren.
De voort innovatiemethode is bedoeld om structuur te brengen binnen groepen en bedrijven bij een innovatieproces. Deze methode biedt vele workshops aan om de niet alleen de samenwerking tussen de teamleden te verbeteren, maar ook om veel verschillend structuren aan te leren. Bij het leren van deze structuren tijdens de verschillende workshops leren de deelnemers niet alleen over de voordelen, maar ook eventuele valkuilen waar de deelnemers aan moeten denken bij het uitvoeren van de structuren in het innovatieproces. Wat houden de workshops in? Vertrekken In deze fase leer anderen beter te kennen. Het is de basis van elk project om de andere projectleden beter te leren kennen. Je komt regelmatig nieuwe en onbekende mensen tegen in het dagelijkse werk nadat je afgestudeerd bent en een begint te werken aan je carrière. Een ander beter te leren kennen is dan erg belangrijk. Je kan hiervoor verschillende kennismaking spellen bij uitvoeren met meerdere mensen, of in het geval van onze les: Het leeghalen van de portemonnee, en over de inhoud te vertellen. Ontdekken Tijdens de workshop ontdekken wordt er meer over te markt geleerd. Er wordt gezocht naar trends die zich erg spelen in het hedendaagse leven. Deze trends worden geanalyseerd waarna de sterke en zwakke punten uit de trends worden gehaald. Op deze sterke punten wordt dan verder door gedacht waarmee eventueel een gat in de markt gevonden kan worden. Ontwikkelen In deze fase wordt de schakeling gemaakt van het vooronderzoek van het onderwerp of het probleem naar een concept. In deze workshop worden de deelnemers geleerd over de het bedenken van ideeën door middel van de vele fasen van het ‘brainstormen’. Voor het brainstormen is een 52
probleem voorgelegd die dan op alle mogelijke kanten benaderd wordt waar de deelnemers vervolgens een concept bij moeten bedenken. Reflecteren In deze een na laatste fase worden de deelnemers geleerd over het reflecteren van de concepten bij wat ze horen te doen. Er wordt gekeken naar wat het concept kan, of deze goed bij de doelgroep past en of deze ook goed zullen doen waar deze ook echt bedoeld voor zijn. In ons geval is dat gedaan bij verschillende ‘smart watches’ die zijn beoordeeld op verschillende punten, waarna sterke en zwakke punten naar boven zijn gehaald. Terugkeren In deze laatste fase worden de deelnemer geleerd over de verschillende business cases die opgesteld moeten worden om uiteindelijk ook echt waarde aan het product te geven. Met behulp van dit business case kan goed aangeven worden wat de klant aan het product heeft, wat de voordelen en/of nadelen zijn, hoeveel het kost om het product te maken etc. Aan de hand van de business case wordt beoordeeld of een product uiteindelijk ook kan worden doorgevoerd of niet. Relevante workshops Hoewel binnen het VOORT allen stappen belangrijk zijn, waren er een aantal wel interessanter dan de ander. De workshop die ik het meest relevant vond was de workshop ontwikkelen en terugkeren. Dit komt grotendeels doordat deze ook goed toepasbaar waren bij ons project op dat moment. Ontwikkelen In het stap ontwikkelen hebben met een groep aan een brainstorm sessie meegedaan om een nieuw product te verzinnen met een bepaalde scenario. Door de verscheidene stappen steeds dieper in te gaan kwamen er leuke, maar ook creatieve ideeën uitgerold. Zo hebben we bijvoorbeeld een robot ober bedacht die werkt op voedselresten. Dit hele proces is zeer belangrijk, en ook in ons project aangezien wij ook een concept moesten bedenken. Terugkeren Met de workshop terugkeren moesten we met ons projectgroepje een concept bedenken binnen het kader van ons project met de informatie wat we al wisten. Dit was interessant om te doen aangezien we onze kennis over het onderwerp wat op de proef konden stellen en anderen hun creativiteit konden zien. Deze stap was ook enorm belangrijk binnen ons project aangezien daar de hele “reis” als het ware wordt afgesloten.
53
Creativiteit en complexiteit handelen Situatie In thema 7 moest een concept bedacht worden. Dit concept moest horen bij de opdracht: “Vind een innovatie oplossing voor concentratieproblemen in het primair onderwijs en maak gebruik van mechatronica.” Om deze opdracht uit te voeren hadden we een zoek veld uitgezet, waar we deskresearch in gingen doen om van daar uit een concept te ontwikkelen. Taak Mijn taak bij het vinden van informatie binnen dit zoek veld, was om research te doen op de scharnier leeftijd van kinderen en of ze bij deze leeftijd ook beter beïnvloed konden worden of niet. Actie Toen de deskresearch grotendeels afgerond was, kwam naar voren dat de scharnierleeftijd van kinderen rond de 7 jaar was. Rond deze leeftijd zitten de kinderen in groep 3 en 4, en gaan dan de wereld op een geheel andere manier zien: ze krijgen structuur in hun leven, en leren dus anders denken. Dit houdt in dat rond deze leeftijd het de beste tijd was om deze concentratie aan te leren. Resultaat Het resultaat van deze deskresearch samen met al die van mijn projectleden, is dat we een goede basis hadden neergelegd waar we ons project op konden bouwen en hier verder op konden onderzoeken. Namelijk, hoe kunnen we door het gebruik van coöperatieve en competitieve elementen zorgen voor vrijwillige en ongedwongen concentratie bij kinderen in groep 4 (die zich dus in het scharnierleeftijd bevinden). Professionalisering Situatie Nadat het onderzoek was uitgevoerd en de resultaten waren uitgewerkt, kon de idea generation en het brainstormen van start gaan. We moesten een concept maken die zich goed verbind met de resultaten van het onderzoek. Taak Ik had zelf een concept bedacht waarvan ik dacht dat die wel gemakkelijk toepasbaar zou zijn. Echter was het na het samenbrengen van de anderen concepten toch een wat minder praktisch concept. Hoewel het concept zelf erg goed was overeengekomen met de resultaten, was de functionaliteit ervan (het stoplichten blok) erg goed. Actie Naar aanleiding van alle concepten zijn we vervolgens goed gaan nadenken hoe we verder moesten. Aangezien bijna alle concepten wel een sterke kant hadden, hebben we deze grotendeels samengevoegd totdat iedereen tevreden was met het concept. Resultaat Het resultaat hiervan is een concept dat alle goede functionaliteiten van elkaars concepten heeft, en nog steeds gemakkelijk en praktisch in gebruik is. Hoewel sommigen concepten een beetje “vaag” waren, was na het uitvoeren van veel deskresearch dit wel de goede keuze geweest. 54
Methodisch en reflectief denken en handelen Situatie Er waren enorm veel taken binnen het project die gedaan moesten worden. Ik had verscheidene taken binnen het project zoals het schrijven van documenten, het uitvoeren van een observatie onderzoek samen met een ander projectlid en nog andere verscheidene dingen. Actie Ik heb door middel van reflectief te kijken op voorgaande projecten mijn ervaring daarmee meegenomen en op systematische wijze de documenten uitgetypt binnen de haalbare geplande deadlines. Door de ervaring ben ik zelf ook efficiënter gaan werken, en zijn de taken ook veel sneller af dan voorheen. Resultaat Het resultaat hiervan is dat we alle taken op tijd binnen de deadlines af hebben gekregen. Hierdoor was er veel minder stress binnen de groep dan de projecten daar voorheen wat enorm fijn was.
55
Sociaal communicatieve bekwaamheid: Situatie Binnen de projectgroep was ik de projectleider. Als projectleider had ik dus meestal een leidende rol. Taak Binnen het project was ik dus de projectleider, wat ik dan vooral deed is kijken hoe iedereen er voor stond, en of ze het binnen de gestelde deadline af konden krijgen. Actie Ik vond het zelf soms nogal moeilijk echt de leiding de nemen binnen de groep, ik wou niet het gevoel geven dat ik anderen constant in de nek zat. Hierdoor kwam gebeurde vaak dat ik zelf niet echt als projectleider gezien kon worden en soms meer echt als projectlid terwijl een ander soms meer het woord had. Resultaat Het resultaat hiervan is dat ik van mijzelf nu meer bekend ben hoe ik ben in deze rol. Dit houdt in dat ik nu zelf ook een beeld heb van hoe ik hier beter op kan inspelen de volgende keer ik deze rol bezit en mijzelf daar ook verder in kan ontplooien.
56
Individueel deel – Rick Rozema Wat is VOORT? De VOORT-methode is een handleiding van technieken die gebruikt kunnen worden om de effectiviteit van innovatieprocessen te vergroten. Door de vijf stappen te doorlopen wordt er voor gezorgd dat vanaf het begin van het innovatieproces de kwaliteit en realiseerbaarheid van nieuwe ideeën vergroot wordt. Door nieuwe technieken toe te passen kunnen ideeën ontstaan die anders niet naar boven waren gekomen. De vijf fasen zijn als volgt: -
Vertrekken Ontdekken Ontwikkelen Reflecteren Terugkeren
Tijdens het vertrekken vormt en structureert het projectteam zich. Het projectteam stelt zijn doel en focus vast. In de ontdekfase stelt het team zich open om te oriënteren naar wat er speelt in de markt qua trends en behoeften van de doelgroep. Kansrichtingesprekken leiden tot de meest relevante/beste klantfricties en kansrichtingen. Bij het ontwikkelen wordt aan de hand klantfricties en kansrichtingen ideeen bedacht en uitgewerkt tot concepten. De stap reflecteren is een oriënterende stap waarbij de concepten op de proef worden gesteld en bijgeschaafd tot ze gereed zijn om volledig uit te werken. Dit uitwerken gebeurt in de laatste stap terugkeren. In de fase wordt een nieuwe mini businesscase opgesteld. Deze businesscase draagt bij aan de verder ontwikkeling en eventuele realisatie van het concept. Het VOORT proces wordt hierbij afgesloten. Tijdens de workshops zijn er vele technieken en workshopvormen aan bod gekomen. Het meest interessant vond ik de technieken uit de Ontdekken en Reflecteren fasen. Tijdens het Ontdekken stel je jezelf open voor nieuwe invloeden van buiten je vaste scope. Hierdoor kun je nieuwe kansrichtingen vinden die je nieuwe product of productidee een hele andere insteek geven. Door in te spelen op een nieuwe technologische kans of een behoefte te vinden onder de doelgroep die nieuw en nog niet eerder ontdekt is kan het nieuwe product echt een toegevoegde waarde zijn en is er uiteraard ook geld mee te verdienen. Goede hulpmiddelen hierbij zijn de ontdekworkshop en kansrichtingesprekken. Het Reflecteren is een interessant deel van het proces aangezien in deze stap bekend wordt of het bedachte concept daadwerkelijk draagkracht heeft en de doelgroep overtuigt van zijn waarde. Deze fase lijkt mij eveneens de meest moeilijke en tijdrovende fase van het ontwikkelingstraject. Het constant bijschaven en weer testen bij de gebruiker kan soms oneindig lang door gaan. De focusgroep met een expertpanel (senior users) is in deze fase van het proces een belangrijke techniek. Door te praten met het panel komen er zaken naar voren die voor hen erg voor de hand liggend zijn maar waar je zelf al onderzoeker niet in eerste instantie aan gedacht hebben. Het enige risico is uiteraard de onzekerheid of de 6-8 mensen uit het expertpanel daadwerkelijk representatief zijn voor de algehele doelgroep. Het is erg belangrijk je dat als onderzoeker te blijven afwegen.
57
Creativiteit en complexiteit handelen: In het project van thema 7 (en eigenlijk ieder anders thema) komt dit aan bod. Ieder project begint met een opdracht waaruit treffende hoofd- en deelvragen geformuleerd dienen te worden. Pas dan kan er gericht gekeken worden welke onderzoeksmethoden het beste passen. In dit thema was het de vraag een technische ondersteuning te vinden voor kinderen met concentratieproblemen. Vandaar dat we eerst gekeken hebben naar wat precies concentratie is. Welke factoren (triggers) verstoren concentratie en welke factoren leveren het juist op. Dit is onderbouwd met theorie en vervolgens door middel van daadwerkelijk onderzoek met respondenten uit de doelgroep onderzocht. Hiertoe hebben we een drietal methodieken toegepast; observeren, interviewen, sensitiveren en een focusgroep. Professionalisering: In het project waren er ook veel zelfstandige taken. Zo heb ik de focusgroepsessie geleid. Het was hierbij zaak om de respondenten vrijuit te laten spreken en te zorgen dat zij echt tot de kern van hun behoefte kwamen. Daarnaast heeft ieder groepslid individueel een concept bedacht om deze vervolgens met alle anderen te vergelijken. Mijn concept bleef uiteindelijk met één ander concept over en heeft een aantal belangrijke elementen die in het definitieve productidee terug zijn te vinden. Methodisch en reflectief denken en handelen: Na al aardig wat projecten uit te hebben gevoerd wordt ik er steeds beter in doelen te stellen en een vaste aanpak te nemen. Hierdoor wordt een project waarvan je vooraf eigenlijk niet weet hoe je er aan beginnen moet verdeeld in handelbare kleine stukken. Die systematiek die in alle projecten zit is uiteraard, Plan van Aanpak, Onderzoeksvoorstel, Onderzoek, Onderzoeksrapport en Adviesrapport. Dit thema hebben wij ons erg goed aan de planning gehouden. Mede door een goede planning en verdeling van taken kon er snel en efficiënt gewerkt worden. Ik wist als groepslid precies wat er van me verwacht werd en dat leverde ik op. Sociaal communicatieve bekwaamheid: Communicatie is een van de belangrijkste elementen tijdens het werken in groepsverband. In dit project hebben wij daar structuur in aangebracht door bijna wekelijks in ieder geval 1 keer per week samen een dag/middag te werken. Verdere communicatie verliep uiteraard via Whatsapp wat tegenwoordig een ideaal medium is om snel contact met elkaar te leggen. Als feedback van andere studenten krijg ik vaak te horen dat mensen het prettig vinden met mij samen te werken.
58
Individueel deel – Hilbert Postma Wat is VOORT? De voort innovatiemethoden is ontwikkeld om in vijf stappen namelijk: vertrekken, ontdekken, ontwikkelen, reflecteren en terugkeren nieuwe producten, diensten of business modellen te ontwikkelen. Het ontwikkelproces wordt in 15 weken met een projectteam doorlopen. De VOORT methode geeft een innovatiemethoden structuur en sturing om het proces zo succesvol mogelijk te doorlopen. De vijf VOORT Stappen toegelicht: Stap 1: Vertrekken De stap vertrekken is bedoeld om een innovatieproces op gang te helpen. Na het uitvoeren van deze stap moet het voor alle betrokkenen duidelijk zijn wat de bedoeling is. Een aantal punten die tijdens deze stap aan bod komen zijn: - Ideationteam samenstellen - Management en medewerkers uitdagen om een ambitieus innovatieproject te starten - Multidisciplinair projectteam samenstellen - Planning opstellen - Opdracht opstellen Stap 2: Ontdekken De stap ontdekken richt zich letterlijk op het ontdekken door inspiratie buiten het kantoor op te doen. Door je klanten en doelgroep op te zoeken in hun eigen omgeving kan je veel inspiratie opdoen en nieuwe inzichten krijgen. Deze methoden van ontdekken past ook zeer goed bij HT’ers. Om met het ideationteam inspiratiebronnen te vinden kant het inspiratiekompas gebruikt worden (figuur 1). Belangrijke punten die bij deze stap aan bod komen zijn: - Kansrichtingen verkennen - Trends & technologie verkennen - klantfricties achterhalen
Figuur 7 - Inspiratiekompas
59
Stap 3: Ontwikkelen Bij de stap ontwikkelen worden nieuwe productconcepten bedacht. Deze stap wordt vooral geleid door een tweedaagse new product brainstorm en een conceptaanscherpingsworkshop. Het bedenken van nieuwe ideeën is waar veel mensen naar uitkijken. Zelf vond ik het zeer interessant om te lezen dat een brainstorm in een groep niet effectief is. Brainstormen levert het meeste op als je het alleen of met z’n tweeën doet. Belangrijke punten die bij deze stap aan bod komen zijn: - New product brainstorm - Conceptaanscherpingsworkshop Stap 4: Reflecteren Tijdens de stap reflecteren worden de concepten uit de stap ontwikkelen eens goed tegen de lamp gehouden. De verschillende concepten worden getest en getoetst aan een lijst met opgestelde eisen. Er zullen een aantal concepten overblijven die geschikt zijn om mee verder te gaan. Tijdens het reflecteren kan het concept nog verder uitgewerkt worden in een conceptverbeterworkshop. Belangrijke punten tijdens deze stap zijn: - Concept toetsen - Conceptverbeterworkshop Stap 5: Terugkeren Bij de stap terugkeren worden er voor de overgebleven concepten mini new business cases opgesteld. Aan de hand van deze business cases kunnen de concepten gepresenteerd worden aan het management en/of de opdrachtgever. Zij besluiten welke concepten wel en niet daadwerkelijk ontwikkeld gaan worden. De kennis en ervaringen van de goedgekeurde concepten kunnen als laatste stap in de keten worden overgedragen aan een ontwikkelteam. Belangrijke punten tijdens deze stap zij: - Mini new business cases opstellen - Concepten presenteren - Conceptoverdracht
60
Relevante workshoptechnieken: Alle workshoptechnieken die behandeld zijn, zijn in een bepaalde mate relevant voor het project van thema 7. Echter vond ik niet alle technieken even interessant. De workshops van de stappen: ontwikkelen en terugkeren vond ik zelf het meest leerzaam en relevant voor mijzelf en mijn projectgroep. Ontwikkelen: Tijdens de stap ontwikkelen hebben we met een groepje van zo’n 8 personen een brainstorm sessie gedaan over het ontwikkelen van nieuwe productconcepten in een bepaald kader. De brainstorm duurt normaal twee dagen maar werd voor deze workshop ingekort. We hebben meerdere stappen doorlopen om steeds verder naar een uiteindelijk concept te komen. Omwille van de tijd zijn we niet zo heel ver gekomen maar het proces vond ik zeer interessant en leerzaam. En was in afgeslankte versie ook zeer handig om voor het project te gebruiken. Terugkeren: Tijdens de stap terugkeren hebben we met onze projectgroep een mini business case voor één van onze concepten uitgewerkt. De mini business case bestaat uit 6 stappen waarvan we stap 5 hebben overgeslagen die in thema 7 nog niet relevant was. De workshop was zeer nuttig voor thema 7 en gaf veel nieuwe inzichten. Het zetten ons even goed aan het denken over bepaalde zaken waar we nog niet bewust bij nagedacht hadden.
Creativiteit en complexiteit handelen: Situatie Alle groepsleden moesten voor thema 7 een concept bedenken. Dit concept moest voldoen aan de opdracht: Kom met innovatief technisch hulpmiddel voor kinderen in het primair onderwijs met concentratie problemen. Na een ontwikkelproces van ongeveer een week hadden alle projectleden een productconcept. Taak Mijn taak was om onder andere om mijn productconcept zo goed mogelijk te kunnen verdedigen en deze eventueel samen te voegen met de productconcepten van mijn projectleden. Actie Ik heb mijn productconcept aan mijn projectleden gepresenteerd en verdedigd. Dat deden zij natuurlijk ook voor hun productconcepten en werd het voor mij en de groep lastig om één of twee productconcepten uit te kiezen. Ik heb daarom mijn productconcept opengesteld om functies met ander concepten te combineren. Dit leek mij de beste manier om tot het beste concept te komen. Resultaat Mijn productidee is uiteindelijk gekozen als basisconcept waarin ik functies van andere concepten kon onderbrengen. Om dit goed te laten samenwerken met de huidige functies was er wel het nodige denk werk nodig. Want het concept moest door de extra functies niet te complex worden voor de doelgroep. Dit proces van productconcepten toetsen en kiezen was ik nog nooit op deze manier doorlopen. het was een zeer aangename en leerzame ervaring die ik zo weer over zou willen doorlopen.
61
Professionalisering: Situatie Na het uitvoeren van onderzoek moesten er meerdere productconcepten ontwikkeld worden voor het project. Taak Ik moest voor het project individueel een productconcept bedenken die aansloot op de opdracht. Dit productconcept moest ook te onderbouwen zijn met literatuur onderzoek. Actie Ik had wel eerder eens een simpel concept voor iets bedacht maar het proces daarvan nooit goed doorlopen. Door niet te snel met een idee te komen maar alle resultaten en ideeën even rustig te laten sudderen kon ik voor het project met een goed productconcept komen. Meestal gebruik ik het eerste beste idee wat me maar te binnen schiet. Ik heb een week over het proces gedaan om tot een uiteindelijk productconcept te komen. Tijdens dit proces ben ik geen één keer er voor gaan zitten van “zo nu gaan we eens een productconcept bedenken”. Om tijdens random momenten te brainstormen kwamen er veel goede ideeën boven en kreeg ik nieuwe inzichten. Een sterk punt van mijzelf is om tijdens het bedenken van het idee ook meteen na te denken of het technisch haalbaar is. Hierdoor heb je meteen een sterker concept. Resultaat Mijn uiteindelijke productconcept is door het wat langere proces dan wat ik normaal gewend ben gekozen als hoofd/basis concept en gaat verder ontwikkeld worden. Ik ben na het doorlopen van dit proces beter instaat om in de toekomst dit proces nog een keer uit te voeren.
Methodisch en reflectief denken en handelen: Situatie Er moest voor het project een observatie uitgevoerd worden op een basisschool. Taak Mijn taak was om een basisschool te regelen waar we konden observeren en het opstellen van een observatieforumlier. Actie Omdat mijn zus op een basisschool werkt kon ik daar gemakkelijk een observatie regelen. Echter was het wel zeer belangrijk om goede data uit de observatie te krijgen. Vorig jaar had ik ook al een keer een observatie op een basisschool gedaan. Ik wist dus nog waar we toen op hebben gelet en wat voor fouten we hadden gemaakt. Door dit jaar een duidelijk observatieformulier te maken aan de hand van de onderzoeksvragen en het operationalisatieschema, en een aantal aandachtspunten met mijn projectgenoten te bespreken. Wist ik dat deze observatie meer op zou leveren dan die van vorig jaar. Resultaat Doordat ik wist wat we konden verwachten en een goede voorbereiding was het een geslaagde observatie die veel bruikbare informatie heeft opgeleverd. Onder andere met de gegevens van de observatie konden we een goed aansluitende productconcepten ontwikkelen.
62
Sociaal communicatieve bekwaamheid: Situatie Tijdens een aantal momenten in het project merkte ik dat er niet veel voortgang werd geboekt en de projectleider dat niet altijd in de gaten had of er niets aan deed. Taak Hoewel het niet mijn hoofdtaak was om het projectteam te leiden voelde het soms wel als mijn taak om in te grijpen als ik dat nodig vond. Actie Op momenten dat iedereen maar wat aan het aanmodderen was en de projectleider een passieve houding had, nam ik soms even het roer van hem over. Door duidelijke afspraken te maken, taken te verdelen en de voortgang te bespreken konden we weer vooruit. Ik stel me van nature niet automatisch als leider op maar als niemand op een bepaald moment meer ingrijpt krijg ik de neiging om zelf in te grijpen, wat ik dan ook doe. Resultaat Doordat ik soms even ingreep werd er weer vooruitgang geboekt en konden we onze deadlines halen. Daarnaast is het ook een teken voor de projectleider dat hij eerder moet ingrijpen en dat mijn projectgenoten weten dat ik ook een leidend figuur kan zijn.
63
