TWEEDE
U
JAARLTAJNG N .
29 V£ïu?ZEs
rKij^
IU ^IMVI
FéRTAAR
/5
B. GROOTENDORST & ZOON, Ateliers voor Decoratief Schilderwerk en Tooneelbouw.
Speciale decors voor filmopnamen. Projectiedoeken en lijsten.
;-:
;-:
Zwanenburgwal 40. - Amsterdam.
Drukkerij ROELANTS te Schiedam, levert entreebiljetten in bloes en rollen.
GEÏLLUSTREERD
WEEKBLAD
. A. W. SIJTHOFF'S UITGEVERS-MIj.. LEIDEN.
0
0 IVENS 6 C . 0 COMPAGNIE ROYALE
J. ALPH. LABOYRIE.
Passage 5 — Telefoon H 2744 's-GRAVENHAGE.
Ernemann Kino's enz. Amsterdam Den Haag Nijmegen Groningen
115 Kalverstraat. 124 Noordeinde. 13-17 Vi Berchenstr. 3 KI. Pelsterstraat.
OMBREUES-CANNES-ENCAS.
,UUIIIIIHJHB.U
M?»
Scliura
/Schuurpoeder: ,GLIIvr
GRAND ASSORTIMENT DE
POIGHEES El 01, AICEII. tCllllE.
.♦üicr1"
„MI RECREO
GEURIGE HAVANA SIGAAR
ROTTERDAM. V Voer rfiUnif vmmit ytsttttdi MdH«.
Poetsdoeken ®^ geven U een bezuiniging van 7 0% en ziJn bij ons nog op dezelfde voorwaarden verkrijgbaar als voorheen.
Gebrs. v. d. GRINTEN, 5,GARENFAB^^NBE+RGE,JKlN:BR) „MINOS"
—
„MONACO"
—
..QDAL"
VRAAGT ONS INLICHTINGEN.
EERSTE AMSTERDAMSCHE - POETSDOEKENFABRIEK • WcMpenüde (Oaral)
AMSTERDAM
Tel. Z. 43GE.
VERSTERKEND 'EN VOEDZAAM C A B A
Wjiierf ttibHeiten ie^enHoest Heeschheid, Keelpljn zyn weder overal verkrijgbaar N.V. GABA-BAZEL (FtUAALHlLVPRSUM)^*
-JSifcftl^ GEZONDE DRANK {ferósagteefcuraC «MMpiuwvenl VOOR IEDER URJIIIIST voor uwe GEZONDHEID altuJ en overal UJUTfl VnlIHU I aiisoluut vril Tas saJicyl ea zuringszuur, bereid flnLIU uit uriiua irruiidHtüfTon.
Schoonheldsmiddelcn Produits de Beauté
..THEOPHILE". Utree htschestr. 118. Amsterdam BESTE HAARKLEUR- EN HAARGROEIMIDDEL
LINDA
Afgehaald f 2.— per flacon. Franco toezending f 2.15 per postwissel of f2.25 aan postzegels als ook tegen f 2.25 rembours
Uitgebreide catalogus met raadgevingen en beschrijving der toepassing gratis en franco. Hoofdvertegenwoordiger: Academie Scientlflque de Beauté,
Laan van Meerdervoort 71 Den Haas. Tel. 6294.
Ook verkrijgbaar: In Holland door bemiddeling van alle eerste klas Parfumerie- en Kapperszaken. In Indië: Mij. Ue Gendt. Batavia; Helmig & Co., Soerabaja; Mij. Tokra, Padang.
PRINCESS' ROOM
Lunch- Tearoom & Restaurant AMSTERDAM Kalverstr. 28
ZANDVOORT Kerkstr. 4-6
(Hotelpension]
MARY PIGKFORD, EEN DER MEEST-GEV1ERDE AMERI.KAANSCHE ACTRICES
NEDERL. ROTOGKAVURE-MAAT^CHAPPIJ. LEIDEN.
Jl
DE FILM-WERELD
DE FILM-WERELD igi' 'iiiir'"""'!!!!
"iiiir
i,
iiiiiii"","'iiiiiiiii' "iillllii
ii[|||ii"""iig|
Oe Voorlichtingsfilm door Telix Tlageman. lll:!!:M!!!!!!!!!!!:::!!!!U!!!!!!i!i:i!!!!!!!!!!!''::!!!!!y!!!!!>:!M!!!l Indien ik mij niet sterk vergis, moet de van oorsprong Duitsche film „Mogen wij zwijgen ?" als de eerste, en in ieder geval als één van de eerste zoogenaamde Aufklärungsfilms worden gekenmerkt. Het onderwerp zal wel zóó algemeen bekend zijn, dat er over uit te wijden nutteloos mag
heeten. Het was een onderwerp, dat pas in de allerlaatste jaren óók in de groote pers openhartig, met noemen van man en paard ter- sprake is gebracht, met het éénig doel, den strijd tegen een zeer ernstig kwaad, dat der geslachtelijke ziekten, des te krachtiger te kunnen voeren. Indien ik het mij wèl herinner — ik schrijf dit stukje in vacantietijd, ergens aan zee, nam volstrekt geen gegevens mee, en kan dus absoluut niets naslaan — werd die eerste voorlichtingsfilm vervaardigd onder de suspiciën van de Duitsche vereeniging tot bestrijding der geslachtsziekten. Een hoogstaand Duitsch specialist in sexueele aandoeningen was'er als het ware He peet van. En zeer kundige en ernstige filmpelers, waaronder de voortreffelijke Bernd Aldor, hadden éf hun beste talenten aan besteed. Nu geloof ik, ofschoon van aard sceptisch aangelegd, dat die film inderdaad en oprechtehjk streefde naar voorlichting in een kwaad ding, naar waarschuwing, leering en bemoediging. Ik weet dat vrij wat genéesheeren de film in kwestie als afschrikwekkend voorbeeld op prijs stelden, ofschoon weer vrij vele anderen haar in dat opzicht geen waarde hoegenaamd toekenden. . Zij achtten haar alles behalve wetenschappelijk, al moest dan in aanmerking worden genomen, dat zij uit den aard der zaak voor een leekenpubüek was bestemd, en zij oordeelden dat van een film überhaupt als hangen-blijvende waarschuwing geen invloed ten goede kan uitgaan — waarin zij ongelijk hadden, naar mijn vaste overtuiging. Maar goed — dieTilm „Mogen wij zwijgen ?" was toch een goed bedoelde poging om een zeer ernstig maatschappelijk gevaar te helpen bestrijden. Na dien eersten film echter kwam een „vervolg", oat veel minder goed was, deels ook wegens het spel van een der mannelijke hoofdpersonen, die er menigmaal zijn ernst niet bij scheen te kunnen houden, en daarop nóg eens een derde nummer van de zelfde serie. Toen was het — gelukkig — wat die filmon derneming betreft, gedaan. Maar andere, aangetrokken door het onweersprekelijk succes dezer reeks van die voorlichtingsfilm, gingen het nadoen — en meteen was het begin geschapen van een uiterst nefaste industrie, waarvan geconstateerd moet worden dat zij tot dusverre uitsluitend bij den Oostdijken nabuur gedreven wordt, welke ons reeds midden in een poel van — laat ons het Duitsche woord gebruiken — van Schweinerei gebracht heeft, waaruit slechts de zoo juist weer ingevoerde film-censuur in Duitschland ons kan redden — hoe betreurenswaardig dit optreden van den censor op filmgebied overigens ook zij. Zelfs zonder een puritein te zijn, moet men wel constateeren, dat het daar vlak naast onze deur de spuigaten begon uit te loepen. Onder het mom van „voortichting" werden daar in tal van bioscopen de liederlijkste films afgedraaid, gespeeld — ik heb het uit den mond van een Duitschen kennis-ooggetuige — op een wijze, die de films in kwestie in een bordeel ternauwernood duldbaar zou maken. Wat men al zoo in de Duitsche vakbladen onder de annonces aantrof, tart ie
„anstän-digen Schund" van het lijf houden. Wij Nederlanders zijn over 't algemeen niet zoo heel happig op dergelijke poespas. Er is echter nog meer. Als men deze dingen, die thans wel in Duitschland verboden zullen worden, hier gaat importeeren en afdraaien, dan geeft men den bioscoopbestrijders een wapen in handen zóó scherp snijdend, dat het, bij goed gebruik wel eens, doodelijk zou kunnen blijken ! De film, de bioscoop, is hier nog altijd een voorwerp van bestrijding, geboren uit nijd, wanbegrip, ziekelijke sentimentaliteit en overdreven generaliseering van in zéér zeldzame gevallen opgemerkte minder goede invloeden. Men zal er dus zorgvuldig voor te waken hebben, haar vrij te houden van dingen, die onafwijsbaar zouden moeten leiden tot een Rijkswet van zeer strengen preventieven aard. Dan zou zeker de nog altijd dreigende oensuur van Rijkswege, door onbevoegde of half-bevoegde ambtenaren, een onvermijdelijk feit worden I
Dit is volstrekt niet belachelijk ; integendeel: 9/10 van het publiek is niet rijk genoeg om met een dame ijs te eten op een balcon, en al die menschen kijken hem in gereserveerde afgunst aan. Maar plotseling laat hij wat ijs vallen; dat is ook niet belachelijk.. . . Hij kijkt echter met een uiterst verschrikt gezicht over den rand van het balcon, om te zien waar het ijs is terecht gekomen. Dät is belachelijk. Het ijs valt juist in den nek van de dikke dame beneden ; dit is zéér verrassend en daardoor nóg belachelijker. Daarbij komt dat iedereen zich goed kan voorstellen hoe onaangenaam het is ijs in z'n hals te krijgen, en vooral hoe vreeselijk zooiets voor een dikke, rijke dame moet zijn. Vandaar het tweede, en nog luidere lachsalvo.... Er is een Russische roman, waarin een professor voorkomt, die de wereld veracht. Hij begeeft zich buiten dè maatschappij en wordt clown in een circus. Zijn specialiteit is het krijgen van oorvegen. Alle circusknechts slaan
met zijn vrouw gehad. Want hij loopt zóó! en zóó I en kijkt zóó I" Meestal bleek 't later, dat zij gelijk had gehad met haar veronderstelling. Ook het onverwachte is komisch. Of het tegenovergestelde van wat het publiek verwacht. „In een scène hang ik," zegt Charly, met den rug naar 't publiek over de verschansing van een boet op zee. Het lijkt uit mijn bewegingen of ik zeeziek ben. In werkelijk^ heid palm ik lekker aan een lang touw 'n groote visch-in, die ik eindelijk ophaal." (Gelach). Charlie gaat andere films zien, om te weten, „wat het doet", gelijk 'n confectie-handelaar gaat kijken, wat er gekocht en gedragen wordt. Zijn devies luidt: „Kennis van de menschelijke natuur is de grondveste voor het succes." Tot zoover het „Hbld." We kunnen daar nog aan toevoegen, dat volgens de berekening van een Amerikaansch Vakblad, Chaplin zijn jaarlijksch honorarium begroeten kan op ongeveer / 270.000. Verder heeft 't blad uitgerekend dat hij voordeeliger zou uitkomen als hij voor elke voorstelling van een zijner films bijv. slechts I cent kreeg. Gemiddeld gaan de Chaplin-films viermaal dagelijks in 200.000 bioscopen der wereld ever het doek dat zou dus maken de som van / 8.000 per dag dat is per jaar / 2920.000.
?
jubileum Willy nullens
TAartha Ttovelly.
Charlie Chaplin In het „Algemeen Handelsblad" is over den bekenden komiek Charlie Chaplin het volgende geschreven : „Charly Chaplin is die kleine film-komiek met te nauwe broekspijpen, het korte zwarte kneveltje en het rottinkje in de hand. In een interview lagt hij het publiek uit, waarom dit hem uitlacht. En deze daad herinnert «in haar eenvoudige grootschheid aan de beroemde neus-tirade van Cyräno de Bergerac. Een komiek is een groot man zoodra hij bewust en opzettelijk belachelijk is, ■ Charly Chaplin is een groot man. „Het publiek," zoo verklaart hij, „lacht wanneer het iemand in penible omstandigheden ziet. Het publiek schatert om beeren die met fladderende jaspanden over straat vluchten, of in het gedrang hun hoed verliezen, of uit een rijtuig vallen. Het lacht te harder naarmate die menschen rijk zijn, en naarmate zij de onaangename gebeurtenissen aan hun eigen ervaring of herinnering kunnen toetsen. In dit verband haalt hij een zijner succesnummers aan, dat het hoogste effect teweegbracht dat een komiek te beurt kan vallen: namelijk een lachsalvo, dat onmiddellijk door een tweede en nog luider salvo overstemd wordt. Hij zit met een dame ijs te eten op een balcon : onder het balcon zit een zeer dikke dame.
hem om de ooren, en het publiek juicht van plezier. Daarin vindt de professor bevrediging. Het publiek hoonde zichzelf en de maatschappij in hèm, den groeten geleerde, cie de klappen kreeg. Dit moge er toe bijdragen, u eenige reserve op te leggen in het lachen om clowns. Want, wanneer ze werkelijk grappig zijn, zooals Charly Chaplin inderdaad is, of indien zij goedmoedig échte klappen opvangen, zooals de Russische professor... . dan.... Dan speculeeren zij op 't geen zij in óns verachten. Dan is er verder : het contrast. Het contrast tusschen goed en slecht, arm en rijk ; pech en welslagen. Contrast zorgt voor belangstelling. Zie mij, naast den dikken groeten politie-agent. Buitendien, de kleine vent in moeilijkheden, h'éeft altijd de sympathie van 't publiek. Ik kan daarom „m'n police^ man" niet groot genoeg kiezen. En eens werd mij de gelegenheid gegeven een film bij 'n boerenhoeve op te nemen. Maar de boeren hoeve was mij (ter wille van 't komische effect ; mijne kleinheid naast het huis) niet groot genoeg, dus kon de opname niet geschieden." Vanaf z'n 22ste jaar werkt Charly bij de Keystone-Company. Hij leerde de uitdrukkingskracht van 't gevaar en 't gezicht en 't bestudeeren van menschen van zijn moeder, die boven aan 't venster zittend de voorbijgangers placht na te bootsen, en uit hun uiterlijke eigenaardigheden hun innerlijke emoties trachtte te raden. „Daar heb je mijnheer Smit. Die heeft zeker niet ontbeten en ruzie
Voor het jubileum van Willy Mullens zijn de eerste voorbereidselen getroffen en als de teekenen niet bedriegen, zal onze film-plonier den 29sten Augustus in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen worden gehuldigd op een wijze hem waardig. Vóór eenige dagen zijn een aantal belangstellenden saamgekomen in de Spiegelzaal van „Scala" te 's Gravenhage en daar is een comité-van uitvoering saamgesteld bestaande uit de beeren dr. L. A Rademaker te 's Gravenhage, voorzitter, André de Jong te Leiden, secretaris, dr. H van Capelle, 's Gravenhage, penningmeester, A. M. de Regt te Leiden, A J. Kalff te 's Gravenhage, A. Tusschinski te Rotterdam en D. D. Kits van Heyningen, voorzitter van Vreemdelingenverkeer te 's Gravenhage. Een groot aantal persenen hebben zich bereid verklaard zitting te nemen in een eerécomité om op die wijze door hun moreelen steun al dadelijk blijk te geven van hun groote bewondering en genegenheid voor den jubilaris. Eere-voorzitter is dr. C. Lely, oudminister van Waterstaat, te 's Gravenhage. Verder maken deel uit van het ëere-comité: mr. R. B. Ledebour, voorzitter van de Staatscommissie tegen het Bioscoopgevaar, te 's Gravenhage, Ede Bergsma, vooreitter van den Algcm. Ned.. Wielrijdersbond, te Enschede, Henji ter Hall lid van de Tweede Kamer, te Rijswijk, Ed. Verkade, directeur van de N. V. „Het Nederlandsch Tooneel," te Amsterdam, dr. Meihuizen te 's Gravenhage, Gheel Gildemeester, directeur der Mij. „Zeebad Scheveningen", mr. E. Hijmans te 's Gravenhage, W. Jochems te Wassenaar, Louis Bouwmeester Jr., lid van den Haagschen gemeenteraad, te 's Gravenhage, J. C. Schroder, hoofd-redacteur van „De Telegraaf", te Amsterdam, jhr. Jan Feith, redacteur van het „Algemeen Handelsblad", Hilversum, D. Hans te 's Gravenhage, Pier Westerbaan, hoofd-redacteur van „De Film-Wereld", te Leiden,. pater Hyacinth Hermans, hoofd-redacteur van „De Maasbode" te Rotterdam, E. de Lang, directeur, van „Het Vaderland", te 's Gravenhage, Fh. Zilcken, kunstschilder te 's Gravenhage, Paul Carré«, enderdirecteur va» „Scala" te 's Gravenhage, Louis Justet (Pathé Frères) te Amsterdam, E. Peltzer (Bureau voor Cinematografie „Filma") te Amsterdam, Sun Film Co te 's Gravenhage, Nordisk Film Co. te Amsterdam, H. A. P. Film Cemp. te 's Gravenhage, E. Hamburger (Rembrandt Bioscoop) te Utrecht, J. P. v. Dijk (Cinema Palace) te Rotterdam, C. van Zwanenburg (Luxor Theater) te Rotterdam, J. Bakker en J. Schoen (Familie Bioscoop) te 's Gravenhage, A. en W. de Haan (Passage en Olympia Theater) te 's Gravenhage en Witte Bioscoop te Amsterdam. Het adres van den penningmeester dr. Van Capelle is Van Kinsbergenstraat 132 te 's Gravenhage. We wekken onze lezers op tet het zenden van bijdragen voor de huldiging van Willy Mullens, die zoo dubbel en dwars heeft verdiend, dat zijn landgenooten hem eens toonen hoe dankbaar ze hem zijn voor alles wat hij voer hen deed, om hun leerzame en genotvolle uren te bieden. Overal kent men Albert Frères en ieder heeft dus reden om tot de huldiging het zijne bij te dragen.
öenige momenten uit „Oe president" een product der bekende Oeensche film-fobriek (^Mordisk Tüms Co. te Amsterdam.
DE FILMWERELD
DE FILMWERELD
DE FILMWERELD
DE FILM-WERELD
zouden kunnen deel nemen. Werkelijk zooiets zou geen overbodig lesje vormen. Reeds meermalen wezen wij in dit tijdschrift op de zoo vaak van wansmaak getuigende samenstelling der -bioscoopprogramma's, speciaal wat de kleine nummers betreft. Ook voor het filmklein-tooneel zou een prijsvraag misschien de zoo dringend gewenschte verbetering aanbrengen, door het organiseeren van modelvertooningen, waar een gezaghebbend publiek een beslissende stem zou uitgereikt worden. Het publiek heeft in laatste instantie toch de macht verbetering aan te brengen. M. v. W.
Ingezonden mededeelingen.
IS STEEDS VERKRIJGBAAR IN DE VOLGENDE THEATERS:
„Paria's der T^aatschappij." Opnieuw was zij dus een stuk speelgoed I Een overhaaste vlucht brengt haar uit het huis van den man dien zij liefgekregen had. Haar Chineesche kok biedt aan haar te helpen. In werkelijkheid is het echter Harry Smith, de man, die haar in het „Gouden Huis" heeft gebracht en zich vermomd heeft om te trachten haar daar weder binnen te loodsen. Door een toeval weet Gaby hem te ontmaskeren. Juist komt de heer Werre, de courantenkoning van New-York aan, dien zij eenmaal in het ..Gouden Huis" ontmoet heeft en dien zij toen door haar gedrag aan het nadenken heeft gebracht. En thans geeft hij haar de gelofte : „Ik wil u helpen, uwe zusters te bevrijden, wij zullen goede vrienden zijn." En de millionair houdt woord. Hij vraagt haar na korten tijd ten huwelijk en stelt zijn middelen ter beschikking van Gaby, die is gaan werken op het bureau van „Het Comité tw bestrijding van den handel in vrouwen en meisjes." En terwijl op zekeren dag boven in het „Gouden Huis" in de kamer van Hantton een verwoed gevecht tusschen de politie en Harry Smith ontstaat, dat met den dood van Smith eindigt, verschijnt Gaby met Werre in de groote zaal. En Gaby geeft haar zusters de vrijheid. „Ik koop je allen vrij. Je kunt allen
weer tot het fatsoenlijke leven terugkeeren. Ik help je verder." Als een verkondiging uit een andere wereld komt deze boodschap tot de meisjes. Velen weten niet wat er eigenlijk gebeurd is en staan besluiteloos ter zijde. Maar zij. die het begrijpen, weten, dat zij hare zielen nog niet geheel verloren hebben vallen op de kpieën, en weenen en lachen in één adem. En zij heffen als in gebed hare handen op naar hare redders. Met een prachtvolle apotheose eindigt deze film,' waarin Ria Jende de hoofdrol, die van Gabrielle, vertolkt.
^^
s
§
Te Amsterdam is in de gehouden hoofdbestuursvergadering van den Nederiandschen Bond van Directeuren van Openbare Vermakelijkheden een dagelijksch bestuur gevormd, samengesteld uit d? beeren : H. ter Hall, Ie voorzitter, "Hamburger, Utrecht, 2e voorzitter, A. de Jong, Leiden, Ie secretaris, Frans Bienen,Den Haag, 2e secretaris, W. Mullens, Den Haag, Ie penningmeester, Jac. Th. Stom, Amsterdam, 2e penningmeester, E. Verkade,
Amsterdam, commissaris. Tot bondssecreta- vaardigd tegen het in voorraad hebben van ris en -administrateur werd benoemd dhr. films of het verrichten van eenige werkzaamPaul Carrée, Obrechtstraat S06, Den Haag, heden daaraan of daarmede zonder vergunning alwaar tevens het correspondentie-adres van van B. en W. Deze bepaling is een gevolg van den Bond is gevestigd. een brand, die de aandacht van den brand«* * weercommandant en van den directeur van Het Leidsche Luxor Theater is eenige dagen Bouw- en Woningtoezicht heeft gevestigd. gesloten geweest en heeft in dien korten tijd groote veranderingen, alfemaal verfraaiingen ondergaan. De wakkere directie heeft na het eerste exploitatiejaar ingezien, dat sommige verbeteringen moesten worden aangebracht en dat het geheele theater eens njoest worden opgeknapt. Ze heeft eer van haar werk gehad en een inrichting geschapen in overeenstemming met den naam. D« zaal is intiemer geworden door een warmer aankleeding en naast de groote foyer is er een tweede gekomen, gemakkelijker te bereiken voor de hoogerte rangen. De eerste avonden was er dadelijk veel belangstelling, de zaal was telkens geheel uitverkocht, een gevolg ook mee van het schitterend openingsprogram, waarvoor „Die Voortrekkers" was gekozen. De directie zij ook verder veel succes gewenscht I • « * In Den Haag zal een verbod worden uitge-
* In den Haag is wederom door B. en W. een voorstel gedaan om de belasting op openbare vermakelijkheden te verhoogen. Gezien het groote tekort, wat de gemeentekas heeft, vreest men, dat het voorstel zal worden aangenomen.
In de Vlamingstraat te 's Gravenhage is een nieuw bioscooptheater, het Luxor Theater, geopend. Hef Bouwmeester-Theater in den Haag zal met September omgezet worden in een bioscoop-theater, dat den naam van Elite-bioscoop zal dragen. « * Een der eerste bioscooptheaters uit Amsterdam, de „Olympia" op het Dapperplein, zal verdwijnen. Het gebouw krijgt een andere bestemming.
** • Opgericht is de N. V. Asta-Theater, waarvan de deelhebbers zijn Mr. S. R. Fuldauer, advocaat te Amsterdam, dr. A. N. J. L. Kervel, Den Haag en L. A. F. Prins, industrieel te Wassenaar. Het doel der vennootschap is het exploiteeren van schouwburg- en bios* coopondernemingen. Van het kapitaal, dal /1.000.000, bedraagt, is 2 ton geplaatst. * * « • De Staatscourant" bevat de statuten van de N. V. Vereenigde Ntderlandsche Bioscopen, te Leeuwarden, opgericht door de beeren, S. Sondervan, bioscoopdirecteur, Ph. Kessler, bioscoopdirecteur, beiden te Leeuwarden, H. Kessler te Haarlem, en J. Kessler eveneens te Leeuwarden. Het doel der vennootschap is het exploi- \ teeren van een of meer bestaande, alsmede van door stichting verkregen bioscopen in Nederland in den uitgebreidsten zin, zoowel voor bioscoop, theater en variété, als voor vergaderzalen en hetgeen daaronder kan worden gerangschikt. Het kapitaal der vennootschap bedraagt / 750.000.— verdeeld in 5 seriën, ieder van 150 aandeelen, elk van jf 1000.—.
V Te Helmond zal een nieuw bioscoop-theater, het tweede in die plaats, verrijzen. De naam zal zijn „Alcazar".
V
.Paria's der ^Kaatschappy."
Te Alkmaar heeft de installatie van de bioscoop-commissie plaats gehad door den burgemeester, die den wensch uitsprak, dat de. commissie haar taak naar behooren zou weten te vervullen. Als voorzitter word gekozen de psychiater dr. Noorduyn.
„Oe president" De „Purmerender Courant" ontving de volgende correspondentie uït Monnikendam: „Het scheelde niet veel of onze stad zou in 't bezit van 'n Bioscoop-theater zijn gekomen. Het raadslid de heer Joh. Oosterbaan wilde daarvoor gemeentegrond in erfpacht hebben aan de Noordervesting, maar de meerderheid van hrt gemeentebestuur verklaarde zich hiertegen op grond van de bewering dat hierdoor de onzedelijkheid in de hand gewerkt kon worden. Men had toch immers toezicht op de films kunnen .invoeren en de vertooning doen verbieden van datgene wat men uit moreel oogpunt moest afkeuren. Er is hier al zoo weinig te baleven, dat een goede bioscoop 'n uitkomst ware geweest, om de eentonigheid te verbreken".
EEN ZWAARD MOET U DE ZIEL DOORBOREN Bij de „Deutsche Film Ges." is onder regie van Ernst A. Becker een droomspel met vooren naspel gefilmd, waarvan de titel,, Een zwaard moet u de ziel doorboren" is. Door den dood van haar eenig kind stelt Renate Andersen in niets of niemand meet belang. Haar echtgenoot is radeloos en klaagt gravin Maria von Ruhbeck als zij op condoleance-bezoek komt; zijn nood. Zij belooft hem te zullen helpen en op den dag van de begrafenis troont zij Renate mee naar een tuin en maakt haar deelgenoote van haar eigen leed. Zij vertelt, hoe zij op zekeren dag in de kerk insluimerde en in haar droom het lot aanschouwde van haar beide zoons, wanneer deze in het leven gebleven waren. De oudste zoon, Arnim, leert tijdens zijn verblijf in een sanatorium Gisela Lingen kennen en beminnen. Hij vraagt haar ten huwelijk, maar haar vader waarschuwt hem, dat zijn dochter een zeer zwakke gezondheid bezit. Arnim .ziet hierin geen bezwaar en deelt zijn verloving aan zijn moeder mee. Op het verlovingsfeest vraagt Gisela haar vader even te mogen dansen. Ongaarne geeft deze zijn toestemming, maar het jonge meisje is vroolijk en ziet er geen gevaar in. Hoe bedrogen komt zij echter uit I De. opwinding van den dans heeft een zeer slechte uitwerking op haar zwakke gezondheid en het gevolg is, dat zij bloed opgeeft. De gravin maakt zich hierover zeer angstig en smeekt haar zoon het meisje niet te trouwen. Arnim zet zijn wil echter door en breekt met zijn moeder. Bodo von Ruhbeck, de jongste zoon, is van' het nachtleven gaan houden en wordt Verliefd op een bekende soubrette, Dita Hansen. De gravin komt hier achter, onderhoudt haar zoon over zijn gedrag en het gevolg is een algeheele breuk tusschen hen belden. Bcdo wil geen afstand doen van Dita, hoewel hij weet, dat door een huwelijk met haar zijn ouderlijk huis voor altijd voor hem gesloten blijft. Als
Bodo de kamer verlaat, brengt een bediende een" telegram binnen. Arnim deelt hierin den dood van zijn echtgenoote mee. Dita Hansen trouwt met Bodo. Zij kunnen het echter niet met elkaar vinden en hebben dikwijls onecnigheid. Door Dita's onverstandig leven heeft Bodo zijn moederlijk erfdeel reeds lang opgemaakt en bovendien nog aanzienlijke schulden gemaakt. Arnim is door dezelfde kwaal als Gisela aangetast, Bodo zoekt vergetelheid in den drank, terwijl Dita in een variété optreedt en haar kind programma's verkoopt. Bodo wordt langzamerhand zwaarmoedig en wordt naar een zenuwlijdersgestlcht gebracht. De oude gravin ziet zichzelf in haar kamer zitten, als haar een brief gebracht wordt. Zij leest hem en bemerkt eruit, waar haar jongste zoo^ verblijf houdt. Zij gaat hem opzoeken, maar hij herkent zijn moeder niet meer. De dokter deelt haar mede, dat er geen hoop meer is op herstel en ondersteund door den geneesheer, verlaat zij de kamer. Maria von Ruhbeck ontwaakt en komt tot de gelukkige ontdekking, dat alles maar een droom was, maar een droom die haar dankbaar de handen doet vouwen. MM belangstelling heeft Renate naar haar geluisterd en als zij hoort, dat de gravin vergetelheid heeft gevonden in het verplegen van kleine weesjes, belooft zij haar bij dat liefdewerk voortaan te zullen bijstaan.
MODEL-FILMVOORSTELLINQEN Op tooneelgebied zijn modelopvoeringen geen uitzonderingen, zoowel in ons land als over de grenzen bereikte men hiermede bijzonder gunstige resultaten. Het doel van dergelijke, vaak met groote kosten gepaard gaande voorstellingen bestond in de verheffing van het tooneel, hetgeen speciaal enkele decennia geleden absoluut geen overbodige weelde was. Men organiseerde met dit doel voor oogen een soort wedstrijd, tentoonstelling op tooneelgebied, waar de verschillende ondernemingen in staat werden gesteld hun beste beentje voor te zetten, hun artistiek prestatie-vermogen zoo mogelijk op een hooger peii te voeren. Wat nu op het planken-tooneel mogelijk was en met succes bekroond werd, zou ook op het filmdoek oms verrassende resultaten kunnen brengen. De overheid heeft nu eenmaal het filmtooneel als zondebok uitverkoren ter bevrediging van al haar fantastische luimen en grillen op kunstgebied ... .'t geen weliswaar een ietwat twijfelachtige onderscheiding voor de filmkunst vormt, doch waar zij heden ten dage zich aan begint te gewennen; althans het tegendeel van onder deze kwasi zware druk.van kwijning vertoont, en bloeiender, levenskrachtiger en werklustiger dan weleer, alle verdrukking ten spijt, tegen die onderdrukking in welig opbloeit. Echter, wij willen
in deze besprekingen voor alles volkomen objectief eerlijk zijn, in tegenstelling met enkele principieele tegenstanders, ware anti-bioscoopmaniakken . . . Wij willen het dan niet verhelen ook aan de filmkunst, evenals trouwens aan het zooveel oudere plankentooneel, hapert nog wel eens wat. Alles is daar nog niet zuiver, klassiek schoon en volmaakt. Wij zien heel goed de gebreken, fouten en tekortkomingen der filmkunst, en wenschen hierin van harte verbetering. Er zijn verschillende wegen welke naar Rome leiden.... of naar de verheffing der filmkunst. De heer Felix Hageman gaf in zijn interessante causerieën in dit blad er onlangs een aan, n.L het uitschrijven van een prijsvraag. Gewis een uitstekend idee, dat veler sympathie zal oogsten. Ik wil hier een stap verder gaan en pleiten voor het organiseeren van model filmvertooningen, eerst op bescheiden schaal doch geleidelijk aan veelvuldiger en uitgebreider. Wi] zouden die filmwedstrijden in twee categorieën wenschen te verdeelen, n.1. een nationale modelopvoering, waarbij uitsluitend inheemsche produkten zouden worden toegelaten, en een internationaal concours waar elk produkt, voldoende aan zekere minimum artistieke eischen welkom is om in den strijd mee te dingen. Want wij willen er in dit verband nog eens nadrukkelijk op wijzen: de filmkunst is internationaal, wat haar innerlijk wezen betreft. De nationale industrie vormt hiervan slechts een onderdeel, een brok van het groote geheel. Beoordeelingen, uitsluitend gebaseerd op eenzijdige, eng, bekrompen chauvinistische kritiek zijn hier beslist uit den booze. Wij zullen trachten in deze in ons voor den mensch onteerenden krijg gespaarde landje voor te gaan, in de hoop dat weldra ook "de voormalige vijanden hun verloren gezond verstand zullen terugwinnen. Wil de filmkunst aanspraak maken op KUNST, en niet vervallen in een betreurenswaardige industrie, dan moeten de scheppingen der diverse rijken vrij overal geprojecteerd kunnen worden. Dat men tijdelijk gedurende korten tijd zekere voorkeursrechten invoert, sommige concurrentie-produkten weert, alhoewel wij het in principe als ondemocratisch afkeuren, kunnen we desnoods begrijpen. Echter kunst kent geen nationaliteit, kunst is internationaal: dit moet de filmkunst én haar belanghebbenden begrijpen. Daarom is het te hopen, dat van de voorgenomen plannen bijvoorbeeld in de geallieerde landen om de Duitsche filmkunst met alle macht te weren, op den duur niets zal komen. Dit echter even en passant. Naast die nationale modelopvoering heeft wel degelijk een internationaal concours reden van bestaan. Het zou bovendien een uitstekende prikkel vormen voor hooger opvoering der inheemsche kunst, door overneming van het goede uit den vreemde en nalating van datgene, wat minder artistiek blijkt. Ten slotte zou het misschien aanbeveling verdienen, ook een prijs uit te schrijven voor de beste, meest logische en van werkelijk smaak getuigende samenstelling van het programma en keuze der stukken, waaraan bioscoop-exploitanten
Alkmaar Alkmaarsch Bioscooptheater Amsterdam .... Apollo Theater „ .... Kosmorama (tijdelijk gesloten) Apeldoorn Cinema Central „ Minerva Theater Arnhem Cinema Palace „ Luxor Theater Bergen op Zoom Luxor Theater Breda. Cinema Pathé „ Paleis Bioscoop Dordrecht...... Astoria Theater Emchedé Alhambra Bioscoop „ Cinema Palace Gouda Gcuda Vooruit 'S Gravenhage .. Empire Bio cope „ .. Olympia Theater „ .. Passage Bioscoop „ .. Thalia Theater „ .. Tip-Top Bioscoop Haarlem Cinema Palace „ De Kroon Helder '... Witte Bioscoop 's Hertogenbosch Chicago Bioscoop Hoorn Hoornscfa Bioscooptheater „ Royal Bioscoop Heerlen Flora Bioscoop Leeuwarden ... Bioscoop Friso Leiden Luxor Theater Nijmegen Chicago Theater „ Olympia Theater Roosendaal Cinema Palace Rotterdam Americain Bioscoop „ Kosmorama Bioscoop „ Luxor Theater. ,, . Princes Theater Sittard Cinema Palace Utrecht Flora Bioscoop „ Rembrandt Bioscoop „ Scala Bioscoop Vlissingen Alhambra Bioscoop
1DeKJtiberoeir..i 1 Skmrzaan Siegant
\mm\mmm SCtlAFFHAUSEN
K0N1NKL.
NRD. SIGARENFABRIEKEN
Eugene Goulmy & Baar AMSTERDAM 's-HEUTOGENBOSCH
me
ralom gewilde 01
Abonneert U op „De Film-Wereld".
i
TWEEDE JAARGANG N0. 30 ^Tl
^^JTATA
i
B. QROOTENDORST & ZOON,
Drukkerij ROELANTS te Schiedam, levert entreebiljetten in bloes en rollen.
PRIJS 10 CENT
Ateliers voor Decoratief Schilderwerk en Tooneelbouw.
Speciale decors voor filmopnamen. ^ Projectiedoeken en lijsten.
:-:
;-:
Zwanenburgwal 40. - Amsterdam. GEÏLLUSTREERD WEEKBLAD
A. W. SlïTHOFF'S UITGEVERS-MIJ., LEIDEN.
0
o IVENS & C . 0 Erhemann Kino's enz.
COMPAGNIE ROYALE
J. ALPH. LABOYRIE.
Passage 5 — Telefoon H 2744 VeRAYEHHABE.
MARECHAL
115 Kalverstraat. 124 Noordeinde. 13-17 v. Berchenstr. 3 KI. Pelsterstraat.
Amsterdam Den Haag Nijmegen Groningen
ÖMBRElUS-CÄHNES-EiCÄS.
►MOS II«AREN x
GRAND ASSORTIMENT DE
POIHÉES El II, lltEIT. tCmilE.
VAN DCS PUTT EN M VUUl CmCHOVEH.
„MI RECREO" GEURIGE HAVANA SIGAAR
Schura
5IGAROTAB
Gebrs. v. d. GRINTEN, «MINOS"
-
^^^^^^
«MONACO"
-
»ORAL"
I
fSdiuurpoedefl V.: ROTTERDAM. V Vtor ncbiM vrttindrpistnjrft tidrta i
Poetsdoeken
DE GRACIEUSE
■Je^W^te
(g) geven U een bezuiniging van
7 0%
en
zi n
J
W
ons no
IS HET BESTE EN MEEST PRACTISCH E DAMESEN MODETIJDSCHRIFT, DAT BOVENDIEN VAN ALLE AFBEELDINGEN BRATIS GEKNIPTE PATRONEN VERSCHAFT. ABONNEERT U NOG HEDEN BIJ UW BOEKHANDELAAR OF — DE UITGEVERS. —
0
9 P
dezelfde voorwaarden verkrijgbaar als voorheen. VRAAGT ONS INLICHTINGEN.
EERSTE AMSTERDAMSCHE . POETSDOEKENFABRIEK •
PRIJS PER mRÏAALSLECHÏS
Weospeniid« [O.-ral)
A W. SUTHOFFS UITG-Mij, LEIDEN
AMSTERDAM
TcL Z. 4366.
..THEOPHILE".
Utree hts ch est r. 118, Amsterdam
BESTE HAARKLEUR- EN HAARGROEIMIDDEL Afgehaald f2.— per flacon. Franco toezending f 2.15 per postwissel of f2.25 aan postzegels als ook tegen f2.25 rembours
ALTO
VERSTERKEND EN VOEDZAAM
GEZONDE DW ^liuwgt^wftE'ew'pveve«! VOOR IEDER IIDIICV roor uwe GEZONDHEID altljil en ovoral MIIM VKiBQ I »bs-.luut vr\l van salicyl en zwingsiuur, twsld nHUU alt pfima gröndatoffco.
Schoonhcidsmiddelen Produits de Beauté
LINDA
Uitgebreide catalogus met raadgevingen en beschrijving der toepassing gratis en franco. Hoofd vertegenwoordiger: Academie Sclentifique de Beauté,
1
PRINCESS ROOM Lunch- Tearoom & Restaurant AMSTERDAM Kalverstr. 28
ZANDVOORT Kerkstr. 44
/
(HoteU pension]
Laan van Meerdervoert 71 Den Haas. Tel. 6294.
Ook verkrijgbaar: In Holland door bemiddeling van alle eerste klas Parfumerie- en Kapperszaken In Indië: Mij. ue Gendt, Batavia; Heimig & CÓ., Soerabaja; Mij. Tokra, Padang.
Heerlijk verfnsschende drank. NV. te- rm Export „EDO TO" ResnengncM 27. Td. C 564, SSÄ AMSTERDAM. S=
1.75.
♦H C
A
B A
Wybed Xabletten
tegeiiHoesi, Heesdiheid, Keelpijn zijn weder overat verkrijgbaar N.V. GABA-5AZEL (FILIAAL HILVPRSUM)**** Abonneert ü op „De Film-Wereld".
WILLY MULLENS, DE JUBILEERENDE FILM- EN BIOSCOOPPIONIER
NF.DRRL. ROTOGRAVURE-MAATSCHAPPll. LEIDEN
ü
