Agrobacterium, niet elke wortel even gek?!
Lien Bosmans – 20/10/2015
1
Wat ziet de tuinder? Plant
Uitbundig groeiende planten Zeer vegetatief Veel blad Onderaan sterk verdikte stam
Vrucht Tomaat: kniktrossen, fijnere vruchten Aubergine: bloemabortie, problemen met vruchtzetting
2
Wat ziet de tuinder? Wortels Overvloedige wortelgroei: begint in de buurt van de druppelaar Zeer fijn vertakte wortels Soms een paar dikke wortels Substraatblokken overgroeid met wortels Matten zwellen op
3
Agrobacterium rhizogenes
Ri-plasmide met T-DNA
Plantwortel
Agrobacterium rhizogenes
Ri-plasmide met T-DNA
Overmatige wortelgroei
Plantencel
Wat zijn de problemen? Wortels Water loopt over de potten af + Verstikken van de wortels wortelsterfte Productieverlies: Tomaat: 5 à 10% Aantasting: gaat van 1% tot 100% Probleem breidt uit!
6
Wat zijn de problemen? Percentage van aangetaste bedrijven
*Nederlandse telers die aanleveren op Belgische veilingen
7
Het onderzoek- genotypering Weinig geweten over Agrobacterium, diversiteit, verspreiding,…
Genotypering
8
Het onderzoek- genotypering
Einstein
Agrobacterium
15 mei 2014
13
Het onderzoek- genotypering
Albert Einstein
Agrobacterium biovar 1 Genogroup X 15 mei 2014
13
Agrobacterium Biovar 1: verschillende soorten Agrobacterium9 tumefaciens species complex Agrobacterium tumefaciens Incl. Vlaamse isolaten species complex
Agrobacterium Biovar 2: Rhizobium rhizogenes
Rhizogene Agrobacterium
Agrobacterium Biovar 1: verschillende soorten Agrobacterium9 tumefaciens species complex Agrobacterium tumefaciens Incl. Vlaamse isolaten species complex
Agrobacterium Biovar 2: Rhizobium rhizogenes
Rhizogene Agrobacterium
beter aangepast aan de omstandigheden in Agrobacterium tumefaciens hydrocultuursystemen species complex Incl. Vlaamse isolaten
Vlaamse telers: allemaal in biovar 1
Agrobacterium Biovar 2: Rhizobium rhizogenes
Veel variatie binnen groep: Agrobacterium tumefaciens Genotypering (op basis van DNA): species complex Incl. Vlaamseelke isolaten Agrobacterium is even Niet gek (op basis van DNA)!
Veel variatie binnen groep: Agrobacterium tumefaciens Genotypering (op basis van DNA): species complex Incl. Vlaamseelke isolaten Agrobacterium is even Niet gek (op basis van DNA)!
Het onderzoek- fenotypering Fenotypering Temperatuur: 4°C/ 28°C/ 44°C Biofilmvormend vermogen: ja/neen Swarming: ja/neen Katalase + of -
16
Het onderzoek- fenotypering Vertoont elk isolaat eenzelfde schadebeeld? Proef PCH 10 isolaten werden artificieel toegediend Wekelijkse opvolging wortel- en gewassymptomen 1
3
2
4
5
17
Het onderzoek- fenotypering
Gecumuleerde wortelscore
Verschillen in ernst van infectie Fenotypering (op basis van eigenschappen): Niet elke Agrobacterium is even gek
Weeknummer Cumulatief effect op 12 planten Afhankelijk van isolaat: verschil in ernst infectie 18
Het onderzoek- beheersing
• Teelttechnisch • Chemisch
• Biologisch
19
Het onderzoek- beheersing; chemisch 1) Pilootopstelling labo • Chemische beheersing – Tijdens de teelt – Tijdens de teeltwissel – Efficiëntie nagaan van: • Waterstofperoxide • Chloor • ECA water • … !! bron van infectie = biofilm waaruit Agrobacterium vrijkomt die het gietwater besmet
20
Het onderzoek- beheersing; chemisch 1) Pilootopstelling labo
Bestrijding biofilms: beste methode is Isolaat afhankelijk
Het onderzoek- beheersing; chemisch 2) Monitoring op praktijkbedrijven
23
Het onderzoek- beheersing; chemisch 2) Monitoring op praktijkbedrijven (dosering 60 ppm ingesteld)
eerste druppelbeurt
derde druppelbeurt
24
vijfde druppelbeurt
Het onderzoek- beheersing; chemisch 2) Monitoring op praktijkbedrijven (dosering 60 ppm ingesteld)
eerste druppelbeurt
derde druppelbeurt
vijfde druppelbeurt
Vijf druppelbeurten nodig voordat gewenste concentratie overal bereikt wordt Klein verschil tussen begin en einde leiding blijft bestaan na vijfde druppelbeurt 25
Het onderzoek- beheersing; chemisch 2) Monitoring op praktijkbedrijven % Aantasting
Peroxide
24/03/2015
26
28/04/2015
Het onderzoek- beheersing; chemisch 3) Tips Beheersing via chemische ontsmetting tijdens de teelt • Eerst spoelen dan ontsmetten • Continu gebeuren: van eerste tot laatste dag • Homogene concentratie nastreven
Beheersing via chemische ontsmetting tijdens de teeltwissel • • • • •
Voorzie voldoende tijd Opletten voor chemische reacties bij combinatie van producten Lange inwerkingsduur heeft voorkeur: effect = concentratie x tijd Volledig systeem ontsmetten Irrigatiesysteem regelmatig op druk brengen (opletten voor verstoppingen)
27
Het onderzoek- beheersing; biologisch • Onderzoek staat gepland in 2016!
28
Agrobacterium, niet elke wortel is dus even gek!
Bedankt voor je aandacht!
KU Leuven: Lien Bosmans
29
