2013

België - Belgique P.B. - P.P. 3000 Leuven 1 BC 12694 Viermaandelijks magazine van Centrum Algemeen Welzijnswerk oost-brabant vzw Maatschappelijke zetel: Redingenstraat 6, 3000 Leuven

nr 3/2013

Giften zi jn steeds welkom op IBAN BE59 7775 9209 2726

zo gezegd We krijgen het niet allemaal opgelost op zo’n korte tijd, maar kunnen veel in gang zetten zodat mensen weer grip krijgen op hun leven.

ooit aat n over t s g lenin jk king lpver menwer odzakeli u h e e a o t d S n e . k Go ichzelf een is ogelij h m n z e s d e d p j i e o uurt te le o go de m ensen z n of toe ten. om m en helpe ste diens kunn de gepa naar

Elke vraag is traject un anders, elk iek. Maar altijd vertrekken kracht van we vanuit de de mense n zelf.

en ot . ede is gro end. o g aar gen rijn et g n wonin is sch en inz s a a vr ip an re ni De aalba rt era , begr artije em bet t teko rking ken p proble He enwe betrok m dit Sam alle lijk o van dzake sen. noo te los op

Altijd te do streven ken en groei we erna z kunn odat ze en, sterk ar mens en e en, z z onde elfstand r te mai r ons g ver der .

3

Editoriaal Editoriaal Editoria Beste CAW-sympathisant, Is het u ook opgevallen? Daags nadat de Sint opnieuw zuidelijkere oorden opzoekt, tooit kerstverlichting menig straat en voortuin. Kerststallen worden opgetrokken. Handelaars trekken alle registers open om hun eindejaarsaanbod aan te prijzen. Het lijstje aan de muur getuigt van de eerste brainstorm over het feestmenu van dit jaar. Rook komt uit de schoorstenen. Tekenen van gezelligheid en warmte – de warmste periode van het jaar bij temperaturen onder nul. Uitnodigen en te gast zijn, koken en aanschuiven, cadeautjes inpakken en uitpakken. Een klassieke december die nochtans een en ander veronderstelt. Is er überhaupt een eindejaarsbudget om te spenderen? Hebben we een dak boven ons hoofd om mensen onder uit te nodigen? En als dat dak er is, slagen we er dan ook in om er ons echt thuis te voelen? Zijn er mensen rondom ons om mee samen te zijn en te vieren? We hebben geen eeuwenoud kerstverhaal nodig om te weten dat ook december net als alle voorgaande maanden er een van contrasten is. Ook in Oost-Brabant worden nog te veel mensen geconfronteerd met een leven op straat, met plotse of langdurige dakloosheid, met dreigende uithuiszetting, met een huis en een gezinsomgeving waar ze zich niet thuis kunnen of mogen voelen. Voor CAW Oost-Brabant is het werk met dak- en thuisloze jongeren en volwassenen een belangrijke opdracht. In dit nummer leest u hoe we hen opvangen in het crisisopvangcentrum of in Halte 51, hoe we voor bed, bad, brood en begeleiding zorgen in de winteropvang, hoe we samen met sociale huisvestingspartners preventief werken en uithuiszetting bij mensen trachten te voorkomen, en hoe we in begeleid wonen mensen ondersteunen in het verwerven en versterken van woonvaardigheden die hen in staat moeten stellen (weer) op eigen benen te staan. En misschien leest u tussen de lijnen hoe we samen met mensen van een huis een thuis trachten te maken. Want daar draait het om. Wanneer we ons op 31 december even voor middernacht klaarmaken om te toasten op 2014, wensen we ook u en wie u lief is een thuis voor het nieuwe jaar. En tegelijk hiermee ook de goesting, de energie én de moed om samen met ons die thuis ook voor anderen waar te maken. Bert Lambeir Directeur CAW Oost-Brabant

4

Ge leeft terug, ge wordt weer mens onder de mensen…

CAW versterkt welzijn. Dat is de baseline van ons logo. En dat is wat we willen doen. Hierbij hebben we bijzondere aandacht voor de maatschappelijk meest kwetsbare mensen. Dat geldt ook voor ons hulpverleningsaanbod naar dak- en thuislozen. Centraal in dit aanbod staat het begrip ‘herankeren’. Concreet betekent dit terug verbinding maken met je omgeving, familie, buren, vrienden, en verder weg ook met allerlei organisaties en diensten die toegang geven bijvoorbeeld tot de arbeidsmarkt, opleidingsmogelijkheden, huisvesting, ontspanning, enz. Het aanbod van CAW Oost-Brabant voor thuis- en daklozen kan je in één opslag vinden op de pagina hiernaast:

5 Onze inloopcentra: voor mensen die zich nergens thuis voelen, vaak geen sociaal netwerk meer hebben. Wij bieden hen een plek waar ze weer omringd zijn, lotgenoten kunnen ontmoeten, hulp en ondersteuning kunnen krijgen, om zo terug aansluiting te vinden bij de bredere samenleving. Onze opvangcentra: voor wie in een crisissituatie zit of door omstandigheden nergens anders meer terecht kan: Het jongerenopvangcentrum Halte 51 is een tussenstop voor jongeren tussen 18 en 25 jaar die in een moeilijke situatie zijn terechtgekomen en geen thuis of onderdak hebben. Wij zorgen voor tijdelijke opvang met begeleiding en streven ernaar dat de jongere na het verblijf op eigen benen kan staan. Het Crisisopvangcentrum biedt 24 uur op 24, 7 dagen op 7 opvang. Mensen die door allerlei problemen niet langer thuis kunnen wonen of die door acute crisissituaties geen thuis of onderdak hebben, kunnen er terecht voor kortdurende opvang en begeleiding.

Ons aanbod woonbegeleiding en opvang is er voor mensen die op verschillende domeinen uitsluiting kennen en zelfstandig (willen) wonen. Zij kunnen thuis ondersteund worden of kunnen tijdelijk terecht in onze doorgangswoningen. Er is aandacht voor preventie, waarbij we focussen op het vroeg herkennen en aanpakken van situaties die kunnen leiden tot thuisloosheid. Ook willen we blijven signaleren waar thuisloosheid kadert in een falend woon- en welzijnsbeleid. Verder in dit nummer leest u meer over dit aanbod.

Het Vluchthuis in Leuven en de vrouwenopvang in Diest is er voor vrouwen (en hun kinderen) die door hun partner bedreigd of mishandeld worden. Wij bieden onderdak en opvang op een veilig adres. We begeleiden hen om terug te keren en het geweld te stoppen of om een nieuw zelfstandig leven op te bouwen. We hebben ook bijzondere aandacht voor de kinderen die hierbij betrokken zijn. De Winteropvang Leuven biedt daklozen een plek om te slapen in barre weersomstandigheden. Zij kunnen er terecht voor een warme tas soep, een babbel, een goed bed. Een samenwerkingsproject met het OCMW en de Stad.

6

Want voorkomen is veel beter dan genezen

Sinds mei 2013 heeft CAW Oost-Brabant een extra preventieve woonbegeleider in dienst. Op enkele maanden tijd heeft Ria Pasteels al mooie samenwerkingen opgezet met sociale huisvestingsmaatschappijen in de regio. Eén daarvan is de Samenwerkende Bouwmaatschappij voor Goedkope Woningen (SBGW) in Aarschot, waar Kris Reynders directeur is. Kris: “Wij deden de afgelopen twee jaar al geregeld huisbezoeken. Wanneer er huurachterstal is, gaan we even langs om te informeren hoe dat komt. Of wanneer er klachten komen van de buren of de politie of als de buurtwerker iets opmerkt. Wanneer de problemen zuiver van financiële aard zijn, dan kunnen wij iets doen. Het OCMW wordt automatisch op de hoogte gebracht wanneer er huurachterstal is en de mensen kunnen daar dan terecht voor bud-

getbegeleiding. Maar vaak blijken meerdere problemen, deelstukken die samen horen, elkaar te beïnvloeden. Situaties waar begeleiding nodig is. En daar kunnen wij geen passend antwoord op geven. Daarom is deze samenwerking met het CAW noodzakelijk.” Ria: ”Kris en ik gaan samen bij de mensen aan huis. Hij geeft hen de mogelijkheid om hulp te krijgen en ze kunnen zelf kiezen of ze hierop in gaan of niet. Soms hebben de mensen wat tijd nodig om de aangeboden hulp te aanvaarden. Wanneer ze twijfels hebben, ga ik regelmatig nog eens terug, om zo vertrouwen op te bouwen en de drempel te verlagen. Vaak hangt er immers een uithuiszetting boven hun hoofd. En dat willen we te allen tijden vermijden. Het helpt dat ik bij de mensen aan huis ga. De stap naar hulpverlening is dan kleiner. Momenteel lopen er een tiental begeleidin-

7 gen hier in Aarschot. Een kwart daarvan zijn hygiënegerelateerd, zoals bijvoorbeeld stapelwoede. Het merendeel heeft te maken met huurachterstallen en andere problemen. Zo kwamen we bij een gezin nadat er van verschillende kanten gesignaleerd werd dat het er slecht aan toe ging. Het heeft me enkele weken gekost om het vertrouwen te krijgen van deze mensen. Er was echt een veelheid aan problemen die steeds op elkaar inspeelden: relationeel, financieel, psychisch en lichamelijk, hygiëne problemen, … Stukje bij beetje zijn we al deze dingen samen aan het oplossen. Bijvoorbeeld door samen te werken met het OCMW voor budgetbegeleiding, door te praten over verantwoordelijkheid en hoe je die kan opnemen. In zo’n geval voel je echt hoe hard je de mensen vooruit helpt en een uithuiszetting voorkomen hebt. Als deze mensen op straat komen te staan, zijn ze immers helemaal verloren. Vaak hebben ze een immense schuldenberg, kunnen ze geen andere woonst vinden en staan ze gewoon op straat. Wanneer een begeleiding start, stellen we steeds een handelingsplan op tussen de drie partijen: de CAW-hulpverlener, de huurder en de sociale huisvestingsmaatschappij. Hierin staan de verwachtingen van elke partij duidelijk beschreven en ook hoe we dat zullen realiseren. Elke 3 maanden wordt het plan geëvalueerd en waar nodig bijgeschaafd. We maken ook duidelijk wie welke informatie krijgt. Zo hou ik Kris wel op de hoogte van de ontwikkelingen die met het initiële woonprobleem te maken hebben, maar krijgt hij niets te horen over de andere hulpvragen die misschien nog boven kwamen. De huurder blijft voor ons centraal staan.” Kris: “Het is heel interessant dat Ria los staat van de huisvestingsmaatschappij. Haar onafhankelijke positie is een groot pluspunt. Zo

is ze onpartijdig en leggen de mensen sneller vertrouwen in haar, maar ze weten ook dat zij kan bemiddelen tussen hen en de huisvestingsmaatschappij.” Ria: “De bedoeling is dat we de begeleidingen na 6 tot 9 maanden kunnen afronden. Vaak betekent dat een doorverwijzing naar andere diensten als Begeleid Wonen of het mobiel team Aarschot. Maar ik doe zelf ook aan hervalpreventie. Tijdens die latere fase in de begeleiding ga ik nog maar heel af en toe langs bij de mensen, om te zien of het nog lukt. Ze weten ook dat ze mij steeds mogen opbellen, wanneer een probleem terug de kop opsteekt. Door zo dicht betrokken te zijn, voel ik dat er nog veel welzijnsnoden zijn in de stad. Daarom is het goed dat we het onthaal van het CAW en het JAC ook in deze regio in de toekomst verder kunnen uitbouwen en zo kunnen inspelen op deze vragen, samen met onze partners.”

8

Een eigen huis, een plek onder de zon…? Nand was jarenlang dakloos, trok van kraakpand tot kraakpand. Maar nu hij ouder wordt, geraakt hij het stilletjes aan beu om zo te leven. Een medewerker van de winteropvang Leuven nodigt hem uit om langs te komen op het CAW voor een gesprek over ons aanbod Begeleid Wonen. Na wat puzzelen, vinden we een weg om uit zijn situatie te geraken. We schrijven Nand in bij een sociaal verhuurkantoor, hij koopt zijn allereerste gsm om bereikbaar te zijn. Samen met hem stellen we een plan op om zijn administratieve en financiële zaken op orde te brengen. Ambitieus, en veel werk, want Nand is analfabeet, maar hij is ook erg gemotiveerd.… Jaarlijks meldt zich een honderdtal cliënten aan bij CAW Oost-Brabant voor Begeleid Wonen. Nand is daar één van. Ons aanbod is vooral gericht naar dak- en thuislozen: mensen zonder woning en mensen die wél ergens wonen maar hierbij moeilijkheden ondervinden. We bieden hen tijdelijk opvang in een van onze doorgangswoningen. Dat zijn kamers of studio’s die wij ter beschikking stellen voor een korte tijd terwijl

we hen proberen toe te leiden naar een stabielere leef- en woonsituatie op de private huisvestingsmarkt of in een sociale woning. Daarnaast, of in het verlengde hiervan, bieden we ook begeleiding en ondersteuning bij het zelfstandig wonen bij de mensen thuis. Sara verbleef samen met haar kinderen een vijftal maanden in het vluchthuis, het geweld en de vernederingen thuis beu. Nu verhuist ze naar een eigen appartementje. Maar omdat ze nog nooit alleen woonde, nog nooit zelf administratieve zaken opvolgde, schrik heeft voor een vechtscheiding, niet alle papieren in het Nederlands begrijpt … vraagt ze verdere, ambulante woonbegeleiding bij het CAW. Een jaar later heeft Sara al heel wat meer zelfvertrouwen, ze volgt Nederlandse les, de kinderen doen het goed op school, maar financieel blijft het erg moeilijk. De huur is erg hoog en een alternatief is er niet door het grote tekort aan betaalbare woningen in de regio. Ook al zijn de begeleidingsgesprekken ondertussen erg verminderd, Sara weet dat ze met nieuwe vragen steeds terecht kan bij het CAW.

9 Ook dit is een verhaal dat toont waar onze hulpverlening op gebaseerd is. Steeds vertrekken we vanuit de vraag van de cliënt: wat wil hij vasthouden? Wat wil hij anders? Wat heeft hij hiervoor nodig? En bij elke cliënt is dat anders: Stap voor stap zijn administratie in orde brengen zodat hij verzekerd is, zijn rechtmatig inkomen ontvangt, zicht krijgt op eventuele schulden en een afbetalingsplan kan starten. Een luisterend oor zijn wanneer de eenzaamheid te groot wordt. Herstelgericht werken, samen werken aan realistische toekomstperspectieven: werk, vrijwilligerswerk, een rustig pensioen, een opname in een gespecialiseerde voorziening. Een nieuw netwerk uitbouwen… Altijd streven we ernaar mensen te doen groeien, sterker te maken zodat ze zelfstandig verder kunnen, zonder ons. Het is steeds weer een zoeken naar dat evenwicht. Soms nemen we het even over als ze zorg nodig hebben. Soms gaan we mee naar een dienst, of gaan we samen een eerste keer naar een vrijetijdsactiviteit. Soms laten zij ons los, maar blijven wij hen vasthouden, blijven we zoeken naar manieren om hen te ondersteunen tot ze er aan toe zijn om zelf stappen te zetten, om hun leven terug (meer) op sporen te krijgen. Bert verbleef jarenlang in de gevangenis. Nu komt hij vrij. Hij mag niet wonen in de buurt van het slachtoffer en hierdoor ook niet bij zijn familie. Hij kan terecht in een doorgangswoning van Begeleid Wonen. Hij werkt hard, vanaf de allereerste dag. We ondersteunen hem bij zijn re-integratie. Bert sluit aan bij een sportclub. Dat geeft hem de mogelijkheid om wat te ontspannen en om nieuwe contacten te leggen. Samen brengen we zijn berg administratie in orde, zodat hij weer zicht krijgt op zijn inkomsten en afbetalingen. Het samenwonen in de doorgangswoning gaat goed, maar hij verlangt naar een eigen huis. Een nieuwe en moeilijke zoektocht start.

Goede hulpverlening staat nooit op zichzelf. Samenwerking tussen het CAW en partnerorganisaties, zoals het sociaal verhuurkantoor of het OCMW, is noodzakelijk om onze dienstverlening zo ruim mogelijk te maken en mensen te kunnen toeleiden naar de gepaste diensten. We hopen in de toekomst ook nauwer te kunnen samenwerken met immobiliënkantoren en privéeigenaars om de reguliere huisvestigingsmarkt te ontsluiten voor deze kwetsbare doelgroep.

“Altijd streven we ernaar mensen te doen groeien, sterker te maken zodat ze zelfstandig verder kunnen, zonder ons.” Elke vraag die we krijgen is anders, elk traject uniek. Maar of we nu ondersteunen, aanmoedigen, bevragen, andere mogelijkheden aanreiken, info en advies geven, blijven supporteren, heel veel tijd steken in het mee uitzoeken van complexe administratie, meegaan waar nodig of zinvol, confronteren, verbinden met anderen, mee juichen bij elk succesje, na een tegenslag er terug tegenaan gaan, signalen leren zien van terugval, en handvaten aanreiken hoe dit te vermijden, van op afstand meekijken, loslaten… altijd is dat vertrekkend vanuit de kracht van de mensen zelf.

10

Het CAW in Aarschot? Jazeker.

CAW Oost-Brabant (de fusie-organisatie van CAW Regio Leuven en CAW Hageland) is met haar werking gevestigd in Leuven, Tienen en Diest en heeft momenteel nog twee antennewerkingen in Landen en Haacht. De nieuwe regelgeving voor het algemeen welzijnswerk vraagt van de CAW’s om vanaf 2014 toe te werken naar een fysieke aanwezigheid in alle kleinstedelijke zorgregio’s binnen hun werkingsgebied. Voor CAW Oost-Brabant betekent dit een keuze voor én een investering in de werking in Aarschot. We plannen de inrichting van een volwaardige vestigingsplaats en willen dit zo spoedig mogelijk realiseren – daar

hebben we zo onze redenen voor: • We willen graag een volwaardig onthaal voor volwassenen en jongeren (JAC) uitbouwen in Aarschot. Daar is ruimte voor nodig. • Er zijn gekende noden waar we als CAW graag mee een antwoord op willen bieden. Een vestiging in Aarschot is een voorwaarde om voor mensen uit de hele zorgregio (ook Gelrode, Langdorp, Rillaar) bereikbaar te zijn. • CAW investeert al vanaf april 2013 in woonbegeleiding in Aarschot (zie eerder in dit nummer). Ook dit kan best vanuit een gekende locatie.

11 Een CAW moet zichtbaar, bereikbaar en toegankelijk zijn in de stad wil ze haar lijfspreuk “voor gelijk wie, met eender welke vraag, vandaag en morgen” echt kunnen waarmaken. We zijn daarom blij om onze plannen midden in het Aarschotse centrum te kunnen uitvoeren. We worden namelijk de naaste buren van de Kringwinkel Hageland in de Amerstraat. Te midden van scholen, kort bij het OCMW en het stadskantoor en op een boogscheut van de Grote Markt zal het CAW door iedereen die er nood aan heeft makkelijk te vinden zijn. De plannen? Weliswaar is enige renovatie vereist om in een oud overheidsgebouw de nodige burelen, een vergaderzaal, gesprekruimtes, en een open onthaal en JAC in te richten. Maar het perspectief is aantrekkelijk. We zullen in staat zijn om dagelijks mensen dicht bij huis te ontvangen en samen met hen te zoeken naar versterking van hun welzijn. En nog meer. Het pand in Aarschot maakt het gezien zijn oppervlakte immers mogelijk om voor koppels en/of alleenstaanden met een kind, een tijdelijk onderkomen te voorzien. De wooneenheden zijn niet bestemd voor permanente huisvesting maar om doorstroom uit residentiële hulpverlening te vergroten en mensen de kans (tijd en ruimte) te geven om onder begeleiding verder op zoek te gaan naar meer structurele oplossingen, naar een eigen thuis. Lokale cijfers tonen aan dat we hiermee aan een reële nood tegemoet komen. Nog steeds blijven te veel mensen verstoken van duurzame huisvesting of een eigen dak boven hun hoofd. Samen voor welzijn Een CAW is er door, voor en met mensen. Dat is het in de hulpverlening, dat is het evengoed in de samenwerking met vele partnerorganisaties. Zo hebben we al

langer ook in Aarschot een sterk netwerk met lokale welzijnspartners uitgebouwd. Armoede, huisvesting, preventie, geestelijke gezondheid, ontmoeting, jongeren; het zijn thema’s die we samen met velen en met evenveel overtuiging ook vandaag al aanpakken. En het wordt mogelijk om vanuit het nieuwe CAW-huis nog sterker dan tevoren met onze lokale welzijnspartners samen te werken aan lokaal sociaal beleid. Nog lang wachten? Vanaf het najaar van 2015 is iedereen welkom in het CAW in de Amerstraat. Maar wacht niet tot dan om je vraag te stellen. Je kan nu al met ons afspreken in de lokalen van het sociaal huis in de Bekaflaan 31A te Aarschot of via www.cawoostbrabant.be . En ondertussen … Kan je ons helpen om dit project te realiseren. Door CAW te steunen kan je mensen uit je buurt in moeilijke situaties concreet helpen. Dankzij jouw hulp kunnen we nog meer en nog beter inspelen op lokale noden. Jouw extra steun maakt het mogelijk om nieuwe initiatieven te ontwikkelen en om het huidige aanbod voor meer mensen bereikbaar te maken.

Je kan een gift storten op rek.nr IBAN BE59 7775 9209 2726 Vanaf 40€ is je gift fiscaal aftrekbaar. Binnenkort kan je de werkzaamheden in Aarschot ook zelf volgen op onze website. Wil je graag dit bouwproject concreet steunen en op de hoogte blijven van wat er met je hulp gebeurt, dan kan ook dat. Vanaf februari meer nieuws hierover – hou ons dus zeker in de gaten!

12

Achter de deur van… het KOC, crisisopvangcentrum van CAW Oost-Brabant

‘Crisisopvangcentrum’ heb ik altijd een lastig woord gevonden. Ik kon me er weinig bij voorstellen, maar het bracht steevast een beetje paniek in mij naar boven. Misschien noemen ze het daarom bij CAW Oost-Brabant ‘het KOC’, een afkorting die nog stamt uit de tijd dat crisis met een k werd geschreven. Allesbehalve paniek voel ik als ik er aanbel en hartelijk word ontvangen door Katrien, een van de begeleidsters. Het is gezellig in dit huis, ergens speelt muziek, het ruikt er naar (lekkere!) koffie en geurig schoonmaakproduct. We zoeken een plekje waar we kunnen babbelen. Ze aarzelt voor ze een kamer binnenstapt. Uit respect voor de gast die er deze nacht heeft geslapen, keert ze op haar stappen terug en neemt me mee naar de ontvangstruimte waar de intakegesprekken ook plaatsvinden, het is er aangenaam rustig. Katrien vertelt me van Floris, ‘een’ gast van het KOC. De naam is fictief, maar het verhaal de realiteit. Floris was 32 jaar toen hij hier aankwam. Op zijn 25ste was hij getrouwd, maar kort daarna gescheiden. Doordat hij dat moeilijk kon verwerken, kreeg hij problemen op zijn werk en verloor hij zijn job. Floris werd depressief, werd verschillende malen opgenomen in een psychiatrische instelling. Hij probeerde zijn leven weer op sporen te

krijgen, maar omdat hij nog steeds geen werk had, geraakte hij steeds meer geïsoleerd. De huisbaas begon moeilijk te doen over allerlei regelingen waar Floris geen rekening mee hield uit vergetelheid. Een conflict dat door de vrederechter beslecht werd in het nadeel van Floris. Omdat hij nergens naartoe kon, meldde hij zich aan bij het OCMW.

13 Zij hielpen hem bij het leegmaken van zijn appartement, huurden een garagebox waar hij zijn spullen kon opslaan en namen contact met ons. Wie geen thuis of onderdak meer heeft kan terecht in het crisisopvangcentrum voor een kortdurend verblijf van maximaal 3 weken, met begeleiding. Er zijn negen kamers en 1 noodkamer. We leven hier samen in een gemeenschapswoning, koken samen, doen de was en de plas, maar iedereen heeft wel een eigen kamer. In die 3 weken dat ze hier verblijven, zoeken we samen met hen naar een oplossing. Veelal zijn dat problemen van administratieve of financiële aard. Die krijgen we op zo’n korte tijd niet altijd opgelost, maar we kunnen wel heel veel in gang zetten waardoor ze zelf weer grip krijgen op hun leven. Het moeilijkste is vaak een plek vinden waar ze terecht kunnen. Het tekort aan betaalbare woningen in onze regio is schrijnend. Floris voelde zich hier echt thuis. Hij genoot van de huiselijkheid, de geborgenheid. Zelf was hij ook echt een aangename en graag geziene gast. Hier woonde toen ook een jonge moeder met haar kindje. Floris nam de rol van steun en toeverlaat maar al te graag op zich. Hij haalde af en toe spulletjes uit zijn garage en deelde dat met de medebewoners. Zo bracht hij op een keer zijn sapcentrifuge mee en maakte voor ons allemaal vers appelsap van de appelen uit de tuin. Samen brachten we zijn administratie in orde, regelden het geschil met de huisbaas, stelden een afbetalingsplan op voor zijn schulden. De zoektocht naar een woonst drong zich op. Uiteindelijk bracht hij zelf een oplossing: vrienden hadden beloofd iets voor hem te regelen, alleen wist hij niet wanneer dat in orde zou komen. Het is altijd goed als mensen in hun eigen netwerk een oplossing vinden, maar de vaagheid van

dit plan bemoeilijkte onze samenwerking. Telkens we hem ernaar vroegen zei hij dat het uitgesteld was, maar zeker in orde zou komen. Er waren weinig alternatieven. Bij Begeleid Wonen was er geen plaats vrij. En zonder vast inkomen, viste hij altijd achter het net als hij een kamer of studio wou huren. De 3 weken waren bijna voorbij en Floris nam geen enkel ander voorstel tot tussenoplossing aan, hij ondernam zelf niks meer, hij bleef geloven dat zijn vrienden hem zouden komen halen. Uiteindelijk moesten we hem laten gaan, terug de straat op, het aanbod voor verdere begeleiding sloeg hij af omdat hij niemand meer tot last wou zijn. We waren er allemaal het hart van in. We hadden afgesproken om op zijn laatste avond nog samen te eten. Net diezelfde avond kregen wij bericht van Begeleid Wonen dat er een studio was vrijgekomen. De dag erna kon Floris er terecht voor een intakegesprek en kreeg de studio toegewezen. We hebben die avond dus geen afscheid gevierd, maar wel een nieuw begin.

14

Een warme plek tijdens koude winternachten

Tijdens de koudste maanden van het jaar kunnen daklozen terecht in de winteropvang, waar het bed-bad-brood principe voorzien wordt van 15 november tot 31 maart. Wanneer de vrieskou langer aanhoudt, blijft de winteropvang even lang open. In diezelfde winterperiode is het inloopcentrum De Meander ook open op zondag. Iedereen kan er terecht voor een gratis kop koffie en een babbel, maar ook om de pc te gebruiken, tv te kijken of te douchen. Een uitgebreid samenwerkingsverband van verschillende Leuvense organisaties en instanties zorgt ervoor dat dit 20 zondagnamiddagen lang kan. Op die manier kunnen mensen 7 op 7 terecht op een warme plek. Deze winter is het de derde keer dat CAW Oost-Brabant samen met OCMW en stad Leuven de opvang voor daklozen

organiseert. Dat het nodig is, mag duidelijk zijn. Vorige winter deden maar liefst 88 mannen en vrouwen een beroep op het aanbod van een warm bed voor één of meerdere nachten. Een eigen bed hebben ze niet meer. Soms al jaren, soms plots, na een echtscheiding, nadat ze hun job verloren of hun partner stierf. De mensen krijgen er niet enkel een bed, maar er is ook de mogelijkheid om te douchen. Bovendien zijn er maaltijden: ’s avonds warme soep na een winterse dag op straat, ’s morgen een stevig ontbijt. In de woonkamer hangt een huiselijke sfeer. De gasten kunnen er tot rust komen, tv kijken, de krant lezen, een gezelschapsspel spelen, wat bijpraten. Kortom, de dingen die u en ik elke dag in onze living doen. Wie wil, kan ’s morgens of ’s avonds een

15

beroep doen op een vaste medewerker van het CAW. Voor een (hulp)vraag of om samen te kijken naar de toekomst en hoe ze dat stap voor stap kunnen aanpakken. Voor ondersteuning bij papierwerk, bij de zoektocht naar huisvesting of werk, bij het

“En toen hij zei dat het wel aanpassen ging zijn, zo eens een nacht op een matras slapen, heb ik even moeten slikken. Zo’n zin blijft ’s nacht wel door je hoofd spoken.“

vinden van de juiste dienst. Op die manier willen we mensen vooruit helpen, ervoor zorgen dat ze sterker in hun schoenen staan, op weg naar vast onderdak. Jeroen, Evelien en Arne (medewerkers van het CAW) volgen het reilen en zeilen in het huis. Zij trekken de straat op en gaan gericht op zoek naar mensen die baat zouden hebben bij de opvang. Zij leggen contacten bij buurtwerk ’t Lampeke of Poverello, gaan uitleg geven over de winteropvang bij de spoorwegpolitie of de Lijn, wandelen een keer binnen in de bib en nog zo veel meer. Iedere dag is er bovendien een vrijwilliger aanwezig, die mee praat, speelt, luistert, er gewoon is voor de mensen. Hoe het eraan toegaat, vertelt Paulina graag.

Paulina is één van de 11 vrijwilligers die deze winter de nachtpermanentie voorzien. Ze doet dit al voor het tweede jaar op rij “en als de winteropvang volgend jaar weer georganiseerd wordt, zal ik er terug bij zijn,” vertelt ze enthousiast. “Ik kom elke twee weken 2 nachten inslapen. Dat zijn steevast interessante en gezellige avonden. Heel huiselijk ook, gisteren hebben we nog Yahtzee gespeeld. Mensen hebben vaak vooroordelen over daklozen. Dat ze niets zinnigs te vertellen hebben of het niet waard zijn om naar geluisterd te worden. Als je hier één avond doorbrengt, kan je dat nooit meer denken. Heel uiteenlopende verhalen passeren ’s avonds de revue. Soms hele levensverhalen, soms gewoon wat er die dag gebeurd is. Vaak zijn er ook interessante discussies over het nieuws of wat er op tv is. En we lachen heel wat af, dat doet deugd. Het is hier nooit saai, dat staat vast! Af en toe is het natuurlijk wat zwaarder. Sommige mensen hebben heel wat meegemaakt voor ze op straat terecht kwamen. En toen één van de gasten gisteren langs zijn neus weg zei dat het wel aanpassen zou zijn, zo op een matras slapen, heb ik toch even moeten slikken. Zo’n zin spookt ’s nachts nog wel door je hoofd, ja. Als vrijwilliger heb je toch een andere relatie met de gasten, dan de hulpverleners van het CAW of OCMW. Je bent een ‘gewone’ mens die zich voor hen inzet en naar hen luistert. Daar krijg je ontzettend veel dankbaarheid voor terug.”

16

CAW start met het digitaal dossier Vanaf 1 januari 2014 maakt CAW Oost-Brabant de overstap van papieren cliëntendossiers naar de digitale versie, het zogenaamde E-dossier. Deze omschakeling zal in de toekomst een hulpmiddel zijn voor zowel hulpverlener als cliënt, om gemakkelijker overzicht te houden op het hulpverleningstraject dat men samen aflegt. Alle relevante informatie wordt op een uniforme manier bewaard. Dit biedt meer mogelijkheden op vlak van cliëntopvolging en informatie-overdacht. Toch blijft het beroepsgeheim en de vertrouwelijkheid van elk cliëntendossier behouden: Er wordt nooit informatie aan derden doorgegeven zonder voorafgaandelijke toestemming van de betrokken cliënt. Tenslotte geeft het E-dossier ook tendensen in de hulpverlening en cliëntenpopulatie weer, zodat er op een onderbouwde manier beleid kan worden gevoerd, op CAWmaar ook op sectoraal niveau. Een uitdaging voor de hele organisatie, maar wel een die de kwaliteit van de hulpverlening ongetwijfeld ten goede zal komen.

Ieders stem telt 2014 25 mei 2014 is verkiezingszondag. Dan worden regionale, federale en Europese kieslijsten ingekleurd. Deze overheden hebben hefbomen in handen om de situatie van mensen die kampen met achterstelling en uitsluiting te verbeteren. 2020 is de streefdatum om grote stappen vooruit te zetten in de armoedebestrijding. De Vlaamse overheid wil de armoede halveren en voor elk gezin een inkomen boven de armoedegrens. Vandaag stellen we vast dat het beoogde doel veraf ligt. De economische crisis slaat hard toe, de armoede stijgt. Steeds meer mensen worden geconfronteerd met mechanismen van sociale uitsluiting en maatschappelijke achterstelling. Zij blijven verstoken van hun grondrechten. Hun stem wordt niet gehoord. Samen met Samenlevingsopbouw en vele partnerorganisaties stapt het CAW mee in deze campagne ‘Ieders stem telt’. Wij willen hiermee de sociale thema’s hoog op de politieke agenda plaatsen en onderschrijven het gemeenschappelijk memorandum dat pleit voor duurzame en solidaire samenleving voor iedereen. Ook uw organisatie kan dit memorandum mee ondertekenen op www.iedersstemtelt.be

17

Leuven klimaat-neutraal in 2030 We stoten in Leuven met zijn allen een ontzettende hoeveelheid broeikasgassen uit. Deze gassen zorgen ervoor dat de aarde langzaam opwarmt, met tal van gevolgen voor ons en het milieu. Denk maar aan de recente natuurrampen in de Filipijnen, en dichter bij ons de langere en koudere winters, en hetere zomers… Maar het is nog niet te laat. Als we samen, de stad en haar inwoners, de Leuvense organisaties en bedrijven, vanaf nu actie ondernemen en ons milieuvriendelijker gaan verplaatsen, wonen, energie verbruiken en consumeren, kunnen we erin slagen klimaatneutraal te worden. Een klimaatneutrale stad heeft ook veel voordelen op korte termijn. Door je huis goed te isoleren, bespaar je heel wat geld. Vaker de auto laten staan, is goed voor je portefeuille, je gezondheid én voor de luchtkwaliteit. Een stad met minder auto’s is bovendien veiliger en heeft plaats voor bomen en gezellige publieke ruimte om te fietsen, wandelen, winkelen, … Leuven wil tegen 2030 helemaal klimaatneutraal zijn. Dat betekent dat we de (netto)hoeveelheid CO2 die we elke dag samen uitstoten gaan herleiden tot nul. CAW Oost-Brabant zet graag mee haar schouders onder deze uitdaging. Meer info op www.leuvenklimaatneutraal.be

Hoe toegankelijk is hulpverlening Op 15 november vond in Leuven een sociaal stadsgesprek plaats over de toegankelijkheid van de dienstverlening van de Stad, het OCMW Leuven en CAW Oost-Brabant. Burgers, professionele organisaties, vrijwilligers, iedereen was welkom om mee te praten over de vragen die we ons stelden: Weten de mensen ons gemakkelijk te vinden? Kennen ze ons aanbod voldoende? Of kan het beter? Communiceren we goed of klinkt het allemaal te administratief? Gebruiken we de juiste media en bereiken we hiermee de juiste mensen? Aan de basis hiervan lag een uitgebreid intern toegankelijkheidsonderzoek bij deze drie organisaties vorig jaar. Uit de boeiende gesprekken die avond onthouden we onder andere de behoefte aan meer opvangplaatsen, de vraag naar straathoekwerkers die actief op zoek gaan naar minder zichtbare problematieken en het gebrek aan betaalbare huisvesting in Leuven. We kregen in het bijzonder interessante feedback van een groep jongvolwassenen in Leuven die dakloos zijn en ondersteuning zoeken om hun eigen leven weer op spoor te krijgen. We willen graag samen met hen bekijken hoe we ons jongerenaanbod toegankelijker kunnen maken. Het CAW is er immers voor iedereen, voor elke vraag. Daar blijven we graag aan werken.

18

Vluchthuis en vrouwenopvang bij familiaal geweld CAW Hageland en CAW Regio Leuven werken sinds 1 april samen onder de naam CAW Oost-Brabant. Een samenwerking die een betere bereikbaarheid van het algemeen welzijnswerk voor iedere burger verzekert, door een evenwichtigere spreiding van de dienstverlening over de regio, een grotere beschikbaarheid van het aanbod en efficiënt georganiseerde centra. In dat kader werd ook ons hulpverleningsaanbod aan vrouwen en kinderen bij familiaal geweld gereorganiseerd. Concreet betekent dit dat er nog één Vluchthuis met geheim adres weerhouden blijft in Leuven waar kortdurende opvang en integrale begeleiding aangeboden wordt. In Diest wordt het vluchthuis geheroriënteerd naar een vrouwenopvangcentrum op een gekend adres. Vrouwen (met kinderen) die slachtoffer zijn van familiaal geweld kunnen zich daar voortaan ook aanmelden op het onthaal. We werken een traject op maat uit, gebaseerd op integrale, systeem- en contextgerichte hulpverlening. Hierbij richten we ons prioritair naar vrouwen uit de ruime regio Diest omdat de hulpverlening, naast onmiddellijke opvang en begeleiding, ook een vervolgtraject omvat bij terugkeer naar de thuissituatie of bij zelfstandig wonen. Hierbij is het informele en professionele netwerk in de onmiddellijke omgeving van het slachtoffer erg belangrijk. Meer info, openingsuren en contactgegevens vind je op onze website www.cawoostbrabant.be

Vluchtelingenonthaal CAW Oost-Brabant verhuist! Mensen zonder of met een onzeker verblijfsstatuut kunnen hier terecht voor informatie en advies over hun rechten en mogelijke toekomstperspectieven. Ons nieuw adres vanaf 6 januari 2014 is Redingenstraat 6, 3000 Leuven -  016 46 49 61 [email protected] Openingsuren: Maandag en woensdag van 9 u. tot 11.30 u. of op afspraak. Onze dienst zal gesloten zijn van 19/12/2013 tot 5/1/2014

19

(Een) ruimte voor innovatie CAW Oost-Brabant is een bereikbare organisatie met een degelijk en betrouwbaar aanbod aan hulp- en dienstverlening. Iedereen kan er altijd terecht met eender welke welzijnsvraag. Daarmee is het verhaal niet af – er zijn geen louweren om op te rusten. Ook welzijnswerk heeft nood aan kritische reflectie en vernieuwing. Ook welzijnswerkers hebben ideeën en de zin om met die ideeën hier en daar buiten de lijntjes te kleuren om zo de hulpverlening (aanbod, methodiek, partnerschap) in al zijn facetten op scherp te stellen en om hiaten in te vullen. Voor dergelijke creatieve processen, voor projecten en voor verwante werkvormen van partners heeft het CAW nu een nieuw ingerichte ruimte ter beschikking. De Leuvense promotor Ertzberg organiseerde en financierde de inrichtingswerken. Met hun duwtje in de rug kunnen we ons plan realiseren om sociaal werk, onderzoek, onderwijs en stakeholders samen te brengen rond maatschappelijk thema’s en noden. En we zullen partners hier uitnodigen om hetzelfde te doen. Hier hoor je nog van. Met dank aan Ertzberg. www.ertzberg.be

Winterwarmte voor weinig geld! Onze tweehandswinkel De Kapstok hangt nu bomvol mooie winterkleding. Volop keuze aan dames-, heren- en kinderkleding, maar ook schoenen, linnengoed, juwelen en accessoires… dus kom nog even shoppen nu de winter echt begint! De winkel vind je in de Mechelsestraat 32 (winkelwandelgedeelte) in Leuven. Open op: maandag 13 u . - 17 u. dinsdag tot vrijdag 10 u. - 17 u. zaterdag 10 u. - 16.30 u. De Kapstok is tijdens de eindejaarsperiode gesloten op 23, 24, 25, 30, 31 december en op 1 januari Wist je dat er jaarlijks meer dan honderd miljoen kilo textiel in het huishoudelijk afval verdwijnt? Heb jij kleren die je niet meer draagt in goede herbruikbare staat? Breng ze naar De Kapstok en geef ze zo een tweede leven! Alle kleren die wij verkopen, krijgen we gratis van mensen die ons dat schenken. Je kan alles afgeven in onze winkel in de Mechelsestraat 32 tijdens de openingsuren of in het CAWhuis in de Redingenstraat 6 in Leuven. Wij zien u graag bij de Kapstok.

2014 VOOR ELKE WENS DE BESTE UITKOMST Namens de medewerkers van CAW Oost-Brabant.

CAW InZicht is een uitgave van Centrum Algemeen Welzijnswerk Oost-Brabant vzw Werkten mee aan dit nummer: Bert Lambeir, Sabine Lehmann, Greet Monstrey, Lieve Polfliet, Bieke Roggen Eindredactie en coördinatie: Greet Monstrey Lay-out: Sabine Lehmann Verantwoordelijke uitgever: Bert Lambeir Giften: CAW Oost-Brabant is als vzw gemachtigd giften, legaten en schenkingen te ontvangen. Een fiscaal attest wordt afgeleverd bij giften vanaf 40 euro. Maatschappelijke zetel: CAW Oost-Brabant Redingenstraat 6, 3000 Leuven, tel 016 21 01 00, e-mail: [email protected], www.cawoostbrabant.be