ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
1
2 cmyk
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG FÜGGETLEN POLGÁRI HETILAP Alapító és kiadó a tóthfalusi LOGOS-print d.o.o., 24427 Tóthfalu, Kossuth u. 4. tel. és fax: (024) 887-140 Felelős vezető: Deák Verona Szerkesztőség: Művelődési Ház, 24420 Kanizsa, Damjanich u. 2., Pf. 39. Folyószámla: 335-10346-60 Alapító főszerkesztő: dr. Papp György Felelős szerkesztő: Jenei Klementina Munkatársak: Aranyos Á. Klára, Bata Attila (műszaki szerkesztés), Bognár Irma, Bödő Sándor, Csápek József (egyházi hírek), Farkas Tibor, Jánosi Károly, Koprivica Aranka, Losoncz Ernő (sport), Major Ibolya, Miskolci Magdolna, Molnár Csikós Benedek, OroszVass Márta, Pósa Károly, Röhrig Ottó, Teleki Mária (humanitárius tevékenységek) • Fotók: Iván László, Puskás Károly • Készült a tóthfalusi Logos-print d.o.o. nyomdában • Felelős vezető: Deák Verona • Kéziratokat, fényképeket nem őrzünk meg, és nem adunk vissza • Egyes szám ára 40 dinár • Előfizetés egy évre 2080 dinár, fél évre 1040 dinár, negyedévre 520 dinár postaköltséggel • E-mail:
[email protected] LAPUNK KÖVETKEZŐ SZÁMA 2012. NOVEMBER 15-ÉN JELENIK MEG.
Az Új Kanizsai Újság eszközfejlesztése a Szülőföld Alap támogatásával valósult meg. CIP – Katalogizacija u publikaciji Biblioteka Matice srpske, Novi Sad 659.3(497.113) Új kanizsai újság – Független hetilap / Fő- és felelős szerkesztő Papp György. – 1 évf., 1 sz. (1994) – Tóthfalu : Logos-print, 1994–, 30 cm. Dvonedeljno. ISSN 1451-4051 COBISS,SR-ID 62375186
Ki miben ludas?
Gyerekkoromban rettenetesen féltem a libáktól. Akadt belőlük bőven az utca alsó végén, és mivel a kút meg a felső végen volt, ezért időről időre hatalmas gágogással csörtettek végig az úton meg a járdán. Különösen egy hatalmas gúnártól rettegtem – habár, így utólag visszagondolva, talán nem is ő volt óriás, hanem én voltam még törpe… Kis barátnőm viszont fura módon egyáltalán nem félt tőlük, ezért amikor jött a ricsajozó libafalka, engem a fal mellé engedett, ő pedig bátran araszolt a félelmetes had mellett. Nálunk valamiért nem volt terítéken a liba. Se a kacsa. Összesül, mondta nagyanyám. Amikor egyszer mégis kacsatenyésztésre adtam a fejemet, megértettem, miért mondta. Valóban összetöpörödött a sütőben a szép kövér kacsa, és úszott a zsírban. Arról nem is beszélve, hogy fogalmam se volt, mikor kell levágni őket, így az utolsók annyira tokosak lettek, hogy nem volt más választásom: megnyúztam őket. Így is kövérek maradtak… „Ha lúd, legyen kövér”, tartja a mondás, meg azt is, hogy „Jobb egy lúdnyak száz tyúknyaknál”. Ez utóbbit magam is megtapasztaltam egyetemista koromban, amikor jól be kellett osztani mindent. Egyetlen libanyakat hozott egyszer a barátnőm, hogy ő ludaskását enne belőle. Volt a zacskóban egy ökölnyi zúza meg tenyérnyi máj is. Improvizáltam: lenyúztam a bőrt a nyakról, elkapartam a májat, apróra vágott vöröshagymát dinszteltem, összegyúrtam a májjal és Vegetás vízbe áztatott száraz kenyérrel. Ezzel töltöttem meg a bőrt, a két végét bevarrtam, és karikára vágott krumplival tettem a sütőbe. A feldarabolt, bőrtelen nyakból lett a ludaskása, kása helyett rizzsel, jó sok petrezselyemmel… Mindkét étel mennyei és kiadós volt. Csokonai „receptjét” csak később olvastam: „A máját pirítva add fel kevés lével, /Feleresztvén egy kis édes tejfelkével. /Fahajat, szekfűvet, rozmarint vess bele, /Hadd legyen a papnak egy kedves étele. /Aprólékja, zúza kásával jó lészen, / Maga pecsenyének hadd süljön egészen...” Közeleg Márton napja, márpedig ha Mártonnap, akkor liba – minden mennyiségben. Böngésszünk egy kicsit utána, miért. Állítólag a Márton-napi lúd eredete a régi rómaiaktól származik. Márton-napra esik Aesculapiusnak, a gyógyítás istenének napja, és a rómaiak áldozatot mutattak be: kakast. Ami évszázadok során libává módosult. A germánok folytatták a lúdölés
hagyományát: isteneiknek novemberben szárnyasokat áldoztak hálát adva a termésért, és kérve a következő évi jó termést. Majd a véres esemény lakomává szelídült. De vajon ki is volt Márton? A középkor egyik legnépszerűbb szentje, a koldusok és katonák védőszentje. Jótetteit látva püspökké akarták szentelni, de elrejtőzött egy libaólban, nehogy megtalálják. A libák viszont olyan hangosan gágogtak, hogy végül nem menekülhetett a püspöki tisztségtől. Most 500 dinár körül van a libahús kilója, a középkorban viszont a libaevés még nem volt úri muri. Márton-napkor ünnepelték az őszi munkák végét, az urak olyankor kifizették cselédeiket, és a bérük mellé felhizlalt libát is adtak. De más oka is van, hogy a lúdevés Márton-napra esett: a 40 napos nagyböjt. A 40 napot szombatot-vasárnapot kihagyva számolták vissza Vízkereszttől, így jutottak a Márton-nap utáni november 12-hez, ami a böjti időszak kezdetét jelentette. Nagyböjt előtt tehát kövér liba dukált. A lúdpecsenyéből azonban nemcsak jól lehet lakni, hanem jövendölni is lehet belőle: „Ha a mellcsont fehér lészen, lesz elég hó egész télen. Ha Márton-lúd mellcsontja veres, száraz tél jő, hideges.” A babona szerint aki Márton-napján mos, vagy tereget, keresztet vethet a jószágra. A másik szerint, ha valaki nem eszik libát Mártonnapon, egész évben koplalni fog. A népi időjóslás azt tartja, „Márton napján, ha a lúd jégen jár, akkor karácsonykor vízben poroszkál.” Ha viszont jó az idő Márton napján, nagyon hideg lesz a tél. Szólások, közmondások sokasága fűződik a hiedelemkörhöz. „Sok Szent Márton lúdja kelt már el azóta” – mondjuk, ha sok idő telt el azóta. „Elesett a lúd a jégen” – mondják arra, aki pórul járt. Tudjuk, mit jelent a „Sok lúd disznót győz”, meg azt is, hogy vétkes az, aki „ludas valamiben”. Azt meg már ne firtassuk, hogy ki miben ludas. Miskolci Magdolna
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
3
2012. 10. 30. – 2012. 11. 05.
HATÁRON INNEN A szerb–magyar határátkelők fejlesztéséről, újak megnyitásáról illetve a régi horgosi határátkelő várható újranyitásáról szóltak azon a magyarkanizsai sajtótájékoztatón, amely egy zárószakaszához érkezett, határon átnyúló IPA-projekt eredménye lehet. A projektről Fejsztámer Róbert, a Tisza Menti Információs Fejlesztési Központ igazgatója és Jeges Ernő közlekedési mérnök, a projekt szakmunkatársa számoltak be az újságíróknak. Két napon át zárolva volt a Mezőgazdasági Minisztérium számlája, ugyanis annyira felgyülemlettek az adósságok, hogy nem volt rajta elegendő fedezet. Ennek ellenére a területalapú támogatások kifizetése zökkenőmentesen folyt, igaz, nem a mezőgazdasági, hanem a Pénzügyminisztérium számlájáról. Az Magyar Nemzeti Tanács múltheti ülésén Siflis Zoltán, a Kulturális Bizottság elnöke beterjesztésében ismertette, hogy mivel mgr. Hajnal Jenőnek, a Magyar Művelődési Intézet igazgatójának mandátuma lejárt, pályázatot írtak ki az intézmény igazgatói tisztségére. A pályázatra egyedül a jelenlegi igazgató, mgr. Hajnal Jenő jelentkezett, akit a Kulturális Bizottság kinevezésre javasolt. A kinevezést a tartományi kormánynak kell megerősítenie. Az idén a nagykikindai rendőrparancsnokság körzetéhez tartozó területen már két és félezer határsértő, illegális határátkelést megkísérlő külföldi személy ellen indult eljárás – hangzott el Dragan Jovićnak, a nagykikindai körzeti rendőrparancsnokság osztályvezetőjének sajtókonferenciáján. A horgosi katolikus temetőben lévő emlékhelynél megemlékezést tartottak az 1944-es magyarellenes atrocitások 68. évfordulóján. Halottak napján a magyarkanizsai Nagytemetőben is megemlékeztek a 68 évvel ezelőtti véres eseményekről. Beszédében Forró Lajos történész kihangsúlyozta: a 44es magyar áldozatokon még mindig ott van a háborús bűnös bélyeg, ezért nagyon fontos, hogy felemeljük a szavunkat és tovább küzdjünk e nyilvánvaló történelemhamisítás ellen. Új útfigyelő kamerákat mutattak be a Selma Electronic vállalat munkatársai a Szabadkai Regionális Gazdasági
4
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
Kamara épületében. Az új berendezések, amelyeket a villanyrendőrökre szerelnének fel, észlelik a gépjárművek sebességét, a piros lámpán való áthaladást, és számon tartják a gépkocsik számát, illetve felismerik azoknak a súlyát is. Olyan adatrendszert is tartalmaznak, amelybe a körözött rendszámtáblákat jegyezték be, így azok észlelésénél azonnal jelentést adnak az illetékeseknek A Szervezett Bűnözéssel Megbízott Bíróság illetékes bírói tanácsa csütörtökön első fokon felmentette Goran Knežević aktuális mezőgazdasági minisztert. Kneževićet hivatali visszaéléssel és a nagybecskereki városi földterületek hűtlen kezelésével vádolták. Hivatali visszaélés alapos gyanújával csütörtökön letartóztatták Pavle Miljkovićot (50) és Zoran Janjuševićet (49), jelentette be Ivica Dačić szerb kormányfő, belügyminiszter. Miljkovićot, a belgrádi hajógyár Kargo logisztikai központjának igazgatóját és Janjuševićet, a vállalat különleges tanácsadóját azzal gyanúsítják, hogy a céget 800 ezer euróval károsították meg. A Biztonsági-tájékoztatási Ügynökség (BIA) arról tájékoztatta Aleksandar Vučićot, a szerb kormány alelnökét, hogy pár nappal korábban a „belügyminisztérium bizonyos egysége” utasítást adott telefonja lehallgatására, Tomislav Nikolić államfőt pedig már hosszabb ideje lehallgatják. A horgosi Havas Boldogasszony katolikus templom kertjében felavatták Virág István apátplébános emlékhelyét. Az 1944-ben ártatlanul kivégzett pap emlékére a templomban misét tartottak, majd Lezsák Sándor, a Magyar Országgyűlés alelnöke és Simor Márton szobrászművész, az emlékhely alkotója leleplezték a domborművet. Ünnepi beszédet Forró Lajos történész, Kávai Szabolcs, a VMSZ tartományi képviselője, Lezsák Sándor és Nyilas Mihály, Magyarkanizsa polgármestere mondott. A vagyon eredetéről szóló törvény meghozatalával megnyílik az út a gyanús úton meggazdagodottak tulajdonának kivizsgálására – jelentette be Nikola Selaković igazságügyi miniszter. Tartományi tisztségviselők látogattak hétfőn Magyarkanizsára. A tartományi egyészségügyi és energetikai titkár mellett városunkba érkezett a Tartományi Nagyberuházási Alap megbízott igazgatója is. A községi vezetőkkel folytatott megbeszélések után a Gyógyfürdőben a Paraplégikusok és Kvadriplégikusok Egyesülete tagjainak átadták a tartomány ajándékát, az öt új tolókocsit, amelyek összértéke négyezer euró. Négy hónap után Novak Đoković, noha a múlt héten gyöngén szerepelt a párizsi 1000-es tornán, visszavette a világranglista első helyét, és az 54. hetét kezdte meg
a sportág képzeletbeli trónján. Mivel a szerb teniszező előnye csaknem 2000 pont, Novak zsinórban másodszor zárja az évet az első helyen. Roger Federer abban az esetben előzhet vissza, ha a héten Londonban megnyeri az idényzáró mestertornát, Đoković pedig jövő januárban nem védi meg az Australian Open serlegét. Alighogy kirobbant a lehallgatási botrány, újabb incidens történt Tomislav Nikolićtyal, Szerbia államfőjével. Az elnöki kabinet vasárnap este megerősítette, hogy szombatra virradóra a belügyminisztérium egyik magas rangú tisztségviselője terepjárójával többször akadályozta az elnöki konvoj útját a Belgrád–Niš autópályán.
HATÁRON TÚL Tizennyolc államban és az amerikai fővárosban összesen 8,1 millió lakos háztartásának áramellátását szakította meg a helyi idő szerint kedd reggelig poszttrópusi ciklonná átminősített Sandy hurrikán, amely halálos áldozatokat is követelt. Az eddigi adatok szerint az Egyesült Államokban 51-re emelkedett azoknak az áldozatoknak száma, akik a vihar következtében haltak meg, a Sandy így eddig mintegy 119 emberéletet követelt a térségben. Szerb hadifoglyok bántalmazásáért összesen 8 és fél év börtönbüntetésre ítélt a Zágráb megyei bíróság öt egykori horvát katonát Vizsgálatot kezdeményezett Ven Csia-pao kínai kormányfő azokkal a vádakkal kapcsolatban, amelyek a családját érték nemrégiben a The New York Times című lapban – jelentette megbízható forrásokra hivatkozva a hongkongi South China Morning Post című napilap. A parlamenti választások eredményeinek meghamisítására hivatkozva engedély nélküli demonstrációt szervezett hétfőn Kijevben három ukrán ellenzéki erő, a Julija Timosenko volt kormányfőt támogató Egyesült Ellenzék – Batykivscsina, a Vitalij Klicsko vezette UDAR (Ütés) és a nacionalista Szvoboda (Szabadság) párt. Kilenc másodperc híján 100 percre volt szüksége a világelső Novak Đokovićnak, hogy a londoni Mestertorna rajtján 7:6, 6:3 arányban legyőzze a hetedik kiemelt francia Jo-Wilfried Tsongát. Évente mintegy húsz ember kap gombamérgezést gyilkos galócától Magyarországon. Idén eddig 13-an ettek a mérgező gombából, közülük két ember életét már nem lehetett megmenteni. A szakemberek arra figyelmeztetnek, hogy akár egy fej gyilkos galóca is tartalmazhat annyi méreganyagot, ami halált okozhat. Ez azt jelenti, hogy senki ne fogyasszon olyan gombát, amit nem ellenőriztek. Összeállította: Bödő Sándor
ESEMÉNYTÁR
'44-es megemlékezés Magyarkanizsán Ne feledjük mártírjainkat!
Magyarkanizsára 1944. október 8-án vonultak be a szovjet csapatok. Már aznap jugoszláv zászlóval biciklizgetett egy szerb fiatal a város utcáin, a szerb lakosság egy része pedig azonmód partizánnak nyilvánította magát. – A magyarok elleni megtorlás, az erőszak néhány nap múlva megkezdődött – idézi fel az akkori eseményeket Kávai Szabolcs történelemtanár. – A megtorlások előzményeként a szovjet katonák véletlenül megöltek egy civilt a városban, majd kivégezték az akkori kaszárnyában ragadt tíz fiatal honvédet. Pár nappal később elkezdték a magyar lakosság férfitagjainak begyűjtését, akiket a városháza pincéjében embertelen kínzásoknak tettek ki. Sokan már ott belehaltak az elszenvedett szörnyűségekbe. A vallatások és kínzások zöme személyes bosszún alapult. Elég volt egy rossz pillantás, egy nem fogadott köszönés, máris hazaárulónak minősítették a magyarokat. Legtöbbjüket a mai kempingtábor környékére hajtották, ahol tömegsírba lövöldözték őket. Rájuk emlékeztek a magyarkanizsaiak november 2-án, a nagytemetőben lévő emlékhelynél. A megemlékezésen Forró Lajos történész szólt a 68 évvel ezelőtti borzalmakról. – Hatvannyolc évvel ezelőtt tombolt a terror a Délvidéken, a magyarkanizsai városháza pincéjéből is kihallatszott apáink, nagyapáink jajjgatása. Akkor gyakran lehetett látni szalmával letakart lovas kocsit az erdészházi úton. A szállítmányok olyan gyakoriak voltak, hogy be sem temették az árkot, csak mésszel öntötték le a halottakat…A vajdasági levéltárban megtaláltam
azokat a feljelentéseket, amelyeket szerb szomszédjaik írtak. Ócska hamisítványok ezek, amelyekkel egy embertelen rendszer megpróbálta igazolni saját gaztetteit. Olyan ítéletek, amelyeket apáink legyilkolása után hoztak meg...Nagyon fontos, hogy ne felejtsük el a mártírjainkat!... November 21-én Martonoson nagyapám egykori házában megnyitjuk azt az emlékházat, ahol méltó emléket állítunk a második világháború áldozatainak. Gyakran beszélünk a megbocsátás szükségességéről, de megbékélés csak akkor lehet, ha halottaink a temetőben nyugszanak. A megemlékezést városunk kis csalogányának, Szűcs Orsolyának az éneke, Rúzsa Sára szavalata és Pekla József saját költeménye tette ünnepélyesebbé. Miután Zapletán Géza esperes megáldotta az emlékhelyet, a megjelentek elhelyezték a kegyelet virágait, majd sor került az első világháborús katonasírok megáldására és megkoszorúzására is. Bödő S. Fotók: Iván László
Horgoson is emlékeztek az áldozatokra
Horgoson szentmisével szokott kezdődni a temetőben a kegyeletadás a 44-ben ártatlanul kivégzett magyar áldozatok emlékére, ezúttal azonban a zord időjárás miatt a templomban tartották meg a szertartást. Az áldozatok emlékműve előtt id. Pekla József mondta el Utolsó sóhaj című versét, majd Vass Zoltán történészhallgató a történtek üzenetére, a kegyetlen terror miértjére kereste a választ alkalmi beszédében. – Mi történt? A közvélekedésben jól berögzült a revans a 42-es razzia mintegy 2000 áldozatának, pedig ez a végtelenségig leegyszerűsített és lebutított magyarázat. Csak egy apró, nem is részlete, hanem eszköze a teljességnek. A teljesség megértéséhez nagyban hozzájárulnak a Vékás János könyvében publikáltak – mondta, és idézte a Magyar Hírlapból Vasa Čubrilovićnak a partizánhatóságoknak elküldött, a kisebbségi kérdés megoldására, végleges és nem kevésbé végletes rendezésére kidolgozott programtervét. Döbbenetes és megrázó ez a „programterv”, amely szerint „Ha Bácskából 200 ezer magyart eltávolítanánk, megoldanánk a magyar kisebbségi kérdést. A katonaságnak még a háborús tevékenység idején könyörtelenül meg kell tisztítania a nemzeti kisebbségektől azokat a vidékeket, melyeket a mi népünkkel szándékozunk betelepíteni. Gyűjtőtáborokat kell létesíteni, vagyonukat elkobozni, családjukat táborba küldeni, s az első adandó alkalommal átküldeni őket a nemzeti államukba. A magyarok és a németek vonatkozásában nagy segítséget nyújthat a testvéri szovjet katonaság. A kisebbségek tisztogatásánál külön figyelmet kell fordítani az értelmiségre és a gazdagabb társadalmi rétegekre.” – A fentiek tükrében már nemcsak a 44-es vérengzésként aposztrofálhatjuk a történteket, hanem előre, jól kitervelt népirtásként, a Délvidéken lejátszódott holokausztként, egy új kommunista birodalom születésekor végrehajtott, nemzeti alapú tisztogatásként – m mondta Vass Zoltán. Miután Gutási Ákos plébános az Úr áldását kérte az áldozatokra, a megemlékezők elhelyezték a kegyelet virágait az emlékmű előtt. M.M.
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
5
ESEMÉNYTÁR
Halloween a Vízitelepen A Magyarkanizsa Cserkészcsapat szombatonként őrsórákat szervez, hogy hasznos foglalkozásokkal és szórakozással töltsék el a gyerekek a hétvégeket a tiszta, Tisza-parti levegőn. Ez történt november 3-án is Mikuska Éva szervezésében. Az elsőtől negyedikes osztálybeli korosztály a kellemes őszi napon a felsorakozás után felment a Zöldházba, ahol cserkészismereteket és különféle kézműves foglalkozásokat tartottak számukra az őrsvezetők. Felidézték a Halloween kapcsán, hogy több száz évvel ezelőtt azt hitték az emberek, október 31-én a halottak szellemei visszajárnak, ezért tökvicsoriba zárták őket. Ennek kapcsán befőttesüvegből tökmécsest készítettek az esti műsorhoz, valamint színes pókokat, denevéreket, tökvicsorikat, és e papírfigurákkal feldíszítették a Vízitelepet. Ezután a már otthon ördögnek, szellemnek, boszorkánynak, halálnak, lepkének és egyéb látványos alaknak felöltözött kis cserkészek és őrsvezetőik elkezdték a bázisokon a játékokat. Mind a kilenc versenyszerű megmérettetés harminc másodpercig tartott, amelyben közel hatvan gyermek vett részt. Öröm volt nézni a résztvevők igyekezetét. A paletta színes volt, labdamentő akadályokon át a kukoricaválogatás, ikertök memóriajáték, szellemvár felépítése kavicsokból, kincskeresés a labirintusban és még sok más játék szerepelt. Miután mindegyik kiscserkész kipróbálta ügyességét a bázisokban, lezárult a szórakoztató, játékos verseny, egy finom uzsonnára sorakoztak fel. A jó levegő megtette a kívánt hatást, mert az egész csapat a fiatalokkal, felnőttekkel együtt jóízűen falatozott. Hogy mi következett ezután? Két őrsvezető a klubházban összegezte az eredményeket, a többi pedig előkészítette a tábortűzre a kellékeket, és úgy fél hét körül el is kezdődött a műsorral egybekötött finálé, amit az ötödikes őrsök készítettek. A tizenöt perces programban énekeket és szórakoztató jeleneteket hallhattunk. Ezt követően meggyújtották a sárga papírral bevont tökmécseseket, majd kihirdették a bázisos játékok eredményét. Minden
6
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
egyes játékfajtában legtöbb pontot elért győztesnek, illetve a korosztály győztesének is egy-egy sógyurmából készült érmet adtak át, de a többiek sem mentek haza üres kézzel, mert az összes résztvevő kiscserkész egy-egy sógyurmamedált kapott, amiket az őrsvezetők készítettek. A nap egy rövid diszkóval fejeződött be, miközben a szülők is megérkeztek, és 19 órakor hazavezették gyermekeiket. Miután őszintén gratuláltam a jól sikerült délutánhoz, Éva elmondta, ez volt a szabadban lévő játékok befejezése, ezután a Zöldházban folytatódnak az ősz végi és téli őrsórák szombatonként 10től 12 óráig. Úgy tervezik, egész télen lesznek foglalkozások, habár nem könynyű megoldani, hiszen már nincs fent a városban otthonuk, és a gyerekeknek ezért ide a Vízitelepre kell lejönniük, még a hóban, fagyban is. Fűtést azonban biztosítanak. Drukkoljunk, ne legyen zimankós tél! TM
ESEMÉNYTÁR
Erkölcsi példa volt
Vasárnap Horgoson Virág István helybeli apátplébánosnak állítottak emléket A Rákóczi Szövetség magyarkanizsai szervezete, Délvidék Kutató Központ és a magyarkanizsai önkormányzat szervezésében, Semjén Zsolt magyar miniszterelnök-helyettes fővédnökségével állítottak vasárnap emlékművet Horgoson a híveivel együtt 1944-ben ártatlanul kivégzett Virág István helybeli apátplébánosnak. Az ünnepi szentmisét dr. Kiss-Rigó László, Szeged-Csanád Egyházmegye püspöke celebrálta Havas Boldogasszony Római Katolikus Templomban, majd a szertartást követően a templomkertjében Forró Lajos történész, a Délvidék Kutató Központ képviselője mondott megnyitó beszédet. Kiemelte, hogy a horgosi kegyeletadást Varga Lajos moholi plébános tiszteletére állított emlékhely avatója és szentelője követi majd, november 21-én pedig Martonoson, Forró Lajos nagyapjának egykori házában avatnak emlékházat a második világháború áldozatainak emlékére. Köszönetet mondott mindazoknak, akik segítenek abban, hogy a Délvidéken mártírhalált halt lelkészeknek kegyelethelyeket emeljenek.
megtapasztalhatta az európai nagyhatalmak konfliktusainak helyi következményeit. Isten szolgájaként emberi tisztességével vívta ki a helybeliek megbecsülését, a nagy gazdasági válság idején szegénykonyhát működtetett, gyakran saját jövedelméből segítette a rászorulókat tekintet nélkül nemzeti hovatartozásukra, vallásukra. Ezért végezték ki, mert erkölcsi példa volt, mondta Lezsák Sándor. Nyilas Mihály magyarkanizsai polgármester Virág István plébánosról azt emelte ki, hogy emléke többet szimbolizál, mint egy személy tragikus sorsát. Egy egész közösség, a vajdasági magyarság megkövült fájdalmát és múltba tekintő igazságkeresését jelenti. Emlékhelye üzenet a jövő generációja számára, amely figyelmeztet és óvva int a múlt tragédiájára emlékeztetve. Miután Lezsák Sándor és Simon Márton szobrászművész leleplezte a domborművet, msgr. dr. Pénzes János szabadkai megyéspüspök kérte rá az Úr áldását, és elhelyezték előtte a kegyelet virágait. M.M. Fotók: Iván László
Ünnepi beszédében Kávai Szabolcs tartományi képviselő úgy vélekedett, hogy már nyíltan megemlékezhetünk ugyan áldozatainkról, de nem lehet megnyugvás az ártatlanul kivégzettek feltétel nélküli rehabilitációja, hozzátartozóik erkölcsi és anyagi kárpótlása nélkül. Lezsák Sándor, a Magyar Országgyűlés alelnöke többek között arra kereste a választ, mire számíthatnak majd a gyerekeink 50-60 év múltán, mi lesz itt. Majd meg is válaszolta: „Mi leszünk itt! Magyarok. Itt élünk majd szerbekkel, horvátokkal, szlovákokkal, románokkal és a többi őshonos néppel együtt, mert csak egy út áll előttünk, a többi járhatatlan. Ez az út a határon átívelő nemzetegyesítés történelmi korparancsa.” Virág atyáról elmondta: a nyolcvanéves életútja során
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG cmyk
7
ESEMÉNYTÁR
Pedagógusnapi Ünnepi Akadémia Minden évben, november 8-án ünnepel a pedagógustársadalom. Ez az egy nap különleges számunkra, hiszen a mi napunk. Nem előzi meg nagy csinnadratta, még csak nem is munkaszüneti nap, mégis kicsit más, kicsit eltér a többi hétköznaptól. Ezen a napon ránk figyelnek. Szülők, a tanítványok, az utca embere, kollégák, felettesek. Ezt a napot illik megünnepelni. Mivel városunk rangos táncverseny színhelye és házigazdája három napon át, ezért 6-án ünnepeltünk a Művészetek Háza színháztermében. A megjelent pedagógusokat dr. Katkics Zoltán, oktaA díjazottak az intézmények igazgatóival tással megbízott tanácsos üdvözölte, beszélt a pedaA Jovan Jovanović Zmaj Általános Iskola kollektívája idén gógusi hivatás fontosságáról, kiemelve azt, hogy az oktatómun- Cseszkó Körmöci Erika tanítónőt, az ízig-vérig pedagógust ka által példaképpé válhatunk egy-egy közösségben. jelölte az Év Pedagógusa díjra. Ő az, akiért rajonganak a diáEzután Vajda Attila, a Községi Pedagógus Egyesület elnö- kok. Kitűnő pedagógiai érzékkel és végtelen türelemmel oktat. ke köszöntött minden megjelentet, hangsúlyozva azt, hogy mi Munkájára az önzetlenség, a kreativitás, az igényesség és az elnehéz, de tiszteletre méltó pályát választottunk, s nem könnyű szántság jellemző. Őszinte és szerény magatartásával mindig ott naponta megfelelni az elvárásoknak. Ezt a munkát csakis becsü- terem, ahol az iskoláért és a közösségért tenni lehet. lettel s alázattal lehet végezni. Ide kívánkozik Angela Schwindt A horgosi Október 10. Általános Iskola díjazottja Sárkány mondata is: Dóra, aki a kispiaci kihelyezett tagozaton tanít és már több éve „Miközben megpróbálunk mindent megtanítani gyermeke- pedagógiai vezető. Munkájában maximalista és tanulóitól is elinknek az életről, gyermekeink megtanítják nekünk, hogy miről várja a pontos munkát. Foglalkozik a tehetséges tanulókkal, de is szól az élet.” nagy figyelmet fordít a gyengébb képességűek fejlesztésére és A műsort a Gyöngyszemeink Iskoláskor Előtti Intézmény felzárkóztatására. A tanítás mellett a társadalmi munkából is kihorgosi óvodásai népi gyermekjátékokkal tették színessé, de veszi a részét, úgy a művelődés terén, mint a Vöröskeresztben és felléptek a Cibere tánccsoport tagjai is szintén Horgosról. Egy a helyi közösség tanácsában. szavalat, egy énekszám és a magyarkanizsai iskolakórus is szeAz oromhegyesi Kis Ferenc Általános Iskola tantestülete repelt. Ezután sor került az Év Pedagógusa díjak átadására. Hóli Tóth Ugyonka Erika kémia szakos tanárnőt választotta A 2011–2012-es tanévben a Gyöngyszemeink Iskoláskor meg 2012-ben az év pedagógusának. Okleveles vegyész, 2008Előtti Intézmény díjazottja Szeles Viktória. 16 éve dolgozik ban szerzett oktatói tanúsítványt. Ő lelkiismeretes osztályfőnök, óvónőként Oromhegyesen. Nem csak a munkahelye köti a fa- több szakaktíva meghatározó tagja. Szorgalmas munkájával, luhoz, helybéli lakos is. Viktória határozott óvónői fellépése segítőkész hozzáállásával fiatal kora ellenére kivívta kollégái mindig megfontolt pedagógiai elveken nyugszik, jó érzékkel elismerését. Három iskolaépületben oktat igényesen, következeés biztos módszertani tudással végzi a nevelői-oktatói munkát, tesen, kitartóan és türelmesen. alakítja a gyermekközösség óvodai életét. Kiváló szervező, kolA Beszédes József Mezőgazdasági és Műszaki Iskolaközpont légái ezt értékelik, számíthatnak rá, ezért is jutalmazták e rangos díjazottja Hecskó Róbert fiatal szaktanár. 12 éve dolgozik peelismeréssel. dagógusként, alapos, pontos és fogékony minden újdonság iránt A magyarkanizsai Alapfokú Zeneiskola idei díjazottja Velez ami az oktatást illeti. Pedagógiai munkájában a legfontosabbnak Márta zongoratanárnő. 1970-ben kezdett tanítani a zeneiskolá- az érdeklődés felkeltését tartja. Diákjai szeretik, s elismeréssel ban, szolfézst és zongorát oktatott a zene iránt érdeklődő kis- szólnak róla. gyermekeknek az óvodától az iskola befejezéséig. Mindig lelAK kesen és örömmel dolgozott, s teszi ezt a a mai napig a szakmai Fotó: Iván László igényesség, a művészet iránti elkötelezettség szellemében.
8 cmyk
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
KÖZÉRDEKŰ
HELYI JÁRULÉK 2013–2018
SZOMBATON, NOVEMBER 10-ÉN KEZDŐDIK A NÉPSZAVAZÁS! Kérjük a polgárokat, hogy az alább megjelentetett beosztás szerint járuljanak az urnák elé és IGEN szavazataikkal tegyék lehetővé Magyarkanizsa fejlődésének folytonosságát, városunk és Zimonjić szebbé, élhetőbbé tételét! 11-es szavazóhely, Magyarkanizsa Tekepálya Magyarkanizsa, Néphősök útja szám nélkül. Az ide tartozó utcák: Baranya, Kotor, Laták István, Munkás, Split, Arató, Cetinje, Néphősök útja. 12-es szavazóhely, Magyarkanizsa J. J. ZMAJ Ált. Iskola, Magyarkanizsa, Széles u. 72. sz. Az ide tartozó utcák: Durmitor, Mažuranić, Mostar, Söprű, Miloš Dimitrijević, Október, Ozoray Árpád, Zombor, Stevan Sremac, Sólyom, Duna, Horgosi út, Széles, Sava Tekelija utca (az 52-es és a 61-es számtól a végéig), Hajduk Stanko, Miloš Obilić, Kistemplom, Ótemető, Diák. 13-as szavazóhely, Magyarkanizsa PAP PÁL AMK Magyarkanizsa,Gesztenye fasor 31. sz. Az ide tartozó utcák: Ady Endre, Gesztenye fasor, Dalmát, Kossuth Lajos, Roosevelt, Vojvoda Putnik, Sava Tekelija (a 2-es számtól az 50-esig és az 1-estől a 59-esig), Horvát, Színház. 14-es szavazóhely, Magyarkanizsa Gyöngyszemeink IEI, Hunyadi János u. 42. sz. Az ide tartozó utcák: Avala, Attila, Bánát, Branko Radičević, Nyírfa, Drina, Koszovó, Kozara, Kalász, Mező, Liliom, Mačva, Kis, Remény, Szaloniki, Višnjić, Vízöntő, Čarnojević, Zenta, Hunyadi János (az 50-es és a 57-es számtól a végéig). 15-ös szavazóhely, Magyarkanizsa A Vöröskereszt régi épülete, Magyarkanizsa, Fő u. 33. sz. Az ide tartozó utcák: Bácska, Bora Stanković, Testvériség–egység, Jovan Jovanović Zmaj, Korfu, Tulipán, Népkert, Nušić, Kard, Szent István, Táncsics Mihály, Csendes, Piac tér, Gyógyfürdő sor, Iparos, Liget sor, Hunyadi János (a 2-es számtól a 48-as számig és a 1-es számtól a 55-ösig). 16-os szavazóhely, Magyarkanizsa Cnesa OMI, Magyarkanizsa, Fő tér 9. sz. Az ide tartozó utcák: Bolmány, Damjanich, Gál László, Fő, Karađorđe, Nikola Tesla, Halász tér, Szent Száva, Fő tér, Iskola tér, Kórház, Törökkanizsai út. 17-es szavazóhely, Magyarkanizsa Petar Drapšin Kft. Magyarkanizsa, Szabadkai út 74. Az ide tartozó utcák: Arany János, Beszédes József, Bosznia, Téglagyár, Cserép, Frangepán, Gagarin, Kumanovo, Macedón, Halász, Szőlő, Szabadkai út, Tisza, Šumadija. 18-as szavazóhely, Magyarkanizsa Tűzoltóotthon, Magyarkanizsa, Karađorđe u. 31. sz. Az ide tartozó utcák: Szent János, Ősz, Sutjeska, Apostol, Gyár, Tavasz, Njegoš vladika. 19-es szavazóhely, Magyarkanizsa Gyöngyszemeink IEI, Magyarkanizsa, Karađorđe u. 30. sz.
Az ide tartozó utcák: Becse, Márton Mátyás, Csépe Imre, Zilahy Lajos, Dušan Popović, Tiszavirág, Koch Arnold, Kisvasút, Fehér Ferenc, Đorđe Krstić, Fűzfa, Topolya. 20-as szavazóhely, Magyarkanizsa BÁRKA, Magyarkanizsa, Petőfi Sándor u. 44. Az ide tartozó utcák: József Attila, Petőfi Sándor, Plitvice, Köztársaság, Aleksa Šantić, Borostyán, Crna Gora-i, Dositej Obradović, Dózsa György, Hercegovina, Harsányi Tibor, Ljubljana, Majtényi Mihály, Kis köz, Szarajevó, Szlovén, Svetozar Miletić, Szűk, Vajdaság, Hajnal. 21-es számú szavazóhely, Magyarkanizsa Május u. 1. sz. Az ide tartozó utcák: Belgrád, Bikaistálló, Dubrovnik, Karlovac, Kopaonik, Epres, Kragujevac, Lika, Lovćen, Május, Szivárvány, Bánya, Niš, Újvidék, Pancsova, Angyal, Podgorica, Kálvária, Szkopje, Akácfa, Fecske, Vuk Karadžić, Július 7., Vasút. 38-as szavazóhely, Zimonjić Földműves-szövetkezet, V. Zimonjić, Sima Šolaja u. szám nélkül Az ide tartozó utcák: Alsó járásszél, dr. Mladen Stojanović, Dušan Čubić, Džemal Bijedić, Felső járásszél, Kor-
dun, Krajina, Petőfi brigád, Sima Šolaja, Slavko Rodić, Veljko Vlahović, Zimonjić, Đura Pucar. A fenti szavazóhelyeken polgáraink három hétvégén (november 10–11., november 17–18. és november 24–25.) szavazhatnak 7 és 19 óra között. Akiknek ezek az időpontok nem felelnek meg, szavazhatnak a közbeeső munkanapokon (november 12-től 16-ig illetve november 19-től 23-ig) is, a lentebb megjelölt szavazóhelyen, a Helyi Közösség épületében, ugyancsak 7 és 19 óra között. MAGYARKANIZSA, Helyi közösség Helyi közösség épülete, Magyarkanizsa, Karađorđe u. 17. sz. A HK épületében Magyarkanizsa minden szavazópolgárának biztosított a szavazás! LEGYÜNK LOKÁLPATRIÓTÁK, DÖNTSÜNK BÖLCSEN ÉS KÖZÖSEN SORSUNKRÓL! ELSŐSORBAN GYERMEKEINK ÉS UNOKÁINK ÉRDEKÉBEN!
Napsugaras Ősz a községünkben
A hagyományokhoz híven a magyarkanizsai Vöröskereszt az idén is megszervezte október folyamán, illetve november elején a község minden településén a Napsugaras Ősz rendezvényét, hogy méltóan fogadja és köszöntse a hajlott korúakat, és egy kellems délutánt töltsenek el együtt. A múlt hónapban nyolc helyen tartották meg a találkozót a Vöröskereszt, valamint a Helyi Közösség anyagi támogatásának köszönve, amelyen tömegesen megjelentek az idősek. A rendezvényeken mint mindig, szép műsorszámokkal köszöntötték a megjelenteket – közölte Hodik Erzsébet titkár. Magyarkanizsán október 28-án, az esős vasárnap délután ellenére is szép számban jelentek meg az idős korúak a Zmaj iskola Ady részlegében, ahol Hodik Erzsébet üdvözölte az egybegyűlteket, majd rendhagyóan egy érdekes beszámoló következett. Czérna Gábor előadását hallhattuk, aki a 900 kilométeres Szent Jakab zarándokútjáról, gyalogtúrájáról egy félórás vetítéssel egybekötött prezentációt tartott. A Franciaország és Spanyolország közötti út érdekességeiről, viszontagságairól, élményeiről beszélt, ami nagy érdeklődést és elismerést váltott ki a hallgatóságból. Ezután Apró Piroska, a Csigabiga egyesület elnöke a mozgás fontosságáról tartott egy rövid előadást, gyakorlatok bemutatásával fűszerezve. A fináléban megajándékozták a legkorosabb megjelenteket. Ők: Medgyesi Rózsa, aki 88 éves, Vadász Balázs 77 éves, a legtöbb együtt megélt évet, 59-et, Teleki András és felesége Piroska mondhat magáénak, így ők is ajándékot vihettek haza. Befejezésül további jó egészséget kívánt a Vöröskereszt vezetősége minden idősnek, majd sós süteménnyel és üdítővel kínálták meg a jelenlevőket. TM
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
9
KÖZÉRDEKŰ
Tartományi illetékesek Magyarkanizsán
Ajándék tolókocsik a gerincsérülteknek
Az új községi vezetéssel és a helyi gondokkal ismerkedtek a tartományi tisztségviselők
A község vezetőivel és a közintézmények igazgatóival találkoztak hétfőn a városunkba látogató vajdasági tisztségviselők. Prof. dr. Vesna Kopitović, tartományi egészségügyi titkár, Nataša Pavićević-Bajić, tartományi energetikai titkár és Nebojša Malenković, a Tartományi Nagyberuházási Alap megbízott igazgatója az ismerkedésen túl azokra a problémákra keresték a választ, amelyek ágazatukban Magyarkanizsát is érintik. A megbeszéléseket követő sajtótájékoztatón dr. Sarnyai Zoltán polgármesteri tanácsos az újságíróknak elmondta, hogy a tartományi illetékeseket tájékoztatták a Községi Szociális Központ legnagyobb gondjáról, amit az illegális határátlépők okoznak az intézménynek. A helyi rendőrség ugyanis (amelynek a határsértők ugyancsak nagy problémát jelentenek), miután elfogja ezeket a szinte kivétel nélkül külföldi állampolgárokat, kihallgatásuk után zömével útjukra bocsátja őket, a Szociális Központ azonban nem igazán tud velük mit kezdeni, noha elsősorban a kiskorúakról való gondoskodás a hatáskörébe tartozik. A gond annyiban egyedi, hogy szinte kizárólag a határok menti községeket érinti, megoldása azonban meghaladja a községi önkormányzatok lehetőségeit, pénzügyi és emberi kapacitásait. A másik érintett terület az energiaellátás modernizálása volt. Ennek kapcsán elhangzott, hogy jövőre pályázatok jelennek meg a közintézmények energetikai hatékonyságának felmérésére. Az eredmények alapján tervszerűen hozzá lehet majd látni a közintézmények fűtési rendszereinek korszerűsítéséhez, hogy azok fűtését ne csak hatékonnyá és gazdaságossá, hanem mindenek előtt olcsóbbá lehessen tenni, akár a hagyományos, akár alternatív fűtési rendszerek alkalmazásával. – Több más területtel is foglalkoztunk a megbeszélés során, amelyekbe ugyan nem merültünk bele részletesebben, de ígéretet kaptunk a tartományi illetékesektől, hogy mindenben a segítségünkre lesznek, ajtajuk mindig nyitva áll előttünk, amelyen mi igyekezni fogunk rendszeresen be is kopogtatni – nyilatkozta dr. Sarnyai. – Az elhagyott bányagödrök rekultivációja mellett, amit a jövőben is folytatnunk kell, Magyarkanizsán támogattuk a Gyógyfürdő energiahasznosításának fejlesztését és erre törekszünk a jövőben a közintézmények esetében is. Reményeim szerint az idevágó programok már az év végéig elkészülhetnek, megvalósításukhoz pedig a Tartományi Nagyberuházási Alap támogatására számítunk, amellyel nagyon jó együttműködést alakított ki titkárságunk – hallottuk az energetikai titkártól. – Mivel a tartomány több magyarkanizsai intézmény alapító-
10
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
ja is egyben, titkárságunk eddig is támogatta és segítette ezeket az intézményeket. A Gyógyfürdőbe a közelmúltban több mint 40 millió dinárt invesztáltunk és tervezzük további beruházások támogatását is. Segíteni kívánunk továbbá az Egészségháznak, a Szociális Központnak és a Gerontológiai Központnak is, hogy magasabb szintre emeljük az egészségügyi és a szociális ellátást – mondta Vesna Kopitović. – Magyarkanizsa azon jól működő önkormányzatok sorába tartozik, amelyek megfelelő tervekkel és elképzelésekkel rendelkeznek a támogatások elnyeréséhez – vélekedett Nebojša Malenković, a TNA megbízott igazgatója. – Éppen ezért nem véletlen, hogy az elmúlt néhány évben mintegy 930 millió dinárral támogattuk az itteni nagyberuházásokat. Mai látogatásunkkal a helyi problémák elé jöttünk, hogy első kézből értesüljünk azokról a gondokról, amelyeket jövöre, a tartományi titkárságokkal közösen kell megoldanunk. A korábbinál kisebb tartományi költségvetés és pénzügyi megszorítások vetületében kiemelt jelentőséggel bír majd az önkormányzatok, a titkárságok és az Alap minden eddiginél szorosabb együttműködése. A sajtótájékoztatót követően a házigazdák és vendégeik ellátogattak a Gyógyfürdőbe, ahol megtekintették a legutóbbi beruházásokat, majd az egészségügyi titkár átadta a magyarkanizsa Paraplégikusok és Kvadroplégikusok Egyesülete tagjainak a tartomány ajándékát, az öt, összesen négyezer euró értékű tolókocsit. – A jelenlegi előírások értelmében hétévente vagyunk jogosultak új tolókocsira, öt év után pedig az ingyenes szervizelésre. Az új tolókocsik ennek ellenére mindannyiunknak jól jöttek, hiszen lehetővé teszik azt, hogy mondjuk egyiket csak kinn a szabadban, a másikat csak a házban illetve lakásban használjuk, ami nekünk, mozgáskorlátozottaknak nagyon sokat jelent. Minden ajándéknak tudunk örülni, hiszen támogatásunkat az állam évről-évre csökkenti, saját pénzünkből a gyógyászati segédeszközöket meg sem tudnánk vásárolni – mondta Dömötör Károly, az egyesület elnöke, aki az első, az eredeti csomagolásból már kivett és összerakott tolókocsit vehette át az egészségügyi titkártól. Bödő Sándor Fotók: Puskás Károly
ESEMÉNYTÁR
Példamutatóan képviselte közösségét és iskoláját a horgosi diák
A 17. Ifjúsági Honismereti Akadémiának ezúttal Szeged városa adott otthont október utolsó hétvégéjén. Mint minden évben, így most is az Országos Honismereti Szövetség által meghirdetett témában készültek a fiatalok az Akadémián való szereplésre. Példás sorsok, életutak a környezetemben címmel tartottak előadást a konferencia 14–19 éves ifjú titánjai. A négynapos konferenciának nem csak magyarországi, hanem a hagyományokhoz híven, határon túli résztvevői is voltak szép számmal. Kolozsvár, Arad, Párkány valamint Horgos tanárai és diákjai is képviseltették magukat. A diákok tanáraik javaslatára és ajánlásával vehettek részt az eseményen. Az idei Akadémia horgosi előadója az Október 10. Általános Iskola nyolcadik osztályos tanulója, Ilia Bence volt. Felkészítő tanára pedig Kiss-Iván Anna magyartanárnő. Előadásának témája pedig Zabosné Geleta Piroska életútja és munkássága. Mint azt Bence elmondta, azért választotta Piroska néni élettörténetének bemutatását, mert ő maga is már kilenc éve néptáncos, és közel állt hozzá ez a téma. Példamutatónak találta Piroska néni kitartó munkásságát, amelyet nem csak a Gyöngyösbokréta néptánccsoport sikerei bizonyítanak, hanem a színjátszó kör működtetése is a nehéz időkben. Zabosné Geleta Piroska ugyanis a múlt század viharos éveiben „csinálta a kultúrát” Horgoson, amikor azért nem sok köszönetet kapott a hatalomtól és a vezetőségtől sem. Ám a közönség szeretete kárpótolta mindenért. Életének és munkásságának összefoglaló írása: Így zajlott az életem címet viseli, mely az első vajdasági paraszti önéletírás. A könyv és életének üzenete az utókor számára, hogy „Ne múlj el névtelenül, ha nyomot hagyhatsz magad után!”. Bence egy közvélemény-kutatást is végzett arról, hogy a fiatalok, szüleik, és nagyszüleik közül vajon hányan emlékeznek még Piroska néni nevére, életére vagy munkásságára.
A felmérés eredménye az idősebbek körében biztató, hiszen sokan emlékeznek rá és tisztelik munkásságát, míg a fiatalabb generációk képviselői már kevésbé tudják, ki volt ő. Akadnak, akik csak könyvét ismerik, vagy sokan sajnos még arról sem hallottak. Az Akadémián közel harminc előadást hallhattak a jelenlévők példamutató élettörténetekről. Emellett a szervezők egy tartalmas makói kirándulással is megjutalmazták a konferencia résztvevőit. Az korreferátumok előtt, után és a szünetekben sem unatkoztak a fiatalok, hiszen tartalmas programokon foglalkoztatták őket. Ilyenek voltak a drámapedagógiai játékok, a táncház vagy a szegedi városnéző séta. A szervezők és a házigazdák ismét bebizonyították, hogy kitartó munkával és megfelelő témaválasztással igenis lehet motiválni a fiatalokat a honismereti mozgalomban való aktív részvételre. Az érdekes történetek megismerése és előadói készségük próbára tétele mellett, így számos új barátsággal gazdagodva tértek haza az ifjak. h.h.
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG 11
ÉPÍTÉSZET
Valkay Zoltán
Bajusz Ernő építészeti munkáságáról A hetvenes évek kanizsai építészete a szocreálnak, mint a szocialista jóléti társadalom egyik jellegzetes kifejeződésének jegyében formálódott. Az ipari- és gépesített házépítésben a főszerepet a kivitelezés, a technológia, az új anyag- és szerkezetek használata mellett maguk az építési vállalatok vitték. Az építészek; a tervezők, mint alkotó egyének, mintha kissé háttérbe szorultak volna. Bajusz Ernő építészete ebben az egyébként progresszív, ám egyedi alkotásra nem éppen alkalmas időszakban teljesedett ki. Mint opus, magán viseli a kor építészeti hitvallásának minden jellegzetességét. Bajusz Ernő a bánáti Tordán született 1943ban. A becskereki gimnazista évek után, a kanizsai Építőipari Kombinát – melybe a tervezőiroda is beletartozott – ösztöndíjasaként a belgrádi műépítészeti egyetemen szerzett oklevelet. Fiatal építészként, 1968-tól Kanizsára költözvén, kezdett az ÉIK tervezőirodai részlegében dolgozni. A fáradhatatlan, munkáját szerető, segítőkész építész rövid időn belül elismert szakemberré vált. Szakmai és szervezői rátermettsége eredményeként 1972-től a tervezőiroda igazgatójává választották. Ha a silókat, mint egyik fő specialitását, inkább építőmérnöki és nem pedig műépítészeti eredménynek vesszük, ak-
12
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
kor egyik első komolyabb építészi munkájának az Adáról és Csókáról áthelyezett mezőgazdasági tagozat részére tervezett Mezőgazdasági középiskola épülete számít 1971/72-ből. A „sima-architektúrás”, cseréppel fedett emeletes oktatási épületet a 70-es évek derekán a főtéri, ex-jegyzői lak helyére tervezett, a szomszédos szecessziós stílusú SZDK épületének pártavonalát megismétlő, pülaszter-vertikálisokkal tagolt, szintén ferdetetős kétemeletes Bírósági épület követte. E két említett épület építészeti megformázásával még nem szakított teljesen a klasszikus építészeti renddel, erre majd csak az építészeti főművének számító horgosi művelődési ház tervezésekor kerül sor. A horgosi művelődési ház építését az 1972-es településfejlesztési tervben látták elő a falu központjában lévő ún. kocsmaiskola helyén. A művelődési házat vasbeton vázszerkezetű kb. 24x30 méteres, egyemeletes, a beton-bru modorában kialakított téglányként alkotta meg Bajusz Ernő műépítész. Mint modern építészeti mű, 1976–1977 között épült fel kéttraktusos alaprajzzal, ahol a mozi-, illetve a színház és a színpad a horgosi kulturális életnek, a bálterem a hagyományos szüreti bállaknak és végül a könyvtárrész a művelődési életnek biztosított méltó kere-
tet. A modern, simatetős, szalag-ablakos horgosi Művelődési ház a szocialista településfejlesztési elképzelésekből fakadó szocreál építészet egyik tipikus helyi, a maga korában korszerű példája. Bár építészeti értelemben a művelődési házzal össze nem hasonlíthatók, bizonyos tekintetből Bajusz Ernő óvoda-épületei is figyelemre méltóak. Az 1977–78 körül emelt két óvoda közül az egyik kint a Széles utcában lévő Mezőgazdasági középiskola mellé, míg a másik a kanizsai Tűzoltólaktanyával szembe került elhelyezésre. Ez utóbbit sikeresebb alkotásnak tartom, mely egyvizes kishajlásszögű tetővel kialakított, szélesen terpeszkedő, földhöz simuló, egymástól kissé eltolt négyzetek játékos tömegalakításával képződött. Ezen architektúrával, ez ekkor már nagybeteg Bajusz Ernő építész mintha visszatért volna a helyi ferdetetős – mondhatni regionális jellegű – építészethez, amit persze modifikálva alkalmazott, és amiben maga a kisdedóvó, mint építészeti rendeltetés is szerencsésen közrejátszott. Sajnálatosan korai halálával – 1980ban hunyt el – Bajusz Ernő építészete derékba tört. Rövid, mintegy 10-12 éves építészkarrierjéből azonban az 1970-es évek építészeti szemléletének lecsapódása híven leolvasható.
Immunrendszerünk erősítése
A szélsőséges időjárás minden átmenet nélkül hideg, esős időt hozott ránk. Míg egyik nap melegnek örvendhettünk, addig másnap már erős, mindent felforgató szél száguldott végig az egész községen. Ez a nagy hőingadozás megviseli a szervezetünket, ezért erősíteni kell immunrendszerünket, de az elszaporodó vírusok ellen is csak így tudunk védekezni. Erről az időszerű egészségügyi témáról hallhattunk előadást dr. Győri Ilona gyermekgyógyásztól, a harminc éve Magyarkanizsán élő és kiváló lelkiismeretességgel dolgozó, nagy közkedveltségnek örvendő szakorvostól. A Kuckó NCSE által szervezett előadássorozat fő szervezője, Kávai Eleonóra üdvözölte a közönséget, majd megkezdődött a Testi-lelki gondjaink sorozat aktuális témakörének prezentálása. – Nem egyformán betegszünk meg, és évenként is változhat egy személynél a betegség átvészelése. Ennek oka az immunrendszer állapota. Ez a szervezet védekezőrendszere, melynek feladata, hogy megkülönböztesse az idegen sejteket a sajátjától és védekezve ellene, harcoljon szimbolikusan, mint egy hadsereg – magyarázta a doktornő. – Végső cél, hogy a faló sejtek megsemmisítsék végleg az idegen sejteket. Az immunrendszer fő összetevői: nyirokmirigyek, csontvelő, csecsemőmirigy, lép, bélrendszer. A doktornő mindegyik szerepéről részletesen beszélt. Arra is választ adott, hogy miért változik meg az immunrendszerünk: mert megváltozott a világ körülöttünk, Csernobil-katasztrófa, háborúk, vegyszerek, kipufogó gázok, stb. Ezek megbolygatják a védekezőrendszerünket és másfajta alakul ki, de még nem alkalmazkodott teljesen a nagymértékű iparosodáshoz. Az előadó kitért az allergiára is, amely az immunrendszer tévedése. Ártalmatlan anyagokra tévesen reagál és ellenanyagot termel. Hogy
KÖZÉRDEKŰ
mivel erősíthetnénk, arról is beszélt a doktornő. Egészséges életmóddal, helyes táplálkozással, fizikai aktivitással, lelki egyensúllyal, pihenéssel, szellemi frissességgel. Rendkívül hangulatteremtően és szemléltetéssel ismertette a felsorolt faktorokat. Nevezetesen, elmondta, hogy az úgymond csodaszerek, pl. a japán algák fogyasztása minden betegségtől megvédenek – legalábbis ezt reklámozzák a médiában. Ez egy nagy tévhit, mert a mi genetikánk nem a japán algára van beállítva. Fogyasszuk hát a mi környezetünkben előforduló zöldségés gyümölcsféléket, és mindig az évszaknak megfelelőeket! Naponta ötször étkezzünk. Fontos a 2–2,5 liter folyadék bevitele, mert ezzel méregtelenítjük szervezetünket. Óvatosan bánjunk az ásványvízzel, főleg a „vérnyomásosak”. Helyette igyunk gyógyteákat. Hallottunk még részletesen a fehérjékről, az erőt adó szénhidrátokról, zsírokról (hidegen sajtolt olajok előnyben!) és vitaminokról. Kiemelte: a pezsgőtablettának csak 20%-a szívódik fel, a gyümölcsben lévő vitaminnak pedig 80%-a. Fogyasszunk minél több pirospaprikát és sütőtököt, mert vitamindúsak. Reggelire meg gabonapelyheket, ne müzlit. A cékláról se feledkezzünk meg! Fontos a napi testmozgás az oxigéndús levegőn, a pihenés, mert így újulhat, erősödhet immunrendszerünk. A lelki egyensúly érdekében kapcsoljuk ki agyunkat az állandó negatív gondolatokból, mert kialakulnak a stresszhormonok, és a pszichikai nyomás idővel betegséget okoz. Foglalkozzunk a családdal, unokákkal, így a boldogsághormon termelése beindul. Ez kihat összes szervünkre. Az egészséges életmód megtanulható! A következő előadás november 26-án lesz 17 órakor. A téma: A gyógyító nevetés, Telek Krisztina pszichológus előadásában. TM
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG 13
LESZ-E PÉNZÜNK LEVIZSGÁZNI?
Elsőre is 55–60 ezer dinárba kerül majd
– Rengeteg a még nem letisztázott kérdés, de egy biztos: bonyolultabb és drágább a hajtási jogosítvány megszerzése, mint eddig volt – mondja Feisthammer Dezső, a Favorit Autóiskola tulajdonosa – Amikor az új, október 25-én életbe lépett közlekedésbiztonsá- sebességnél gyorsabban nem halad. A műszaki vizsgákról szóló, gi törvényről az autóiskola tulajdonosával beszélgettünk, az árak készülőben lévő törvény szerint ezeket a járműveket is regisztmég nem voltak ismeretesek. Azóta már napvilágot látott, hogy rálni kell majd és kötelezően vizsgázni is rájuk. Mostantól nem az elméleti oktatás 11.080, a vezetés 39.400, az elméleti vizsga kevesebb, mint 17 vezetési kategória van. A moped után a moto918, a gyakorlati vizsga pedig 985 dinárba kerül adó nélkül. Ez rok erősségétől függően három féle „A” kategória, quad, személytöbb mint 52 ezer dinár, amihez még – ha szükséges – hozzájön az gépkocsi, személygépkocsi utánfutóval, kis teherautó 7500 kg-ig, elsősegélynyújtási tanfolyam és vizsga költsége illetve az orvosi kis teherautó pótkocsival 12 tonnáig, nagy teherautó ilyen, olyan, vizsga ára, összesen tehát 55 és 60 ezer dinár közötti nagyság- azután kisbuszok, azok pótkocsival, nagybuszok, traktorok, motorendre számíthatunk. Ha nem lesznek valamilyen fizetési kedvez- kultivátorok, stb. Akinek például most „A” és „B” kategóriája is mények, ezeken az árakon csak kevesen tudják majd bevállalni van, annak az új hajtási engedélyébe, amelyre a meglévőket 2014 a hajtási jogosítvány megszerzését, magyarán: mi megint afelé végéig le kell cserélni, bejegyzik a moped, a három fajta „A”, a haladunk, hogy a sok ember számára lassan létszükségletté váló quad, a személygépkocsi és az utánfutós személygépkocsi vezegépkocsihasználat az üzemanyag árától függetlenül is luxussá vá- tésére vonatkozó kategóriákat. A sok, itt fel sem sorolt újdonság lik. Feisthammer Dezső egész sor újdonságot sorolt fel, amelyek- mellett ide kívánkozik még, hogy ajánlatos nagyon vigyázni a re két újságoldal is kevés lenne, de nézzük a legérdekesebbeket! büntetőpontokkal, mert aki eléri a 18-at, annak újra kell vizsgáz– Azok a vizsgázni szándékozók, akik október 25-e előtt kezd- nia, amire jelen állás szerint csak Belgrádban van lehetőség, s ez ték el a tanfolyamot, a régi rendszer szerint folytatják azt le, de a teljes tanfolyammal és hajtással, valamint az 14-szeres odautamár az új szerint vizsgáznak. A régi szerint az elméleti oktatás zással együtt hatalmas összegekbe kerül – intette óvatosságra a után következett a hajtás, majd be lehetett jelenteni a vizsgát, ahol gépjárművezetőket Fejsthammer Dezső. a teszt sikeres kitöltése után azonnal jött a gyakorlati vizsga is. Bödő Sándor Az új előírás szerint le kell hallgatni a 40 óra elméletet, majd le kell tenni az elméleti vizsgát, ami egy évig érvényes. Ez idő alatt kell lehajtani a kötelező óraszámot és lerakni az elsősegély vizsgát. Csak ezt követően lehet bejelenteni a vizsgát vezetésből. Amenynyiben valaki kifut az egy évből, az egészet kezdheti előlről. Aki a kijelölt időpontban nem jelenik meg a vizsgán, elveszíti erre a jogát. A belügyben azt mondták, hogy akinek már van valamilyen, akár kismotor engedélye is, nem kell vizsgáznia elsősegélyből. Egy nagybecskereki szakmai képzésen viszont ennek ellenkezőjét állították. Sikeres vizsga esetén a hallgató egy évre próbaengedélyt kap, s ez idő alatt szigorúan csak olyan felnőtt kíséretében vezethet, akinek már öt éve van engedélye. Az egy év elteltével ki kell cserélnie a hajtási jogosítványát új, teljes értékű, önálló jogosítványra. Próbaengedélyes hajtás esetén a szélvédő jobb felső sarkában Lassan elkészül a Magyarkanizsa–Törökkanizsa közötti regionális úthoz kapcsolódó, az ott kell lennie a „P” betűnek, de ezt jobb a erdészházhoz vezető mellékút csatlakozási csomópontjának felújítása. Az útépítési munkálehajtott napellenzőre tenni, hogy amikor latokat a Vojput – köztársasági jóváhagyással – a községi költségvetés terhére végzi. A mintrendes engedéllyel rendelkező egyén vezet, a egy száz méter hosszú, kiszélesített leágazás mellett egy külön gyalogos lejárót is építenek napellenző felhajtásával eltüntethető legyen a a munkások. Ez a csomópont teszi majd lehetővé a regionális útra történő megfelelő és megkülönböztető jelzés a kocsiról. A vizsgabiztonságos csatlakozást a leendő üzletközpont és autóbuszállomás felől. Kövesdi János, a vezetés mostantól kötelezően 40 perc, akkor Településrendezési Közvállalat igazgatója lapunknak elmondta, hogy a homokkal feltöltött is, ha közben bebizonyosodott, hogy a vizsépítkezési területen már elkészült a vízvezeték és a telefonhálózat, befejezéséhez közeledik gázó ismételni fog. Mostantól nincs kismoa gázvezeték lefektetése és készül a csapadékvíz-elvezető rendszer is. A Mercator akkor kezdi tor, csak a moped fogalma létezik, ami benzin el az üzletközpont építését, amikor a teljes szükséges infrastruktúra kiépül és megtörténik a vagy elektromos üzemű, 4 kW-nál nem erőterület műszaki átvétele. Bödő S. sebb és 50 köbcenti hengerűrtartalomnál nem Fotó: Iván László nagyobb jármű, és 45 kilométeres óránkénti
Épül a leágazás
14
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
OLVASMÁNY
Hajnal a peronon – Jó reggelt! Szintén a sínbuszra vár? Maga is korán kelt? Én is. De maga nagyon álmos. Látszik a szemén. A szeme fáradt. Sokat nézte az ekránt. Máma a fiatalok szeme mindig fáradt. Észrevenni. Pedig rossz a szemem. Az az igazság, hogy én nem is nagyon birok aludni. Lefekszek időben. Elszoktam a tévétől. Tudja, én nem szeretem a villogását. Manapság túl sokat rángatják a képet. Fárasztja a szemem. Nem is értem, idegesít. Maguk fiatalok ezt a dzsimm-dzsumm filmeket nézik, de énnekem az ilyesmi már nem köll. Míg megvolt, addig a férjemmel meg-megnéztük az Onedin-családot. Azt néztük. Minden részit láttam. A zenéje is szép volt. Magyarhangja: Gáti Oszkár. Még erre is emlékszem. Egyszer még a színházba is elmentünk! A nyugdíjasok szervezték. Az is szép volt. Kiabáltak a színpadon. Sötétben ültünk, csapkodták a villanyokat. Aztán hazamentünk és levetkőztünk. Én visszaraktam a szekrénybe a slingelt gallérú ruhámat, de szegény Sándorom kezéről szappanos vízzel tudtuk csak lehúzni a pecsétgyűrűt. Még a körösztapjától kapta, szerette azt a gyűrűt. Szerette, de ritkán hordta. Gondolkodtam rajta, hogy ne temessük-e vele, de a Rózsa azt mondta, hogy a halottakat pár év alatt kiássák. Hogy máma már seperc alatt átrendezik a temetőt. Csinálnak benzinpumpa-állomást meg parkolót az autóknak. Lebetonozzák, aki földbe hagyja a halottját. Aztán, ha kifordítják a gépekkel, minek járjon jól valaki apu gyűrűjével? Amúgy is drága a halottat költöztetni. Így beszélt a Rózsa. Lehet, hogy igaza van. De az is lehet, hogy csak a gyűrűt akarta magának. Kapzsi ez a Rózsa. A lányomat hívják Rózsának. A lányom, de én tudom, hogy kapzsi. Észrevettük még kislány korában. Az uram, mikor beivott mondta, hogy azért ilyen kapzsi, mert nem szültem neki. Testvér kellett volna. Ma már tudom. Néha bánom. Még sírok is, ha eszembe jut. De nagy volt a szegénység. Két kézzel kapartunk. Nem mertem szülni, mert minek? Ebbe a vakvilágba? Amikor lekvárt ettünk reggelire-vacsorára? A votyárba jártam napszámba. Ott dolgoztam, csumáztunk az asszonyokkal, de tönkrement. Aztán a textilbe kerültem. Tudja mi történt? Hát, az is csak tönkrement. Hova szüljek, ha minden csak tönkremegy? Kinek? Minek? Tegnap voltam kint az uramnál. Innét majdnem látszik. Látja azt a kerek tetejű kriptát? Annak srégan által, befelé a soron köll még menni egy kicsit. Ott van az uram. Kijárok hozzá. Viszek rá virágot. Ötven dinár a piacon, de én annyit nem adok érte. Egy kenyér ára? Van otthon a kertben. Nem piacos, nem olyan szép, igaz. De teszek hozzá aszparát. Selyempapírom van, becsomagolom. Még a textilből hordtuk ki az asszonyokkal. Nem loptuk, mert a szemétbe dobálták. De kivinni mégse szabadott. Sok jó selyempapír volt ott. Csomagolásra jó. Hordtuk ki a portán titokban. Fehér volt, zizegett. Mindig féltem, hogy megfognak vele. A szatyor aljára hajtogattuk össze. Finom papír az. Majdnem olyan, mint a kertészé. Nem tudják, hogy ezt mi mindig kihordtuk. Látja, tönkrement a textil. Lopott ott mindenki, nem csak mink. Még mindig van a selyempapírból. Futja majd, ha már én se leszek. A Rózsa úgyis elviszi. Ilyen a lányom: magának való. Bent lakik Szabadkán. Jó régóta beköltöztek. A vejem a Zorkába dolgozott, azért. Mindig büdös volt a keze szaga. Szappanozhatta, akkor is érződött. Harmincöt évig a Zorkába dolgozott, oszt mi lett a vége? Az is tönkrement. Máma minden megy tönkre. Hiába, hogy harmincöt év. Most is büdös a tenyere. Pedig egy ideje teherautót hajt. Fáj a dereka. Még velük volt, a nagyobbik unokám megmasszírozta. Az férjhez ment
Magyarországra. Ott volt az esküvőjük. Nincs útlevelem, nem voltam meghívva. Sírtam, de sokat sírtam miatta. Adtak fényképet az esküvőről. A vitrinben tartom. Kitámasztottam a porcelán hattyúnak. De egyszer kivittem a Sándoromnak megmutattam. Majdnem este vittem, ne lássák. Azt hinné a nép, hogy megbolondultam. Pedig nem bolond vagyok, csak öreg. Elhiszi-e maga, hogy az urammal beszélgetek? Kiviszem rá a virágot, megigazítom az aszparátot. Közbe hallom, hogy mondja, mit csináljak. Hogy menjek be Szabadkára a Rózsához. Hozzam haza gyűrűjit. Hogy legyen nálam, ha majd mellé kerülök. Most azért utazok. Megyek a lányomhoz. A vejem nincs otthon, biztos hajt. A büdös kezivel csavarja a kormányt. A kisebbik unokám meg majd alszik. Fiú, de estig bír aludni. Világos nappal! Én nem értem. A Rózsa kettőt szült, de mintha egy se lenne már neki. Mos, főz rájuk. Kaparja a pénzt. Zsurinyó természetű a Rózsa. Attól félek, hogy a gyűrűt is eladta. Az apjáé volt, de eladta. Semmi se szent neki. A lánya odaát, a fia meg csak alszik. Hazajön a vejem, fájlalja a derekát, ledől. Emeleten laknak, kertjük sincs. Mit bír? Csak ledől. A Rózsa meg számol, ossza-szorozza a kevéske vanjukat. A gyűrű? Mondaná, és hazudná, hogy a lányának adta. Magyarországon van. Én már oda nem mehetek érte. Közben meg eladta. Aranyművesnek Szabadkán. Tört aranyként vették meg. Biztos alig kapott érte valamit. Pedig az apja hogy szerette azt a gyűrűt! De a Rózsának nem számít. Nincs testvér. Egyes lány. Magának való. Már bánom, hogy nem szültem még egyet. Vagy kettőt. Akkor lehet, hogy másként lesz minden. Sándoromnak megmaradt volna a gyűrűje. Fölvehette volna a lakodalmakba. Úgy mulatott volna, gyűrűs ujjal intve. Tán a votyár, meg a textil se megy tönkre, én meg maradok itthon. Nem köll Szabadkára utazni. Hát most már nincs is miért. Úgysincs meg az a gyűrű! Minek menjek? Csak, hogy ríjak, amiért eladta a lányom? Ehol ni! Itt a sínbusz! Máma nem késik… Tudja mit? Nem megyek én sehova! Hova utazzak a fölöslegesnek? Hazamegyek. Megnézem a kertet. Kisimítom a selyempapírt. Vágok aszparátot, krizantémot. Az uramnak majd mondom, hogy nem mentem. Nincs a gyűrűje. Nyugodjon bele. Ha majd mellé fekszek, viszem az unokáim képit. Lebetonoznak, úgyis mindegy lesz. Magának jó utat kívánok! Szeretem az értelmes fiatalokat! Maradjon meg ilyennek. Szeresse az életet. Jót elbeszélgettünk lelkem. Isten áldja! Pósa Károly Fotó: Srdić Igor
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG 15
TARKA
Zacc és kávé újratöltve
Mire jó a só?
Olcsó, mindenki ismeri és minden háztartásban megtalálható. A só nemcsak ételízésítésre vagy főzéshez használható. Pár gyors és pénztárcakímélő ötlet a só segítségével.
1. Ápol A kiszáradt bőrt nem csak illatos krémekkel ápolhatjuk. Keverjünk össze egy nagy evőkanálnyi sót dupla annyi olívaolajjal, dörzsöljük végig vele testünket, majd langyos vízzel öblítsük le. A szemcsék radírozzák a bőrt, és serkentik a vérkeringést, az olaj pedig puhítja és vitaminokkal táplálja testünket.
2. Tisztít
Mindkettőt használjuk naponta, akár többször is és megválunk tőle hamarjában, miután lefőztük a fekete nedűt, de a jelen cikk elolvasása után nem árt néha, ha nem csak a kukában végzi e két hasznos kellék. A kávé használt filtere például mindenféle zsiradékot gyorsabban szív fel, mint a papírszalvéta. Ezzel persze nem arra célzunk, hogy ezután minden egyes filtert és zaccot hagyjunk meg és dolgozzunk velük újra. Csak vegyük számításba, ha úgy adódik, nem feltétlen a vegyszerekhez kell fordulni azonnal!
Kávé filter a zsírok és a szennyeződések ellen Mivel a kávé filtert hosszú rostú krepp-papírból gyártják, első osztályú takarítóeszköznek. Kitűnően tisztíthatók vele a tükrök, az ablakok, a képernyők és a monitorok. Csak fújjuk rá a tisztítóspray-t és egyetlen csíkot sem hagy maga után! A filter remek cipőfényező, s paszta nélkül is hatékony. Ha például étteremben étel landol a cipőn, a szalvétánál is hatékonyabban szívja fel az olajos szennyeződést.
Testradír és arcradír A kávézaccból remek testradírt készíthetünk magunknak. Elég néhány kávéskanál zacc és néhány csepp olaj, például mandulavagy olívaolaj. Keverjük össze ezeket és a krémes állag elérése érdekében adjunk hozzá testápolót vagy arckrémet. Önmagában is alkalmazható, kiváló szer például cellulitis ellen. Ha arcunk bőre érzékenyebb, pirosodásra hajlamos, akkor egy finomabb arcradírt is készíthetünk a kávézaccból. Keverjünk össze néhány kávéskanál zaccot egy kevés mézzel, kis kamillafőzettel és ezt keverjük bele tejbe, vagy az arckrémünkbe. Néhány perc dörzsölés után igazán látványos eredményt érhetünk el.
Szagtalanító Nem véletlen, hogy a parfümök próbálgatása közben is érdemes kávét szagolgatni, ugyanis elűzi a kellemetlen vagy túl erős szagokat az orrunkból. Ha a kávézaccot nem a szemétbe, hanem inkább a lefolyókba öntjük, elkerülhetjük a kellemetlen szagok terjedését. Természetesen érdemes ilyenkor csak kis adagban használni. A kávéfőzésből megmaradt zaccot helyezzük a hűtőbe, ez semlegesíti a kellemetlen hűtő-szagokat.
16
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
Kitűnő segítség ha vörösbor borul az abroszra, ruhára. Szórjunk azonnal sót a foltra, hogy beszívja az italt, majd söpörjük le és hideg vízzel öblítsük ki. A sütőre ráégett zsíros szennyeződéseket is könnyedén eltűntethetjük a segítségével. Vizezzük be a ráégett felületet, szórjuk be sóval, hevítsük be a sütőt és miután barna színt kap töröljük le, így megszabadíthatjuk magunkat a hosszadalmas súrolástól.
3. Fertőtlenít Egy teáskanálnyi sót keverjünk el egy pohár vízben, majd ezzel az oldattal töröljük át a konyhai eszközöket, tárgyakat, játékokat. Öblítsük le, töröljük szárazra. A bacimentesség garantált!
4. Szagtalanít A lefolyóból kipárolgó kellemetlen szagokkal is megküzdhetünk, ha két evőkanál sót szórunk a lefolyóba majd fél órán át nem engedünk rá vizet. Ezután lemossuk, és a szagot okozó baktériumok már el is tűntek.
5. Pár plusz praktika Keserű a kávé? Nem csak a cukor segíthet rajta. Tegyen néhány szem sót a csészéjébe, ugyanis így csökken a kávé savtartalma és lágyabb lesz az íze. Legyen kemény a tejszín! Egy kis csipet só hozzáadásával könnyedén, akár kézzel is keményebbre tudjuk felverni a tejszínt. Virítson a virág! A vázába tett csipetnyi só megakadályozza a baktériumok szaporodását így a vágott virág tovább friss marad.
LAKBERENDEZÉSI TANÁCSADÁS
Központban a raklap Sok kedves olvasónk jelezte, hogy szeretne a most nagyon divatos, raklapból készült bútorokra ötletet. Gyűjtöttem hát néhányat, remélem találnak közötte kedvükre valót:
Nagyon kreatív ötlet a hálószobánkat feldobni egy raklapból készült ággyal, amit kedvünkre színesre festhetünk. Csak egy jó minőségű matrac kell hozzá, néhány színben harmonizáló párna, takaró. Ezen a képen gyönyörű tapéta díszíti az ágy mögötti falat. És még egy fantasztikus ötlet: a tükröt körbe ölelő, idén nagyon trendi, nagyon csajos szőrme.
Ha a raklapot egymáshoz erősítjük a képen látható módon, akár galériára vezető lépcső is válhat belőle. Alatta viszont elfér a dolgozósarok. Nappali szoba dísze lehet, ha a raklapot négy kerékre tesszük, tetejére vastagabb üveglapot erősítünk. Máris kész a klubasztalkánk. Üveg alatt bármilyen dísztárgyat, esetleg használati tárgyat raktározhatunk, jelen esetben néhány üveg minőségi bor ékesíti a szobát.
Nem kell rögtön a boltba szaladnunk, ha számítógépasztalra van szükségünk. Elegendő, ha előkapunk két raklapot, tetejére pedig egy sima bútorlapot is erősíthetünk.
Nyáron teraszra készíthetünk padot és asztalkát belőle. Néhány díszpárna ott is feldobja és kényelmessé varázsolja. A képen stílusosan fehérre festették.
Gyulai Özvegy Andrea, lakberendező
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG 17 cmyk
SÜSSÜNK-FŐZZÜNK
Márton-napra Márton napján, minél többet eszel, annál erősebb leszel, de ha Márton havában libát nem eszel, akkor egész éven át éhezel – tartja a közmondás. Íme, néhány jó recept a jeles napra!
Töltött libacomb
Hozzávalók: 4 pecsenye libacomb, 3 zsemle, 2 tojás, 3 dkg vaj, 20 dkg zöldborsó, 1 csokor petrezselyem, zsemlemorzsa, 1-1 kiskanál paradicsompüré, liszt, só, őrölt bors. A körethez: 30 dkg lila káposzta, 30 dkg fehér káposzta, 30 dkg kelkáposzta, 1,5 dl olaj, 4 tojás, 3 dl tejszín, 1 csokor petrezselyem, 12 dkg trappista sajt, só, őrölt fűszerkömény, bors. A tepsihez: olaj, zsemlemorzsa.
Töltött libanyak
Hozzávalók: 1 liba nyakbőre, 10 dkg darált hús, 5 dkg libamáj, 2 szelet szikkadt kenyér, 1 tojás, egy kis fej hagyma, 2-3 cikk fokhagyma, só, bors, pirospaprika, ízlés szerint más zöldfűszerek: majoránna, petrezselyemzöld. Elkészítése: A liba nyakáról húzzuk le a bőrt, a vékonyabb végét vastag tűvel varrjuk be. Enyhén sózzuk be, tegyük hűtőbe felhasználásig. A darált húshoz adjuk a beáztatott kenyérszeleteket, a tojást, a zúzott fokhagymát, sózzuk, borsozzuk, de ne számítsunk rá, hogy a nyak maga is sós egy kicsit. A hagymát vágjuk apróra, zsiradékban futtassuk meg, kaparjuk hozzá a májat és süssük készre. Ha szeretjük, ekkor kavarjuk hozzá a zöldfűszereket is. A májas hagymát kavarjuk hozzá a darált húshoz, alaposan dolgozzuk ki. Ezzel a masszával, egy kiskanál segítségével töltsük meg a nyakat. Ha a töltelék kevésnek bizonyulna, főzzünk hozzá egy kemény tojást, vágjuk apró kockákra, és kavarjuk a húshoz. A megtöltött nyak felső részét is varrjuk be. Egy edényben tegyünk vizet forrni, ebbe óvatosan emeljük bele a nyakat, lassú tűznél főzzük, 10-15 percig. Erre azért van szükség, hogy a bőr megfőjön, másképp sülés közben megkeményedne. Szedjük ki a vízből, és hagyjuk kihűlni. Ezután bő, forró olajban süssük minden oldaláról szép pirosra. Csak azután szeleteljük, ha már kihűlt. Vegyes salátával, nyers lila káposztasalátával kínáljuk.
Karamelles lila káposzta
Elkészítés: A megmosott combokat bőrös felükkel fektessük a vágódeszkára, éles késsel filézzük ki a rövid csontokat, a húst nyissuk meg, ezt a részt húsklopfolóval kicsit lazítsuk meg, és sózzuk, borsozzuk. A töltelékhez a beáztatott, kinyomkodott zsemléket tegyük keverőtálba a tojásokkal és a vajban megpárolt zöldborsóval együtt. Sóval, borssal, petrezselyemmel ízesítsük, és annyi zsemlemorzsát szórjunk bele, hogy könnyen formálható tölteléket kapjunk. Az elkészült tölteléket halmozzuk a csontok helyére, a combokra, a hússzéleket hajtsuk rá, és zsineggel kössük össze. A bőrös felükkel felfelé tegyük tepsibe, öntsünk alá 2 deci vizet, és alufóliával letakarva, pároljuk majdnem puhára. Vegyük le a fóliát, és a töltött combokat süssük ropogós pirosra. A körethez a káposztákat szeleteljük vékonyra, külön-külön a forró olajban pirítsuk meg, és fűszerezzük sóval, borssal, őrölt köménnyel. Keverjük el a tojásokat a tejszínnel, sóval, borssal, petrezselyemmel, majd öntsük a kicsit meghűlt káposztákra. Keverjük össze, simítsuk a kiolajozott, morzsával beszórt tepsibe. A tetejét szórjuk meg a reszelt sajttal, és 190 °C-os sütőben süssük pirosra, majd 10 percet pihentessük. Ha a libacomb is megsült, a visszamaradt szaftról öntsük le a zsírt, a szaftban pirítsuk meg a paradicsompürét, szórjuk meg a liszttel, és annyi vizet öntsünk hozzá, hogy krémes mártást kapjunk. Sózzuk, borsozzuk meg és szűrjük át. Tálaláskor a nagyobb darabokra vágott káposztalepényt és a félig felszeletelt töltött combot locsoljuk körbe a mártással.
18 cmyk
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
Hozzávalók: 1 közepes fej lila káposzta, 1 db alma, 10 dkg vaj, 5-6 dkg cukor, 50 ml balzsamecet (vagy almaecet), 1 kk őrölt fahéj, 1 kk őrölt szegfűszeg, só, frissen őrölt bors.
Elkészítés: A káposztát vékonyan felszeleteljük, az almát kb. 1 cm vastagra daraboljuk. Egy nagy serpenyőben felolvasztjuk a vajat, majd hozzászórjuk a cukrot és addig kevergetjük, míg teljesen fel nem olvad. A cukros vajhoz keverjük a káposztacsíkokat és az almagerezdeket. Fűszerezzük, meglocsoljuk a balzsamecettel és jól összekeverjük. Fedő alatt közepes tűzön kb. 30 percig pároljuk, hogy az ízek jól összeérjenek. Végül fedő nélkül pár perc alatt elforraljuk róla a maradék levet.
HASZNOS TANÁCSOK
Hogyan csökkentsük a fűtésszámlát? A nagy hideg komoly kiadásokat okoz a háztartásoknak. Miként csökkenthető a fűtésszámlánk? Íme a tippek arról, hogy milyen apró trükkök, háztartási praktikák, segíthetik a spórolást. Egy tipikus háztartásban a fűtésre használja fel a legtöbb energiát, ezért különösen fontos átgondolni, hol és hogyan lehet energiát megtakarítani a fűtéssel. Ha nem fűtünk, télen hamar lehűl a ház. De hol távozik el a meleg levegő? Tizenki-
lenc százaléka a falakon keresztül, tizenynyolc százaléka az ablakokon át, tizenhét százalék pedig szellőztetés útján jut a szabadba.
Ne fűtsük az utcát! Ha ma egy házat tervezne, vagy éppen épít, akkor a falak jó szigetelése magától értetődő. Korábban kevésbé figyeltek a hőszigetelésre, de némi beruházással a helyzet javítható.
Támad a nátha?
Kaparás a torokban – a fejünk tompa, és mintha gyengének is éreznénk magunkat... megállíthatjuk a ránktörni készülő megfázást? Vannak jelei annak, ha éppen ledönteni készül minket a lábunkról a nátha – egy átlagos felnőtt évente háromszor esik bele a megfázásba. Mindegyik nagyjából 9 napig tart nála. Hogyan előzhetnénk meg, hogy lecsapjon ránk, és már akár másnap jobban érezzük magunkat? 1. Amint a tüneteket elkezdjük érezni, igyunk sok vizet vagy gyümölcslét: hidratáltnak kell maradnunk, amely a torokfájást és az orrfolyást is megakadályozhatja. 2. Gargalizáljunk sós vízzel! Tegyünk egy pohár meleg vízbe egy teáskanál sót. Ez gyulladáscsökkentő hatású, és tisztítja a torkot, a nyálkahártyákat. A sós vízzel a baktériumokat és a vírusokat is kiöblíthetjük. 3. Amint az orr kezdeti bedugulását érzékeljük, használjunk sótartalmú orrspray-t, hogy a tünetek ne súlyosbodjanak. Majd vegyünk egy forró zuhanyt. Mindez segít tisztán tartani az orrjáratokat. 4. A tünetek tapasztalásának első két órájában szerezzünk be megfázás elleni orvosságot, melyek az orrfolyás, és a szem könnyezése ellen is bevethetők. 5. A jó öreg méz is mindig segít, ráadásul finom is. Egy-két kanállal együnk belőle, vagy keverjük a teába. 6. A következő hat órában, ha lehet, kerüljük a munkát. Ha pihenünk, a szervezet könynyebben megküzd a vírussal. Amennyiben ez nem oldható meg, igyekezzünk elkerülni, hogy másokat is megfertőzzünk. Ez az első pár napban a legvalószínűbb. Amit tehetünk: mossunk kezet gyakran, és használjunk alkohol alapú fertőtlenítőszert. 7. Ne feledjük a megfelelő mennyiségű folyadékfogyasztást. Továbbra is igyunk sok vizet (legfeljebb langyosan), gyümölcslét, teát – és a csirkelevest se hagyjuk ki, melyről köztudott, hogy enyhíti a megfázás tüneteit. 8. Ha képesek vagyunk rá, egy könnyed torna nem árt, sőt, kifejezetten erősíti az immunrendszert. 9. Végül, de nem utolsósorban: az egészséges étkezés is segíthet, amely fenntartja az erős immunrendszert. Fehérjedús húsokat fogyasszunk, halat, babot, teljes kiőrlésű gabonát, barna rizst, és sok, antioxidánsban gazdag zöldséget. Ha nem jó a közérzetünk, egy forró fürdő vagy zuhany jót tesz lefekvés előtt, és természetesen a jó alvás is követelmény...
Az okos termosztát A termosztát egy Celsius fokkal való letekerése, vagyis a szobahőmérséklet egy fokkal való csökkenése kb. hat százalékos energiamegtakarítást eredményez. Azokban a lakásokban, ahol az egyes helyiségekben külön szabályozhatók a radiátorok, további takarékosságot érhetünk el, ha optimalizáljuk a szoba hőmérsékletét. A lakás helyiségeinek javasolt, ideális hőmérséklete (Celsius fok): Nappali: 20-22 Hálószoba: 15-18 Gyerekszoba: 20 Fürdőszoba: 23 Konyha: 16-18 Folyosó: 15
Életvitelhez igazított fűtés A háló tizenöt-tizennyolc fokos hőmérsékletét sem érezzük kevésnek, ha takarót használunk. Felesleges energiapazarlás a hálószobában huszonhárom-huszonöt fokot tartani és takaró nélkül aludni. Szabályozható termosztáttal életmódunkhoz igazítható a lakás hőmérséklete. Az új készülékek már programozhatók, segítségükkel automatikusan tudjuk állítani a fűtési időket és hőmérsékleteket. Ha abba a helyiségbe szereltetjük be a termosztátot, amelyikben a legtöbbet tartózkodunk, komoly megtakarítást érhetünk el, ha távollétünk idején öt-hat fokkal alacsonyabbra állítjuk a hőfokot. Az időzítésnek köszönhetően pedig, mire hazaérünk a munkából, iskolából, már a kívánt és kényelmes hőfok fogad bennünket.
Sötétítő függöny használata Nem is gondolnánk, hogy a sötétítő függöny más funkciót is betölthet azon kívül, hogy elzárja a napsugarakat. Az ablakok, különösen a régi fából készültek, melyek az évek alatt vesztettek tartásukból, igen rosszul tartják bent a meleget. Célszerű sötét színű, vastag anyagból készült sötétítő függönyt választani, ugyanis jelentős mennyiségű meleg kiszökését gátolhatjuk meg. Fontos tudnivaló, hogy a sötétítő függöny semmiképp se érjen a radiátor felső szintje alá, ugyanis a meleg levegővel így a függöny és az ablak közötti tíz-tizenöt centiméteres sávot fűtjük. Forrás: Fome
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG 19
SPORT
Nemzetközi sport Forma-1 Az Abu Dzabi Nagydíj dobogósai: 1. Räikkönen (Lotus), 2. Alonso (Ferrari), 3. Wettel (Red Bull). Az összesített egyéni sorrend: 1. Wettel 255, 2. Alonso 245, 3. Räikkönen 198 pont, stb. A csapatsorrend: 1. Red Bull 422, 2. Ferrari 344, 3. McLaren 318 pont, stb.
Birkózás I. liga, 7. forduló Belgrád: Partizan–Potisje 6:1 Vezet a Spartak 19 ponttal, a Potisje nyolcadik 11 ponttal.
Vajdasági női liga Nyugati csoport, 5. forduló Kanizsa–Temerin 2:4 Részeredmények: Fejős–Mrkobrad 0:3, Barlog–Orosz 0:3, Szarvas–Nagyidai 3:0, Fejős/Szarvas–Mrkobrad/Vegyelek 3:1, Fejős–Orosz 0:3, Szarvas–Mrkobrad 0:3 Első az NS 10 ponttal, a Kanizsa hatodik pont nélkül.
Labdarúgás II. női liga, Északi csoport
Nagybecskerek: Banat II–Kanizsa 4:1 Részeredmények: V. Radišić–Miskolci 3:2, Bućan–Sordje 0:3, S. Radišić–Körtvélyesi 3:0, V. Radišić/Bućan–Sordje/ Miskolci 3:2, V. Radišić–Sordje 3:2 Vezet a Roham 10 ponttal, a Kanizsa nyolcadik 2 ponttal.
A 6. forduló útólag lejátszott mérkőzésén, Kanizsa: Metalmania–Radnički (Nagybecskerek) 5:3 Befejeződött az őszi idény, melyben a bajnoki címet a belgrádi Kalemegdan csapata veretlenül nyerte meg, az újonc Metalmania sikeresen szerepelt és az ötödik lett. A sorrend: 1. Kalemegdan (7 győzelem, 27:1-es gólarány) 21 pont, 2. Fruškogorac (Újvidék) 18, 3. Ravangrad (Zombor) 15, 4. Rubin (Mohol) 9, 5. Metalmania (3 győzelem, 4 vereség, 12:20-as gólarány) 9 pont, 6. Pancsova 8, 7. Kikinda 3, 8. Radnički 0 pont.
Észak-bácskai férfi liga
Szabadkai liga, 12. forduló
Asztalitenisz I. Vajdasági férfiliga 5. forduló
Kilenc csapat, köztük a Horgos részvételével folyik a bajnokság őszi idénye. A Horgos eddigi eredményei. 1. forduló: Horgos–Rusin (Ruski Krstur) 4:0 Részeredmények: Mihalović–Bučko 3:0, Rekecki Márk–Kostelnik 3:0, Rekecki Máté–Manjoš 3:1, Rekecki Márk/Mihalović–Bučko/Manjoš 3:0 2. forduló: Odžaci–Horgos 1:4 Részeredmények: Đurić–Mihalović 2:3, Mészáros–Rekecki Márk 1:3, Stamenković–Rekecki Máté 3:1, Đurić–Mihalović 2:3, Đurić–Rekecki Márk 1:3 A 3. fordulóban a Horgos szabad volt. 4. forduló: Horgos–Poletarac (Verbász) 1:4 Részeredmények: Rekecki Márk– Radević 3:0, Csikós–Mitić 1:3, Mihalović–Beljanski 0:3, Rekecki Márk/Mihalović–Beljanski/Mitić 2:3, Rekecki Márk– Mitić 0:3 A táblázaton első a Poletarac 8 ponttal, a Horgos harmadik 4 ponttal.
20
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
A községi csapatok eredményei, Lovćenac: Njegoš–Potisje 3:1, Adorján: Tisza–Proleter 6:0 Vezet a Proleter 23 ponttal, a Tisza negyedik 21 ponttal, a Potisje tizenhatodik 4 ponttal.
Szabadkai Serdülőliga 12. forduló Njegoš–Potisje 2:0, Tisza–Proleter 4:1 Vezet a Potisje 30 ponttal, a Tisza tizenkettedik 14 ponttal.
Szabadkai Minőségi serdülőliga, 11. forduló Szabadka: Subotica '96–Olimpija (Tóthfalu) 1:2 A táblázaton első a Zenta 27 ponttal, az Olimpija negyedik 16 ponttal.
Tisza menti liga Bajnok az Olimpija Befejeződött az őszi idény, melyben a Horgos–Šampion mérkőzést tavasszal játsszák le. A bajnoki címet kiváló játékkal, veretlenül az újonc tóthfalusi Olimpija szerezte meg. A sorrend: 1. Olimpija (9 győzelem, 40:3-as gólarány) 27 pont, 2. Tisza (Padé) 22, 3. Sloga (Tiszaszentmiklós) 18, 4. Hajduk (Podlokány) 13, 5. Graničar (Đala) 12, 6. Šampion (Orom, 3 győzelem, 5 vereség, 20:21-es gólarány) 9 pont, 7. Horgos (2 győzelem, 3 döntetlen, 3 vereség, 12:14-es gólarány) 9 pont, 8. Slavija (Oroszlámos) 7, 9. Tromeđa (Majdány) 6, 10. Jedinstvo (Keresztúr) 1 pont.
Hétvégi sportajánló
November 10-én, szombaton, 13 órai kezdettel a kanizsai Népkerti labdarúgópályán játsszák a Szabadkai liga 13. fordulóját, melyen a Potisje–Tisza (Adorján) mérkőzésre kerül sor. Előmérkőzésen a serdülőcsapatok találkoznak. November 10-én, szombaton, 19 órai kezdettel a kanizsai Gyógyfürdő sportcsarnokában rendezik meg az I. birkózóliga 8. fordulóját, melyen a Potisje a belgrádi Crvena Zvezda csapatával mérkőzik meg. L. E.
Sportlövészet – Megkezdődött az új bajnoki idény – Az adorjáni Bicskei Rebeka újabb sikere – Mivel a legfiatalabb sportlövőknek aránylag kevés versenyzési lehetőségük van, a tartományi sportlövő szövetség még 2004-ben megalakította a Vajdasági Ligát a pionír korosztályban sorozatgyártmányú légfegyver kategóriában. A tornarendszerben szervezett bajnokság évről évre népszerűbb. A résztvevő csapatok közül eddig hétnek sikerült megfelelő feltételeket teremteni, így ők egy-egy fordulóban házigazdák lesznek. A fiatal, kezdő céllövők számára ezek a fellépések nagyon hasznosak a tapasztalatszerzés, illetve a Vajdaság és Szerbia bajnokságára való felkészülés szempontjából. A 2012/2013-as idény első fordulóját
SPORT Pancsován tartották meg, a helyi sportlövő egyesület szervezésében. A klub tizenhét pályás automata lövöldéjében tartományunk 12 klubjából 82 fiú és lány állt céltáblák elé, köztük 7 adorjáni sportlövő is. Annak ellenére, hogy a sportlövők még csak az előkészületek elején tartanak, az új idény első, hivatalos versenyén Értesítjük községünk lakosságát, hogy a feljónéhány kitűnő eredmény született. Az első fordulóban legtöbb ügyelőségi főosztály 2012. november hó folyasikerük az utóbbi időben kitűnő formában szereplő ingyiaiaknak, mán is folytatja a közterületek ellenőrzését. ópazovaiaknak, pancsovaiaknak és nagykikindaiaknak volt. Az ellenőrzésre a következő beosztás Az adorjáni Tisza sportlövői felfiatalított csapattal vettek részt, szerint kerül sor: és a pionír lányok rajtoltak jobban. Csapatban a harmadik helyen végeztek, közülük pedig ezúttal is Bicskei Rebeka remekelt, aki 2012. november 06. – kedd Horgos 180 körös kiváló teljesítményével első lett 32 lány vetélkedé2012. november 07. – szerda Magyarkanizsa sében. 2012. november 09. – péntek Velebit A jórészt kezdőkből álló pionír fiúcsapat (Hejberger Konrád 2012. november 13. – kedd Martonos 154, Sándor Bálint 149, Nagy András 161 kör) 464 körös teljesít2012. november 14. – szerda Magyarkanizsa ménye csak a 10. hely megszerzéséhez volt elég. 2012. november 16. – péntek Adorján Eredmények: 2012. november 20. – kedd Oromhegyes A pionír lányok csapatversenyében: 1. Mladost (Ingyia) 533, 2. 2012. november 21. – szerda Magyarkanizsa Jedinstvo (Ópazova) 513, 3. Tisza (Adorján) 480 kör. Az adorjá2012. november 23. – péntek Kispiac ni csapat tagjai: Bicskei Rebeka 180, Konc Orsolya 162, Borsos 2012. november 27. – kedd Horgos Sztella 138 kör. 2012. november 28. – szerda Magyarkanizsa Egyéniben: 1. Bicskei Rebeka (Adorján) 180 (91), 2. Pekić An2012. november 30. – péntek Tóthfalu tonia (Ópazova) 180 (89), 3. Gaćeša Anastazija (Ingyia) 180 (89). A pionír fiúk csapatversenyében: 1. Kikinda (Nagykikinda) 533, 2. Pancsova 528, 3. Jedinstvo (Ópazova) 513. Ifjúsági otthon, november 15., 17 óra Egyéniben: 1. Volaš Mario (NagykikinMagyarországról érkező tőzsdei szakember mutatja be a tőzsde csodás világát. da) 183, 2. Savić Branislav (Verbász) 180, Mire ad válaszokat? Mit tudhatnak meg a hallgatók: – hogyan tőzsdézhetünk magunk, 3. Milošev Miroslav (Pancsova) 177. – hogyan keletkezik a profit, A Vajdasági Liga második fordulóját – miért a világ legjobb szakmája a tőzsdei kereskedés, november 11-én, vasárnap tartják meg – mikor adakozik számunkra a piac. Ópazován. Tőzsdézz és élj szabadon! Bicskei Mihály Mindenkit szeretettel várunk!
A felügyelőségi főosztály november havi munkaprogramja
INGYENES Tőzsdedélután Magyarkanizsán!
Apróhirdetések Renault Mègane Berliner (2006), 1,4 benzin, 5 ajtós, 76.000 km, hatchback, kitűnő állapotban. Márciusig regisztrálva, kanizsai tábla. Tel.: 062/867-4280 Eladó 20 mérés gyümölcsös Horgoson a Vigadónál. Tel.: 063-737-50-89 Betegápolást, főzést, takarítást vállalok. Az ebéd 230 din. Rendelni lehet: 060-16-249-19, 063-8-859-216 Vágni való csirke eladó élve, vagy konyhakészen. Érdeklődni lehet a 063-7-429-309-es telefonszámon. Törökkanizsán eladó ház közel a központhoz (telefon, kábel tv, gáz). Tel.: 879-457
Eladó kanapé, ágy és két ülőke Fél literes paradicsomos és 2-3 lite10000 dinárért. Tel.: 064-467-20-70 res uborka, paprika eltevésére való üvegek olcsón eladók. Zöld búzafűlé az egészségtudatos Tel.: 877-974 táplálkozók jól ismert itala. Eladó ház Oromhegyesen, a TopčiTel.: 874-648, 062/961-6863 derska 51-es szám alatt. Érdeklődni: 873-114 Használt régi könyveket veszek. Tel.: 024/528-267, 064/2862-343 Eladó használt szalonit tetőfedő Tip Eladó kombi Iveco Daily klímával, Kaštelanka, 800 drb. magasított és hosszabbított raktér- Tel.: 063-544-585 rel, kitűnő állapotban. 2007-es évjáEladó Használt termo tetőablak, rat. Tel.: 063/544-585 100x120 cm. Kravić Ottília, Nikola Kanizsán eladó bekerített kert közel Tesla sz. n., Velebit. a söprűgyárhoz, építkezésre is alOromon kétszobás ház eladó. Csekalmas. Tel.: 874-538 re is lehetséges szántóföldért vagy Magyarkanizsán ház eladó a So- szabadkai lakásért. Tel.: 792-937, lunska 19. alatt. Tel.: 063-14-79-629 064/259-88-84
Horgoson ház eladó. Kanizsai személy gondozását vállalom, megbe- Eladó kétszobás ház Oromon, Szöszélés szerint. 60-tól 80 éves korig. vetkezet utca 28. Ár megegyezés szerint. Érdeklődni a 063–8-665Tel.: 060-162-49-19 820 telefonon. Régi pénzeket, gyűjteményeket váBarackpálinka eladó. sárolok. Tel.: 061-115-4306 Tel.: 063-14-79-629
Körte eladó pálinkának és befőttnek kicsiben és nagyban. Tel.: 024/873-390, 063-7315-137 Eladó két ház, föld a kisrétben és a parton, és 4 kvadrát hateremben. Tel.: 063/850-78-92
INGYENES APRÓHIRDETÉS!
Kedves Olvasóink! Apróhirdetéseiket a kitöltött szelvénnyel együtt szerkesztőségünk címére jutassák el: 24420 Magyarkanizsa, Damjanich u. 2 Pf. 39.
APRÓHIRDETÉS ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG Név: .................................................. ........................................................... Cím: .................................................. ........................................................... ........................................................... A hirdetés szövege: .......................... ........................................................... .......................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ...........................................................
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG 21
LAZÍTSUNK Nem kedveli túlzottan az őszt, és a következő napokban ez minden gesztusán érződni fog. Sajnos, ha házas, társa nagyon rossz néven veszi, hogy mostanában elhanyagolja őt, és mindenféle kifogásokat keres összebújás helyett. Végre főnökei elismerik szorgalmát és szakmai hozzáértését. Ráadásul ennek nemcsak hangot adnak, hanem elégedettségüket anyagiakban szintén kifejezik. Otthonában konfliktusokra számítson, hangos szóváltásokkal, ajtócsapkodással. Attól függetlenül, hogy foglalt-e, betoppan az életébe valaki, akiért mindent odadobna, annyira megdobogtatja a szívét. Mielőtt meggondolatlanul cselekedne, gondolja végig, megéri-e. Az illető nagy vadász, és mindig jöhet egy szebb és jobb. Miközben munkatársaival látszólagosan jó viszonyt sikerült kialakítania, ne gondolja, hogy mindenkinek rokonszenves. Mindig legyen egy B-terve, és koncentráljon még jobban feladataira, mert kicsinyes és bosszúálló ismerősei lesben várják az első hibát.
22
Magánéletében valaki rajong Önért, minden hibájával együtt. Ha még magányos, legyen nyitott a kapcsolatra, és fogadja el őt gyengeségeivel együtt. Ugyan pénzügyi elképzelései nem úgy alakulnak, ahogy tervezte, olyan beosztásba kerülhet, ami hosszútávon kedvezően befolyásolja anyagi helyzetét. Túl sokat mereng a múltba, és nem foglalkozik a napi teendőivel. Nosztalgiázzon kevesebbet, hisz a ma alapozza meg a jövőt. Kamatoztassa művészi hajlamait a héten, hisz minden, amit kitalál és létrehoz, lenyűgözi környezetét. Lehetséges, hogy felébrednek Önben emlékek a múltból, melyek kedvesek voltak. Egy elhidegült kapcsolatát újra feléli, és új köntösbe öltözve sok örömet ígér. Ha beosztott, kiegészítő jövedelem vagy egy kis plusz bevétel várható. Pénzügyi problémái a héten csúcsokat döntenek, ez sajnos érzelmi életére is hatással lesz. Amikor a számlák miatt kezd aggódni, a feszültséget ne családtagjain, főleg ne gyerekein vezesse le. Inkább tanuljon meg ellazulni, meditálni, már egy forró fürdő sokat segíthet!
Valahogy minden rendeződni látszik a következő héten. Ám a teljes beteljesülést csak Ön ronthatja el, akkor, ha hagyja, hogy félelmei vegyék át az uralmat lelkében. Régi ismerőse, barátja személyében igazi társra találhat.
Szakmai sikereivel csúcsokat dönthet a héten, leginkább anyagilag. Éppen ezért az adóügyekkel legyen körültekintőbb, különben a haszon nagy részét a hivatalok viszik majd el. Magánéletében minden jól alakul, csak ne féljen az elköteleződéstől, maradjon továbbra is nyitott!
A következő napokban olyan bolygóegyüttállások várhatók, melyek veszélybe sodorhatják. Még az is előfordulhat, hogy miközben munkahelyváltásra ösztökélik sőt, talán még pályamódosításra jelenlegi főnökei fizetésemelést és magasabb beosztást terveznek Önnek.
Egyre nehezebben viseli az egyedüllétet, de hogy ez az állapot megváltozzon, a saját viselkedését és gondolkodásmódját kell átalakítania. Bízzon jobban az emberekben, ne pazarolja fölösleges energiáit mindenféle boszszúhadjárat kiagyalására.
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG
ÚJ KANIZSAI ÚJSÁG 23 cmyk