13 Stiens, 1 december 2015 Raadsvergadering:
10 december 2015
Voorstelnummer:
2015/56
Portefeuillehouder:
C. Vos
Behandelend ambtenaar: E-mail: Telefoonnr. :
R. Rozendal
[email protected] 058-2576659.
Onderwerp:
besluit tot uittreding Gemeenschappelijk Regeling Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân
Te nemen besluit: 1. Besluiten tot uittreding Gemeenschappelijk Regeling Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân per 31 december 2017. 2. Een voorbehoud maken indien het Algemeen Bestuur van de GR besluit tot opheffen van de GR. In dit geval zullen we meegaan in de liquidatie.
Korte inhoud: De Raad van de gemeente Leeuwarderadeel dient een besluit te nemen over zijn deelname aan de Gemeenschappelijk Regeling Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân na 2017.
Inleiding: Het herindelingsontwerp voor de herindelingen in Noordwest Friesland vanaf 1 januari 2018 is recentelijk (d.d. 16 november 2015) vastgesteld door alle gemeenteraden. De gemeente Leeuwarderadeel kan daarmee formeel haar positie innemen rond het lidmaatschap van de GR. Aangezien voortzetting van de deelname aan deze Gemeenschappelijke Regeling (GR) niet een optie is, is een besluit hiertoe noodzakelijk. Tevens neemt de gemeente Leeuwarden niet de plaats in van de gemeente Leeuwarderadeel in de GR. De reden waarom nu dit besluit moet worden genomen is duidelijk. Hiermee wordt tijd gewonnen om uitvoeringsmaatregelen te kunnen nemen om de kosten van uittreding te beperken. Voornamelijk op het personele vlak kan deze tijdwinst leiden tot een aanzienlijke besparing op de kosten van uittreding. Het is daarom noodzakelijk om de gemeente Leeuwarden als opvolger van de gemeente Leeuwarderadeel in positie te krijgen om met de Dienst in gesprek te gaan hierover. Volgens de GR moet de gemeente het uittredingsbesluit minimaal drie maanden voor het einde van het jaar voorafgaand aan de datum van uittreding te nemen. Kortom het besluit tot uittreding moet minimaal vijftien maanden van te voren worden genomen. In ons geval dus 1 oktober 2016.
Argumenten: Nadere overwegingen om per direct dit besluit te nemen, zijn: 1. Onduidelijke toekomst van de GR Binnen de GR is veel discussie rondom de toekomst van de GR en daar is in oktober 2015 ook geen helderheid gekomen. Hoewel er in het eerste kwartaal van 2016 wederom een poging zal worden gedaan deze toekomst te bepalen, heeft dat nog niet geleid tot een actieve houding van de GR om mee te denken over eventuele kostenbesparende maatregelen. We merken dat de GR dit als een hypothetische discussie benadert. Onzes inziens zal alleen een formele handeling het gesprek goed op gang helpen. Uit de houding van de GR merken we dat, zonder een formeel besluit of een formele handeling, niet de gewenste discussie op gang komt. 2. Formele termijn voor een uittreding Gelet op de huidige omstandigheden en verwachtingen, zal de herindeling leiden tot een uittreding van Leeuwarderadeel per 1 januari 2018. Zie hiervoor artikel 27 van de GR. Gelezen de tekst van de Gemeenschappelijke Regeling, moet het college van de gemeente Leeuwarderadeel uiterlijk vijftien maanden voor de daadwerkelijke uittredings-datum het verzoek tot uittreding doen. Door dit besluit nu te nemen, voldoen we ruimschoots aan deze termijn. 3. Beperking van de kosten voor de GR gaat gepaard met tijd Een uittreding van de gemeente Leeuwarderadeel heeft vooral bedrijfstechnische gevolgen voor de organisatie van de GR. De huidige formatie is gebaseerd op de handelingen die gepaard gaan met de cliëntaantallen van de gezamenlijke gemeenten en de voorzieningen (ICT, huisvesting etc.) die daarvoor benodigd zijn. In eerder onderzoek van Deloitte in 2014 over de herindeling worden deze kosten grofweg op € 2,5 mln. tot € 3 mln. geraamd. De verwachting is dat die kosten, als gevolg van de decentralisaties, wellicht iets hoger kunnen uitvallen. Het aandeel van Leeuwarderadeel in de GR is van 8 fte in 2014 naar 14 fte in 2015 gegroeid. Het is dus zaak om deze kosten zoveel mogelijk te beperken. Gevolgen voor de GR Een uittreding van een gemeente heeft direct gevolgen voor de benodigde formatie en voorzieningen. Deze zal krimpen. Het doen krimpen van een organisatie vraagt een bepaalde doorlooptijd om de kosten ervan te reduceren. Zo zal er personeel moeten afvloeien. Overname taken door Leeuwarden Naast de maatregelen die door de GR moeten worden doorgevoerd, vraagt een ordentelijke overname van de taken in het sociaal domein door de organisatie van de gemeente Leeuwarden ook voldoende tijd en ruimte. Het verzoek tot uittreding maakt het maken van afspraken over de overname van taken voor de GR noodzakelijk. Binnen de gemeente Leeuwarden doen zich bovendien binnenkort ook kansen voor om in de backofficetaken van het sociaal domein extra personeel te werven. Het personeel dat van de GR komt, kan dan ook een plek in de organisatie van de gemeente Leeuwarden vinden. De werkzaamheden zijn vergelijkbaar tussen wat de GR doet en wat Leeuwarden intern gaat organiseren. Daarmee wordt frictie binnen de GR voorkomen. Dit vraagt dan wel tijdig afspraken met de GR over de overname van eventueel personeel. Een uittredingsverzoek in het tweede kwartaal volgend jaar leidt niet tot afspraken waarmee deze kans door de GR kan worden benut. Leeuwarden zal gedurende 2016 starten met werven. Voor die tijd zal tussen de gemeente Leeuwarden en de GR afspraken moeten zijn gemaakt over de eventuele overname van personeel of het delen van vacatures. Hiernaast zijn de mogelijkheden voor het personeel van de Dienst groter om een geschikte vacature te vinden. Uiteraard zullen hierover afspraken moeten worden gemaakt met het personeel in zijn algemeenheid en de Ondernemingsraad in het bijzonder.
Conclusie Belangrijkste reden voor het nemen van een besluit tot uittreding is om voldoende tijd te creëren om kostenbesparende maatregelen binnen de GR door te kunnen voeren en om de GR en Leeuwarden tijdig afspraken te kunnen laten maken over de overdracht van taken en werkzaamheden. Vorenstaande zal worden begeleid door een onafhankelijk adviseur (bindend advies). Door het besluit nu te nemen, kan het jaar 2016 nog effectief worden gebruikt en kan ook in de begroting van de GR voor 2016 rekening worden gehouden met deze uittreding. Dan kunnen maatregelen ook begrotingstechnisch nog worden verwerkt.
Kanttekeningen: Vervallen van het uittredingsverzoek in geval van liquidatie van de GR Een voorbehoud betreft het vervallen van dit verzoek tot uittreding, indien alsnog tot opheffing van de GR wordt besloten. Wanneer binnen het moment van dit verzoek en 1 januari 2018 alsnog wordt besloten tot opheffing van de GR en de onderbrenging ervan in een nieuwe gemeente in noordwest Friesland, zal de gemeente Leeuwarderadeel meedoen in de gevolgen van de opheffing van de GR. Er zal dan geen sprake meer zijn van een eigenstandige uittreding van de gemeente Leeuwarderadeel. Het verzoek tot uittreding zal dan komen te vervallen. Leeuwarderadeel participeert daardoor in de opheffing en zal daarom ook delen in de kosten van dit scenario.
Financiële toelichting: Zowel in het geval van uittreding uit de GR als in het geval liquidatie van de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân is de gemeente de kosten hierover verschuldigd. Hoewel ook de Wet ARHI enkele mogelijkheden hiervoor biedt, lijkt het voor de hand te liggen zo snel mogelijk duidelijkheid te verschaffen over de rol van de gemeente Leeuwarderadeel. De Wet ARHI kan alleen in de eerste zes maanden na herindeling worden gebruikt. Gelezen het vorenstaande is dit te laat. In financieel opzicht lijkt uittreding iets duurder te zijn dan liquidatie. Echter door nu voor uittreding te kiezen, is er meer tijd om deze gevolgen te beperken. Zeker in personeel opzicht lijkt een meer geleidelijke ontvlechting tot kostenbesparing te kunnen leiden. In dit geval zal Leeuwarden en de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân hun rollen waar moeten maken. De gemeente Leeuwarden is bereid en in staat om deze kosten te beperken. Immers in alle gevallen zullen de financiële lasten voor de gemeente Leeuwarden zijn!
Uitvoering / afhandeling: Het besluit tot uittreding uit de Gemeenschappelijk Regeling Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân per 31 december 2017 via bijgaande brief kenbaar te maken. Een voorbehoud over een eventuele liquidatie van de GR wordt in deze brief opgenomen..
Evaluatie: n.v.t. Conclusies Raad 1e behandeling: n.v.t.
Bijlage: Brief aan de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân Ter inzage gelegde stukken: - B&W advies
Burgemeester en wethouders van Leeuwarderadeel, de secretaris de burgemeester HARRIE SIEGERSMA
drs. JOOP R.A. BOERTJENS
13 Nr. 2015/56
De raad van de gemeente Leeuwarderadeel;
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Leeuwarderadeel d.d. 1 december 2015;
B E S L U I T: 1. Tot uittreding Gemeenschappelijk Regeling Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân per 31 december 2017. 2. Een voorbehoud te maken indien het Algemeen Bestuur van de GR besluit tot opheffen van de GR. In dit geval zullen we meegaan in de liquidatie.
Aldus besloten door de raad voornoemd in zijn openbare vergadering van 10 december 2015, de griffier,
(mw. mr. G.J. Olthof)
de voorzitter,
(drs. J.R.A. Boertjens)
