Buitenlandse handel
1 Vlaamse handelsbalans met Macedonië Voor het eerst sinds 2002, het jaar waarin regionale handelscijfers beschikbaar werden, realiseerde Vlaanderen in 2012 een handelsoverschot met Macedonië. Dat jaar kreeg een Vlaamse uitvoerrecord de allerlaagste invoer ooit uit Macedonië tegenover zich, meteen goed voor een ommezwaai van een handelstekort (van 7,5 miljoen euro) naar een overschot (van 42,1 miljoen euro). Dat overschot ging al meteen in 2013 afbrokkelen (tot 17,9 miljoen euro), doordat onze uitvoer in dat jaar meer dan een kwart terugliep (-28,5%), terwijl de invoer zich alweer stevig herpakte (+54%) na de terugval in 2012 (-56,9%). In 2014 ging het handelssaldo voor Vlaanderen dan alweer in het rood (-47,7 miljoen euro – het op één na grootste tekort sinds 2007, toen het deficit nóg hoger had gelegen (-123,3 miljoen euro). In 2014 is de de bilaterale handel met Macedonië dan ook danig gaan verschuiven: de Vlaamse uitvoer schoot weliswaar omhoog (+80,9%) naar een nieuw recordbedrag (73,8 miljoen euro), maar die stijging was dan weer geen partij voor de invoer die in 2014 liefst 5,3 keer hoger ging (+429,75%). Scoorden in 2014 bepaald sterk aan de uitvoerzijde: transportmaterieel (+123,9%), onedel metaal (+147,6%) en machines (+52,3%). Uitschieters bij de — bijna 100 miljoen meer — invoer uit Macedonië waren ook transportmaterieel (+1002 % !), tabak (+300%) en ijzer en staal (+731%). Ook na twee maanden in 2015 zat ons handelstekort met Macedonië al aan meer dan 8 miljoen euro — ruim driemaal hoger dan het deficit na dezelfde periode in 2014. Tijdens de eerste twee maanden van 2015 is de uitvoer 2,81% teruggelopen, een verlies ditmaal toe te schrijven aan de voormalige stijgers transportmaterieel (-20,75%) en machines (-24,74%). De tussentijdse invoer uit Macedonië na 2 maanden in 2015 ging daarentegen meer dan 1/3 vooruit (+33,7% of 5,16 miljoen euro meer, uitsluitend de verdienste van transportmaterieel, waarvan de invoer 5,4 miljoen euro aandikte (of +56,7%).
% verloop
export
2010
20,4
2011
27,0
+32,45%
34,5
-29,68%
-7,5
2012
57,0
+111,13%
14,9
-56,86%
+42,1
2013
40,8
-28,46%
22,9
+54,02%
+17,9
2014
73,8
+80,91%
121,5
+429,75%
-47,7
jaar-op-jaar
import
% verloop
x EUR miljoen
jaar-op-jaar
49,1
handelsbalans -28,7
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
Landendossier Macedonië | Buitenlandse handel | juni 2015 ________________________________________________________ 1
Bilaterale handel Vlaanderen - Macedonië (2008 -...) (x EUR miljoen) 125 100 75 50 25 0 -25
-50 2008
2009
2010
2011
uitvoer
2012
invoer
2013
2014
2015 (2 mnd)
balans
73,8 miljoen euro (101e exportmarkt)
2 Vlaamse uitvoer naar Macedonië (2014)
In 2014 stond de Vlaamse export richting Macedonië op het hoogste niveau ooit: onze regio voerde voor 73,8 miljoen euro uit, zowat 81% meer dan in 2013. Daarmee verdriedubbelde Macedonië zijn aandeel in de Vlaamse uitvoer (maar nog altijd maar tot 0,03% van het uitvoertotaal) en won het liefst 20 posities op de ranglijst van exportmarkten, waar het 101e werd in 2014. Wereldwijd importeerde Macedonië in 2014 voor 5,5 miljard euro aan goederen. Daarmee bezette het op het wereldvlak de 114e plaats onder de importerende landen (na Namibië en voor Nicaragua) en had het een aandeel van 0,04% in de mondiale invoer. Met een exportportefeuille van 73,8 miljoen euro speelde Vlaanderen als leverancier voor Macedonië een rol van 1,35% in de Macedonische totaalimport.
Uitvoersectoren
Sectorale uitvoer naar Macedonië (2014; in % aandeel in uitvoertotaal) transportmaterieel 33,47%
machines en elektrische apparatuur 20,65%
overige branches 4,15% voeding & drank 1,39% minerale brandstoffen 1,53% optica en precisieapparatuur 2,83%
farma 2,97%
onedel metaal 14,78% chemie 3,97%
kunststoffen 6,70%
textiel 7,56%
2 _______________________________________________________________________________
De 81% meeruitvoer naar Macedonië vanuit Vlaanderen in 2014, daar hadden vooral de volgende sectoren stevig de hand in: transportmaterieel (13,7 miljoen meer; +123,9%), onedel metaal (+6,5 miljoen euro; +147,6%) en machines (+5,2 miljoen euro; +52,3%), maar daarnaast was er ook meer uitvoerafzet van textiel (+2,7 miljoen euro; +94,3%) en kunststoffen (+2 miljoen euro; +70%). Hoger kon u al lezen dat de grootste stijgers van 2014 hun glansrol niet helemaal bevestigd zagen na 2 maanden in 2015: globaal zakte de Vlaamse uitvoer naar Macedonië 2,81% tot 12,55 miljoen euro, maar transportmaterieel (-24,7%) en machines (-20,75%) — dé sterkhouders van 2014 — verloren bovengemiddeld.
Uitvoerproducten Belangrijkste Vlaamse exportproducten naar Macedonië (2014) -
Wagens of ander wegtransportmaterieel Machines en mechanica Staalproducten Elektrische apparatuur en uitrusting Kunststofproducten
3 Vlaamse invoer uit Macedonië (2014)
33,47% 11,89% 8,92% 8,76% 4,91%
121,5 miljoen euro (86e leverancier)
2014 was het jaar waarin de invoer uit Macedonië plots meer dan vervijfvoudigde (+429,75%). Daarmee leek die invoer weer op koers te zitten naar een recordniveau (121,5 miljoen euro), maar bleef wel nog 16% beneden het échte piekniveau van 2007. De voormalige Joegoslavische republiek werd daarmee voor Vlaanderen de 86 e leverancier van 0,04% van de totale Vlaamse goedereninvoer. In 2013 had het daarvan nog maar 0,01% van geleverd vanop een 121e plaats. Na 2 maanden in 2015 ging de invoer duidelijk door op het elan ingezet in 2013 (+54%) én doorgedreven in 2014 (+429,75%), want de tussentijdse invoer liep alweer meer dan 1/3 op (+33,7%), het gros ervan voor rekening van ingevoerd transportmaterieel (+56,7%). Wereldwijd exporteerde Macedonië in 2014 voor 3,71 miljard euro aan goederen. Dat stemt overeen met een aandeel van 0,03% in de mondiale goederenuitvoer en leverde Macedonië pas de 113e plaats op na IJsland en voor Ethiopië. Met een invoer uit Macedonië ter waarde van 121,5 miljoen euro speelde Vlaanderen als klant een rol van 3,27% in het Macedonische uitvoertotaal wereldwijd.
Invoersectoren
Sectorale invoer uit Macedonië (2014; % aandeel in totaal) tabak 16,70%
ijzer en staal 13,43% textiel 3,12% wegtransportmaterieel 61,96% overige branches 3,75%
plantaardige producten 1,03%
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
Landendossier Macedonië | Buitenlandse handel | juni 2015 ________________________________________________________ 3
Eerder werd al aangehaald dat transportmaterieel ook bij de invoer erg dominant was in het invoerpalet uit Macedonië: Met 70% van de totaalinvoer achter de naam speelt de branche een rol van belang. Al kunnen we de cijfers niet categorisch terugvoeren tot deze of gene fima, toch is het meer dan een vermoeden dat deze invoerstroom bijna niet anders dan te maken kan hebben hebben met een Macedonische productie-eenheid van een Vlaamse internationale autobusconstructeur. Bij de invoertak voedingsproducten (invoer x 3,8 / +278%) was het eigenlijk enkel tabak die bepaald in het oog sprong, want de invoer ervan uit Macedonië verviervoudigde zo goed als (+299% of een volle 15 miljoen euro meerinvoer). Ook van ijzer en staal liep de invoer uit het land stevig op: tegenover 2013 kwam er ruim 8 maal meer (of +13 miljoen euro) van binnen.
Invoerproducten Belangrijkste Vlaamse invoerproducten uit Macedonië (2014) Wagens of ander wegtransportmaterieel Tabaks(producten) IJzer- en staalproducten Kleding (niet-breigoed) Ander confectietextiel
-
61,96 % 16,70 % 13,43 % 1,33 % 1,27 %
4 Gewestelijke verdeling Belgische uitvoer naar Macedonië (2014) Enkel Vlaanderen wist in 2014 zijn ongemeen hoger uitvoerstijging (+81%) te verzilveren met een aandeel dat bijna een volle 4% hoger lag dan in 2013 (93,81% tegenover 89,90%). De Waalse uitvoergroei in 2014 minderde duidelijk vaart (+2,05%), waardoor Wallonië zijn aandeel in de Belgische totaaluitvoer bijna 4% neerwaarts zag evolueren tot nog 5,54%. Ook de Brusselse export naar Macedonië vond in 2014 een tweede adem (+66,15%), maar het hoofdstedelijke aandeel in de Belgische export verroerde amper (0,65 i.p.v. 0,68%), overschaduwd door de bovenmatige Vlaamse exporttoename in dat jaar.
Aandeel Vlaanderen in Belgische uitvoer naar Macedonië (x EUR miljoen)
Vlaanderen 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
93,81% 93,63% 89,90%
2012
2013
2014
4 _______________________________________________________________________________
België
waarde (x EUR miljoen) UITVOER
% aandeel in 2013
% aandeel in 2014
verloop in %
2012
2013
2014
Vlaanderen
57,0
40,8
73,8
89,90%
93,81%
-28,46%
+80,91%
Wallonië
3,3
4,3
4,4
9,42%
5,54%
+29,86%
+2,05%
Brussel
0,6
0,3
0,5
0,68%
0,65%
-47,62%
+66,15%
TOTAAL BELGIË
60,9
45,4
78,7
100%
100%
-25,49%
+73,38%
% aandeel in 2013
% aandeel in 2014
waarde (x EUR miljoen) INVOER
2012 - 2013 2013 - 2014
verloop in %
2012
2013
2014
2012 - 2013 2013 - 2014
Vlaanderen
14,9
22,9
121,5
89,86%
94,17%
+54,02%
+429,75%
Wallonië
2,1
2,5
7,4
9,744%
5,75%
+18,66%
+198,18%
Brussel
0,1
0,1
0,1
0,39%
0,08%
+39,94%
+2,89%
TOTAAL BELGIË
17,1
25,5
129,0
100%
100%
+49,62%
+405,51%
BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
5 Belgische in- en uitvoer van diensten Tot vandaag is het nog niet mogelijk om over diensten in- en uitvoerstatistieken te publiceren op het gewestelijke niveau. Op het Belgische niveau zijn er wél cijfers beschikbaar, geput uit de betalingsbalans van de Nationale Bank. In wat volgt, gaat het dan ook telkens over de Belgische buitenlandse handel van diensten, niet over de Vlaamse. In 2014 exporteerde België wereldwijd voor 91,57 miljard euro aan diensten. Dat was 6,58 miljard euro meer (+7,74%) dan de 84,99 miljard euro uitvoer in 2013. Toen was de toename t.o.v. het jaar dáárvoor – 2012 – nog een stuk minder indrukwekkend geweest, met “amper” 1,8 miljard meeruitvoer aan Belgische diensten (+2,12%). In 2014 kwam de invoer van diensten in België op 86,36 miljard euro uit, niet minder dan 8,1 miljard euro meer (+10,34%) dan in 2013 (78,27 miljard euro). De dienstenbalans bleef in 2014 voor een comfortabele 5,21 miljard euro in het groen, een surplus dat toch anderhalf miljard lager lag dan de 6,72 miljard euro overschot in 2013. In 2014 maakten diensten 27,2% uit van de Belgische totaaluitvoer (van goederen en diensten samen). 72,8% ervan was voor rekening van goederen. Bij de invoer lag de verhouding licht anders en resulteerde in 25,85% voor diensten en 74,15% voor goederen. Op de wereldmarkt voor diensten bezette België in 2014 de 12e plaats als dienstenexporteur met een aandeel van 2,40% in de werelduitvoer en dat na Singapore (2,73%) en voor Zwitserland (2,34%). Als wereldimporteur van diensten werd ons land 14e in 2013, met 2,29% van de mondiale dienstenimport achter de naam, na Italië – met 2,36% inbreng – en vóór Canada met een mondiaal aandeel van 2,23%). Belgische uitvoer van diensten naar Macedonië Uit betalingsbalansgegevens van de Nationale Bank komt naar voor dat België in 2014 voor amper 10,55 miljoen euro aan diensten naar Macedonië heeft uitgevoerd. Toch lag zelfs dat bescheiden bedrag ruim de helft hoger (+54,23%) dan het exporttotaal in 2013 (6,84 miljoen euro). Voor ons land werd Macedonië daarmee pas de 125e afzetmarkt voor diensten met een onooglijk aandeel van 0,01% in de totale Belgische dienstenuitvoer (na Mauritanië en voor Costa Rica). Toch betekende ook dat al een hele vooruitgang t.o.v. 2013, toen Macedonië zelfs maar 141e had gestaan als afnemer van diensten, met niet eens 1/100 van een procent inbreng (0,008%). Landendossier Macedonië | Buitenlandse handel | juni 2015 ________________________________________________________ 5
SECTOREN (in 1.000 EUR) Telecommunicatie, informatica en berichtgeving Bouwsector Reisverkeer Andere commerciële diensten (*) Transport
2012 3 475 2 689 1 458 953 380
2013 3 517 0 1 730 728 446
2014 4 126 2 202 1 645 1 427 787
% aandeel 2014 39,12% 20,88% 15,60% 13,53% 7,46%
Overige diensten
1 219
418
361
3,42%
Totaal diensten
10 174
6 839
10 548
100%
(*)
Worden tot die veelomvattende branche gerekend: PR, reclame, marktonderzoek en adviesdiensten, accountancy en juridisch advies, onderzoek en ontwikkeling, transacties tussen filiaalbedrijven, architectuur, engineering, wetenschappelijke inspectie- en certificeringsdiensten , makelaars- en commissielonen, leasingtransacties, land- en mijnbouwoperaties en lokale verwerking en milieubeheer...
Bron: Nationale Bank van België (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
Belgische invoer van diensten uit Macedonië Uit Macedonië importeerde België in 2014 voor 18,3 miljoen euro aan diensten, wat nagenoeg 2,5 maal meer was dan het jaar ervoor (+146,6%). Daarmee werd Macedonië voor België de 104e leverancier van diensten (na Pakistan en voor Burkina Faso). In 2013 had Macedonië nog maar 142e gestaan, toen nog met een verwaarloosbare 0,009% van onze totale jaarimport aan diensten. SECTOREN (in 1.000 EUR) Andere commerciële diensten (*) Transport Telecommunicatie, informatica en berichtgeving Reisverkeer Bouwsector
2012 1 979 1 741 599 1 766 385
2013 2 728 1 616 804 1 757 98
2014 6 975 5 205 1 848 1 813 766
% aandeel 2014
Overige diensten
548
406
1 661
9,1%
Totaal diensten
7 018
7 409
18 268
100%
38,18% 28,49% 10,12% 9,92% 4,19%
Bron: Nationale Bank van België (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade
Macedonië en de wereldhandel voor diensten In 2014 voerde Macedonië wereldwijd voor 899 miljoen euro aan diensten in. Dat invoerbedrag zette het land op de 99e plaats op in de wereldranglijst met dienstenimporteurs met een aandeel van 0,03% in de mondiale diensteninvoer (na El Salvador en voor Kirgizië). Met 10,55 miljoen euro aan jaaruitvoer tekende Belgïe als leverancier voor 1,17% van het Macedonische invoertotaal aan diensten wereldwijd. In 2014 exporteerde Macedonië voor 1,277 miljard euro aan diensten naar de wereldmarkt en werd daarmee de 96e exporteur van 0,03% van de totale wereldexport (na Soedan en voor Curaçao). Als exportmarkt voor diensten die Macedonië in 2014 uitvoerde, stond België – met zijn 18,24 miljoen euro aan invoer – in voor 1,43% van de Macedonische totaaluitvoer. BRON:
Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB) meest recente bijwerking cel Kennisopbouw: juni 2015
6 _______________________________________________________________________________
